HCC!beleggen - Nieuwsbrief 20111015 Symp57-4

huset_hoger_Sveriges Riksbank200x351.jpg

De "Nobelprijs voor de economie" of beter gezegd "De prijs van de Zweedse Rijksbank voor economie ter nagedachtenis aan Alfred Nobel", werd ingesteld en voor het eerst uitgereikt in 1969, ter herdenking van het 300-jarig bestaan van de bank (Sveriges Riksbank is de centrale bank van Zweden).

De verwarring is ontstaan door het feit dat de prijs wordt uitgereikt tijdens dezelfde ceremoniële gebeurtenis als de Nobelprijzen van de Nobelstichting (met uitzondering van de Nobelprijs voor de Vrede) in Stockholm.

De prijs wordt jaarlijks toegekend door een commissie van de Kungliga Vetenskapsakademien (Koninklijke Zweedse Academie voor Wetenschappen) .

Een uitgebreide (engelstalige) uitleg, opsomming en categorisering van de uitgereikte prijzen is te vinden op de website van Nobelprice.org

Dit artikel belicht enkele winaars van deze, ook wel alternatieve Nobelprijs genoemde, prijs van de Zweedse Rijksbank voor economie ter nagedachtenis aan Alfred Nobel.

2011

Thomas J. Sargent, Christopher A. Sims

Thomas J. Sargent

Thomas John Tom Sargent (19 juli 1943) is een Amerikaans wetenschapper, econoom, en Nobelprijswinnaar.

S

distinguishing_between_cause_effect_sargent_sims_2011_400x210.jpg

argent kreeg in 2011 de Nobelprijs voor economie (die hij deelt met Christopher Sims) voor hun onderzoeken over de macro-economie waarbij Sargent zich richtte op structurele veranderingen in de economie.

Hij is verbonden aan het Hoover Institution van Stanford University.

Christopher Sims

Christopher Chris Albert Sims (21 oktober 1942) is een Amerikaans wetenschapper, econoom en Nobelprijswinnaar.

Sims kreeg in 2011 de Nobelprijs voor economie (die hij deelt met Thomas Sargent) voor hun onderzoeken over de macro-economie waarbij Sims zich richtte op onverwachte en tijdelijke veranderingen in de economie.

Hij is hoogleraar aan de Princeton University.

2008

Paul Krugman

P

aul Robin Krugman (New York, 28 februari 1953) is een Amerikaans neo-Keynesiaans econoom, columnist en publicist. Hij is sedert 2000 hoogleraar in de economie en internationale betrekkingen aan de Princeton university.

Deze uitgesproken en temperamentvolle econoom ontwikkelde theorieën over de vrije handel en globalisering. Ook hield Krugman zich bezig met de economische oorzaken en gevolgen van urbanisatie. Hij is één van de grondleggers van de zogenoemde "nieuwe handelstheorie", waarvoor hij in 1991 al een prestigieuze Amerikaanse prijs ontving. Krugmans huidige onderzoek richt zich onder meer op valutacrisis en economische problemen als gevolg van deze crisis.

Hij won deze prijs van ongeveer 1,1 miljoen euro voor zijn analyse van handelspatronen en de plaatsbepaling van economische activiteiten. Zijn analyse had met name betrekking op schaalgrootte in internationale handel. zie: International Trade and Economic Geograph .

Voorheen werd er vooral aandacht besteed aan handel tussen landen met grote verschillen, ditmaal werd de handel tussen gelijksoortige landen geanalyseerd (zoals de export van BMW's naar Zweden en van Volvo's naar Duitsland). Op kennislink.nl staat een uitgebreider artikel: Waarom Amerikanen auto’s in Frankrijk kopen en Fransen in de VS waarin dit wordt toegelicht.

1997

Robert C. Merton, Myron S. Scholes

Voor hun baanbrekende nieuwe manier om de waarde van derivaten (opties) te bepalen
Robert Carhart Merton
Robert_C._Merton120x160BW.jpg

Robert Carhart Merton, 31 juli 1944, is een Amerikaans econoom.
Robert Merton is een van de drie pioniers op het gebied van de financiële waardering van opties.
Hij verbeterde het werk van collega economen Fischer Black en Myron Scholes. In 1997 ontving hij samen met Myron Scholes de Prijs van de Zweedse Rijksbank voor economie, beter bekend als de Nobelprijs voor de Economie.

Merton is een zoon van de Amerikaanse socioloog Robert K. Merton - bedenker van het selffulfilling prophecy-concept.

Robert C. Merton is verder bekend van o.a.

Myron Samuel Scholes

Myron Samuel Scholes, 1 juli 1941,

is een Canadees econoom.

Hij is één van de auteurs van de bekende Black-Scholes-formule. In 1997 ontving hij de Prijs van de Zweedse Rijksbank voor economie (bekend als Nobelprijs voor de Economie) door deze formule die hij samen met Fischer Black uitwerkte.

