..
|
 |
|
December
2018
|
|
|
|
..
|
|
|
Riding
the Big Wave |
Bron: Rombout Kerstens, Keyword Info
Systems B.V.
|
|
|
Rombout Kerstens is directeur van Keyword Info Systems BV
en schrijver van het boek ‘Praktijkgids
Indicatoren’. |
Rombout
is directeur
van Keyword Info Systems BV. Keyword BV biedt, samen met
derde partijen, oplossingen voor beleggers en traders als:
(real-time) koersdata, (technische) analyse, portefeuillebeheer en
training.
Alle grafieken in dit artikel zijn gemaakt met het softwarepakket
‘Wall Street Professional 5’. Meer info: www.keyword.nl |
De klassieke beurswijsheid “Er gaat geen bel op de top van de
markt” komt op bijna iedere workshop over actief beleggen wel eens
voorbij. En het is een waarheid als een koe, die wat mij
betreft niet vaak genoeg herhaald kan worden.
Het lijkt zo makkelijk als je voor het eerst naar een
chart kijkt. Dáár is de koers laag en moet je kopen. En op dié top
moet je verkopen. Maar achteraf is het natuurlijk makkelijk
praten.
Als je in een longpositie zit en de koers gaat lekker omhoog, dan
is het helemaal niet zo vanzelfsprekend waar je de winst moet
pakken.
De meeste particuliere beleggers zijn dan óf te vroeg, óf -veel- te
laat met winst nemen. Eind vorig jaar hebben wij met de bitcoin
weer gezien hoe moeilijk het is om op het juiste moment afscheid te
nemen. Met de dollar- en bitcointekens nog in de ogen gingen de
speculanten vanaf $20.000 de hele roetsjbaan omlaag. We zitten
ondertussen op ± $4000 - and counting.
En nu lijken de techfondsen aan de beurt. Op het moment van
schrijven (21 november) zitten we midden in de uitverkoop van de
roemruchte FANG-aandelen: Facebook, Amazon, Netflix en Google.
Dat we niet precies op de top kunnen verkopen moge duidelijk zijn,
maar hoe kan technische analyse ons nu helpen om a) de rit zo lang
mogelijk uit te zitten en b) tijdig winst te nemen?
Nasdaq Composite
Omdat wij het hier over trendvolgend beleggen hebben moeten
we ook een beroep doen op een trendvolgende indicator. En wat is de
meest gebruikte trendvolgende indicator? De moving average.
Voortschrijdend gemiddelde in goed Nederlands, maar ik kort hem
hier even af naar MA.
In onderstaande grafiek heb ik de Nasdaq composite index afgebeeld
met twee verschillende technische indicatoren: links de 200-daagse
MA en rechts de Moving Stop Loss (MSL). Dit is een trailing
(met de koers meebewegende) stop loss. Hier is gekozen voor een
waarde van 20%. Dus na een top wordt een stop loss signaal gegeven
op 20% daaronder.
Qua berekening zijn dit dus twee heel verschillende indicatoren,
maar met hetzelfde doel: het timen van een trendvolgende trade,
door deze zo lang mogelijk uit te ‘rijden’.
Het verschil is duidelijk te zien. De MA(200) wordt vaak genoemd
als een goede trendvolgende indicator voor de lange termijn trends.
Maar geeft, naast een paar aardig getimede ritjes, ook veel valse
signalen. (MA-signalen zijn de crossings van de slotkoers met de
MA-lijn, de gele pijltjes)
De moving stop loss MSL(20) (rechts blauwe lijn) doet het een stuk
beter wat betreft de valse signalen, maar heeft op het moment van
schrijven (21 november) nog geen verkoopsignaal gegeven. De
oplettende lezer zal echter opmerken dat het uitstapmoment minimaal
op ± 6500 zal liggen.
U zult misschien denken: ja maar dan zet ik de trailing stop op
10%; een MSL(10). Dan verkoop ik sneller na de top en maak zo
meer winst. Helaas werkt het zo niet, want met een MSL(10) was u al
in 2010 uitgestopt geweest. Een trailing stop van 20% lijkt
misschien veel, maar menig bitcoin-speculant was blij geweest als
hij op $16.000 was uitgestapt!
Apple
Ter vergelijking heb ik de beide indicatoren MA(200) en MSL(20)
toegepast op Apple. Sinds 2009 worden de grote long-bewegingen in
Apple door beide indicatoren redelijk goed getimed. Beide
indicatoren zijn op 21/11/2018 (long-only) uit de markt. Maar ook
hier geldt weer dat de MA(200) veel meer signalen nodig heeft gehad
dan de trailing stop loss.
Nadelen
Aan trendvolgende indicatoren zitten uiteraard ook nadelen. Het
grootste nadeel is dat ze achterlopen op de koers. Lagging in
TA-jargon. Dat is in de context van dit artikel uiteraard geen
nieuws. Een indicator heeft nou eenmaal een aantal koersen nodig om
het aan- of verkoopsignaal te berekenen. En is dus per definitie
altijd te laat.
Deze lagging eigenschap van trendvolgende indicatoren pakt in een
zijwaartse markt meestal zeer slecht uit. Hier is een trailing
stop, en dus ook de MSL indicator, een notoire cash-burner. Dat
geldt ook voor de moving average, maar niet in zo extreme mate als
een MSL. Gebruik de MSL en MA daarom alleen in sterke trending
markten.
