Nieuwsbrief
 |
|||
|
Juni
2020
|
|||
|
|
|||
| Corona-tijd, tijd om niet stil te zitten. | |||
| Bron: HCC!beleggen | |||
De instructies zijn helder, was je handen, geef geen handen en houd afstand. Instructies, die we als beleggers niet kennen, maar van levensbelang zijn voor ons. Vanuit een automatisme handelen is niet altijd handig. Denk na voordat je activiteiten onderneemt. En maak je toch een foutje daarbij, herstel het direct en pak bijvoorbeeld een flesje alcohol om te reinigen. Het bestuur is zich hier ook bewust van. Er is veel te doen en dat is het goed elkaar niet te lang in de ogen te kijken, maar figuurlijk de handen uit de mouwen steken. Onze nieuwsbrief is tegen het licht gehouden en zal ook in de komende tijd regelmatig verschijnen en tevens een nieuw gezicht krijgen. Een HCC-look met de doelgroep in gedachten: kleurrijk en eigentijds. Ook onze website zal binnen niet al te lange tijd hieraan gaan voldoen. We gooien geen oude zakken weg, maar passen ons aan. Onze kernleden zijn aan de slag gegaan om deze brief naar buiten te brengen. Het resultaat mag er zijn. |
| Nu we
weer wat zicht krijgen op een maakbaarder toekomst geeft dat moed om
zaken die we hebben laten liggen weer op te pakken. In de samenleving
zien we dat er een nieuw elan ontstaat; we zouden wat minder moeten
gaan vliegen; thuiswerken is niet vreemd meer en de fiets gaat het van
de auto winnen. We gebruiken veel minder contant geld, mobiel betalen geeft pas echt houvast. Het nieuwe normaal is niet normaal meer. Wie had dat gedacht? Opvallend is dat er zich bij de brokers een veel nieuwe beleggers heeft aangemeld. De verwachtingen voor de toekomst blijken hoog te zijn. Blijkbaar hebben we altijd weer een impuls nodig om stappen te zetten. Die impuls is er nu. We verwachten als interessegroep daarom dat ook de belangstelling voor ons zal toenemen. Die kans zullen we als bestuur met beide handen aangrijpen. Als lid kun je hieraan meedoen door anderen alert te maken op het bestaan van deze interessegroep. Er is meer belangstelling voor beleggen en een nieuw lid is snel aangemeld. Op de algemene website van www.hcc.nl is er genoeg te vinden om over de streep getrokken te worden. De stap naar de beleggingsinteresse groep is dan snel gemaakt. De vereniging HCC wordt gedragen door vrijwilligers en zij die af en toe op afroep actief zijn. Deze kwaliteiten koesteren we. Belangeloos je inzetten in een actieve vereniging wordt zowel maatschappelijk als op ‘de werkvloer’ zeer gewaardeerd. Een oproep om je daarbij aan te sluiten wordt vrijwel nooit beantwoord. Zullen wij dit eens gaan veranderen? Wie durft zich op te geven en na een goed gesprek zich aan te sluiten bij ‘de club’? We houden uiteraard volledig rekening met je wensen. Laat het weten via het mailadres:. In de volgende nieuwsbrief maken we het aantal reacties graag bekend. |
|
|
 |
Voor de
hcc!beleggen symposium organisatie is het belangrijk dat we een goed
communicatiemiddel hebben, en de nieuwsbrief is daar een belangrijk
onderdeel van.  Om het
nieuwsbrief team te helpen, want vrijwilligers zijn er altijd te weinig
heb ik ( Cees Bouman) me aangemeld om het redactie team te helpen, dus
we zijn nu met een team van 3 Bert van Toor, Joop Visser en Cees
Bouman, tevens hopen we dat we nog een beroep kunnen blijven doen op
Leo Rasch.Graag zouden we ook van de hcc!beleggen subgroepen ook wat vrijwilligers in het redactieteam krijgen, dat zou ons erg helpen. De nieuwsbrief van juni wordt een zeer divers informatie stuk, met een overzicht van de markt, diverse nieuwe onderdelen zoals een serie over olie dat zeer sterk in beweging was (van Ronald de Zoete) Een stuk over crypto currency en handelen met bots en diverse andere interessante bijdragen. De redactie is van plan met thema’s te gaan werken, zoals waar moet ik beginnen met beleggen, voor de nieuwkomers, en waarin moet ik mijn kinderen laten beleggen, want sparen geeft geen rendement meer, ook willen we op zoek naar de portefeuille die de index bewezen verslaat. Dus vele ideeën en het is de bedoeling om er een actieve community van te maken, maar dan hebben we ook jullie bijdrage nodig. De redactie |
|
|
|
| Gaat de Computerbeleggersgroep Zuid-Holland de corona crisis overleven? | |||
| Bron: Jan
Roozenburg,Computerbeleggersclub Zuid-Holland |
|||
In Zuid Holland bestaat al ruim twee decennia een groep beleggers die sinds de uitvinding van de personal computer -vandaar de naam van de groep- hun financiële dromen proberen te realiseren door zich te bekwamen in beleggen. Het is geen statische groep want er vindt steeds verandering plaats. Niet alleen omdat de technische mogelijkheden van de pc’s steeds geavanceerder worden of omdat de mogelijkheden op beleggingsgebied schier onuitputtelijk zijn geworden maar omdat groepsleden aan de ene kant door toenemende ouderdom afvallen en jongere geïnteresseerden zich aansluiten. Oude kennis en ervaring wordt op deze manier doorgegeven terwijl nieuwe inzichten op tafel komen. |