Het belang van de formule is dat ze de kapitaalmarkt een eerste goede methode gaf voor de waardering van financiële instrumenten zoals opties. In 1994 maakte Scholes deel uit van het hedgefonds Long-Term Capital Management (LTCM) dat ondanks zijn kennis in 1998 met veel rumoer failliet ging.

1990

Harry M. Markowitz, Merton H. Miller, William F. Sharpe

Harry M. Markowitz

In de jaren vijftig publiceerde Markowitz een artikel getiteld “Portfolio Selection”, waarin hij de aandacht vestigde op de wijze waarop een belegger, door middel van diversificatie, risico inherent aan zijn beleggingsportefeuille kan reduceren. Deze publicatie vormt de grondslag van de zogenaamde Moderne portefeuilletheorie (MPT).

De MPT tracht het risico te minimaliseren bij een bepaalde rendementsverwachting, dan wel het rendement te maximaliseren bij een gegeven risicoverwachting. Markowitz toonde aan dat de verschillen tussen de werkelijk behaalde rendementen en de eerdere verwachtingen daarvan, of ten opzichte van het gemiddelde van een datareeks, een gekwantificeerd beeld geeft van de beleggingsrisico’s.
Voorts stelde hij dat, door beleggingen met een onderling lage correlatie in de portefeuille op te nemen, het specifieke risico te difersifiëren is.
De MPT is later uitgebreid en vereenvoudigd middels het Capital Asset Pricing Model (CAPM).
zie verder http://en.wikipedia.org/wiki/Harry_Markowitz

Merton H. Miller
Miller werd geboren in Boston, Massachusetts. Gedurende de Tweede Wereldoorlog werkte hij als econoom in de belastingonderzoekafdeling van het Amerikaanse ministerie van financiën. Zijn eerste academische aanstelling was als Visiting Assistant Lecturer aan de London School of Economics. Hij werd fellow van de Econometric Society in 1975 en was president van de American Finance Association in 1976. Hij was van 1961 tot zijn pensioen in 1993 aan de University of Chicago Graduate School of Business verbonden.
Het Modigliani-Miller theorema is slechts één van zijn bijdragen waarvoor hij zijn nobelprijs heefty ontvangen.

Selectie van publicaties

Merton H. Miller, Merton Miller on Derivatives. John Wiley & Sons, New York. ISBN 0-471-18340-7, 1991
Merton H. Miller, Financial Innovations and Market Volatility. Blackwell Publishing, Cambridge, MA. ISBN 1-55786-252-4, 1991
Merton, Miller H., Charles W. Upton, Macroeconomics: A Neoclassical Introduction. University of Chicago Press, Chicago. ISBN 0-226-52623-2, 1986
Kessel, Reuben A., R. H. Coase, Merton H. Miller, Essays in Applied Price Theory. University of Chicago Press, Chicago. ISBN 0-226-43200-9, 1980
Fama, Eugene F., Merton H. Miller, The Theory of Finance. Holt, Rinehart & Winston, New York. ISBN 0-03-086732-0, 1972

William F. Sharpe

Sharpe stond aan de basis van onder meer de naar hem vernoemde Sharpe ratio en was betrokken bij de ontwikkeling van het Capital Asset Pricing Model (CAPM).

De definitie van de Sharp ratio luidt:

Vaak wordt voor de rendementen van de benchmark het risicovrije rentepercentage gebruikt. De Sharpe-ratio wordt gebruikt om te beschrijven in hoeverre het extra rendement het extra risico compenseert. Hoe hoger de ratio, hoe relatief hoger de compensatie voor de investering. Investeerders zullen dus een voorkeur hebben voor investeringen met een hoge Sharpe-ratio.
De Sharpe-ratio van de combinatie van een risicoloze en een risicodragende investering is gelijk aan die van de risicodragende, want het rendementoverschot en zijn standaarddeviatie worden met dezelfde factor verkleind.
De Sharpe ratio van de combinatie van twee risicodragende investeringen met dezelfde positieve Sharpe-ratio is groter dan die van de afzonderlijke investeringen (risicospreiding), behalve als de rendementoverschotten een correlatiecoëfficiënt 1 hebben.
De ratio is ontwikkeld door William Forsyth Sharpe. Sharpe noemde het in eerste instantie "reward-to-variability" totdat academici en financieel economen de term Sharpe-ratio in gebruik namen. In eerste instantie achtte Sharpe Rf constant, hij kwam hier in 1994 op terug en paste de stelling aan.
lees verder http://en.wikipedia.org/wiki/Sharpe_ratio

1976

Milton Friedman

Milton Friedman (Brooklyn, 31 juli 1912 - San Francisco, 16 november 2006) was een Amerikaanse econoom, voorvechter van vrije marktkapitalisme en een beperkte overheid. In 1976 won hij de Nobelprijs voor de Economie voor zijn werk met betrekking tot de monetaire theorie en hij kreeg in 1988 de Presidential Medal of Freedom (Presidentiële Vrijheidsmedaille) uitgereikt door toenmalig Amerikaans president Ronald Reagan.