Conclusie
Winst nemen in een bullmarkt blijft een hachelijke zaak. Te vroeg
winst nemen doet pijn. Te laat winst nemen geeft ook nog eens veel
spijt. Had ik maar.. Technische analyse kan hierbij behulpzaam
zijn. Bijvoorbeeld een MA(200). Die geeft op zich redelijk goede
signalen, maar laat u tijdens een trend ook vaak in- en
uitstappen.
Een trailing stop is in een sterke bullmarkt misschien beter, maar
neem hem liever te ruim dan te krap. Bedenk ook dat een trailing
stop ongeschikt is als stand-alone indicator in een tradingsysteem.
Want in een zijwaartse markt eet hij gegarandeerd uw behaalde
rendement weer op.
|
|
|
|
|
|
|
|
Combineren
van Technische en Fundamentele Analyse |
| Bron: Erick Erdtsieck, Florizon |
|
|
Erick Erdtsieck
Bedrijfskundig analist/adviseur en is samen met Martin Boer
oprichter van Florizon.com. |
Erick Erdtsieck heeft
als
levensmotto "hoe werkt het (hier) en waar kan ik bijdragen?".
Hij is sinds 1991 bezig met onderzoek naar financiële modellen.
Hierbij is de focus steeds meer komen te liggen op de fundamentele
analyse; het doorgronden van de cijfers en inzichtelijk maken van
risico's. |
Twee momentum strategieën nader bekeken.
Vorige maand waren we aanwezig op het 71ste HCC!Beleggen Symposium.
Met een deelnemer raakten we gesprek over de kracht van het
combineren van analyse methoden. Waar technische analyse goed is in
het beoordelen van de marktomstandigheden is juist fundamentele
analyse goed in het beoordelen van een bedrijf.
Specifiek werd het 4-maands momentum genoemd, dat werd ingezet als
ruw filter. Alleen de bedrijven met een redelijke positieve trend
doorstonden de test. Wat ons hierin aansprak was de focus op de wat
langere termijn. Het is altijd leuk om kennis te nemen van goede
ideeën en Martin en ik gingen aan de slag om e.e.a. uit te werken
voor ons platform.
Momentum
Wat is dat nu het momentum? Dat is eigenlijk heel eenvoudig. Je
vergelijk de koers van nu met een koers uit het verleden.
mom(n) = 100% * (koers[n] – koers[n-p]) / koers[n-p]
Stel de koers is nu 60 en de koers van 4 maanden geleden is 50. Het
4-maands momentum is dan 100 * (60 - 50) / 50 = 20%. De koers is
20% gestegen. Daarom wordt het momentum ook wel Rate Of Change
(ROC, snelheid van verandering) genoemd.
Met deze informatie weet je dus wat de goed en slecht presterende
bedrijven zijn.
Een momentum van bijv. +20% geeft aan dat de koers met 20% gestegen
is in 4 maanden, oftewel gemiddeld 5% per maand. Dat is een leuk
rendement!
Strategieën
Met de informatie zijn verschillende strategieën te maken.
Strategie 1 - focus op de
winnaars
De deelnemer die ons wees op de momentum strategie gebruikt het als
een filter.
Alleen die bedrijven die in staat zijn om 10% of meer te stijgen in
4 maanden, zijn het verder onderzoeken waard.
De markt ziet het blijkbaar zitten, er vloeit geld van
marktpartijen naar deze aandelen.
Door verder te kijken naar kwalitatieve goede bedrijven kan het
universum verder worden verkleind.
Strategie 2 - focus op de
verliezers.
'Don't catch a falling knife' luidt een beursgezegde. Want het
staat volgende week wel weer lager en meestal is dat ook zo, zeg ik
uit eigen ervaring. Toch lonken de lagere koersen want een andere
beurswijsheid luidt: 'Koop laag, verkoop hoog'.
Op een gegeven moment zijn de bedrijven uit gedenderd. Dit zie je
aan een afnemend
negatief momentum. De dalingssnelheid neemt af, de koersen blijven
liggen. En de bedrijven verdwijnen misschien wel uit de lijst van
momentum dalers. Maar niets is zeker.
Fig1 4-maands
momentum dalers per 28-11-2018
Het is sterk af te raden om willekeurig bedrijven uit de momentum
flop lijst te kopen. Wel is wel verstandig om je te focussen op
kwaliteit en daar komt de fundamentele analyse bij kijken.
(stelling)
Ook
'mooie' bedrijven hebben af en toe de omstandigheden tegen maar
zijn in staat om dit om te draaien. Daarvoor hebben ze de middelen
in huis!
Een goed voorbeeld is Hennes & Mauritz. Het bedrijf
anticipeerde niet snel genoeg op het toenemende internetgebruik. De
omzet stagneerde en de marges staan onder druk.
Inmiddels is men bezig om op zaken te stellen en de eerste
resultaten zijn al zichtbaar: de logistieke functie is verbeterd
(dat verlaagt de voorraden) en de webshopomzet groeit inmiddels met
dubbele cijfers. Het is nu wachten op het verbeteren van de
marge-ontwikkeling
Bij H&M is de sterke daling voorbij, het bedrijf presteerde
samen met Metro het beste over de afgelopen 4 maanden. Laat ik die
nu in in portefeuille hebben, dan weten jullie
waar mijn positieve rendement vandaan komt.
Beide bedrijven (samen 20% van de portefeuille) verkoop ik
vooralsnog niet.
Hier sluit ik me aan bij de voorgaande momentum strategie - die van
de stijgers.