| De
groep bestaat enkel uit mannen. Er is een korte periode geweest
waarin één (vermetele?) vrouw zich aansloot. Misschien was dat
wel de beste tijd voor de groep want vrouwen, zo leert de wetenschap,
zijn gemiddeld genomen beter in beleggen dan mannen. Ze hebben
doorgaans minder last van hun ego dan mannen waardoor ze minder
risico’s nemen en minder handelen wat de resultaten ten goede komt. De computerbeleggersgroep komt in een buurthuis in Delft negen keer per jaar bij elkaar: de derde donderdag van elke maand behalve in juli, augustus en december. Doorgaans zijn er rond twintig deelnemers aanwezig. Er is voor deelname aan de bijeenkomsten geen vast lidmaatschap of iets dergelijks nodig; het lidmaatschap van de HCC volstaat. Een week voorafgaand aan de bijeenkomst wordt een agenda per mail verspreid. De avond opent traditioneel met een verhaal van een externe deskundige en wordt afgesloten met een presentatie van een van de groepsleden. Het is niet de bedoeling dat er commerciële cq klanten wervende verhalen worden opgedist. Centraal staat een inhoudelijk verhaal waar de toehoorders iets van kunnen leren. Er komt een breed scala aan onderwerpen aan bod. In het verleden lag de focus vooral op het ontwerpen van algoritmen voor (automatische) handelssystemen, de benodigde software en keuze van de brokers. Tegenwoordig is het aanbod van onderwerpen sterk verbreed. Uitgangspunt bij de selectie van onderwerpen is dat de besproken methode met data uit het verleden getest kan worden. Hoe nu verder met de beleggersgroep? Dit jaar vond de laatste bijeenkomst in februari plaatst. Sindsdien zijn door de Corona uitbraak alle geplande bijeenkomsten geschrapt. En dat is niet voor niets. Twee leden van de groep hebben de covid-19 ziekte opgelopen en zijn vervolgens op de Intensive Care beland. Dat roept de vraag op wanneer en onder welke voorwaarden weer veilige bijeenkomsten gehouden kunnen worden. De gemiddelde leeftijd van de leden van de computerbeleggersgroep ligt ruim boven de zestig jaar. Er zullen vast een aantal mensen kampen met onderliggende aandoeningen. Dit betekent dat we een kwetsbare groep zijn en risico’s dienen te vermijden. Bijeenkomen in het buurthuis, waar 1,5 m afstand niet mogelijk is met slechts beperkte ventilatie mogelijkheden, is voorlopig geen begaanbare optie. Een alternatief is digitale bijeenkomsten met Zoom of andere apps te organiseren. Dat lijkt me onaantrekkelijk en ondoenlijk. Omdat de (sociale) interactie die we nu met elkaar hebben tijdens de presentaties, pauze, voor- en napraten verloren zal gaan. Nieuwe deelnemers werven wordt lastig. Je zou nog kunnen denken aan een tweedeling: de kwetsbaren via Zoom en de jongeren live aanwezig. Maar er zijn waarschijnlijk geen jongeren die de organisatie daarvan willen oppakken. Er is mijns inziens nu geen goede oplossing denkbaar. Pas als er een betrouwbaar vaccin beschikbaar komt kunnen we op de oude voet doorgaan. En omdat dit nog lang op zich kan laten wachten zou het wel eens zo kunnen zijn dat de computerbeleggersgroep dit niet gaat overleven. Is dat te pessimistisch gedacht? Dat zal de tijd leren. |
|
|
|
| Waarom Saudi-Arabië de oliekraan openzette | |||
| Bron: Ronald de Zoete, Oilexpert.nl | |||
De oliemarkt was in maart dit jaar redelijk in balans, de olieprijs schommelde rond de 50 Usd/Bbl en OPEC wilde voor de zoveelste keer de productie in toom houden. Dit keer wilde OPEC ook de steun van Rusland en de VS, want het was steeds Saudi-Arabië die de grootste pijn moest lijden. Zij verminderde haar productie keer op keer en gaf daardoor de olieprijs een bodem waarmee de schalieolieproducenten in de VS nog iets bleven verdienen en zelfs hun productie nog verder opschroefden. Door de pijn wat eerlijker te verdelen verzocht Saudi-Arabië de VS mee te doen met een bescheiden productiebeperking. Dat kon de VS eigenlijk niet, want zij strijdt immers fel tegen elke vorm van kartelvorming. Je kunt dan niet als VS opeens meedoen met een kartel die je zelf heel specifiek op de korrel hebt. Eigenlijk een kansloze missie. Rusland wachtte, treuzelde en liet herhaaldelijk weten dat door het Coronavirus er wel heel veel onzekerheden waren over de te verwachten wereldwijde vraag naar olie. Dit viel helemaal verkeerd bij Saudi-Arabië omdat Rusland de laatste paar maanden, geheel buiten de gangbare regels, zelf ging communiceren over de uitkomst van de OPEC-vergaderingen. Een slag in het gezicht van Saudi-Arabië!! |
 Om haar
ergernis hierover duidelijk te maken, en haar positie als OPEC-leider
te onderstrepen verzocht Saudi-Arabië, Rusland nu echt om steun bij de
voorgestelde OPEC+ productiebeperking. Rusland weigerde weer, op
