Nieuwsbrief20171201

.. December 2017 Verlies nemen ?? Aandelen: niet langer ondergewaardeerd Wereldwijd vastgoed: actief of passief? De beste smallcapstrategieën: deep value bij koplopers Optimisme is terug Ook in 2018 kan je meedoen. .. Zet vast in uw agenda:      70ste HCC Beleggen Symposium, De Bilt,  28 april 2018   Verlies nemen ?? Bron:  Jan Kolkman,  Stockpicker-signaal Jan Kolkman,  oprichter van Stockpicker-signaal heeft tientallen jaren ervaring opgedaan met de belegging in aandelen bij een grote beleggingsmaatschappij en hij heeft zich daarna, via cursussen, symposia en heel veel lezen, gespecialiseerd in technische analyse. Hij hanteert diverse algemeen gebruikte indicatoren en daarnaast ook signalen uit eigen koker. Stel je hebt aandelen gekocht in de overtuiging dat die koers zal stijgen, maar helaas, het zit tegen. Daar heb je je echter op voorbereid. Je gaat verlies nemen wanneer de koers een bepaald percentage onder je aankoopkoers is gezakt of in een andere optiek wanneer de koers door een bepaald steunniveau is gedaald. Maar is het dan verstandig om je hele positie op te ruimen? Soms wel, maar vaak ook niet. Kijk daarvoor eens naar de onderstaande grafiek. Daar is de koers aanvankelijk gedaald, maar na een poosje behoorlijk gestegen en wel zoveel dat je, wanneer je de aandelen had gehouden, een aantrekkelijke winst had behaald. Je was gewoon wat te vroeg met je aankoop. Daarom: wat is wijsheid? In het geval dat een koers na je aankoop daalt, dan beveelt Stockpicker-signaal aan om een deel, bij voorbeeld een derde deel, van het gekochte aantal stukken te verkopen. Daarmee heb je dan het risico op een groter verlies verkleind voor het geval de neergaande trend zich voortzet. Treedt echter een herstel op, dan doe je gewoon mee met twee derde deel van je oorspronkelijke positie en kan je aankoop toch in een winstgevende situatie eindigen. We weten als belegger dat een koers nooit in een rechte lijn omhoog gaat. Houd daarom elke positie nauwlettend in de gaten zodat je tot actie kunt overgaan, zodra de situatie daarom vraagt. Doe je een deel dan doe je het nooit helemaal verkeerd. Als het nooit een minnetje mag zijn kan het nooit een plus worden. Als je slim bent leer je van je fouten, Als je wijs bent leer je van andermans fouten Maar wees wel voorbereid op een flinke uitschieter. Dus geef een order door aan je broker op welk niveau je afscheid wilt nemen van hoeveel aandelen. Daarmee voorkom je je achteraf zegt: Goh op die koers had ik gisteren wel willen verkopen. Maar je weet gisteren is verleden tijd en je kunt de tijd niet terugdraaien. En de koers stond maar een moment op die aantrekkelijke verkoopkoers en is nu al weer ruim acht procent lager. Ik kan me nog goed herinneren dat ik aandelen kocht op 22 dollar in de verwachting dat de onderneming binnen een week met een bericht van goedkeuring van de FDA, de Amerikaanse toezichthouder Food and Drug Administration, die de toelating van geneesmiddelen moet beoordelen, zou komen. Die FDA kwam wel met een bericht, maar het was een afkeuring. Dus de koers klapte in elkaar naar 14. Dat was voor mij een te laag niveau om nog uit te stappen, te meer omdat ik ervan overtuigd was dat de onderneming alles in het werk zou stellen met een verbeterd kandidaat-medicijn opnieuw bij de FDA zou aankloppen voor een goedkeuring. In de weken daarna herstelde de koers naar 22, mijn break even point, en verder naar 27 en ik las weer berichten dat een nieuwe aanvraag was ingediend. En bij een goedkeuring zou de koers wel eens naar 40 dollar kunnen oplopen. Daarom gaf ik een order op 37 de helft van mijn positie verkopen. En plotseling sprong de koers op de opening naar 50 dollar waarop ik zaken deed. De rest verkocht ik op 54 dollar.   Hcc Beleggen interessegroep Computerbeleggersgroep-ZH   Computerbeleggersgroep-ZH Sinds de oprichting in 2002 houden wij ons bezig met “Beleggen met behulp van de computer”. Het accent ligt daarbij op het vergroten van de kennis van het ontwikkelen en exploiteren van handelssystemen. Deze zijn vooral gebaseerd op methoden uit de kwantitatieve en statistische analyse. Uiteraard wordt daarbij ook aandacht besteed aan ondersteunende software. Regelmatig besteden we echter ook aandacht aan andere vormen van beleggen zoals Fundamentele analyse. Daarbij gaan we altijd uit van het beschrijven en bespreken van een gestructureerde aanpak die gebaseerd is op objectieve grondslagen.  Wij komen 9 keer per jaar bijeen. Afwisselend in Berkel & Rodenrijs en Delft. Klik hier voor meer info    Contactadres: janroozenburg@kpnplanet.nl   Aandelen: niet langer ondergewaardeerd Bron:  Beterinbeleggen, Hendrik Oude Nijhuis Hendrik Oude Nijhuis Auteur, oud bestuurslid HCC Beleggen en BSC Duitenberger. Oprichter Warrenbuffet.nl Hendrik Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in ‘s werelds beste beleggers. Hij is medeoprichter van Beterinbeleggen.nl en zijn bestseller over Warren Buffett is via de website http://www.warrenbuffett.nl/ gratis beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen. Wanneer ik beleggers spreek wordt mij dikwijls gevraagd naar de jarenlange opmars van aandelen. Zijn aandelen daardoor inmiddels niet alweer behoorlijk aan de prijs? Zelf heb ik de afgelopen jaren vele malen gesteld aandelenmarkten aan de goedkope kant te vinden. Dit temeer omdat de actuele lage rente een wat hoger dan gemiddelde waardering rechtvaardigt. Voor 's werelds belangrijkste beursindex, de Amerikaanse S&P 500-index, wordt nu 18 keer de verwachte winst voor komend jaar betaald. Het langjarig gemiddelde is 15 keer de verwachte winst. De huidige hoger dan gemiddelde waardering is naar mijn idee vanwege de lage rente terecht maar veel meer dan dit eigenlijk niet.  Verwacht en daadwerkelijk rendement Wanneer aandelenmarkten correct gewaardeerd zijn betekent dit dat een rendement verwacht mag worden in lijn met het historische gemiddelde. Voor aandelen is dat exclusief inflatie ongeveer 6% per jaar. En met inflatie erbij mag daar nog zo'n 2% bij worden opgeteld. Zo'n slecht beleggingsalternatief zijn aandelen kortom nog steeds niet. Let wel: wanneer het verwachte rendement bijvoorbeeld 6% bedraagt wil dit niet automatisch zeggen dat het daadwerkelijke rendement ook 6% zal zijn. Het is beslist mogelijk dat aandelen komend jaar bijvoorbeeld 30% dalen (of 30% stijgen!) ongeacht wat het verwachte rendement is. Schommel Waar aandelenmarkten soms heftig fluctueren geldt dat er over langere periodes bezien sprake is van een gestage mars omhoog. Dit wordt verklaard doordat de opgetelde winsten bij de onderliggende bedrijven gestaag oplopen. Op korte termijn echter wordt het rendement vooral bepaald door schommelingen in waardering oftewel schommelingen in sentiment. Vergelijkbaar met een schommel die beweegt zijn beleggers soms euforisch en bereid voor aandelen een heel hoge prijs te betalen (zoals tijdens de piek van de internethype, omstreeks het jaar 2000). Een andere keer zijn beleggers juist heel somber gestemd en zijn aandelen voor spotprijzen te koop (zoals ten tijde van de kredietcrisis, eind 2008 / begin 2009). Meestal echter is de situatie niet zo extreem, en zijn de aandelenmarkten wat aan de goedkope of juist wat aan de dure kant. De actuele situatie zit hier naar mijn oordeel precies tussenin. Van belang te beseffen is dat de waarderingen van individueel aandelen lang niet altijd gelijke tred houden met die van de aandelenmarkt in totaliteit. Voor wie in individuele aandelen belegt is de vraag of aandelen in het algemeen nog aantrekkelijk zijn zo bezien niet eens zo relevant.   Hcc Beleggen interessegroep CoSA CoSA, Computerondersteunde Selectie van Aandelen, gebaseerd op fundamentele analyse van bedrijven. Er wordt primair gekeken naar omzet, nettowinst, eigen vermogen, dividenden en winst per aandeel om de kwaliteit van een bedrijf te bepalen. Pas als het bedrijf kwalitatief aan minimum eisen voldoet wordt er naar de koersen gekeken. Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina (klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter: Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling.   Wereldwijd vastgoed: actief of passief? Bron:  Ronald van Genderen, Morningstar Er zijn weinig Morningstar categorieën waarin actieve beheerders het zo moeilijk hebben om hun benchmark te verslaan als binnen Aandelen Sector Onroerend Goed - Wereldwijd Indirect. Is het dan beter om te kiezen voor een aanzienlijk goedkoper indexfonds of ETF? Beleggers die in wereldwijde vastgoedaandelen willen beleggen hebben een ruime keuze. In totaal zijn er 28 actief beheerde beleggingsfondsen in Nederland verkrijgbaar waarvan tevens een aandelenklasse beschikbaar is zonder distributievergoeding. Aan de passieve kant tellen we 8 ETF’s en 4 indexfondsen. Daarmee is het direct duidelijk dat actief beheer binnen wereldwijd vastgoed de boventoon voert. Dat is wellicht opmerkelijk, omdat er weinig Morningstar categorieën zijn waarin actieve beheerders zo’n grote moeite hebben om waarde toe te voegen, oftewel de benchmark weten te verslaan, als binnen Aandelen Sector Onroerend Goed - Wereldwijd Indirect het geval is. Zo behaalden actieve fondsen over de afgelopen 10 jaar een gemiddeld jaarrendement van 2,36% in vergelijking met een rendement van 3,71% per jaar voor de meest gebruikte benchmark, de FTSE EPRA/NAREIT Developed Index. Ter illustratie kunnen we ook kijken naar bijvoorbeeld een grafiek met daarin de 1-jaars voortschrijdende rendementen. In de onderstaande grafiek staat over de afgelopen 10 jaar het gemiddelde rendement van alle actieve fondsen binnen de categorie afgezet tegen het rendement van de benchmark. Aan de hoeveelheid rode balken in de grafiek, die duiden op een underperformance van het gemiddelde voor actieve fondsen versus de benchmark over een 12-maands periode, is de teleurstellende prestatie van actieve beheerders duidelijk te zien. Alleen in de periode 2007 – 2009, ten tijde van de financiële crisis, wisten actieve beheerders over een wat langer aaneengesloten periode waarde toe te voegen. Fig1 10jaar gemideld rendement alle actieve vastgoed fondsen versus benchmark Om de magere prestaties van actief beheer binnen wereldwijd vastgoed verder te verduidelijken, hebben we de prestaties van de fondsen over 10 en 5 jaar afgezet tegen de FTSE EPRA/NAREIT Index. Van de 28 actief beheerde fondsen hebben 14 fondsen een track record van 10 jaar of langer, maar slechts 3 fondsen weten de benchmark over die periode te verslaan. Het aantal fondsen met minimaal 5 jaar aan historie is aanzienlijk hoger, namelijk 22. Het aantal fondsen dat de benchmark over 5 jaar verslaat neemt echter niet toe: opnieuw zijn er slechts drie in staat om de benchmark achter zich te laten. Het gebrek aan waarde toevoegende beheerders is ook terug te vinden in fondsen met een Morningstar Analyst Rating. Van de 28 actief beheerde fondsen worden er 6 gevolgd door fondsanalisten van Morningstar en van die 6 heeft er slechts 1 een positieve rating, namelijk NN Global Real Estate met een Bronze rating, terwijl de overige 5 fondsen een Neutral rating hebben. Kosten Een belangrijke verklaring voor het verschil in lange termijn rendement van actieve fondsen aan de ene kant en de benchmark (en passieve fondsen) aan de andere kant - en mogelijke reden om voor passieve fondsen te kiezen - zijn de kosten. Zo rekenen de actieve fondsen gemiddeld 1,04% aan lopende kosten, varierend van 0,55% voor het goedkoopste fonds tot 1,67% voor het duurste fonds. Passieve fondsen zijn aanzienlijk goedkoper met een gemiddelde lopende kosten ratio van 0,36%. Het goedkoopste fonds rekent hier 0,14%, terwijl het duurste fonds 0,59% aan beleggers vraagt. Een andere observatie die in het voordeel van passieve producten spreekt, is de mate waarin de koersontwikkeling van actieve fondsen afwijkt van de benchmark. Zo is de dispersie in rendement voor de actieve fondsen zeer gering. De rendementen van de 22 actieve fondsen met een track record van 5 jaar of langer liggen bijvoorbeeld allemaal binnen een marge van iets meer dan 3,5 procentpunt, wat zeer gering is. Daarnaast hebben vrijwel alle fondsen een correlatie, oftewel de mate waarin de koers van een fonds meebeweegt met de benchmark, van 0,90 of hoger. Slechts twee fondsen hebben een iets lagere correlatie. Dat betekent dat de koersen van de fondsen in grote mate een gelijk patroon kennen als dat van de benchmark. Dat is opmerkelijk, aangezien de active share van de meeste fondsen 60 of hoger bedraagt. Een niveau wat over het algemeen als ruim voldoende afwijking van de benchmark wordt beschouwd voor een actieve beheerder om waarde toe te kunnen voegen. Binnen wereldwijd vastgoed is dat wellicht niet actief genoeg, of de wereldwijde vastgoed markt is zo efficiënt en de koersen bewegen zo synchroon dat actief beheer nauwelijks kans van slagen heeft. Hoe dan ook, de case voor passieve fondsen lijkt uitzonderlijk sterk binnen wereldwijd vastgoed. Fig2 Actieve en passieve wereldwijde vastgoedaandelenfondsen met een Morningstar Analist Rating   De beste smallcapstrategieën: deep value bij koplopers Bron: Ronald Kok, Analist.nl  - 25 nov 2017 Ronald Kok (RBA)  Financieel analist, entrepeneur en uitgever van o.a. Analist.nl Na zijn economie opleiding aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, VBA aan de VU  Universiteit van Amsterdam bleef hij zich verder specialiseren w.o. EFFAS , en  focust hij zich nu vooral op financiële analyse en de praktische toepasbaarheid van beleggingsstrategieën. Zijn aandachtsgebieden zijn vooral de Amerikaanse en Europese aandelen. Daarnaast focust Ronald zich ook op derivatenstrategieën, asset-allocatie en risicomanagement. Smallcaps worden in de regel beschouwd als aandelen met zowel hogere risico’s maar ook met hogere rendementen. Rendement en risico zouden dus hand in hand met elkaar gaan. Het hogere rendement voor de kleinere aandelen wordt doorgaans beschreven als de compensatie voor de hogere risico’s (ook wel de smallcap premie genoemd). Indien u onze eerdere publicaties hier gelezen heeft dan weet u dat wij veel publiceren over hoe aandelenstrategieën in het verleden gewerkt hebben. In deze bijdrage behandelen we de rendementen van de smallcapstrategieën en zoomen we in op de ‘superscreener’ Magnet Kimmel waarvan die in het smallcapsegment al jaren duizelingwekkende rendementen opleverde. Met smallcaps bedoelen we de bedrijven met marktkapitalisaties tussen de 500 miljoen euro tot en met 1 miljard euro. De groep hier onder, de microcaps, is ook een hele interessante maar heeft helaas wel fors minder liquiditeit. Uiteraard hebben de microcaps ook geen hoge liquiditeit maar voor de lange termijn beleggers is dit een minder probleem. Rendementen alle marktkapitalisaties In de onderstaande tabel tonen we de historische rendementen van de beste aandelen strategieën voor Europa en de VS wanneer u in 2004 100 euro in een dergelijke screener had belegd. Dit voor alle marktkapitalisaties over de periode van 2004 tot en met 2017 inclusief de ontvangen dividenden. U ziet dat de top strategieën buitengewoon hoge rendementen behaald hebben maar dat deze ook harde klappen hebben gekregen bij de crash in 2008. Hiermee willen we benadrukken dat u zich zeker niet rijk moet rekenen indien zich volledig op 1 of 2 van deze strategieën zou gaan richten met uw portefeuille. U ziet bijvoorbeeld dat het mandje aandelen dat op basis van de screener van Richard Beddar werd vastgesteld nu al bijna 1100 euro waard is. Andere erg goed renderende screeners voor het totale marktsegment zijn die van Deep value megacaps en die van Buffett Hagstrom. Rendementen alle marktkapitalisaties Rendementen microcaps In de tweede tabel hier onder zien we de top rendementen van de screeners voor de microcaps. Het zal u niet verassen dat deze rendementen hiervan fors hoger liggen. Indien u in 2004 100 euro had belegd in de screener Magnet Kimmel dan had u nu ruim 1772 euro. Dit komt neer op maar liefst ruim 30 procent per jaar. Andere erg goed renderende screeners in het smallcap segment zijn die van Martin Zweig, Deep value small en William O’Neill. Rendementen microcaps We dienen absoluut te benadrukken dat de risico’s van diverse screeners behoorlijk hoog zijn. Zo heeft de top screener Magnet Kimmel weliswaar op jaarbasis ruim 30 procent opgeleverd sinds 2004, de risico’s waren ook behoorlijk. Zo bevatte deze screener in sommige jaren minder dan 5 aandelen. Door puur al uw geld in een dergelijke screener te investeren heeft u uiteraard een nihile spreiding en dus ook enorm risico qua spreiding. U ziet hier onder de rendementen van deze screener. Rendementen screener Magnet Kimmel Rendementen screener Magnet Kimmel We zien dat Magnet Kimmel strategie niet alleen in 2008 harde klappen kreeg maar ook in andere jaren zijn er bij de diverse marktkapitalisaties verliezen te zien (vooral in 2011). Dit is vrij opvallend want bij veel andere screeners zien we eigenlijk alleen maar minnen in het rampjaar 2008. Criteria screener Magnet Kimmel: Vrije kasstroom afgelopen jaar minimaal 10% hoger Nettowinst afgelopen jaar minimaal 10% hoger Omzetgroei in de beide afgelopen 2 jaren Deze screener heeft dus maar 3 vaste criteria en is daarmee vrij simpel te noemen. Er worden via deze screener dus bedrijven geselecteerd die niet alleen meer winst maken maar dit wordt ook gecombineerd met groeiende kasstromen en omzetten. In het smallcapsegment was deze screener de afgelopen 14 jaar met afstand de beste in zowel de VS als Europa. Over alle aandelen met dus alle marktkapitalisaties leverde deze screener de afgelopen jaren bijna 14 procent per jaar op. Momenteel bevat deze screener o.a. deze smallcaps: Pfeiffer Vacuum, Stratec, cBrain, Gabriel en RTX A/S.   Optimisme is terug Bron:  Córne van Zeijl, Actiam Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij ACTIAM. Daarnaast is hij een graag geziene beurscommentator bij onder meer RTL Z en BNR en schrijft hij columns voor verschillende media. Zijn opleiding heeft hij aan de Haagse Hogeschoold gevolgd. Er is een enorme revival van het sentiment te zien. Zowaar 50% van de ondervraagden denkt dat de beurs gaat stijgen in december. Men gaat van een december rally uit. De keuzes waren afgelopen maand uitstekend, vooral omdat men Altice bij de floppers had gezet. Opvallend is dat dit aandeel voor de komende maand juist bij de toppers is neergezet. Het aandeel is wel genoeg gedaald, zo vindt men. Er waren wel meer aandelen die van kant wisselden. De experts waren het hele jaar door erg terughoudend. De afgelopen maand lieten ze die terughoudendheid voorzichtig een klein beetje varen. En prompt ging de AEX met 1,8% naar beneden. Maar voor de komende maand zijn ze helemaal los. Maar liefst de helft van de ondervraagden denkt dat de beurs gaat stijgen. Hoewel, als ik de bijgevoegde opmerkingen lees, gaat dit niet in volle overtuiging. Men gaat vooral van een eindejaar rally uit.       optimistisch 50% neutraal 35,2% pessimistisch 14,8% 35,2% Ook voor het komende halfjaar zijn de experts wat enthousiaster geworden. Alleen heel wat minder uitbundig dan voor de korte termijn. optimistisch 37% neutraal 41% pessimistisch 22% 15% Goede performance van aandelenkeuzes De performance van de keuzes waren deze maand heel goed. Dat kwam vooral door de keuze voor Altice bij de floppers. Het aandeel liet maar liefst een daling van 59% zien. Maar ook Galapagos -12% en ASML -5% gingen flink naar beneden. Bij de toppers ging vooral Ahold hard omhoog. 11% zowaar. Per saldo zou een fictief long short fonds maar liefst 14,2% hebben verdiend. De IEX lezers lieten nog een betere performance zien, 17,7%. Ook zij hadden Altice bij de floppers gezet.    Saldo stemmen   perf    flopper Saldo stemmen   perf GEMALTO AHOLD ROYAL DUTCH SHELL HEINEKEN VOPAK gemiddeld 6 5 4 3 3  -6,1% 11,4%  -0,6%   2,3%  -4,5%   0,5% ACELOR MITTAL ASML KPN GALAPAGOS ALTICE gemiddeld -7 -6 -4 -3 -3   3,0%  -4,7%   4,0% -11,8% -59,0% -13,7% aex    -2,4%   Ahold topper Gemalto flopper Voor de komende maand staat AholdDelhaize wederom bij de toppers. De experts hebben er zin in. Een opmerkelijk keuze na de dikke 11% van afgelopen maand. Maar dat kwam ook doordat Ahold vooral op de laatste dag een flinke performance liet zien. En toen hadden al diverse mensen hun stemmen ingeleverd. En Altice vindt men wel even genoeg gedaald. Vorige maand stond het aandeel nog bij de losers, maar de komende maand bij de toppers. Ook ASML maakt een switch van de floppers nar de toppers. Verder wordt de lijst vervolmaakt met Royal Dutch. Gemalto maakt juist de switch van topper naar flopper.    Saldo stemmen   perf    flopper Saldo stemmen   perf AHOLD ASML ALTICE ROYAL DUTCH SHELL 6 5 4 4       GEMALTO AKZO NOBEL UNIBAIL-RODAMCO KPN -8 -5 -5 -3   Er deden deze maand 54 experts met de enquête mee.   Hcc Beleggen interessegroep Noordbeleggen groep Noordbeleggen is gestart in maart 2006 rond het beleggingsprogramma Vestics. Inmiddelszijn wij verder gegaan in de boeiende wereld van het beleggen. Zo doen we onze beleggingen op individuele basis en komen zo'n vijf keer per jaar bijeen. Het zijn 'interactieve' bijeenkomsten waarin nieuwtjes en ervaringen onder het genot van een kopje koffie worden uitgewisseld. Naast het bespreken van het vaste onderwerp: de 'echte' portefeuille, komen ook onderwerpen als: ervaring met broker software, handelssystemen, indicatoren, werking van opties/turbo's enz aan bod. Met als rode draad:  - Selecteren van Aandelen.        - Selecteren van Opties.  - Werking en selectie van Turbo's - Selecteren van Beleggingsfondsen Benieuwd? Kom kom gerust een keer kijken of het iets voor je is. Mail voor meer info naar Ben Rietveld   Ook in 2018 kan je meedoen. Wat doe jij met je geld? En met je vrije tijd? HCC!beleggen is dringend op zoek naar actieve vrijwilligers om deel te nemen aan het bestuur (zo zoeken we op dit moment een secretaris), bijvoorbeeld de redactie over de nieuwsbrief te voeren, als webmaster te fungeren, te helpen bij het organiseren van symposia en andere bijeenkomsten en meer. Ben jij een enthousiaste belegger? Meld je dan aan via het bestuur of de redactie van HCC!beleggen. Wie zoeken we? Er is behoefte aan vrijwilligers die zich met verschillende zaken willen bezighouden. Zo zoeken we mensen die graag in het bestuur willen plaatsnemen, verschillende redacteuren voor diverse werkzaamheden, maar ook zijn we opzoek naar mensen die graag contacten onderhouden met bijvoorbeeld leden, en/of sprekers/standhouders voor onze symposia. Bestuur Binnen het bestuur van HCC!beleggen is dringend behoefte aan versterking. We zijn op zoek naar een secretaris, maar indien je affiniteit hebt met beleggen en je bestuurlijke ambities op een ander gebied liggen, komen we ook heel graag met je in contact. Redacteuren We zoeken redacteuren die zo’n één à twee uur per week willen besteden aan het aanleveren van artikelen voor onze  website  en/of de nieuwsbrieven. Het gaat dan om onder meer artikelen over economische onderwerpen, specifieke beleggingsartikelen of andere voor onze leden interessante onderwerpen. Die nieuwsbrief moet natuurlijk ook in elkaar gezet worden. Ben je handig met een computer en heb je ongeveer vier uur per maand tijd, dan kun je je hiervoor aanmelden. Dit kan natuurlijk ook in combinatie met het leveren van de content voor website en/of nieuwsbrief. Contactpersonen Heb je meer affiniteit met mensen dan met teksten? Wees welkom want we zijn ook naarstig op zoek naar sociaal bedreven, communicatief vaardige mensen die contacten met bijvoorbeeld sprekers voor symposia maar ook met leden willen onderhouden. Dit zal ongeveer twee uur van je tijd per maand kosten. Ook hiervoor wordt natuurlijk wel interesse in beleggen verwacht. Heb je zin en tijd ons te helpen, meld je dan aan via het het bestuur of de redactie van HCC!beleggen   HCC beleggen Website HCC beleggen Vacatures Adverteren Downloads Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst.

5 december 2017

Nieuwsbrief20171101

.. November 2017 Inderdaad, geen dag het zelfde ! Zitten we in een nieuwe bubbel? Philips kwartaalcijfers: groeipotentieel Doel, opzet, nut en resultaten van CoSA’s demo-portefeuille. Fibonacci Hoe hoog kunnen we gaan? Optimisme heel voorzichtig terug De vele zombiebedrijven in Europa Jaarlijkse Beleggersdag (SRB) 2017 Na het werk en dan? .. Inderdaad, geen dag het zelfde ! Bron:  Frans Schreiber, voorzitter  HCC groep Beleggen Het thema van ons afgelopen symposium was "Geen dag hetzelfde" en inderdaad, geen dag hetzelfde, wat een symposium !  We kwamen stoelen en banken tekort en mensen stonden te dringen om toch nog in de zaal een plekje te bemachtigen!!  Als dit zo door gaat moeten we de volgende keer Ahoy maar afhuren.. De symposium commissie - waar ik met name Robert Dijkstra wil noemen om zijn fantastische inzet en het er in slagen gerenommeerde sprekers uit te nodigen - was meer dan ooit in zijn opzet geslaagd. Meer dan 200 bezoekers kwamen ons vergezellen om de hoogte te worden gebracht van de nieuwste ontwikkelingen op beleggers gebied. En dat begon direct al goed. Harry Klip & Hans van den Boogaard, van de Crypto Academie lieten zien dat deze munten flink in waarde aan het stijgen zijn en bovendien een hoge volatiliteit hebben. En daar kun je natuurlijk als trader goed gebruik van maken. Aandelen schijnen tegenwoordig saai te zijn als ik anderen mag geloven om hun lage volatiliteit, cryptomunten is heel andere koek. Sprongen van 10% op een dag gebeurt regelmatig. En wanneer je dan op het juiste moment opties inzet, kunnen de winsten heel groot worden. Natuurlijk moeten we de kans op een flink verlies ook niet onderschatten, want opties zijn instrumenten voor specialisten. Daarna kwam Cees Smit van Todays Groep ons bijpraten over de toestand van de wereld. Cees was in zijn element, want hij zag dat de beurs momenteel veel te duur is en er dus een flinke correctie te wachten staat. Hij verdient vooral in sterk dalende markten en heeft juist zijn grote klappers gemaakt tijdens de internetcrisis in 2002 en de bankencrisis in 2008. Tijdens deze laatste crash verdiende hij meer dan 200% en legde aan het publiek uit hoe hij dat heeft gedaan. De derde lezing werd gedaan door Aat Schornagel. Aat is wiskundige en statistisch sterk onderlegd en één van de grootste optiehandelaren van Nederland. Aat liet een paar dingen zien die gebeuren op de Amsterdamse beurs en waarmee mensen hun voordeel mee kunnen doen, waarbij de mond van het publiek open viel: zo eenvoudig en toch fantastische rendementen. Hij is een fan van dagopties en legde uit hoe hij deze inzet en waarom. Na afloop werd hij bestormd door het publiek die nog lang niet uitgeleerd waren. Als laatste kwam Anne Grevinga in de grote zaal. Anne heeft een schare fans die nooit genoeg krijgen van Anne zijn berekeningen en mening over de fundamentele onderbouwing van bedrijven en investeringen. Zijn lezing liep met 45 minuten uit en ook toen wilde nog niemand de zaal verlaten. Als voorzitter moest ik tenslotte wel ingrijpen om te stoppen, omdat de beheerder de deuren wilde sluiten en het dan een zondagsdienst was geworden. Kortom, een succesvolle en een geweldige dag, inderdaad, geen dag hetzelfde ! Frans Schreiber voorzitter Hcc Groep Beleggen   Zitten we in een nieuwe bubbel? Bron:  Martin Boer, Florizon Martin Boer Data analist, ICT specialist en is samen met Erick Erdtsieck oprichter van Florizon.com. Martin Boer heeft zich na zijn studie Sterrenkunde aan de Rijks Universiteit Groningen in zijn werk als ICT specialist altijd bezig gehouden met data analyse en patroonherkenning. De beurs lijkt weliswaar een complex probleem maar bestaat de praktijk uit kleine behapbare deelproblemen zodra je in staat bent voldoende afstand te nemen. Dit is een van de pijlers waarop Florizon is gebaseerd. Je hoort de laatste tijd steeds vaker analisten op de radio die waarschuwen voor een nieuwe aandelen bubbel. De economie draait op volle toeren en er zijn genoeg bedrijven met goede prognoses, dus daar ligt het niet aan. Het vervelende is alleen dat de echte economie en de beleggingswereld weliswaar veel raakvlakken hebben, maar niet 1 op 1 gekoppeld zijn, al willen analisten u graag doen geloven dat dat wel zo is. AEX stijgende Het afgelopen jaar, van eind oktober 2016 tot eind oktober 2017, is de AEX met zo'n 18% gestegen en dat is dan nog exclusief dividend ook! En de AEX is zeker niet de enige index met mooie cijfers. Prachtige cijfers nietwaar? Het vervelende is, er zijn maar heel erg weinig bedrijven die 18% winstgroei maken, dus daar zit toch iets scheef. De koersen lopen veel harder op dan de winsten. Fig1: Ontwikkeling van de AEX de afgelopen 5 jaren, zo'n 9,5% stijging per jaar, zonder dividend! Inflatie? Asset inflatie! De afgelopen jaren is veel geld in aandelen (en huizen) gevlucht omdat obligaties en andere vormen van rente te weinig opbrengen. Aandelen zijn daardoor een schaars goed geworden met de bijbehorende prijsstijgingen tot gevolg. De onderliggende resultaten lijken minder relevant, maar uiteindelijk moet daar toch de winst vandaan komen. Omdat er ook al erg weinig analisten zijn die 18% koerswinst voorspeld zullen hebben is het niet heel gek om te concluderen dat de aandelen nu eigenlijk best aan de prijzige kant zijn. Daarvoor kunnen we twee factoren aanwijzen. Fig2: Een laag sentiment betekent dat aandelen duur zijn t.o.v. de waarde van de onderliggende bedrijven. Je kunt de waarde ook lezen als een rapportcijfer van de markt of  als het gemiddelde verwachte rendement op een aandelenbelegging inclusief dividend. Rol ECB Het opkoopprogramma van de ECB en ook andere centrale banken wereldwijd, heeft voor behoorlijk veel verstoring op de rentemarkten gezorgd. De 10-jarige Duitse staatslening (Bund) doet -1,34% (d.d. 26-10-2017) Daarmee leggen we geld toe op een lening en verplaatst het kapitaal zich naar aandelen en huizen. Realiseer je eens wat dat betekent voor het pensioen, aangezien pensioenfondsen verplicht zijn een groot deel in “veilige havens” te beleggen. Zeker die fondsen die onder water staan profiteren in mindere mate van de stijgingen. Het door de ECB gecreëerde geld vindt zijn weg niet naar de gewone burger maar wordt via de gewone banken geconverteerd. Zij verkopen hun (slechte) bezittingen aan de centrale bank en kopen vervolgens weer nieuwe bezittingen op de markten, enzovoort. Inmiddels is het balanstotaal van de centrale bank meer dan 4.000 miljard, zo'n 10.000 euro per Europese burger. Wat zou er gebeurd zijn als het geld rechtstreeks was gegeven? Een gezin had de 40.000 euro kunnen gebruiken om schulden af te lossen, dat leverde een gezondere wereld met minder bankafhankelijkheid! Aangezien de stimuleringsmaatregelen van de ECB teruggeschroefd gaan worden is de kans groot dat de rente langzaam maar zeker gaat stijgen. Hierdoor zal een deel van het in aandelen gevluchte geld weer uit aandelen gehaald worden. Aandelen worden hierdoor minder schaars, en de prijzen zullen vanzelf dalen. Aandeelhouders fêteren Een 2e factor is dat veel bedrijven de afgelopen jaren hoge schulden zijn aangegaan. Deels voor investeringen voor interne groei, deels voor overnames en voor een heel groot deel om activistische aandeelhouders tevreden te houden. Er zijn veel bedrijven die tot over hun oren in de schulden zitten. Dat is nu nog niet zo'n probleem, maar hier komt de stijgende rente voor de 2e keer om de hoek kijken; de rentelast gaat de komende jaren bij veel bedrijven best pijn doen. Dat betekent gedwongen verkopen, herinvesteringen en allemaal andere zaken die de koersen zullen drukken. Dingen waar beleggers buikpijn van krijgen. Fig3: GE meerjarenoverzicht: geen groeier meer, maar wel flink dividend uitkeren en aandelen inkopen, betaalt 5 mld aan rente en heeft 200 mld aan lange termijn schulden (ca. 2,5%) Heb geduld, wees selectief! Toch is er geen reden om heel somber te zijn, wie niet alleen de koersen maar ook de onderliggende bedrijven in de gaten houdt kan eenvoudig bepalen welke aandelen veiliger, en welke minder veilig zijn. En ach, als de aandelen eventjes te duur zijn, dan zetten we het geld toch gewoon even op de bank. De rente gaat omhoog, dus ouderwets sparen kan dan weer. En als de koersen flink inzakken, dan is dat juist het moment om weer in te stappen. Fig4: Waardeontwikkeling demoportefeuille met de Florizon Aandelen Assistent, 13% rendement per jaar, exclusief dividend, inmiddels is 2/3 liquide.   Hcc Beleggen interessegroep Computerbeleggersgroep-ZH   Computerbeleggersgroep-ZH Sinds de oprichting in 2002 houden wij ons bezig met “Beleggen met behulp van de computer”. Het accent ligt daarbij op het vergroten van de kennis van het ontwikkelen en exploiteren van handelssystemen. Deze zijn vooral gebaseerd op methoden uit de kwantitatieve en statistische analyse. Uiteraard wordt daarbij ook aandacht besteed aan ondersteunende software. Regelmatig besteden we echter ook aandacht aan andere vormen van beleggen zoals Fundamentele analyse. Daarbij gaan we altijd uit van het beschrijven en bespreken van een gestructureerde aanpak die gebaseerd is op objectieve grondslagen.  Wij komen 9 keer per jaar bijeen. Afwisselend in Berkel & Rodenrijs en Delft. Klik hier voor meer info    Contactadres: janroozenburg@kpnplanet.nl   Philips kwartaalcijfers onderstrepen groeipotentieel op lange termijn Bron: Robert van den Oever, Morningstar De derdekwartaalcijfverwachting en bevestigen het groeipotentieel voor de lange termijn. Bekijk de video waarin Morningstar-analist Jeffrey Voers van Philips zijn conform nk uitlegt waarom Philips ondergewaardeerd is. De cijfers van Royal Philips NV over het derde kwartaal van 2017 voldoen aan de verwachtingen van Morningstar en bevestigen de trend van de voorafgaande kwartalen, waarin Philips de verwachtingen eveneens waarmaakte. De margegroei en kostencontrole waren sterk, evenals de inname van nieuwe orders die 5% groeide. De omzet groeide 4% en dat was voor een groot deel te danken aan opkomende markten. China, India en Latijns-Amerika boekten dubbelcijferige omzetgroei. De professionele healthcare portfolio boekte een goede orderinname. Bijvoorbeeld in China boekte Philips dubbelcijferige groei met nieuwe orders voor 'diagnostic imaging'. De divisie 'personal health' profiteerde an de opkomende middenklasse in opkomende markten die méér geld wil uitgeven aan elektrische tandenborstels en scheerapparaten uit het hogere segment. Het derde kwartaal was bijzonder goed voor de business rond 'connected care', de informatievoorziening aan en monitoring van patiënten. Die groeide 8% in omzet en 440 basispunten in marge. Philips heeft in 2016 en 2017 veel geïnvesteerd in deze activiteiten en de groei zal naar verwachting in de komende kwartalen doorzetten. Morningstar-analist Jeffrey Vonk handhaaft zijn Fair Value van 40 euro voor het aandeel Philips. Volgens de analist is Philips een van de aantrekkelijkste aandelen binnen zijn sector. De redenen daarvoor heeft Vonk onlangs uiteengezet in een uitgebreid company report waaruit we de belangrijkste bevindingen voor u op een rij hebben gezet:  Philips kan met healthcare meer waarde creëren dan beleggers denken   Jeffrey Vonk licht zijn visie op Philips verder toe in deze video, waarin hij vertelt waarom het groeipotentieel van Philips volgens hem ondergewaardeerd wordt. Bekijk hier de video:   Doel, opzet, nut en resultaten van CoSA’s demo-portefeuille. Bron:  HCC Beleggen CoSA-werkgroep CoSA, Computerondersteunde Selectie van Aandelen, gebaseerd op fundamentele analyse van bedrijven. Er wordt primair gekeken naar omzet, nettowinst, eigen vermogen, dividenden en winst per aandeel om de kwaliteit van een bedrijf te bepalen. Pas als het bedrijf kwalitatief aan minimum eisen voldoet wordt er naar de koersen gekeken. Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina (klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter: Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling. Vanaf 2011 onderhoudt de werkgroep CoSA een demonstratieportefeuille om de CoSA-leden te laten zien hoe de door CoSA gepropageerde wijze van beleggen in de praktijk uitpakt. Daartoe is de demo-portefeuille zo realistisch mogelijk opgezet, inhoudende dat transactiekosten bij koop en verkoop in de koop en verkoopwaarden worden verrekend. Ook worden de valutakosten bij koop en verkoop verrekend, zodat de invloed van valutawinsten of -verliezen zichtbaar is. De Demo-portefeuille bestaat in feite uit drie deel-portefeuilles:      KoersGroeibeleggen(KG),      DividendGroeibeleggen(DG) en      DividendHerbeleggen(DH). Vanaf 2011 wordt de KG-portefeuille aangehouden en na het ontwikkelen van de methoden DG en DH hebben we daarvoor vanaf 2016 deel-portefeuilles toegevoegd. De aan- en verkoop voor zo’n deelportefeuille wordt bepaald door de regels die gelden voor de betreffende methoden. In eerdere artikelen zijn we nader ingegaan op deze methoden. Wekelijks wordt de portefeuille bijgewerkt, waarbij de actuele waarde van een aandeel wordt berekend alsof het aandeel is verkocht op de slotkoers van de actuele week met in achtneming van de transactiekosten en de valutaverhouding, bijv. €/$. Wekelijks worden de koersen, eventuele dividenduitkeringen en dividend- herbeleggingen verwerkt en de tabel aangepast. Een voorbeeld ziet u hieronder. Het kopen en verkopen van aandelen in de portefeuille vindt uitsluitend plaats op basis van de door de CoSA-programmatuur gegeven koop- en verkoopadviezen. Dit om de werking van de CoSA-programmatuur volledig tot uiting te laten komen in de resultaten die met de demo-portefeuille worden bereikt. Elke menselijke/emotionele inmenging wordt aldus voorkomen. Koop in de portefeuille vindt plaatst met behulp van de CoSA-rangtabel en daarbij wordt het hoogst gerangschikte aandeel, dat nog niet in de portefeuille voorkomt, aangeschaft. Mits dit aandeel een koop-advies heeft. Uiteraard wordt eerst de Rangtabel gesorteerd naar de van toepassing zijnde methode KG, DG of DH. Verkocht wordt een aandeel, als dit voor een of meer verkoopvoorwaarden een kwaliteitsgrens neerwaarts heeft overschreden. De portefeuille bevat 15 aandelen, waarvan vijf koersgroeiaandelen (KG), vijf dividendgroeiaandelen (DG) en vijf herbeleggingsaandelen (DH). Het stelt ons in staat om de drie soorten aandelen met elkaar te vergelijken wat gedrag en resultaat betreft . Grafisch zien we het verloop van de drie soorten aandelen in 2017 hier onder afgebeeld. Bij het bekijken van de grafiek moeten we ons realiseren, dat op 22-sep-2017 de €/$ 14,3% was gestegen t.o.v. 01-jan-2017. In de DG- en de DH-portefeuilles zit elk één aandeel genoteerd in de Euro, maar de overige 13 aandelen noteren in USD’s. Dus hebben deze twee sterke stijgingen van de Euro de rendementen negatief beïnvloed. We hebben er echter voor gekozen om het valutaeffect niet op enigerlei wijze te compenseren. Het ene jaar werkt het nadelig, maar een ander jaar heb je een voordeel. In 2015 daalde de Euro t.o.v. de USD met 10,3% en in 2016 met 3,6%. Er is nog een tweede effect op het verschillende verloop van de KG-, DG- en DH-portefeuilles te zien. De verschillen worden veroorzaakt door de verschillende invloeden van enerzijds de koersen en anderzijds de dividenden. De KG-portefeuille wordt primair bepaald door tenminste 12 %/jr koersgroei en secundair door de al of niet aanwezige dividenduitkeringen. De DG-portefeille wordt primair bepaald door tenminste 2,6 %/jr dividendgroei en secundair door de koersgroei die minimaal de inflatie en belastingdruk compenseert. De DH-portefeuille wordt primair bepaald door én tenminste 10 %/jr koersgroei én tenminste 5 %/jr dividendgroei. We laten elke week ook het verloop van de resultaten vanaf 01-jan-2011 t/m 15-sep-2017 in een kanteelgrafiek zien. Deze grafieken tonen het rendement per jaar per beleggingsmethode inclusief valutaeffecten. Werkgroep CoSA Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina (klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter:Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl  U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling.   Fibonacci Bron:  Jan Kolkman, Stockpicker-signaal Jan Kolkman,  oprichter van Stockpicker-signaal heeft tientallen jaren ervaring opgedaan met de belegging in aandelen bij een grote beleggingsmaatschappij en hij heeft zich daarna, via cursussen, symposia en heel veel lezen, gespecialiseerd in technische analyse. Hij hanteert diverse algemeen gebruikte indicatoren en daarnaast ook signalen uit eigen koker. Je hebt allicht wel eens van Fibonacci gehoord, maar wat kan iemand die al honderden jaren geleden is overleden ons leren over beleggen, ook al is hij dan een Italiaans wiskundige. Je zult zeggen: toen bestonden er nog helemaal geen aandelen. Fibonacci reeks Fibonacci was een Italiaans wiskundige die leefde in de 13e eeuw. Hij vond een getallenreeks waarvan het nieuwe getal steeds bestaat uit de som van de twee voorgaande getallen. Begin reeks: 0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233,  .... Als we een bepaald getal delen door het voorgaande dan blijkt de uitkomst steeds 1,618 te zijn. En als we een getal delen door het volgende getal dan is de uitkomst steeds 0,618. Later is ontdekt dat deze ratio’s behalve op allerlei natuurkundige fenomenen ook op koersen kunnen worden toegepast en men kwam zo tot de ontdekking dat retracements vaak met de percentages 38,2 %, 50 % en 61,8 % plaatsvinden. Fibonacci heeft ontdekt dat een bepaalde verhouding in de natuur wel heel vaak voorkomt, zoals : in het patroon van de zaden van een zonnebloem, daar kun je de spiralen zien waarvan sommige met de klok meedraaien en andere tegen de klok in lopen. De grootte van de zonnebloem bepaalt het aantal spiralen. Meestal tel je 34 spiralen die de ene kant op wijzen en 55 naar de andere kant bekijk eens de roosjes van een bloemkool, waar ook een spiralenpatroon is te ontdekken, meestal 5 met de klok mee en 8 de andere kant op in de lengte van je neus in verhouding tot de breedte in de afstand tussen je ogen en de breedte van het gezicht in de verhouding van het middelste botje in je vinger tot het langste botje en het kortste botje in het octaaf van een piano dat wordt gevormd door 8 witte toetsen en 5 zwarte, in totaal dus 13 toetsen in het hartslagpatroon dat zichtbaar is in een ECG Maar ook in de kunst zoals de afmeting van bouwwerken zien we dikwijls de verhouding van de breedte in verhouding tot de hoogte als 0,618. En deze cijfercombinatie is in feite heel bijzonder. Wanneer je daar het cijfer 1 bij optelt, dan krijg je dus 1,618 en wanneer je dat vermenigvuldigt met het oorspronkelijke 0,618, dan is de uitkomst 1. De reeks van Fibonacci is ontstaan door de cijfers:    0   + 1   = 1 1   + 1   = 2 1   + 2   = 3 2   + 3   = 5 3   + 5   = 8 5   + 8   = 13 8   + 13  = 21 13  + 21  = 34 21  + 34  = 55 34  + 55  = 89 55  + 89  = 144 89  + 144 = 233 144 + 233 = 377 Waarom vind je een gebouw of schilderij mooi? Zo iets wordt mooi gevonden wanneer die verhouding klopt, dat wil zeggen voldoet aan de Divina Proportia ook wel Gulden Snede genoemd. Laten we als voorbeeld een rechthoek tekenen waarvan de korte zijde 0,618 maal de lange zijde meet. Teken dan in die rechthoek een vierkant, die zo groot is als de korte zijde. Het vlak dat in de oorspronkelijke rechthoek over blijft is weer een rechthoek met dezelfde verhouding. Teken in die rechthoek weer op dezelfde manier een vierkant en ga zo door met vierkanten tekenen in de resterende rechthoek. Dit is op zijn minst frappant te noemen. Maar wat heb je er als belegger aan? Welnu, we weten allemaal dat de koersen niet in een rechte lijn omhoog of omlaag gaan. Na een mooie opgaande lijn zien we vaak winstnemingen optreden. Je vraagt je dan af wanneer die golf van winstnemingen ophoudt. Wanneer is er weer sprake van een evenwichtssituatie tussen vraag en aanbod. Of anders geformuleerd wanneer vindt de meerderheid van de kooplustige beleggers dat er voldoende winst is genomen, en de koers op een aantrekkelijk aankoopniveau is beland en anderen van mening zijn dat verkopen niet meer zinvol is. Het gaat er niet om of ik als belegger geloof wat die Leonardo voor ons betekend heeft, maar doordat veel beleggers er naar handelen wordt het in feite een selffulfilling prophecy. Het doet er dus niet toe of je erin gelooft of niet, maar doordat een grote groep de regels van Fibonacci hanteert, werkt het. Wat is een Retracement? Het Engelse to retrace one’s steps betekent op zijn schreden terugkeren. Nadat een koers gedurende enige tijd gestegen of gedaald is, beweegt de koers meestal een tijd in de tegenovergestelde richting. Daarmee wordt een deel van de oorspronkelijke beweging teniet gedaan. Dit verschijnsel heet correctie of retracement. De correctie eindigt vaak op 38,2%, 50 % of 61,8 % van de voorgaande beweging. Hierbij een overzicht van een aantal retracements van aandelen die deel uitmaken van de AEX-index en de Dow Jones Industrials. Het is duidelijk geen complete lijst van de componenten van deze indices, omdat niet elke correctie bij zijn op deze manier berekende target eindigt, de ene wat hoger en de ander wat lager. AANDEEL         PERIODE KOERS   PERIODE KOERS RETRACEMENT TARGET  GEHAALD                 LOW     LOW     HIGH    HIGH  PERCENTAGE AALBERTS        FEB13   16.00   MRT15   30.50     38.2    25.00   SEP15 ABN-AMRO        NOV16   19.46   MEI17   25.83     50.0    22.60   SEP17 AEGON           JUL16   3.01    FEB17   5.45      50.0    4.30    MEI17 AHOLD           JAN13   10.00   JUL17   23.00     61.8    15.00   AUG17 AKZO-NOBEL      DEC16   57.00   APR17   83.00     38.2    73.00   MEI17 AKZO-NOBEL      DEC16   57.00   APR17   83.00     38.2    73.00   MEI17 ASML            DEC16   93.00   APR17   125.00    38.2    113.00  JUN17 ASML            DEC16   93.00   APR17   125.00    38.2    113.00  JUL17 GALAPAGOS       FEB16   36.00   APR17   89.75     50.0    63.20   JUL17 GALAPAGOS       FEB16   36.00   APR17   89.75     50.0    63.20   AUG17 ING             MRT13   5.70    JUL15   16.00     61.8    9.60    FEB16 WOLTERS-KLUWER  DEC16   31.40   MEI17   40.20     50.0    35.90   JUL17 CISCO           MEI16   25.90   MRT17   34.70     50.0    30.30   MEI17 GOLDMAN SACHS   JUN16   139.00  MRT17   256.00    38.2    212.00  JUN17 HOMEDEPOT       NOV16   119.00  MEI17   161.00    38.2    145.00  JUL17 JOHNSON&JOHNSON DEC16   109.00  MRT17   129.00    38.2    121.00  APR17 JPMORGAN        MEI17   81.60   AUG17   95.00     50.0    88.30   SEP17 MERCK           JAN17   58.40   FEB17   66.90     61.8    61.90   APR17 PROCTER&GAMBLE  NOV16   81.30   MRT17   92.00     61.8    85.50   MEI17 VISA            OKT14   49.00   NOV16   84.00     23.6    75.00   NOV16 WALMART         JAN17   65.70   MEI17   80.50     50.0    73.00   JUL17 Fig1: JPMORGAN Fig2: GOLDMAN SACHS Fig3: ABN-AMRO U zult wellicht opmerken dat er naast de karakteristieke Fibonacci retracement percentages als 23,6%, 38,2%, 61,8% en 76,4% ook het percentage van 50,0 % tussen staat. Dit is inderdaad geen Fibonacci retracement percentage volgens de regels van Fibonacci, maar omdat een correctie daar dikwijls wel voldoende steun vindt, hoort die wel in de rij thuis van retracement percentages. Veel beleggers hebben wel gehoord van de retracement niveaus, maar er is nog iets interessants te berekenen wanneer we Fibonacci getallen hanteren. Namelijk de zogenoemde extension niveaus. Daar hebben we mee te maken wanneer de beweging van de koers groter is dan de voorgaande. Stockpicker-signaal zal in de volgende signalen ook retracement en extension target-niveaus opgeven, voor zover dat zinvol is.   Hcc Beleggen interessegroep Noordbeleggen groep Noordbeleggen is gestart in maart 2006 rond het beleggingsprogramma Vestics. Inmiddelszijn wij verder gegaan in de boeiende wereld van het beleggen. Zo doen we onze beleggingen op individuele basis en komen zo'n vijf keer per jaar bijeen. Het zijn 'interactieve' bijeenkomsten waarin nieuwtjes en ervaringen onder het genot van een kopje koffie worden uitgewisseld. Naast het bespreken van het vaste onderwerp: de 'echte' portefeuille, komen ook onderwerpen als: ervaring met broker software, handelssystemen, indicatoren, werking van opties/turbo's enz aan bod. Met als rode draad:  - Selecteren van Aandelen.        - Selecteren van Opties.  - Werking en selectie van Turbo's - Selecteren van Beleggingsfondsen Benieuwd? Kom kom gerust een keer kijken of het iets voor je is. Mail voor meer info naar Ben Rietveld   Hoe hoog kunnen we gaan? Bron:  William Chau William Chau Ondernemer, IT trainer, actief daytrader en oprichter van traderacademie.nl William is na een carrière in het bedrijfsleven zelfstandig verder gegaan. Naast IT houdt hij zich al jarenlang bezig met traden en heeft hierin diverse cursussen en opleidingen gevolgd. Zijn methodieken zijn Marktprofiel en Order Flow. Naast actief traden is zijn passie het overdragen van deze kennis aan geïnteresseerden. Vanuit deze gedachte is traderacademie.nl onstaan. Hoe hoog kunnen we gaan? Dat is een vraag die menigeen zich al enige tijd stelt, maar vooralsnog is er geen eind in zicht  In fig.1 zien we dat de S&P 500 zich in de vakantie (augustus) zijdelings bewoog, maar vanaf september een opgaande trend laat zien. Hierbij kunnen we in het Marktprofiel wel een paar observaties maken. Begin september schoot de S&P omhoog naar het niveau van 2500 waar hij zich 3 weken lang ophield, wat duidelijk te zien is aan het grijze gebied in de 3 profielen van september. In oktober gebeurde hetzelfde: een spurt in de eerste week naar het 2550 niveau, waar het de tweede week van oktober vertoefde, alleen zag het profiel van deze tweede week er anders uit dan de tweede week in september. Het profiel zag er ‘normaler’ uit. Fig.1 S&P 500 wekelijks Marktprofiel                               Fig.2 Als we de eerste en de tweede week samenvoegen uit beide maanden wordt het plaatje duidelijker. In fig.2 is dit gedaan en is te zien dat in september je te maken hebt met een grijs gebied met in feite 2 extremen of ook wel pieken. In de derde week van van september zie je dan dat de prijs het ‘gat’ tussen deze twee pieken als het ware opvult. In oktober hadden we te maken met 1 piek, dus een veel normalere verdeling van de prijs. In de derde week van oktober zie je dat de prijs zich overwegend boven dit gebied bevindt. Ook de DAX is aan een enorme opmars bezig en is de 13000 grens inmiddels gepasseerd (zie fig.3). Het prijsverloop was min of meer gelijk aan de S&P 500 en is sinds augustus een ongelooflijke 1000 punten in waarde gestegen. Als je de grafieken goed bekijkt zie je dat de vormen varieren van korte brede profielen aan de ene kant en lange smalle profielen aan het andere uiterste. Als je te maken hebt met lange smalle profielen, dan spreken we van een trend profiel. De prijs is dan in een trend en de kans dat deze trend zich voortzet in dat profiel is vrij groot. Kijken we naar fig. 3 dan zien we dat de eerste en de derde week van september de DAX in een trendweek zat en ook de derde en vierde week van oktober zijn een trendweek. De overige profielen waren veel korter en dus breder, en bewoog de prijs zich dan ook veel dichter bij elkaar. Met Marktprofiel kun je de markten op een statistische manier analyseren, iets wat met andere methodes niet mogelijk is. Het is zowel geschikt voor korte termijn traden als langere termijn beleggen. Fig.3 DAX wekelijks Marktprofiel   Optimisme heel voorzichtig terug Bron:  Corné van Zeijl, Actiam Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij ACTIAM. Daarnaast is hij een graag geziene beurscommentator bij onder meer RTL Z en BNR en schrijft hij columns voor verschillende media. Zijn opleiding heeft hij aan de Haagse Hogeschoold gevolgd. Er is een heel heel voorzichtig optimisme te zien. Met name vanwege de continue lage rente en redelijk goede winstcijfers. Voor het komende halfjaar is dat optimisme er nog niet. Gemalto is opvallende topper voor november. Na de extreme koersdalingen dit jaar. Arcelor Mittal kunt maar beter even niet hebben. Overigens waren de keuzes de afgelopen maand wederom heel goed. Afgelopen maand waren de beurzen opnieuw hoger. De AEX steeg met 3,0%, nadat ook september al een plus van 4% had neergezet. De eerste winst cijfers lijken positief, maar er zitten ook genoeg teleurstellingen bij. De economische cijfers onderbouwen dit ook. En na de ECB meeting is de rente niet gestegen zoals sommige vreesden. Dat alles leidt tot een voorzichtig optimisme onder de experts. Dat is voor het eerst sinds januari dit jaar. Voor het komende halfjaar is dat optimisme er niet. De verwachting is dat over een halfjaar de angsten voor afbouw van QE weet de kop op steken. Ook de hoge waardering van aandelen zijn een reden om voorzichtig te zijn. Weer goede aandelenkeuzes De performance van de aandelenkeuzes was wederom erg mooi. De toppers gingen deden het een streepje minder dan de AEX. De grote winst kwam vooral van de floppers. Er zaten drie dalers bij de floppers. Altice, Unilever en AKZO gingen alle drie naar beneden. Per saldo zou een long / short fonds een bescheiden plus van 2.3% hebben verdiend. Gemalto favoriet Voor de komende maand gaan de beleggers er van uit dat Gemalto de grote topper gaat worden. Na de enorme koersdalingen van dit jaar, is het wellicht tijd voor herstel, nu de kwartaal cijfers voor het eerst zonder winstwaarschuwing gepaard gingen. Ahold blijft hoog bij de toppers staan net als Heineken. Maar met de olieprijs zo hoog is Shell ook een logische keuzen. Bij de floppers kiest men weer eens voor Arcelor. ASML liet goede cijfers zien, maar is iets te hard gelopen zo vindt men. KPN, Galapagos en Altice vervolmaken de floplijst. Deze maand deden er 61 experts aan de enquête mee. Ik wou alle deelnemers ook weer deze maand heel hartelijk bedanken voor hun deelname.   De vele zombiebedrijven in Europa Bron:  Hendrik Oude Nijhuis Hendrik Oude Nijhuis Auteur, oud bestuurslid HCC Beleggen en BSC Duitenberger. Oprichter Warrenbuffet.nl Hendrik Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in ‘s werelds beste beleggers. Hij is medeoprichter van Beterinbeleggen.nl en zijn bestseller over Warren Buffett is via de website http://www.warrenbuffett.nl/ gratis beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen. Maar liefst 9% van alle niet-financiële bedrijven in Europa met een beursnotering zijn wat analisten van Bank of America zombies noemen. Dat blijkt uit een recent artikel getiteld "Zombie-companies-littering-europe" van het financiële dienstverleningsbedrijf Bloomberg. Aan de vooravond van de kredietcrisis lag het percentage zombiebedrijven in Europa op 6%. Terwijl op dat moment de rente een stuk hoger lag dan nu. Wat zijn zombiebedrijven? De analisten van Bank of Amerika, de grootste bank van de Verenigde Staten, spreken van een zombiebedrijf wanneer de verhouding tussen (bruto) bedrijfswinst enerzijds en de renteverplichting anderzijds 1 of minder is. Bij deze bedrijven is de volledige jaarwinst onvoldoende om aan de renteverplichting te voldoen. Over het terugbetalen van schulden hebben we het hier dan nog niet. Met name zombiebedrijven zijn kwetsbaar wanneer de rente op enig moment weer stijgt. Energiebedrijven, vanwege de lage olieprijs, en beursgenoteerde bedrijven in Zuid-Europa zijn oververtegenwoordigd in de lijst van Europese zombiebedrijven. Het Italiaanse mediaconglomeraat Mediaset is een voorbeeld van een zombiebedrijf. Dat geldt ook voor het Zweedse energiebedrijf Lundin Petroleum, het Franse reclamebedrijf Publicis Groupe en het Nederlandse telecombedrijf Altice. Lage groei productiviteit Critici houden de Europese Centrale Bank (ECB) vanwege het beleid van een kunstmatige lage rente verantwoordelijk voor de toename van het aantal zombiebedrijven in Europa. En daarmee indirect ook voor de misallocatie van kapitaal, lage productiviteitsgroei en in het verlengde daarvan stagnerende reële lonen. Het zijn gewone burgers die opdraaien voor de toename en het in leven houden van dergelijke zombiebedrijven. Zij zien als gevolg van de lage rente de koopkracht van hun spaargeld slinken. Feitelijk is er sprake van een overdracht van geld van spaarders naar zombiebedrijven, onder het mom van behoud van banen. De analisten van Bank of Amerika stellen dat de ECB zich terdege bewust moet zijn van de vele zombiebedrijven in Europa die afhankelijk zijn van goedkope leningen. De ECB moet extra terughoudend en geduldig zijn met het afbouwen van het stimuleringsbeleid, vanwege een golf van faillissementen die anders dreigt. Niet alleen maar somber Dat de volledige jaarwinst niet volstaat om zelfs maar aan de renteverplichtingen te kunnen voldoen wil niet zeggen dat een faillissement voor dergelijke bedrijven onvermijdelijk is. Wellicht verbeteren de marktomstandigheden, zijn er verbeteringen in de bedrijfsstrategie mogelijk of wellicht dat er nog andere mogelijkheden zijn om de situatie te verbeteren. Aandelen van zombiebedrijven presteren vaak heel goed wanneer de marktomstandigheden verbeteren of wanneer duidelijk wordt dat zo'n bedrijf terugkeert naar het land der levenden. Maar beleggen in zombies blijft erg speculatief en ze vormen een categorie die beleggers bij voorkeur mijden. Overigens zit er voor beleggers ook een positieve kant aan de vele zombiebedrijven die Europa rijk is. Ze vergroten namelijk de kans dat de rente langer dan verwacht laag blijft. Dat vormt een stimulans voor aandelen en zorgt mogelijk voor een verzwakking van de euro.   Jaarlijkse Beleggersdag Stichting Rechtsbescherming Beleggers (SRB) 2017 Bron:  Constant Stevense, SRB Op zaterdag 25 november a.s. organiseert de Stichting Rechtsbescherming Beleggers de jaarlijkse SRB-Beleggersdag. Onder leiding van dagvoorzitter René de Monchy (financieel economisch journalist bij BNR nieuwsradio en voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Journalisten) bieden wij een uniek programma voor beleggers en andere geïnteresseerden.. Gasten Na de welkomstkoffie trapt de heer E.H.R.G. Winter, Voorzitter van de Raad van Bestuur van het beursgenoteerde detacheerder DPA de SRB-Beleggersdag af. In het tweede deel van het ochtendprogramma volgt heer D. Penninckx, Voorzitter van de Raad van Bestuur FNG, actief op het gebied van de mode. Die geeft dan zijn visie op de markt in het algemeen en zijn bedrijf in het bijzonder. Na de traditioneel goedverzorgde lunch delen de heer A. Ladega, CFO van RoodMicrotec en de heer R. Blickman, Voorzitter van de Raad van Bestuur van het midkapaandeel Besi BE Semiconductor Industries hun visie op de toekomst van hun bedrijf. Beide bedrijven zijn actief in de wereld van de computerchips. Zoals gewoonlijk biedt de stichting de aanwezigen na alle presentaties de mogelijkheid tot het stellen van vragen aan onze gasten. Ook dit jaar zal de tijdens de Beleggersdag van de Stichting Rechtsbescherming Beleggers de SRB Investor Relationsprijs worden uitgereikt (welke toegekend wordt aan bedrijven die het belang van beleggers en aandeelhouders optimaal voor ogen houden). De prijs gaat dit jaar naar industrieel toeleverancier Hydratec en zal in ontvangst worden genomen door de heer B.F. Aangenendt CEO van Hydratec Industries NV. Programma De registratie van de deelnemers start om 09:00 uur, waarna er tijd is voor een kop koffie en nadere kennismaking. Het ochtendprogramma begint om 09:50 uur. Voorzitter Constant Stevense zal de Beleggersdag openen met een kort welkomstwoord. Om 10:00 uur begint de eerste presentatie, welke tot ongeveer 11:00 duurt. Daarna volgt de tweede presentatie, welke duurt tot 12:15 uur. Tussen de presentaties is er in een ruimte buiten de zaal de mogelijkheid om onder het genot van een kopje koffie met elkaar van gedachten te wisselen en na te praten. Na het ochtendprogramma een lunch aan met warme en koude gerechten. Deze duurt tot 13:30 uur. Het middagprogramma na de lunch start om 13:30 uur, waarna het officiële gedeelte van de dag om 16:00 uur eindigt. De dag wordt besloten met het huishoudelijk gedeelte voor alle betrokkenen bij SRB. Het bestuur geeft dan inzicht in het gevoerde beleid en de toekomstplannen en zal vragen beantwoorden. De kosten voor de dag zijn voor aangeslotenen € 50,--. Voor niet aangeslotenen is dat € 10,-- meer. Voor meer informatie zie website: http://www.stichtingsrb.nl/   Na het werk en dan? Wat doe jij met je geld? En met je vrije tijd? HCC!beleggen is dringend op zoek naar actieve vrijwilligers om deel te nemen aan het bestuur (zo zoeken we op dit moment een secretaris), bijvoorbeeld de redactie over de nieuwsbrief te voeren, als webmaster te fungeren, te helpen bij het organiseren van symposia en andere bijeenkomsten en meer. Ben jij een enthousiaste belegger? Meld je dan aan via het bestuur of de redactie van HCC!beleggen. Wie zoeken we? Er is behoefte aan vrijwilligers die zich met verschillende zaken willen bezighouden. Zo zoeken we mensen die graag in het bestuur willen plaatsnemen, verschillende redacteuren voor diverse werkzaamheden, maar ook zijn we opzoek naar mensen die graag contacten onderhouden met bijvoorbeeld leden, en/of sprekers/standhouders voor onze symposia. Bestuur Binnen het bestuur van HCC!beleggen is dringend behoefte aan versterking. We zijn op zoek naar een secretaris, maar indien je affiniteit hebt met beleggen en je bestuurlijke ambities op een ander gebied liggen, komen we ook heel graag met je in contact. Redacteuren We zoeken redacteuren die zo’n één à twee uur per week willen besteden aan het aanleveren van artikelen voor onze  website  en/of de nieuwsbrieven. Het gaat dan om onder meer artikelen over economische onderwerpen, specifieke beleggingsartikelen of andere voor onze leden interessante onderwerpen. Die nieuwsbrief moet natuurlijk ook in elkaar gezet worden. Ben je handig met een computer en heb je ongeveer vier uur per maand tijd, dan kun je je hiervoor aanmelden. Dit kan natuurlijk ook in combinatie met het leveren van de content voor website en/of nieuwsbrief. Contactpersonen Heb je meer affiniteit met mensen dan met teksten? Wees welkom want we zijn ook naarstig op zoek naar sociaal bedreven, communicatief vaardige mensen die contacten met bijvoorbeeld sprekers voor symposia maar ook met leden willen onderhouden. Dit zal ongeveer twee uur van je tijd per maand kosten. Ook hiervoor wordt natuurlijk wel interesse in beleggen verwacht. Heb je zin en tijd ons te helpen, meld je dan aan via het het bestuur of de redactie van HCC!beleggen   HCC beleggen Website HCC beleggen Vacatures Adverteren Downloads Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst.

