Het belang van scenario analyse
Heeft u zich wel eens afgevraagd hoe het eigenlijk kwam dat Michiel de Ruyter, onze meest bekende zeeheld in de zeventiende eeuw, die befaamde zeeslagen van de Engelsen won? En dat terwijl hij over minder schepen en minder manschappen beschikte en van Johan de Witt, onze staatsman toentertijd, ook nog eens minder geld ter beschikking had gekregen vergeleken met de Engelsen?
Het antwoord op deze vraag blijkt ook voor beleggers interessant te zijn...
Telkens voor belangrijke zeeslagen werd door Michiel de Ruyter krijgsberaad gehouden. Hierbij werden tal van scenario's besproken en werd gezamenlijk afgesproken hoe op elk van deze scenario's te reageren. Wat bijvoorbeeld te doen als het vlaggenschip tot zinken zou worden gebracht? Wat als de wind plotseling zou draaien of wanneer opeens dichte mist zou opsteken? Vele van deze scenario's - die aanvankelijk geen van allen heel waarschijnlijk waren - kwamen eens voor. Voor de Engelsen reden tot paniek, onze zeehelden hadden de uiteenlopende scenario's reeds lang daarvoor overdacht en konden zodoende de Engelse tegenstanders gevoelige slagen toebrengen en belangrijke zeeslagen winnen. En dat dus ondanks het grotere aantal schepen, extra manschappen en de ruimere financiën waarover de Engelse zeelieden beschikten. Beleggers en economen in het algemeen zijn nogal eens gefixeerd op 'het meest waarschijnlijke scenario' – net als de Engelsen ruim 300 jaar terug. Slimmer lijkt het om juist uiteenlopende scenario's te overdenken en te beoordelen hoe op die uiteenlopende scenario's het best ingespeeld kan worden. Een economisch scenario dat momenteel maar amper aandacht krijgt is dat van een sterk economisch herstel. En hoewel toegegeven misschien niet meest waarschijnlijke scenario, zijn toch ook voor zo'n scenario wel wat argumenten op te voeren. |
Zo begint de Amerikaanse huizenmarkt te keren, en zal deze na jaren van krimp weer een bijdrage beginnen te leveren aan de economische groei. De Amerikaanse consument is tegen haar eigen traditie in plotsklaps tot een spaarzaam volk verworden. Maar zou zij niet op haar oude gewoontes terugvallen zodra de grootste paniek eenmaal weggeëbd is? De enorme stimuleringsmaatregelen door overheden wereldwijd moeten voor het grootste deel nog uitgevoerd worden en zullen pas na verloop van tijd in de cijfers zichtbaar worden. En de afbouw van voorraden – die afgelopen najaar leidde tot een dramatische teruggang in de productie – heeft een inhaalslag te maken wanneer de economie eenmaal echt aantrekt. De economische neergang was wereldwijd – het economische herstel dat er aan komt wellicht ook. Afgelopen najaar spraken we hier nog over een 'negatieve feedbackloop', nu zou het omgekeerde kunnen gebeuren: de stijgende beurzen dragen bij aan terugkeer van vertrouwen bij de consument en voor bedrijven wordt het nu steeds aantrekkelijker kapitaal op te halen voor het doen van overnames of expansie anderszins. |
Grote overnames beginnen stilletjes aan al terug te komen en de opmerkelijk sterke stijging in arbeidsproductiviteit maakt het voor bedrijven interessant eens te kijken of extra investeringen niet financieel rendabel zullen zijn. Sommige analisten menen dat aandelen na de forse koersstijging sinds maart inmiddels duur zijn – zij vergeten echter nogal eens dat de waarderingen ook in het verleden juist bij aanvang van economisch herstel vaak relatief hoger zijn geweest. De bedrijfswinsten zijn dan nog laag terwijl de beurskoersen hier al op vooruitlopen. Bedrijven hebben het afgelopen jaar fors gesaneerd en zelfs een bescheiden omzetstijging zal een relatief sterk effect op de winst gaan hebben.
Een laatste punt dat we hier niet onvermeld willen laten is dat er nog altijd vele miljarden euro's en dollars 'aan de zijlijn' staan – en die nu nauwelijks enig rendement opleveren. Een grote groep beleggers heeft zodoende de forse koersstijging sinds maart gemist en zulke beleggers zijn nogal eens voornemens bij de eerstvolgende forse koerscorrectie in te stappen. Maar juist exact daarom is het niet geheel onwaarschijnlijk dat zo'n forse koerscorrectie er voorlopig juist helemaal niet komt. Het is slechts een scenario en zoals gezegd, misschien niet de meest waarschijnlijke, maar zeker ook niet een volstrekt onmogelijke. Om nog even terug te komen op de zeeslagen van weleer: bepaalde bedrijven zullen het goed doen in haast ieder voorstelbaar scenario. Denk bijvoorbeeld aan het farmaceutische bedrijf Johnson & Johnson, voedingsmiddelenconcern Nestlé of consumentengoederenproducent Procter & Gamble, die in onze visie stuk-voor-stuk nog altijd redelijk gewaardeerd zijn. Door specifiek in dergelijke bedrijven te beleggen investeert u als het ware in de Michiel de Ruyters van deze tijd... |
Dit artikel is op 12 septemberl 2009 geschreven door Hendrik Oude Nijhuis MSc. Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in de strategieën van ’s werelds beste beleggers en is tevens oprichter van www.warrenbuffett.nl. Via deze website kunt u tijdelijk een gratis module aanvragen over de beleggingsstrategie van Warren Buffett.