onduidelijke gronden. Direct daarop volgde de boodschap dat OPEC zich per 1-4-2020 niet meer hoefde te houden aan welke productiebeperking dan ook. Alleen al de boodschap was genoeg om de olieprijs te laten kelderen. En dat in een situatie dat de wereldwijde vraag naar olie onder druk stond door het Coronavirus en de olieopslagen wereldwijd in 2 maanden tijd geheel vol zouden raken. Hoe goed had Saudi-Arabië hier over nagedacht? Was het een paniekreactie? Of een regelrechte “oorlogsverklaring”? Door de kraan nu volledig open te draaien zette OPEC de wereld onder druk. En zichzelf (financieel) uiteraard ook. Waarom nam Saudi-Arabië dan toch deze beslissing? Zelf denk ik dat het gaat om de volgende 4 zaken:
Nu we verder in de tijd zijn kunnen we objectiever vaststellen wat het effect van deze ongekende actie is geweest. De opzettelijke overproductie heeft geleid tot ongekende lage olieprijzen. Alle olieproducerende landen hebben het hier enorm lastig mee, hiermee is het besef teruggekomen dat OPEC wel degelijk voor hen een belangrijke rol vervult. Saudi-Arabië wordt weer serieus genomen en toekomstige dreigende taal van Saudi-Arabië zal meer impact hebben dan ooit. Het tijdperk van ongekende productiegroei door de schalieolie-producenten is voorbij. En het marktaandeel van Saudi-Arabië is gegroeid. Niet alleen door meer relatief volumes af te zetten in de verschillende markten, maar ook door het inzetten van hun PIF. Dit fonds (Petroleum Investment Fund) met $ 300 miljard is de afgelopen 2 maanden ingezet om voor relatief lage investeringen zich te verzekeren van deelnames in olie- en energiebedrijven in de gehele wereld (o.a. Total, Shell). Als grootaandeelhouder krijgt Saudi-Arabië invloed bij haar concurrenten. Uiteraard heeft Saudi-Arabië nu een financieel probleem. Met een spaarpot van ruim $ 800 miljard kan zij deze situatie uitzitten. Saudi-Arabië komt sterker uit deze situatie. Olie is nog ver tot na 2050 nodig voor onze energiebehoefte, dat weet Saudi-Arabië ook. Deze schok wordt gevoeld en doet haar pijn, maar voor de langere termijn lijkt haar actie een succesvolle. |
|
|
|
| Waar staan we nu ?? | ||
| Bron: Jan Kolkman, HCC!beleggen |
||
Corona heeft heel wat teweeg gebracht. In de eerste plaats natuurlijk qua gezondheid, maar ook in economisch opzicht. Een daar zijn de koersen van de aandelen op de diverse beurzen overal in de wereld een weerspiegeling van. Tijdens de daling vraag je je af waar die neergaande trend steun zal vinden. Daar zijn allerlei theorieën over opgezet en een aantal auteurs daarvan zullen achteraf zeggen: Dat had ik wel gedacht. Maar we kunnen ons nu afvragen of we nu hét dieptepunt hebben gezien. Eerlijk gezegd hebben we sinds het dieptepunt in maart een fantastisch herstel gezien. |
| De hele
gang van zaken, zoals we die sinds half maart hebben gezien, doet me
denken aan een bepaald aandeel eind jaren zestig. De top van de Amerikaanse electronica-gigant Control Data zag in 1966 dat de winst in het daaropvolgende jaar een belangrijke daling zou laten zien. Dus besloten zij om privé hun aandelen te verkopen. Zij vonden dat ze geluk hadden want de koersen waarop zij verkochten stegen van 24 dollar toen ze begonnen met de opruiming en toen ze klaar waren stond de koers op 39 dollar. De resultaten over 1967 waren inderdaad bar slecht, maar de markt, dus de belegger in het algemeen, keek over dat dal heen en de koers stond een jaar later op 140 dollar. Het ziet er dus naar uit dat de markt ook nu over het dal van slechte bedrijfsresulaten heen kijkt. Of dat inderdaad zo is en dat we dus HET dieptepunt als gevolg van de Corona achter de rug hebben, valt nog te bezien. In ieder geval is het wel interessant te zien waar we nu staan. Daarvoor heb ik de laagste koers over de afgelopen 12-maand periode vergeleken met de hoogste koers in de periode van 12 maanden geleden tot half maart, verder de hoogste koers sinds half maart in vergelijking met die laagste koers, de hoogste koers sinds half maart vergeleken met de 'oude' hoogste koers en ten slotte de koers van 3 juni 2020 in vergelijking met de laagste koers van de afgelopen 12 maanden. Welke aandelen heb ik gekozen: de aandelen die deel uitmaken van de AEX-index en van de AMX- index en een aantal specials. Dit zijn niet voor een ieder bekende namen, maar het is de moeite waard daar eens naar te kijken. Bij voorbeeld op finance.yahoo.com of www.iex.nl. Alle genoemde aandelen kunnen worden verhandeld via Binck. Verder heb ik in het overzicht nog een aantal indices opgenomen. Gezien de hoeveelheid koersen is het overzicht in een apart document te bekijken. |
|
|
|
| Wanneer de AEX-bull een bear wordt | |||
| Bron: Rombout Kerstens, Keyword.nl | |||
