Koper

Koper: de perfecte cocktail voor een prijsstijging?

Tijdens de hoogtijdagen van 2008 waren de berichten over koperdiefstallen niet van de lucht. Of het nu ging om kerkklokken, bliksemafleiders of leidingen: koper was een geliefd object voor het dievengilde. Een tijdje was het rustig rondom deze berichtgeving, maar de laatste tijd lijkt de koperdief ‘terug’ te zijn. De oorzaak van deze diefstallen is natuurlijk de stijgende prijs van koper. Is het huidige prijsniveau echter te handhaven?

Aanbod: moeizaam

Hoewel de naam ‘koper’ verwijst naar de eerste bekende vindplaats van de grondstof, het eiland Cyprus, wordt momenteel zo’n 36% van alle koper gewonnen uit mijnen in Chili. Ook Amerika en Peru produceren koper, deze landen zijn samen goed voor 16% van de totale wereldproductie.

De grootste kopermijnen bevinden zich dan ook in dit Latijns Amerikaanse land. In de jaren tachtig kwamen daar enkele grote mijnbouwprojecten tot bloei, dat zorgde voor een groot aanbod aan koper in het daaropvolgende decennium. De gloriedagen van weleer liggen echter achter ons. Wanneer een mijn namelijk tot bloei komt, wordt de eerste jaren zeer gemakkelijk koper gewonnen. Na enige tijd raakt de mijn echter uitgeput, waardoor de productie daalt. Het kost daarbij steeds meer moeite om koper te winnen, waarbij de kwaliteit ook nog eens daalt.

Alle grote mijnbouwconcerns (Freeport McMoran, BHP Billiton en Xstrata) hebben hierdoor moeite om aan de vraag te voldoen. Al vijf jaar lang slagen deze mijnbouwers er niet in om de zelf gestelde exploratiedoelen voor koper te halen. Daarbij produceren de grote mijnbouwers ook nog eens minder koper. De totale hoeveelheid die de grote mijnbouwconcerns tijdens de eerste helft van dit jaar ‘produceerden’ lag 12% lager dan in dezelfde periode vorig jaar.

Nieuwe mijnen

Veel van de genoemde concerns proberen de productiedaling op te vangen door nieuwe mijnbouwprojecten te ondernemen. Een slimme keuze, maar wel erg tijdrovend. Het ontwikkelen van een nieuw mijnbouwproject kan namelijk met gemak tien tot vijftien jaar (!) in beslag nemen. Daarnaast is het ontwikkelen van een dergelijk project kapitaalsintensief. Grote investeringen moeten worden gedaan alvorens de eerste erts uit de grond wordt gehaald.

Grafiek: Ontwikkeling van de koperprijs vanaf september 2008. Bron: Bloomberg & Somerset.nl

Door de stijging van de koperprijs tot 8000 dollar per ton was het tot 2007 erg gemakkelijk om nieuwe financiering te vinden. Veel mijnbouwers maakten in deze periode dan ook de grootse plannen om nieuwe mijnen op te starten. Door de kredietcrisis daalde de prijs van koper niet alleen tot 3000 dollar, maar zijn ook veel van deze plannen uitgesteld of in veel kleinere vorm opgestart. Een grote stijging van het aanbod is de komende jaren dan ook niet te verwachten. Op korte termijn zien we dat de voorraad koper op de London Metal Exchange (LME) sinds februari met 20% gedaald is.

Grafiek: Dalende voorraadniveaus op de LME: Sinds februari dit jaar zijn de voorraden met 25% gedaald. Bron: Bloomberg & Somerset

Vraag

De bouwsector is verreweg de grootste consument van koper, waarbij de grondstof voornamelijk wordt toegepast in (elektriciteit)leidingen. Ondanks dat de bouwsector in Europa momenteel kampt met een lage vraag, zijn er tal van landen te vinden waar nog voldoende gebouwd wordt. Dankzij de bouwlust van vooral de opkomende landen blijft de vraag naar koper voorlopig hoog. China is al jaren de nummer één consument van koper, met een marktaandeel van boven de 40%.

Vraag & aanbod = prijs

Lage voorraden in combinatie met een vraag die het aanbod niet kan bijhouden vormen doorgaans de perfecte cocktail voor een prijsstijging op de grondstoffenmarkt. Bij koper is het niet anders. Dit jaar verwacht de mijnbouwsector dat de vraag naar koper met 7% zal stijgen. Tegelijkertijd verwacht de sector dat de totale productie slechts met iets meer dan 2% kan stijgen.

Blijft een dubbele dip uit en stijgt de economische groei harder dan verwacht, dan neemt de vraag naar deze industriële grondstof alleen maar verder toe. Het is dan ook te hopen dat mijnbouwers niet gaan staken en natuurrampen ons bespaard blijven, anders wordt de situatie op de kopermarkt nog krapper dan voorzien.

Zelf beleg ik met het Somerset Capital Partners Commodities Fund momenteel direct in koper en heb ik een voorkeur voor mijnbouwbedrijven die nieuwe mijnen binnen nu en 12 maanden in productie kunnen krijgen en daarbij klein, sterk en ondergewaardeerd zijn. Deze bedrijven vormen namelijk de ideale overname kandidaten voor grote mijnbouwconcerns die dringend op zoek zijn naar nieuwe voorraden van koper. Proost!