Friedman was vanaf 1946 verbonden aan de Graduate School of Business van de Universiteit van Chicago. Daar ontwikkelde hij een leer die haaks stond op de toen gangbare theorie van de Britse econoom John Maynard Keynes. Keynes bepleitte het stimuleren van de vraag in tijden van economisch teruggang. Friedman legde de nadruk op de aanbodkant van de economie. Een kleine overheid, weinig beperkingen voor het bedrijfsleven, en een krap-geld-politiek vormden de kernbegrippen van de Chicago-school.

Friedman stond hiermee bekend als een monetarist. Dat houdt in dat hij een grote rol toekende aan het geld in het economisch verkeer. Een vergroting van de geldhoeveelheid veroorzaakt inflatie op de lange termijn en volgens de monetaristen mogelijk ook op de korte termijn.

Daarom pleitten Friedman en de zijnen ervoor dat de centrale bank ervoor moet zorgen dat de geldhoeveelheid slechts met een bepaald maximumpercentage per jaar groeit. Dit maximumpercentage zou gerelateerd moeten zijn aan het werkelijke deel van alle economische transacties. De monetaristen denken dat hierdoor inflatie en werkloosheid effectief worden tegengegaan. Ook zijn zij voorstander van een sterke liberalisering van het economisch verkeer omdat zij menen dat dit de maatschappij ten goede komt.

Friedmans ideeën werden onder andere toegepast door de Amerikaanse president Reagan en de Britse premier Thatcher. Ook in het Chili van dictator Pinochet werden ze uitgevoerd. Friedman veroordeelde de Chileense dictatuur, maar hij meende dat onder president Allende Chili een Cuba-achtige staat zou zijn geworden. Hij zag er geen bezwaar in lezingen te houden in Chili en dacht dat de vrijemarkteconomie, vanwege haar niet-centralistische karakter, uiteindelijk de macht zou ontnemen aan Pinochet.

Milton Friedman overleed op 94-jarige leeftijd aan een hartaanval.

1969

Ragnar Frisch, Jan Tinbergen

Ragnar Anton Kittil Frisch

Ragnar Anton Kittil Frisch (Oslo, 3 maart 1895 – aldaar, 31 januari 1973) was een Noors econoom.
Frisch behaalde in 1919 een academische graad in de economie aan de Universiteit van Oslo. Daarna studeerde hij in Parijs en Engeland, alvorens hij in 1925 zijn postdoctoraat in wiskundige statistiek behaalde. Hij werd benoemd tot assistent-professor aan de Universiteit van Oslo in 1925 en tot professor in 1931. Hij richtte in 1932 een economie-instituut op aan de Universiteit van Oslo en werd daar het hoofd van de onderzoeksafdeling.
In 1969 won Frisch de prijs van de Zweedse Rijksbank voor economie, een prijs die hij deelde met Jan Tinbergen voor het analyseren van economische processen en het ontwikkelen van dynamische economische modellen.
Frisch deed een aantal belangrijke onderzoeken op het gebied van economie en muntte een aantal nieuwe economische begrippen waaronder econometrie. Hij formaliseerde productietheorie (1965) en werkte aan tijdreeksen (1927) en lineaire regressieanalyse

Jan Tinbergen

J

an Tinbergen (Den Haag, 12 april 1903 - aldaar, 9 juni 1994) was een Nederlands econoom en natuurkundige. Hij was (samen met Ragnar Frisch) in 1969 de eerste die de prijs van de Zweedse Rijksbank voor economie (de "Nobelprijs" voor de Economie) kreeg uitgereikt. Hij wordt beschouwd als de grondlegger van de econometrie.

In de econometrie is de wellicht bekendste stelling van Tinbergen de zogenoemde regel van Tinbergen (de 'Tinbergen rule'), die stelt dat binnen elk systematisch en samenhangend model van een economie het noodzakelijk is dat er minstens evenveel instrumenten zijn als doelstellingen.
Het ruilbeginsel van Tinbergen stelt dat er sprake is van een ideale inkomensverdeling indien niemand van werk wil veranderen (ook al verdient iemand anders meer).
De Tinbergen Norm behelst dat een verhouding van het laagste en hoogste inkomen in een bedrijf groter dan 1:5 contraproductief is.
Tinbergen ontwikkelde het eerste omvattende nationale macro economische model. Het model werd aanvankelijk gemaakt voor Nederland, maar na de Tweede Wereldoorlog paste hij het toe op de VS en het Verenigd Koninkrijk.