Beide bedrijven geven vooralsnog 5% dividend rendement, vasthouden
maar!
Fig2 4-maands
momentum stijgers per 28-11-2018
Ontdek het verhaal achter de
daling
Als je kijkt naar die dalers dan is het uitzoeken welk verhaal er
speelt. De bedrijven komen regelmatig in het nieuws.
Valeo heb ik onlangs opgenomen in portefeuille. Het bedrijf heeft 3
sterren, een redelijke kwaliteit. Het bedrijf maakt auto onderdelen
en heeft ook producten voor elektrische auto's. Nu Trump aan de
boom schudt, ligt de sector wat moeilijk, maar dat komt wel weer is
mijn idee.
Van Nyrstar, Vallourec, General Electric en Ceconomy blijf ik af.
Te veel risico met 1 ster.
De bedrijven hebben te weinig middelen om te veranderen, schulden
nemen toe, onderdelen worden te snel verkocht, soms speelt er
fraude (GE). Of er is te veel concurrentie met daardoor te lage
marges (Ceconomy: is van de Saturn en Media Markt).
Twee van deze bedrijven heb ik ergens de afgelopen 9 jaar in
portefeuille gehad.
Bij GE liep het goed af (gekocht in de crisis van 2009 op 9). Bij
Vallourec niet, dat kostte geld, een emissie op 2 euro, spannende
tijden. Bij verkoop op 5 euro kon het verlies nog enigszins worden
beperkt. Maar dit nooit weer.
Net als bij Valeo heb ik in Bayer ook een positie genomen.
Voorzichtig, niet te groot. Bayer heeft onlangs Monsanto gekocht en
zit nu met juridische claims tegen het Round-up product in haar
maag. En bij beleggers heerst er onzekerheid over hoe dit gaat
aflopen.
Mocht de koersen opwaarts draaien dan kan er altijd worden
bijgekocht.
Samenvattend
Ik volg beide momentum strategieën, maar ben voorzichtig met
strategie 2 - de focus op de verliezers.
- Probeer te achterhalen waarom de bedrijven dalen. En
vraag je
af: "Zijn er fundamentele problemen die hersteld kunnen
worden?”
- Blijf weg van te slechte kwaliteit. een 1-ster
belegging doe ik
niet meer, dat heeft geld gekost. Eigenlijk logisch als je erover
nadenkt.
- Alloceer niet te veel middelen aan de tweede strategie,
bijkopen kan altijd als de turnaround daar is. Je bent echt niet te
laat en hebt veel verlies vermeden! Ikzelf probeer het met een
aantal kanshebbers via een mandje.
Meer weten over de kracht van het combineren van technische en
fundamentele analyse? Dagelijks de ontwikkelingen van het momentum
volgen? U weet ons te vinden. Maak gratis uw eigen account aan en
ontdek de mogelijkheden.
|
|
|
|
|
|
|
|
Techaandelen
in de uitverkoop, insiders kopen bij |
Bron: Ronald Kok, Analist.nl, 30
november 2018
|
|
|
Ronald Kok (RBA)
Financieel analist, entrepeneur en uitgever van o.a. Analist.nl |
| Na zijn
economie
opleiding aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, VBA aan de
VU Universiteit van Amsterdam bleef hij zich verder
specialiseren w.o. EFFAS , en focust hij zich nu vooral op
financiële analyse en de praktische toepasbaarheid van
beleggingsstrategieën. Zijn aandachtsgebieden zijn vooral de
Amerikaanse en Europese aandelen. Daarnaast focust Ronald zich ook
op derivatenstrategieën, asset-allocatie en
risicomanagement. |
Mede door de opkomst van indexfondsen zien we dat vaak aandelen
over de hele linie gekocht over verkocht worden ongeacht hun
waardering.
Dit omdat de indexbeleggers simpelweg puur de index of sector
willen volgen. Dit zou aldus diverse insiders kansen kunnen bieden
in de behoorlijk afgestrafte techsector.
Recent zagen sinds oktober we zware koersverliezen voor onder
andere Nvidia
(-43%) en Advanced Micro Devices (AMD) (-33%).
Wel moeten we opmerken dat de koersen van deze aandelen, en vooral
die van Nvidia , op recordhoogtes stonden.
Veel vrees was er door een uit de hand lopende handelsoorlog,
hogere rentestanden en angst voor een afkoeling van de
halfgeleiderssector.
We zien echter wel weer wat aankopen gedaan worden door diverse
insiders zoals door de Amerikaanse beurswaakhond SEC gemeld. Zo
zagen we bij Nvidia dat de laatste 3 transacties van
insiders vergrotingen van posities waren. Dito zien we ook bij Intel , Comcast
en Cognizant
Tech Aandelen
Bij zowel de winnaars als de verliezers zien we uiteraard de
kleinere bedrijven aan kop gaan. Zowel bij de winnaars als de
verliezers dit jaar zien we amper tot geen large of megacaps in de
VS.
Tech winaars dit jaar
|
|
|
|
|
|
|
|
Google
en ‘de som der delen’ |
| Bron: Jan Kolkman, Stockpicker-signaal |
Jan Kolkman,
oprichter van Stockpicker-signaal |
| heeft
tientallen jaren ervaring opgedaan
met de
belegging in aandelen bij een grote beleggingsmaatschappij en hij
heeft zich daarna, via cursussen, symposia en heel veel lezen,
gespecialiseerd in technische analyse. Hij hanteert diverse
algemeen gebruikte indicatoren en daarnaast ook signalen uit eigen
koker. |
Uit een artikel van Seeking Alpha van 15 oktober 2018 blijkt dat
bij Google de som der delen meer waard is dan het geheel.