De vorige keer dat ik op deze plaats het fenomeen ‘topvorming’ onder de loep nam was eind 2018. We bevonden ons toen midden in een AEX-daling van 580 naar 470. Ondanks de sudderende handelsoorlog tussen Trump en China kwam de daling toen tamelijk onverwacht. Meestal vormen de laatste maanden van het jaar een goede beursperiode. Maar de overval van de ‘corona-bears’ begin 2020 is nog wel even andere koek. Van 630 naar 390 binnen 5 weken! Hoe de covid-19 lockdown via de economie uiteindelijk fundamenteel doorwerkt in de beurskoersen is wellicht over 10 jaar voer voor beurshistorici. Maar als particuliere belegger heeft u hier nu vrij weinig aan. De vraag die een actieve particuliere belegger nú bezighoudt is: wat had ik wel/ niet of anders moeten doen. Of nog gáán doen. De klassieke beurswijsheid “Er gaat geen bel op de top van de markt” ging hier in ieder geval weer op. |
 Het lijkt zo makkelijk als je naar een chart kijkt. Dáár is de koers laag en moet je kopen. En op dié top moet je verkopen. Maar achteraf is het natuurlijk makkelijk praten. Technische analyse kan hier wel degelijk behulpzaam zijn, maar is geen onfeilbaar wondermiddel. Een koers-top voorspellen tijdens een beursrally is ook nog eens een stuk moeilijker dan een koersdal tijdens een daling. Vraag dat maar aan alle Tesla-shorters die murw gebeukt door alle margin-calls berooid in de touwen hangen. Trailing stop loss De gangbare definitie van een ‘bearmarket’ is een daling van 20% vanaf het laatste hoogste punt in de markt. De ‘bullmarket’ definitie is hier een spiegelbeeld van: een stijging van 20% vanaf het laatste laagste punt in de markt. Gelouterde HCC-beursvorsers herkennen hier uiteraard de definitie van een 20% trailing stop-loss (TSL) in. Ook wel aangeduid als moving stop-loss (MSL). Laten we deze 20% TSL eens gebruiken als navigatie in de AEX chart van 2020. Op maandag 9 maart (punt A in de chart) werd deze 20% trailing stop geraakt (groene lijn). Op intraday basis was het laagste punt deze maandag zelfs 485. Een paar weken geleden nog prinsheerlijk op 630 punten en nu 140 punten lager uitgestopt. Geen lekker begin van het jaar! Maar op punt B aangekomen voelt u zich al een stuk beter! Uw –passieve- buy-and-hold buurman staat nu immers op 250 punten verlies t.o.v. de top. Maar, u voelt hem al aankomen, op punt C (de bearmarkt gaat weer over in een bullmarkt; de rode stop loss short wordt weer een stop loss long) ligt de druk weer bij u! Goede raad is duur. Weer instappen, en niet de rit naar boven mislopen? Of denkt u: ik laat deze beker even aan mij voorbijgaan? Een passieve belegger kent deze zorgen niet. Terwijl de actieve belegger bij C aan de hand van de trailing stop, net als bij punt A weer een beslissing moet nemen. De vraag is nu: wie is er beter af? De actieve belegger of de passieve buy-and-hold belegger? De actieve (long only) belegger heeft, kwantitatief gezien, zijn risico beperkt. Voor hetzelfde geld was de AEX immers ver onder de 300 gezakt en was daaronder gebleven. De passieve belegger hoeft echter geen beslissingen te nemen. Met alle sores en transactiekosten die hierbij komen kijken. En hij is, tot nu toe althans, dit jaar de dans ontsprongen. Backtest Berekenen we de uitkomst van de 20% TSL-strategie (alleen long trades) over de AEX van de afgelopen 32 jaar dan had u theoretisch in 13 transacties 100 punten meer verdiend dan buy and hold in diezelfde periode. Maar in de praktijk wordt er ook nog wat rendement afgesnoept door slippage en transactiekosten. Voordeel van de actieve trailing stop loss strategie: de scherpste randjes (drawdowns) verdwijnen uit uw resultaten. Nadeel: als u niet consequent handelt, gaat u hoogstwaarschijnlijk veel slechter presteren dan de passieve buy and hold beleggger. Zelfkennis is derhalve een belangrijk gegeven bij de keuze tussen actief of passief beleggen. |
|
|
|
| Crypto traden op de automatische piloot middels bots bij 3Commas | |||
| Bron: Jan Robert Schutte,
cryptoacademy.nl |
|||
In dit artikel wil ik jullie meenemen naar de wondere wereld van crypto traden dan met name op de automatische piloot. Ik zou in maart een presentatie verzorgen op de HCC Beleggersdag over crypto trading met bots, maar dat is natuurlijk vanwege de Corona-crisis verplaatst naar het najaar. In een serie van artikelen laat ik zien hoe je op een verantwoorde manier kunt handelen in crypto’s en dan vooral op de automatische piloot. Doorgaans handel ik handmatig maar heb ik gemerkt dat het met crypto’s vrijwel ondoenlijk is om dit continu te doen. de cryptomarkt draait namelijk 24/7 door: Crypto’s never Sleep. Ik ben dan ook op zoek gegaan naar mogelijkheden om cryptos te tradenmiddels automatische handels programma’s waarbij je zelf het heft in eigen hand houdt. |
| In mijn
zoektocht ben ik dan ook onder meer 3Comma’s
gestuit. Via dit programma koppel je signalen vanuit tradingview.com
door naar 3Commas, de trades automatisch worden geplaatst op mijn
