Duitsland - Italiė: 0 - 2
Gisteren reageerden aandelenbeurzen wereldwijd euforisch op de gemaakte afspraken op de zoveelste eurotop. Ook de rentes die Italiė en Spanje op hun staatsschulden moeten betalen daalden flink. Voorlopig lijkt de eurocrisis weer even onder controle.
Maar niet iedere Europeaan kon gisterochtend opgewerkt opstaan. Denk aan de Duitsers. Zij zagen namelijk dat de rente die zij op hun staatsschulden moeten betalen flink gestegen was.
Overigens, tijdens de recente eurotop is naast het gemeenschappelijk toezicht op Europese banken ook besloten dat het noodfonds (ESM) obligaties van probleemlanden mag opkopen. Noem het een 'gift' van de economisch solide landen (zoals Duitsland) aan de minder solide landen (zoals Italiė). Duitsland moet nu meer rente betalen, Italiė minder.
Met het direct opkopen van staatsobligaties om probleemlanden te helpen wordt aan het euro-experiment een nieuw hoofdstuk toegevoegd. Denk echter niet dat de crisis hiermee opgelost is.
Pact
Om de schuldencrisis te bestrijden vormden de Europese Centrale Bank (ECB) en Europese politici een paar jaar terug een pact. De ECB zou banken voorzien van goedkope leningen. Die konden dan staatsobligaties van zwakke eurolanden kopen hopende dat als gevolg daarvan de rentepercentages omlaag zouden gaan.
Een plan dat eigenlijk faliekant mislukte. Want niet alleen daalden de rentes van zwakke eurolanden helemaal niet, door het opkopen van die obligaties waren nu ook de banken zelf in problemen gekomen. Hun onderpand - obligaties van zwakke eurolanden - daalde namelijk gestaag in waarde. Zover zelfs dat die banken uiteindelijk zelf ook weer gered moesten worden.
Maar ook op een andere manier mislukte dit pact. Als tegenprestatie voor de ECB-leningen aan banken zouden nationale overheden namelijk hervormingen en besparingen moeten doorvoeren. Het resultaat is belabberd gebleken. Nu nog altijd loopt de werkloosheid in Spanje en Italiė gestaag verder op en vrijwel alle economische indicatoren wijzen op een verdere economische krimp aldaar.
En het verhaal van Griekenland met haar telkens cruciale verkiezingen is bekend. En Ierland - vaak genoemd als een succesverhaal - kent ook nog altijd grote uitdagingen. Dat land zit ook nog altijd in recessie, zwicht onder een enorme schuldenlast en veel van de hervormingen en bezuinigingen moeten ook nog altijd doorgevoerd worden.
Concurrentiegat
De impliciete eis van de ECB tot hervormingen en bezuinigingen is dus eigenlijk op een debacle uitgedraaid. Kiezers in Griekenland, Spanje en Frankrijk hebben inmiddels middels legitieme verkiezingen duidelijk gemaakt in harde besparingen en bezuinigingen ook helemaal geen zin meer te hebben.
Democratisch gekozen nationale overheden in zwakke eurolanden ontbreekt het dus simpelweg aan politiek draagvlak om met stevig hervormen en bezuinigen door te gaan. De door ons aanvankelijk al klein geachte kans dat de zwakke landen hun concurrentiegat met Noord-Europa zouden kunnen dichten lijkt daarmee nu tot vrijwel nul gereduceerd.
Aan het grote onderliggende probleem van de landen in de eurozone - het grote verschil in concurrentiekracht - verandert dus eigenlijk niets. Dit betekent niets anders dan dat aan een langjarige subsidiestroom van Nood- naar Zuid-Europa niet te ontkomen valt.
De staatsschulden van Spanje en Italiė zijn echter dermate hoog dat het een kwestie van tijd is voordat ook de bodem van het huidige noodfonds weer bereikt is. Noord-Europa mag dan opnieuw haar portemonnee tevoorschijn toveren. Steeds dieper raken we vastgezogen in het Europese schuldenmoeras...
Dit artikel is op 30 juni 2012 geschreven door Hendrik Oude Nijhuis MSc. Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in de strategieën van ’s werelds beste beleggers en is tevens oprichter van www.warrenbuffett.nl. Via deze website kunt u tijdelijk een gratis module aanvragen over de beleggingsstrategie van Warren Buffett.