Sinds augustus 2015 is Alphabet de naam van de moedermaatschappij
van Google.
Om dit artikel te lezen ga je googelen:
Alphabet: Sum Of The Parts Analysis Suggests
25% Upside
Op basis daarvan is te verwachten dat een bepaald percentage van
één of meer van die delen een aparte beursnotering krijgt.
Verder is mijn verwachting dat de beurswaarde van zo’n deel per
aandeel hoger zal zijn dan de boekwaarde van dat moment.
Dientengevolge is het deel dat Alphabet in portefeuille heeft
gehouden ook meer waard, hetgeen dan weer in de koers van Google
tot uitdrukking komt.
Daarom lijkt het mij zinvol om bij voorbeeld één keer per maand
voor een bepaald beperkt bedrag een aantal turbo’s long met een
lage hefboom aan te schaffen. Door niet het aantal te kopen turbo’s
gelijk te houden, maar het te investeren bedrag, breng je je
gemiddelde aankoopkoers, afgekort GAK, naar een niveau dat lager is
dan de gemiddelde koers. Want je koopt meer stukken op een lage
koers dan op een hoge.
Ter illustratie hier een
voorbeeld:
| Te beleggen bedrag |
Totaal belegd bedrag |
Koers |
Aantal |
Bezit |
GAK |
Gemiddelde
koers |
| 200 |
200 |
2.00 |
100 |
100 |
2.000 |
2.000 |
| 200 |
400 |
1.80 |
111 |
211 |
1.895 |
1.900 |
| 200 |
600 |
2.30 |
87 |
298 |
2.013 |
2.033 |
| 200 |
800 |
1.75 |
114 |
412 |
1.942 |
1.963 |
| 200 |
1000 |
2.55 |
78 |
490 |
2.041 |
2.080 |
Wanneer je die GAK vergelijkt kun je zeggen: Ach dat is toch maar
amper 2 procent. Maar houd er wel rekening mee dat dit 3 tot 40
keer de depositorente is voor een jaar, afhankelijk van de bank aan
wie je je geld toevertrouwt.
Door een lage hefboom lopen we niet het risico te worden uitgestopt
voor het geval van een algemene forse koersdaling vóórdat zo’n
spin-off plaats vindt.
Wanneer je in door
Binck uitgegeven turbo’s handelt betaal je geen provisie, dat is
lekker goedkoop.
Als voorbeeld geef ik hier
een
viertal turbo’s XL long, uitgegeven door Binck:
| Koers aandeel |
Stoploss |
Hefboom |
Ratio |
Valuta |
Theor.waardeturbo |
Koersturbo |
| 1040.31 |
711.45 |
3.11 |
100 |
0.8839 |
2.91 |
3.03 |
| 1040.31 |
784.84 |
3.98 |
10 |
0.8839 |
22.58 |
22.79 |
| 1040.31 |
812.16 |
4.44 |
100 |
0.8839 |
2.02 |
2.14 |
| 1040.31 |
847.90 |
5.23 |
10 |
0.8839 |
17.02 |
17.29 |
Ik stel jullie voor, voor je zelf, die pagina op de Binck-pagina in
te kijken en de waarde van een turbo, die jou aanspreekt, te
berekenen.
De formule daarvoor luidt:
(Koers aandeel – stoploss) / Ratio * valuta in euro’s = waarde
turbo
( 1040.31 – 847.78 ) / 10 * 0.8839 = 192.53/ 10 * 08839=
17.02
|
|
|
|
|
|
|
|
De
optimale portefeuille |
| Bron: Hendrik Oude Nijhuis,
BeterInBeleggen |
 |
Hendrik Oude Nijhuis
Auteur, oud bestuurslid HCC Beleggen en BSC Duitenberger.
Oprichter Warrenbuffet.nl |
|
Hendrik Oude Nijhuis heeft
zich
jarenlang
verdiept in ‘s werelds beste beleggers. Hij is medeoprichter van Beterinbeleggen.nl
en zijn bestseller over Warren
Buffett is via de website http://www.warrenbuffett.nl/ gratis
beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot
het doen van beleggingen. |
Veel zekerheden op de beurs heeft u als belegger niet. Maar wat
toch wel met een hoge mate van waarschijnlijkheid te verwachten is,
is dat aandelenkoersen zullen fluctueren. Dat lijkt een dooddoener,
maar dan ten minste wel een waarvan u kunt profiteren...
Emotionele beproeving
Dalingen op de beurs, zoals ook de laatste tijd het geval, vormen
een emotionele beproeving voor beleggers. Zelf hanteer ik wat dit
betreft een vrij eenvoudige benadering: tenzij de koersdaling
samenhangt met een gebeurtenis die maakt dat de intrinsieke
waarderaming moet worden verlaagd overweeg ik aandelen bij te kopen
in geval van een daling.
Is het omgekeerde het geval - een koersstijging zonder aanwijsbare
reden - dan overweeg ik het omgekeerde te doen. Namelijk door zo'n
positie al dan niet deels te verkopen.
