Onze visie voor het komende beursjaar
Achtereenvolgens staan we hieronder kort stil bij onze visie op de ontwikkeling van de rente, de verwachte economische groei en ook de enorme cashreserves waarover het bedrijfsleven momenteel beschikt. Vervolgens wijzen we op het nog altijd opvallend sombere sentiment onder particuliere beleggers en maken we tenslotte onze verwachtingen voor de aandelenmarkten bekend.
De rente (oppassen met obligaties!)
Mede om de economische groei te stimuleren hebben centrale banken wereldwijd de korte (interbancaire) rente de afgelopen jaren heel wat keren verlaagd. Nu deze het absolute nulpunt nadert is hier en daar begonnen met het opkopen van obligaties om ook de lange rente verder te verlagen. Zoals u bekend zorgt een lagere rente ervoor dat investeringen eerder rendabel zijn.
Enerzijds zorgt de nu nog vrij hoge werkloosheid ervoor dat looneisen voorlopig beperkt zullen blijven. Anderzijds geldt ook dat veel fabrieken nog altijd niet op volle toeren draaien: eerst zal hier de capaciteitsbezetting verder opgeschroefd worden alvorens een toename in de vraag zich direct doorvertaalt in hogere prijzen. Onze inschatting is dan ook dat de inflatie voorlopig nog even aan de lage kant zal blijven. Dat maakt dat de centrale banken op hun beurt de (korte) rente voorlopig nog even op een laag niveau kunnen laten.
Economische groei
Mede vanwege deze lage rente, de langzaam verbeterende inkomenspositie van consumenten en het feit dat bedrijven nu over meer cash beschikken dan ooit tevoren, lijkt het ons aannemelijk dat de economische groei zich zal doorzetten. En in sommige regio's, wij denken hier aan zowel Aziė als Amerika, wellicht zelfs gaat accelereren.
In 2009 waren het overheidsstimuleringsprogramma's die het economische vliegwiel na een abrupte stilstand weer in beweging brachten. Dit werd gevolgd door een voorraadherstel bij bedrijven in 2010. Vanaf komend jaar (2011) zullen het met name de consumentenbestedingen zijn - in Amerika goed voor circa 70% van de economie - die de economie verder zullen aanzwengelen.
Het stevige herstel dat zich op de Amerikaanse arbeidsmarkt lijkt aan te kondigen is hierbij in het bijzonder hoopgevend. Zo steeg de vraag naar uitzendkrachten in de afgelopen novembermaand opmerkelijk sterk. Vaak is dat een voorbode voor een toename van de creatie van meer duurzame banen. Een ander teken aan de wand is de ontwikkeling van de duur van de gemiddelde werkweek in Amerika: die steeg in het afgelopen derde kwartaal het sterkst in meer dan 25 jaar.
De verbeterende situatie op Amerikaanse arbeidsmarkt leidt naar verwachting tot meer vertouwen bij de consument en eveneens tot meer besteedbaar inkomen. Dat leidt weer tot meer consumentenbestedingen, wat weer leidt tot meer bedrijfsinvesteringen. Hierdoor zal de situatie op de arbeidsmarkt zicht weer verder kunnen verbeteren, etc.
Cashreserves bedrijfsleven: vier mogelijkheden
Wereldwijd hebben bedrijven sinds het uitbreken van de economische crisis enorme cashhoeveelheden opgepot. Zelfs het Europese noodfonds van EUR 750 miljard waarmee hele landen gered moeten worden steekt hier mager bij af. Voor bedrijven bestaan er in essentie een viertal mogelijkheden voor aanwending van deze reserves.
Zij kunnen 1) hun reserves investeren in groei, bijvoorbeeld door het bouwen van nieuwe fabrieken, of 2) ze kunnen de overvloedige reserves gebruiken voor het plegen van overnames. Of besloten kan worden de overmatige reserves terug te geven aan de wetmatige eigenaren - de aandeelhouders. Dit kan door 3) of de dividenden te verhogen of 4) de inkoop van eigen aandelen op te schroeven. Al deze alternatieven, mits met beleid uitgevoerd, zijn gunstig voor de aandeelhouders. Zelf houden we overigens rekening met een toename van elk van de genoemde alternatieven.
Particuliere beleggers: somberheid troef
Gelooft u het of niet: particuliere beleggers zijn ondanks koersstijgingen van de meeste beurzen van 80 tot 100% sinds het dieptepunt van begin 2009 nog altijd opmerkelijk somber gestemd. Per saldo opereren zij nog steeds aan de verkoopzijde op de beurs.
Wanneer particuliere beleggers per saldo verkopen is dat vaak een goede indicatie voor aantrekkelijke aandelenrendementen die volgen. Pas wanneer beleggen weer hét favoriete onderwerp op verjaardagen en feestjes is en particulieren weer massaal in aandelen stappen, is het zaak om zelf voorzichtiger te worden. Zover is het echter nu nog lang niet. Maar houdt u er wel rekening mee dat ook het huidige negatieve sentiment zich eens weer ten positieve keren zal.
Aandelen: waarderingen redelijk, vooruitzichten goed
De waarderingen van aandelen bevinden zich momenteel rond historische gemiddeldes (maar zijn afgezet tegen de actuele rente juist relatief goedkoop). Vanwege het verdere economische herstel dat zich lijkt aan te kondigen, zou in onze visie een wat hogere actuele waardering reėel zijn geweest. Juist het feit dat momenteel van een dergelijke, wat hogere waardering geen sprake is, maakt dat wij redelijk positief zijn over de vooruitzichten van aandelen voor het komende jaar.
Voor 2011 houden we er al met al evenwel rekening mee dat het economische herstel zich zal doorzetten wat ook een positieve uitwerking op de arbeidsmarkten zal hebben. Wij vermoeden dat aan een periode van drie decennia van dalende rentes het komende jaar wellicht een einde komt en dat in het bijzonder obligaties met lange looptijden hiervoor gevoelig zullen blijken (en stevige koersdalingen kunnen laten zien). Voor aandelenbeleggingen - in het bijzonder waar het 'value-aandelen' betreft - voorzien wij voor 2011 echter wederom aantrekkelijke rendementen.
Wel dienen uiteraard externe risicofactoren als altijd goed in de gaten gehouden te worden. Hierbij valt te denken aan de Europese schuldencrisis maar ook bijvoorbeeld de uitzonderlijk hoge, maar door velen nog altijd gebagatelliseerde, gemiddelde hypotheekschuld in Nederland (waar Nederland in veel internationale rankings op allerlei gebieden steeds verder wegzakt, behoren we op dit vlak nog steeds tot de wereldtop...).
Voor het geval u dit artikel wilt opslaan of uitprinten om hier in de toekomst nog eens op terug te kijken: onderstaand treft u de actuele koersniveaus (16 december 2010) van enkele bekende beurzen, grondstoffen en valuta aan.
AEX (Nederland): 351,88
Bel20 (Belgiė): 2.615,17
Dow Jones (Amerika): 11.508,10
Nikkei (Japan): 10.311,30
Hang Seng (China): 22.668,80
Olie: $ 88,24
Goud: $ 1.370,20
EUR/USD: 1,32
Dit artikel is op 18 december 2010 geschreven door Hendrik Oude Nijhuis MSc. Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in de strategieën van ’s werelds beste beleggers en is tevens oprichter van www.warrenbuffett.nl. Via deze website kunt u tijdelijk een gratis module aanvragen over de beleggingsstrategie van Warren Buffett.