7 november 2017

Nieuwsbrief20171021 symp 69-1

.. Beleggen: er is geen dag het zelfde! Beleggen: er is geen dag het zelfde! Programma overzicht Hans van den Boogaard en Harry Klip Cees Smit Aat Schornagel Anne Grevinga Ronald Kok Tom van Noyen Helene van Dijk Stockpicker-signaal HCC Beleggen werkgroep CoSA VectorVest Analist.nl Florizon.com Scotch Whisky International HCC de vereniging Routebeschrijving Hcc leden: ( ledenpas meenemen a.u.b.! ) Gratis Entreekaart  -inschrijven verplicht Niet leden:      Entreeticket  à €15,=    Beursaanbieding    Kijk hier Het mooie van bezig zijn met beleggen is dat je je geen dag hoeft te vervelen. Niet alleen verandert de markt steeds, maar er zijn ook steeds nieuwe onderwerpen, technieken en strategieën waarin je je kunt verdiepen. Zo is er elke dag wel wat te leren, te testen, etc. De HCC!beleggen symposia hebben in de loop der jaren steeds aan het verdiepen van deze kennis bijgedragen. Zo ook weer op het komende, 69ste symposium. Als altijd zijn er diverse sprekers die je iets geheel 'nieuws' laten zien, of het reeds bekende weer eens in een ander daglicht plaatsen. Zo zal je onder meer worden bijgepraat over de toestand in de wereld, het relatief nieuwe beleggen in cryptocurrencies, optie beleggen, fundamentele en technische portefeuille selectie om een paar onderwerpen te noemen. Zoals altijd is het doel dat je aan het eind van de dag met een groot aantal ideeën naar huis gaat. Je kunt deze dan zelf direct, afhankelijk van jouw eigen situatie, inpassen en toepassen in jouw beleggingen. De locatie is verder goed geschikt om je in de loop van de jaren opgedane contacten aan te halen en nieuwe contacten te leggen. .. Programma overzicht 10:00 Zalen open HCC Beleggen Gelegenheid tot kennismaking met medebezoekers, standhouders en HCC Beleggen 11:05 - 11:50 Collenbergh zaal 11:05 - 11:50 Statenkamer Hans van den Boogaard en Harry Klip (CryptoAcademy) Hoe  je geld kunt verdienen met Crypto Currencies Ronald Kok (Analist.nl) Eenvoudig de markt verslaan met aandelen- en optiescreeners 12:10 - 12:55 Collenbergh zaal 12:10 - 12:55 Statenkamer Cees Smit (Todaysgroep) De Toestand Van De Economie En De Beurs. Tom Van Noyen (VectorVest ) Ontdek kwaliteitsaandelen uit ieder land dankzij VectorVest! 13:30 - 14:15 Collenbergh zaal 13:30 - 14:15 Statenkamer Aat Schornagel (HCC Computerbeleggersgroep Zuid Holland) Handelsalgoritmen met opties op basis van koerspatronen in volatiele en in stille markten Helene van Dijk (Alethos) Van Tharp’s Simulated Trading game 14:35 - 15:20 Collenbergh zaal Anne Grevinga (HCC Beleggen) Voor beleggen is Fundamentele Analyse een must!  16:00 Einde   Hoe  je geld kunt verdienen met Crypto Currencies In deze lezing gaan Hans en Harry jullie vertellen hoe je met cryptocurrencies geld kunt verdienen Hans van den Boogaard is meer dan 10 jaar actief met handelen op diverse financiële markten, vele strategieën en methodieken uitgeprobeerd en uiteindelijk gespecialiseerd in handelen op basis van Price Action. Naast trader is hij ook inspirerend Coach&Counselor en heeft hij honderden cliënten en aspirant traders geholpen met het oplossen van problemen op het vlak van discipline, vaardigheden en het leren omgaan met spanningen die het tradervak met zich mee brengt.  Hans spreekt regelmatig op seminars en trading bijeenkomsten en geeft trainingen over Price Action en Psychologie. Zijn visie is:              Leef bewust, leef NU, jouw omgang mensen en de wereld                  bepaalt het verschil en maak dat je leven ertoe doet. Harry Klip heeft bedrijfseconomie gestudeerd in Groningen en is in 1990 begonnen als derivatenhandelaar op de optiebeurs. Na een aantal jaren voor marktpartijen te hebben gewerkt, heeft hij eind jaren ’90 een eigen marketmakers-bedrijf opgericht. Daarbij heeft hij optiehandelaren opgeleid voor onder andere de voorloper van All Options en Hak options en was hij ook geregeld beursanalist bij RTLZ. Bij Sigma Derivatives en Today’s Beheer en Brokers was hij directeur. In 2011 heeft hij het beursspel gewonnen bij RTLZ en heeft hij OptieAcademy opgericht. Daar heeft hij honderden beleggers opgeleid en een eigen optieportefeuille gemanaged. De CryptoAcademy, in 2017 opgericht door de partners Harry Klip, Hans van den Boogaard en Jan Robert Schutte, is inmiddels de nummer 1 Nederlandstalige community die volledig gewijd is aan Crypto Currencies en de innovatieve blockchain technologie. Op het platform vind je informatie, inspiratie en motivatie met het doel dat je succesvol wordt met het handelen in Crypto Currencies. CryptoAcademy biedt bijeenkomsten, opleidingen en persoonlijke coaching.   De Toestand Van De Economie En De Beurs. 'Goede informatie en kennis zijn de eerste stappen naar succes'. Dat is het motto van Cees Smit, algemeen directeur, vermogensbeheerder en fondsmanager bij Todaysgroep. Cees zal de toestand van de economie en de beurs kleurrijk en haarscherp in beeld brengen. Cees Smit  is sinds 1986  een actieve handelaar en heeft zijn sporen verdiend in diverse leidinggevende functies bij meerdere grootbanken. Naast zijn specialisatie in derivatenconstructies, heeft hij ook een welversneden pen. Onder het pseudoniem Frank van Dongen, maar ook onder zijn eigen naam, schrijft hij columns voor verschillende media. https://www.todaysgroep.nl/ Fondsbeleggen en Vermogensbeheer   Handelsalgoritmen met opties op basis van koerspatronen in volatiele en in stille markten Tradingsystemen die gebruik maken van algoritmen op basis van koerspatronen zijn gemeen goed geworden. Zo is het bijvoorbeeld winstgevend om systematisch een future te kopen op de AEX of S&P500 na 3 dagen koersdaling en de future vervolgens weer na 4 dagen te verkopen. Maar hoe zal deze strategie uitpakken als opties worden gebruikt ipv. futures ? En welke opties kun je dan het best kiezen ? In eerdere voordrachten lag de focus op handelsalgoritmen waarbij dagopties gebruikt worden. In deze nieuwe voordracht worden ook algoritmen en koerspatronen besproken waarbij posities met maandopties worden ingenomen. Er wordt aangetoond dat dagoptie strategieën vooral aantrekkelijk zijn in volatiele markten terwijl maandoptie strategieën juist aantrekkelijk zijn in rustige markten. Door deze 2 categorieën te combineren ontstaat een robuust systeem met een uitzonderlijk hoge rendement/risico verhouding: een systeem dat  "van alle markten thuis" is en gemiddeld jaarlijks meer dan 30% rendement levert . In de voordracht krijgt u:    Een kijkje in de keuken van koerspatronen, oude en nieuwe, waarmee u direct kunt handelen.    Inzicht waarom het beter is kortlopende opties te kopen en langlopende opties te schrijven    Inzicht waarom met name kortlopende opties zo aantrekkelijk zijn qua rendement per eenheid risico    Inzicht waarom vele (optie)beurswijsheden nuance behoeven of zelfs simpelweg fout zijn.    Inzicht waarom dure opties vaak (te) goedkoop zijn en goedkope opties (vaak) te duur Aat Schornagel  is wiskundige met specialisatie Waarschijnlijkheidsrekening en Statistiek (cum laude). Na zijn studie heeft hij voor Shell 23 jaar over de wereld gezworven in management posities in Logistiek, Business consultancy en ICT. In Londen was hij o.a. verantwoordelijk voor de ontwikkeling van een geautomatiseerd “Artificial Intelligence"  beleggingssysteem voor het Shell Pensioenfonds. Vanaf 2005 koos Aat voor zelfstandig ondernemerschap en was hij o.a. Algemeen Directeur van een Financieel Dienstverleningsbedrijf en Directieadviseur bij BinckBank. Aat is een optiebelegger van het eerste uur , is thans een van de grootste particuliere traders in dagopties en heeft meer dan 20 jaar ervaring met het ontwikkelen en uitvoeren van (optie) beleggings- en handelssystemen. HCC Computerbeleggersgroep Zuid Holland Wij stellen ons ten doel de kennis van en het inzicht in Beleggen van de leden te vergroten. " Beleggen met behulp van de computer " is daarbij het kader.   Voor beleggen is Fundamentele Analyse een must! Anne Grevinga  is commercieel werkzaam geweest voor  twee Amerikaanse biotechnologie bedrijven. Na zijn pensionering is zijn belangstelling voor beleggen naar deze sector gebleven. In 2007 vonden we als beleggersclub Koers 85 uit Wierden, dat de informatie, die we als niet professionals van de brokers krijgen, absoluut onvoldoende is. We hebben daarom 3 FA-Modellen voor 20 sectoren in Excel ontwikkeld, n.l. Het Fundamenteel Analyse Beoordelings Model(FAB). In dit model wordt naast de opportuniteiten ook vooral gekeken naar de bedreigingen(meestal volledig onbekend bij beleggers), die worden samengevat in 25 criteria. Bedrijven worden in hun sector per criterium vergeleken met het gemiddelde van de sector, dat de norm voor die sector is. Voor de korte termijn wordt de K/W17-18 berekend. Voor de lange termijn wordt naar de K/W16-19 ten opzichte van de winststijging over de periode 2016 t/m 2019 gekeken. Laatstgenoemde verhouding wordt ook wel PEG-ratio genoemd.  Hoewel professionals altijd roepen, dat beleggen een jaar vooruit kijken is werken ze vaak nog met de K/W16. Uit de vorige alinea is af te leiden, dat wij juist wel vooruit kijken. Voor de bedreigingen worden diverse ratio’s berekend, die met elkaar worden vergeleken. Een bedrijf wordt in het model opgenomen als de gegevens door tenminste 4 analisten als consensus zijn bepaald. Het Fondsranking-Model is het tweede model, dat we hebben ontwikkeld. Hierin worden de bedrijven per sector voor elk van de 25 criteria gerankt, terwijl aan elk criterium een gewicht hangt, dat door de gebruiker zelf kan worden gewijzigd en teruggezet in het oorspronkelijke advies. In het derde model wordt retrospectief per updating, die maandelijks wordt gedaan, een samenvatting van de belangrijkste FA-criteria per sector weergegeven. Dit leert ons veel over de ontwikkeling van een sector. Deze modellen helpen ons bij het bepalen van de Top10 en Top20, die we per updating aanpassen. Timing-Model De Top10 en Top20 bevinden zich in het Timing-Model, waarvan de resultaten per dag worden bijgehouden en vergeleken met de AEX en de resultaten van professionals. Het spreekt vanzelf, dat deze resultaten getoond zullen worden!!! Wij stellen ons ten doel de kennis van en het inzicht in Beleggen van de leden te vergroten. " Beleggen met behulp van de computer " is daarbij het kader.   Eenvoudig de markt verslaan met aandelen- en optiescreeners Ronald Kok  zal een presentatie geven over hoe eenvoudig het voor de beleggers is om d.m.v. aandelenscreeners niet alleen de actieve fondsen maar zelfs de ETF's te verslaan. Sinds 2004 leverden de top aandelenscreeners al meer dan 20% per jaar op. Bekende aandelenscreeners zijn o.a. die van Warren Buffett en Joel Greenblatt. Met dergelijke aandelenscreeners heeft u geen beheerskosten en outperformde u hiermee de markten al jaren. Naast uitleg over de aandelenscreeners zal Ronald ook de optiescreener toelichten. Via deze screener ziet u heel eenvoudig welke opties per looptijd, land of sector de hoogste implied volas hebben. Daarnaast ziet u de potentiële rendementen bij een covered call strategie. Dit voor de Amerikaanse en Europese aandelen die opties hebben. U beperkt hiermee uw risico en verhoogt uw rendement. Via de optiescreeners krijgt u het op een presenteerblaadje aangereikt. Ronald Kok ,Financieel analist, entrepeneur en uitgever van o.a. Analist.nl, bleef zich na zijn economie opleiding aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, VBA aan de VU  Universiteit van Amsterdam verder specialiseren w.o. EFFAS , en  focust hij zich nu vooral op financiële analyse en de praktische toepasbaarheid van beleggingsstrategieën. Zijn aandachtsgebieden zijn vooral de Amerikaanse en Europese aandelen. Daarnaast focust Ronald zich ook op derivatenstrategieën, asset-allocatie en risicomanagement. Analist.nl is het beleggingsplatform van Nederland dat zich richt op professionele beleggingsinformatie. Het bedrijf is medio 2005 opgericht en is nu uitgegroeid tot  aanbieder van aandeleninformatie  van alle Europese en Amerikaanse aandelen koersinformatie, financiële data, jaarverslagen, analyses etc. en is gratis toegankelijk. Analist.nl is aanwezig in de symposium standhouderszaal.   Ontdek kwaliteitsaandelen uit ieder land dankzij VectorVest! Elke belegger wilt de winnaars van morgen in portefeuille hebben. Dankzij onze unieke eigen indicatoren kan u aandelen makkelijk en snel analyseren. Handig, want een abonnee heeft toegang tot 9.700 Amerikaanse en Europese aandelen. U leert hoe VectorVest aandelen analyseert en hoe u op zoek gaat naar de beursparels uit ieder land. In deze workshop maakt u ook kennis met onze unieke stop loss: een combinatie van fundamentele én technische analyse. Tom Van Noyen begon na zijn studies Communicatie in Brussel te werken bij Citibank. In 2014 begon hij als VectorVest User Group Leader in Mechelen. Wegens sterk stijgende interesse kwamen er vrij  snel extra sessies in Gent en Lummen. Tom geeft ook workshops op de grote VFB beleggersevents in België. VectorVest groeit als kool in België en daarom heeft USA gevraagd om vanaf 2016 ook workshops in Nederland te presenteren. Zo zijn er maandelijks meetings in Eemnes en Eindhoven.  Tom Van Noyen is een expert in VectorVest en brengt zijn kennis op een begrijpbare manier over zodat nieuwe abonnees het programma snel aanleren. VectorVest is Amerikaanse beleggingssoftware en bestaat reeds 30 jaar. De software bevat traditionele fundamentele én technische analyse, maar ook unieke eigen indicatoren. Ieder aandeel krijgt, iedere dag opnieuw een aanbeveling: kopen, verkopen of houden. U kan in de database ten allen tijde alle gegevens opvragen van het verleden tot vandaag. VectorVest is volledig onafhankelijk en heeft als enige doel dat u goede resultaten behaalt. Alleen dan zal u abonnee blijven.   Van Tharp’s Simulated Trading game Tijdens deze presentatie zal Helene van Dijk ingaan op het position sizing trading game van VanTharp. U leert welke risico’s u neemt in het traden. Tijdens het spel speelt u met uw eigen doelstellingen zodat u leert wat dit betekent in uw eigen trading en beleggers strategie. U leert van het spel dat met de juiste position sizing u uw doelstelling kunt behalen uw vermogen kunt beschermen uw winsten op uw trades kunt maximaliseren hoe u kunt vaststellen welke grootte van de positie u kunt innemen Helene van Dijk is een ervaren manager uit het bedrijfsleven. Zij was leidinggevende bij verschillende opleidingscentra en NLP coach voordat zij een nieuwe passie heeft gevonden in het traden en beleggen. Haar eerste basiskennis van traden heeft zij opgedaan bij Marcus de Maria en bij Chris Boon heeft zij het daytraden geleerd. Inmiddels geeft Helene zelf les en speelt met haar cursisten  the position sizing game om hen te leren hoeveel ze kunnen investeren en welk risico ze lopen. Met het spel, NLP-coaching en het tradersprofiel van de cursist weten haar cursisten hoe de strategieën succesvol kunnen worden toegepast. Alethos, opgericht in 2011, wil de verbinding leggen tussen de strategie en de operatie. Zowel op het gebied van traden als in het bedrijfsleven. Door het toepassen van NLP, Hypnose, Crucial Conversations verkrijg je meer inzicht in jezelf en ook in een ander. Alethos geeft trainingen op het gebied van traden en beleggen, waarin cursisten niet alleen handelsstrategieën leren maar ook de psychologie van het traden. Overtuigingen veranderen, modelleren, jezelf in de juiste staat brengen, verhoging van je resultaten, persoonlijke groei zijn allemaal belangrijke pijlers om succesvol te kunnen handelen en beleggen.   Stockpicker-signaal  standhouder stockpicker-signaal.nl is een onderneming die aandelen selecteert waarvan, op basis van technische analyse, verwacht wordt dat de koers het de komende tijd goed gaat doen.Om tot die selectie te komen wordt uit een groot bestand, bestaande uit aandelen die een beursnotering hebben in Europa en/of Noord-Amerika, drie aandelen gekozen. Het kiezen van aandelen vindt dikwijls plaats op basis van fundamentele analyse, dat wil zeggen dat de ontwikkeling van de omzet, de winst en het marktaandeel belangrijke aspecten zijn. Dat zijn echter allemaal aspecten die je pas achteraf kunt bepalen. Zo zie je in het jaarverslag hoe het ’t afgelopen jaar is geweest, terwijl je ook leest hoe de directie verwacht, ja in feite hoopt, dat de toekomst er voor de onderneming uit gaat zien. Stockpicker-signaal gaat dan ook geen jaarverslagen uitpluizen. Wij kijken wat er echt met de koers plaats vindt. Wij vinden belangrijk hoe andere beleggers tegen het aandeel aankijken. Je zult zeggen als de koers stijgt, dan is dat al gebeurd, omdat je geen aandelen kunt kopen op de koers van gisteren. Maar gelukkig zijn er indicatoren die wat vóórlopen op de koers. Door daar gebruik van te maken kun je daar je voordeel mee doen. Nu is het niet zo dat je een garantie kunt geven, dat wanneer DIT gebeurt de koers DAT zal gaan doen. Een heel bekende fundmanager zei eens: Als je het in zes van de tien gevallen goed hebt, je een goede belegger bent. Wanneer dan ook nog koersstijgingen groter zijn dan de koersdalingen, dan maak je een mooie performance. Stockpicker-signaal raadt zijn klanten aan direct na de aankoop al drie orders aan de bank door te geven dat als de koers een bepaald percentage, bij voorbeeld 10 %, is gestegen voor een derde deel van het gekochte aantal aandelen een verkooplimiet op te geven die 10 % hoger ligt dan de aankoopkoers, en dat ook te doen voor het geval de koers 20 % hoger ligt dan de aankoopkoers en voor het laatste derde deel bij 30 % winst. Ons motto is dan ook: Wil je het beter doen dan de rest, dan moet je het anders doen dan de rest.   HCC Beleggen werkgroep CoSA standhouder De doelstelling van de CoSA-werkgroep is het bevorderen van de kennis en van het gebruik van Fundamentele analyse door leden van HCC met behulp van de NAIC-methode en de aanvullingen hierbij ontwikkeld door de CoSA-werkgroep. In eerste instantie hebben we de NAIC-methode en de daarbij behorende bestanden en programma’s als uitgangspunt genomen. De NAIC-methode is een hulpmiddel voor het selecteren van aandelen waarvan rendement door koersgroei verwacht mag worden. Deze aandelen zijn geschikt voor vermogensvorming op de (middel-)langere termijn. Enkele jaren geleden hebben we tevens een methode ontwikkeld waarmee o.b.v. Fundamentele analyse Dividendgroei-aandelen worden geselecteerd. Deze aandelen kunnen dienen voor het genereren van extra inkomsten uit het kapitaal geïnvesteerd in aandelen. Recent is de methode DividendHerbeleggen toegevoegd. Deze methode berekent het rendement er van uitgaande dat het uitgekeerde dividend wordt herbelegd in het aandeel. Deze methode is vooral geschikt voor vermogensvorming op de lange termijn. Te denken valt daarbij aan een periode van minstens 10 jaar. Activiteiten De werkgroep ontplooit hiertoe onder meer de volgende activiteiten: Het onderzoeken, vergelijken en eventueel aanbevelen van door CoSA reeds ontwikkelde computerprogramma's voor het verrichten van fundamentele analyse. Indien noodzakelijk zal de werkgroep hiertoe extra programma’s of aanvullingen erop (doen) ontwikkelen. Het beschikbaar stellen van deze programma’s aan de leden van HCC. Ons bestand bevat op dit moment informatie van circa  610 aandelen. Het betreft bedrijven genoteerd in  Amsterdam, maar ook in Brussel, Parijs, de Xetra en de Amerikaanse beurzen. Het opzetten en onderhouden van een infrastructuur, met de website HCC-Beleggen. De voor leden van de HCC gemaakte SSG-verzameling is via internet vrij toegankelijk voor de leden ervan, mits auteursrechtelijk toegestaan. Het verzorgen van voorlichting over onze methoden voor Fundamentele analyse; Wekelijks ontvangen de deelnemers per e-mail een Nieuwsbrief met informatie over de bedrijfsgegevens, uitleg over de gehanteerde methoden en een Rangtabel van alle aandelen in ons bestand. Voor elk aandeel zijn de gehanteerde ratio’s zichtbaar en de status van het advies: Kopen, Houden of Verkopen. -- Niet-HCC-leden kunnen tijdelijk als gast onze wekelijkse nieuwsbrief op proef ontvangen. -- Contact Indien u nadere vragen hebt, of informatie wilt ontvangen over b.v. de wekelijks verschijnende CoSA-Nieuwsbrief of hoe u toegang kunt krijgen tot de openbaar beschikbare CoSA/SSG-verzameling,  kunt u contact opnemen met onze voorzitter: Jan van der Meulen via jhbvdmeulen@kpnmail.nl of tel. nr. 010-5215833 Wilt u meer weten?               Op onze stand beantwoorden wij graag al uw vragen! Tot zaterdag 28 oktober!   VectorVest standhouder VectorVest is beleggingssoftware die  fundamentele en technische analyse combineert. Als abonnee heeft u toegang tot 9.700 Amerikaanse en Europese aandelen. Bezoek onze stand voor een gratis aandelenanalyserapport of een digitale versie van het Groene Boekje. VectorVest presenteert niet alleen een workshop, maar aan onze stand krijgt u ook een demonstratie en meer uitleg over de software. Hoe kan u een aandeel makkelijk en snel analyseren: dankzij onze eigen indicatoren. Hoe zijn deze indicatoren opgebouwd? Doet u als belegger aan stock picking of wenst u een strategie te volgen: het kan allemaal. Bezoek de stand van VectorVest en maak kennis met deze krachtige tool! Aanbieding enkel op het HCC Symposium: 10 weken voor slechts 10 euro! Tijdens het 69ste HCC beleggerssymposium is er een speciale actie. Normaal gezien betaalt u 10 euro voor 5 weken. Vandaag krijgt u gedurende liefst 10 weken toegang tot onze software voor slechts 10 euro! Het proefabonnement moet ter plaatse geactiveerd worden, en is enkel geldig op de dag van het Symposium. Betalingsvoorkeur via een creditkaart. Geen cash en bankpas. Eventueel is een overschrijving mogelijk maar hier zijn kosten aan verbonden. VectorVest is Amerikaanse beleggingssoftware en bestaat reeds 30 jaar. De software bevat traditionele fundamentele én technische analyse, maar ook unieke eigen indicatoren. Ieder aandeel krijgt, iedere dag opnieuw een aanbeveling: kopen, verkopen of houden. U kan in de database ten allen tijde alle gegevens opvragen van het verleden tot vandaag. VectorVest is volledig onafhankelijk en heeft als enige doel dat u goede resultaten behaalt. Alleen dan zal u abonnee blijven.   Analist.nl standhouder Analist.nl is het beleggingsplatform dat beleggers essentiële beleggingsinformatie gratis aanbiedt. Wij coveren bijna alle beursgenoteerde bedrijven in de VS, Europa en Rusland. Op ons platform treft u naast historische koers- en financiële informatie ook waarderingen, rendementen, adviezen en veel achtergrondinformatie. Bij de stand treft u o.a. presentaties van ons platform, het maandblad Analist Journaal en onze researchdienst AnalistPro. Via AnalistPro kunt u eindelijk op het niveau van een professionele belegger acteren. AnalistPro analyseert  de Amerikaanse en Europese aandelen door middel van de beste aandelenscreeners. Daarnaast biedt AnalistPro ook optie-analyses om heel eenvoudig de meest interessante 'covered-call' strategieën te hanteren. Analist.nl is in 2005 opgericht en is Nederland's enige professionele beleggingswebsite met toegang tot alles op het gebied van aandelen- en opties. Analist.nl genereert haar inkomsten o.m. via advertenties die worden geplaatst op de website en in de nieuwsbrieven. Heeft u interesse om te adverteren, dan neemt u contact op met sales@analist.nl.  Tot ziens op onze stand!   Florizon.com standhouder Wij analyseren de jaarverslagen van ruim 200 beursgenoteerde bedrijven en vergelijken alle informatie die daaruit komt met behulp van Big Data-technieken. Hierdoor krijgen we inzicht in welke bedrijven een stabiele bedrijfsvoering hebben, en welke niet. Een stabiele bedrijfsvoering is noodzakelijk voor een stabiel bedrijfsresultaat en uiteindelijk voor een solide belegging. Op onze stand kunt kennismaken met de oprichters van Florizon: Martin Boer en Erick Erdtsieck. Wij geven doorlopende demonstraties, rechtstreeks en "LIVE" van onze website. “Florizon heeft een uniek performancemodel ontwikkeld waarmee bedrijven op 20 kenmerken worden geanalyseerd en gewaardeerd.” Het model verwerkt o.a. jaarverslagen en stelt daarmee de prestaties op de volgende onderdelen vast: verdienvermogen, aangegane schulden, kwaliteit van het management en de maatschappelijke bijdrage. Op deze wijze heeft Florizon ruim 200 beursgenoteerde multinationals in Europa en de Verenigde Staten geanalyseerd en transparant in kaart gebracht. Deze informatie en tools worden na uw registratie gratis ter beschikking gesteld op florizon.com en maken het de (aspirant) belegger een stuk makkelijker de juiste keuze te maken. Voor abonnees en partners zijn er aanvullende tools beschikbaar.” Florizon is vanaf 10 euro per maand te gebruiken. Voor 90 euro kunt u een jaarabonnement afsluiten. In 2012 zijn Erick en Martin begonnen met het opzetten van het Florizon platform. In 2016 was het werk achter de schermen gereed, en is Florizon voor iedereen te gebruiken.   Scotch Whisky International standhouder Scotch Whisky International is een van de grootste spelers op de wereldmarkt, faciliteert beleggingen in zeldzame en hoogwaardige Single Malt Whisky’s. Wij bieden klanten uniek samengestelde portefeuilles met vaten, flessen of beide. Ons werkgebied is internationaal, momenteel hebben wij ambassadeurs in Nederland, België, Groot-Brittanië, China en Spanje. Scotch Whisky International (SWI),  een van de grootste spelers op de wereldmarkt, faciliteert beleggingen in zeldzame en hoogwaardige Single Malt Whisky’s. Wij bieden klanten uniek samengestelde portefeuilles met vaten, flessen of beide. Ons werkgebied is internationaal, momenteel hebben wij ambassadeurs in Nederland, België, Groot-Brittanië, China en Spanje. Whiskybelegger voldoet aan eisen AFM Whiskybedrijf Scotch Whisky International (SWI) heeft een vergunning van de Autoriteit Financiël.e Markten (AFM) gekregen waarmee whisky kan worden aangeboden als beleggingsobject. contact: 0031   631571075 mj@swi1.com   HCC de vereniging standhouder Beleef je hobby samen met andere liefhebbers! HCC brengt je in contact met mensen met dezelfde interesses, via een van onze vele groepen van enthousiaste hobbyisten. De vereniging kent Regio’s, waarbij je ingedeeld wordt op basis van uw postcode, en Interessegroepen, waar mensen vindt met dezelfde digitale interesses elkaar vinden. Als HCC-lid kun je je gratis bij een van deze groepen aansluiten (een paar groepen vragen een aanvullend bedrag), voor aansluiting bij meerdere groepen wordt een kleine vergoeding gevraagd. Daarnaast is er het HCC-webforum en zijn er vele activiteiten, met uiteenlopende onderwerpen, die door het hele land worden georganiseerd. Hulp! Problemen bij het computergebruik? HCC helpt! Voor ondersteuning bij computerproblemen levert HCC op verschillende manieren hulp. Zo is er bijvoorbeeld de HCC!vraagbaak, HCC!forums en de telefonische helpdesk van HCC!hulp. Ook op de website  is veel nuttige informatie te vinden en daarnaast zijn er uiteraard tal van leden die andere leden helpen bij vragen over de digitale wereld. Informatie! HCC vertelt je alles over de digitale wereld! Via onze website en digitale nieuwsbrieven blijft u op de hoogte van alle ontwikkelingen in de computerwereld. PC-Active is het HCC verenigingsblad. PC-Active is exclusief voor leden van HCC, er kan geen los abonnement op PC-Active worden afgesloten. Wel is PC-Active verkrijgbaar in de losse verkoop bij een groot aantal kiosken, boekhandels, supermarkten etc in Nederland en België. Snel je lidmaatschap terugverdiend! Word nu lid en profiteer van veel voordeel! Profiteer van de vele voordelen die het HCC-lidmaatschap biedt. De contributie voor het HCC-lidmaatschap heb je dan al snel terugverdiend. Vind alle voordelen, diensten en verdere informatie via de Lidmaatschappagina op de HCC site Nog geen lid van de HCC.? Beursaanbieding 1 Jaar HCC Lidmaatschap + HCC Beleggen Lidmaatschap + PC Active + gratis toegang   En dat voor maar  €30,=, dat is een besparing van € 15,=. Zo heb je je ticket alvast terugverdiend! Schrijf je nu in voor dit 69ste HCC Beleggen Symposium op zaterdag 28 oktober 2017 in de Bilt Een entreebewijs voor het 68-ste HCC Beleggen Symposium is tebestellen door je aan te melden via de HCC! website Hcc leden: Gratis Entreekaart  -inschrijven verplicht                          en ledenpas meenemen a.u.b.! Niet leden: Entreeticket  à €15,= Locatie: Cultureel & Vergader Centrum H.F. Witte, Henri Dunantplein 4, 3731 CL,  De Bilt Deze info is van 19 oktober 2017 voor meest recente informatie kijk op: https://www.hcc.nl   Het HCC Beleggen Symposium wordt gehouden in: Cultureel & Vergader Centrum H.F. Witte Henri Dunantplein 4 3731 CL  De Bilt Bekijk ligging >> Laat de route zien in een nieuw venster Voer je postcode in: Voor een uitgebreide routebeschrijving ga naar onze website of Klik hier  