Een voorbeeld ter
verduidelijking
Om het idee van een optimale portefeuille duidelijk te maken heb ik
een eenvoudig voorbeeld. Stel dat Bedrijf A en Bedrijf B in alle
opzichten identiek zijn voor wat betreft concurrentievoordelen,
management, groeivooruitzichten, enzovoort. In beide gevallen ligt
de intrinsieke waardeschatting op EUR 20,- en in beide gevallen
bedraagt de beurskoers EUR 10,-.
In beide aandelen wordt de helft van de portefeuille belegd (dus
twee posities van elk 50%). Een maand later is de koers van Bedrijf
A met 20% gestegen (tot EUR 12,-) en die van Bedrijf B juist met
20% gedaald (tot EUR 8,-). Dergelijke fluctuaties doen zich op de
beurs vrij dikwijls voor, vaak zonder duidelijk aanwijsbare
reden.
Ondanks de koersfluctuaties is de portefeuille in totaliteit nog
hetzelfde waard: de winst van de belegging in Bedrijf A is gelijk
aan het verlies van de belegging in Bedrijf B. Ook de intrinsieke
waarde van de portefeuille als geheel is onveranderd (de
intrinsieke waarderamingen zijn niet bijgesteld).
Als gevolg van de koersfluctuaties is de situatie ontstaan dat de
portefeuille nu voor 60% bestaat uit Bedrijf A (het aandeel dat in
koers gestegen is en daardoor minder aantrekkelijk geworden is). En
voor 40% uit Bedrijf B; het aandeel dat gedaald is en daardoor
juist aantrekkelijker geworden is.
Gezond verstand zou suggereren dat het verstandig is een kleiner
belang in Bedrijf A te hebben en juist een groter belang in Bedrijf
B. Hoewel de intrinsieke waarderamingen niet zijn bijgesteld en ook
de portefeuille in totaliteit nog evenveel waard is zou de
portefeuille aantrekkelijker - optimaler - worden door de grootte
van het belang in Bedrijf A te verkleinen ten gunste van Bedrijf
B.
De praktijk
De praktijk is uiteraard wispelturiger. Er zijn geen twee bedrijven
die in alles precies hetzelfde zijn en bij intrinsieke
waarderamingen gaat het per definitie altijd om schattingen met
eigenlijk een soort kansverdeling rondom de vermeende waarde. En
een portefeuille bestaat bij voorkeur toch ook echt uit meer dan
slechts twee bedrijven.
Maar ondanks bovenstaande blijven de principes voor een 'optimale
portefeuille' onveranderd: het is logisch een groter belang te
hebben in de aandelen met een relatief grote onderwaardering en een
kleiner belang in aandelen met een relatief kleinere
onderwaardering.
Afgezien van de voordelen die het gespreid beleggen in uitstekende
bedrijven die ook nog eens aantrekkelijk gewaardeerd zijn sowieso
al heeft is periodieke 'portefeuille-optimalisatie' een truc voor
het genereren van extra rendement. Daarmee profiteert u als het
ware juist van de op korte termijn dikwijls onnavolgbare
koersfluctuaties op de aandelenbeurzen!
|
|
|
|
|
|
|
|
Korte
termijn optimisme blijft in stand |
Bron: Corné van Zeijl,
ACTIAM
|
|
|
Corné van Zeijl
Corné van Zeijl is analist en strateeg bij ACTIAM. |
Daarnaast
is hij een
graag geziene beurscommentator bij onder meer RTL Z en BNR en
schrijft hij columns voor verschillende media. Zijn opleiding heeft
hij aan de Haagse Hogeschoold
gevolgd.
|
De experts blijven net als vorige maand enthousiast over de korte
termijn vooruitzichten.
December komt er aan. In 83% van de gevallen levert december winst
op. In een gemiddelde maand is dat maar 64%.
Maar voor de langere termijn blijft men terughoudend.
De speciale vraag ging dit over de olieprijs.
Wat de voornaamste oorzaak achter de extreme daling is.
De meesten denken dat de terugval in economische vooruitzichten de
belangrijkste factor is.
Het meeste populaire aandeel blijft ASML met ING als goede tweede.
Van Altice kun u volgens deze experts maar beter afblijven..
Het optimisme van de
afgelopen maand november heeft zich uitbetaald. Maar het is wel
minimaal, de AEX is 0,1% gestegen, dat is nog geen heel AEX punt.
Er was wel wat dividend uitbetaald. De total return index is 0,5%
gestegen.
Voor de komende maand blijft men enthousiast. Maar liefst 54%
verwacht een stijging in december.
En 26% verwacht een daling. Het is natuurlijk december. Historisch
gezien een goede maand om in aandelen te zitten.
Een argument wat ook diverse experts genoemd werd. Maar veel zal
natuurlijk afhangen van de politici. De handelsbesprekingen en de
Brexit stemming zullen doorslaggevend zijn. Voorspellen het blijft
moeilijk.
Lange termijn
terughoudend
Net als vorige maand, blijven de experts op de wat langer termijn
erg terughoudend. Er is meer pessimisten dan optimisten. Dat is
daarmee de 8e maand op rij dat deze ratio onder nul staat.
Dat uiteenlopen van de korte en de lange termijn verwachtingen is
best opmerkelijk. Meestal lopen deze met elkaar op, met de lange
termijn meestal wat hoger. Onder het mom op lange termijn komt
alles goed. Nu dus niet.