crypto exchange Binance. De koop- en verkoop-signalen genereer ik in tradingview op basis van de trading navigator . De TradingNavigator-indicator is een bewezen systeem dat door Harm van Wijk ontwikkeld. Dit systeem is in principe toepasbaar op aandelen en dan met name op weekbasis. De TradingNavigator kun je eenvoudig in tradingview zetten waarna de signalen dan online 24/7 worden gegenereerd. Ik pas deze indicator echter ook succesvol toe voor koop en verkoop signalen op de cryptomarkt. het voordeel is dat er duidelijke signalen die 24/7 ‘draaien’. De posities worden dan ook automatisch gesloten waardoor het systeem 24/7 het werk kunt laten doen. 9% winst Trade Bot op Cardano ($50 per positie en op 5 minutenbasis) Ik heb een Trading Bot op Cardano gemaakt op basis van de TradingNavigator-signalen met posities van $50 en long-only. Onderstaand een voorbeeld van Cardano Trades met $50 o.b.v 5 minuten-signalen. Zie screenshots:  Bovenstaande screenshot laat een completed deal zien van een longpositie in Cardano (ADA) die 4 uur liep en een winst van $4,57 genereerde, oftewel ruim 9%.   In 3Commas wordt ook het resultaat van bots weergegeven op dagbasis in de signalen die zijn gegenereerd en de trades die zijn gedaan. Op die manier is het mogelijk kom je zelf ontwikkelde trading bots goed te monitoren en te finetunen. Meerdere Bots Het mooie is dat je meerdere bots naast kunt laten werken. ik heb diverse bots lopen variërend van $50 tot $100 per positie. Ik heb het voorbeeld gegeven van signalen op basis van TradingNavigator, maar je kunt natuurlijk zelf ook koop en verkoop signalen genereren op basis van je eigen indicator in Tradingview. Mijn.beleggen.com Expert Webinars Zoals Harm van Wijk al aangaf in een ander artikel heb ik ook helpen meebouwen aan de gratis beleggers community mijn.beleggen.com. Samen met vele andere experts verzorgen wij regelmatig lunchwebinars. Onlangs gaf ik een webinar over het automatisch handelen met Tradingview en 3Commas. De opname is voor VIP-leden te zien . 3Commas CryptoAcademy Mastermind Group Omdat ik van mening ben dat je het snelste leert door het te doen heb ik iedere week volgens de avond van 20:00 uur tot 21:00 uur een Zoommeeting met een klein groepje die ook met 3Commas aan de slag is gegaan. Vind jij het ook interessant om met 3Commas aan de slag te gaan, dan nodig ik je graag uit om deel te nemen aan onze 3Commas CryptoAcademy Mastermind Group. Je kunt je aanmelden via 3Commas Biedt echter veel meer mogelijkheden aan dan alleen het samenstellen van een eigen trading bot. Zo kun je bijvoorbeeld ook Grid Bots maken, bots op Bitcoin en Ethereum-futures waarmee je geld kunt verdienen in zowel stijgende als dalende markten. Ook heeft 3Commas een zogenaamde Smart Trading Tool waarmee je geavanceerde trailing buy en sell orders kunt inleggen. Daarover meer in een volgend artikel. Veel succes met crypto traden! |
|
|
|
| Voor elk risicoprofiel een ETF | |||
| Bron: Karel Mercx, BeleggersBelangen.nl | |||
Beleggen zonder risico bestaat niet, maar door te beleggen in ETFs kunnen de risico´s dankzij de brede spreiding wel worden verkleind. We tippen drie kansrijke aandelen-ETFs met verschillende risicoprofielen. Een investering in wereldwijde aandelen is de beste belegging op lange termijn. Het maakt niet uit naar welke studie je kijkt, ze komen altijd als winnaar uit de bus, niet alleen qua rendement, maar ook qua risico. In het Credit Suisse Global Investment Returns Yearbook 2020 staat dat wereldwijde aandelen sinds 1900 gemiddeld een jaarlijks rendement van 8,1% hebben gehaald. Gegevens van Global Financial Data laten daarnaast zien dat het gemiddelde wereldwijde rendement op aandelen sinds 1601 gemiddeld 7,0% per jaar is. Om een rendement van 100% te halen in tien jaar tijd is een rendement van 7,18% per jaar nodig. Een belegger mag er daarom van uitgaan dat hij gemiddeld ongeveer elke tien jaar zijn aandelenportefeuille van wereldwijde aandelen ziet verdubbelen. |
| Piramide Een beleggingsportefeuille bouwen heeft overeenkomsten met het bouwen van een piramide: het grootste gedeelte is het fundament waar de rest van het bouwwerk op rust. Zonder stevige bodem is er geen sterk gebouw. En het stevigste fundament voor een portefeuille bestaat uit wereldwijde aandelen. Dat komt omdat er gedurende de laatste eeuwen nooit ongelukken mee zijn gebeurd die fataal bleken te zijn. Het is in de geschiedenis namelijk twee keer voorgekomen dat aandelenkoersen in één klap naar nul zijn gegaan: in 1917 tijdens de Russische revolutie en in 1949 bij de Maoïstische machtsovername in China. Ondanks deze twee ingrijpende gebeurtenissen hebben wereldwijde aandelen de afgelopen 120 jaar een gemiddeld rendement opgeleverd van 8,1% per jaar. Ik denk dan ook dat een toekomstig rendement van 7% per jaar voor wereldwijde aandelen realistisch is. Hieronder bekijken we welke risico´s daarbij horen. Stijging naar voren Hoe langer de termijn van een aandelenbelegging, en hoe vaker er aandelen aan de portefeuille worden toegevoegd, hoe lager het risico is. Dit beginsel ga ik uitleggen aan de hand van Amerikaanse aandelen, omdat de Amerikanen de nauwkeurigste historische aandelengegevens hebben. Om het beleggingsrisico inzichtelijk te maken kies ik voor de meest ongunstige periode ooit voor Amerikaanse aandelen.  Het allerslechtste