21 oktober 2017

Nieuwsbrief20171001

.. Oktober 2017 Geen dag het zelfde Doel, opzet, nut en resultaten van CoSA’s demo-portefeuille. Jacht op hoog dividend minder gevaarlijk Shopify Marktanalyse met marktprofiel Verkeerd gevoerde discussie Grondstoffen overgewaardeerd door wankele fundamentals in China Buffett’s probleem 69ste HCC Beleggen symposium Na het werk en dan? .. Schrijf nu in voor het  69ste HCC Beleggen symposium,  28 oktober 2017 Geen dag het zelfde Bron:  Frans Schreiber, HCC Beleggen. Beste beleggers, Markten gaan omhoog en naar benedenen  het lijkt altijd zo eenvoudig om winst te maken: gewoon kopen op lage koersen en verkopen bij hogere koersen. Maar de 90% van de professionals kan niet eens de index bijhouden op wat langere termijn. En dat zegt toch wel iets. . Frans  Schreiber RBA Voorzitter HCC Beleggen, Partner en bestuurder bij Elite Fund Management, deze instelling staat onder toezicht van de AFM en DNB. Hij is sinds 1992 lid van HCC beleggen en een fanatieke belegger met behulp van de computer. Frans is specialist in het ontwerpen en traden van automatische handelssystemen sinds 1992. Het door hem beheerde All Markets Fund is geheel gebaseerd op deze automatische handelende computersystemen. Daarnaast is hij beheerder van het Long/Short Fonds de Dutch Darlings, dat alleen handelt in aandelen op de Amsterdamse beurs. Beide fondsen hebben een vergunning van de AFM. Opleiding: Faculteit Diergeneeskunde, aan de Universiteit Utrecht. Register Beleggings Analist, opleiding VU. Seminars TradeStation, Kaufman, Larry Williams, Schwager, Rafke. Lid van de Nevada Club, New York. Slimme professionals voorspellen trends Ik was afgelopen week op Fonds Event. De energie is volgens de experts goedkoper dan kolen en olie, en wordt steeds goedkoper. Dus is het afgelopen met de olie maatschappijen als Royal Dutch Shell en anderen. En ook met de leveranciers voor olieplatformen en onderzoekers van de bodem, om olie op te sporen, zoals Fugro. Slimme professionals voorspelden de trends in de wereld. Natuurlijk kwamen naast energie, de vergrijzing, water-management, elektrische auto's en wind- en zonne-energie aan bod. En dus, moeten we volgens deze experts beleggen in deze trends. Zij hebben daarvoor natuurlijk al thema- beleggingsfondsen opgericht. Echter als ik naar de resultaten van deze fondsen kijk, doen ze het soms ietsje beter, maar vaker ietsje slechter dan de index. Hoe kan dat nou? Het zijn toch de belangrijkste trends waarin wordt belegd? Alle investeerders zouden dat toch moeten kopen? Het is dan ook niet zo zeer dat deze profs de nieuwe trends niet kunnen opsporen, maar dat de bedrijven die meedoen in deze trends, soms al extreem duur zijn; of toch af zullen vallen door de onderling grote competitie (er gaan bedrijven failliet); of dat er veel nieuwe opgerichte bedrijven onder zitten, met een weinig ervaren management. Kijk naar een Tesla, misschien een geweldige auto, maar het is een bedrijf dat alleen maar verlies maakt en het de vraag is of de beleggers in deze trend uiteindelijk winst zullen maken op hun aandelen. Dus beleggers, trends zijn leuk, maar houdt u hoofd koel. Geen dag is het zelfde de beurs en pas op voor hypes (trends). Het 69e symposium van Hcc Beleggen heeft een aantal gerenommeerde sprekers uitgenodigd, die u vertellen hoe het werkelijk zit en u kunt met hun in discussie, hoe u het beste kunt beleggen. U mag het niet missen. Klik hier om je nu in te schrijven voor dit HCC Beleggen Symposium op zaterdag 28 oktober 2017 in de Bilt Hcc leden: Gratis Entreekaart  -inschrijven verplicht Niet leden: Entreeticket  à €15,=   Doel, opzet, nut en resultaten van CoSA’s demo-portefeuille. Bron:  HCC Beleggen CoSA-werkgroep CoSA, Computerondersteunde Selectie van Aandelen, gebaseerd op fundamentele analyse van bedrijven. Er wordt primair gekeken naar omzet, nettowinst, eigen vermogen, dividenden en winst per aandeel om de kwaliteit van een bedrijf te bepalen. Pas als het bedrijf kwalitatief aan minimum eisen voldoet wordt er naar de koersen gekeken. Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina (klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter: Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling. Vanaf 2011 onderhoudt de werkgroep CoSA een demonstratieportefeuille om de CoSA-leden te laten zien hoe de door CoSA gepropageerde wijze van beleggen in de praktijk uitpakt. Daartoe is de demo-portefeuille zo realistisch mogelijk opgezet, inhoudende dat transactiekosten bij koop en verkoop in de koop en verkoopwaarden worden verrekend. Ook worden de valutakosten bij koop en verkoop verrekend, zodat de invloed van valutawinsten of -verliezen zichtbaar is. De Demo-portefeuille bestaat in feite uit drie deel-portefeuilles:      KoersGroeibeleggen(KG),      DividendGroeibeleggen(DG) en      DividendHerbeleggen(DH). Vanaf 2011 wordt de KG-portefeuille aangehouden en na het ontwikkelen van de methoden DG en DH hebben we daarvoor vanaf 2016 deel-portefeuilles toegevoegd. De aan- en verkoop voor zo’n deelportefeuille wordt bepaald door de regels die gelden voor de betreffende methoden. In eerdere artikelen zijn we nader ingegaan op deze methoden. Wekelijks wordt de portefeuille bijgewerkt, waarbij de actuele waarde van een aandeel wordt berekend alsof het aandeel is verkocht op de slotkoers van de actuele week met in achtneming van de transactiekosten en de valutaverhouding, bijv. €/$. Wekelijks worden de koersen, eventuele dividenduitkeringen en dividend- herbeleggingen verwerkt en de tabel aangepast. Een voorbeeld ziet u hieronder. Het kopen en verkopen van aandelen in de portefeuille vindt uitsluitend plaats op basis van de door de CoSA-programmatuur gegeven koop- en verkoopadviezen. Dit om de werking van de CoSA-programmatuur volledig tot uiting te laten komen in de resultaten die met de demo-portefeuille worden bereikt. Elke menselijke/emotionele inmenging wordt aldus voorkomen. Koop in de portefeuille vindt plaatst met behulp van de CoSA-rangtabel en daarbij wordt het hoogst gerangschikte aandeel, dat nog niet in de portefeuille voorkomt, aangeschaft. Mits dit aandeel een koop-advies heeft. Uiteraard wordt eerst de Rangtabel gesorteerd naar de van toepassing zijnde methode KG, DG of DH. Verkocht wordt een aandeel, als dit voor een of meer verkoopvoorwaarden een kwaliteitsgrens neerwaarts heeft overschreden. De portefeuille bevat 15 aandelen, waarvan vijf koersgroeiaandelen (KG), vijf dividendgroeiaandelen (DG) en vijf herbeleggingsaandelen (DH). Het stelt ons in staat om de drie soorten aandelen met elkaar te vergelijken wat gedrag en resultaat betreft . Grafisch zien we het verloop van de drie soorten aandelen in 2017 hier onder afgebeeld. Bij het bekijken van de grafiek moeten we ons realiseren, dat op 22-sep-2017 de €/$ 14,3% was gestegen t.o.v. 01-jan-2017. In de DG- en de DH-portefeuilles zit elk één aandeel genoteerd in de Euro, maar de overige 13 aandelen noteren in USD’s. Dus hebben deze twee sterke stijgingen van de Euro de rendementen negatief beïnvloed. We hebben er echter voor gekozen om het valutaeffect niet op enigerlei wijze te compenseren. Het ene jaar werkt het nadelig, maar een ander jaar heb je een voordeel. In 2015 daalde de Euro t.o.v. de USD met 10,3% en in 2016 met 3,6%. Er is nog een tweede effect op het verschillende verloop van de KG-, DG- en DH-portefeuilles te zien. De verschillen worden veroorzaakt door de verschillende invloeden van enerzijds de koersen en anderzijds de dividenden. De KG-portefeuille wordt primair bepaald door tenminste 12 %/jr koersgroei en secundair door de al of niet aanwezige dividenduitkeringen. De DG-portefeille wordt primair bepaald door tenminste 2,6 %/jr dividendgroei en secundair door de koersgroei die minimaal de inflatie en belastingdruk compenseert. De DH-portefeuille wordt primair bepaald door én tenminste 10 %/jr koersgroei én tenminste 5 %/jr dividendgroei. We laten elke week ook het verloop van de resultaten vanaf 01-jan-2011 t/m 15-sep-2017 in een kanteelgrafiek zien. Deze grafieken tonen het rendement per jaar per beleggingsmethode inclusief valutaeffecten. Werkgroep CoSA Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina (klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter:Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl  U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling.   Hcc Beleggen interessegroep Noordbeleggen groep Noordbeleggen is gestart in maart 2006 rond het beleggingsprogramma Vestics. Inmiddelszijn wij verder gegaan in de boeiende wereld van het beleggen. Zo doen we onze beleggingen op individuele basis en komen zo'n vijf keer per jaar bijeen. Het zijn 'interactieve' bijeenkomsten waarin nieuwtjes en ervaringen onder het genot van een kopje koffie worden uitgewisseld. Naast het bespreken van het vaste onderwerp: de 'echte' portefeuille, komen ook onderwerpen als: ervaring met broker software, handelssystemen, indicatoren, werking van opties/turbo's enz aan bod. Met als rode draad:  - Selecteren van Aandelen.        - Selecteren van Opties.  - Werking en selectie van Turbo's - Selecteren van Beleggingsfondsen Benieuwd? Kom kom gerust een keer kijken of het iets voor je is. Mail voor meer info naar Ben Rietveld De vorige bijeenkomst was gezellig en we hebben veel besproken, waaronder de vraag ven het HCC bestuur met betrekking tot onze wensen, publiceren van lopende zaken in het maandelijkse nieuwsbrief en animo voor kernlid in het bestuur. We zijn verder, zoals verwacht, niet aan de oorspronkelijke agenda toegekomen. Deze schuiven we door naar 23-10-2017, de volgende bijeenkomst. Geert heeft de broker https://www.tradealot.nl/ besproken. Zoals de naam suggereert (trade a lot) is het interessant voor beleggers met een strategie waar veel transacties in om gaan. Wat veel is kan je kwantificeren op de website. Basis is dat het een vast bedrag per maand is, onafhankelijk van de transacties. Kom je bij je huidige broker maandelijks boven dit bedrag dan kan het interessant zijn om te onderzoeken. Volgende keer op de agenda op 23 oktober 2017, Aanvang 19.45 uur eind 22:00 in de Buorskip, Vlaslaan 26, 9244CH Beetsterzwaag     Vraag HCC naar aanleiding van mail, Joop Visser (Ben)     Gebruik van Turbo's  (Johan)     Selecteren van ETF's  (Kim)     Juus de Kempenaar RRG methode, MOAT methode (slotgracht)  (Be, indien mogelijk)     Stand van de ROC (Lieuwe en Ben) Iedereen is welkom, wel even aanmelden bij Ben Rietveld Tot dan!   Jacht op hoog dividend minder gevaarlijk Bron:  Analist.nl Ronald Kok (RBA)  Financieel analist, entrepeneur en uitgever van o.a. Analist.nl Na zijn economie opleiding aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, VBA aan de VU  Universiteit van Amsterdam bleef hij zich verder specialiseren w.o. EFFAS , en  focust hij zich nu vooral op financiële analyse en de praktische toepasbaarheid van beleggingsstrategieën. Zijn aandachtsgebieden zijn vooral de Amerikaanse en Europese aandelen. Daarnaast focust Ronald zich ook op derivatenstrategieën, asset-allocatie en risicomanagement. Het leek altijd een vast credo dat beleggers niet de aandelen met de hogere dividendrendementen moeten kopen. Immers hoe lager de koers hoe hoger het dividendrendement. Voorbeelden hier van kennen we helaas maar al te veel. Zoals bijvoorbeeld Fortis en KPN die tijdens hun val op geprognotiseerde dividendrendementen van soms meer dan 15 procent noteerden. Wanneer het dividend werd verlaagd of ingetrokken bleek het dus een wassen neus te zijn geweest. Op de langere termijn zien we echter niet perse grote risico’s bij de aandelen met de hogere dividendrendementen.. Geen valuetrap Het kopen van aandelen met wel erg extreem aantrekkelijke waarderingen wordt ook wel de valuetrap genoemd. Dit impliceert dat het kopen van deze aandelen eigenlijk een valstrik is en dat er zeker een luchtje aan de aandelen moet zitten. Achteraf klopt dat natuurlijk wel bij bijvoorbeeld de aandelen Fortis, ING, ABN Amro en KPN. Maar het op voorhand volledig uitsluiten van de aandelen met de extreem hoge dividendrendementen is niet altijd een goed idee. Op ons platform hebben we een screener gebouwd die ieder jaar de aandelen met dividendrendementen tussen de 5 en de 7 procent koopt. Dit zijn natuurlijk extreme rendementen en de begrenzing tot 7 procent is gedaan om excessen te voorkomen. Dit zien we bijvoorbeeld bij de kleinere aandelen die weliswaar een hoog dividend beloven maar ook weer problemen geven qua liquiditeit. Rendementen door de tijd heen De bovenstaande grafiek toont de rendementen van de screener die puur de aandelen koopt met rendementen tussen de 5 en de 7 procent van de Amerikaanse, Europese en Russische markten. Gemiddeld leverde dit hele simpele mandje een rendement op van ruim 10 procent per jaar (zie de onderstaande tabel). Uiteraard was er ook in 2008 een forse dip en daalde het mandje met maar liefst 27 procent. Deze daling valt echter wel mee vergeleken met de internationale beurzen die ruimschoots halveerden in dat jaar. Uiteraard is vooral bij deze dividendscreener een enorm herbeleggingseffect aanwezig. Hiermee bedoelen we dat er op de langere termijn een behoorlijk rente op rente effect is dat nominaal steeds sterker wordt. In de onderstaande grafiek ziet u het totale rendement van 100 euro in 2004 geïnvesteerd in een mandje. Op jaarbasis leverde dit mandje over de periode 2004 tot en met september 2017 een rendement op van gemiddeld 16 procent per jaar. Hier blijken 2 dingen uit: 1 succesvol beleggen kan heel eenvoudig en 2 het rente op rente effect is door de tijd heen gigantisch. Wel dienen we op te merken dat deze mandjes uit behoorlijk veel aandelen bestaan. Dit levert uiteraard meer transactiekosten op maar anno 2017 zijn deze kosten op hun laagste niveau ooit. Maar door juist meer aandelen in uw portefeuille te hebben wordt u portefeuille ontzettend resistent tegen grote klappen. Op de langere termijn zult u daar vast de vruchten van plukken. Amerikaanse aandelen met hoge dividenden De onderstaande tabel toont een recente uitdraai van Amerikaanse aandelen die op dit moment met forse dividendrendementen noteren.   Shopify Bron:  Jan Kolkman, Stockpicker-signaal, 19 september 2017 Jan Kolkman,  oprichter van Stockpicker-signaal heeft tientallen jaren ervaring opgedaan met de belegging in aandelen bij een grote beleggingsmaatschappij en hij heeft zich daarna, via cursussen, symposia en heel veel lezen, gespecialiseerd in technische analyse. Hij hanteert diverse algemeen gebruikte indicatoren en daarnaast ook signalen uit eigen koker. Wat is er voor bijzonders aan dit bedrijf? Shopify stelt jou in de gelegenheid om een webshop te openen en zorgt ervoor dat die webshop hoog scoort in Google door middel van een effectieve SEO (= Search Engine Optimization) ofwel zoekmachine-optimalisatie. Shopify is een Canadese aanbieder van web-winkel-software die handelaren, in de ruimste zin van het woord, in de gelegenheid stelt hun spullen te verkopen door een platform beschikbaar te stellen. Deze onderneming biedt zowel zzp’ers als multinationals de mogelijkheid om op een makkelijke manier zaken te doen. Het aandeel is genoteerd op de beurs van Toronto met als ticker symbol SHOP.TO en op de New York Stock Exchange met als ticker symbol SHOP. De ISIN code is CA82509L1076. In 2016 zijn er 133 duizend nieuwe webwinkels geopend met een e-commerce-platform van Shopify, wat het totaal aantal klanten op 377 duizend bracht. Dat leverde in het vierde kwartaal 2016 een omzet van zo’n 74 miljoen dollar op, wat een verdubbeling betekende ten opzichte van het jaar daarvoor. In het eerste  kwartaal 2017 noteerde Shopify een omzet van 127 miljoen dollar. En in het tweede kwartaal groeide de omzet met 64 procent en de bruto winst met 80 procent De klant van Shopify neemt een abonnement voor een bedrag vanaf 9 dollar per maand. Al krijg je dan wel het Lite-pakket. De abonnementskosten lopen op naarmate de klant meer faciliteiten van Shopify afneemt. De koers is in een jaar tijd met ruim 150 procent gestegen van 40 naar meer dan 100 dollar. Deze fantastische koersontwikkeling zie ik niet als het begin van het einde, maar als het einde van het begin. Ik voorzie voor dit aandeel nog een heel mooie ontwikkeling in de pijplijn zitten. Dat is dan ook de reden dat Stockpicker-signaal dit aandeel niet als signaal heeft gelanceerd. Dit is niet een aandeel voor een mooie korte rit, maar veel meer voor een heel fraaie lange duurzame reis. En wat heeft het u opgeleverd? Begin juni 2017 toen Stockpicker-signaal beloofde de naam te onthullen van het aandeel Shopify was de koers 93,44 dollar en de koers is nu 122,42, dat wil zeggen een winst van meer dan 30 procent. De onderneming Shopify is net het gebied van winstgevendheid binnen gelopen. Over de laatst gerapporteerde twaalfmaands periode is een verlies gepubliceerd van 51 cent per aandeel, terwijl voor de prospective earnings per share een winst wordt gezien van 22 cent. Het komt mij voor dat dit een aandeel is dat je in de kluis legt en daar laat liggen. Persoonlijk zou ik daarnaast graag een aantal turbo’s long willen hebben, maar helaas heb ik nog geen turbo op het aandeel Shopify kunnen vinden. Daarom neem ik mijn toevlucht tot call opties om daarin te handelen wanneer de indicatoren daar aanleiding toe geven. Waarom zo bullish ? Waarom ben ik zo bullish, zo optimistisch, over dit aandeel. Ten eerste wordt Shopify vergeleken met zijn grote neef Amazon in 1997. Dit is een e-commercebedrijf met een langere historie, dat behoorlijk succesvol is. De koers in in twintig jaar gestegen van minder dan 1½ dollar naar 1000 dollar. En succes vraagt om navolging. Waarom is een webwinkel succesvol? Een paar maanden geleden zag een goede kennis een leuke blouse in een advertentie. Dus gaat ze naar die winkel toe en ziet wel zo’n blouse hangen, maar jammer genoeg niet in haar maat en niet in de gewenste kleur. De verkoopster zegt echter dat zij die blouse in de gewenste maat en kleur wel kan bestellen, zodat de klant hem de volgende dag kan komen halen. Nou, zei de klant, bestellen kan ik ‘m zelf ook en dan wordt de blouse morgen thuis bezorgd en hoef ik niet opnieuw hier naar de winkel te komen. Het komt er op neer dat het on-line kopen van spullen, of het nou kleding, schoenen of electronica bertreft, zo makkelijk is en dat je vanuit je luie stoel kunt winkelen. Hierdoor hebben de echte, de normale winkels het de laatste jaren steeds moeilijker gekregen. Ik zie dit als een ingezette en helaas voor de winkelier doorgaande trend. Je ziet dan ook in de winkelstraten en shopping centers steeds meer eetgelegenheden tussen de normale winkels. In een dorp met 24.000 inwoners zijn er maar liefst vijf en dertig winkels op het gebied van kleding en schoenen, waarbij het opvalt dat er nogal veel verloop in zit. Ik denk dat het aantal kledingzaken dat al meer dan tien jaar gevestigd is op één hand te tellen is. Verder vinden we in dat dorp ook vijf en dertig eetgelegenheden in de vorm van café, cafetaria, broodjeszaak of restaurant. Deze categorie geeft dan nog de gezelligheid in het dorp, die je vroeger van het winkelend publiek had. In het artikel “Shopify makes 2 moves to delight its customers” van 31 mei 2017 staat: This stock could be like Amazon in 1997. Imagine you have bought Amazon in 1997. A 5000 dollar investment then would be worth now almost one million dollar today. You can’t go back and buy Amazon 20 years ago, but we’ve uncovered what our analysts think is the next-best thing. A special stock with mind-blogging growth potential. With hundreds of thousands business customers already signed up, this stock has been described as ‘strikingly similar to an early Amazon.com”. Sinds juni 2017 is Shopify één van de componenten van de S&P/TSX Composite Index, dat wil zeggen de Toronto Index. Voor die tijd kwam Shopify daarvoor niet in aanmerking, omdat de gemiddelde dagelijkse beursomzet slechts 400.000 aandelen was. Die in New York was met 2,4 miljoen veel groter. Dat was de reden om een verzoek in te dienen om de regels voor opneming in de index aan te passen. Treffend is dat Seeking Alpha in mei 2017 een lijvig rapport schreef met de titel : Shopify: 10-Year Revenu Forecast. Daarin wordt de verwachting uitgesproken dat Shopify in 2016 een omzet maakt van 7,6 miljard dollar tegen 389 miljoen dollar in 2016. Dat betekent een groei van meer dan 34 procent gemiddeld per jaar. Verder kwam Motley Fool nog die zelfde maand met het rapport: “Here’s Why The Best Is Yet to Come for Shopify Inc.” Er zijn nu, half september, al 500.000 ondernemingen die zaken doen waarbij ze gebruik maken van Shopify. En Joe Tenetruso van TMF Guardian schreef in het artikel : ‘3 Top E-commerce companies to Buy in 2017’ Shopify is een onderneming die haar stempel drukt op e-commerce. Het is echter geen online retailer. Deze Canadese software ontwikkelaar blinkt uit in kleinere handelaren effectiever te laten concurreren met hun grote rivalen. Shopify stlet haar klanten in staat hun producten te verkopen via diverse kanalen, zoals      online marktplaatsen als Amazon en eBay      social media platforms als Facebook      de website van de klanten zelf      en zelfs via de ouderwetse bakstenen winkels Verder biedt Shopify vitale back office services, zoals bij voorbeeld voorraad-management, aan. Het is een uitgebreid commercieel platform dat, behalve een groeiende lijst van geïntegreerde ‘third-party-apps’, haar klanten voorziet van praktisch alles waar zij behofte aan hebben om hun business te runnen. Kortom ik zie buitengewoon interessante beleggingsmogelijkheden in dit aandeel..   Marktanalyse met marktprofiel Bron:  William Chau, TraderAcademie.nl William Chau Ondernemer, IT trainer, actief daytrader en oprichter van traderacademie.nl William Chau houdt zich sinds 2011 bezig met (day)traden en heeft hierin diverse cursussen en opleidingen gevolgd. Zijn methodieken zijn Marktprofiel en Order Flow. Hierin geeft hij cursussen via traderacademie.nl Marktprofiel is een unieke grafische manier om de financiele markten te analyseren die het mogelijk maakt om patronen te zien die niet met andere methodes mogelijk zijn. Het is ontwikkeld door J. Peter Steidlmayer voor de derivatenbeurs van Chicago (CBOT) in 1985 en voornamelijk bekend onder futures traders maar eigenlijk geschikt voor alle soorten markten. Marktprofiel is een methode  gebaseerd op een statistische benadering om prijsgegevens te analyseren. De basis van marktprofiel is de normaalverdeling (fig.1) , die iedereen wel kent van zijn wiskundelessen. Even een opfrisser: de normaalverdeling is een symmetrische kansverdeling met in het midden de modus μ (de waarde die het vaakst voorkomt) en een aantal standaarddeviaties σ, die de spreiding van de waardes binnen de verdeling aangeven. In het diagram (fig.1) zie je een normaalverdeling met 3 standaardafwijkingen aan beide zijden van de modus.     - 68,2% van de waardes (34,1+34,1) ligt binnen -1σ en 1σ,     - 95,4% binnen -2σ en 2σ,     - 99,6% binnen -3σ en 3σ. Als je deze verdeling 90 graden draait (fig.2), kun je het toepassen op prijsgrafieken. Op deze manier krijg je een statistisch beeld van de prijsverdeling i.p.v. het prijsverloop. Zo kun je zien of een markt van kopers en verkopers in balans is of niet. Markten zijn òf in balans òf zijn op weg naar balans. Vaak zijn marktprofielen niet altijd mooi normaal verdeeld maar scheef verdeeld. De Marktprofiel grafiek De kaarsgrafiek in fig.3 kan  geconverteerd worden in een Marktprofiel grafiek op de volgende manier: 1. Gebruik een letter voor elke prijs binnen 1 periode. A voor de eerste periode, B voor de tweede periode, enz. Marktprofiel gebruikt standaard een periode van 30 min. 2. Schuif daarna alle letters naar de meest linkse kolom die beschikbaar is. Stel dat de kaarsgrafiek een 30 minuut periode heeft. Dan krijg je een marktprofiel die er als volgt uiziet: Elke letter vertegenwoordigt een prijs die verhandeld werd gedurende een bepaalde tijd. De grondgedachte van marktprofiel is dat het doel van de markt is om handel te faciliteren. Als prijzen stijgen, komt dit door aggressieve kopers, niet door méér kopers. Prijzen stijgen net zo lang tot er geen aggressieve kopers meer zijn. In het voorbeeld is dit bij de letter C ter hoogte van 131.00. Omgekeerd is dit het geval bij verkopers bij de letter H ter hoogte van 127.50. Zoals je in de grafiek kunt zien is er maar 1 letter bij deze prijzen, terwijl er bij de andere prijzen meer letters zijn. Deze enkele letters geven in 1 oogopslag weer dat deze prijzen extreem waren en dat de markt uiteindelijk weer in balans moet komen, in dit voorbeeld ter hoogte van 129. In fig.4 is een voorbeeld van een marktprofiel van de DAX index van 08:00-14:30 op 14-9-2017. De A en B periodes vormen samen de beginbalans (de lichtblauwe lijn) en dit vormt een belangrijk referentiepunt gedurende de dag. -  Het grijze gebied vormt het waardegebied waar de prijs zich 68% van de tijd bevond (het gebied tussen -1 en 1 standaarddeviatie). -  Het groene gebied is waar de prijs zich 32% van de tijd bevond. -  De oranje A bovenaan is de openingsprijs, het rode driehoekje is de laatst bekende prijs en de roze letters vormen de prijs waar de tijd het meest was doorgebracht en dit heet het punt van controle, oftewel de modus. Zoals je ziet was dit een vrij normaal verdeeld marktprofiel uit de praktijk. Maar dit is niet altijd het geval. In fig.5 zie je een marktprofiel waar het grootste deel van de tijd bovenin was doorgebracht. Verder zie je hier nog een enkele roze D. Dit is het middelpunt van de verdeling, oftewel de mediaan. In fig. 4 viel deze samen met het punt van controle. Gelukkig zijn er niet oneindig veel soorten marktprofielen. De marktprofielen kunnen ingedeeld worden in een zestal hoofdtypen. Fig.4 is een voorbeeld van het type Normale Variatie Dag en fig.5 is een voorbeeld van het type Dubbele Distributie Trend Dag. De andere types zijn de Normale Dag, de Trend Dag, de Neutrale Dag en de Non-Trend Dag. Marktprofielen hoeven niet persé opgesteld te worden voor 1 dag, maar kunnen ook voor 1 week, 1 maand of nog langer gemaakt worden, indien gewenst. Daarom is Marktprofiel zowel bruikbaar voor korte termijn en lange termijn analyse.   Grondstoffen overgewaardeerd door wankele fundamentals in China Bron:  Robert van den Oever, Morningstar De grondstoffensector is momenteel behoorlijk overgewaardeerd. Vooral de mijnbouwers zijn erg duur. Het risico op een terugval is groot, want de vraag in China zal afnemen. Dan zullen metaalprijzen én aandelenkoersen onderuit gaan. Tijd voor een nadere blik op de verwachtingen voor de grondstoffensector in de komende maanden. De prijzen van grondstoffen en de aandelenkoersen van de bedrijven in die sector, met name de mijnbouwers, zijn sterk gestegen op de golven van de stimuleringsmaatregelen die China nam om zijn economie aan te jagen. Daardoor noteert de grondstoffensector tegen een premie van 37% ten opzichte van de intrinsieke waarde die Morningstar’s analisten voor de sector calculeren. Daarmee is het de duurste sector die Morningstar volgt in het aandelenlandschap, stelt Daniel Rohr, Morningstars Director of Basic Materials Equity Research. De prijsontwikkeling van ijzererts is exemplarisch voor de effecten van de gestegen vraag vanuit China. Al sinds begin 2016 is die sterk opgelopen en een ‘Indian summer’ effect in juli en augustus van dit jaar deed daar nog een schepje bovenop; van 63 dollar per ton begin juli is de prijs opgelopen naar bijna 80 dollar per ton aan het eind van augustus. Dat gebeurde opmerkelijk genoeg tegen de achtergrond van hoge voorraden en letterlijk hoge bergen ijzererts in de havens. De afgelopen tijd was dus gunstig voor de mijnbouwers. Zo liggen de verwachtingen voor de resultaten van Rio Tinto voor dit jaar op een niveau dat vergelijkbaar is met 2012. Dat geldt ook voor de aandelenkoers, zoals onderstaande grafiek laat zien: Fig1 5 jaars aandelenkoers in euro's Analist Rohr is van mening dat de hoge prijzen hun langste tijd gehad hebben. De kredietgroei neemt af en de economische stimulus ook, waardoor uiteindelijk de vraag zal afnemen. Lagere vraag zal onvermijdelijk leiden tot lagere prijzen en dat zal de aandelenkoersen van de grondstofbedrijven onder druk zetten. Omdat de oorzaak van de eerdere stijging is gelegen in stimuleringsmaatregelen, dus niet pure werking van vraag en aanbod, zal de terugval des te groter zijn, verwacht Rohr. Structurele overgang De Chinese economie zal volgens de analist een structurele overgang maken van een op grondstoffen gebaseerde vraag naar een consumptiegedreven vraag en die vereist minder grondstoffen. Daardoor zullen de dure mijnbouwbedrijven en in het bijzonder bedrijven die te maken hebben met ijzererts en kolen, overgewaardeerd blijken te zijn. Dat de fundamentals rondom ijzererts zeer wankel zijn en deels niet meer samenhangen met pure vraag-en-aanbod ontwikkeling, bewijst de plotse prijsschok nadat de Amerikaanse centrale bank, de Fed, op 20 september aankondigde dat het zijn obligatie-opkoopprogramma per oktober zou gaan afbouwen en dat er in december een volgende renteverhoging te verwachten is. De ijzerertsprijs zakte op die mededeling onmiddellijk met 7%. Aluminiumprijs De aluminiumprijs weet zich beter te handhaven en noteert op het hoogste niveau sinds 2012. Maar Rohr is van mening dat beleggers zich vergalopperen met de huidige prijsniveaus. Aan de hand van zijn calculaties voor afnemende vraag door het verdwijnen van de stimuleringsmaatregelen verwacht hij een aluminiumprijs die voor de lange termijn zo’n 30% onder het huidige niveau zal liggen. Voor de middellange termijn is dat 18% lager. Dat zal effect hebben op bedrijven als Alcoa, Norsk Hydro, Chalco en Alumina die nu allemaal beduidend boven hun Fair Value noteren. Als China het laat afweten, dan is in de ogen van veel beleggers China het nieuwe beloofde land. Maar Rohr denkt dat India nog jaren verwijderd is van het punt waarop het een economische groei en volume bereikt dat het de omvang van de vraag die in China wegvalt, kan compenseren. Huizenmarkt VS trekt aan Wat wel helpt, zijn de fundamentele ontwikkelingen in de Verenigde Staten. Met het aantrekken van de economie ziet Rohr ook de huizenmarkt weer opleven. Nieuwe generaties die in hun twintiger en dertiger jaren zijn, zullen het weer aandurven om een huis te kopen. Wat ook meespeelt is het herstel van de schade door de orkanen die de afgelopen tijd de zuidelijke staten hebben geteisterd. Door de toenemende activiteit in de bouw zal de vraag naar bepaalde grondstoffen en materialen doen toenemen. Daarvan zullen ook grote houtvesters zoals Canfor en bedrijven zoals Norbord, Vulcan Materials en Martin Marietta profiteren. Volgens Rohr is Martin Marietta  momenteel ondergewaardeerd. De koers is de afgelopen maanden gedaald, zoals blijkt uit onderstaande grafiek, vanwege het slechte weer en het talmen met Trump's infrastructuurplannen. Voor de lange termijn ziet Rohr echter potentieel door inhaalvraag doordat veel uitgaven de afgelopen jaren zijn vooruitgeschoven. zowel omzet als winstgevendheid zullen stijgen als die latente vraag eenmaal wordt omgezet in daadwerkelijke orders. Fig2 1jaars aandelenkoers Martin Marietta in euro's Goud ook onder druk Goud is als grondstof niet direct verbonden aan het wel en wee van de Chinese economie, maar bij het edelmetaal ziet Rohr wel kans op een uitglijder. Want als de rentes inderdaad gaan stijgen, zoals de Fed beoogt, dan zal er veel nieuw geld in de ETF-markt stromen; geld dat nu langs de zijlijn staat wegens onaantrekkelijke renteniveaus, of andere bestemmingen heeft gezocht, zoals goud. Als dat naar ETF’s stroomt, zal de goudmarkt en de goudprijs dat voelen. Wel zijn er rondom goud meer factoren die de vraag kunnen blijven ondersteunen op langere termijn. De vraag naar juwelen vanuit China en India zal gestaag stijgen en een deel invullen van de interesse die bij beleggers wegvalt. Lees meer over grondstoffen: - Top-5 Natural Resources: lastige start van 2017 - Marktbarometer juli: brede positieve trend in bijna alle segmenten   Buffett’s probleem Bron:  Hendrik Oude Nijhuis, Beter in beleggen Hendrik Oude Nijhuis Auteur, oud bestuurslid HCC Beleggen en BSC Duitenberger. Oprichter Warrenbuffet.nl Hendrik Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in ‘s werelds beste beleggers. Hij is medeoprichter van Beterinbeleggen.nl en zijn bestseller over Warren Buffett is via de website http://www.warrenbuffett.nl/ gratis beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen. Het is een luxeprobleem, maar toch. De cashreserve van Buffett's investeringsvehikel Berkshire Hathaway heeft bijna de magische grens van US $ 100 miljard bereikt. En ...  tot frustratie van Buffett leveren al deze miljarden nauwelijks iets op. De tientallen dochterbedrijven van Berkshire Hathaway die Warren Buffett in het verleden heeft gekocht zijn zo winstgevend dat de cashreserve elk kwartaal enkele miljarden dollars verder toeneemt. Voor zijn luxeprobleem heeft Buffett goed beschouwd een drietal opties. Investeren Eerste optie om van het cashoverschot af te komen is het geld simpelweg investeren. Dit door of complete bedrijven over te nemen of door aandelen te kopen van bedrijven die beursgenoteerd zijn. Aan het einde van afgelopen kwartaal was de beleggingsportefeuille van Berkshire Hathaway US $ 137 miljard waard met onder meer aandelen Apple, Coca-Cola en American Express. In 2015 kocht Buffett voor US $ 32 miljard Precision Castparts, een leverancier van ruimtevaartonderdelen. En in 2010 betaalde hij US $ 26 miljard voor de aandelen van spoorwegmaatschappij Burlington Northern die hij nog niet in bezit had. Maar als gevolg de opmars van de aandelenmarkten vindt Buffett maar weinig koopjes momenteel. Eigen aandelen inkopen Tweede optie om van het cashoverschot af te komen vormt de inkoop van eigen aandelen. Buffett vindt Berkshire Hathaway daarvoor echter niet goedkoop genoeg. Maximaal wil hij 120% van de boekwaarde betalen oftewel US $ 146 per Berkshire Hathaway B-aandeel. De huidige beurskoers ligt hier met US $ 182,- (circa 150% van de boekwaarde) vrij ruim boven. Wij hebben de intrinsieke waarde van Berkshire Hathaway op US $ 216,- per aandeel becijferd (circa 180% van de boekwaarde) en beoordelen de huidige beurskoers als redelijk aantrekkelijk. Maar dat Buffett op het huidige niveau aandelen zal inkopen achten we onwaarschijnlijk.. Dividend uitkeren Derde optie voor het cashoverschot is het uitkeren van dividend. Blijven aanzienlijke overnames of investeringen de komende jaren uit dan is dividend eigenlijk de enige logische optie die resteert. Wanneer Berkshire Hathaway binnen enkele jaren wellicht dividend uitkeert als oplossing voor het 'cashprobleem' is dat tevens een indicatie dat aandelen naar het oordeel van ’s werelds meest succesvolle belegger zo aantrekkelijk niet meer zijn...   Hcc Beleggen interessegroep Computerbeleggersgroep-ZH   Computerbeleggersgroep-ZH Sinds de oprichting in 2002 houden wij ons bezig met “Beleggen met behulp van de computer”. Het accent ligt daarbij op het vergroten van de kennis van het ontwikkelen en exploiteren van handelssystemen. Deze zijn vooral gebaseerd op methoden uit de kwantitatieve en statistische analyse. Uiteraard wordt daarbij ook aandacht besteed aan ondersteunende software. Regelmatig besteden we echter ook aandacht aan andere vormen van beleggen zoals Fundamentele analyse. Daarbij gaan we altijd uit van het beschrijven en bespreken van een gestructureerde aanpak die gebaseerd is op objectieve grondslagen.  Wij komen 9 keer per jaar bijeen. Afwisselend in Berkel & Rodenrijs en Delft. Klik hier voor meer info    Contactadres: janroozenburg@kpnplanet.nl   Verkeerd gevoerde discussie Bron:  Indexus Tjerk Smelt  Financieel- en beleggingsadviseur bij Indexus. Tjerk schrijft regelmatig over diverse beursgerelateerde onderwerpen en maakt dagelijks de vertaalslag van uitgangspunten en doelstellingen naar een verantwoorde beleggingsportefeuille. Meer weten over indexbeleggen? Download gratis ons eBook ‘ETF, Theorie & Praktijk’  Alhoewel de discussie absoluut een stuk minder gevoerd wordt, komt het af en toe toch weer bovendrijven:  synthetische indexbeleggingen zijn gevaarlijk en die moet je niet hebben! De kenner weet wel beter, maar hoe relevant is het om deze discussie überhaupt te voeren? Wie heeft dit onderwerp de media ingeslingerd en waarom zou je toch in synthetische indexbeleggingen willen investeren? Synthetische ETF’s Indexbeleggingen in de vorm van ETF’s kunnen op verschillende wijzen worden samengesteld. Het makkelijkst uitlegbaar zijn de fysieke structuren. Je koopt de onderliggende waarden van een index in de juiste verhouding op de beurs en verkoopt het als een totaalpakket in de vorm van een ETF (Exchange Traded Fund). Een synthetische ETF houdt geen concrete aandelen of obligaties aan van de index die ze volgt. Een synthetische ETF bootst de index na (repliceren) aan de hand van derivaten. Een tegenpartij garandeert het rendement van die ETF in ruil (swap) voor een ander mandje met aandelen. Dit verhaal is absoluut lastiger uitlegbaar en dat druist in tegen de transparantie waar de indexbeleggingen om bekend staan. Er is dan ook veel discussie gevoerd over de risico’s van synthetische ETF’s. De vele onbegrijpelijke financiële producten die voor een belangrijk deel worden aangemerkt als veroorzaker van de kredietcrisis, hebben daar zeker aan bijgedragen. Toch is het met de risico’s van synthetische ETF’ wel wat anders gesteld. Waarom synthetische ETF’s? Synthetische ETF’s bewijzen hun voordeel vooral bij markten waarbij het lastig is om fysieke aandelen aan te kopen. In een minder liquide markt valt er minder goed te handelen zonder dat de kosten hoog oplopen. Dan biedt een synthetische structuur een uitkomst. Immers, er hoeft niet gehandeld te worden. Maar ook in het geval van commodities kunnen synthetische ETF’s een geschikte beleggingsoplossing bieden. Aandelen en obligaties zijn administratief makkelijk van eigenaar te wisselen, maar grondstoffen fysiek verhandelen, daar komt wat meer bij kijken. Denk aan opslag, transport en houdbaarheid. Slechte beeldvorming van synthetische ETF’s En toch werd er in de financiële media veel geschreven en gesproken over de risico’s van synthetische ETF’s. Met de rokende puinhopen van de financiële crisis nog op het netvlies, is dit op zich begrijpelijk. De vergelijking met onbegrijpelijke financiële producten is snel gemaakt en leidt dan ook snel tot een negatief sentiment dat moeilijk om te buigen lijkt. Toch is dat in het geval van synthetische ETF’s niet eerlijk. De dekkingsrisico’s van een synthetische ETF zijn namelijk gewaarborgd volgens de UCITS richtlijn van de Europese Unie. De negatieve beeldvorming heeft dus niet zozeer te maken met onduidelijke risico’s maar met de complexiteit van de waarde-opbouw, waarbij een derivaat of swap al snel tot achterdocht leidt. Kort gezegd, tegenover elke synthetische ETF staat tenminste een onderpand van 90% van de waarde en vaak zelfs 100%+. Partijen met bepaalde belangen hebben vanzelfsprekend dankbaar gebruik gemaakt van de mindere transparantie van synthetische ETF’s. Dat gold met name voor de periode van voor 2014. Een periode dat er bijvoorbeeld nog veel verdiend kon worden aan beleggingsfondsen. Nu dat niet meer opgaat wordt er vrijwel nooit meer over geschreven, maar op internet blijft het natuurlijk vindbaar. Marktbelang Ondanks de voordelen van synthetische ETF’s voor bepaalde markten en producten, worden op reguliere en liquide markten steeds minder synthetische ETF’s aangeboden. De laatste jaren zijn er veel synthetische ETF’s geswitched naar een fysieke structuur; puur vanuit commercieel belang. Door het aarzelende sentiment van de gemiddelde belegger zijn fysieke ETF’s populairder waardoor uitgevende instellingen voornamelijk nog fysieke ETF’s aanbieden. Lyxor en Deutsche Bank zijn er goede voorbeelden van. De paar procent die er nu nog over is op de markt van het totale uitstaande vermogen in ETF’s bestaat voor een belangrijk deel uit grondstoffen ETF’s en ETF’s op anders veel te moeilijk bereikbare markten. Het echte risico? De kans dat u nog synthetische ETF’s tegenkomt op de reguliere markten is dus steeds kleiner aan het worden. Het risico? Dat ligt niet in de structuur van de ETF, nee, het belangrijkste risico dat zijn wij als beleggers, beleggers die keuzes maken!   Beleggen: Er is geen dag het zelfde! Het mooie van bezig zijn met beleggen is dat je je geen dag hoeft te vervelen. Niet alleen verandert de markt steeds, maar er zijn ook steeds nieuwe onderwerpen, technieken en strategieën waarin je je kunt verdiepen. Zo is er elke dag wel wat te leren, te testen, etc. Keynote speakers Harry Klip/ Jan Robert Schutte - Cryptocurrencies - Cees Smit - Toestand in de wereld - Aat Schornagel - Opties - Anne Grevinga - Fundamentele Analyse - - een must! - De HCC!beleggen symposia hebben in de loop der jaren steeds aan het verdiepen van deze kennis bijgedragen. Zo ook weer op het komende, 69ste symposium. Als altijd zijn er diverse sprekers die je iets geheel 'nieuws' laten zien, of het reeds bekende weer eens in een ander daglicht plaatsen. Zo zal je onder meer worden bijgepraat over de toestand in de wereld, het relatief nieuwe beleggen in cryptocurrencies, optie beleggen, fundamentele en technische portefeuille selectie om een paar onderwerpen te noemen. Zoals altijd is het doel dat je aan het eind van de dag met een groot aantal ideeën naar huis gaat. Je kunt deze dan zelf direct, afhankelijk van jouw eigen situatie, inpassen en toepassen in jouw beleggingen. De locatie is verder goed geschikt om je in de loop van de jaren opgedane contacten aan te halen en nieuwe contacten te leggen. Overige sprekers Ronald Kok Tom van Noyen Helene van Dijk Eenvoudig de markt verslaan met aandelen- en optiescreeners Demonstratie Softwarepakket VestorVest Spelen van de Probabilty Game, ontwikkeld door Van Tharp Klik hier om je nu in te schrijven voor dit HCC Beleggen Symposium op zaterdag 28 oktober 2017 in de Bilt Hcc leden: Gratis Entreekaart  -inschrijven verplicht Niet leden: Entreeticket  à €15,=          Locatie: Cultureel & Vergader Centrum H.F. Witte, Henri Dunantplein 4, 3731 CL,  De Bilt   Na het werk en dan? Wat doe jij met je geld? En met je vrije tijd? HCC!beleggen is dringend op zoek naar actieve vrijwilligers om deel te nemen aan het bestuur (zo zoeken we op dit moment een secretaris), bijvoorbeeld de redactie over de nieuwsbrief te voeren, als webmaster te fungeren, te helpen bij het organiseren van symposia en andere bijeenkomsten en meer. Ben jij een enthousiaste belegger? Meld je dan aan via het bestuur of de redactie van HCC!beleggen. Wie zoeken we? Er is behoefte aan vrijwilligers die zich met verschillende zaken willen bezighouden. Zo zoeken we mensen die graag in het bestuur willen plaatsnemen, verschillende redacteuren voor diverse werkzaamheden, maar ook zijn we opzoek naar mensen die graag contacten onderhouden met bijvoorbeeld leden, en/of sprekers/standhouders voor onze symposia. Bestuur Binnen het bestuur van HCC!beleggen is dringend behoefte aan versterking. We zijn op zoek naar een secretaris, maar indien je affiniteit hebt met beleggen en je bestuurlijke ambities op een ander gebied liggen, komen we ook heel graag met je in contact. Redacteuren We zoeken redacteuren die zo’n één à twee uur per week willen besteden aan het aanleveren van artikelen voor onze  website  en/of de nieuwsbrieven. Het gaat dan om onder meer artikelen over economische onderwerpen, specifieke beleggingsartikelen of andere voor onze leden interessante onderwerpen. Die nieuwsbrief moet natuurlijk ook in elkaar gezet worden. Ben je handig met een computer en heb je ongeveer vier uur per maand tijd, dan kun je je hiervoor aanmelden. Dit kan natuurlijk ook in combinatie met het leveren van de content voor website en/of nieuwsbrief. Contactpersonen Heb je meer affiniteit met mensen dan met teksten? Wees welkom want we zijn ook naarstig op zoek naar sociaal bedreven, communicatief vaardige mensen die contacten met bijvoorbeeld sprekers voor symposia maar ook met leden willen onderhouden. Dit zal ongeveer twee uur van je tijd per maand kosten. Ook hiervoor wordt natuurlijk wel interesse in beleggen verwacht. Heb je zin en tijd ons te helpen, meld je dan aan via het het bestuur of de redactie van HCC!beleggen HCC Beleggen interessegroepen Noordbeleggen Computerbeleggersgroep-ZH CoSA   HCC beleggen Website HCC beleggen Vacatures Adverteren Downloads Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst.