Het geeft aan dan de meeste experts denken dat de beurs nu wel even
omhoog kan, maar dat een eventuele herstel geen lang leven
beschoren zal zijn. Ik heb de grafiek met de gemiddelde van korte
en de lange termijn bijgevoegd. Donkerblauw zijn de antwoorden voor
de lange termijn en licht groen is het korte termijn
gemiddelde.
Waarom daalt olie zo
hard?
Deze maand gaat de speciale vraag over de oorzaak van de extreme
daling van de olieprijs. We vroegen wat de belangrijkste oorzaak
van deze extreme daling is geweest. In 2 maandene tijd staat de
olieprijs maar liefst 28% lager.
De experts konden kiezen uit:
- De afbouw van de speculatieve posities van traders
- De extra productie van Saoedi Arabië omdat Trump de
Saoedische
prins niet vervolgd.
- De scherpe terugval van de verwachtingen voor de
wereldwijde
economische groei
- Het verwachte extra olie aanbod door de aanleg van
extra
pijpleidingen in de US
Ongetwijfeld hebben alle vier de factoren een bijdrage geleverd. En
veel profs gaven dat ook als commentaar, maar toch kwam er één uit
als allerbelangrijkste.
En dat de scherpe terugval van de wereldwijde economische
verwachtingen. 40% koos deze optie.
De overige drie opties lagen allen rond de 20%.
Slechte maand voor
aandelenkeuzes
Het was geen beste maand voor de aandelenkeuzes. De favoriete
aandelen daalden met 1,8%, terwijl de aandelen zouden moeten dalen
juist met 2,1% omhoog gingen.
Opmerkelijk was de stijging van Signify. Dit aandeel steeg onder
andere door de interesse in Osram. Beleggers denken dat andere
private equity dan wellicht ook Signify in het oog gaan
krijgen.
Altice liet zowaar eens een stijging zien. Het grootste gedeelte
van de underperformance in november kwam door de eindespurt van
Altice op de laatste dag. De dag ervoor stond Altice nog op -12,2%,
maar het eindigde met een plus van 1,5%.
Vrijwel zelfde keuzes in
december
Voor de december verschijnen weer de zelfde namen aan de horizon.
Opnieuw staan ASML en ING bovenaan bij de favorieten.
En ook bij de flop aandelen komende gedeeltelijk weer dezelfde
namen tegen. Altice wederom op plek 1, maar wel met aanzienlijk
minder stemmen.
Er deze maand 75
experts
met de enquête mee.
|
|
|
|
|
|
|
|
Loop
jij als belegger wat verloren in de ‘zoo’ van factoren? |
Bron: Robert van Beek
|
Robert van Beek
Consultant, auteur, uitgever van meer dan 15 boeken over beleggen,
planning & Behavioral Finance, persoonlijke groei en management
trends. |
Lid
Behavioral
Economics Cie van CFA VBA Netherlands.Member editorial board
Journal of Financial Therapy. Member of Financial Planning
Association FPA USA. Guestlectures op diverse Universiteiten en
Hogescholen in Nederland, België, VS waaronder Kansas, Florida,
UCLL, HoWest, VUB, Erasmus alumni, Vlerick Amlumni,...
Opleiding: Certified Financial Planning Professional CFP (2010).
Master in Financieel Management Ondernemingen, VLEKHO
(1999) |
Aanbieding:
Bestel
beide boeken
"De zoektocht naar
rendement" & "Beter
rendement met minder risico" a  €15,== en ze
worden
nog voor
de feestdagen gratis
verzonden in
Nederland en Belgie.
Hoe? : Stuur voor 15
dec2018
een email aan:
Robert
van
Beek met naam, (verzend-) adres en
telfnr. |
Fama & French, Markowitz, Indexing, Size, Small Caps, Value
Beleggen, Momentum, Smart-Beta, …
Beleggers willen rendement en zijn altijd op zoek naar een beter
begrip over hoe financiële markten en prijsvorming werken. Om zo
eventuele onevenwichtigheden en kansen te vinden.
Veel beleggers willen
die
bedrijven vinden waarvan de koersen (te) laag staan omdat bedrijven
ondergewaardeerd zijn. Voor sommigen is het een spel.
Koopjes jagen, andere beleggers slimmer af zijn, of eerder kansen
in de markt zien dan de anderen...
We mogen niet uit het oog verliezen dat inzicht en begrip maar ook
risicomanagement eigenlijk belangrijker zijn dan grote winsten op
korte termijn proberen te maken.
Er wordt in de institutionele beleggingswereld ook wel gesproken
over ‘Winning the losers game’.
Kan dit dan?
Ik hoef de HCC leden niet te vertellen dat er verschillende
modellen en analysetechnieken, zowel technisch als fundamentele,
bestaan.
En toch kom ik misschien met een voor een aantal beleggers een
nieuwe term: Evidence-based beleggen.
Factor-based beleggen, een vorm van Evidence-based beleggen, is an
sich niet nieuw maar wel uiterst actueel, ook in de institutionele
beleggingswereld.
In dit artikel wordt daarom een korte introductie geschetst in een
materie die stilaan bij een breder publiek toegepast wordt.
Bent u klaar voor een systematisch opgebouwde
beleggingsportefeuille, op basis van feiten, research, onderzoek en
bewijzen? Een strategie die gebaseerd is op factoren die rendement
en risico’s al jaren, bij verschillende marktomstandigheden
bepalen.
Terug in de tijd…
CAPM: Al meer dan 30 jaar gebruikte de beleggingswereld maar één
asset pricing model: Capital Asset Pricing Model (CAPM) waarbij
bèta—en meer specifiek market bèta—de enige factor was.
