(Gebaseerd op een eerder artikel van DNB)
De Nederlandsche Bank (DNB) heeft ABN AMRO Bank N.V. een boete van 15 miljoen euro opgelegd wegens het langdurig overtreden van het bonusverbod dat geldt voor financiële instellingen die staatssteun hebben ontvangen. De boete is het gevolg van een reeks beloningspraktijken binnen het hogere management van de bank die in strijd waren met wettelijke voorschriften, bedoeld om publieke middelen niet onterecht te laten wegvloeien naar topfunctionarissen.
Herkomst van het bonusverbod
Het bonusverbod werd in het leven geroepen tijdens de kredietcrisis, toen diverse banken, waaronder ABN AMRO, financiële steun ontvingen van de Nederlandse Staat. Deze steun werd verstrekt om het financiële systeem te stabiliseren, maar ging gepaard met strikte voorwaarden. Eén van die voorwaarden betrof het verbod op het toekennen van bonussen aan topmanagement. Ook mocht het vaste loon alleen worden verhoogd met het percentage dat was afgesproken in de collectieve arbeidsovereenkomst (CAO). Deze regels golden voor leden van de raad van bestuur én voor leidinggevenden in het zogenaamde "tweede echelon": functionarissen net onder de raad van bestuur met substantiële invloed op het risicoprofiel van de bank.
Structurele overtreding door ABN AMRO
Uit onderzoek van DNB blijkt dat ABN AMRO tussen 2016 en 2024 herhaaldelijk bonussen heeft toegekend en uitgekeerd aan zeven personen uit het tweede echelon, met een totale waarde van ruim 1,5 miljoen euro. Bovendien werd aan één functionaris in opeenvolgende jaren een structurele salarisverhoging toegekend van respectievelijk 11,4% en 28,8%, ver boven de geldende CAO-verhogingen van 1,5% en 2,5% in die jaren.
DNB kwalificeert deze gedragingen als ernstige schendingen van de wet- en regelgeving die van toepassing is op instellingen met staatssteun. Deze gedragingen ondermijnen volgens DNB het publieke vertrouwen in de bancaire sector, zeker gezien de maatschappelijke rol die banken vervullen en de maatschappelijke gevoeligheid van beloningsstructuren bij financiële instellingen.
Bewuste overtreding en waarschuwing genegeerd
Wat de situatie nog ernstiger maakt in de ogen van de toezichthouder, is dat ABN AMRO expliciet is gewaarschuwd dat het uitkeren van bonussen aan deze functionarissen in strijd is met het bonusverbod. Na een initiële reactie waarin de bank de bonusuitkeringen staakte, besloot zij later toch nieuwe bonussen toe te kennen en uit te keren. Daarmee ging de bank in tegen de instructies van DNB en zette zij de overtreding bewust voort. DNB noemt dit "verhoogd verwijtbaar handelen" en rekent dit ABN AMRO zwaar aan.
De bank heeft inmiddels verklaard het bonusbeleid aangepast te hebben en geen bonussen meer toe te kennen aan het tweede echelon.
Beoordeling van de boete
De hoogte van de boete – 15 miljoen euro – is vastgesteld op basis van het Algemeen Boetetoemetingsbeleid van DNB. Daarbij is gekeken naar de ernst en duur van de overtreding, de mate van verwijtbaarheid, en de financiële draagkracht van ABN AMRO als grote systemische instelling. Volgens DNB is de hoogte van de boete proportioneel, maar tevens noodzakelijk om duidelijk te maken dat structurele en opzettelijke schending van regelgeving niet zonder gevolgen blijft.
Juridische stappen mogelijk
ABN AMRO heeft zes weken de tijd om bezwaar te maken tegen het besluit van DNB. Indien bezwaar wordt ingediend, volgt een procedure waarbij eerst bezwaar en eventueel later beroep en hoger beroep bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven mogelijk zijn. Als geen van deze stappen wordt genomen, wordt het boetebesluit onherroepelijk.
Implicaties voor de sector
De boete aan ABN AMRO onderstreept de nadruk die toezichthouders leggen op integer bestuur binnen de financiële sector, zeker waar het gaat om instellingen die met belastinggeld zijn ondersteund. De zaak laat zien dat overtredingen van regelgeving met betrekking tot beloningen niet alleen financieel worden bestraft, maar ook leiden tot reputatieschade. Voor andere banken is dit een krachtig signaal om het beloningsbeleid strikt binnen de wettelijke kaders te houden – ook voor functionarissen die formeel niet in de top van de organisatie vallen, maar wel een cruciale rol spelen.
Meer informatie
Het volledige boetebesluit is beschikbaar op de website van De Nederlandsche Bank, met uitzondering van vertrouwelijke onderdelen.