2 oktober 2017

Nieuwsbrief20170901

.. September 2017 Rentmeesterschap! Blockchaintechnologie biedt kansen Dividend is your friend Aantrekkelijkste global large cap aandelen De vier filters van Buffett en Munger Experts blijven somber Na het werk en dan? .. Zet vast in uw agenda:  69ste HCC Beleggen symposium,  28 oktober 2017   Rentmeesterschap!  Bron:  Erick Erdtsieck, Florizon.com. Erick Erdtsieck Bedrijfskundig analist/adviseur en is samen met Martin Boer oprichter van Florizon.com. Erick Erdtsieck heeft als levensmotto "hoe werkt het (hier) en waar kan ik bijdragen?". Hij is sinds 1991 bezig met onderzoek naar financiële modellen. Hierbij is de focus steeds meer komen te liggen op de fundamentele analyse; het doorgronden van de cijfers en inzichtelijk maken van risico's. Onze ideeën met fundamentele analyse Veel beleggers werken met de fundamentele analyse als uitgangspunt. Vaak neemt men dan enkele kpi's als criterium om aandelen te selecteren, denk bijvoorbeeld aan koers/winst verhouding (k/w), rendement op eigen vermogen (roe) of de kasstroom (EBITDA) balanstotaal verhouding. Onze ideeën gaan echter verder.. Door meer factoren te integreren in een fundamenteel model kan een vollediger beeld van de onderneming worden verkregen. Hoe bewust gaat het bedrijf om met zichzelf en haar omgeving (leveranciers, klanten, overheid, aandeelhouders)? Hoe zit het management in de wedstrijd? Welke risico's worden genomen? Een volledig geïntegreerd  beeld van de onderneming opbouwen, met als uitkomst "mooi gebalanceerd", dat noemen wij rentmeesterschap. De grafieken in dit artikel zijn gratis en zonder verplichtingen te raadplegen op Florizon.com. Hier vindt u ons fundamenteel oordeel over ruim 200 bedrijven. Vier pijlers Ons fundamenteel model bestaat uit vier pijlers: verdienvermogen, management, schulden en maatschappelijk bijdrage. Diverse kpi's uit de fundamentele analyse, in ons geval 20, brengen wij onder in één of meerdere pijlers. We rekenen de afzonderlijke pijlers uit en voor ieder bedrijf maken we de totale score op. Alcoa Upstream scoort 2 sterren (cijfer 4,95). Inkoop (elektriciteit, aluinaarde) en verkoop (aluminium) afhankelijk van de ontwikkeling van wereldmartken. Echter wel marktleider met vele vestigingen in de wereld. Onze Aldel kan er niet tegenop en is onlangs weer failliet gegaan. Koers heeft cyclisch verloop. Allrounder Bedrijven blinken soms uit op enkele onderdelen. We geven ze het voordeel van de twijfel en belonen deze uitschieters. Een bedrijf dat echter in de breedte goed scoort, maar niet perse de beste is in een enkele kpi zal het toch kunnen winnen. Net zo iets als een allrounder bij het schaatsen. Je hoeft niet de sprint te winnen om toch het kampioenschap binnen te halen. Maar een gouden medaille op de 500 meter is toch iets bijzonders. Verdienvermogen Dat is hoe eenvoudig het bedrijf zijn geld verdient. Mooie marges door de jaren heen, snel het geld kunnen incasseren bij klanten, lage investeringen en daarmee weinig kapitaal intensief dragen hieraan allemaal aan bij. Vaak zie je dit bij bedrijven die unieke producten maken of een unieke uitgangssituatie hebben. Warren Buffet noemt het type business waar ze in zitten wel monopoly of tollgate. Denk bijv. aan Alphabet, Johnson&Johnson, Liander/Enexis of de veerboot naar Schiermonnikoog. Het omgekeerde: een bedrijf met veel concurrentie dat afhankelijk is van prijzen in een wereldmarkt, heeft een laag verdienvermogen. bijv. Alcoa Upstream, Arcelor Mittal, AirFrance KLM. Alphabet scoort 4 sterren (cijfer 7,45). De advertentiemarkt digitaliseert. Als je als bedrijf gevonden wilt worden op internet, biedt Google je exclusieve toegang tot consumenten. Geen monopolist, je kunt immers ook Facebook kiezen of een lokale website. Koers gaat gestaag omhoog. Opeenvolgende analyses laten wel een geleidelijke verzwakking zien in de fundamenten. Management Het management bestuurt de onderneming, alloceert kapitaal aan nieuwe initiatieven of keert het uit aan de aandeelhouders. Ook gaat het (nieuwe) schulden aan bij een overname. We proberen het verantwoord handelen in kaart te brengen en gebruiken daarvoor diverse kpi's. Payout ratio, Crediteuren termijn, Goodwill, effectiviteit van de investeringen. (Het kapitaal in) de onderneming is van de aandeelhouder, het management is aangesteld om er verantwoord mee om te gaan. Dat willen we dan met enige zekerheid weten. Schulden Is de schuldpositie in het bedrijf verantwoord en hanteerbaar. We kijken hierbij naar de solvabiliteit, de liquiditeit en de rentedekking. Kan uit de kasstroom de rente worden betaald en wat blijft er dan over voor de aandeelhouder? Ahold ging in 2002 bijna ten onder aan te veel schulden. De banken vonden het allemaal fantastisch, want Ahold was een goede klant, maar de aandeelhouder heeft er niets aan. Maatschappelijke bijdrage De omgeving brengen we in kaart door te kijken naar de snelheid waarmee het bedrijf haar rekeningen betaalt en hoe het zit met haar gedrag t.a.v. belastingen. Een bedrijf die hierin de grenzen opzoekt, neemt bewust meer risico's, ook op andere vlakken. Tot slot Als maar willen groeien, het doen van ongebreidelde overnames, het management vindt het mooi, de banken vinden het mooi. De aandeelhouder zit echter op de blaren mocht het allemaal niet uitkomen. De fundamentele analyse kan bijdragen om, via de jaarverslagen, tot een goed oordeel van een bedrijf te komen. Of het jaarverslag een natuurgetrouwe weergave van een bedrijf geeft, is ter oordeel van de accountant. Het helpt niet dat de rekening hiervan betaald wordt door het bedrijf zelf. Oplichting en misleiding zijn van alle tijden en liggen op de loer. Missers zijn niet te voorkomen: Imtech, TrustBuddy, Baan, Infotheek, HCS. De lijst is helaas veel langer. Gelukkig gaat het meestal goed.   Blockchaintechnologie biedt kansen Bron:  DNB Waar aan het gebruik van bitcoin risico’s kleven, biedt de achterliggende technologie van deze virtuele munt kansrijke mogelijkheden. Dat is dan ook de reden dat DNB experimenteert met deze technologie, de zogenoemde distributed ledger-technologie waarvan de blockchain de bekendste verschijningsvorm is. Gebruik hiervan in de financiële wereld zou kunnen leiden tot efficiëntere markten, kostenbesparingen en een grotere weerbaarheid tegen cyberaanvallen en operationele storingen. Risico’s gebruik bitcoin Het gebruik van bitcoin groeit nog steeds. Zo is het aantal transacties in deze virtuele munt de laatste jaren sterk gestegen, al lijkt het gebruik van bitcoin voor de aan- en verkoop van goederen nog beperkt te blijven. DNB blijft bij haar waarschuwing dat aan het gebruik van virtuele valuta’s nog steeds de nodige risico’s kleven. Banken en betaalinstellingen lopen afgeleide integriteitsrisico’s bij het gebruik van virtuele valuta’s doordat de identiteit van kopers en verkopers niet of onvoldoende kan worden gekend. Banken en betaalinstellingen dienen daarom gepaste maatregelen te treffen in het kader van een beheerste en integere bedrijfsvoering, mochten zij toch diensten met gebruik van virtuele valuta’s willen aanbieden.  Blockchain heeft potentie Anders dan van de bitcoin zelf valt er van de achterliggende technologie van deze virtuele munt -distributed ledger-technologie, met als bekendste verschijningsvorm blockchain- meer heil te verwachten. De distributed ledger-technologie is een manier om transacties en saldi digitaal in een netwerk te administreren. In een traditionele administratie houdt een centrale partij een grootboek bij. In de distributed ledger-technologie houden alle deelnemers het gezamenlijke grootboek bij op hun eigen computers. Zo ontstaat een gedeeld, decentraal, grootboek (een ‘distributed ledger’). Op deze manier kunnen transacties direct, zonder tussenpartijen en met in principe lage kosten, plaatsvinden tussen verzender en ontvanger. De technologie is in potentie snel en altijd beschikbaar. Een toepassing voor consumenten en bedrijven kan bijvoorbeeld het efficiënter en goedkoper uitvoeren van internationale betalingen zijn. Ook zijn gegevens betrouwbaar, omdat alle transacties decentraal worden geverifieerd. Eigenaarschap van bijvoorbeeld muziek, diamanten of huizen kan in distributed ledger toepassingen door de consument zelf gecontroleerd worden. Veel banken en andere financiële instellingen onderzoeken het gebruik van de technologie voor diverse doeleinden met het oog op de mogelijke efficiency-voordelen: door het gebruik van een uniforme infrastructuur en de decentrale opslag van data zijn minder tussenpartijen nodig, kunnen processen gestroomlijnder lopen en kan communicatie tussen marktpartijen eenvoudiger uitgevoerd worden. Invoering ervan in de financiële sector zal ook aanpassingen van centrale banken en toezichthouders vergen, bij het gebruik door de centrale bank zelf of door de financiële marktpartijen. DNB is daartoe wanneer mogelijk bereid. Als een financiële onderneming kan aantonen dat deze met behulp van blockchain-technologie op een efficiëntere en betere manier voldoet aan het achterliggende doel van een integere en beheerste bedrijfsvoering, kan ze in beeld komen voor de regulatory sandbox: maatwerk in het toezicht voor innovatieve concepten. Op deze manier kan DNB innovatie die bijdraagt aan de toezichtdoelstellingen zoveel mogelijk accommoderen.  Betere financiële weerbaarheid Distributed ledger-technologie kan het financiële systeem mogelijk weerbaarder maken. Als alle decentrale computers steeds alle informatie hebben en de gehele toestand van de infrastructuur bevatten, kan het uitvallen van één of enkele computers geabsorbeerd worden door de overblijvende computers die de correcte informatie hebben. Hierdoor worden operationele risico’s verlaagd. Daarnaast biedt distributed ledger-technologie waarschijnlijk een betere weerbaarheid tegen cyber aanvallen. Alle systemen voor clearing of settlement van financiële transacties tussen meerdere partijen moeten uiteraard beveiligd zijn tegen cyber aanvallen, waarbij de lat recent hoger is gelegd, zoals is beschreven in een publicatie van de samenwerkende centrale banken en effectentoezichthouders. Goed gebruik van de nieuwe technologie kan helpen die lat te halen.  DNB test distributed ledger-technologie Om de mogelijkheden op juiste waarde te schatten, onderzoekt, analyseert en test DNB de distributed ledger-technologie in nationaal én internationaal verband. Daarbij wordt onderzoek gedaan naar de mogelijke ontwerpen van distributed ledger-technologie die voor het gebruik in de financiële sector de meeste voordelen bieden en de eigenschappen bezitten die de centrale bank belangrijk acht. Door eigen hands-on experimenten uit te voeren, kan beter begrip verkregen worden over wat de technieken te bieden hebben en welke voor- en nadelen ze opleveren. Het is nog niet bekend of en zo ja, wanneer blockchain haar intrede gaat doen in de financiële sector. Veel hangt af van de experimenten die nu gedaan worden door diverse partijen. Wel is duidelijk dat innovatieve technieken kunnen leiden tot vernieuwingen in deze sector. Red.   Meer lezen over Bitcoin en Blockchain technologie: Over Bitcoin: https://nl.wikipedia.org/wiki/Bitcoin                     https://bitcoin.org/nl/ Over Blockchain: https://nl.wikipedia.org/wiki/Blockchain Blockchain pilots (ned overheid) https://www.blockchainpilots.nl/ (met links naar video's en voorbeelden) Hcc Beleggen interessegroep Computerbeleggersgroep-ZH   Computerbeleggersgroep-ZH Sinds de oprichting in 2002 houden wij ons bezig met “Beleggen met behulp van de computer”. Het accent ligt daarbij op het vergroten van de kennis van het ontwikkelen en exploiteren van handelssystemen. Deze zijn vooral gebaseerd op methoden uit de kwantitatieve en statistische analyse. Uiteraard wordt daarbij ook aandacht besteed aan ondersteunende software. Regelmatig besteden we echter ook aandacht aan andere vormen van beleggen zoals Fundamentele analyse. Daarbij gaan we altijd uit van het beschrijven en bespreken van een gestructureerde aanpak die gebaseerd is op objectieve grondslagen.  Wij komen 9 keer per jaar bijeen. Afwisselend in Berkel & Rodenrijs en Delft. Klik hier voor meer info    Contactadres: janroozenburg@kpnplanet.nl   Dividend is your friend Bron:  Ronald Kok, Analist.nl Ronald Kok (RBA)  Financieel analist, entrepeneur en uitgever van o.a. Analist.nl Na zijn economie opleiding aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, VBA aan de VU  Universiteit van Amsterdam bleef hij zich verder specialiseren w.o. EFFAS , en  focust hij zich nu vooral op financiële analyse en de praktische toepasbaarheid van beleggingsstrategieën. Zijn aandachtsgebieden zijn vooral de Amerikaanse en Europese aandelen. Daarnaast focust Ronald zich ook op derivatenstrategieën, asset-allocatie en risicomanagement. Strategieën die op dividenden gebaseerd zijn, zijn meestal niet de meest dynamische strategieën. Wanneer we echter naar de resultaten van het beleggen in “hoog-dividend”aandelen kijken dan zijn de resultaten zeer aantrekkelijk. Het is daarom onterecht dat er over dividendbeleggen weinig geschreven wordt. Een dividenduitkering is niet meer dan een periodieke uitkering aan de aandeelhouders, niets meer , maar ook niet minder. Het feit dat dividenden van te voren meestal bekend zijn en dat de waarde van het dividend altijd van de koers af gaat maakt het geheel erg stabiel en voorspelbaar. Het uitkeren van dividenden is echter een teken van sterkte van het bedrijf: het bedrijf kan het geld missen en wil het aan haar aandeelhouders geven. Slechte bedrijven kunnen en doen dit niet. Dus wanneer we een schifting maken tussen dividenduitkerende bedrijven en niet-dividenduitkerende bedrijven dan scheiden we in principe de goede bedrijven van de slechte bedrijven. Cash of in aandelen De ontvangen dividenden bieden voor beleggers een sterke buffer voor koersverliezen. Immers als de koers van het aandeel omlaag gaat dan biedt het ontvangen dividend dan weer compensatie ervoor. De ontvangen dividenden kunnen ofwel in contanten ontvangen worden ofwel in stockdividenden (= in aandelen). Het ontvangen contante dividend kan weer in andere titels geïnvesteerd worden. De ontvangen aandelen via het stockdividend leveren weer meer aandelen op. Wat de beste keuze is, dividend in contanten of in aandelen, is niet evident. Uit het oogpunt van risicomanagement is het aan te raden om te kiezen voor dividenden in contanten, want zo worden de participaties in de geïnvesteerde aandelen niet te groot. Rente-op-rente effect Wanneer we jaar op jaar dividenden blijven ontvangen dan ontstaat er een rente-op-rente effect. Dit is een niet te onderschatten effect, want hoe langer de looptijd hoe hoger de ontvangen dividenden worden. Wanneer we jaar op jaar de ontvangen herbeleggen ontstaat er een parabolische functie die enorm sterk wordt. Het startkapitaal groeit dan in het begin nog beperkt in absolute termen, maar op termijn wordt het kapitaal groter en worden de ontvangen dividenden ook in absolute termen groter. Einstein noemde dit zelfs het achtste wereldwonder. De tijd werkt hier dus in uw voordeel: meer tijd levert een sterker rente-op-rente effect. Adder onder het gras: te hoge dividendrendementen Wordt dan iedereen op de lange termijn rijk door simpelweg de aandelen met het hoogste dividendrendement te kopen? Uiteraard niet, want voor niets gaat de zon op. Het is zelfs zeer gevaarlijk door puur naar het dividendrendement te kijken. Immers, hoe lager de koers hoe hoger het dividendrendement vanzelf wordt. Bij extreem hoge dividendrendementen zit er dan ook meestal een addertje onder het gras. Daarnaast kunnen bedrijven ook alleen dividendbetalingen doen indien de financiële toestand dit toelaat. Belangrijke indicatoren hiervoor zijn de kasstromen en de solvabiliteit van het bedrijf.   Dit zijn de aantrekkelijkste wereldwijde large cap  aandelen Bron:  Robert van den Oever, Morningstar Morningstar's Large Cap Global Core Pick List is de maandelijkse lijst met de aantrekkelijkst gewaardeerde wereldwijde large cap aandelen die een Narrow of Wide Moat rating hebben. De bedrijven op de lijst hebben concurrentievoordelen voor de lange termijn, ofwel Economic Moat. De aandelenanalisten van Morningstar selecteren voor elke sector "top picks" die concurrentievoordeel hebben en tegelijk ondergewaardeerd zijn. Daarin verschilt de Large Cap Global Core Pick List van die andere lijst, de Ultimate Stock Pickers, want die wordt samengesteld uit de aandelen die favoriet zijn bij een groep van 26 fondsmanagers die Morningstar hoog aanslaat op hun deskundigheid. De Large Cap Global Core Pick List legt de nadruk op Amerikaanse aandelen en wereldwijde aandelen die op de Amerikaanse aandelenbeurzen verhandelbaar zijn. Op de wereldwijde lijst kunnen dus aandelen verschijnen die ook deel uitmaken van de Europe Core Pick List. De lijst wordt, net als de Europe Core Pick List, maandelijks herzien; aandelen die minder ondergewaardeerd zijn, vallen af, en worden vervangen door bedrijven waar nog wel ruimte zit tussen de actuele koers en de Fair Value die Morningstar voor ze berekent. Ondergewaardeerde sectoren Omdat de lijst wordt samengesteld uit ondergewaardeerde aandelen, is de waardering duidelijk anders dan die van de wereldwijde large cap markt. De lijst noteert op 90% van de Fair Value, terwijl de S&P 500 aandelen die actief worden gevolgd door Morningstar-analisten samen op 102% noteren, hetzelfde niveau als vorige maand. De sector met de laagste waardering is voor augustus - net als de twee voorafgaande maanden- de sector 'consumer discretionary' die noteert op 82% van zijn Fair Value. De aandelenanalisten van Morningstar zien ook waarde in de sectoren industrie, vastgoed en gezondheidszorg, die alledrie op minder dan 88% van hun Fair Value noteren. Sectoren in detail: consumentengoederen We bekijken de sectoren meer in detail, te beginnen met consumer discretionary. Daar gaan  Fiat Chrysler Automobiles en Viacom van de lijst af. Voor hen in de plaats komen L Brands en Mattel. Kijken we vervolgens naar de sector 'consumer staples', dan verdwijnen er twee aandelen: Wal-Mart en Anheuser-Busch InBev. Hun plek wordt ingenomen door Colgate-Palmolive en Imperial-Brands. Over Colgate-Palmolive zegt Morningstar-analist Erin Lash: 'Het aandeel Colgate-Palmolive krijgt een Wide Moat rating vanwege zijn sterke merken en de kostenvoordelen ten opzichte van zijn concurrenten. Het merk is dermate sterk dat klanten het trouw blijven waardoor het bedrijf een permanente voorsprong heeft weten op te bouwen. De inspanningen om nieuwe, regionale producten op de markt te brengen tegen een hogere prijs (de merkkracht rechtvaardigt de premium prijs) werken en helpen mee om het hoge marktaandeel van 44% wereldwijd in tandpasta te verstevigen. Dat marktaandeel is driemaal hoger dan dat van de eerstvolgende concurrent.' Financials De sector financials kent deze maand een tamelijk groot aantal wisselingen. We nemen afscheid van Affiliated Managers Group, T. Rowe Price Group, Canadian Imperial Bank of Commerce. Voor hen in de plaats komen Lloyds Banking Group, BlackRock en Berkshire Hathaway. Over Lloyds Banking Group zegt Morningstar-analist Derya Guzel: 'Lloyds heeft bijna volledige exposure naar het Verenigd Koninkrijk. Na de grote reorganisatie die begin in 2011  is de bank omgevormd tot een laag-risico retail- en zakenbank die sterk op zijn thuismarkt is gericht. Hoewel de huidige economische en politieke vooruitzichten, met name de Brexit, invloed kunnen hebben, denken wij dat de bank volatiliteit op korte termijn kan weerstaan.' Gezondheidszorg De sector Gezondheidszorg kent twee wisselingen: Gilead Sciences en Alexion Pharmaceuticals gaan eruit en Patterson en GlaxoSmithKline komen erin. Industrie De sector industriële services ziet het aandeel Emerson Electric verdwijnen en daarvoor in de plaats komt Union Pacific. Vastgoed Vastgoed kent eveneens één wissel. Vornado Realty Trust wisselt van plek met Simon Property Group. Analist Brad Schwer over Simon Property Group: 'Het is de grootste eigenaar en exploitant van winkelcentra en het bedrijf staat er goed voor om voor de lange termijn aandeelhouderswaarde te creëren. Hoewel groter niet per se beter is, heeft Simon Property zijn vastgoedportefeuille opgeschoond en versterkt met projecten van hoge kwaliteit. De portefeuille is nu geografisch goed gespreid en bevat sterk opererende regionale winkelcentra en outlets. Zulke centra blijven, mits van hoge kwaliteit, een belangrijke schakel in de distributie van grote retailers. Het bedrijf heeft een gedisciplineerde aanpak van zijn investeringen en een solide balans die toekomstige prestaties ondersteunt.' Vier wissels bij IT In de IT-sector vinden we vier wisselingen: Weibo, Mastercard, Xerox en Tencent Holdings gaan eruit en nieuw zijn CA, Alliance Data Systems, Seagate Technology en International Business Machines. Morningstar-analist Andrew Lange over IBM: 'IBM heeft een Narrow Moat rating vanwege de de sterke merken en het vertrouwen dat de consument in de merknamen heeft, en vanwege de drempel voor consumenten om over te stappen naar een concurrent, de 'switching costs'. Dat geldt voor alledrie de divisies: services, software en hardware. De IT van veel bedrijven draait op apparatuur van IBM en dat is niet zomaar in te wisselen. Bedrijven willen daar ook geen risico mee nemen, aangezien hun IT de ruggengraat van hun bedrijfsvoering is. Bovendien helpt de enorme hoeveelheid patenten die het bedrijf bezit bij de ontwikkeling van nieuwe producten en diensten.' Lees meer over aandelen: - Dit zijn de aantrekkelijkste wereldwijde large cap aandelen (oorspronkelijke artikel met links naar genoemde bedrijven) - Dit zijn de aantrekkelijkste Europese aandelen - augustus - Deze bedrijven kunnen de concurrentie met Amazon aan - De cloud: luchtkasteel of groeibriljant?   De vier filters van Buffett en Munger Bron:  Hendrik Oude Nijhuis, Beter in beleggen Hendrik Oude Nijhuis Auteur, oud bestuurslid HCC Beleggen en BSC Duitenberger. Oprichter Warrenbuffet.nl Hendrik Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in ‘s werelds beste beleggers. Hij is medeoprichter van Beterinbeleggen.nl en zijn bestseller over Warren Buffett is via de website http://www.warrenbuffett.nl/ gratis beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen. Voor iedere mogelijke belegging hanteren Warren Buffett en zijn zakenpartner Charlie Munger vier simpele filters. Deze filters zijn zo simpel dat het dooddoeners lijken. Maar vat ze zo niet op. Ik zou zelfs willen aanbevelen  deze vier filters in de toekomst ook zelf toe te passen. Grote kans namelijk dat dit uw rendement ten goede komt! Filter 1: Het bedrijf begrijpen Achter ieder aandeel gaat een bedrijf schuil. Bent u aandeelhouder dan bent u deels eigenaar van het onderliggende bedrijf. Stel u bezit aandelen Koninklijke Ahold Delhaize. Dan bent u mede-eigenaar van een van de grootste retailers in onder andere Nederland en Vlaanderen. Lang niet iedere belegger is zich hier terdege van bewust. TIP: Lees het jaarverslag en doe nader onderzoek alvorens een bedrijf als belegging te overwegen. Filter 2: Duurzame competitieve voordelen Uitsluitend bedrijven die over duurzame competitieve voordelen beschikken zijn volgens Buffett en Munger als belegging interessant. Dit type bedrijven is in staat de winst gestaag op te voeren. Is van duurzame competitieve voordelen geen sprake dan is het een kwestie van tijd voordat de winst als sneeuw voor de zon verdwijnt. Winst trekt namelijk ogenblikkelijk concurrentie aan. Enkele voorbeelden van duurzame competitieve voordelen zijn distributienetwerken, merken, netwerkeffecten en patenten. Sportwagenfabrikant Ferrari bijvoorbeeld kan veel hogere prijzen vragen dan de daadwerkelijke kosten van productie wat wordt verklaard door het exclusieve merk. TIP: Beoordeel of sprake is van duurzame competitieve voordelen alvorens een bedrijf als belegging te overwegen. Filter 3: Integer en getalenteerd management Wanneer uzelf een winkel zou hebben en op zoek bent naar een manager voor de dagelijkse gang van zaken dan zou u uiteraard willen weten wie die persoon is. Wellicht zelfs geeft u hem of haar een aandeel in het bedrijf om de belangen meer in lijn met elkaar te brengen. Bij beursgenoteerde bedrijven is dit eigenlijk niet anders. Het is een goed teken wanneer het management een lange staat van dienst heeft en ook zelf aandelen in het bedrijf bezit. Aandelen van zogeheten familiebedrijven bijvoorbeeld presteren gemiddeld bezien bovengemiddeld goed. TIP: Besteed tijd aan het beoordelen van het management. Heeft men ook zelf aandelen in het bedrijf of zijn er mogelijke aanwijzingen dat het management niet integer is? Filter 4: Aantrekkelijke waardering Een bedrijf kan nog zo goed zijn maar is de waardering torenhoog dan is het aandeel alsnog niet interessant. De kunst is - en dit is beslist meer kunst dan wetenschap (!) - om minder te betalen dan wat het bedrijf realistisch beschouwd intrinsiek waard is. Het aandeel Ferrari steeg dit jaar al zo'n 70%. Maar dit zegt vrijwel niets over de aantrekkelijkheid van het aandeel voor wie geen idee van de intrinsieke waarde heeft. TIP: De beurskoers en de intrinsieke waarde van een bedrijf zijn dikwijls niet aan elkaar gelijk. Zonder een idee van de intrinsieke waarde een aandeel kopen is geen beleggen maar speculeren. Vorm altijd een beeld van de waarde alvorens een aandeel als belegging te overwegen. Zie deze  circa 8 minuten durende video waarin Buffett en Munger ingaan op hun vier filters. Hcc Beleggen interessegroep Noordbeleggen groep Noordbeleggen is gestart in maart 2006 rond het beleggingsprogramma Vestics. Inmiddelszijn wij verder gegaan in de boeiende wereld van het beleggen. Zo doen we onze beleggingen op individuele basis en komen zo'n vijf keer per jaar bijeen. Het zijn 'interactieve' bijeenkomsten waarin nieuwtjes en ervaringen onder het genot van een kopje koffie worden uitgewisseld. Naast het bespreken van het vaste onderwerp: de 'echte' portefeuille, komen ook onderwerpen als: ervaring met broker software, handelssystemen, indicatoren, werking van opties/turbo's enz aan bod. Met als rode draad:  - Selecteren van Aandelen.        - Selecteren van Opties.  - Werking en selectie van Turbo's - Selecteren van Beleggingsfondsen Benieuwd? Kom kom gerust een keer kijken of het iets voor je is. Mail voor meer info naar Ben Rietveld   Experts blijven somber Bron:  Corné van Zeijl, Actiam Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij ACTIAM. Daarnaast is hij een graag geziene beurscommentator bij onder meer RTL Z en BNR en schrijft hij columns voor verschillende media. Zijn opleiding heeft hij aan de Haagse Hogeschool gevolgd. De AEX is in augustus met 2,4% gedaald. En dat hadden de experts ook verwacht. Ze zijn al een tijdje somber en de AEX hapert al een tijdje. Sinds eind maart heeft de AEX niets gedaan. U heeft in de tussentijd natuurlijk wel dividend ontvangen. Ook de komende maand blijft men somber gestemd. Genoeg reden; het aanstaande schulden plafond in de US, geopolitieke omstandigheden, Trump en natuurlijk de mogelijke terugtrekkende beweging van centrale banken. Als laatste werd er nog de lagere dollar genoemd die de winsten van veel Nederlandse bedrijven onder druk zet. Voor de lange termijn is er een opmerkelijke verandering van sentiment. Dat is duidelijk in de onderstaande grafiek te zien. In historisch perspectief is het nog steeds niet overweldigend enthousiast, maar voor het eerst dit jaar zijn er meer optimisten dan pessimisten. Een van de genoemde reden is toch het bedroevende rendement van alternatieve beleggingen. Slechte keuzes voor augustus De keuze van afgelopen tijd waren belabberd. Men had AholdDelhaize en Gemalto bij de toppers staan. Deze aandelen gingen met respectievelijk 9,8% en 13,6% naar beneden. En dat terwijl men ArcelorMittal bij de floppers had staan. Dit aandeel ging door de gestegen ijzererts prijs met 13,0% omhoog. Alleen AEGON was een goede keuze. Per saldo zou een long /s hort fonds met 4,3% zijn gedaald. De IEX lezers daarentegen hadden een uitstekende maand. Zij hadden Gemalto juist bij de floppers staan. Ook Vopak stond daar bij (-12,4%). Hun fictieve long/short fonds ging met 6,2% omhoog. Ergo de IEX lezers hebben de experts met een dikke 10% ingemaakt. Daarmee hebben ze de achterstand van dit jaar bijna in een keer goed gemaakt. AholdDelhaize bij verre favoriet, Altice (weer) niet Voor de komende maand is AholdDelhaize veruit de favoriet. De experts vinden de koers teveel gedaald, zelfs met een lagere dollar, Amazon die hun markt betreedt en het ontbreken van inflatie in de US. Daarna volgen AEGON, Galapagos en Philips. Verder lijkt de flopperslijst heel erg op die van afgelopen maand. Alleen heeft Unilever SBMO vervangen. Er deden deze maand 57 experts aan de enquête mee.   Na het werk en dan? Wat doe jij met je geld? En met je vrije tijd? HCC!beleggen is dringend op zoek naar actieve vrijwilligers om deel te nemen aan het bestuur (zo zoeken we op dit moment een secretaris), bijvoorbeeld de redactie over de nieuwsbrief te voeren, als webmaster te fungeren, te helpen bij het organiseren van symposia en andere bijeenkomsten en meer. Ben jij een enthousiaste belegger? Meld je dan aan via het bestuur of de redactie van HCC!beleggen. Wie zoeken we? Er is behoefte aan vrijwilligers die zich met verschillende zaken willen bezighouden. Zo zoeken we mensen die graag in het bestuur willen plaatsnemen, verschillende redacteuren voor diverse werkzaamheden, maar ook zijn we opzoek naar mensen die graag contacten onderhouden met bijvoorbeeld leden, en/of sprekers/standhouders voor onze symposia. Bestuur Binnen het bestuur van HCC!beleggen is dringend behoefte aan versterking. We zijn op zoek naar een secretaris, maar indien je affiniteit hebt met beleggen en je bestuurlijke ambities op een ander gebied liggen, komen we ook heel graag met je in contact. Redacteuren We zoeken redacteuren die zo’n één à twee uur per week willen besteden aan het aanleveren van artikelen voor onze  website  en/of de nieuwsbrieven. Het gaat dan om onder meer artikelen over economische onderwerpen, specifieke beleggingsartikelen of andere voor onze leden interessante onderwerpen. Die nieuwsbrief moet natuurlijk ook in elkaar gezet worden. Ben je handig met een computer en heb je ongeveer vier uur per maand tijd, dan kun je je hiervoor aanmelden. Dit kan natuurlijk ook in combinatie met het leveren van de content voor website en/of nieuwsbrief. Contactpersonen Heb je meer affiniteit met mensen dan met teksten? Wees welkom want we zijn ook naarstig op zoek naar sociaal bedreven, communicatief vaardige mensen die contacten met bijvoorbeeld sprekers voor symposia maar ook met leden willen onderhouden. Dit zal ongeveer twee uur van je tijd per maand kosten. Ook hiervoor wordt natuurlijk wel interesse in beleggen verwacht. Heb je zin en tijd ons te helpen, meld je dan aan via het het bestuur of de redactie van HCC!beleggen   HCC beleggen Website HCC beleggen Vacatures Adverteren Downloads Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst.

