Beleggers maken dezelfde fouten als in 1999
Aan de vooravond van het nieuwe decennium is het aardig om eens vooruit te kijken. Maar eveneens terug. Beleggers vandaag de dag lijken namelijk de gemaakte fouten uit 1999 nog eens dunnetjes over te doen. Voorkomt u de fouten van 1999 opnieuw te begaan...
1999
Laten we beginnen met 10 jaar in de tijd terug te gaan. De economie draait op volle toeren en vanwege de opkomst van het internet is sprake van een 'nieuwe economie'. Recessies behoren voor goed tot het verleden en beleggers zijn euforisch over de toekomst. Wie nog niet belegt in aandelen is een dief van zijn eigen portemonnee.
Wolken aan de hemel zijn in de verste verte niet te zien. Op één na dan... die van de 'millenniumbug'. Als gevolg van deze 'bug' zouden alle apparaten met een stekker het na de eeuwwisseling mogelijk kunnen gaan begeven. Middels een maandenlange overheidscampagne worden burgers veelvuldig op dit gevaar gewezen. Velen slaan dan ook blikken soep in en vullen hun badkuip vast met drinkwater...
De opluchting is groot wanneer van de voorziene rampspoed helemaal geen sprake blijkt te zijn. Aandelen beginnen aan hun laatste en nu haast parabolische opmars. Massaal wordt geld in aandelen gestoken. Die bereiken begin 2000 dan ook steeds grotere hoogten. Dit geldt eveneens voor de waarderingen die tot werkelijk absurde niveaus oplopen.
Internetgerelateerde aandelen vormen van dit alles nog een overtreffende trap. Voor bedrijven die amper omzet genereren – laat staan winst – gelden meer dan eens beurskapitalisaties van vele tientallen miljarden. De forse handel in IT-gerelateerde aandelen leidt ertoe dat dergelijke aandelen ook steeds meer in de AEX worden opgenomen. Want zoals u waarschijnlijk wel bekend is het transactievolume in een bepaald aandeel een belangrijk criterium voor opname in de AEX. De AEX bereikt in 2000 een recordstand van iets meer van 700 punten.
Twee crashes
Na de ineenstorting van de internetbubbel belanden we in recessie. Die nog eens extra versterkt wordt door de aanslagen van 11 september 2001. Als antwoord hierop wordt de rente wereldwijd sterk en langdurig verlaagd. Geholpen door deze uiterst lage rente en ondoorzichtige tariefstructuren maken banken een aantal gouden jaren door. Jaar na jaar worden nieuwe winstrecords behaald. Hun aandelenkoersen stijgen gestaag en dit geldt evenzo voor transactievolumes in financiële waarden.
Anders dan gedacht blijkt dat het verstrekken van torenhoge hypotheken aan personen met inkomen noch bezittingen geen winstgevende bedrijfsstrategie is. Dergelijke rommelhypotheken worden dan ook het liefst zo snel mogelijk gebundeld en als 'triple-A' (lees: als een extreem veilige belegging) doorverkocht.
Dat niet iedereen direct inziet dat knollen voor citroenen verkocht worden komt door de sterk stijgende huizenprijzen. Dit mede als gevolg van de uiterst lage rente die de absurde kredietverlening in de eerste plaats zelf mogelijk maakte. Vanwege stijgingen op de huizenmarkt kunnen ook personen met probleemhypotheken aanvankelijk een extra hypotheek krijgen op hun 'overwaarde'. De problemen kunnen zodoende nog een tijdlang onder de oppervlakte blijven en de bubbel kan in omvang toenemen...
Wanneer de huizenprijzen opeens een paar maanden niet verder stijgen is het uit met de pret. De problemen die halverwege 2007 zichtbaar worden zorgen er in de tweede helft van 2008 voor dat het mondiale financiële systeem bijna implodeert. Aandelenkoersen kelderen. Helemaal die van banken. Van onze AEX, voorafgaand aan de crisis als geen andere beursindex gevuld met financiële waarden, is begin 2009 dan nog minder dan 200 punten over.
Enorme rally
Sinds maart 2009 beginnen de beurzen wereldwijd echter aan een opmerkelijk herstel: de Westerse aandelenmarkten stijgen 60 tot 80%. Sommige beurzen van opkomende markten verdubbelen zelfs. Een voorzichtige terugkeer van enig optimisme hadden we zelf dan ook eigenlijk al verwacht. Maar niets blijkt minder waar...
In aandelenfondsen wordt momenteel maar relatief weinig geïnvesteerd. Investeringen in obligatiefondsen zijn juist wel tot grote hoogten gestegen. Met een gemiddeld jaarrendement van ruim 6% hebben obligaties dan ook een uitstekend decennium achter zich. Dit verklaart ook direct de enorme belangstelling van beleggers in obligaties momenteel.
De rente daalde het afgelopen decennium tot het laagste niveau in generaties. Voor obligaties die tegengesteld aan de rente bewegen heeft dat fantastisch uitgepakt. En net als in 1999 kijken beleggers nu liever in hun achteruitkijkspiegel en investeren zij met name in die beleggingscategorie die het afgelopen decennium goed rendeerde. Eind 1999 waren dat aandelen, nu zijn het obligaties die in het voorbije decennium prima gerendeerd hebben.
Komende 10 jaar
Aandelen zijn dan weliswaar niet meer zo spotgoedkoop als begin dit jaar, maar ze zijn gemiddeld genomen nog altijd vrij redelijk gewaardeerd. Een uitgangspunt welke heel wat gunstiger is dan de situatie van eind 1999. En in het verleden bleek een decennium als de huidige met lage rendementen voor aandelen vaak te worden opgevolgd door een bovengemiddeld goed decennium.
Wijzelf zien eigenlijk maar weinig redenen waarom aandelen het komende decennium aanmerkelijk minder zouden renderen dan hun historische gemiddelde van 7 tot 9% per jaar. Vanwege inflatie en belastingen houdt u daar in reële termen wel enkele procenten minder van over. Maar dat geldt uiteraard ook voor beleggingen in andere beleggingscategorieën.
Waakt u ervoor nu nog vol te investeren in obligaties enkel en alleen omdat deze een goed decennium gekend hebben. Met name langlopende obligaties zullen fors dalen wanneer de rente begint op te lopen. De vooruitzichten voor obligaties nu zijn enigszins vergelijkbaar met die van aandelen eind 1999...
Dit artikel is op 28 decemberl 2009 geschreven door Hendrik Oude Nijhuis MSc. Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in de strategieën van ’s werelds beste beleggers en is tevens oprichter van www.warrenbuffett.nl. Via deze website kunt u tijdelijk een gratis module aanvragen over de beleggingsstrategie van Warren Buffett.