moment in de geschiedenis
om Amerikaanse aandelen te kopen was 3 september 1929. Wie op die dag
de aandelen in de Dow Jones kocht - de index stond toen op 381,17
punten - moest wachten tot 23 november 1954 om het verlies te hebben
goedgemaakt. De les voor beleggers is dat als aandelen met meer dan het
langjarige gemiddelde van 7% per jaar stijgen, er toekomstige stijging
naar voren wordt gehaald die later dalingen compenseert in jaren waarin
aandelen het minder goed doen.Vanaf 1921 tot het hoogtepunt in 1929 steeg de Dow Jones-index van 63,90 naar 381,17. Dit is een rendement van 497%. De les is dat als de aandelenmarkt binnen een aantal jaren met honderden procenten stijgt, het onverstandig is om uw hele vermogen in aandelen te steken. Gespreid kopen Als u vijftien jaar de tijd heeft om uw geld voor u te laten werken, dan raad ik u aan om gespreid te kopen, in bijvoorbeeld zestien gelijk verdeelde porties over een periode van vier jaar. Op die manier was iemand die de aandelen in de Dow Jones had gekocht tussen 3 september 1925 en 3 september 1929 niet ingestapt op een stand van 381,17, maar op een gemiddelde van 196,64. De aankoopprijs was daarmee bijna gehalveerd, waardoor het break-evenpunt niet was bereikt in 1954 maar in 1937. Daarbij spelen overigens ook de dividenden (winstuitkeringen) een rol, die de periode dat een belegger in de min staat verder bekorten. Voor de jaren dertig geldt daarnaast dat het een periode van deflatie was, wat betekent dat je voor een dollar elk jaar meer goederen kon kopen dan het jaar ervoor. Neem je ook de koopkracht mee in de berekening, dan is het break-evenpunt nog eerder bereikt. Elke maand bijkopen De beste manier om een portefeuille op te bouwen is echter om elke maand voor bijvoorbeeld 10% van het inkomen wereldwijde aandelen te kopen en dat elke maand te blijven volhouden, ongeacht de situatie. Als er dan een aandelencrash plaatsvindt, gaat het uiteindelijke totaalrendement over de gehele looptijd van de belegging alleen maar omhoog. Een voorbeeld. Een belegger die in september 1929 $1000 in de Dow Jones stak, kon voordat geld 2,62  maal de index kopen.
Een maand later kwam de
crash waarmee de Grote Depressie begon. Op het dieptepunt van de
aandelenmarkt, in juli 1932, stond de Dow Jones op 41,22. Op dat moment
had de belegger voor $1000 dus maar liefst 24,26 keer de Dow Jones
kunnen kopen. Hij kreeg, met andere woorden, 9,25 keer zoveel aandelen
voor zijn geld. Vervolgens brak voor aandelen de mooiste periode uit de
geschiedenis aan: de Dow Jones steeg met 163% in 12 maanden. Wie in
juli 1932 was ingestapt, had deze rally kunnen bespelen met heel veel
extra aandelen vergeleken met iemand die in juli 1929 was ingestapt.In feite is het grootste beleggingsrisico om niet te beleggen in wereldwijde aandelen. Daarmee bedoel ik overigens nadrukkelijk de aandelen uit ontwikkelde landen, waar de economische en politieke risico´s het kleinst zijn. Sinds 1900 hebben aandelen uit de ontwikkelde landen daarnaast een rendement van een paar tiende procentpunten per jaar meer behaald dan aandelen uit opkomende markten. Een transactie In deze tijd is het samenstellen van een portefeuille met wereldwijde aandelen gelukkig oneindig veel eenvoudiger dan vroeger. Aanbieders van beleggingsproducten verkopen namelijk mandjes aandelen, die in vaktermen Exchange-Traded Funds (ETF) worden genoemd. Koopt u 1 mandje (1 ETF), dan hebt u dus met een enkele transactie een positie in een groot aantal aandelen. ETF-aanbieder iShares heeft een product, de iShares Core MSCI World UCITS ETF, dat slechts 0,2% per jaar kost en het mogelijk maakt om in 1 keer te beleggen in 1642 aandelen uit 23 ontwikkelde landen. Het product heeft daarnaast een notering in Amsterdam, waardoor sommige brokers het 1 keer per maand gratis kunnen aankopen. De iShares Core MSCI World UCITS ETF keert geen dividend uit, maar herbelegt de ontvangen dividenden meteen in nieuwe aandelen. Slotgracht Gemiddeld 7% per jaar en 100% in tien jaar is leuk, maar sommige mensen willen meer en zijn bereid daartoe meer risico te nemen. De eenvoudigste manier om dit te doen is door een scheiding aan te brengen tussen bedrijven die zich sterk hebben bewapend tegen concurrentie, zoals kastelen vroeger werden beveiligd tegen belagers door middel van een grote slotgracht, en bedrijven die gevoeliger zijn voor aanvallen van buitenaf. Voor het vinden van zulke bedrijven met een slotgracht, waarbij de concurrentie nauwelijks kans heeft om marktaandeel te winnen, hoeft u zelf niet op onderzoek uit. Onderzoeksbureau Morningstar heeft dit werk namelijk al voor u