4 september 2017

Nieuwsbrief20170801

.. .. Augustus 2017 Zomer 2017 Niet alle ETF's zijn hetzelfde Beleggingsstijl groei versus waarde Lage k/w verhoudingen altijd goed Monetaire en financiële statistieken Nederland Het gaat helemaal mis Experts blijven maar somber Vertrouwen in echtheid eurobankbiljetten Waarschuwing voor boilerrooms HCC!beleggen zoekt actieve vrijwilligers  Zet vast in uw agenda:  69ste HCC Beleggen symposium,  28 oktober 2017 Zomer 2017 Bron:  Frans Schreiber, voorzitter HCC Beleggen Frans  Schreiber RBA Voorzitter HCC Beleggen, Partner en bestuurder bij Elite Fund Management, deze instelling staat onder toezicht van de AFM en DNB. Hij is sinds 1992 lid van HCC beleggen en een fanatieke belegger met behulp van de computer. Frans is specialist in het ontwerpen en traden van automatische handelssystemen sinds 1992. Het door hem beheerde All Markets Fund is geheel gebaseerd op deze automatische handelende computersystemen. Daarnaast is hij beheerder van het Long/Short Fonds de Dutch Darlings, dat alleen handelt in aandelen op de Amsterdamse beurs. Beide fondsen hebben een vergunning van de AFM. Opleiding: Faculteit Diergeneeskunde, aan de Universiteit Utrecht. Register Beleggings Analist, opleiding VU. Seminars TradeStation, Kaufman, Larry Williams, Schwager, Rafke. Lid van de Nevada Club, New York. Beste beleggers, de zon staat hoog aan de hemel, mensen zijn op vakantie en de volatiliteit lijkt bijna wel dood. Moeten we nog beleggen of juist niet? Daar is moeilijk een antwoord op te geven. Ten gevolge van een sterker wordende euro zijn de beurzen in Europa de laatste maanden in een neerwaartse trading range gekomen, waar weinig plezier aan viel te ontlenen. Echter onze AEX (!) wist zich onttrekken aan deze algemene malheur. Vanaf het dieptepunt in begin juli, is de AEX juist weer aan het stijgen en onttrekt zich aan de negatieve invloed van de sterke Euro. Dit is een sterk teken! Ook onze vereniging hcc groep Beleggen is stijgende in haar prestatie! We zijn druk bezig om ons 69e symposium te organiseren. Het lijkt weer een prachtige dag te worden. Het bestuur heeft een vacature voor een nieuwe secretaris, daar Winfried wegens andere bezigheden zijn functie als secretaris heeft moeten neerleggen.  Het is hooguit een half uurtje per week en natuurlijk zeggenschap over de richting van onze interessegroep voor de toekomst. We hebben een gezellig bestuur, graag willen we iemand uitnodigen om te reageren, van harte welkom. Ik wens u een prachtige zomer toe, met weinig volatiliteit!   Niet alle ETF's zijn hetzelfde Bron:  Tjerk Smelt, Indexus Tjerk Smelt  Financieel- en beleggingsadviseur bij Indexus. Tjerk schrijft regelmatig over diverse beursgerelateerde onderwerpen en maakt dagelijks de vertaalslag van uitgangspunten en doelstellingen naar een verantwoorde beleggingsportefeuille. Meer weten over indexbeleggen? Download gratis ons eBook "ETF, Theorie & Praktijk"  Omdat beleggers de vele voordelen van ETF's hebben omarmd groeit het aantal beschikbare ETF's in rap tempo. Een belegger die bijvoorbeeld wenst te beleggen in de Eurostoxx50 heeft zeer veel keus. Los van alle varianten kun je al kiezen uit enkele tientallen ETF's die rechttoe rechtaan beleggen in deze index. De grote uitdaging voor de belegger is het vinden van de juiste ETF. Maar hoe moet je de ETF's vergelijken? Waar moet je precies op letten? Op het eerste gezicht zijn de ETF's immers gelijk. Verschillende aanbieders, maar dezelfde index, wellicht zelfs dezelfde beurs of beurzen van notering. Het is meer dan de moeite waard om daadwerkelijk onder de motorkap te kijken voordat je de auto koopt! Aandachtspunten bij het kopen van ETF's * (Total) Expense Ratio: Dit is de meest eenvoudige wijze van vergelijken: puur de kosten vergelijken die elke ETF-provider op zijn website weergeeft in de vorm van de TER (Total Expense Ratio); immers waarom 0,2% betalen voor een ETF als het ook voor 0,1% kan! Hoe logisch dit ook is, helaas wordt er door de meeste beleggers niet veel verder gekeken. * Tracking Difference: Simpelweg het verschil tussen het rendement van een ETF en dat van de benchmark. Een grote misvatting is dat het repliceren van een index een eenvoudige opgave is en dat ETF's altijd spot-on presteren met de te volgen benchmark. In werkelijkheid vertoont bijna elke ETF een zekere mate van Tracking Error, dus een verschil tussen het koersrendement van de ETF in vergelijking tot de prestatie van de te volgen index. Het is lastig om exact te achterhalen of het achterblijven van een ETF van structurele aard is. Het kan bijvoorbeeld komen door de wijze van replicatie van de index; dit kan uiteindelijk zowel positief als negatief uitpakken. Let wel; theoretisch zal een ETF door het kostencomponent te allen tijde iets achterblijven ten opzichte van de index. * Tracking Error: De volatiliteit van het verschil tussen de prestatie van een ETF en dat van de benchmark. Hiermee wordt berekend hoe consistent een ETF presteert; hoe consistent de index gevolgd wordt. * Replicatiemethode: Dit houdt de wijze in waarop een index gevolgd wordt. Kort gezegd zijn er drie methodes. De eerste is volledige replicatie. De naam zegt het al, alle onderliggende waarden worden in de juiste verhouding gekocht en aangehouden. De volgende methode is optimalisatie. Bij deze methode worden de belangrijkste componenten aangekocht. Onderliggende waarden die nauwelijks tot niet meetellen in de index worden niet of niet helemaal aangekocht. Het opnemen van deze componenten weegt dan niet op tegen de kosten die ermee gemoeid zijn en de kans dat daardoor de index niet goed gevolgd wordt. Dit komt dus meestal voor bij zeer breed gespreide indexen. De derde mogelijkheid is de synthetische structuur. Daarbij worden de onderliggende waarden niet aangekocht, maar wordt er een prijsafspraak, een soort derivaat, gemaakt met de tegenpartij. Het voordeel is dat de onderliggende index 1 op 1 gevolgd wordt. Van een tracking error is vaak bijna geen sprake. Wel kan er een tegenpartijrisico zijn. In de praktijk is dat risico klein of niet aanwezig. * Wegingsmethode: Een index kan 1 op 1 gevolgd worden, maar er kunnen ook varianten op gemaakt worden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan gelijkgewogen indexen (alle componenten tellen initieel mee voor hetzelfde belang) of aan varianten waarbij bepaalde sectoren, regio's of individuele posities een maximale weging mogen hebben. Dit kan zowel bij aandelen- als obligatie ETF's het geval zijn. * Concentratie: ETF's staan juist bekend om de grote spreiding door middel van een transactie. Anders dan de naam van een ETF doet vermoeden kan deze spreiding op verschillende wijzen gerealiseerd worden. Er zijn bijvoorbeeld wereldwijde indexen die bestaan uit bijvoorbeeld 1600 onderliggende aandelen; maar er bestaan ook indexen met 'slechts' 250 aandelen. De volgende vraag is wat het belang is van de grootste posities in een ETF; het kan bijvoorbeeld zo zijn dat de top-10-posities voor meer dan de helft meetellen. Dat betekent een grote concentratie. Het een hoeft niet slechter of beter te zijn dan het ander, maar het is wel van belang om dit van tevoren te weten. * Spread: Oftewel het verschil tussen de koop- en de verkoopkoers. Over het algemeen kan gesteld worden dat de ETF's met het grootste vermogen onder beheer ook de krapste spread kennen. De liquiditeit (dus de mate waarin je makkelijk in grote volumes in en uit kan stappen tegen krappe spreads) is het grootste bij de grote ETF's. Tegelijkertijd trekken de grote ETF's ook de meeste professionele handelaren waardoor de concurrentie toeneemt en de spreads over het algemeen nog krapper worden. Het aantal professionele handelaren op een bepaalde ETF kan daardoor ook een belangrijk argument zijn. * Beurs: Een ETF staat net als een aandeel genoteerd aan een effectenbeurs. Vanuit Nederland gezien zijn de transactiekosten niet op elke beurs gelijk. Veel ETF's hebben een notering aan meerdere beurzen. De beurs het dichtst bij huis is vaak het goedkoopste. Wel is het handig om te letten op de volumes die er omgaan in het betreffende fonds. Want wanneer de spread het grootste is op de goedkoopste beurs, kan je alsnog het duurste uit zijn. Conclusie De optelsom van bovenvermelde punten is dat je net als bij elke andere beursinvestering goed je huiswerk dient te doen. Blind een aandeel of obligatie kopen is net zo slim als blind een ETF kopen. Ook al staan ETF's bekend om de eenvoud, brede (-re) spreiding en lage kosten; toch dien je goed te onderzoeken waarin je investeert en wat eventueel de alternatieven zijn. Vergelijken loont; er zijn immers niet voor niets meer dan 5000 noteringen!   Hcc Beleggen interessegroep Computerbeleggersgroep-ZH   Computerbeleggersgroep-ZH Sinds de oprichting in 2002 houden wij ons bezig met “Beleggen met behulp van de computer”. Het accent ligt daarbij op het vergroten van de kennis van het ontwikkelen en exploiteren van handelssystemen. Deze zijn vooral gebaseerd op methoden uit de kwantitatieve en statistische analyse. Uiteraard wordt daarbij ook aandacht besteed aan ondersteunende software. Regelmatig besteden we echter ook aandacht aan andere vormen van beleggen zoals Fundamentele analyse. Daarbij gaan we altijd uit van het beschrijven en bespreken van een gestructureerde aanpak die gebaseerd is op objectieve grondslagen.  Wij komen 9 keer per jaar bijeen. Afwisselend in Berkel & Rodenrijs en Delft. Klik hier voor meer info    Contactadres: janroozenburg@kpnplanet.nl   Beleggingsstijl groei versus waarde: wie wint? Bron:  Robert van den Oever, Morningstar Waardebeleggen betekent kopen op onderwaardering tegen een lage prijs, met als doel om op lange termijn te profiteren als een aandeel die onderwaardering gaat inlopen op weg naar zijn Fair Value. Groeibeleggen betekent een hogere prijs willen betalen voor een aandeel dat sterke groeiperspectieven heeft. De hoge prijs wordt gerechtvaardigd door de hoge groei en rendementen die in het verschiet liggen. Het onderscheid tussen waarde en groei vormt de basis voor de Morningstar Style Box, de matrix met negen segmenten die de beleggingsstijl combineert met de marktkapitalisatie van een aandeel. Waarde, Groei en Gemengd samengevoegd met Small-, Mid- en Large Cap. Wie wint? Morningstar propageert beleggen voor de lange termijn op basis van de waarde-stijl. Echter, in kortere periodes kan de groei-stijl het juist beter doen. Dan Kemp, chief investment officer van Morningstar Investment Management, onderzoekt de prestaties van beide beleggingsstijlen. Wie wint? De laatste paar jaar doet groei-beleggen het beter dan waarde-beleggen. Onderstaande grafiek laat zien dat over de periode vanaf 2014 groei bijna voortdurend een veel hoger rendement haalt dan waarde: Maar nemen we een langere periode, dan blijkt waarde juist weer in het voordeel te zijn. Onderstaande grafiek gaat terug tot juni 1996. Afgezien van een korte periode waarbij groei aanvankelijk hoger scoort, laat de lijn duidelijk zien dat waardebeleggen het grootste deel van de gemeten periode een beter rendement oplevert. Drijfveren van multi-asset Kijken we in meer in detail naar factoren die het rendement bepalen, dan is het zinvol om te zien welke drijfveren er ten grondslag liggen aan de beslissingen van mixportefeuilles, ofwel de multi-asset strategie. Om de asset allocatie te bepalen en te variëren, hanteren mixfondsen doorgaans deze drie stijlen:      *   Macro-economisch gedreven De asset allocatie wordt bepaald door de macro-economische inzichten van de fondsbeheerder en de vooruitzichten voor economische groei, inflatie, rente enzomeer. Deze indicatoren worden gebruikt om een voorspelling voor de markt te doen met een horizon van ongeveer drie jaar.      *   Momentum-gedreven De belangrijkste drijfveer is de korte en middellange termijn prijstrend in de markt van aandelen, obligaties en andere vermogenscategorieën. Ook de trends bij onderliggende economische indicatoren en winstontwikkeling van bedrijven kan een rol spelen. Fondsmanagers vergroten in hun portefeuille de weging van assets die een stijgende prijsontwikkeling doormaken of die een toenemend groeipatroon laten zien.      *   Waarderingsgedreven Deze benadering is gebaseerd op de Fair Value schattingen zoals de Morningstar-analisten die berekenen. Aan de hand van deze Fair Value calculaties bepalen fondsmanagers welke aandelen betere waarde en een gunstigere risico-rendementsverhouding bieden. Zulke portefeuilles bevatten meer aandelen die bij het grote publiek uit de gratie zijn geraakt en zijn tegendraads. De benadering is fundamenteel lange termijn. Dat vereist discipline om te blijven zitten als koersen in een dip raken, maar ook als euforie op de beurzen de koersen omhoog laat schieten. Het is zaak om dan niet meteen per se die winst te willen verzilveren, als het doel op de lange termijn ligt. Lange termijn sleutel tot rendement De lange termijn is de sleutel tot een bestendig rendement. Want uit onderzoek dat zich richtte op langdurige periodes, komen volgens Kemp twee belangrijke conclusies naar voren: De eerste is dat trends iets zijn van de korte termijn. Omhoog of omlaag, het wordt vroeg of laat altijd weer gevolgd door een tegengestelde beweging. Hoe langer de periode is, hoe meer die verschillen afgevlakt raken. De hierboven beschreven aanpak van momentum-beleggen werkt bijvoorbeeld uitstekend in een opgaande markt, maar zodra er een correctie komt, is er een groot risico op flinke verliezen. Tweede conclusie is dat er een verband is tussen waardering en toekomstig rendement (of verlies). Als de markt noteert tegen waarderingen die aan de onderkant van de historische range liggen, dan zijn de toekomstige rendementen hoger dan gemiddeld en de verliezen (verschil tussen piek en diepste punt in een cyclus) kleiner dan gemiddeld. Omgekeerd, als de markt noteert tegen het hoogste punt van de historische range, dan zijn toekomstige rendementen kleiner en verliezen groter dan gemiddeld. Tegendraads Om een goed rendement te boeken, is een tegendraadse benadering (contrarian approach) nodig, maar de wetenschap van behavioral investing leert dat dat makkelijker gezegd dan gedaan is. Daar komt nog bij dat de incentives in de fondsindustrie voor de manager doorgaans gericht zijn op de korte termijn en geduld niet belonen. Het antwoord op de vraag wie er wint, hangt samen met de periode die de belegger kiest, is de conclusie van Kemp. Op de korte termijn kan groei het duidelijk beter doen dan waarde. Maar op de langere termijn komt uit de waarde-strategie een hoger rendement tevoorschijn. Lees meer over Waarde versus Groei: - Stijl bewust - Groei-aandelen zijn de smaakmakers op de beurs - Marktbarometer mei: small caps blijven duidelijk achter   Lage koers/winst-verhoudingen altijd goed Bron:  Ronald Kok, Analist.nl Ronald Kok (RBA)  Financieel analist, entrepeneur en uitgever van o.a. Analist.nl Na zijn economie opleiding aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, VBA aan de VU  Universiteit van Amsterdam bleef hij zich verder specialiseren w.o. EFFAS , en  focust hij zich nu vooral op financiële analyse en de praktische toepasbaarheid van beleggingsstrategieën. Zijn aandachtsgebieden zijn vooral de Amerikaanse en Europese aandelen. Daarnaast focust Ronald zich ook op derivatenstrategieën, asset-allocatie en risicomanagement. De koers/winst-verhouding geldt steevast tot de meest bekende aandelenratio’s. We zien in de praktijk dat deze ratio nog steeds ‘als een tierelier’ werkt want mandjes met aandelen met lagere koers/winst-verhoudingen leveren veel meer op dan die met hogere. En dit is op zich vreemd want als deze ratio erg populair is dan zou het effect in de praktijk absoluut weggevaagd zijn want markten zijn immers behoorlijk efficiënt. Desalniettemin blijven wij absoluut een grote fan van deze ratio. De onderstaande grafiek toont de rendementen van mandjes met aandelen met koers/winst-verhoudingen tussen de 5 en de 10.  Gemiddeld leverden deze mandjes jaarlijks ruim 16 procent per jaar op. Uiteraard kan niet 1 ratio de markten voorspellen want ook dit mandje met ‘goedkope’ aandelen verloor ruim 40 procent in 2008. Dit zien we bij alle screeners die wij volgen maar het verlies van dit mandje was wel relatief lager. De onderstaande tabel laat de rendementen van deze screener zien onderverdeeld in de verschillende marktkapitalisaties. De microcaps zijn de bedrijven tot aan 250 miljoen euro marktkapitalisatie. En dit loopt zo verder op tot de megacaps die de allergrootste bedrijven ter wereld zijn. Wat ons opvalt is dat we bij de verschillende marktkapitalisaties vrij weinig verschillen zien. De meest rechter kolom laat de jaargemiddelden zien en hier zien we geen hele grote afwijkingen. Wel dat de microcaps het het beste hebben gedaan maar dit komt ook deels doordat microcaps in het algemeen het beter doen in verband met de extra compensatie voor de hogere risico’s (de ‘size’ premie). Om de rendementen nog verder te duiden laten we de rendementen zien wanneer we in 2004 100 euro in dit mandje belegd hadden. Dit mandje is nu middden 2017 ruim 540 euro waard (inclusief de herbelegde dividenden). U ziet hier de val van het kapitaal in 2008 maar dit werd in de jaren er op ruimschoots gecompenseerd.   Monetaire en financiële statistieken Nederland Bron:  DNB.nl De onderstaande grafieken bestrijken een groot aantal deelgebieden. Financële markten bijvoorbeeld is onderverdeeld naar rentes, wisselkoersen, aandelenkoersen en de emissiemarkt, Financële instellingen  naar banken, pensioenfondsen etc. Veel deeltabellen zijn er ook over de betalingsbalans. Verder zijn kerngegevens bijeengebracht over financële stabiliteit en de Nederlandse economie (o.a. in een macro-economisch scorebord). De mini tabellen zijn voorzien van links naar door u zelf aan te passen grafieken op de website van DNB.nl. Uitstaande leningen banken ( In procenten ) Spaardeposito's met opzegtermijn ( In procenten ) Nieuwe woning hypotheken mfi's   (In miljarden euro's ) Rente jongste 10-jarige staatslening  ( In procenten ) Goudprijs per kg ( In duizenden euro's ) Saldo lopende rekening 4kw.som     ( In miljarden euro's ) Extern vermogen ( In miljarden euro's ) Euro-dollar wisselkoers   Bruto emissies lang schuldpapier     (In miljarden euro's ) Solvabiliteit verz. onder toezicht ( In procenten ) Beleidsdekkingsgr. pensioenfondsen  ( In procenten ) Beleggings-instellingen   Hcc Beleggen interessegroep Noordbeleggen groep Noordbeleggen is gestart in maart 2006 rond het beleggingsprogramma Vestics. Inmiddelszijn wij verder gegaan in de boeiende wereld van het beleggen. Zo doen we onze beleggingen op individuele basis en komen zo'n vijf keer per jaar bijeen. Het zijn 'interactieve' bijeenkomsten waarin nieuwtjes en ervaringen onder het genot van een kopje koffie worden uitgewisseld. Naast het bespreken van het vaste onderwerp: de 'echte' portefeuille, komen ook onderwerpen als: ervaring met broker software, handelssystemen, indicatoren, werking van opties/turbo's enz aan bod. Met als rode draad:  - Selecteren van Aandelen.        - Selecteren van Opties.  - Werking en selectie van Turbo's - Selecteren van Beleggingsfondsen Benieuwd? Kom kom gerust een keer kijken of het iets voor je is. Mail voor meer info naar Ben Rietveld   Het gaat helemaal mis Bron:  Hendrik Oude Nijhuis, Beter in beleggen Hendrik Oude Nijhuis Auteur, oud bestuurslid HCC Beleggen en BSC Duitenberger. Oprichter Warrenbuffet.nl Hendrik Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in ‘s werelds beste beleggers. Hij is medeoprichter van Beterinbeleggen.nl en zijn bestseller over Warren Buffett is via de website http://www.warrenbuffett.nl/ gratis beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen. Mogelijk leest u dit artikel vanwege de onheilspellende titel. Maar nee, ik meen niet dat het met de aandelenmarkten helemaal mis dreigt te gaan. Graag vertel ik juist eens waarom pessimisten soms zo slim lijken en waarom u zich daar maar beter bewust van bent... Verlies voelt erger Een van de redenen waarom pessimisten soms slimmer lijken is de impliciete veronderstelling dat zij kennelijk op basis van onderzoek iets te weten zijn gekomen. Iets wat optimisten nog niet ontdekt hebben. Vertel beleggers na een paar weken van stevige koersdalingen dat het met aandelen wel goed komt en sceptische blikken vallen u ten deel. Vertel dat een crash aanstaande is en u heeft wel meteen de volledige aandacht. Dat verlies emotioneel sterker wordt gevoeld dan winst van gelijke omvang speelt hierbij ongetwijfeld een rol. Een artikel over een aanstaande crash wordt veel beter gelezen dan een bericht dat alles langzaam beter wordt, ook al geldt dit laatste meestal en voor de meeste mensen. Pessimisme laat zich soms lastig onderscheiden van kritisch nadenken en wordt vaak serieuzer genomen dan optimisme. Andere horizon Zoals u waarschijnlijk wel bekend is Warren Buffett over de toekomst bijzonder optimistisch gestemd. Volgens hem heeft het systeem van de vrije markt het menselijk potentieel 'ontketend'. Jeremy Siegel, economieprofessor en auteur van de klassieker 'Stocks for the Long Run', staat wat aandelenmarkten betreft al eveneens als optimist te boek. Dat Buffett en Siegel zo optimistisch zijn is niet omdat zij geen risico's zien. Buffett bijvoorbeeld erkent dat hij geen idee heeft of aandelen over een jaar hoger of lager zullen staan. Beide heren hanteren simpelweg een andere (langere) horizon dan vele anderen. Dit verschil lijkt subtiel maar helpt te verklaren waarom pessimisten soms gelijk lijken te hebben ondanks vooruitgang op allerlei gebied. Een illusie En dan is er nog een illusie die pessimisme verleidelijk maakt... Wellicht herinnert u zich de hoge olieprijzen in de jaren 80? Consumenten pasten zich hierop aan en probeerden zo weinig mogelijk brandstof te gebruiken. Olieproducenten investeerden juist volop om extra te kunnen produceren. Gevolg: lage olieprijzen in de jaren 90. Aan de lage brandstofprijzen pasten consumenten zich opnieuw aan. Brandstofslurpende auto's vonden vooral in de Verenigde Staten gretig aftrek. Olieproducenten waren nog maar weinig geneigd om extra te investeren. Gevolg: hogere prijzen met zelfs een piek van zo'n US $ 150 per vat in 2008. Opmerkelijk is nu het volgende: ondanks dat iedereen wel bekend was met het aanpassingsvermogen in het verleden werd omstreeks 2008 het idee van 'Peak Oil' alom omarmd. De heersende gedachte was dat olieprijzen steevast heel hoog zouden blijven.  Maar net als in het verleden pasten vraag en aanbod zich aan. Consumenten kochten zuinigere auto's, olieproducenten investeerden fors en er werd eveneens flink wat geld gestopt in alternatieve vormen van energie. Vrijwel iedereen had onderschat hoe goed men zich aan hoge prijzen kan aanpassen. Psychologen noemen het fenomeen in bovenstaand voorbeeld wel de illusie van het einde van de geschiedenis. Het structureel onderschatten van het aanpassingsvermogen in de toekomst vormt een extra reden waarom pessimisme soms zo verleidelijk is. Wie voor de langere termijn belegt doet er verstandig aan zich bewust te zijn van de factoren die pessimisten slim doen lijken en pessimisme verleidelijk maakt. Want wie decennialang te conservatief belegt heeft uiteindelijk - met terugwerkende kracht - werkelijk reden voor pessimisme.   Experts blijven maar somber Bron:  Corné van Zeijl, Actiam Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij ACTIAM. Daarnaast is hij een graag geziene beurscommentator bij onder meer RTL Z en BNR en schrijft hij columns voor verschillende media. Zijn opleiding heeft hij aan de Haagse Hogeschool gevolgd. Juli was een mooie beursmaand. De AEX steeg maar liefst 3,6%. Dit werd vooral gedragen door de grote vier. ING, ASML, Shell en Unilever lieten allemaal weer een mooie koerswinst zien. De midkap index steeg daarentegen slechts een magere 0,6%, vooral door een reeks van teleurstellingen bij onder andere Refresco, OCI, Intertrust en Air France KLM. Er was daar overigens ook een mooie uitschieter, BESI met plus 17%. Maar deze mooie performance beïnvloedt de mening van de experts niet. Men is en men blijft somber. En dat voor 7e keer op rij maar liefst. Sinds deze sombere reeks begon is de AEX 10% gestegen. De redenen die voor de somberte werden aangegeven, waren de traditionele slechte augustus maand en de mogelijke acties van de ECB. Over de economie en de winsten maakt men zich geen zorgen. Een genoemde reden om juist positief te blijven is nog steeds het TINA argument. Op aandelen krijg je immers een stuk meer rendement dan op obligaties. Lange termijn vooruitzichten Ook voor de lange termijn blijft men somber, om dezelfde reden als voor de korte termijn. Opvallend is dat de percentages voor de korte en de lange termijn precies aan elkaar gelijk zijn.  Mooie performance aandelenkeuzes De experts hebben deze maand een mooie performance neergezet. Aan de positieve kant lieten alle aandelen een plus zien. En bijna allemaal zelfs beter dan de AEX. Bij de floppers was Gemalto de grote knaller met een min van maar liefst 17,4%. Dat tikt flink aan. Jammer dat men ook Arcelor Mittal had gekozen. Maar goed, de floppers stegen gemiddeld 5,6% en de floppers verloren 1,0%. Een long short zouden een plus van 6,6% hebben opgeleverd. Dat is een mooie score. AEGON topper voor augustus Ondanks de goede performance van AEGON, blijft het aandeel bij de toppers staan. Dat geldt ook voor AholdDelhaize. Gemalto staat er ook bij de toppers. Opvallend want vorige maand was het nog een flopper. Dat komt vooral omdat veel experts een rebound  in de koers verwachten. De zoveelste winstwaarschuwing was de zoveelste klapt in het gezicht van beleggers. Maar Gemalto’s koersdaling was zo heftig, dan men dat toch wat overdreven vindt. Bij de floppers staan twee rente gevoelige aandelen, Altice met zijn vele schulden en Unibail omdat alle onroerend goed fondsen als sector rentegevoelig zijn. Aan de enquête van deze maand deden 57 beursprofessionals mee.   Nederlanders hebben veel vertrouwen in echtheid eurobankbiljetten Bron: DNB De Nederlandsche Bank peilt elke twee jaar hoe het Nederlandse publiek denkt over het eurobankbiljet. Het laatste onderzoek onder ruim 1000 Nederlanders in 2017 laat zien dat 74% van de Nederlanders de vormgeving van de biljetten mooi vindt en dat men steeds meer vertrouwen heeft in de echtheid van de biljetten. Waardering Bijna driekwart van de respondenten is positief over het uiterlijk van de eurobiljetten. Daarmee blijft de waardering voor onze bankbiljetten hoog (figuur 1). De waardering verschilt overigens per denominatie. Het nieuwe biljet van 20 euro, uitgegeven in november 2015, wordt door 29% van de respondenten het mooist gevonden. Slechts 3% vindt de 5 euro het mooist. Fig 1 - Waardering eurobiljetten Vertrouwen blijft toenemen Nederlanders hebben een groot vertrouwen in de echtheid van de eurobiljetten. Sinds 2005 neemt dit vertrouwen gestaag toe (figuur 2). Bij de laatste meting geeft 84% van de ondervraagden een rapportcijfer van 7 of hoger en 53% geeft zelfs een 8 of hoger. In 2015 was dit nog 79% respectievelijk 51%. Mede vanwege dit hoge vertrouwen heeft maar liefst 71% van de ondervraagden in de afgelopen vijf jaar niet één keer een bankbiljet op echtheid gecontroleerd. Het toenemende vertrouwen staat los van de ontwikkeling van de hoeveelheid valse eurobiljetten, die in de afgelopen twee jaar stabiel is gebleven. Fig 2 - Vertrouwen in echtheid Kwaliteit bankbiljetten op peil In het algemeen zijn de ondervraagden tevreden over de kwaliteit van de eurobankbiljetten. Als gevraagd wordt hoe men de biljetten er uit vindt zien als het gaat om vuil, scheuren, tape et cetera,zegt 81% dat de biljetten netjes of heel netjes zijn. Dat geldt voor de euro 50 nog sterker: 85% van de ondervraagden beoordeelt deze biljetten als netjes of heel netjes. Het biljet van 5 euro komt er slechter af, want dan is nog maar de helft van de ondervraagden van mening dat deze biljetten netjes of heel netjes zijn. Downloads Rapport Motivaction Kennis en waardering eurobankbiljetten 2017 (PDF, 963.0 kB)   Waarschuwing voor boilerrooms Bron: Redactie Er zijn in Nederland diverse organisaties actief die consumenten, zonder dat daarom is gevraagd, telefonisch benaderen met een geweldig investeringsaanbod. Vrijwel altijd blijkt er sprake te zijn van fraude en gaat het om een boiler room.. Een boiler room is een verzamelnaam voor personen en organisaties die met behulp van gehaaide verkopers naar potentiële beleggers bellen (cold calling) om ze over te halen te investeren in waardeloze of nepaandelen. Beleggers worden onder grote druk gezet om geld naar het buitenland over te maken. Boiler rooms gebruiken vaak betrouwbaar ogende websites. Soms gebruiken ze namen die lijken op die van een bekende financiële organisatie. Boiler rooms brengen hun ‘slachtoffers’ het hoofd op hol met overtuigende verkooppraatjes dat er grote winsten zijn te behalen. Er wordt een relatie opgebouwd met de gedupeerden door regelmatig te bellen en in het begin goede resultaten (op papier) te laten zien. Ze wekken ook de indruk dat het om een echt eerlijk bedrijf gaat met een vergunning van de AFM en om belangrijke handel. Je moet snel  beslissen, want anders zijn de aandelen al verkocht. Voorkom dat je wordt opgelicht Geloven in de mooie beloftes en ingaan op de investeringsvoorstellen kan je veel geld kosten. Weet ook dat het in Nederland verboden is om consumenten zomaar te bellen met het aanbod aandelen te kopen of verkopen. Boiler rooms bieden vaak aandelen aan die waardeloos zijn of zelfs helemaal niet bestaan. Sommige boiler rooms misleiden beleggers doordat zij de naam gebruiken van een bekende financiële organisatie of een naam die lijkt op die van een gerenommeerde financiële organisatie. Kopers van deze aandelen worden later vaak opnieuw opgelicht, doordat ze worden benaderd om hun stukken tegen een aantrekkelijke vergoeding aan buitenlandse instellingen te verkopen. Zij moeten daarvoor een vergoeding van enkele duizenden euro's betalen, waarna zij niets meer van hun 'bemiddelaar' vernemen. Ga nooit in op aandelenverkoop per telefoon of e-mail. Vaak zijn ze erg volhoudend, ga dan ook niet in gesprek en hang elke keer direct op. Raadpleeg de registers van de AFM of de website van de buitenlandse toezichthouder in het land waar de instelling zegt te zijn gevestigd om te zien of zij over een vergunning beschikken. Bel de organisatie terug met de gegevens die je uit de registers haalt, om er achter te komen wie ze zijn. Check op internet via zoekmachines of er iets bekend is over de aanbieding. Worden er extreem hoge rendementen voorgespiegeld of is het aanbod te mooi om waar te zijn? Dan is het ook niet waar! Betaal geen restriction fee of andere onduidelijke kosten aan onbekende instellingen. Controleer op internet via zoekmachines de naam van het aandeel. Wees altijd extra alert als bedrijven of personen geld vragen over te maken naar een buitenlandse bankrekening of via zogenaamde Moneytransfer-systemen. Bekijk ook de waarschuwingslijsten van de AFM. Op de waarschuwingslijst boiler room staan ondernemingen die ongevraagd mensen hebben benaderd met een beleggingsvoorstel. De AFM heeft vastgesteld dat de ondernemingen die op deze waarschuwingslijst staan niet beschikken over een AFM-vergunning of een Europees Paspoort. De AFM adviseert  beleggers niet in te gaan op aanbiedingen van instellingen die op deze waarschuwingslijst staan. Raadpleeg ook de waarschuwingslijst van IOSCO. Daar staan waarschuwingen van aangesloten buitenlandse toezichthouders. Om consumenten te wijzen op specifieke boiler rooms gebruikt de AFM waarschuwingslijsten-boiler rooms. Een onderzoek van de toezichthouder zelf kan leiden tot zo’n waarschuwing. Ook neemt de AFM waarschuwingen over van buitenlandse toezichthouders. Via Check je aanbieder kun je zoeken op een naam en controleren of er voor gewaarschuwd is. Wil je snel zien voor welke boiler rooms wij recent (laatste update van 31 juli 2017) hebben gewaarschuwd?  bronnen: AFM: diverse publicaties Wikipedia: Arrest Alpine Investments   HCC!beleggen zoekt actieve vrijwilligers Wat doe jij met je geld? En met je vrije tijd? HCC!beleggen is op zoek naar actieve vrijwilligers om deel te nemen aan het bestuur (zo zoeken we op dit moment een secretaris), bijvoorbeeld de redactie over de nieuwsbrief te voeren, als webmaster te fungeren, te helpen bij het organiseren van symposia en andere bijeenkomsten en meer. Ben jij een enthousiaste belegger? Meld je dan aan via het bestuur of de redactie van HCC!beleggen. Wie zoeken we? Er is behoefte aan vrijwilligers die zich met verschillende zaken willen bezighouden. Zo zoeken we mensen die graag in het bestuur willen plaatsnemen, verschillende redacteuren voor diverse werkzaamheden, maar ook zijn we opzoek naar mensen die graag contacten onderhouden met bijvoorbeeld leden, en/of sprekers/standhouders voor onze symposia. Bestuur Binnen het bestuur van HCC!beleggen is dringend behoefte aan versterking. We zijn op zoek naar een secretaris, maar indien je affiniteit hebt met beleggen en je bestuurlijke ambities op een ander gebied liggen, komen we ook heel graag met je in contact. Redacteuren We zoeken redacteuren die zo’n één à twee uur per week willen besteden aan het aanleveren van artikelen voor onze  website  en/of de nieuwsbrieven. Het gaat dan om onder meer artikelen over economische onderwerpen, specifieke beleggingsartikelen of andere voor onze leden interessante onderwerpen. Die nieuwsbrief moet natuurlijk ook in elkaar gezet worden. Ben je handig met een computer en heb je ongeveer vier uur per maand tijd, dan kun je je hiervoor aanmelden. Dit kan natuurlijk ook in combinatie met het leveren van de content voor website en/of nieuwsbrief. Contactpersonen Heb je meer affiniteit met mensen dan met teksten? Wees welkom want we zijn ook naarstig op zoek naar sociaal bedreven, communicatief vaardige mensen die contacten met bijvoorbeeld sprekers voor symposia maar ook met leden willen onderhouden. Dit zal ongeveer twee uur van je tijd per maand kosten. Ook hiervoor wordt natuurlijk wel interesse in beleggen verwacht. Heb je zin en tijd ons te helpen, meld je dan aan via het het bestuur of de redactie van HCC!beleggen   HCC beleggen Website HCC beleggen Vacatures Adverteren Downloads Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst.

7 augustus 2017

Nieuwsbrief20170701

.. Juli 2017 Bespreking aandeel voor Herbeleggen Het is hier fantastisch! Kijk verder dan de AEX lang is Waarde beter dan groei Zo zit het met valutarisico Overname Whole Foods door Amazon dwingt tot herbezinning Somberte houdt aan HCC!beleggen zoekt actieve vrijwilligers ..  Zet vast in uw agenda:  69ste HCC Beleggen symposium,  28 oktober 2017 CoSA: Bespreking van aandeel voor Herbeleggen Bron:  HCC Beleggen CoSA-werkgroep Dividend Herbeleggen is een methode die zeer waardevol is voor de Lange termijnbelegger. In vorige artikelen in de Nieuwsbrief van HCC Beleggen zijn we daar nader op in gegaan. In dit artikel geven we graag een voorbeeld van deze wijze waarop wij een aandeel beoordelen op koopwaardigheid als aandeel voor Dividend Herbeleggen. De CoSA-werkgroep is een van de werkgroepen binnen HCC Beleggen. Wij bieden service die kosteloos beschikbaar is voor leden van HCC. Deze service houdt het volgende in: Wekelijks verschijnt onze Nieuwsbrief waarin een artikel is opgenomen dat ingaat op onze werkwijze of waarin een aandeel wordt besproken. De Nieuwsbrief bevat verder een link naar de Rangtabel, het overzicht van alle aandelen die we volgen met adviezen t.a.v. koopwaardigheid op basis van een set kengetallen. Daarbij beoordelen we deze aandelen vanuit drie perspectieven, Koersgroei, Dividendgroei en DividendHerbeleggen. De Nieuwsbrief geeft ook een overzicht van de performance van drie demo-portefeuilles. Deze  zijn samengesteld vanuit deze drie invalshoeken. Verder zijn er links naar onze website en naar een programma voor het downloaden van bestanden met data van aandelen en het programma CoFA dat de gebruiker in staat stelt een grondige analyse van een aandeel te maken, waarbij het ook mogelijk is de eisen die aan kengetallen worden gesteld naar eigen voorkeur aan te passen. Onze website – die overigens zeker nog niet af is – bevat veel artikelen waarin nader wordt ingegaan op de methoden voor het beoordelen van aandelen. Wij proberen kritisch te kijken naar de informatie die wij bieden en streven waar mogelijk naar uitbreiding en verbetering van deze informatie. Dat leidt regelmatig tot aanpassing en uitbreiding van deze informatie. Met enige regelmaat wordt ons gevraagd waarom wij dit alles kosteloos aanbieden terwijl elders voor een vergelijkbaar aanbod betaald moet worden. Ons antwoord is dan tweeledig. Allereerst beleven we zelf veel genoegen aan het onderhouden en ontwikkelen van de service. Wij zijn gemotiveerde beleggers die ook zelf voordeel hebben van de aanpak die is ontwikkeld. Ten tweede zijn wij ervan overtuigd dat het steeds belangrijker zal worden om voor de pensioenvoorziening ook zelf verantwoordelijkheid te nemen. Dat houdt onder meer in dat kennis van belang is voor succesvol beleggen in aandelen op Lange termijn. Wij menen daarvoor instrumenten aan te reiken en willen deze graag zo toegankelijk mogelijk maken. Dividend Herbeleggen Dividend Herbeleggen is een methode die zeer waardevol is voor de Lange termijnbelegger. In vorige artikelen in de Nieuwsbrief van HCC Beleggen zijn we daar nader op in gegaan. In dit artikel geven we graag een voorbeeld van deze wijze waarop wij een aandeel beoordelen op koopwaardigheid als aandeel voor Dividend Herbeleggen. De grootste winnaar in de huidige portefeuilles v.w.b. opbrengst YtD in 2017 is Unilever (DH) met + 31,2 %. De grootste verliezer in de huidige portefeuilles v.w.b. opbrengst YtD in 2017 is Dick's Sporting Goods (KG) met - 25,1 %. In de grijze grafiek hierboven zien we het wekelijkse verloop van de procentuele netto KG-, DG- en DH-opbrengsten, berekend t.o.v. de start begin 2017. Bij de start van de portefeuilles is de netto opbrengst 0%, want we zijn met een schone lei begonnen. De witte grafiek toont de jaarlijkse %-netto opbrengsten van zowel de tot 2017 gebruikte KG-portefeuille als van de nieuwe KG-, DG- en HB-portefeuilles YtD vanaf 2017. Netto opbrengsten bestaan uit koerswinsten en -verliezen, koop- en verkoopkosten, dividenden, eventuele extra uitkeringen én valutaverschillen tussen koop en verkoop. Is een aandeel nog niet verkocht, dan worden de virtuele kosten meeberekend. Commentaar (ek): Bespreking van een dividendherbelegger (DH-aandeel). DH-aandelen worden door CoSA gerangschikt op basis van het vijfjaarsgemiddelde van de samengestelde totaalopbrengst van én dividendherbeleggingen én koers- en valutawinsten. Die berekening gaat uit van een kwalitatief goed bedrijf, dat gedurende minstens vijf tot liefst tien van de laatste historische boekjaren stabiele DpA-, WpA- en omzetgroei realiseerde. We nemen als voorbeeld het DH-aandeel van het bedrijf "Cracker Barrel Old Country Store", dat in de op DH-adviezen gesorteerde Rangtabel op de derde plaats staat. Het is een keten van ruim 640 restaurants en cadeauwinkels in minstens 43 staten van de Verenigde Staten van Amerika.  We zien in één oogopslag, dat in de 10 historische boekjaren de omzet en de winst per aandeel (WpA) continu en stabiel groeien met geringe volatiliteit. De snelle DpA-groei zal na een aantal jaren in de pas moeten lopen met de WpA-groei en een begin van aanpassing zien we in de jaren 2014 t/m 2016 reeds optreden. Verder zien we, dat de koers op12mei2017 keurig in het neutrale gebied van de NAIC-zone ligt en ook midden in het neutrale gebied van het koerskanaal ligt. Mooier kan haast niet. Conclusie: Cracker Barrel is een mooi DH-aandeel, dat in de groeifase verkeert en in de loop van toekomstige jaren bescheidener groei van WpA en DpA zal hebben, uiteraard zolang het beleid van het bedrijf kwalitatief wordt voortgezet. Betekenis afkortingen: Opbrengst = Koerswinst + dividenduitkeringen TR = Totale opbrengst TRg = Groei door berekende prognose hoogste TR-opbrengst in vijf jaren PARg = Gemiddelde van de hoogste en laagste TR-opbrengsten in vijf jaren KG-aandeel = koersgroeier DG-aandeel = dividendgroeier DH-aandeel = dividendherbelegger EVpA = Eigenvermogen/aandeel CFpA = Vrije kasstroom/aandeel LS = Meerjarige schuld DpA = Dividend/aandeel WpA = Netto winst/aandeel REIT Real Estate Investment Trust CoSA = Computerondersteunde Selectie van Aandelen CoFA = Computerondersteunde Fundamentele Analyse Werkgroep CoSA Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina (klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter:Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl  U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling.   Het is hier fantastisch! Bron:  Bart Vemer,  Voor de groei Bart Vemer Mede oprichter Voordegroei het online platform, dat groeiondernemers en investeerders samenbrengt. Bart Vemer is al twintig jaar werkzaam in de beleggingswereld. Na zijn studie Bedrijfseconomie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam werkt hij achtereenvolgens bij Van Lanschot Bankiers, Fortis Investments en BNP Paribas Investment Partners. In zijn laatste functie was hij verantwoordelijk voor de marketing en sales van beleggingsfondsen in de BeNeLux. De crisis in Europa is voorbij, de Nederlandse rente loopt weer op en onze economie draait op volle toeren! Zo, het kan maar gezegd zijn. Misschien is deze uitspraak wat opportunistisch, maar ondanks (of dankzij!) dat ons land tijdelijk stuurloos is met een demissionair kabinet, gaat het toch in een aantal opzichten echt wel heel goed met onze economie. Zeker als je dat vergelijkt met de rest van de wereld. We zijn qua omvang het 134e land van de wereld en de  64e qua aantal inwoners. We zijn dus inderdaad maar een klein landje. We staan echter 18e als het gaat om het BBP. Als we kijken naar de kwaliteit van het onderwijs staan we op de 11e plaats. Het achtste land met de meeste export en de zevende op de ranglijst van gelukkige bevolking. Als we kijken naar de meest concurrerende economie staan we op nr. 4 en op het gebied van agrarisch en sierteelt is Nederland zelfs de grootste exporteur.  De economische vooruitzichten zien er voor ons gelukkige landje dan ook florissant uit. De bedrijfsinvesteringen in Nederland zijn alweer terug op het niveau van voor de kredietcrisis en hierbij komen nu ook de investeringen in het MKB weer op gang. De lage rente is hierbij een belangrijke stimulans. Als de ondernemers investeren, dan doen ze dat vooral uit eigen middelen. Van bankfinanciering maakt maar 40% gebruik. Van alternatieve investeringen, zoals crowdfunding maken de MKB-ers nog maar relatief weinig gebruik. Stijgende rente Natuurlijk ligt er wel een gevaar op de loer. De ECB heeft aangekondigd dat ze in ieder geval tot eind 2017 door blijven gaan met het grootschalig opkopen van staatsleningen en bedrijfsobligaties. Daarna is het afbouwen van dit programma echter vrijwel onvermijdelijk. Zonder ECB zullen beleggers dan kieskeuriger worden en meer rente willen hebben. Daarop vooruitlopend willen ze kortlopend papier en stellen ze meer eisen aan de kwaliteit. Ondernemers met investeringsplannen die nog gebruik willen maken van het huidige gunstige renteniveau doen er dan ook verstandig aan om niet te lang te wachten met hun financieringsaanvraag. Bij de banken gelden hiervoor meestal lange doorlooptijden. De MKB-bedrijven kunnen natuurlijk ook gebruik maken van alternatieve financieringsvormen zoals Crowdfunding, waarbij de doorlooptijden vaak efficiënter verlopen. Bovendien kan onze gelukkige Nederlandse bevolking dan ook een bijdrage leveren aan de verdere groei van het Nederlandse MKB. Misschien worden we dan met z’n allen zelfs nóg een beetje gelukkiger!   Hcc Beleggen interessegroep Noordbeleggen groep Noordbeleggen is gestart in maart 2006 rond het beleggingsprogramma Vestics. Inmiddelszijn wij verder gegaan in de boeiende wereld van het beleggen. Zo doen we onze beleggingen op individuele basis en komen zo'n vijf keer per jaar bijeen. Het zijn 'interactieve' bijeenkomsten waarin nieuwtjes en ervaringen onder het genot van een kopje koffie worden uitgewisseld. Naast het bespreken van het vaste onderwerp: de 'echte' portefeuille, komen ook onderwerpen als: ervaring met broker software, handelssystemen, indicatoren, werking van opties/turbo's enz aan bod. Met als rode draad:  - Selecteren van Aandelen.        - Selecteren van Opties.  - Werking en selectie van Turbo's - Selecteren van Beleggingsfondsen Benieuwd? Kom kom gerust een keer kijken of het iets voor je is. Mail voor meer info naar Ben Rietveld   Kijk verder dan de AEX lang is Bron:  Martin Boer, Florizon Martin Boer Data analist, ICT specialist en is samen met Erick Erdtsieck oprichter van Florizon.com. Martin Boer heeft zich na zijn studie Sterrenkunde aan de Rijks Universiteit Groningen in zijn werk als ICT specialist altijd bezig gehouden met data analyse en patroonherkenning. De beurs lijkt weliswaar een complex probleem maar bestaat de praktijk uit kleine behapbare deelproblemen zodra je in staat bent voldoende afstand te nemen. Dit is een van de pijlers waarop Florizon is gebaseerd. Veel beleggers in Nederland kijken nog steeds verlekkerd naar Shell Koninklijke Olie omdat dat nou eenmaal een van de grootste bedrijven is die we in ons land hebben. Nou ja, dat is nog maar de vraag, want Royal Dutch is geen N.V., maar een P.L.C. en valt daarmee dus onder Brits recht. . Shell fundamenteel bekeken Er is echter een belangrijke reden om wat voorzichtig met Shell te zijn: het bedrijf is weliswaar groot, maar fundamenteel is het nog maar een schaduw van wat het geweest is. Het bedrijf is in 6 jaar tijd gedaald van 4 naar 2 sterren! Het bedrijf zucht onder een oplopende schuldenlast en houdt de aandeelhouders blij door ruimhartig sigaren uit eigen doos uit te keren. Als ze in dit tempo doorgaan hebben ze zichzelf opgegeten voor de energie transitie een feit is! De ontwikkeling van Shell over de afgelopen 7 jaar. Is er dan geen goed nieuws? Wat de AEX betreft eigenlijk wel; er zijn wel een aantal bedrijven met 3 sterren, maar de aandelen daarvan zijn momenteel relatief duur. En het blijven dan nog steeds middenmoters. Leuk, maar nou ook weer niet gigantisch aantrekkelijk voor een lange termijnbeleggers. Als we persé in Nederland willen blijven is Nedap een betere keuze. Dat scoort tenminste een degelijke 4 sterren. De ontwikkeling van Nedap over de afgelopen 7 jaar. Nog leuker wordt het als we ook eens naar wat andere beurzen gaan kijken. De Bel20 heeft zowaar 2 4-sterrigen in hun gelederen, net als de DAX, en de CAC40 doet er nog een schepje bovenop. Als we Europa breed kijken of zelfs de Atlantische oceaan oversteken wordt het pas echt interessant. de beste bedrijven van de populaire beursindexen. Hennes&Mauritz fundamenteel bekeken Wereldwijd zijn er voldoende bedrijven met 4 of 5 sterren, en dus een solide fundamentele basis, te vinden die interessant zijn voor de lange termijn belegger. Een voorbeeld hiervan is Hennes&Mauritz, een bedrijf wat al jaren solide jaarverslagen -en- solide cijfers laat zien. Het aardige is dat de koers nog weleens flink wil fluctueren terwijl er onderliggend geen redenen voor zijn. Wie dus op een slim moment instapt heeft er voor de lange termijn een leuke belegging aan. De ontwikkeling van Hennes&Mauritz over de afgelopen 5 jaar. Een volgende keer zal de fundamentele analyse meer worden uitgelicht, die de basis vormt voor de sterren. Beurscorrectie In het algemeen is het afwachten of de correcties van de afgelopen week doorzetten, want hoe lager de aandelen staan, des te leuker het wordt. Een fijne vakantie toegewenst!   Waarde beter dan groei Bron:  Ronald Kok, Analist.nl Ronald Kok (RBA)  Financieel analist, entrepeneur en uitgever van o.a. Analist.nl Na zijn economie opleiding aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, VBA aan de VU  Universiteit van Amsterdam bleef hij zich verder specialiseren w.o. EFFAS , en  focust hij zich nu vooral op financiële analyse en de praktische toepasbaarheid van beleggingsstrategieën. Zijn aandachtsgebieden zijn vooral de Amerikaanse en Europese aandelen. Daarnaast focust Ronald zich ook op derivatenstrategieën, asset-allocatie en risicomanagement. Waar we in de meeste voorgaande bijlages bij onderzoeken naar rendementen van aandelenstrategieën van vooral de Europese aandelen besteden we ditmaal aandacht aan een groot meesterwerk van Wesley Grey over Amerikaanse aandelen. Wesley Gray is voor velen vast geen onbekende want deze Amerikaanse ex-marinier publiceert wekelijks veel onderzoeken voor o.a. AlphaArchitect.com. Deze website is zeker een aanrader want het publiceert als één van de weinigen objectieve research die eenvoudig te lezen is. Naast de value-strategieën treft u er ook onderzoeken naar momentum- en ETF-strategieën. Daarnaast is ook Sven Sterckx een groot fan van deze Amerikaanse onderzoeker dus dat is ook nog eens een extra reden om naar Grey’s onderzoeken te kijken. Sterke invloed waarderingsratio’s Wesley Grey’s meest bekende publicatie is: ‘A Performance Horse-Race over the past 40 Years’. Dit onderzoek kijkt naar wat de beste waarderingsratio’s voor de Amerikaanse aandelen zijn geweest. Natuurlijk zijn er talloos veel andere onderzoeken op dit gebied gedaan maar het stuk van Grey springt er in onze ogen zeker boven uit. Natuurlijk kennen we de onderzoeken van de bekende Amerikaanse academici Eugene Fama en Kenneth French. Hun befaamde 3-factormodel splitst de rendementen van de aandelen als het ware uit in 3 factoren; de bèta, de book to market ratio en marktkapitalisatie (ook wel size genoemd). Volgens dit model kunnen de rendementen op aandelen alleen maar aan deze 3 variabelen kunnen worden toegewezen. Alles wat hier buiten valt is in hun ogen toeval/ruis. De hoofdconclusie is dat aandelen goedkoper zijn naarmate ze zowel een hogere bèta hebben, een hogere boekwaarde versus hun beurskoers en naarmate hoe kleiner ze zijn. Volgens Fama en French maakt het door de tijd niet zo heel veel uit hoe bij hun de book to market ratio beweegt. Dit is volgens Wesley Gray onterecht want volgens zijn onderzoek zijn de hoogtes van de waarderingsratio’s veel dominanter dan het klassieke 3-factor model stelt. Omdat de onderzoeken van Fama en French en die van Grey puur over de Amerikaanse aandelen gaan kunnen we dus redelijk eenvoudig de onderzoeken vergelijken. We bekijken in het kort waarom de individuele waarderingsratio’s er toch zo toe doen aldus Grey. Onderzochte waarderingsratio’s: Winst / marktkapitalisatie (Earnings to Market Capitalization) EBITDA / totale bedrijfswaarde (Total Enterprise Vale) Vrije kasstroom / totale bedrijfswaarde (FCF/TEV) Brutowinst / totale bedrijfswaarde (GP/TEV) Boekwaarde versus beurskoers (book to market) Taxaties versus marktkapitalisatie De boven vermelde waarderingsratio’s zijn uiteraard vrij bekende ratio’s en uiteraard ontbreekt hier de koers/winst-verhouding en dat is wel frappant. Over de koers/winst-verhouding zijn echter al zoveel onderzoeken gepubliceerd en algemeen wordt onderkend dat hoe lager deze ratio hoe goedkoper het aandeel is. Grey hanteerde in zijn onderzoek alleen de Amerikaanse aandelen die een tijdreeks van minimaal 8 jaar beschikbaar hadden en een handelsvolume hebben van minimaal 10% procent van het gemiddelde aandeel (dit om problemen met liquiditeiten te voorkomen). De minimale periode van 8 jaar is er om toevalstreffers er uit te halen. Dit over de periode van 1971 tot en met december 2010. Daarnaast werden de aandelen van financials en nutsbedrijven er vooral uit boekhoudkundig oogpunt direct uit de set verwijderd. Per jaar werden er mandjes gemaakt met aandelen met de hoogste waarden van een bepaalde ratio. Dit mandje werd gelijk gewogen beheerd en ieder jaar geüpdatet. Verder werden ook de aandelen verdeeld in 2 groepen: value (waarde) en growth (groei).  De resultaten ziet u hier onder. In de tabel hier staat de groep ‘5’ voor de aandelen met de hoogste scores qua waardekarakteristieken (dus hogere boekwaarden, hogere winsten etcetera). Dit loopt zo verder omlaag tot groep ‘1’ met de groeiaandelen die juist de laagste boekwaarden, laagste winsten etcetera hebben. We zien dat vooral de aandelen bij rij 5, dus de waardeaandelen, de hoogste rendementen hadden. Verder zien we dat de groep van aandelen met de hoogste EBITDA/TEV ratio’s de hoogste rendementen hadden. Daarnaast scoren ook de mandjes met de relatief hoge kasstromen hoog (FCF/TEV) en die van de B/M. Boven in de tweede tabel vallen de enorme verschillen tussen de bovenste groep (de waardeaandelen) ten opzichte van de groeiaandelen in de middelste groep op. De onderste tabel toont de verschillen tussen beiden. We zien dat dus over de periode van 1971 tot en met 2010 gemeten de waardeaandelen (op basis van deze criteria uiteraard), het ieder jaar beter deden dan de groeiaandelen. Conclusie Samengevat kunnen we op basis van het onderzoek van Grey stellen dat indien u in aandelen gaat beleggen u het beste waardeaandelen kunt kopen. Binnen die groep aandelen kunt u dan het beste de aandelen kopen die een relatief hoge EBITDA versus hun totale bedrijfswaarde hebben. Let wel er zijn geen garanties voor de toekomst en in onze ogen moet u zich zeker niet rijk rekenen met de ze scores en is spreiding van uw vermogen over de diverse beleggingscategorieën nog altijd de basis van het verstandig beleggen.   Zo zit het met valutarisico Bron:  Hendrik Oude Nijhuis,  BeterInBeleggen Hendrik Oude Nijhuis Auteur, oud bestuurslid HCC Beleggen en BSC Duitenberger. Oprichter Warrenbuffet.nl Hendrik Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in ‘s werelds beste beleggers. Hij is medeoprichter van Beterinbeleggen.nl en zijn bestseller over Warren Buffett is via de website http://www.warrenbuffett.nl/ gratis beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen. Vaak wordt gedacht dat wanneer in andere valuta belegd wordt er van valutarisico sprake is. En omgekeerd dat van valutarisico geen sprake is wanneer je als Nederlander in Europese aandelen belegt. Dat is echter lang niet altijd het geval. Drie voorbeelden ter verduidelijking. Ferrari Sportwagenfabrikant Ferrari (koerssymbool: RACE) is sinds afgelopen jaar beursgenoteerd. Ferrari heeft zowel een beursnotering in New York als in Milaan. Vanuit valutaoogpunt bekeken maakt het niet uit waar u aandelen Ferrari koopt. Zou de dollar ten opzichte van de euro halveren terwijl de koers van Ferrari in Milaan onveranderd blijft dan verdubbelt per definitie de koers van Ferrari in New York. En daarmee maakt het dus niet uit op welke beurs de aandelen zijn gekocht. Philip Morris International Sigarettenfabrikant Philip Morris (koerssymbool PM) werd in 2008 van Altria afgesplitst. Hoewel Philip Morris genoteerd staat aan de beurs van New York realiseert dit bedrijf helemaal geen omzet in de Verenigde Staten. Van een dollarrisico is hier dan ook geen sprake. Bij het beoordelen van valutarisico's is van belang te weten in welke valuta de omzet behaald wordt. De beurs waaraan een bepaald bedrijf genoteerd staat zegt daarover lang niet alles. Overigens geldt dat grote Europese bedrijven genoteerd aan een Europese beurs dikwijls ook omzet buiten de eurozone zelf behalen. Unilever bijvoorbeeld behaalde afgelopen jaar 62% van de omzet buiten het eurogebied. Yum China Holdings Fastfoodbedrijf Yum China (koerssymbool: YUMC) heeft net als Philip Morris een notering in de Verenigde Staten maar dit bedrijf behaalt uitsluitend omzet in China. Afgaande op de zogeheten Big Mac-index (daarover verderop meer) was de Chinese munt begin dit jaar 30% ondergewaardeerd ten opzichte van de euro. Voor Europese beleggers maakt dit Yum China mogelijk tot een extra smakelijke belegging, ondanks dat ook in dit geval sprake is van een bedrijf dat in de Verenigde Staten een beursnotering heeft. Big Mac-index De Big Mac-index is in 1986 geïntroduceerd door het Britse weekblad The Economist. Deze index geeft een indicatie van de onder- of overwaardering van valuta ten opzichte van elkaar, gebaseerd op de prijs van een Big Mac. Via de interactieve tool is te zien welke valuta op basis van de Big Mac-index mogelijk over- of ondergewaardeerd zijn. Conclusie Een suggestie is overigens om niet al te zeer te focussen op wat mogelijk de sterkst ondergewaardeerde valuta zijn. Waarschijnlijk bent u beter af door simpelweg gespreid te beleggen in aantrekkelijk gewaardeerde, waarde genererende bedrijven...   Overname Whole Foods door Amazon dwingt tot herbezinning Bron:  Robert van den Oever, Morningstar De verrassende overname van Whole Foods door Amazon zet het hele Amerikaanse retaillandschap op zijn kop. Met zo'n sterke nieuwe combinatie moet de concurrentie zich herbezinnen op zijn strategie, stelt Morningstar-analist R.J. Hottovy. Dus ook Ahold-Delhaize, dat tweederde van zijn omzet uit de Verenigde Staten haalt. Verrassend, opmerkelijk en de hele retailwereld fronst de wenkbrauwen; de overname van Whole Foods Markets door Amazon voor 13,7 miljard dollar is er een waar sommigen niet meteen de logica van zien. Want Amazon is al jaren bezig de allergrootste online verkoper te worden door bestelgemak en verfijnde distributie. Fysieke winkels hoorden daar niet bij. En dan nu ineens een winkelketen overnemen, een supermarktketen met verse producten. Dat is heel wat anders dan pakketjes versturen. Ook Morningstar-analist R.J. Hottovy was verrast door de overname, geeft hij toe. Wel wijst hij op de al langer gaande geruchten dat Amazon iets met een fysieke retailer wilde gaan doen en dat het met een supermarktconcept wilde gaan testen. Dat kan een hele goede aanvulling op Amazons bestaande activiteiten zijn, vindt Hottovy, en het kan voor hem zelfs een verdere ondersteuning van zijn Wide Moat rating voor Amazon betekenen. Zelfde type klanten Ten eerste zijn de klanten van Whole Foods grotendeels hetzelfde type als de Amazon Prime members. Door aan Amazon Prime members ook de producten van Whole Foods gericht te kunnen verkopen zal de omzet opgestuwd worden. Van de bijna 100 miljoen Prime leden (waarvan 60 miljoen in de Verenigde Staten) is waarschijnlijk zo'n tweederde ook klant bij Whole Foods. Als die naast hun 99 dollar per jaar voor het Prime lidmaatschap ook nog de 14,99 dollar per maand voor Prime Fresh zouden willen neertellen, dan ontstaat een hele sterke klantenbasis. Volgens Hottovy is dit de doorslaggevende reden waarom het samengaan van de twee bedrijven echt kan werken. Kennis van vers Ten tweede verkrijgt Amazon door de overname direct de volledige expertise en geloofwaardigheid voor het runnen van een productie- en verkoopketen van verse producten. Vers is het grootste struikelblok voor retailers die alleen kennis hebben van houdbare artikelen. Verder kan Amazon zijn assortiment private label artikelen sterk uitbreiden. Dat kennen we nu onder namen zoals Happy Belly, Mama Bear en Wickedly Prime. De 450 fysieke winkels van Whole Foods, verspreid over de hele VS, bieden bovendien de mogelijkheid om daar straks ook andere Amazon producten en diensten aan klanten te laten zien. Combinatie in top-10 De combinatie zal voor het boekjaar 2016 dankzij de 15,7 miljard dollar van Whole Foods een gezamenlijke jaaromzet van 24 miljard dollar halen en daarmee komt het de top 10 van supermarktbedrijven in de VS binnen. Belangrijker nog dan de omzet is de winstmarge die een aardige duw in de rug krijgt. Want de marge op vers, en zeker op de luxe productassortimenten die Whole Foods voert, is veel hoger dan die op generieke artikelen. Amazon boekte vorig boekjaar een marge van 3%, terwijl Whole Foods 5,4% haalde. Daarbij geldt ook nog eens dat Whole Foods een kapitaalkrachtige klantengroep trekt, die bereid is meer te betalen voor kwaliteit. Dat is hoopgevend voor de resultaten op langere termijn. Op zijn kop gezet Deze deal zet het hele Amerikaanse retaillandschap op zijn kop. Concurrenten zoals Wal-Mart, Target en Kroger zullen zich achter de oren krabben over hoe te antwoorden, stelt Hottovy. Zij zullen hun online-strategieen tegen het licht houden en zich afvragen of hun schaalgrootte nog voldoende is om te kunnen concurreren met de nieuwe, sterkere tegenstrever. Effect op Ahold Delhaize Het heeft ook effect op voor het Nederlandse Ahold Delhaize, dat zo'n tweederde van zijn omzet haalt uit de winkelketens in de noodoostelijke staten. De fusie van de Nederlandse marktleider en de Belgische nummer twee is feitelijk nog maar net afgerond. Samen vormen hun Amerikaanse supermarkten onder namen zoals Stop & Shop en Food Lion een sterk blok in de staten aan de noordoostkust. Maar de overname van Whole Foods door Amazon zet dit in een volledig ander daglicht. Analist Hottovy is van mening dat de nieuwe combinatie weleens de meest disruptieve speler kan worden in de Amerikaanse foodretail business in de komende jaren. Lees meer: Dit zijn de aantrekkelijkste wereldwijde large cap aandelen - juni Sectoranalyse aandelen: Europese telecom Het aantrekkelijkst gewaardeerde Britse supermarktaandeel Morningstar verlaagt Fair Value van Ahold Delhaize   Hcc Beleggen interessegroep Computerbeleggersgroep-ZH   Computerbeleggersgroep-ZH Sinds de oprichting in 2002 houden wij ons bezig met “Beleggen met behulp van de computer”. Het accent ligt daarbij op het vergroten van de kennis van het ontwikkelen en exploiteren van handelssystemen. Deze zijn vooral gebaseerd op methoden uit de kwantitatieve en statistische analyse. Uiteraard wordt daarbij ook aandacht besteed aan ondersteunende software. Regelmatig besteden we echter ook aandacht aan andere vormen van beleggen zoals Fundamentele analyse. Daarbij gaan we altijd uit van het beschrijven en bespreken van een gestructureerde aanpak die gebaseerd is op objectieve grondslagen.  Wij komen 9 keer per jaar bijeen. Afwisselend in Berkel & Rodenrijs en Delft. Klik hier voor meer info    Contactadres: janroozenburg@kpnplanet.nl   Somberte houdt aan Bron:  Corné van Zeijl, Actiam Corné  van Zeijl Corné  van Zeijl is analist en strateeg bij ACTIAM. Daarnaast is hij een graag geziene beurscommentator bij onder meer RTL Z en BNR en schrijft hij columns voor verschillende media. Zijn opleiding heeft hij aan de Haagse Hogeschoold gevolgd. De beleggingsexperts blijven somber. Het hele jaar, afgezien van januari, zijn de experts al somber geweest voor de AEX. Pas de laatste maand lijkt het een beetje uit te komen. De AEX daalde met 3,1%, geen drama maar toch ook niet iets om vrolijk van te worden. Als u nu denkt dat de experts hun gelijk te halen door nu neutraal of positief te gaan, dat is niet zo. Men blijft gewoon negatief op vrijwel het zelfde niveau als de maand daarvoor. Een van de belangrijkste reden om somber is dit keer de verwachte rentestijging, omdat centrale bankiers minder gaan stimuleren. Het aanstaande winst seizoen kijkt men met vertrouwen tegemoet. Ook de voor de vooruitzichten voor het komende halfjaar blijft men erg terughoudend. Ook hier voor dezelfde reden, de aanstaande rentestijging. Lange termijn trend somber Deze maand heb ik er ook eens een grafiek bij gedaan, waarin het 12 maands gemiddelde staat van beide data series De donker blauwe lijn zijn de 6 maands vooruitzichten, de groene lijn de 1 maands vooruitzichten. Opvallend is dat de experts op lange termijn meestal optimistisch zijn. Alleen is dat de laatste tijd niet met geval. De lijnen bewegen over het algemeen wel in cadans met elkaar. Aandelenkeuzes leverden kleine min op De keuze van individuele namen in de afgelopen lieten een klein min zien. Dat kwam vooral omdat men Ahold Delhaize bij de toppers had staan. Nu waren er afgelopen maand al diverse negatieve signalen zoals waarschuwingen bij concurrent Kroger en minder voedsel inflatie in de US. Maar de klapper kwam toen Amazon de overname van Whole Foods aankondigde. Het aandeel verloor in juni uiteindelijk 14,7%. De keuze voor Galapagos en Altice aan de flopperskant maakte gelukkig veel goed. Per saldo deden de toppers het iets minder dan de floppers. De IEX lezers lieten overigens een veel slechtere performance laten zien. Zij hadden KPN bij de toppers staan. Dat aandeel daalde 7,6%. Ahold favoriet Voor de komende maand zoekt men het vooral in de verliezers van de maand daarvoor. Ahold staat met stip bovenaan en ook Galapagos staat bij de toppers. Bij Unilever en AKZO denkt men dat de overname premie er uit zal lopen, nu er geen overname meer komt. Ook Gemalto wordt bij de floppers vaak gemaakt, zonder specifieke reden. Er deden deze maand 66 experts aan de enquête mee.   HCC!beleggen zoekt actieve vrijwilligers Wat doe jij met je geld? En met je vrije tijd? HCC!beleggen is op zoek naar actieve vrijwilligers om bijvoorbeeld de redactie over de nieuwsbrief te voeren, als webmaster te fungeren, te helpen bij het organiseren van symposia en andere bijeenkomsten en meer. Ben jij een enthousiaste belegger? Meld je dan aan via het bestuur of de redactie van HCC!beleggen. Wie zoeken we? Er is behoefte aan vrijwilligers die zich met verschillende zaken willen bezighouden. Zo zoeken we mensen die graag in het bestuur willen plaatsnemen, verschillende redacteuren voor diverse werkzaamheden, maar ook zijn we opzoek naar mensen die graag contacten onderhouden met bijvoorbeeld leden, en/of sprekers/standhouders voor onze symposia. Bestuur Binnen het bestuur van HCC!beleggen is dringend behoefte aan versterking. We zijn in principe op zoek naar een secretaris, maar indien je affiniteit hebt met beleggen en je bestuurlijke ambities op een ander gebied liggen, komen we ook heel graag met je in contact. Redacteuren We zoeken redacteuren die zo’n één à twee uur per week willen besteden aan het aanleveren van artikelen voor onze  website  en/of de nieuwsbrieven. Het gaat dan om onder meer artikelen over economische onderwerpen, specifieke beleggingsartikelen of andere interessante financiële onderwerpen. Ook zoeken we redacteuren die zo’n vier tot zes uur per maand kunnen besteden aan het leveren en plaatsen van financieel -economische content voor de maandelijkse nieuwsbrief. Die nieuwsbrief moet natuurlijk ook in elkaar gezet worden. Ben je handig met een computer en heb je ongeveer vier uur per maand tijd, dan kun je je hiervoor aanmelden. Dit kan natuurlijk ook in combinatie met het leveren van de content voor website en/of nieuwsbrief. Contactpersonen Heb je meer affiniteit met mensen dan met teksten? Wees welkom want we zijn ook naarstig op zoek naar sociaal bedreven, communicatief vaardige mensen die contacten met bijvoorbeeld sprekers voor symposia willen onderhouden. Dit zal ongeveer twee uur van je tijd per maand kosten. Ook hiervoor wordt natuurlijk wel interesse in beleggen verwacht. Heb je zin en tijd ons te helpen, meld je dan aan via het het bestuur of de redactie van HCC!beleggen   HCC beleggen Website HCC beleggen Vacatures Adverteren Downloads Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst.