In 1993 kwamen Fama-French met hun three-factor model—size en value
werden toegevoegd—en daardoor werd CAPM verrijkt met de factoren
grootte en waarde.
Met het Fama-French three-factor model kwam er een significante
verbetering op het klassieke Capital Asset Pricing Model (CAPM)
denken.
Door twee belangrijke anomalieën (outperformance van small stocks
en value stocks) te elimineren, konden beleggers en wetenschappers
de kracht van het model om verschillen te verklaren sterk
verbeteren. Want nu waren ze in staat om meer dan 90 % van de
verschillen in rendement als gevolg van diversificatie te
verklaren. Een grote vooruitgang op de 2/3 die eerst verklaard
konden worden.
In 1997 werd door Mark Carhart momentum als de vierde factor
toegevoegd.
Aan het four-factor model werden later nog anomalieën toegevoegd.
Robert Novy-Marx schreef een belangrijke paper in 2012: “The Other
Side of Value: The Gross Profitability Premium”.
Hij introduceerde een vijfde factor om tegemoet te komen aan een
andere belangrijke anomalie: outperformance van aandelen met hoge
winstgevendheid.
En toen barstte de strijd om te komen met nog betere modellen echt
los. “The battle of the factor models”. En eigenlijk wilden we
allemaal maar één doel bereiken—met minder factoren een beter
model.
Kewei Hou, Chen Xue en Lu Zhang—publiceerden in oktober 2012 een
studie: “Digesting Anomalies: An Investment Approach” waarin ze een
“nieuw” vier factoren model, het q-factor model, voorstelden. Het
model gebruikte market beta, size, investment en profitability.
In 2015 konden Eugene Fama en Kenneth French niet achterblijven en
kwamen ze met hun nieuwe five-factor model. Aan de drie factoren
werden, maar in andere definities, investment en profitability
toegevoegd. Daardoor was de belegger nog beter in staat om
verschillen in rendementen van gespreide, gediversifieerde,
portfolio’s te verklaren.
Welke belegger wil er nu niet net dat meer rendement met
gelijkblijvend of minder risico?
Inmiddels zijn er nog vele andere factoren en anomalies
geïdentificeerd die prijsvorming beïnvloeden. Een aantal met korte
beschrijving zijn hieronder opgelijst en misschien ook voor u het
onderzoeken waard:
- Net
Stock
Issues: De uitgifte van nieuwe aandelen en rendementen van
aandelen zijn negatief gecorreleerd. Het blijkt dat slimme
managers met nieuwe aandelen komen als door sentiment-gedreven
handelaars de prijzen opdrijven tot overgewaardeerde koersen.
- Composite
Equity Issues: Nieuwe uitgiften hebben een underperformance
ten opzichte van zogenaamde non issuers beredeneerd vanuit de groei
van de totale market value van een aandeel minus het rendement van
het aandeel. Je kunt dit berekenen door de 12-maands gecumuleerde
aandelenrendement van de 12-maandse groei van de aandelen
marktkapitalisatie af te trekken.
- Accruals:
De
verschillen tussen nettowinst en operationele cash-flows. Bedrijven
die grote accruals hebben, hebben abnormaal lagere gemiddelde
rendementen dan bedrijven met minder grote verschillen tussen de
nettowinst en hun (groei van) hun activa en passiva op de balans.
Beleggers overschatten dit in hun ogen positieve effect wanneer ze
toekomstige winstverwachtingen bepalen.
- Net
Operating Assets: Het verschil op de balans tussen
operationele bezittingen (assets) en de operationele verplichtingen
(liabilities) op het balanstotaal is een sterke, negatieve
voorspeller van lange termijn aandelenrendementen. Beleggers
lijken meer interesse te hebben in winst op de balans dan in de
ontwikkeling van de cash-flows. Een echte typische
beleggersvalkuil, bias, is om niet te kijken naar de free
cash-flows!
- Asset
Growth: Bedrijven die sterk groeien qua bezittingen hebben
op termijn een lager koersrendement. Beleggers tonen een korte
termijn overreactie op toekomstige vooruitzichten.
- Investment-to-Assets:
Hogere rendementen uit het verleden voorspellen abnormaal lagere
toekomstverwachtingen.
- Momentum:
Hogere
recente returns voorspellen hogere toekomstige rendementen voor de
komende paar maanden. Hetzelfde geldt voor lagere recente, in het
afgelopen jaar, rendementen. Deze geven lage toekomstige
resultaatverwachtingen op korte termijn.
De zoektocht naar steeds weer nieuwe en superieure modellen is goed
want het helpt bij een nog beter begrip over niet alleen wat er in
de markten gebeurt maar ook meer in detail welke factoren de echte
drivers zijn en waarop je je moet focussen als je een goede
selectie en opbouw van een beleggingsportefeuille nastreeft.
Het mooie is dat je niet alleen op individueel aandelenniveau met
factoren het verschil kunt maken. Dit is op index niveau, dus met
etf trackers of indexfondsen ook perfect mogelijk.
Steeds vaker zie je zogenaamde Smart-Beta strategie fondsen
aangeboden worden. En inderdaad ligt de focus op een (groot) aantal
factoren.
De lijst hierboven beschrijft er slechts 7, veelvoorkomende. Maar
het zal u misschien niet verbazen dat er inmiddels honderden
beschreven zijn in de wetenschappelijke literatuur.