gedaan. Het heeft de 1500 grootste Amerikaanse aandelen gerangschikt naar breedte van de slotgracht, waarbij het bedrijf dat het minst gevoelig is voor concurrentie dus bovenaan komt. Op basis van deze rangschikking selecteert Morningstar zo´n 140 interessante aandelen, waarvan er 60 tot 100 op basis van hun te hoge waardering (verhouding tussen koers en winst) afvallen. De overgebleven 40 tot 80 namen komen terecht in de Morningstar Wide Moat [brede slotgracht] Focus Index. VanEck heeft op basis van deze index een ETF gebouwd: VanEck Vectors Morningstar US Wide Moat UCITS ETF (IE-00BQQP9H09). De kosten zijn met 0,49% hoger dan de 0,20% voor wereldwijde aandelen, maar op lange termijn behalen deze bedrijven die niet of nauwelijks last hebben van concurrentie een flink hoger rendement omdat ze hun prijzen kunnen blijven verhogen zonder dat de klant wegloopt.  Riskanter Sinds 30 september 2002 heeft de Morningstar Wide Moat Focus Total Return Index een rendement behaald van 962,1%, terwijl de S&P500 niet verder komt dan 368,3%. Toch is een belegging in deze index riskanter dan een investering in wereldwijde aandelen. Dit komt in de eerste plaats omdat de periode sinds 2002 te kort is om echt betrouwbare statistieken op te leveren. Er zijn in de afgelopen 400 jaar genoeg perioden te vinden waarin een bepaalde belegging het gedurende een periode van twintig jaar goed deed, maar het grootste deel van de tijd niet. Het zou bijvoorbeeld zo kunnen zijn dat bedrijven met een brede slotgracht aantrekkelijker worden als de rente daalt. Zo zijn er mensen die bij een rente van 5% sparen, maar bij een rente van 0% tegen hun zin de aandelenmarkt op komen. Zij willen beleggen in bedrijven met een brede slotgracht, omdat het voor hen belangrijk is om zo min mogelijk risico te nemen. Bedrijven die in elk beursklimaat overleven, krijgen op deze manier meer geld. Over de afgelopen veertig jaar is de rente alleen maar gedaald, waardoor deze bedrijven een vloedgolf aan kapitaal hebben ontvangen. Het is echter niet gezegd dat dit altijd zo blijft. Een andere reden waarom de mooie en veilige Amerikaanse bedrijven in de Wide Moat Focus Index slechter zouden kunnen gaan presteren dan wereldwijde aandelen, is dat Amerikaanse aandelen het de laatste tien jaar een stuk beter hebben gedaan dan aandelen van andere landen. In de geschiedenis wisselen perioden van outperformance en underperformance elkaar af. Ook is het heel goed denkbaar dat China de Verenigde Staten van de troon stoot als belangrijkste economische wereldmacht en zo het land wordt met de wereldwijde reservevaluta. Dat land heeft per definitie een betere economie dan de rest. Over de laatste achttien jaar hadden `slotgracht-bedrijven´ een jaarlijks rendement dat 50% hoger lag dan dat van de S&P500: 13,7 tegenover 9,2%. Wij denken dat deze periode van outperformance nog niet voorbij is. Meer informatie over de US Wide Moat UCITS ETF is te vinden in de Tip van de Week van 9 december 2019. Goud Ook zelf ben ik niet tevreden met een rendement van 7 a 13% per jaar. Ik wil dit verhogen door ook  beleggingen op te nemen
die 20% per jaar kunnen opleveren, en ik denk dat goudmijnaandelen
hiervoor het beste gepositioneerd zijn. Deze posities wil ik aanhouden tot het moment dat de goudprijs in dollars per troyounce op hetzelfde niveau staat als de Dow Jones in punten. Dit is in de geschiedenis al eerder voorgekomen, telkens als er een schuldenzeepbel werd opgelost. In de jaren dertig was dit op 40, in de jaren tachtig op 1000. Dit thema bespeel ik via de iShares Gold Producers UCITS ETF (ISIN: IE00B6r52036). Deze goudpositie is wel het meest riskant van alle posities die ik in dit artikel behandel. Aandelen van goudmijnen zijn namelijk in de geschiedenis meerdere malen met 50 tot 80% onderuit gegaan (zie grafiek). Deze belegging is dan ook voor lang niet iedereen geschikt. Conclusie Als u gaat berekenen hoeveel geld uit uw beleggingen u later nodig heeft, houd er dan rekening mee dat Nederland sinds 1971 een gemiddelde jaarlijkse inflatie heeft gehad van 3,2%. Dit betekent dat u van een euro elk jaar gemiddeld 3,2% minder kunt kopen dan een jaar ervoor. Dit betekent dat de koopkracht van uw geld over een periode van 21 jaar halveert, wat ervoor zorgt dat u over deze periode twee keer zoveel geld nodig heeft om uw koopkracht in stand te houden. Is dat uw doel, dan adviseer ik u om alleen te beleggen in wereldwijde aandelen. Mocht u inmiddels al op schema liggen om uw financiële doelen te behalen, dan kunt u ook meer risicovolle posities aan de portefeuille toevoegen, zoals de iShares Gold Producers UCITS ETF. We nemen deze positie ook op in de ETF-portefeuille van Beleggers Belangen. Maar wat u ook doet, het belangrijkste is dat u vooraf een plan hebt en dat u daaraan vasthoudt ongeacht de omstandigheden. Beleggers die tijdens het dieptepunt van de coronacrisis op de financiële markten zonder nadenken gewoon elke maand extra aandelen hadden gekocht, zijn op lange termijn de grote winnaars. |