7 juli 2017

Nieuwsbrief20170601

.. Juni 2017 Nederland op weg naar één geldautomatenpark Onder de motorkap 5 tips om te beleggen in crowdfunding De aantrekkelijkste large cap aandelen Portefeuille in de mottenballen Koop bedrijven met groeiende omzetten Wat is beter: gelijk of gespreid beleggen? Experts halsstarrig somber HCC!beleggen doe je mee? .. Nederland op weg naar één geldautomatenpark Redactie: Bronnen o.a DNB De Nederlandse banken werken aan directe verwerking van het betalingsverkeer vanaf mei 2019. Dit betekent dat de begunstigde voortaan binnen enkele seconden nadat de betaalopdracht is verstrekt over het bedrag kan beschikken. . In de MOB 1*)-vergadering van 31 mei jl. hebben alle partijen het door ABN AMRO, ING, Rabobank en Geldservice Nederland (GSN), met steun van DNB, gelanceerde plan verwelkomd om te komen tot een gezamenlijk netwerk van geld- en afstortautomaten. Zo kan bij afnemen van het gebruik van contant geld de bereikbaarheid van geldautomaten ook in de toekomst blijven gewaarborgd. Fig1. Aantal betalingen Contant vs Pinpas per jaar in Miljarden Doel Doel van de gezamenlijke inrichting van het geldautomatenpark is om contant geld bereikbaar, veilig en betaalbaar te houden voor consumenten, winkeliers en andere bedrijven. Het gebruik van contant geld neemt af, in 2016 ging nog maar bij 45% van de transacties contant geld over de toonbank. Consumenten pinnen steeds meer, en steeds vaker contactloos. De verwachting is dat deze trend zich de komende jaren zal voortzetten. Bij minder gebruik van contant geld, moet de bereikbaarheid, toegankelijkheid en de veiligheid van geld minstens zo goed blijven als nu. Opnemen en afstorten Naast het opnemen van bankbiljetten kan er straks bij meer automaten contant geld worden afgestort. Het plan zal in fasen tot en met 2020 worden uitgevoerd. Om de belangen van de stakeholders te waarborgen, wordt een klankbordgroep ingericht met vertegenwoordigers van de MOB-leden. Verzoeken van andere aanbieders van contant geld om aan te sluiten bij het GSN-initiatief zullen welwillend in overweging worden genomen. Zie ook het persbericht van de direct betrokken banken en GSN d.d. 31 mei 2017. Biometrie kan veilig betalen bevorderen Biometrie wordt steeds vaker gebruikt voor identificatie en autorisatie bij mobiel bankieren en betalen. In de apps van de meeste banken kan bijvoorbeeld de vingerafdruklezer worden gebruikt om in te loggen en om overboekingen te doen. Dit verhoogt het gebruiksgemak en deels ook de toegankelijkheid. Het MOB heeft verschillende toepassingen van biometrie in het betalingsverkeer getoetst aan de hand van het innovatiebeoordelingskader uit 2015. De conclusie is dat biometrie kan bijdragen aan de veiligheid van betalingsverkeer, maar dit is sterk afhankelijk van de kwaliteit van de uitvoering. Het MOB heeft haar zorgen uitgesproken over potentiële frauderisico’s en privacyaspecten bij de huidige snelle ontwikkelingen in het gebruik van biometrie. Gebruik aliassen in het Nederlandse betalingsverkeer Het MOB signaleert dat het gebruik van aliassen het gemak en snelheid van betalen tussen consumenten onderling kan bevorderen. In Nederland worden aliassen, zoals 06-nummers gekoppeld aan het IBAN, op kleine schaal gebruikt in het betalingsverkeer tussen consumenten. Niettemin zijn deze aliassen minder geschikt voor betalingsverkeer met bedrijven (mede omdat er geen controlemogelijkheden voor het IBAN inzitten). Daarvoor zouden nieuwe robuuste persoons-of bedrijfsnummers moeten worden gebruikt. De huidige aliassen lijken geen oplossing te bieden om eenvoudiger van betaalrekening te veranderen. Het MOB zal in de najaarsvergadering hierover nader reflecteren en zal hierbij ook de Europese context betrekken. Daarnaast heeft het MOB benadrukt dat verdere digitalisering van de Overstapservice een waardevolle rol kan spelen bij het gemakkelijker overgaan naar een andere betaalrekening. Het MOB gaat de effecten hiervan meten. Voorlichting over Payment Services Directive 2 Het MOB zal een gezamenlijke werkgroep inrichten om de praktische aspecten van de invoering van PSD2 (begin 2018) te bespreken en adequate voorlichting daarover voor consumenten en bedrijven op te zetten. De overgang naar PSD2 brengt ingrijpende wijzigingen in het betalingsverkeer met zich mee doordat derde partijen toegang kunnen krijgen tot rekeninginformatie van klanten (mits de rekeninghouder hiermee instemt). Uitfasering Acceptgiro na 2019 Het MOB heeft het besluit van Currence – de eigenaar van de Acceptgiro - besproken om de Acceptgiro ook na 2019 te laten voortbestaan. Het MOB is positief dat na deze datum een bank minstens een jaar van tevoren haar klanten zal informeren als zij gaat stoppen met het aanbieden van de Acceptgiro. MOB-2016 Rapportage aan de Minister van Financiën uitgebracht in mei 2017 2*).  Dit jaarverslag biedt een overzicht van de ontwikkelingen in het betalingsverkeer en van de door het MOB in 2016 bereikte resultaten. Ook zijn de prioriteiten van het MOB aangegeven voor 2017. Voetnoot 1*)  MOB:    Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer 2*)  MOB-2016 Rapportage aan de Minister van Financiën uitgebracht in mei 2017 (download pdf)   Onder de motorkap Bron:  Tjerk Smelt, Indexus Tjerk Smelt  Financieel- en beleggingsadviseur bij Indexus. Tjerk schrijft regelmatig over diverse beursgerelateerde onderwerpen en maakt dagelijks de vertaalslag van uitgangspunten en doelstellingen naar een verantwoorde beleggingsportefeuille. Meer weten over indexbeleggen? Download gratis ons eBook ‘ETF, Theorie & Praktijk’  Beleggen in ETF’s (indextrackers) is efficiënt, transparant en goedkoop leren we al meer dan 20 jaar. Dat betekent echter niet dat het kopen van een ETF een eindstation is. Er is niet zoiets als ‘de beste ETF’ of ‘de beste index’. Dat zou het beleggen immers erg makkelijk maken en volstaat het kopen van ETF ‘XYZ’ om vervolgens de koersen omhoog te kijken. In principe geeft de naam van een ETF goed weer waarin belegd wordt. Een ETF als ‘EURO Dividend UCITS ETF’ belegt simpelweg in aandelen met een relatief hoog dividend uit de Eurozone. Dat betekent niet dat u blind een dergelijke ETF moet kopen op basis van de naam of op basis van de resultaten uit het verleden. De titel ‘Euro Government Bonds’ bijvoorbeeld is heel breed en zegt buiten de beperking tot de Eurozone nog niets over de methode die gehanteerd wordt voor het samenstellen van de index die gevolgd wordt. Wat is de landenverdeling? Wat is de kredietwaardigheid en wat zijn de voorwaarden voor het opnemen of juist schrappen van een obligatie? Resultaten uit het verleden De grootste valkuil blijft het opnemen van beleggingen omdat deze goed gepresteerd hebben in het (recente) verleden. Ondanks alle waarschuwingen is dat een structureel verhaal; elke dag trappen beleggers er weer in. Een makkelijk voorbeeld vormt de obligatiebelegging. Daarbij moet er absoluut niet gekeken worden naar de afgelopen tien jaar; deze periode leverde immers bovengemiddelde rendementen op. Het is allerminst verstandig om dit te spiegelen naar de toekomst. Een voorbeeld:    Met de huidige lage rente klinkt het als een degelijke en veilige stallingshaven, Euro Government Bonds. En om zo min mogelijk koersschommelingen te krijgen bij rentebewegingen is het verstandig om een korte looptijd te nemen, bijvoorbeeld 1 tot 3 jaar. Neem je dan de iShares Euro Government Bond 1-3yr UCITS ETF, dan koop je ook nog eens een ETF van de marktleider en met een groot belegd vermogen (ca 1,4 mld euro). Maar kijk onder de motorkap!    Los van het waardeoordeel is het op z’n minst gezegd een zeer matige landenspreiding en waarschijnlijk een hoger risicoprofiel dan u zou verwachten. Deze ETF kent een landenverdeling van ca. 60% Italië, ca. 20% Spanje en ca 20% Duitsland. De rating van deze obligaties is slechts 20% AAA, geen AA, maar 80% BBB. Het positieve verhaal hierbij is dat het rendement daardoor niet heel negatief is, maar slechts een beetje negatief (YTM -0,20%); hier gaan vervolgens nog de kosten van het beheer en uw bancaire kosten vanaf. Fig-1 Verwording van de kredietwaardigheid door de jaren heen van de Barclays Euro Government Bond 1-3 Year Term Index SPDR Government ETF De SPDR® Barclays 1-3 Year Euro Government Bond UCITS ETF van StateStreet volgt ogenschijnlijk dezelfde index; tenminste, wanneer we afgaan op de naam van de ETF. De termsheets van de ETF’s vertellen ons dat er toch een licht andere index gevolgd wordt. Bij iShares betreft het de ‘Barclays Euro Government Bond 5yr Term Index’ en bij SPDR de ‘Barclays 1-3 Year Euro Treasury Bond Index’. Dit resulteert in de regel dat de index die iShares volgt geen negatieve yields (rente) opgenomen mogen worden. Onder andere Duitse en Nederlandse obligaties met een dergelijke korte looptijd kennen een negatieve yield. Wanneer we kijken naar de onderliggende waarden constateren we daarom een andere samenstelling. De ETF van SPDR geeft een veel bredere spreiding over landen (naast Spanje en Italië ook Duitsland, Frankrijk, Nederland, etc.) en de rating is significant hoger. Dit komt ook direct tot uiting in het effectieve rendement, deze staat naar de toekomst toe op dit moment op -0,41% per jaar (YTM). Transparantie In de afgelopen jaren is de samenstelling van de Barclays Euro Government Bond 1-3 Year Term Index drastisch gewijzigd van kredietwaardigheid. In 2010 had circa 57% van de obligaties in de index een AAA-rating aangevuld met obligaties met een AA-rating. Nu is het belang van de AAA-obligaties meer dan gehalveerd tot circa 20%, aangevuld met BBB. Het is met dit voorbeeld dus heel duidelijk dat een ETF kopen niet betekent dat je een statische belegging hebt. Door de veranderende omstandigheden verandert ook het risico van de ETF. Het voordeel van ETF’s blijft dat de transparantie heel groot is. Elke dag kan de website van de ETF-provider geraadpleegd worden om de actuele samenstelling te bekijken en te beoordelen. Dit tezamen met de verhandelbaarheid betekent beleggen met zo min mogelijk verrassingen.   5 tips om te beleggen in crowdfunding Bron: Bart Vemer, Voordegroei Bart Vemer Mede oprichter Voordegroei het online platform, dat groeiondernemers en investeerders samenbrengt. Bart Vemer is al twintig jaar werkzaam in de beleggingswereld. Na zijn studie Bedrijfseconomie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam werkt hij achtereenvolgens bij Van Lanschot Bankiers, Fortis Investments en BNP Paribas Investment Partners. In zijn laatste functie was hij verantwoordelijk voor de marketing en sales van beleggingsfondsen in de BeNeLux. Crowdfunding is een snelgroeiend fenomeen in Nederland. Redenen hiervoor zijn de lage rente in de markt en de enthousiaste berichtgeving. Steeds meer beleggers ontdekken dat Crowdfunding ook voor hen mooie rendementen kan opleveren. Waar moet je nou rekening mee houden voordat je gaat beleggen in Crowdfunding. 1. Spreiding Zoals met alle beleggingen het geval is, is het ook bij Crowdfunding verstandig om te spreiden. Denk hierbij aan een spreiding over verschillende projecten, sectoren,  looptijden en eventueel ook aanbieders. 2. Screening Bij de keuze van een platform is het van belang om te weten of er een zorgvuldige screening plaatsvindt voordat een financieringsaanvraag wordt aangeboden aan beleggers. De informatie over het selectieproces is in het algemeen goed op de website terug te vinden. Ook de kwaliteit en de weergegeven informatie van de financieringsaanvragen kan een indicatie geven van de manier hoe er naar de financiering is gekeken. 3. Kijk niet alleen naar de hoogste rente Het lijkt aantrekkelijk om alleen in leningen te investeren die 10% of zelfs meer rente geven, maar een hoge rente geeft ook altijd een hoger risico. Hierdoor kan een "aantrekkelijk" rendement ook sneller veranderen in een groot verlies. De meeste platformen geven een risico-indicatie van de aangeboden leningen middels een rating. Deze geeft je als belegger houvast om het risico in te schatten. 4. Verliezen hoort er bij Crowdfunding is een vorm van beleggen. Bij een goede screening door het platform en door zelf een goede spreiding aan te houden, beperk je het risico en eventuele verliezen. Zolang de verliezen zich beperken tot een klein deel van de portefeuille hoeft dat op zich geen probleem te zijn, omdat de hogere rendementen dan opwegen tegen de gelopen verliezen. 5. Aandelen of leningen? Crowdfunding is een verzamelbegrip dat vele verschillende vormen kent. Beleggers die op zoek zijn naar financieel rendement kijken vooral naar aandelen of leningen. De meeste platformen zijn gespecialiseerd in een specifieke vorm. Leningen zijn veruit het meest populair zijn bij beleggers. Kies hierbij het platform dat aansluit bij uw behoefte.   Dit zijn de aantrekkelijkste wereldwijde large cap aandelen Bron:  Robert van den Oever, Morningstar De wereldwijde aandelenmarkt is nog altijd iets overgewaardeerd. De sectoren consumentengoederen en gezondheidszorg zijn net als vorige maand nog altijd de aantrekkelijkste, leert de nieuwe editie van de Large Cap Global Core Pick List. Morningstar's Large Cap Global Core Pick List is de maandelijkse lijst met de aantrekkelijkst gewaardeerde wereldwijde large cap aandelen die een Narrow of Wide Moat rating hebben. De bedrijven op de lijst hebben concurrentievoordelen voor de lange termijn, ofwel Economic Moat. De aandelenanalisten van Morningstar selecteren voor elke sector ‘top picks’ die concurrentievoordeel hebben en tegelijk ondergewaardeerd zijn. Daarin verschilt de Large Cap Global Core Pick List van die andere lijst, de Ultimate Stock Pickers, want die wordt samengesteld uit de aandelen die favoriet zijn bij een groep van 26 fondsmanagers die Morningstar hoog aanslaat op hun deskundigheid. De Large Cap Global Core Pick List legt de nadruk op Amerikaanse aandelen en wereldwijde aandelen die op de Amerikaanse aandelenbeurzen verhandelbaar zijn. Op de wereldwijde lijst kunnen dus aandelen verschijnen die ook deel uitmaken van de Europe Core Pick List. De lijst wordt, net als de Europe Core Pick List, maandelijks herzien; aandelen die minder ondergewaardeerd zijn, vallen af, en worden vervangen door bedrijven waar nog wel ruimte zit tussen de actuele koers en de Fair Value die Morningstar voor ze berekent. Ondergewaardeerde sectoren Omdat de lijst wordt samengesteld uit ondergewaardeerde aandelen, is de waardering duidelijk anders dan die van de wereldwijde large cap markt. De lijst noteert op 90% van de Fair Value, terwijl de S&P 500 aandelen die actief worden gevolgd door Morningstar-analisten samen op 103% noteren. Beide ratio's liggen op ongeveer hetzelfde niveau als een maand geleden. Ook gelijk aan een maand eerder is de waardering van de vastgoedsector; die noteert op 83% van zijn Fair Value. De twee andere  sectoren die volgens de aandelenanalisten van Morningstar momenteel aantrekkelijk gewaardeerd zijn, waren dat een maand geleden ook: Consumer Discretionary, ofwel consumentengoederen gezondheidszorg noteren beide op 85% van de Fair Value. Sectoren in detail: consumentengoederen We bekijken de sectoren meer in detail, te beginnen met Consumer Discretionary. Daar moeten Under Armour en L Brands plaatsmaken voor Tractor Supply en Advance Auto Parts. Kijken we vervolgens naar de sector Consumer Staples, dan verdwijnt Wal-Mart ten gunste van Procter & Gamble. Morningstar-analist Erin Lash over Procter & Gamble: 'Het heeft een Wide Moat rating vanwege de kracht van zijn merken en het kostenvoordeel door de schaalgrootte. Door de leidende positie in huishoudelijke en persoonlijkge verzorging is het een aantrekkelijke partner voor retailbedrijven. Relaties met retailafnemers zijn langlopend en solide. Tegelijk houdt het bedrijf zijn investeringen in onderzoek en ontwikkeling hoog op 3% van de jaaromzet, ofwel zo'n 2 miljard dollar.' Energie In de energiesector maken Canadian Natural Resources en TransCanada plaats voor Oneok en Valero Energy. Financials De sector financials ziet drie aandelen verdwijnen: Lloyds Banking Group, Affiliated Managers en Invesco. De drie nieuwe aandelen die hen vervangen zijn: Synchrony Financial, BlackRock en Citigroup. Analist Colin Plunkett over Synchrony: 'De Narrow Moat rating komt voort uit de belemmeringen die komen kijken bij het overstappen van Synchrony's retailkaarten naar die van een andere aanbieder. De kaarten stellen retailers in staat veel informatie over hun klanten te verzamelen en ze met behulp daarvan gerichte aanbiedingen te doen. Een ander belangrijk aspect in Synchrony's voordeel is dat het boven een bepaalde omzetgrens een deel van die extra omzet deelt met de retailer, die daarmee een aantrekkelijke extra inkomstenbron heeft. In 2016 beliep deze extra omzet voor retailers in totaal 2,9 miljard dollar.' Industrie Bij industrie vallen Union Pacific, United Technologies en TransDesign Goup af. In hun plaats komen W.W. Grainger, Delta Airlines en General Electric. Morningstar-analist Chris Higgins legt uit waarom: 'Delta's strategie van het aanhouden van een iets oudere vloot, hetgeen lagere kapitaalkosten kent maar hogere onderhouds- en brandstofkosten, past goed in het huidige klimaat van lage brandstofprijzen. Tegelijk blijven de onderhoudskosten, die doorgaans zo'n 10% van de kostenbasis bedragen, goed binnen de perken, ondanks de ouderdom van de vloot. Slim inkopen van gebruikte onderdelen en gebruikte vliegtuigen helpt daarbij flink.' Gezondheidszorg De sector Gezondheidszorg kent twee wisselingen: Novartis en Alexion Pharmaceuticals gaan eruit en Amerisource-Bergen en Regeneron Pharmaceuticals komen erin. IT en telecom In de IT-sector vinden drie wisselingen plaats: Hewlett Packard, Microsoft en CA verdwijnen omdat hun aandelenkoersen het niveau van hun Fair Value bereikt hebben. Daarvoor in de plaats komen DXC Technology, NetEase en Red Hat. Telecom neemt afscheid van America Movil en verwelkomt China Mobile. Nutsbedrijven Bij de Nutsbedrijven gaat Duke Energy van de lijst en komt FirstEnergy erop. Opvallend, want vorige maand was het precies andersom.   Lees meer over aandelen: - Sectoranalyse aandelen: Europese telecom - Dit zijn de aantrekkelijkste Europese aandelen - mei - Dit zijn de aantrekkelijkste wereldwijde large-cap aandelen - april - De aantrekkelijkste dividendaandelen volgens de Ultimate Stock Pickers - Morningstar introduceert Europese variant Ultimate Stock Pickers   Hcc Beleggen interessegroep Computerbeleggersgroep-ZH   Computerbeleggersgroep-ZH Sinds de oprichting in 2002 houden wij ons bezig met “Beleggen met behulp van de computer”. Het accent ligt daarbij op het vergroten van de kennis van het ontwikkelen en exploiteren van handelssystemen. Deze zijn vooral gebaseerd op methoden uit de kwantitatieve en statistische analyse. Uiteraard wordt daarbij ook aandacht besteed aan ondersteunende software. Regelmatig besteden we echter ook aandacht aan andere vormen van beleggen zoals Fundamentele analyse. Daarbij gaan we altijd uit van het beschrijven en bespreken van een gestructureerde aanpak die gebaseerd is op objectieve grondslagen.  Wij komen 9 keer per jaar bijeen. Afwisselend in Berkel & Rodenrijs en Delft. Klik hier voor meer info    Contactadres: janroozenburg@kpnplanet.nl   Portefeuille in de mottenballen Bron:  Erick  Erdtsieck,  Florizon Erick Erdtsieck Bedrijfskundig analist/adviseur en is samen met Martin Boer oprichter van Florizon.com. Erick Erdtsieck heeft als levensmotto "hoe werkt het (hier) en waar kan ik bijdragen?". Hij is sinds 1991 bezig met onderzoek naar financiële modellen. Hierbij is de focus steeds meer komen te liggen op de fundamentele analyse; het doorgronden van de cijfers en inzichtelijk maken van risico's. De vakantie nadert, wat gaan we doen met onze aandelenportefeuille? Natuurlijk kunnen we een huisje of camping uitzoeken met internet en de ontwikkelingen blijven volgen, maar echt op vakantie en enige afstand nemen is toch ook wel zo fijn. In dit artikel bespreken we een aantal mogelijkheden om de portefeuille "glad" te strijken. Alles verkopen Dit is de meest simpele optie. Gooi die 18 bedrijven er maar gewoon uit. Toch kleven er wat nadelen aan, die zo op het eerste gezicht niet vanzelfsprekend zijn: Het liquideren van een portefeuille kost in dit voorbeeld toch al gauw 180 euro in dit voorbeeld. En u wilt de aandelen misschien wel weer aanschaffen bij thuiskomst, dan staat de teller op 360 euro U deelt niet meer mee in koerswinsten of verliezen en mist ook het dividend Het geld op de beleggingsrekening is niet van u, maar van de bank. U heeft een vordering op de bank ter hoogte van het saldo. Natuurlijk zijn dit beren op de weg, maar realiseer dat u in een  afhankelijke positie zit en die wordt urgenter bij grote financiële paniek. Om als belegger niet meer met beleggen bezig te zijn is toch ook een beetje raar. Fig1 De bezetting van de portfolio met 18 bedrijven, op dit moment zitten de 9 beste bedrijven er nog in. Koersrisico afdekken met opties Koersdalingen kunnen worden afgedekt met het kopen van put opties. U verzekert uw portefeuille tegen koersdaling voor een bepaalde termijn. Als die daling er dan komt, zit u goed. Ook dit lijkt weer heel eenvoudig, maar er zitten behoorlijk wat nadelen aan. Verzekeren kost geld, opties zijn soms goedkoop (weinig beweging), maar meestal duur. De periode wordt beperkt, opties die tegen het einde van de looptijd aanlopen (vanaf ca. 4 maanden resterende looptijd) verliezen snel hun premie. Het gedrag van opties is moeilijk te doorgronden. Een koersverandering van de onderliggende waarde werkt niet altijd door in de opties. Het vereist veel kennis om succesvol met opties om te gaan. Laten we e.e.a. toelichten met een voorbeeld. Aanpak Om niet alle aandelen individueel te hoeven verzekeren kunt u een optie op een index nemen. We hanteren hierbij de volgende aanpak: U bepaalt het bedrag van de verandering van uw portefeuille bij 1% koersstijging. Bij een portefeuille van 25k is dit 250 euro. U wilt dus 250 euro verdienen als de index 1% daalt (hier doe ik de aanname dat de index gelijk mee beweegt met de portefeuille, bij kwalitatief goede bedrijven is dit vaak minder beweging, bij minder goede bedrijven vaak meer). Stel we kiezen de AEX als onderliggende index, die beweegt met 5 punten bij 1% verandering (525 stand mei). We willen 250 euro bij 1% dus 50 euro bij 1 punt verdienen. Keuzes Een at-the-money optie vertoont het gedrag om met 50 euro te variëren bij 1 punt verandering van de index. 1x de AEX P DEC17 520 zou dus een keuze voor de bescherming kunnen zijn Een in-the-money optie is te zwaar, die beweegt met max. 100 euro per punt Je kunt ook combinaties van opties maken om op die 50 euro beweging uit te komen. Bijv. de combinatie van een in-the-money optie met een at-the-money optie Een combinatie van out-of-the-money opties. Deze verzekeringen zijn wat goedkoper en bewijzen hun nut bij grote bewegingen. Aan al deze keuzes kleven voor en nadelen. Het voordeel van alleen opties kopen (i en ii) is de maximale flexibiliteit. U kunt relatief snel een positie sluiten. Dit gaat ten koste van relatief veel premie. De genoemde optie bij (i) kost ca. 2200 euro, bijna 10% van de portefeuillewaarde. Het voordeel van opties kopen en schrijven tegelijkertijd (iii en iv) is dat de investering per saldo wat lager is en dat wordt gecompenseerd voor de ondoorgrondelijkheid van opties. Immers de opties werken tegen elkaar in. Het openen en sluiten van posities is iets lastiger, moet in een bepaalde volgorde verlopen, wil u niet geconfronteerd worden met een margin. En natuurlijk geldt ook hoe lager de premie, hoe kleiner de kans op winst. Out-of-the-money opties We kiezen voor de laatste mogelijkheid (iv). Bijv. 4x AEX P DEC17 400 samen met -5x AEX P DEC17 350. Deze verzekering is te koop voor ca. 350 euro inclusief kosten (4x 1,70 – 5x 0,70) en zal een gedrag vertonen van 20 euro verandering per punt bij de AEX van 525, maar rond de 200 euro verandering per punt bij een AEX van 400 (we zitten dan met at-the-money opties). De positie levert maximaal 20.000 euro op bij expiratie op 350. dat is een ruime compensatie voor de daling. Er is een grote kans dat de positie waardeloos eindigt en we 350 euro verliezen. Tussentijds uitstappen levert ook weer een ander resultaat. Al met al geven opties een onzekere uitkomst. In hoeverre we gecompenseerd worden bij een daling blijft onduidelijk. Er spelen veel ongrijpbare factoren: tijd, koers, bewegelijkheid. Koersrisico afdekken met Turbo's Eenvoudiger zijn de turbo's. In tegenstelling tot de opties is de relatie tussen koers en turbo zeer helder. We kunnen eenvoudig een verandering van 50 euro per punt bereiken door 50 Turbo's Long te kopen voor stijgende koersen of 50 Turbo's short voor dalende koersen. De ongrijpbare factoren zoals bij opties spelen niet. Het aanhouden van turbo's kost geld. Dit komt tot uiting in het financieringsniveau, die iedere dag een beetje in het nadeel van de houder van de turbo werkt. Bij een Turbo Short werken dividend en rente in het nadeel. Bij een Turbo long werkt dividend in het voordeel en rente in het nadeel. Immers de uitgever van de turbo moet de positie nabootsen en financieren. Bij Turbo speelt ook het stoploss niveau. Bij dit niveau wordt de positie automatisch afgewikkeld en zijn we onbeschermd. De stoploss moet dus niet te krap gekozen worden. Bij een AEX van 525 kunt u bijv. denken aan een stoploss van 540, dat geeft de positie 3% speelruimte. Fig2 De combineerde strategie van de eerder genoemde portfolio, nu 60% liquide, de rest is gehedged met opties en turbo's Combineren Natuurlijk kunt u de strategieën ook combineren en zodanig de nadelen een beetje ontlopen. Ikzelf ben inmiddels liquide gegaan met de meest risicovolle bedrijven. In mijn opinie zijn dit de bedrijven met een lage kwaliteit en winstpotentie. De betere bedrijven houd ik aan. Met behulp van Florizon maak ik het onderscheid tussen goede en minder goede bedrijven, maar u kunt dat natuurlijk ook op uw eigen wijze doen. Daarnaast ben ik een optie affaire aangegaan met een out-of-the-money putspread op de AEX (het genoemde voorbeeld bij iv). Mocht het echt serieus naar beneden gaan dan levert deze constructie de meeste compensatie voor het verlies op de aandelen portefeuille. Op de DAX index heb ik een turbo short positie genomen. De bewegingen op de markt werken gelijk omgekeerd evenredig door op de portefeuille en zorgt voor demping. De waarde blijft dan zoveel mogelijk neutraal. Nu maar afwachten hoe zich de beurs ontwikkelt. Ondertussen geniet ik van een mooie vakantie.   Koop bedrijven met groeiende omzetten Bron:  Ronald Kok, Analist.nl Ronald Kok (RBA)  Financieel analist, entrepeneur en uitgever van o.a. Analist.nl Na zijn economie opleiding aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, VBA aan de VU  Universiteit van Amsterdam bleef hij zich verder specialiseren w.o. EFFAS , en  focust hij zich nu vooral op financiële analyse en de praktische toepasbaarheid van beleggingsstrategieën. Zijn aandachtsgebieden zijn vooral de Amerikaanse en Europese aandelen. Daarnaast focust Ronald zich ook op derivatenstrategieën, asset-allocatie en risicomanagement. Dat beleggen eigenlijk heel simpel zou moeten zijn zien we in onze praktijk maar al te vaak terug. In onze eerdere publicaties haalden we eerder het nut aan van het gebruik van aandelenscreeners. Dit komt op niets anders neer dan de gehele aandelenmarkt filteren op basis van bepaalde criteria en die aandelen dan kopen. We bekijken in deze bijdrage naar de waarde van het beleggen in aandelen die de afgelopen 4 jaar een groeiende omzet zagen, niets meer en niets minder. Kopen van omzetgroeiers Deze strategie van het kopen van bedrijven met al een paar jaar groeiende omzetten komt neer op het kopen van bedrijven die bij de winnaars behoren en ook aan marktparticipatie groeien. Het puur focussen op omzetgroei klinkt natuurlijk erg kort door de bocht (er wordt immers niet naar andere zaken zoals schulden gekeken). Toch is het zeker interessant om vooral te kijken naar de omzetontwikkeling want dit is natuurlijk de basis van de resultaten van het bedrijf. De hoogte van de omzet bepaalt de nettowinst, de winst per aandeel, het eventuele dividend, de schuldpositie, de kasstromen et cetera. De omzetontwikkeling staat als het ware dus bovenaan in de pyramide van bedrijfsresultaten. Aandelenfilter; de resultaten en dan? Zoals we aangaven filtert deze screener de markt puur op omzetgroei op jaarbasis. Bedrijven die in de afgelopen 4 jaar een omzetdaling of stagnatie hadden worden dus verwijderd; het gaat puur om de omzetgroeiers. Het resultaat van deze screener wordt dan aangekocht. Dit is natuurlijk wel vrij kort door de bocht want stel dat deze screener 500 aandelen oplevert, dan raden wij natuurlijk niet aan om al deze 500 aandelen te kopen. Tussen de 10 en de 20 aandelen lijkt in onze ogen een redelijk aantal. Dit als aanvulling op de aandelen die u verder in uw portefeuille zou moeten hebben want wij raden zeker een aantal aandelen in de portefeuille aan van tussen de 30 en de 40. Dit om uw risico’s te verlagen want hoe goedkoop een aandeel vaak lijkt, op termijn gaat zelfs ieder aandeel ooit failliet (ook de Amerikaanse superbelegger Warren Buffett koopt aandelen die failliet gaan). Rendementen 2005-2015 4-jaarsomzetgroeiers Gemiddelde leverde het mandje met de omzetgroeiers zo’n 9 procent per jaar op (exclusief dividendrendementen). Dit is natuurlijk een mega rendement maar we moeten benadrukken dat ook dit mandje geen gegarandeerde rendementen biedt. Zo ziet u dat in 2008 dit mandje aandelen een behoorlijke tik omlaag maakte en zelfs ruim 47 procent aan waarde verloor. Dergelijke negatieve rendementen zien we niet vaak bij de aandelenscreeners in het rampjaar 2008, daar lagen de meeste verliezen rond de 40 procent. Rendementen 4-jaars omzetgroeiers per marktkapitalisatie De bovenstaande grafiek laat de rendementen zien over de periode van 2005 tot en met 2015 (de waarden van 2016 staan er nog niet bij omdat nog niet alle bedrijven hun jaarcijfers over 2016 verwerkt hebben).  We zien dat de rendementen voor alle 5 de groepen positief zijn maar dat de rendementen van de midkaps (bedrijven met marktkapitalisaties tussen de 5 en de 10 miljard euro) wel het laagste zijn geweest (gemiddeld 4 procent per jaar). Kleinere bedrijven in het voordeel De grote winnaar is hier de groep met microcaps. Dit zijn bedrijven met marktkapitalisaties tot maximaal 500 miljoen euro, die ruim 13 procent per jaar won. Dit is op zich redelijk verklaarbaar want het zijn ook juist de kleinere bedrijven die makkelijker aan omzet kunnen winnen en tevens zien we doorgaans ook veel hogere rendementen bij de kleinere bedrijven (de small-/microcappremie). Dus beleggers die deze strategie willen uitvoeren doen er (op basis van de historische data) beter aan om de kleinere bedrijven wat meer te laten overwegen ten koste van de grotere bedrijven. Het nadeel hiervan is wel het meer mislopen van dividenden want het zijn juist de grotere bedrijven die meer dividenden uitkeren en de kleinere bedrijven doen dit vaak amper.   Hcc Beleggen interessegroep Noordbeleggen groep Noordbeleggen is gestart in maart 2006 rond het beleggingsprogramma Vestics. Inmiddelszijn wij verder gegaan in de boeiende wereld van het beleggen. Zo doen we onze beleggingen op individuele basis en komen zo'n vijf keer per jaar bijeen. Het zijn 'interactieve' bijeenkomsten waarin nieuwtjes en ervaringen onder het genot van een kopje koffie worden uitgewisseld. Naast het bespreken van het vaste onderwerp: de 'echte' portefeuille, komen ook onderwerpen als: ervaring met broker software, handelssystemen, indicatoren, werking van opties/turbo's enz aan bod. Met als rode draad:  - Selecteren van Aandelen.        - Selecteren van Opties.  - Werking en selectie van Turbo's - Selecteren van Beleggingsfondsen Benieuwd? Kom kom gerust een keer kijken of het iets voor je is. Mail voor meer info naar Ben Rietveld   Wat is beter: gelijk of gespreid beleggen? Bron:  Hendrik Oude Nijhuis Hendrik Oude Nijhuis Auteur, oud bestuurslid HCC Beleggen en BSC Duitenberger. Oprichter Warrenbuffet.nl Hendrik Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in ‘s werelds beste beleggers. Hij is medeoprichter van Beterinbeleggen.nl en zijn bestseller over Warren Buffett is via de website http://www.warrenbuffett.nl/ gratis beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen. Het is een vraag die beleggers mij eens in de zoveel tijd voorleggen... Stelt u zich het volgende voor. U heeft een substantieel bedrag ontvangen - bijvoorbeeld een pensioenpolis die is vrijgekomen of een erfenis die u heeft ontvangen - en wilt dat geld gebruiken om te beleggen. Wat is dan het best: het hele bedrag meteen beleggen of dit juist gespreid in de tijd te doen? Onderzoek Analisten van de Amerikaanse beleggingsmaatschappij Vanguard - wereldwijd de nummer twee op het gebied van indexbeleggen - hebben zich op bovengenoemde vraag gestort. De conclusie: onafhankelijk van de verhouding aandelen en obligaties in een portefeuille is rationeel gezien de beste optie het gehele bedrag meteen te beleggen. Deze conclusie is, temeer vanuit het perspectief van een aanbieder van indexbeleggen bezien, eigenlijk heel logisch. Want hoewel aandelen en obligaties soms stevig in koers fluctueren mag van zowel aandelen als obligaties normaal gesproken een hoger rendement verwacht worden vergeleken met het rendement van een spaarrekening. Maar... Maar wanneer alles meteen belegd wordt bestaat wel het risico dat dit juist net gebeurt voorafgaande aan een stevige daling. En enkel over de mogelijkheid hiervan zal menigeen zich zorgen maken wanneer er opeens een substantieel bedrag beschikbaar is om te beleggen. Het bedrag zou bijvoorbeeld ook in vier gelijke porties verdeeld kunnen worden. Waarvan dan meteen en vervolgens na drie, zes en negen maanden een kwart wordt belegd. In dit geval zal menig belegger zich wat minder zorgen maken over de (mogelijke) koersontwikkeling op korte termijn. Het is een uitruil tussen rendement en nachtrust die voor heel wat beleggers best rationeel te noemen is. Maximaal een jaar De analisten van Vanguard merken overigens wel nadrukkelijk op dat beleggers in geval van spreiding in tijd hiervoor beter niet een al te lange periode nemen. Maximaal een jaar. Dit omdat anders te veel verwacht rendement verloren gaat. Ik kan mij in deze conclusie prima vinden. Wilt u meer weten? Het rapport "Invest now or temporarily hold your cash?" is via deze link (PDF-bestand) beschikbaar.   Experts halsstarrig somber Bron:  Corné van Zeijl, Actiam Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij ACTIAM. Daarnaast is hij een graag geziene beurscommentator bij onder meer RTL Z en BNR en schrijft hij columns voor verschillende media. Zijn opleiding heeft hij aan de Haagse Hogeschoold gevolgd. Men blijft ook voor juni halsstarrig somber. De reden? Griekse schulden, Italiaanse verkiezingen, hoge waarderingen, de ECB, de FED genoeg redenen. Qua individuele aandelen kunt u het beste in AEGON beleggen. Een Altice heeft zijn vertrouwde plek bij de floppers gevonden. Dit aandeel heeft in 2017 iedere maand bij de floppers gestaan. De maand mei was weer een mooie beursmaand. De AEX ging omhoog, dit keer met 0,6%. De bedrijven hebben ook nog 0,9% aan dividend uitgekeerd. Maar dat staat op uw bankrekening en zit niet in de koersen. De total return midkap index ging zelfs met 3,1% omhoog, voorgetrokken door aandelen als AirFrance KLM (+30.1%) en OCI +19.1%). Overigens is opvallend dat het ongewogen gemiddelde van alle 25 AEX aandelen wel daalde, met 0,9%. Desalniettemin blijven de experts somber gestemd. Somberder dan de afgelopen manden zelfs. Reden te over. Griekse betalingsproblemen, Italiaanse verkiezingen, een ECB die haar voet van het monetaire gaspedaal af gaat halen, een FED die de rente verhoogt en men vindt aandelen te duur. Genoeg om je zorgen te maken als belegger. Ook voor het komende halfjaar zien we het zelfde sentimentsbeeld, met dezelfde redenen. Slechte keuzes voor mei De aandelenkeuzes van de afgelopen maand waren simpelweg slecht. AKZO Nobel moest wel stijgen, althans dat dacht men. Er zou immers een bod komen. En als de beurs zou dalen zou het aandeel wel blijven liggen. Niets minder bleek waar. Met het verliezen van de rechtszaken, verloren beleggers de hoop op de overname en de daarmee kromp de overname premie. Per saldo verloor het aandeel 7,2%. Ook de keuze voor Randstad was niet geweldig. Dat aandeel daalde 5,9%. Bij de floppers ging  het zo-zo. Galapagos daalde met bijna 8% en ook Altice ging naar beneden. Unilever liet weer een stijging zien, dit keer van 5,3%. Per saldo verloor een long/short fonds 3,1%. Een schrale troost is dat de IEX lezers het nog veel slechter deden. Zij hadden KPN bij de losers staan, terwijl dat aandeel met 14,1% steeg. Aan het eind van de mand was hun long /short performance -7,9%.  AEGON de topper en Altice weer grote flopper voor mei Voor de komende maand maakt AEGON een opmerkelijk debuut. Na alle zorgen over de balans, zorgde de verkoop van een bedrijfsonderdeel dat deze zorgen naar de achtergrond verdwenen. Ahold is nummer 2. Bij de floppers komt de vaste waarde Altice weer naar voren. Dit jaar stond het iedere maand op de flopperslijst en meestal op nummer 1 of nummer 2. ASML, toch een beurslieveling, staat deze maand op nummer 2, samen met Arcelor. Dat aandeel liet vorig maand al een flinke veer, maar de experts denken dus dat het doorzet. Verder staan net als vorige maand Unilever en Galapagos weer bij de floppers.  Deze maand deden 78 experts aan de enquête mee.   HCC!beleggen doe je mee? Wat doe jij met je geld? En met je vrije tijd? HCC!beleggen is op zoek naar actieve vrijwilligers om bijvoorbeeld de redactie over de nieuwsbrief te voeren, als webmaster te fungeren, te helpen bij het organiseren van symposia en andere bijeenkomsten en meer. Ben jij een enthousiaste belegger? Meld je dan aan via het bestuur of de redactie van HCC!beleggen. Wie zoeken we? Er is behoefte aan vrijwilligers die zich met verschillende zaken willen bezighouden. Zo zoeken we verschillende redacteuren voor diverse werkzaamheden, maar zijn we ook opzoek naar mensen die graag contacten onderhouden met bijvoorbeeld sprekers voor onze symposia. Redacteuren We zoeken redacteuren die zo’n twee uur per week willen besteden aan het aanleveren en op de website  plaatsen van content. Het gaat dan om onder meer artikelen over economische onderwerpen, specifieke beleggingsartikelen of andere interessante financiële onderwerpen. Ook zoeken we redacteuren die zo’n zes uur per maand kunnen besteden aan het leveren en plaatsen van financieel -economische content voor de maandelijkse nieuwsbrief. Die nieuwsbrief moet natuurlijk ook in elkaar gezet worden. Ben je handig met een computer en heb je ongeveer vier uur per maand tijd, dan kun je je hiervoor aanmelden. Dit kan natuurlijk ook in combinatie met het leveren van de content voor website en/of nieuwsbrief. Contactpersonen Heb je meer affiniteit met mensen dan met teksten? Wees welkom want we zijn ook naarstig op zoek naar sociaal bedreven, communicatief vaardige mensen die contacten met bijvoorbeeld sprekers voor symposia willen onderhouden. Dit zal ongeveer twee uur van je tijd per maand kosten. Ook hiervoor wordt natuurlijk wel interesse in beleggen verwacht. Heb je zin en tijd ons te helpen, meld je dan aan via het het bestuur of de redactie van HCC!beleggen   HCC beleggen Website HCC beleggen Vacatures Adverteren Downloads Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst.