Aan u als belegger natuurlijk om hier genuanceerd mee om te gaan en
keuzes te maken: Zijn de factoren consistent, universeel,
significant en implementeerbaar?
Want het is mooi om een heel unieke factor te ontdekken, in de
volgens beleggingsexperts ware dierentuin van factoren, maar als je
er niets mee kunt doen in je portefeuille dan heb je er niet veel
aan natuurlijk!
Wil je jezelf verder verdiepen?
Behalve via google zoeken op bovengenoemde research en
onderzoekers, waaronder zelfs nobelprijswinnaars, is ook Larry
Swedroe, director of research voor Buckingham en The BAM Alliance
een wereldwijd , publiceert boeken, artikelen columns en studies in
toonaangevende financiële (vak)bladen en op diverse platformen en
is regelmatig te gast op NBC, CNBC, CNN en Bloomberg Personal
Finance. Zijn boeken Reducing the Risk of Black Swans (2014), The
Incredible Shrinking Alpha (2015) zijn een paar weken geleden in
Nederland en België verschenen in samenwerking met Ben Granjé en
Robert van Beek. www.robertvanbeek.eu.
Aan de Nederlandstalige
editie van Your Complete Guide to Factor-based investing (2016)
wordt hard gewerkt en deze zal in 2019 ook
verschijnen.
|
|
|
|
|
|
|
| Beleggen met voorkennis? |
HCC
-voordeel
|
|
Wil jij weten hoe? Download dan nu Beleggen met voorkennis. Het geheim
van de OK-score van Willem Okkerse, geschreven door Jeroen
Siebelink.
Let op, dit aanbod is alleen voor HCC-leden.
|
|
|
|
|
|
|
Jongebeleggers
in Apeldoorn
|
Info
|
|
In Apeldoorn
word
op donderdagavond 13 december een bijeenkomst gehouden
georganiseerd door Yoran Akdemir voor de jonge beleggers. Andere
beleggers zijn ook welkom. Zie voor meer info de website jongebeleggers.nl
voor verdere details.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Bestel
beide boeken:
"De zoektocht naar
rendement" &
"Beter rendement met minder
risico" a €15,== en ze worden nog voor de feestdagen gratis
verzonden in Nederland en Belgie.
Hoe? :
Stuur voor 15 dec2018 een email aan:
Robert
van
Beek met naam, (verzend-) adres en telfnr. |
|
|
|
|
|
|
|
Meedoen
met HCC Beleggen. |
Wat doe jij met je geld?
En met je vrije tijd?
HCC!beleggen is voortdurend op zoek naar actieve
vrijwilligers,leden
die deel willen nemen aan het bestuur,
en ook bijvoorbeeld mensen die de redactie over de nieuwsbrief mede
willen ondersteunen of willen meewerken aan het tot stand komen van
een symposium.
Ben jij een enthousiaste belegger en wil je ook wat doen voor onze
vereniging? Meld je dan aan via het
bestuur of de redactie
van HCC!beleggen.
Wat wil je doen?
Er is behoefte aan vrijwilligers die zich met verschillende zaken
willen bezighouden. Zo zoeken we mensen die graag in het bestuur
willen
plaatsnemen, symposia
en
andere bijeenkomsten
organiseren, verschillende redacteuren voor diverse werkzaamheden
incl websitebeheer, maar ook zijn we opzoek naar mensen die graag contacten
onderhouden met bijvoorbeeld leden, en/of
sprekers/standhouders voor onze symposia.
Bestuur
Binnen het bestuur van HCC!beleggen is voortduren behoefte aan
versterking maar ook aan vervanging. We zijn o.a op zoek naar een secretaris en per april ook een nieuwe voorzitter,
maar
indien je affiniteit hebt met beleggen en je bestuurlijke ambities
op een ander gebied liggen, komen we ook heel graag met je in
contact.
Redacteuren
We zoeken redacteuren
die
op regelmatige basis zo’n één à twee uur willen besteden aan het
aanleveren van artikelen voor onze website
en/of sociale media en de nieuwsbrieven. Het gaat dan om onder meer
artikelen over economische onderwerpen, specifieke
beleggingsartikelen of andere voor onze leden. Ook
interessante onderwerpen selecteren dan wel schrijven, artikelen,
boeken en software beoordelen promoten etc.
Die nieuwsbrief moet natuurlijk ook in elkaar gezet worden. Ben je
handig met een computer en heb je een paar uur per maand tijd, dan
kun je je hiervoor aanmelden. Dit kan natuurlijk ook in combinatie
met het leveren van de content voor website en/of nieuwsbrief.
Contactpersonen
Heb je meer
affiniteit met mensen dan met teksten? Wees welkom want we
zijn ook naarstig op zoek naar sociaal bedreven, communicatief
vaardige mensen die contacten met bijvoorbeeld auteurs, sprekers en
standhouders voor symposia en andere events, maar ook met leden
willen onderhouden. Ook hiervoor wordt natuurlijk wel interesse in
beleggen verwacht.
Heb je zin en tijd ons te helpen, meld je dan aan via het het bestuur van HCC!beleggen |
|
|
|
|
|
|
|
|
| Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie
van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de
mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en
voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate
waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden
gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze
publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet
worden beschouwd als beleggingsadvies. De
schrijver(s) van deze publicatie en het
bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief
zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De
waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit
het verleden geven geen garantie voor de
toekomst. |
|
|
|
|
|
|