|
|
|
| Verliezen door Coronacrisis al bijna weg op de Europese beurzen | |||
| Bron: Ronald Kok, analist.nl |
|||
28 mei : De meeste aandelenbeurzen lijken de grote verliezen door de Coronacrisis al behoorlijk hersteld te hebben. Waar we in maart dit jaar diverse grote indices zoals de FTSE100, de CAC40, de Bel20 en de AEX-index tot zeker meer dan 25 procent zagen verliezen, zien we dat de meeste indices alweer fors hoger staan. Het gemiddelde Europese aandeel staat sinds begin dit jaar ruim 12 procent lager. Nog steeds op een stevig verlies maar lange termijn beleggers staan nog steeds op ruime winsten. Zo staat het gemiddelde Europese aandeel over de afgelopen 10 jaar bijna 99 procent hoger (exclusief de ontvangen dividenden). |
Rendementen
Europese aandelen Bron: Analist Pro. Gemiddelde rendementen Europese aandelen per ingestapt jaar. De Nederlandse aandelen doen het wederom beduidend slechter dan het Europese gemiddelde. Sinds begin dit jaar staat het Nederlandse aandeel ruim 19 procent in het rood. Dit komt vooral door de forse verliezen van de grote aandelen bij de financials, vastgoed en natuurlijk Royal Dutch Shell. Verliezers Nederland De grote koersverliezen door de Coronacrisis zijn al behoorlijk ingelopen. Gemiddeld staat het Europese aandeel eind mei 2020 zo'n 12 procent in het rood. Eerder in maart was dit nog zo'n 25 procent. Grote verliezen zien we bij de financiele aandelen zoals ABN Amro en ING Groep, verder ook grote verliezen bij de vastgoedaandelen en natuurlijk Royal Dutch Shell (dat ruim 43 procent lager staat dit jaar). Bij de winnaars zien we eigenlijk alleen maar recente IPO's zoals Adyen, Justeat Takeaway, Prosus en Flowtraders.  Bron: Analist Pro Forse verliezen zijn er dit jaar dus voor Unibail-Rodamco, Fugro, Wereldhave, Air France-KLM Air France-KLM, ABN Amro en ING Groep. Al deze aandelen kunnen ook wel probleemaandelen genoemd worden want bij allemaal lopen wel kleine of grote zaken. De toestanden rondom Air France-KLM Air France-KLM zijn natuurlijk erg recent en prominent in het nieuws geweest. Het verval bij de vastgoedaandelen is al iets van langere tijd (zie ook de enorme verliezen voor de langere termijnen in de tabel hier boven). België in lijn met Europa De rendementen van de Belgische aandelen liggen in lijn met die van het Europese gemiddelde. Beiden staan nu op een verlies van circa 12 procent. Bij de Belgische aandelen vallen vooral de verliezen op van de grotere spelers zoals BPost, AB Inbev, Bekaert, Kinepolis en IBA. |
|
|
|
| Samen staan wij sterk | |||
| Bron: Harm van Wijk, Beleggen.com | |||
Een aantal professionele beleggers heeft de handen ineengeslagen en samen een website opgezet om particuliere beleggers te helpen. Niet alleen wordt uitgebreid ingaan op vragen, ook zijn er steeds meer particuliere beleggers onder de ruim 16.000 leden, die elkaar helpen met hun vraag. Gratis community https://mijn.beleggen.com is een gratis community voor en door beleggers. Particuliere beleggers ontvangen daarnaast tips en adviezen. Je kunt bijvoorbeeld, als je scheef zit in een bepaalde positie, hulp vragen van experts. De leden ervaren dit als zeer waardevol. Een hulplijn inschakelen Stel bijvoorbeeld je hebt een put geschreven, en de markt klapt naar beneden, en je staat op een groot verlies…hoe kom je daar dan weer uit? Dan kun je dus onder andere experts om hulp vragen. Door de krachten te bundelen zijn wij allemaal in staat om betere resultaten te behalen. |
| Netflix voor beleggers Ook zijn er meerdere keren per week lunch webinars waar beleggers kunnen meekijken over de schouder van een professional. Het aantal lunch webinars wordt steeds verder uitgebreid omdat er duidelijk in een behoefte wordt voorzien. Alle webinars worden opgenomen en zijn dus altijd later nog terug te zien. Een soort Netflix voor beleggers dus. Over de schouder meekijken Het is vanzelfsprekend zeer waardevol wanneer je over de schouder kunnen meekijken van iemand die al vele jaren zijn geld verdient met beleggen, waaronder:
VIP leden Premium-leden hebben boven onbeperkt toegang tot bonussen, zoals e-books, video's en je kunt klankborden met en deelnemen aan exclusieve webinars van experts zoals Cees Smit van For Tomorrow, Leon van Dam van de Optiespecialist, Rombout Kerstens van Keyword en interviews met de grootste beleggingsexperts. Binnenkort lanceren we bovendien een uitgebreide training op 5 verschillende niveaus van beginner tot professionele belegger. Ter kennismaking kun je de eerste maand het premium deel uitproberen voor slechts 1 euro of je gratis aanmelden op https://slim.beleggen.com/slim. |
|
|
|
|
||||
| Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggen.hcc.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst. |