5 juni 2017

Nieuwsbrief20170501

.. Mei 2017 Buffett echt niet altijd beter Resultaten diversificatie strategie Stabiel portefeuillemanagement is een eitje. Het nut van een  seintje Drie ingrediënten (om schatrijk te worden) Experts blijven somber De risico’s van indexbeleggen De aantrekkelijkste dividendaandelen Hcc beleggen zoekt actieve vrijwilligers ..  Zet vast in uw agenda:  69ste HCC Beleggen symposium,  28 oktober 2017 Tegenvallend resultaat, sobere Buffett echt niet altijd beter Bron:  Ronald Kok, Analist.nl, vanaf Berkeyville, Omaha, USA, 6 mei 2017 Dit weekend zijn wij aanwezig bij de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering in Omaha van het investeringsvehikel Berkshire Hathaway van de Amerikaanse superbelegger Warren Buffett. Samen met Charlie Munger voert Buffett het bewind aan van één de wereld’s grootste en meest succesvolle beleggingsondernemingen. Een beleggingsfonds noemen we Berkshire Hathaway echter niet want u betaalt bij het bezit van de Berkshire Hathaway aandelen uiteraard geen beheersfee. This is Charlie and I am Warren De altijd komische Warren Buffett trapte de jaarlijkse AVA in Omaha af met de woorden: "This is Charlie and I am Warren".  En daar bleef het niet bij zo werden de volgende opmerkingen gemaakt: Buffett over indexbeleggen: heeft de beleggers miljarden bespaard en zal nog meer besparen Warren Buffett  feliciteert Vanguard opr. Bogle, wordt maandag op mijn verjaardag, 88. Buffett: "over 2 jr mag Jack bij ons in de directie" Charlie: "veel mensen willen excelleren, wij willen alleen maar rationeel zijn." Warren en Charlie: "vroeger waren we jong en onbezonnen; nu oud en onbezonnen" Warren Buffett over overname Unilever: "wij, 3G en Kraft hadden zeker nog 50mrd$ extra over naast de geboden 130mrd$" Warren Buffett over beleggen: "belangrijkste is hoogte vd rentes. Wie president is, is totaal irrelevant" Warren Buffett : "actief beleggen 1 groot drama: geen correlatie kosten en rendement" Buffett over beloning opvolger: "als ze daarvoor een consultant gaan inhuren kom ik terug." Verder gehoord: "luchtvaart goedkoop nu net als treinen eerder" "Warren en Charlie haten EBITDA: verzonnen om mee te manipuleren!" Centrale hal Gisteren en vandaag is ook de centrale hal open voor beleggers. Hier staan diverse bedrijven waar Berkshire Hathaway in belegt (zoals Duracell, Brooks en PCP..   Eerder dit jaar kwam Buffett’s vehikel Berkshire Hathaway vaak in het nieuws in verband met de wensen voor de overname van Unilever . Dit werd door Unilever van de hand gewezen en Berkshire Hathaway trok zijn bod in. In de wandelgangen merken we echter hier nog steeds twijfel over en we sluiten daarom niet uit dat Warren Buffett later dit jaar toch nog een hoger bod voor Unilever gaat uitbrengen temeer daar Warren Buffett nu opmerkte: "bod op Unilever had 50mrd hoger gekund" Warren Buffet Warren Buffett, die al jaren in de top 10 van rijkste mensen op aarde is, woont al jaren in een weliswaar luxe maar ook niet overdreven luxe huis in het centrum van Omaha. Tot voor kort stonden daar zelfs geen bewakingscamera's en was er ook geen hek. Van zijn huis rijdt hij zelf naar zijn hoofdkantoor dat maar uit 28 man bestaat. Het hoofdkantoor is gevestigd in een eenvoudig bedrijfsverzamelcomplex. Tussen zijn huis en kantoor zit een McDonald's en het verhaal gaat (volgens valuebelegger Ansgar John Brenninkmeijer) dat Buffett nog vaak hier zijn ontbijt zelf ophaalt. Tegenvallend resultaat, sobere Buffett echt niet altijd beter Ondanks de vele roem die Berkshire Hathaway al jaren krijgt deed de Standard & Poors 500 index het de afgelopen jaren wel beter dan Buffett’s vehikel. In de onderstaande grafiek (met dank aan Mebane Faber) ziet u dat Berkshire Hathaway het op de langere termijn wel beter deed dan de S&P 500: gemiddeld ligt het rendement van het Berkshire aandeel op ruim 15 procent per jaar versus 7 procent voor de S&P 500 index. Maar juist op de kortere termijn zien we recent dus wel een underperformance. U ziet dat sinds 2009 de groene lijn (de S&P 500) het beter deed dan Warren Buffett's vehikel. Verder zien we toch ook een redelijk gelijk opgaand verloop tussen beide lijnen. Ronald Kok (RBA)  Financieel analist, entrepeneur en uitgever van o.a. Analist.nl Na zijn economie opleiding aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, VBA aan de VU  Universiteit van Amsterdam bleef hij zich verder specialiseren w.o. EFFAS , en  focust hij zich nu vooral op financiële analyse en de praktische toepasbaarheid van beleggingsstrategieën. Zijn aandachtsgebieden zijn vooral de Amerikaanse en Europese aandelen. Daarnaast focust Ronald zich ook op derivatenstrategieën, asset-allocatie en risicomanagement. Hiermee willen we nogmaals benadrukken dat zelfs Warren Buffett de markten niet kan voorspellen. Sterker nog, hij raadt beleggers met klem aan om louter in de goedkope (en vaak betere) indexfondsen te gaan beleggen. Dit raadt hij zelfs zijn kinderen aan. Verder keert Berkshire Hathaway geen dividenden uit, hetgeen vrij opvallend is want dit is juist waar de meeste beleggers naar zoeken. Warren Buffett geeft als verklaring hiervoor dat de Amerikaanse regering simpelweg veel te veel dividendbelasting inhoudt en hij het veel beter kan beleggen voor zijn aandeelhouders. In onze ogen doet u er het beste aan om als u zelf in losse aandelen gaat beleggen dat u uw keuzes baseert op een mix van de beste aandelenscreeners. Dit omdat niet één screener altijd goed 'werkt' en ook de beste screeners absoluut geen garanties voor de toekomst bieden. Historisch erg succesvolle screeners zijn o.a. die van Joseph Pitroski, Joel Greenblatt en de diverse dividendaristocratenscreeners. Meer hier over leest u in ons magazine Analist Journaal en in het researchportaal Analist Pro. Gratis livestream Berkshire Hathaway Klikt u verder hier voor de gratis livestream van Yahoo Finance. Houd u verder ook onze website en twitterberichten in de gaten om op de hoogte te zijn van Warren Buffet's vergadering.   Resultaten diversificatie strategie Bron:  Rinus van der Vegt Rinus van der Vegt Gepensioneerd procestechnoloog. Particulier belegger sinds 1960 Op het symposium van 25 maart 2017 hebben Harry Geels en Frans Schreiber het All Markets Fund en het hedgefonds Dutch Darlings gepresenteerd. Dutch Darlings is bedoeld  als een instrument om via diversificatie extra rendement te behalen. In deze bijdrage wordt dit effect gekwantificeerd. Persoonlijk pas ik risico spreiding toe door te beleggen met meerdere strategieën, met als zwaartepunt  een variant van de Allocatie Momentumstrategie, zoals beschreven in www.beurstrendsonline.nl.  Uit gepubliceerde maandrendementen kan men per strategie de moneylines construeren. Deze zijn in fig-1 weergegeven voor de Momentumstrategie, het All Markets Fund en Dutch Darlings. Als referentie is tevens de koop en houd strategie voor de AEX meegenomen. Fig-1 Moneylines Bepalend voor het beleggingsresultaat zijn het gemiddelde en de spreiding van de maandrendementen en de Maximale Draw Down die men kan oplopen. Deze zijn voor de periode 2009-2016 weergegeven in fig-2 en 3 Fig-2 Rendement en Risico diverse handelssystemen Fig-3 Maximale Draw Down De beste resultaten werden in deze periode behaald door de Allocatie Momentum strategie. Maar de Maximum Draw Down van ruim 21% is wel vrij hoog. Het is eenvoudig te berekenen welk voordeel diversificatie met een fractie Dutch Darlings oplevert. De fractie Dutch Darlings werd daartoe gevarieerd van 0-50%. De resultaten zijn gegeven in grafiek 4-6. Fig-4 Moneylines van Allocatie Momentum strategie met variabele fractie Dutch Darlings Fig-5 Rendement en Risico Allocatie Momentum strategie met variabele fractie Dutch Darlings Fig-6 Maximum Draw Down met variabele fractie Dutch Darlings Conclusie: Door toevoeging van een fractie Dutch Darlings neemt zowel het rendement als het risico toe. De Rendement Risico Ratio verbetert nauwelijks.  Op de Maximum Draw Down heeft dit een zeer gunstig effect: bij een fractie van 20 % daalt de Maximum Draw Down van 22% naar 17 %. Deze conclusie betreft de periode 2009-2016 waarin de AEX in een bull markt verkeerde. In een Bear Market zullen de resultaten geheel anders zijn. De Allocatie Momentum strategie stapt dan over op Obligaties. In geval die op dat moment ook dalen gaat men Cash. Over de prestaties van Dutch Darlings zijn dan geen scores bekend.   Stabiel portefeuillemanagement is een eitje. Bron:  Martin Boer,  Florizon. Martin Boer Data analist, ICT specialist en is samen met Erick Erdtsieck oprichter van Florizon.com. Martin Boer heeft zich na zijn studie Sterrenkunde aan de Rijks Universiteit Groningen in zijn werk als ICT specialist altijd bezig gehouden met data analyse en patroonherkenning. De beurs lijkt weliswaar een complex probleem maar bestaat de praktijk uit kleine behapbare deelproblemen zodra je in staat bent voldoende afstand te nemen. Dit is een van de pijlers waarop Florizon is gebaseerd. Het vervelende is echter om erachter te komen of dat eitje hard dan wel zacht gekookt moet worden, gepocheerd, gebakken, geklutst, of misschien is een omelet met tuinkruiden toch wel zo lekker. Het belangrijkste is natuurlijk om niet alle eieren in een enkel mandje te gooien. Spreiden is een goed uitgangspunt voor zowel eieren als kapitaal. Gooien is misschien ook niet de beste woordkeuze, doe het liever met beleid. Beleggingsstrategieën Er zijn eigenlijk twee grote beleggingsstrategieën; sparen met een laag rendement in de ene hoek en gokken met een mogelijk hoog risico in de andere. Daartussenin zit een scala aan mogelijkheden. Het belangrijkste is om te bepalen welke strategie het beste bij je past. Er is geen goed of kwaad, je hoeft alleen maar te weten waar je je goed bij voelt. Een gokker wordt nooit gelukkig van een langlopend deposito van ruim 4% en zelfs al wint de spaarder de hele avond, echt gelukkig gaat hij niet worden in het casino, de angst alles te kunnen verliezen zal als een donkere schaduw boven z'n hoofd blijven hangen.        Speltip 1; bepaal bij welk risico en rendementsverhouding je jezelf het gelukkigst voelt. Risicobeperking Voor de meeste mensen zal dit betekenen dat een relevant deel van hun kapitaal op een spaarrekening staat te vegeteren. Toch heeft de bankencrisis laten zien dat dit ook niet zonder risico is. Gelukkig zijn er alternatieven om het risico te verlagen; er is altijd wel een product te vinden wat een tegengestelde beweging laat zien. Tegelijkertijd zijn er ook producten die stiekem gekoppeld zijn zonder dat dat direct duidelijk is. Een bekend voorbeeld is een werknemer die slim meent te zijn door aandelen van z'n eigen bedrijf te kopen. Als hij echter ontslagen wordt omdat het bedrijf enkele jaren onder de maat presteert, is z'n spaargeld helaas ook verdwenen. De prijs van goud is op dezelfde manier meestal, maar niet altijd, omgekeerd evenredig gekoppeld aan andere producten.        Speltip 2; kies een aantal tegenstrijdige producten om het risico te verlagen. Dezelfde tactiek kunnen we gebruiken bij het kopen van aandelen, want in de economische cycli zullen niet aandelen tegelijkertijd op dezelfde manier reageren. Helaas zijn de economische cycli niet meer zo eenvoudig te lezen als 20 jaar geleden omdat de economie van China niet in de pas loopt met die van Europa of de VS. Het voordeel is echter wel dat bepaalde wereldwijd opererende industrieën nu stabieler zijn dan voorheen. Toch blijft het belangrijk om te beginnen met een spreiding over de verschillende economische cycli en de supersectoren, en op die manier omlaag te werken via sectorgroepen, sectoren en uiteindelijk de daadwerkelijke bedrijven.        Speltip 3; spreiding, spreiding, spreiding. Hier is te zien dat een gelijke verdeling over bedrijven niet automatisch een evenwichtige portefeuille oplevert; de cyclische aandelen hebben de overhand. Timing Nu zijn we eindelijk waar het om gaat; de aandelen van de afzonderlijke bedrijven. Ik ben waarschijnlijk een tikje bevooroordeeld maar in mijn optiek is de standaardopmerking van technische analyse dat 'alle informatie zit in de koers' tegengesteld aan het feit dat die koers daarop enorme uitschieters kan maken. Als alle informatie daadwerkelijk in de koers zat zou de koers stabiel met de winst van het bedrijf omhoog gaan. Hetzelfde kan echter gezegd worden voor fundamentele analyse: ook hier is de verwachting dat de koersen stabiel bewegen met de dynamiek van het bedrijf. De waarheid is dat koersen vooral bewegen op basis van emoties, en de kortstondige crash van April 2013 (http://business.time.com/2013/04/24/how-does-one-fake-tweet-cause-a-stock-market-crash/) is daar een bewijs van. Wie zekerheid wil in z'n beleggingen moet het dus niet hebben van z'n emoties, en al helemaal niet van die van de markt, maar maar van een zorgvuldig beleid. Als een bedrijf onderliggend 'goed' is komt die koers vanzelf wel. Koop dus aandelen als ze goedkoop zijn, en verkoop ze als ze duur zijn.         Speltip 4; heb geduld. De simulatie laat zien dat gedurende 2014 de markt te duur wordt en er in oktober 2014 een correctie plaatsvindt waardoor het aantrekkelijk is om dan flink in te kopen. Hetzelfde gedrag is te zien in augustus 2015. Nu hetzelfde plaatje met de portefeuille (mutaties), maar dan uitgedrukt in vermogensopbouw. Op dit moment is ca. 1/3 liquide, in juli 2015 was dat 60%. Met deze speltips moet het mogelijk zijn om een behoorlijk rendement met een goede nachtrust te combineren.   Het nut van een  seintje Advertorial Jan Kolkman,  oprichter van Stockpicker-signaal heeft tientallen jaren ervaring opgedaan met de belegging in aandelen bij een grote beleggingsmaatschappij en hij heeft zich daarna, via cursussen, symposia en heel veel lezen, gespecialiseerd in technische analyse. Hij hanteert diverse algemeen gebruikte indicatoren en daarnaast ook signalen uit eigen koker. Is de hulp van Stockpicker-signaal zinvol voor u als belegger? Vroeger zette je je geld op de bank, bij voorbeeld in de vorm van een deposito. Daar krijg je nu maar een schijntje voor, terwijl de fiscus uit gaat van een bepaald rendement dat je wordt geacht te maken. Of je dat rendement haalt, dat is te omslachtig voor de fiscus. Bovendien berekent de bank je voor bepaalde onmisbare diensten, die voorheen gratis waren, sluipend allerlei kosten. Laten we eerst even voor ons zelf bepalen waardoor je nu succes kunt hebben. In de eerste plaats moet je een doel hebben en verder moet je een weg uitstippelen hoe je dat doel wilt bereiken. Onbekend maakt onbemind U bent gewend aandelen te kopen die in Amsterdam worden verhandeld of misschien wel een aandeel dat deel uitmaakt van de Dow Jones index. Maar wat weet u dan van die onderneming of hoe goed kent u het aandeel? Wat willen we maken? Het doel kan zijn om een goede performance neer te zetten. En wat is dan goed? Het streven is er om bij voorbeeld 30 procent performance per jaar te maken. Zo hoorde ik deze week de uitspraak: If your dreams don’t scare you, they aren’t big enough Daarvoor doen we er goed aan een gunstig moment van aankoop te kiezen. Daarbij kijken we niet zo zeer naar de stand van een index als de AEX in Amsterdam of de Dow Jones in New York, maar naar kansrijke momenten van individuele aandelen. En daarvoor hanteren we een aantal indicatoren uit de kwantitatieve technsiche analyse. Stockpicker-signaal gaat dus geen jaarverslagen doorploegen of iets dergelijks. Zo kan ik me herinneren dat ik begin jaren 80 een Deens aandeel kocht, Novo Industries, dat heet nu na een fusie met een andere noordeling Novo Nordisk. Mijn collega’s verklaarden me voor gek. Dat aandeel is net verdrievoudigd, zeiden ze. Maar korte tijd na mijn aankoop verdrievoudigde de koers nog eens. Sinds 2013 heb ik een track record opgebouwd door de selectie van aandelen die er technisch goed bij liggen. Daarbij kijk ik niet zo zeer naar de onderneming, maar veel meer naar wat de belegger in het algemeen van dat aandeel vindt. Laten we eens kijken wat een belegging volgens Stockpicker-signaal kan opleveren, waarbij we uitgaan van een veilige 8 procent per kwartaal. Onderaan dit artikel vindt u de berekening hiervan. Het zou mooi zijn als we de mening van de belegger in het algemeen zouden kennen. Dat is echter een utopie. Naar die mening vragen is ten eerste onmogelijk, maar ook niet zinvol omdat je toch geen objectief antwoord zou krijgen. Nee, we moeten een manier vinden om het gedrag van de belegger in het algemeen te peilen. Eén van de gouden regels in de wereld van het onroerend goed is dat er drie dingen belangrijk zijn: Locatie, locatie en locatie. Maar onroerend goed is niet de business van Stockpicker-signaal. Wij houden ons bezig met de belegging in aandelen. En daar zijn net zo goed drie dingen belangrijk: Discipline, discipline en discipline. Stockpicker-signaal geeft u daarom de volgende suggestie mee om volgens een vast plan te werk te gaan. Dat plan hoeft niet veel tijd te kosten. Wanneer u een aankoop gedaan hebt, neem dan voor u zelf een bepaald percentage in gedachten dat u haalbaar acht, bij voorbeeld 10 procent, en geef gelijk na uw aankoop een verkooporder op voor een derde deel van het aantal gekochte aandelen op de limiet die dus tien procent hoger ligt dan de aankoop. Dat is alvast ‘profit in the pocket’. Waarom niet het hele pakket verkopen? Om van de mogelijkheid te profiteren dat de koers verder oploopt. Een bekend spreekwoord is dat van winst nemen nog nooit iemand armer is geworden. Dat is helemaal waar, maar het beperkt wel je winstkansen. Geef dan ook, gelijk na uw aankoop, een tweede order op om nog een derde deel van het aantal gekochte aandelen te verkopen op bij voorbeeld 20 procent winst en een derde order voor de resterende aandelen voor het geval de koers 30 procent winst aanwijst. Hiermee voorkom je dat je achteraf zegt: Op die koers had ik wel willen verkopen. Haalt een aandeel die koersstijging niet, dan kun je gewoon aan het einde van de driemaands periode afscheid nemen en het opnieuw proberen in een ander aandeel. We spreken hier wel steeds van een kwartaal, dit is echter geen kalenderkwartaal, maar een willekeurige driemaands periode. Dat geloven we niet Het zou best kunnen zijn dat je die percentages aan de hoge kant vindt, maar de koersstijging winst, dat wil zeggen de hoogste koers ten opzichte van de startkoers, ligt nu gemiddeld op 27 procent. Toen een tijd geleden dat percentage op 23 stond, vond iemand die ik sprak dit niet geloofwaardig, waarna ik op onderzoek ben gegaan waardoor dat hoger lag dan zijn verwachting. Het antwoord staat op de website www.stockpicker-signaal.nl onder het kopje: ‘Dat geloven we niet’. Met deze manier van handelen zit Stockpicker-signaal momenteel op 9½ procent niet per jaar, maar per kwartaal. Ik sprak onlangs iemand die zei: Je mag mijn centen beleggen voor de helft van die percentages, maar dan wel met garantie. Mijn reactie was dat ik zijn centen niet MAG beleggen, want dan doe ik aan vermogensbeheer en dat is mij niet toegestaan door de AFM (Autoriteit Financiële Markten). Bovendien kan ik die garantie niet geven. John Pierpoint Morgan, de oprichter van wat nu de grote bank/vermogensbeheerder JPMorgan-Chase is, werd eens tijdens een presentatie het volgende gevraagd: "Mijnheer Morgan, dat is nou allemaal wel aardig wat u verteld hebt, maar wat gaat de beurs nou het komende halfjaar doen." Tja, was het antwoord, dat is een interessante vraag. Daar moet ik over nadenken. Even later zei hij - de zaal één en al oor -  "de beurs zal blijven fluctueren". Sindsdien is die uitspraak bekend als de Morgan-Law. Ik kreeg begin deze week een seintje dat een bepaald aandeel een grote toekomst tegemoet gaat en ook waarom. Daarom heb ik dat aandeel op mijn manier bekeken en heb ik wat aandelen gekocht. Nu zie ik dat de koers het heel goed doet, dus dacht ik bij me zelf: Had ik er maar meer gekocht. U kent wellicht het gezegde: Had ik is goed, maar heb ik is beter. Maar ik ben blij dat ik gekocht heb en ik ga vandaag wat bijkopen. Ja, dan wordt mijn gemiddelde aankoopkoers wel hoger, maar is wel lager dan de aankoop van nu. De berekening per driemaands periode Bedrag van investering 10000 18000 40000 Bruto rendement 800 1440 3200 Abonnementskosten 300 300 300 Rendement 500 1140 2900 Rendement in percentage 5% 6,33% 7,25% Dit aandeel maakt geen deel uit van de signalen van Stockpicker-signaal, ook niet in de komende signalen, maar die naam stel ik als bonus beschikbaar voor het afsluiten van een abonnement van een half jaar op Stockpicker-signaal voor de prijs van drie maanden. U kent wellicht ook de uitspraak dat resultaten uit het verleden geen garantie zijn voor de toekomst, maar ze laten wel zien waartoe het systeem van Stockpicker-signaal in staat is. Ons motto is: Wil je het beter doen dan de rest, dan moet je het anders doen dan de rest   Hcc Beleggen interessegroep Computerbeleggersgroep-ZH   Computerbeleggersgroep-ZH Sinds de oprichting in 2002 houden wij ons bezig met “Beleggen met behulp van de computer”. Het accent ligt daarbij op het vergroten van de kennis van het ontwikkelen en exploiteren van handelssystemen. Deze zijn vooral gebaseerd op methoden uit de kwantitatieve en statistische analyse. Uiteraard wordt daarbij ook aandacht besteed aan ondersteunende software. Regelmatig besteden we echter ook aandacht aan andere vormen van beleggen zoals Fundamentele analyse. Daarbij gaan we altijd uit van het beschrijven en bespreken van een gestructureerde aanpak die gebaseerd is op objectieve grondslagen.  Wij komen 9 keer per jaar bijeen. Afwisselend in Berkel & Rodenrijs en Delft. Klik hier voor meer info    Contactadres: janroozenburg@kpnplanet.nl   Drie ingrediënten (om schatrijk te worden) Bron:  Hendrik Oude Nijhuis Hendrik Oude Nijhuis Auteur, oud bestuurslid HCC Beleggen en BSC Duitenberger. Oprichter Warrenbuffet.nl Hendrik Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in ‘s werelds beste beleggers. Hij is medeoprichter van Beterinbeleggen.nl en zijn bestseller over Warren Buffett is via de website http://www.warrenbuffett.nl/ gratis beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen. De laatste jaren behoort Warren Buffett steevast tot een van de rijkste mensen op aarde. Eerder - in 2008 - was hij trouwens al eens het rijkst. Maar het jaar daarop werd hij weer ingehaald door zijn goede vriend en Microsoft-oprichter Bill Gates. Voor zijn inspanningen voor Berkshire Hathaway (het investeringsvehikel van Warren Buffett) incasseert Buffett een salaris van US $ 100.000,- per jaar. Daarmee wordt iemand niet de rijkste persoon ter wereld... Dat Buffett ondanks zijn bescheiden salaris toch zo rijk geworden is wordt verklaard door het combineren van drie ingrediënten, die in zeker opzicht inwisselbaar zijn. Het gaat om de volgende ingrediënten: Een fors startkapitaal Een hoog rendement Veel tijd Toen Buffett 39 jaar was (in 1969) had hij reeds een fors 'startkapitaal' weten op de bouwen van US 25 miljoen. Dit bedrag had hij verdiend met de zeer goede prestaties van zijn partnerships en een voor Buffett gunstige vergoedingsstructuur van deze investeringsfondsen. Sinds Buffett bij Berkshire Hathaway de regie voert (sinds 1965) steeg het aandeel van dit voormalige textielbedrijf met gemiddeld 20,8% per jaar. Dat is ruim 10% per jaar meer vergeleken met het rendement van de S&P 500 (inclusief dividend) over dezelfde periode. Dat Buffett met zijn forse - maar nog niet wereldschokkende - startkapitaal met een hoog rendement kon uitgroeien tot de rijkste man ter wereld wordt verklaard door het resterende ingrediënt: veel tijd. Het hoge rendement en de lange periode verklaren dat Buffett's persoonlijke vermogen in 2008 is toegenomen tot US $ 62 miljard. Voor Buffett zijn de drie ingrediënten stuk-voor-stuk onmisbaar geweest om tot een van 's werelds rijkste personen uit te groeien. Om echter 'gewoon' financieel onafhankelijk te worden volstaat iedere willekeurige combinatie van twee van de drie ingrediënten. Iedere jongere bezit sowieso al een ingrediënt voor financiële onafhankelijkheid: de factor tijd. Doodzonde dit zonder enige inspanning verkregen ingrediënt te laten verdwijnen...   Hcc Beleggen interessegroep Noordbeleggen groep Noordbeleggen is gestart in maart 2006 rond het beleggingsprogramma Vestics. Inmiddelszijn wij verder gegaan in de boeiende wereld van het beleggen. Zo doen we onze beleggingen op individuele basis en komen zo'n vijf keer per jaar bijeen. Het zijn 'interactieve' bijeenkomsten waarin nieuwtjes en ervaringen onder het genot van een kopje koffie worden uitgewisseld. Naast het bespreken van het vaste onderwerp: de 'echte' portefeuille, komen ook onderwerpen als: ervaring met broker software, handelssystemen, indicatoren, werking van opties/turbo's enz aan bod. Met als rode draad:  - Selecteren van Aandelen.        - Selecteren van Opties.  - Werking en selectie van Turbo's - Selecteren van Beleggingsfondsen Benieuwd? Kom kom gerust een keer kijken of het iets voor je is. Mail voor meer info naar Ben Rietveld   Experts blijven somber Bron:  Corné van Zeijl, Actiam Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij ACTIAM. Daarnaast is hij een graag geziene beurscommentator bij onder meer RTL Z en BNR en schrijft hij columns voor verschillende media. Zijn opleiding heeft hij aan de Haagse Hogeschoold gevolgd. De experts blijven volhardend in hun pessimisme. Geo-politieke spanning, en een mogelijke stijgende rente zijn en blijven (ook voor het komende halfjaar) hier de oorzaak van. De aandelenkeuzes over de afgelopen maand was niet reuze. Men verloor een flink stuk rendement, waarmee de winst van de maand daarvoor een groot deel werd ingeleverd. Voor de komende maand is beleggen simpel. AKZO is by far het mest populaire aandeel. Het werd maar liefst 26 keer genoemd als beste aandeel (van de 62 experts die aan de enquête meededen). Beleggingsexperts zijn normaal gesproken optimistisch van aard. Maar dit jaar zeker niet. De maands vooruitzichten, net als die voor de komende 6 maanden, geven al een tijdje een sombere verwachting weer. Voorlopig is dat (nog) niet uitgekomen. Ook voor de komende maand is dat niet anders. Nu is het in mei wel wat makkelijker. Er gaan immers vrij veel aandelen ex-dividend en dat geeft sowieso wat neerwaartse druk. In april was dat ex-dividend effect op de AEX 0,6%. Afgelopen maand liet de AEX een redelijke bescheiden plus van 0,9% zien, ondanks de euforie die er was ontstaan toen de uitslag van de eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen naar buiten kwamen. Voor de komende tweede ronde lijkt een winst voor Macron al te zijn ingeprijst. De polls geven een stand van 60-40 Macron – LePen aan. De wedkantoren prijzen daarom al een 90% kans voor en Macron overwinning in. Nu waren de wedkantoren ook al overtuigd dat er geen Brexit zou komen en dat ook Trump niet zou winnen. Maar de Macron – LePen marges zijn wel stukken groter dan die ten tijde van Brexit / Trump. Voor mei gaat 26% van en stijgende beurs uit en 40% van een dalende beurs. De optimisten zien nog koerspotentie door Trump’s belastingplannen. Een 15% belastingtarief is simpelweg goed voor bedrijven. Een andere reden om positief te zijn is het mooie winstseizoen. Zelfs in de USA worden de winsten nu naar boven bijgesteld. Eerder was dat alleen in Europa het geval. De pessimisten zien een stijgende rente en geo-politieke spanningen als grootste risico. 6 maands vooruitzichten De vooruitzichten voor de komende 6 maanden zien niet anders. En ook daar worden dezelfde redenen aangevoerd. Rente, geopolitiek, winsten en Trump. Geen goede maand voor expert keuzes De aandelen binnen de AEX blijven een beperkte bandbreedte. De grootste stijger was Altice. Ik denk dat dat vooral door de uitslag van de eerste ronde in Frankrijk was. Veel van Altice’s activiteiten zitten in Frankrijk en deze zijn nogal gevoelig voor overheidsingrijpen. De grootste daler was Arcelor Mittal. Dat kwam door de gedaalde ijzererts prijs. Hoewel zij veel gebruiken, is een dergelijke vaak een indicator dat de cyclus in de staalsector op zijn retour is. KPN daalde ook hard, dat kwam onder andere door het uitgekeerde dividend. De keuzes waren deze maand niet zo goed. Veel van de superwinst afgelopen maand moest weer worden ingeleverd. Alleen AKZO en DSM lieten bij de toppers een plus zien. Een alle floppers gingen omhoog. Veel slechter had het niet gekund. Per saldo verloor een fictief long/short fonds maar liefst 5,3%. De particuliere beleggers gemeten door www.iex.nl lieten ook een min zien maar  die was veel bescheidener (-2,0%). AKZO number one Voor de komende maand is het makkelijk. AKZO is by far the number one. Maar liefst 26 experts (van de 62 die er in totaal aan deelnamen) denken dat AKZO de topper van de maand gaat worden. 2 mensen gaan juist van een daling van het AKZO aandeel uit. De redenatie is dat PPG in ieder geval niet weg gaat en waarschijnlijk een bod gaat plaatsen voor het einde van de maand. Dat betekent een flinke upside, terwijl de downside beperkt is. Op zeer grote afstand volgen Ahold en Randstad. Aan de flopperskant staat Galapagos bovenaan. Men vindt het aandeel te ver doorgestegen. Dan komen Altice en Unilever waar naar verwachting al het goede nieuws nu wel in zit. Gemalto en Unibail vervolmaken de lijst.  Aan de enquête deden 62 experts mee (ondanks de vakantie  periode).   De risico’s van indexbeleggen Bron:  Tjerk Smelt, Indexus Tjerk Smelt  Financieel- en beleggingsadviseur bij Indexus. Tjerk schrijft regelmatig over diverse beursgerelateerde onderwerpen en maakt dagelijks de vertaalslag van uitgangspunten en doelstellingen naar een verantwoorde beleggingsportefeuille. Meer weten over indexbeleggen? Download gratis ons eBook ‘ETF, Theorie & Praktijk’  Indexbeleggen bestaat al decennia en de voordelen worden steeds bekender bij de belegger. Toch bestaat er ook nog steeds bepaalde scepsis en sommige beleggers zien in indexbeleggen grotere gevaren dan de meer klassieke wijze van beleggen in aandelen, obligaties en beleggingsfondsen. Maar wat zijn nou precies de risico’s van indexbeleggen? Eenheidsworst Er wordt wel eens gesuggereerd dat door de groei van het indexbeleggen uiteindelijk teveel beleggers dezelfde positie innemen en dat er dan geen reële koersvorming tot stand komt. Daarnaast is men bang dat er door het indexbeleggen automatisch gekocht wordt in aandelen of obligaties die anders minder snel in het oog van de belegger zouden springen. Met de toename van het indexbeleggen neemt ook het aantal varianten toe. Wanneer een index bestaat uit aandelen of obligaties die een te hoge waardering kennen is de oplossing eenvoudig: koop de betreffende index niet. Er is immers keus genoeg, denk hierbij bijvoorbeeld aan een index ex-financials. Op die wijze komt er vanzelf diversificatie. Er zijn inmiddels circa 5000 verschillende beursgenoteerde indexbeleggingen. Een ander aspect is dat een index als het ware zelfreinigend is. Wanneer er bijvoorbeeld een bedrijf  failliet gaat wordt dat vervangen door een ander bedrijf. Kleinere, minder verhandelde aandelen van bedrijven worden ook vervangen op het moment dat er zich grotere, meer verhandelde aandelen van bedrijven aandienen. Denk bijvoorbeeld aan het aandeel ABN dat vrij snel na de nieuwe beursintroductie in de AEX-index opgenomen werd. Zekerheden voor de indexbelegger En wat gebeurt er als een aanbieder van een indexbelegging omvalt of de bank waar de indexbelegging in bewaring is? Kunnen iShares, Vanguard of Think bijvoorbeeld failliet? De kans dat aanbieders van indexbeleggingen omvallen is gelukkig klein, maar dat mag nooit uitgesloten worden. De indexbelegging blijft dan gewoon voortbestaan, die is namelijk in het bezit van de belegger en de aanbieder is ‘slechts’ de beheerder. Het beheer dient dan voortgezet te worden door een andere partij of de indexbelegging wordt simpelweg geliquideerd en dan valt het vermogen vrij. Dit risico is dus gelijk aan het risico van beleggen in een beleggingsfonds. En bij een faillissement van de bewaarbank is er ook geen risico dat u als belegger uw vermogen kwijt bent. De zekerheden op dat gebied zijn gelijk aan het beleggen in aandelen of beleggingsfondsen. De beleggingen staan geregistreerd op naam van de belegger en niet op naam van de bank en blijven derhalve buiten de boedel. Synthetische ETF’s De angst voor het onbekende houdt vanzelfsprekend beleggers tegen om te investeren. Dat is logisch; ga immers nooit investeren in een instrument waar u de werking niet van kent. De basis van indexbeleggen is eigenlijk heel eenvoudig: investeer in een index waarvan je op de komma nauwkeurig de samenstelling van kan achterhalen, tegen zeer lage kosten en met een uitstekende liquiditeit (dus makkelijk verhandelbaar). Voeg daar de term ‘synthetisch’ aan toe en er ontstaat onduidelijkheid, en terecht, want hoe werkt dat dan? Synthetische indexbeleggingen doen eigenlijk precies hetzelfde als fysieke: simpelweg de index volgen. Het verschil is dat er bij de synthetische beleggingen een prijsafspraak wordt gemaakt in plaats van fysiek die index aan te schaffen. Deze afspraak wordt (vanuit de wet en regelgeving) echter gedekt door minimaal 90% fysiek onderpand en vaak meer dan 100%. Dit onderpand dient te voldoen aan strenge criteria qua spreiding en kwaliteit. Het risico voor de belegger is hierdoor zeer klein. Wat belangrijker is, is dat synthetische indexbeleggingen tegenwoordig slechts met een vergrootglas te vinden zijn. Natuurlijk, bij grondstoffenbeleggingen of heel exotische markten komt het nog vaak voor, maar bij de reguliere indexen nauwelijks. De discussie over synthetische indexbeleggingen is dus meer voor de bühne dan dat het een reëel vraagstuk is. Uitlenen Het uitlenen van effecten is een heel gebruikelijke wijze om het rendement op de beleggingen te verhogen. Denk niet aan procenten per jaar maar meer aan basispunten. Het uitlenen van effecten is niet iets specifieks dat hoort bij indexbeleggen, maar beleggen in het algemeen. Grote beleggers, zoals beleggingsfondsen, doen dat al sinds jaar en dag. Door regelgeving is het risico van uitlenen heel laag, bijvoorbeeld door maximalisatie van het percentage dat uitgeleend mag worden aan een enkele partij, of de garanties die verstrekt worden door lener of uitlener. Het echte risico Het echte risico bij indexbeleggen is gelijk aan het grootste risico dat beleggers lopen: uw keuzes en continuïteit. Het beleggen in indexbeleggingen kan net zo divers als het beleggen in aandelen, obligaties en beleggingsfondsen. Maar ook bij indexbeleggingen dienen keuzes gemaakt te worden. De keuze van vandaag is weloverwogen, maar kan over een week, een maand of een jaar uitgewerkt zijn. Uw beleggingsportefeuille verdient continuïteit; de index doet dat niet voor u want dat is een gegeven. Indexbeleggen is derhalve geen eindstation, maar slechts het begin!   De aantrekkelijkste dividendaandelen volgens de Ultimate Stock Pickers Bron:  Robert van den Oever, Morningstar Morningstar bekijkt elk halfjaar welke aandelen die de Ultimate Stock Pickers in portefeuille hebben, het hoogste dividendrendement bieden. Deze keer staan aandelen in de sector gezondheidszorg centraal. Ondanks de brede stijging van de aandelenmarkten, biedt die sector nog aantrekkelijk gewaardeerde aandelen met een sterk dividendrendement. De stijgende koersen op de aandelenmarkten in de Verenigde Staten de afgelopen maanden, en intussen ook in Europa, hebben gevolgen voor het dividendrendement op aandelen. In de zes maanden sinds het vaststellen van de vorige editie van de lijst is de benchmark index S&P 500 met 12% gestegen. Het gemiddelde dividendrendement van de index is mede daardoor gedaald naar 1,9% ten opzichte van 2,1% een halfjaar geleden. Ook voor de keuzes van de Ultimate Stock Pickers heeft het gevolgen, want nu steeds meer aandelen dicht in de buurt komen van de Fair Value die Morningstar’s aandelenanalisten berekenen, moeten zij omzien naar aandelen die méér opwaarts potentieel hebben. Met het oog op de lange termijn is het immers zaak om aandelen in portefeuille te nemen die ondergewaardeerd zijn, zodat er nog rendement te behalen valt op weg naar de waarde die ze onderliggend vertegenwoordigen. De enige sector die momenteel dat potentieel biedt is gezondheidszorg. Daarom concentreren Morningstar’s analisten Joshua Aguilar en Eric Compton zich deze keer op de bedrijven uit die sector. Top-10 met het hoogste dividendrendement Maar eerst de Top-10 van aandelen met het hoogste dividendrendement. Zoals u van ons gewend bent, krijgt u twee lijsten. De eerste is de top-10 van aandelen met het hoogste dividendrendement die de Ultimate Stock Pickers in portefeuille hebben. Dat is deze: In vergelijking met de vorige editie zijn Wells Fargo, Unilever en Procter & Gamble (alle drie ‘Wide Moat’) van de lijst afgevallen. Voor hen in de plaats zijn gekomen: Sanofi, Nestlé en Verizon. De eerste twee hebben een ‘Wide Moat’ rating en Verizon is ‘Narrow Moat’ rated. Top-10 widely held Divident paying stocks De tweede lijst wordt samengesteld aan de hand van scherpere criteria voor de aandelen. Het dividendrendement moet boven het gemiddelde van de S&P 500 ligt en ze moeten bij meer dan vijf Ultimate Stock Pickers in portefeuille zitten. Daarnaast moeten de bedrijven meer concurrentievoordeel bieden dan hun categoriegenoten. Dat betekent een Economic Moat rating van ‘Wide’ of ‘Narrow’ en een Uncertainty Rating van ‘low’ of ‘medium’. Dat leidt tot de volgende lijst: Deze lijst weerspiegelt de bedrijven die een beter dividendrendement opleveren dan de benchmark S&P 500, maar tegelijk in een stabiele omgeving opereren met geringe onzekerheid over hun toekomstige kasstromen. Die kenmerken reduceren het neerwaarts risico voor de belegger, zo leggen Aguilar en Compton uit. Opvallend is dat beide lijsten deze keer nauwelijks overlap kennen. Novartis en Cisco zijn de enige twee aandelen die op beide lijsten prijken. Sector Healthcare nader bekeken De enige sector die onderwaardering kent over een breed front is gezondheidszorg. Terwijl de markt behoorlijk steeg, biedt Healthcare nog altijd mogelijkheden om aandelen te kopen die een stuk onder hun Fair Value noteren. Niet voor niets vinden we daarom vier aandelen uit deze geplaagde sector terug in de top-10 van aandelen met het hoogste dividendrendement: Sanofi, Novartis, Pfizer en AbbVie. Van hen heeft alleen AbbVie een ‘Narrow Moat’ rating, de andere drie zijn ‘Wide Moat’. Wel is de onderwaardering over het algemeen wat geringer dan in voorgaande edities van de Ultimate Stock Pickers Top-10 van aandelen met het hoogste dividendrendement. Eerder lichtten we regelmatig aandelen toe die rond 80% van hun Fair Value noteerden, maar door de stijging van de aandelenmarkten is zo’n lage waardering momenteel niet te vinden, ook niet in Healthcare. Tegelijk bieden deze aandelen ook een relatief betere veiligheidsmarge. Want de keuzes van de Ultimate Stock Pickers zijn altijd een balans tussen rendement en risico. Aandelen kunnen nog zo goedkoop zijn, als dat gepaard gaat met een hoog risico, dan halen ze alsnog de lijst niet. Langetermijnbeleggen is een zaak van relatieve waardering, ofwel aantrekkelijke waardering in verhouding tot het risico dat ermee gepaard gaat. Sanofi Sanofi is van alle aandelen op beide lijsten het goedkoopste, met een koers/Fair Value verhouding van 0,82. Het bedrijf profiteert volgens Morningstar-analist Damien Conover van een breed en hoogstaand aanbod aan merkgeneesmiddelen en –vaccins dat zorgt voor een sterke kasstroom. Fabrikanten van generieke middelen kunnen dat nog niet evenaren, zodat er voorlopig geen prijserosie dreigt. Ook voor de toekomst zit Sanofi goed, want de pijplijn is goed gevuld met nieuwe medicijnen, vooral op specialistisch gebied waar concurrentie gering is. Alles bij elkaar vindt de analist Sanofi ondergewaardeerd. Pfizer Met een koers/Fair Value verhouding van 0,93 is Pfizer iets minder goedkoop, maar aantrekkelijk genoeg om door vier Ultimate Stock Pickers in portefeuille te worden gehouden. De schaalgrootte en slagkracht van het bedrijf geven het een voorsprong bij het ontwikkelen van nieuwe medicijnen. Ook zorgt het brede productenaanbod voor een sterke en veilige kasstroom. Analist Conover, die ook dit bedrijf volgt, verwacht veel van de nieuwe middelen op het gebied van kanker, hart- en vaatziekten en immunologie die Pfizer nu lanceert. Door zijn omvang kan Pfizer die op de markt brengen in zowel volwassen als opkomende markten, zodat ze een sterke inkomstenstroom voor de toekomst opleveren. AbbVie Het aandeel AbbVie heeft 17% gewonnen sinds november vanwege meer duidelijkheid over de toekomst van het Amerikaanse zorgstelsel. Eerdere onzekerheid drukte het aandeel een tijdlang. Ondanks die koersstijging is het aandeel volgens analist Conover nog altijd aantrekkelijk gewaardeerd. Het bedrijf maakt enkele medicijnen die een dominante marktpositie hebben, zoals het immunologie-middel Humira dat goed is voor de helft van de omzet en zelfs nog iets meer dan de helft van de marge. Vanaf 2019, als er patenten aflopen, zal de concurrentie van generieke producten voelbaar worden, maar de pijplijn biedt tegen die tijd nieuwe middelen, waaronder het middel Imbruvica dat wordt ingezet tegen kanker. Deze grote namen van Pfizer zijn complex en lastig na te maken zodat ze vooralsnog een sterke marktpositie zullen blijven houden, met dito kasstroom. Novartis Novartis is relatief goedkoop met een koers/Fair Value van 0,87. Dat zagen ook hier vier Ultimate Stock Pickers die het opnamen. Het bedrijf heeft een ‘Wide Moat’ rating en biedt een lage onzekerheid dankzij een sterke en zeer brede productenportfolio. Naast merkmedicijnen maakt Novartis ook generieke producten, oogverzorging en consumentenproducten. Dit gediversifieerde aanbod geeft het bedrijf een voordeel ten opzichte van zijn concurrenten. Het aandeel is ondergewaardeerd vanwege de mislukking van een nieuw medicijn waarvan veel werd verwacht. Dat is echter een tijdelijk probleem, vindt analist Conover. Volgens hem zal de groei vanaf 2018 weer aantrekken door andere nieuwe medicijnen uit de pijplijn die dan op de markt komen. Lees meer over de Ultimate Stock Pickers: - De aantrekkelijkste dividendaandelen volgens de Ultimate Stock Pickers - Sector Gezondheidszorg maakt inhaalslag bij Ultimate Stock Pickers - Morningstar introduceert Europese variant Ultimate Stock Pickers - Deze aandelen droegen meest bij aan rendement Ultimate Stock Pickers   HCC!beleggen zoekt actieve vrijwilligers Wat doe jij met je geld? En met je vrije tijd? HCC!beleggen is op zoek naar actieve vrijwilligers om bijvoorbeeld de redactie over de nieuwsbrief te voeren, als webmaster te fungeren, te helpen bij het organiseren van symposia en andere bijeenkomsten en meer. Ben jij een enthousiaste belegger? Meld je dan aan via het bestuur of de redactie van HCC!beleggen. Wie zoeken we? Er is behoefte aan vrijwilligers die zich met verschillende zaken willen bezighouden. Zo zoeken we verschillende redacteuren voor diverse werkzaamheden, maar zijn we ook opzoek naar mensen die graag contacten onderhouden met bijvoorbeeld sprekers voor onze symposia. Redacteuren We zoeken redacteuren die zo’n twee uur per week willen besteden aan het aanleveren en op de website  plaatsen van content. Het gaat dan om onder meer artikelen over economische onderwerpen, specifieke beleggingsartikelen of andere interessante financiële onderwerpen. Ook zoeken we redacteuren die zo’n zes uur per maand kunnen besteden aan het leveren en plaatsen van financieel -economische content voor de maandelijkse nieuwsbrief. Die nieuwsbrief moet natuurlijk ook in elkaar gezet worden. Ben je handig met een computer en heb je ongeveer vier uur per maand tijd, dan kun je je hiervoor aanmelden. Dit kan natuurlijk ook in combinatie met het leveren van de content voor website en/of nieuwsbrief. Contactpersonen Heb je meer affiniteit met mensen dan met teksten? Wees welkom want we zijn ook naarstig op zoek naar sociaal bedreven, communicatief vaardige mensen die contacten met bijvoorbeeld sprekers voor symposia willen onderhouden. Dit zal ongeveer twee uur van je tijd per maand kosten. Ook hiervoor wordt natuurlijk wel interesse in beleggen verwacht. Heb je zin en tijd ons te helpen, meld je dan aan via het het bestuur of de redactie van HCC!beleggen   HCC beleggen Website HCC beleggen Vacatures Adverteren Downloads Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst.

6 mei 2017

Nieuwsbrief20170401

.. April 2017 Hcc symposium groot succes! Trump-rally - Amerikaanse aandelen duur Dividendstrategieën werken wereldwijd Inmiddels €350.000 vergoed aan oud-rekeninghouders van failliete banken Waarom beleggen in Alternatives? Experts blijven volharden in pessimisme Gezocht: foto's en films voor digitale fototentoonstelling 40 jaar HCC Hcc beleggen zoekt actieve vrijwilligers .. Hcc symposium groot succes ! Bron:  Frans Schreiber, Voorzitter Hcc groep beleggen Het onlangs georganiseerde symposium met de titel "Hoe als belegger voorbereid zijn op de Neuro en Zeuro" was een groot succes. De opkomst was meer dan 100 bezoekers, de sprekers zorgden weer voor een kwalitatief zeer hoog niveau en er werden video opnamen gemaakt die in de komende weken allemaal te zien zijn op youtube. Er waren veel vragen vanuit de zaal op de lezingen, de betrokkenheid van de bezoekers was groot! De dag startte met de Algemene Ledenvergadering. Er werden twee nieuwe bestuursleden benoemd. Jan Anco Ten Wolde, die 8 jaar lang secretaris is geweest voor onze groep, nam afscheid. Hij werd uitvoerig bedankt door de voorzitter en kreeg een boek over beleggen. Zijn plaats werd ingenomen door Winfried Buijen. Daarnaast werd ook Leo Rasch in het bestuur benoemd, om het bestuur te versterken, met als aandachtsgebied de website en de nieuwsbrieven. Leo  heeft dit jarenlang zelf gedaan en de voorzitter roemde zijn staat van dienst voor onze interessegroep. De vergadering verliep vlot met vele vragen en suggesties van de leden. Winfried presenteerde zijn vijfjarenplan, bedoeld om de HCC groep beleggen op een hoger niveau te brengen en het ledental uit te breiden. De vergadering en het bestuur wil hem hierin sterk ondersteunen. Joop Visser presenteerde de cijfers van het afgelopen jaar voor onze interessegroep, waaruit bleek dat de groep zeer goed gedraaid had, mede dankzij het grote aantal betalende standhouders.  De begroting van dit jaar lijkt goed, hoewel er nog geld van de moeder HCC moet worden toegezegd voor het tweede symposium. Daarna trapte Corne van Zeijl af in de grote zaal. Er was een grote opkomst, zie onderstaande foto. Vlot ging hij door de macro economische grafieken, waarbij bleek dat de wereldeconomie er goed voorstond. Daarna kwam Harry Klip de vloer op, om zijn optie strategieën uit te leggen. Timespreads, driepoten en nog andere constructies werden moeiteloos uitgelegd aan het enthousiaste publiek. Vervolgens gaven Harry Geels en Frans Schreiber aan waarom het verstandig is een deel van het vermogen in alternatieve fondsen te beleggen. Het Dutch Darlings Fund, 19% rendement per jaar vanaf 2009, life gehandeld en inclusief kosten, was een voorbeeld van een dergelijke strategie en fonds. Karel Merx besloot de dag met zijn dividend strategie. Daarnaast gaf hij aan short in olie te gaan. De zaal honoreerde zijn presentatie met een groot applaus. Om half vijf was het symposium voorbij en ging iedereen tevreden naar huis. Op naar het volgende symposium op 28 oktober !   Trump-rally maakt Amerikaanse aandelen duur Bron:  Robert van den Oever, Morningstar Amerikaanse aandelen zijn sterk opgelopen in waardering na de rally die volgde op de presidentsverkiezingen waarbij Donald Trump als winnaar uit de bus kwam. Toch zijn er interessante mogelijkheden voor de belegger: small caps onderscheiden zich van large caps. Morningstar neemt de beleggingsfondsen in Amerikaanse aandelen onder de loep. De fondsanalisten van Morningstar die beleggingsfondsen in Amerikaanse aandelen volgen, bekeken de periode 2016 tot en met ultimo februari 2017, en dan de fondsen die verkrijgbaar zijn in Europa. Hun conclusie is dat Amerikaanse aandelen duur zijn, zeker op basis van de traditionele maatstaven, zoals koers/winstverhouding. De S&P 500 index noteert per ultimo februari een k/w van 20,6 en de Russell 2000 Index, de benchmark voor smallcaps, laat 21,9 zien. Die niveaus liggen beduidend boven de 10-jaars historische gemiddelden van respectievelijk 16,4 en 17,4. Bovendien lijkt de Verenigde Staten als regio duurder dan andere regio’s, met name opkomende markten, Europa en het Verenigd Koninkrijk. Waarde loopt uit op groei De rally van Amerikaanse aandelen kwam op gang na de verkiezing van Donald Trump tot 45e president van de Verenigde Staten op 8 november. Met name waarde-aandelen maakten een sprong en liepen vanaf de verkiezingsdag tot aan het eind van 2016 zo’n 10% uit op groei-aandelen. De inhaalslag van waarde-aandelen komt goed tot uitdrukking in de Style Box. In onderstaande illustratie wordt duidelijk hoe de waardering voor de verschillende aandelenbeleggingsstijlen is opgelopen tussen 31 oktober 2016 en 31 december 2016. De Style Box voor december (rechts) laat zien dat large caps behoorlijk fair gewaardeerd zijn en dat small caps vrij duur aan het worden zijn. Financiële sector aan kop In de afgelopen jaren waren belegger in hun zoektocht naar yield steeds meer naar defensieve en lage-beta sectoren gedreven, zoals consumentengoederen, nutsbedrijven, vastgoed en gezondheidszorg. Daardoor zijn de waarderingen in die sectoren nog verder opgelopen dan in meer cyclische sectoren. Consumentengoederen en vastgoed kennen nu de hoogste koers/winst verhouding in de S&P 500 index. In de periode van de Trump-rally viel in het bijzonder de financiële sector op. Die sector geldt bij uitstek als een waarde-belegging en beleggers verwachtten dat banken kunnen gaan profiteren van Trumps nieuwe beleid. De financiële sector boekte afgetekend het hoogste rendement over de periode 9 november 2016 (de dag na de verkiezingen) tot en met 31 januari 2017, zo laat onderstaande grafiek zien. Duidelijk wordt ook dat de sectoren die het eerder goed deden, juist minder progressie boekten: Small caps het overwegen waard? Ook smallcaps profiteerden vanwege de vooruitzichten op nieuw beleid van de nieuwe president. De fondsanalisten van Morningstar gaan nog verder in op de small cap rally. Want een rally is het, aangezien small caps het sinds de verkiezingsdag tot aan 22 februari zo’n 7% beter hebben gedaan dan large caps. Beleggers zouden daardoor de neiging krijgen om in hun portefeuilles overweging in Amerkaanse small cap aandelen aan te brengen. Maar de Morningstar-analisten plaatsen daar enkele kanttekeningen bij. Small cap aandelen zijn gemiddeld genomen volatieler dan large caps. De omvang van de bedrijven is kleiner, hun concurrentievoordelen (ofwel Economic Moat, in de terminologie van Morningstar) zijn geringer of ontbreken zelfs. Kortom, het risico is groter. Risico wordt beloond Nu wordt dat grotere risico op lange termijn wel beloond met een hoger rendement. Uit de data van Morningstar blijkt dat over de periode 1927-2012 small cap aandelen het 2,4% beter hebben gedaan dan large caps. Maar die periode kent wel grote uitslagen, zowel naar boven als naar beneden, zoals onderstaande grafiek laat zien: Een tweede reden om voorzichtig te zijn is de opgelopen waardering. Zoals we boven al lieten zien, zijn small cap aandelen in waardering de large caps voorbijgestreefd. De Russell 2000 benchmark kende per januari 2017 een koers/winstverhouding van 22 en dat is hoger dan de 20,6 die de S&P 500 voor large caps laat zien. Kijken we naar de historische gemiddelden van beide over een periode van 16 jaar, dan komt de Russell 200 gunstiger uit: 17,6 tegen 18,1 voor de S&P 500. Met andere woorden: Amerikaanse small cap aandelen zijn momenteel aan de dure kant. Die hoge waardering is bovendien lastig te verdedigen gezien het gebrek aan concurrentiekracht, merken de analisten op. Onder large cap aandelen zijn meer bedrijven met een concurrentievoordeel, ofwel Economic Moat. Uit Morningstar’s data blijkt dat onder de large cap-aandelen de bedrijven met een Narrow of Wide Economic Moat doorgaans beter presteren. Het verschil in dit opzicht tussen small- en large caps komt tot uitdrukking in de maatstaf rendement op geïnvesteerd vermogen (return on invested capital, ROIC). De Russell 2000 laat voor deze maatstaf over januari een gemiddelde van 0,36% zien, terwijl de S&P 500 gemiddeld 12% toont. Wel is het zo dat het rendement op het geïnvesteerd vermogen bij de small caps geleidelijk aan verbetert. Onderstaande grafiek toont de ontwikkeling van ROIC van beide benchmark-indices, waarbij het oplopende cijfer voor de Russell 2000 duidelijk naar voren komt. Lees meer: - Top-5 aandelen VS Small Cap: Beleggers enthousiast door Trump - Sector gezondheidszorg maakt inhaalslag bij Ultimate Stock Pickers - Fonds van de Week: Legg Mason Royce US Small Cap Opportunity   Hcc Beleggen interessegroep Computerbeleggersgroep-ZH   Computerbeleggersgroep-ZH Sinds de oprichting in 2002 houden wij ons bezig met “Beleggen met behulp van de computer”. Het accent ligt daarbij op het vergroten van de kennis van het ontwikkelen en exploiteren van handelssystemen. Deze zijn vooral gebaseerd op methoden uit de kwantitatieve en statistische analyse. Uiteraard wordt daarbij ook aandacht besteed aan ondersteunende software. Regelmatig besteden we echter ook aandacht aan andere vormen van beleggen zoals Fundamentele analyse. Daarbij gaan we altijd uit van het beschrijven en bespreken van een gestructureerde aanpak die gebaseerd is op objectieve grondslagen.  Wij komen 9 keer per jaar bijeen. Afwisselend in Berkel & Rodenrijs en Delft. Klik hier voor meer info    Contactadres: janroozenburg@kpnplanet.nl   Dividendstrategieën werken wereldwijd Bron:  Ronald Kok, Analist.nl Ronald Kok (RBA)  Financieel analist, entrepeneur en uitgever van o.a. Analist.nl Na zijn economie opleiding aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, VBA aan de VU  Universiteit van Amsterdam bleef hij zich verder specialiseren w.o. EFFAS , en  focust hij zich nu vooral op financiële analyse en de praktische toepasbaarheid van beleggingsstrategieën. Zijn aandachtsgebieden zijn vooral de Amerikaanse en Europese aandelen. Daarnaast focust Ronald zich ook op derivatenstrategieën, asset-allocatie en risicomanagement. Het is natuurlijk een open deur om te stellen dat dividenduitkeringen aan beleggers positief zijn. Veel media en analisten hebben hier de laatste tijd al heel veel tijd besteed. Vaak worden dividenden genoemd als aantrekkelijke aanvulling ten tijde van de lage rentestanden. Maar ook ten tijde van hoge rentestanden zijn dividendaandelen geen verkeerde keuze. We kijken naar de rendementen van stabiele dividendbetalers over de afgelopen jaren. Focus niet op te hoge dividendrendementen Het is echter een misvatting om zo maar klakkeloos op jacht te gaan naar de aandelen met de hoogste dividendrendementen te kopen. Want markten hebben toch vaak wel gelijk als koersen omlaag gaan; dan is dit soms wel terecht. Voorbeelden hiervan zijn Dexia, KPN, Fortis, Aegon etcetera die voor hun crashes ook met dividendrendementen van ruim 10 procent noteerden maar desondanks verder doorzakten. Vaak werden dan de dividend verlaagd of zelfs ingetrokken waardoor het dividendrendement weer daalde. Als de koers dan weer verder daalde, zoals bij de genoemde voorbeelden, was het een vicieuze cirkel omlaag. Het is dus altijd zaak om veel verder te kijken dan sec de dividendrendementen. Andere belangrijke variabelen zijn de solvabiliteit (kan het bedrijf de dividenden wel betalen), de kasstromen en de winstgroei zijn een paar belangrijke. Dividend als teken van kwaliteit Moeten we dan dividendbetalingen dan puur als een leuk extraatje gebruiken omdat we anders in de ‘value trap’ trappen? Nee dat zeker niet. Het kunnen uitkeren van dividenden is zeker een teken van goede financiële huishouding (tenminste als natuurlijk diverse andere variabelen ook op groen staan) en dus zeker bruikbaar. Vooral het jaar op jaar kunnen verhogen wordt als een zeer aantrekkelijk kenmerk gezien. Dit worden ook wel de dividendaristocraten genoemd. Er zijn hier diverse definities van, de meest strenge is natuurlijk het ieder jaar hebben verhoogd van de dividenduitkeringen. Maar dit is natuurlijk niet echt heel realistisch, want dit worden sowieso ieder jaar minder bedrijven en als bedrijven ieder jaar een hoger dividend uitkeren wordt dit natuurlijk onbetaalbaar uiteindelijk. De meest bekende dividendaristocraten strategie is die van S&P 500 die uitsluitend de aandelen kiest die over de afgelopen 25 jaar een hoger dividend uitkeerden. In 2009 vielen van de 52 aandelen destijds al 10 af. Momenteel zitten er weer 52 aandelen in deze portefeuille. Bekende namen hier in zijn o.a. 3M, AT&T, Coca-Cola, PPG Industries, Pepsico en Wal-Mart. Dit zijn trouwens ook lievelingen van super belegger Warren Buffett.  ETF op dividendaristocraten: SPDR S&P Dividend ETF Uiteraard kunt u deze strategie via een ETF doen. De meest bekende ETF hiervoor is de SPDR S&P Dividend ETF. De grafiek hier boven toont de performance sinds 2007. Uiteraard zien we dat deze strategie in 2008 (net als bijna alle andere aandelenstrategieën) een behoorlijke klap omlaag maakte. De kosten voor deze ETF liggen op 0,35 procent en dat is dus nog fors (zeker 5 maal) goedkoper dan het gros van de andere ‘actieve’ fondsen die het vaak slechter doen. Europese dividendaristocraten onderbelicht Voor de Europese markten is er nog veel te weinig onderzoek gedaan naar de rendementen van de dividendaristocraten. Wij hebben gekeken naar de rendementen van de Europese aandelen die over de voorbije 10 jaar een hoge dividend uitkeerden. Over de periode 2006 tot en met 2015 (de jaarcijfers over 2016 zijn namelijk nog niet bekend) leverde deze strategie gemiddeld 9,3 procent per jaar op. Dit nog exclusief de dividenden, het totale rendement lag dus op ruim 10 procent per jaar. De grafiek hier laat zien dat uiteraard ook de Europese dividendaristocraten niet immuun waren voor de crash in 2008. Beleggers die de aandelen echter gewoon aanhielden hadden in de jaren er op de schade alweer snel hersteld. In 2015 liepen de Europese dividendaristocraten echter behoorlijk achter. Desalniettemin behoort deze oersimpele strategie tot één van de beste aandelenstrategieën. Rendementen Europese 10-jaars dividendverhogers Hier onder enkele Europese en Amerikaanse aandelen met vrij hoge dividendrendementen maar ook met lage koers/winst-verhoudingen. Hoge dividenden Europa  met beperkte koers/winst-verhoudingen Hoge dividenden VS met beperkte koers/winst-verhoudingen   Inmiddels €350.000 vergoed aan oud-rekeninghouders van failliete banken Bron:  DNB Ruim 3.000 oud-rekeninghouders van failliete banken hebben tot nog toe gebruik gemaakt van de coulanceregeling. Samen hebben zij EUR 350.000 vergoed gekregen van DNB. Er zijn nog 16.000 deposanten die in aanmerking komen voor een vergoeding. Zij kunnen uiterlijk 22 juni 2017 een aanvraag doen. De Nederlandsche Bank (DNB) is op 22 maart begonnen met de uitvoering van de coulanceregeling van de minister van Financiën voor consumenten die in het verleden aanspraak hebben gemaakt op het depositogarantiestelsel. Een deel van de voormalige klanten van DSB, Icesave, Indover en Van der Hoop komt in aanmerking voor aanvullende wettelijke rente over hun uitkering. Zij kunnen hiervoor een aanvraag doen bij DNB.   Prognoses Ruim 19.000 oud-rekeninghouders van deze failliete banken in aanmerking komen voor een vergoeding. Zij kunnen samen aanspraak maken op vergoedingen ter waarde van EUR 1,6 miljoen. Uitgesplitst naar bank: EUR 1,3 miljoen voor oud-rekeninghouders van DSB EUR 160.000 voor oud-rekeninghouders van Van der Hoop EUR 130.000 voor oud-rekeninghouders van Icesave EUR 4.550 voor oud-rekeninghouders van Indover  Tussenstand Sinds 22 maart hebben 3.000 oud-rekeninghouders van failliete banken gebruik gemaakt van de coulanceregeling. Samen hebben zij EUR 350.000 vergoed gekregen van DNB. Dat betekent dat 16.000 oud-rekeninghouders nog een aanvraag kunnen doen voor een vergoeding. DNB heeft hiervoor nog EUR 1,25 miljoen in kas.  Bedragen vergoedingen Het gaat in veruit de meeste gevallen om kleine bedragen van EUR 10 à 20. Maar er zijn uitschieters. Zo zijn er 750 oud-Icesaveklanten die in aanmerking komen voor een vergoeding van EUR 20 tot EUR 50; bij 18 gaat het om meer dan EUR 1.000. En bij DSB zijn er 6.000 deposanten die meer dan EUR 50 kunnen claimen; bij 81 gaat het om meer dan EUR 1.000. De maximale vergoeding bij DSB is EUR 3.850; bij Icesave EUR 3.510.  Coulanceregeling De coulanceregeling van de minister van Financiën betreft een vergoeding van gederfde rente aan rekeninghouders van banken die failliet zijn gegaan: DSB, Icesave, Van der Hoop en Indover. Na het faillissement hebben rekeninghouders een uitkering uit het depositogarantiestelsel (DGS) ontvangen.De uitkering is in sommige gevallen te laat gedaan. Deze rekeninghouders komen nu in aanmerking voor een aanvullende vergoeding. Daarvoor gelden de volgende voorwaarden: de rekeninghouder ontving de uitkering uit het DGS later dan drie maanden na het uitspreken van het faillissement de vergoeding bedraagt meer dan EUR 10 berekend op basis van de wettelijke rente voor niet-handelstransacties. Meer informatie en links: Voormalige klanten van de vier banken kunnen op www.dnb.nl/coulanceregelingmeer informatie vinden. Klanten van DSB en Icesave kunnen aanvragen digitaal insturen. Zij hebben ook een brief gekregen van DNB voor zover de adressen beschikbaar waren. Voor klanten van de overige instellingen kan een formulier worden aangevraagd. Infodesk DNB: infodgs@dnb.nl, 0800 020 1068 (gratis) Lees hier de volledige brief van Minister Dijsselbloem aan de Tweede Kamer.   Hcc Beleggen interessegroep Noordbeleggen groep Noordbeleggen is gestart in maart 2006 rond het beleggingsprogramma Vestics. Inmiddelszijn wij verder gegaan in de boeiende wereld van het beleggen. Zo doen we onze beleggingen op individuele basis en komen zo'n vijf keer per jaar bijeen. Het zijn 'interactieve' bijeenkomsten waarin nieuwtjes en ervaringen onder het genot van een kopje koffie worden uitgewisseld. Naast het bespreken van het vaste onderwerp: de 'echte' portefeuille, komen ook onderwerpen als: ervaring met broker software, handelssystemen, indicatoren, werking van opties/turbo's enz aan bod. Met als rode draad:  - Selecteren van Aandelen.        - Selecteren van Opties.  - Werking en selectie van Turbo's - Selecteren van Beleggingsfondsen Benieuwd? Kom kom gerust een keer kijken of het iets voor je is. Mail voor meer info naar Ben Rietveld   Waarom beleggen in Alternatives? Bron:  Frans Schreiber De meeste mensen denken bij beleggen aan obligaties en aandelen. Een meer ervaren belegger denkt daarbij ook nog aan opties, turbo's en misschien futures. Echter de wereld van beleggen is veel groter. En elke belegger zou moeten weten hoe groot deze is en hoe hij daarvan als investeerder kan profiteren.. Alternatives Harry Geels vertelde op het symposium wat Alternatives/Hedgefondsen nu eigenlijk zijn en waarom ze zeer interessant zijn voor een belegger. Hedgefondsen beleggen niet zoals normale fondsen in aandelen en/of obligaties, om passief af te wachten of de bezittingen in de portefeuille in waarde stijgen of niet. Nee, Alternative/Hedgefondsen gebruiken actieve strategieën om een andere rendements/risico verhouding te behalen dan gewone fondsen. Zij doen dit onder andere door long en of short te gaan in aandelen, obligaties, termijncontracten etc. Daarnaast kunnen ze op bepaalde momenten, die ze zelf uitkiezen, een leverage/hefboom gebruiken om meer rendement te maken op een voor hun uitgelezen kans. Het gevolg hiervan is dat Alternatives/Hedgefondsen volledig andere rendementen en risico uitslagen hebben dan gewone aandelen- en obligatiefondsen. De uitslagen de Alternatives zijn dus ongecorreleerd met de gewone fondsen. En hierin ligt het grote voordeel voor de belegger: namelijk diversificatie ! Markowitz, nobel prijswinnaar, gaf dit al aan in de jaren '70 : Diversificatie Want net zoals een belegger in aandelen, zijn hele vermogen niet belegd in één aandeel - "veel te gevaarlijk"- , belegt een ervaren belegger zijn vermogen ook niet in één aandelenfonds. Echter de verschillende aandelenfondsen hebben een grote correlatie met elkaar. Door te spreiden over meerdere aandelenfondsen, spreidt de belegger niet zoveel meer zijn risico. Hij doet dat wél, wanneer hij een deel van zijn vermogen in een héél andere categorie belegt, bijvoorbeeld Alternatives. Hierdoor zal zijn rendement het gemiddelde zijn van de rendementen van de categorieën waarover hij spreidt, maar zal zijn risico lager zijn, dan het gemiddelde van deze categorieën !! Dat is het grote voordeel van diversificatie. Een voorbeeld van een Alternatives is de Dutch Darlings (DD) Strategie. De basis van dit fund werd in de jaren '90 al gelegd, toen Frans Schreiber voor eigen rekening deze strategie handelde die nu als basis dient voor het Fonds. De Strategie gaat long en short aandelen, afhankelijk van de markt. Wanneer de AEX zich positief ontwikkelt en dus hogere toppen neerzet, gaat de Strategie long, koopt dus aandelen. Op het moment dat de AEX nog een zetje bijgeeft en in een hogere versnelling gaat, zet de Dutch Darlings Strategie een hefboom in en leent geld om bijvoorbeeld voor 200% in de markt te zitten. Echter op het moment dat de AEX in een neergaande markt terecht komt, worden de long posities in aandelen afgebouwd, of beschermd/gehedged met futures. Als er een echte bearmarkt komt, gaat de Dutch Darlings (DD) Strategie short in de markt: het leent dan aandelen van pensioenfondsen om te verkopen in de markt, en koopt deze terug op het moment dat ze flink goedkoper zijn geworden. De DD Strategie pakt dan zijn winst en geeft de aandelen terug aan het pensioenfonds. Deze DD Strategie is sinds 2009 toegepast op "Nederlandse" aandelen, genoteerd in Amsterdam. Het gemiddelde rendement is sinds 2009 19% op jaarbasis. De DD Strategie is de eerste jaren toegepast op privé accounts en sinds 2015 op het Dutch Darlings Fund (voorheen het European Select Fund). De rendementen zijn life behaald en de kosten zijn inbegrepen. De rendementen van de Dutch Darlings Strategie (19% per jaar) t/m 25 maart 2017 zijn als volgt verdeeld : Men kan duidelijk zien waarom dit Fonds een goede diversificatie opleverd voor de belegger, wanneer we over dezelfde negen jaar, de rendementen van de AEX (8.5% per jaar) t/m 25 maart 2017 eronder zetten: Duidelijk is in de tabel te zien, dat in het jaar dat de AEX het slecht deed, namelijk in 2011 toen een negatief rendement werd behaald van -11.9%, de Dutch Darlings Strategie een positief rendement behaalde van 12.7% ! Dus een belegger die gespreid was over beide fondsen - stel dat hij in de AEX belegt was via een ETF - had in dat jaar een positief resultaat. Natuurlijk zit de DD Strategie er ook wel eens naast: in 2010 ging de strategie short en zat mis, de markt ging omhoog en de DD Strategie verloor flink. Rendement Echter behalve spreiding, verschaft de DD Strategie nog iets: namelijk rendement ! Het gemiddelde rendement van de Strategie ligt een stuk hoger dan dat van de AEX. Wel moet worden meegewogen dat de Strategie een hogere volatiliteit kent dan de AEX. Echter op lange termijn, wanneer de markten weer in een sterk bearmarkt terecht komen - en dat zal eens weer gebeuren -, dan staat de DD Strategie klaar om haar posities af te bouwen en/of te beschermen, terwijl de AEX index dan flink gaat verliezen. Dit zijn de momenten waar een belegger dan nog sterker van profiteert, wanneer hij zijn vermogen heeft gespreid en een deel in Alternatives heeft belegd !   Experts blijven volharden in pessimisme Bron:  Corné  van Zeijl, Actiam Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij ACTIAM. Daarnaast is hij een graag geziene beurscommentator bij onder meer RTL Z en BNR en schrijft hij columns voor verschillende media. Zijn opleiding heeft hij aan de Haagse Hogeschoold gevolgd. Men blijft somber, ondanks de mooi gestegen AEX (+3.4%) in de afgelopen maand. En pluspunt is de mooie winststijging, maar de hoge waardering en het mogelijk einde van het ruime monetaire beleid baart de experts zorgen. Slechts 23% is optimistisch terwijl 34% denkt dat de beurs gaat dalen.   De aandelenkeuzes ware deze maand heel goed, vooral door de keuze voor Galapagos. Voor de komende maand is men vooral enthousiast voor AKZO. Men denk dat of de investor day op 19 april veel goed nieuws gaat brengen of dat de overname strijd door gaat. Opvallend is dat Unilever juist bij de floppers staat. Maart was een prachtige maand voor aandelen. De AEX ging met 3,4% omhoog. Daarmee is het en mooie maand. Het pessimisme bleek dus niet terecht. Desalniettemin blijven de experts in hun somberheid volharden. Ondanks dat pessimisme is men het er wel over eens dat het aanstaande winst cijfer seizoen een mooi seizoen gaat worden. Een belangrijke indicator is dat er weinig voortijdige waarschuwingen zijn geweest, met Gemalto als uitzondering. Een belangrijke factor hierin is de aantrekkende economie in Europa. Een normaal rentebeleid van centrale banken en de hoge waarderingen ziet men als voornaamste risico’s  6 maands vooruitzichten Ook voor de 6 maands vooruitzichten blijft men erg somber gestemd en wel om dezelfde redenen Goede aandelenkeuzes in maart De experts mochten hun beursvisie dan weliswaar niet goed hebben. De keuzes voorde individuele namen waren uitstekend. Geen enkel top aandeel daalde, maar de grootste bijdrage kwam van Galapagos. Dit aandeel steeg maar liefst 22,4%. En bleef daarmee nipt achter AKZO (+22.8%). Aan de  floppers kant zaten een tweetal aandelen die juist flink daalden, Arcelor Mittal en Boskalis. Dus per saldo haalde een fictief long / short fonds een mooie rendement van maar liefst 7,4%. De vergelijkbare portefeuille van de IEX lezers deed een plus van 1%. Zij hadden geen Galapagos, maar wel AEGON dat bijna 5% daalde. AKZO favoriet voor april In april kunt u maar beter in AKZO beleggen. De professionals verwachten blijkbaar veel van de investor day op 19 april of van een hervatting van het overname gevecht. Na de daling van de afgelopen maand hebben de experts ook AEGON in hun topperslijst opgenomen. Het lijstje wordt afgemaakt met AHOLD, DSM en Gemalto. Aan de flopperskant staat Altice, Unibail, Unilever en Philips. Op zich is de keuze voor Unilever opmerkelijk, terwijl ze AKZO bij de toppers hebben gezet. Toegegeven ik acht de kans op een overname strijd bij AKZO ook een stuk hoger dan bij Unilever. Er deden deze maand 64 experts aan de enquête mee.   Gezocht: foto's en films voor digitale fototentoonstelling 40 jaar HCC Bron:  HCC! In 2017 viert HCC op diverse manieren het 40-jarig bestaan. Daarvoor willen we heel graag putten uit de foto- en filmarchieven van onze leden. Heb je eigen opnames met een duidelijke relatie naar HCC die je graag aan anderen wil laten zien? Dan ontvangen we die heel graag van je. Met het insturen geef je aan HCC zonder enige tegemoetkoming het recht om op allerlei manieren je opnames blijvend te gebruiken. Het zou fijn zijn als je per opname een indicatie geeft van het jaar en een korte omschrijving of leuke anekdote meestuurt. Als je vermelding van je naam op prijs stelt als je foto geselecteerd wordt, verzoeken we je dit aan te geven. We zien je opnames graag zo spoedig mogelijk tegemoet via 40jaar@hcc.nl. Gebruik als onderwerp "40 jaar foto's van "+uw naam en lidnummer Tip: Gebruik bijv. wetransfer.com als je veel foto's wilt delen of een fimpje wil insturen.   HCC!beleggen zoekt actieve vrijwilligers Wat doe jij met je geld? En met je vrije tijd? HCC!beleggen is op zoek naar actieve vrijwilligers om bijvoorbeeld de redactie over de nieuwsbrief te voeren, als webmaster te fungeren, te helpen bij het organiseren van symposia en andere bijeenkomsten en meer. Ben jij een enthousiaste belegger? Meld je dan aan via het bestuur of de redactie van HCC!beleggen. Wie zoeken we? Er is behoefte aan vrijwilligers die zich met verschillende zaken willen bezighouden. Zo zoeken we verschillende redacteuren voor diverse werkzaamheden, maar zijn we ook opzoek naar mensen die graag contacten onderhouden met bijvoorbeeld sprekers voor onze symposia. Redacteuren We zoeken redacteuren die zo’n twee uur per week willen besteden aan het aanleveren en op de website  plaatsen van content. Het gaat dan om onder meer artikelen over economische onderwerpen, specifieke beleggingsartikelen of andere interessante financiële onderwerpen. Ook zoeken we redacteuren die zo’n zes uur per maand kunnen besteden aan het leveren en plaatsen van financieel -economische content voor de maandelijkse nieuwsbrief. Die nieuwsbrief moet natuurlijk ook in elkaar gezet worden. Ben je handig met een computer en heb je ongeveer vier uur per maand tijd, dan kun je je hiervoor aanmelden. Dit kan natuurlijk ook in combinatie met het leveren van de content voor website en/of nieuwsbrief. Contactpersonen Heb je meer affiniteit met mensen dan met teksten? Wees welkom want we zijn ook naarstig op zoek naar sociaal bedreven, communicatief vaardige mensen die contacten met bijvoorbeeld sprekers voor symposia willen onderhouden. Dit zal ongeveer twee uur van je tijd per maand kosten. Ook hiervoor wordt natuurlijk wel interesse in beleggen verwacht. Heb je zin en tijd ons te helpen, meld je dan aan via het het bestuur of de redactie van HCC!beleggen   HCC beleggen Website HCC beleggen Vacatures Adverteren Downloads Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst.

8 april 2017

Nieuwsbrief20170317 symp 68-1

.. "Hoe als belegger voorbereid zijn op de Neuro en de Zeuro" Programma overzicht Corné van Zeijl Harry Klip & Jan Robert Schutte Harry Geels & Frans Schreiber Karel Mercx HCC Beleggen  Ledenvergadering Jochem Baalmann & Tjerk Smelt Hendrik Oude Nijhuis Marian Hogeslag Scotch Whisky International (SWI) HCC Beleggen  ig Noordbeleggen HCC Beleggen  ig CoSA HCC de vereniging Stockpicker-Signaal HCC-Beleggen Computerbeleggersgroep-ZH HCC Beleggen organisatie Aanmelden + Routebeschrijving .. De Euro schudt op zijn grondvesten. De ECB haalt alles uit de kast om de Euro te redden. Draghi heeft dit zelf gezegd en voegt de daad bij het woord: de korte rente wordt gedrukt, obligaties van de overheden en bedrijven worden massaal opgekocht. Hoelang kan dit nog verder gaan? Italië zit op een schuld van 130% van haar bruto nationaal product. Zodra de rente stijgt, stijgt het begrotingstekort en moet de overheid nog meer staatsobligaties uitgeven. Durft de ECB die dan ook op te gaan kopen of zegt de harde kern in de ECB dan stop? Onvermijdelijk zal de Euro dan moeten splitsen, in elk geval in een Neuro en Zeuro. Kunnen wij als belegger daarop inspelen en wat dan te doen?  Belangrijke vragen voor elke investeerder. Een keur aan sprekers gaat hierop in. We hebben weer een boeiend programma! Klik hier om direkt naar de inschrijfpagina te gaan Op  beleggersonline.nl worden in de komende tijd alle details over dit symposium gepubliceerd. Programma overzicht 10:00 - 10:45 Statenkamer Zaterdag 25 maart 2017 Inschrijven - Klik hier HCC Beleggen Ledenvergadering 11:05 - 11:50 Collenbergh zaal 11:05 - 11:50 Statenkamer  Corné van Zeijl (Actiam) De toestand van de economie en de beurs Jochem Baalmann & Tjerk Smelt (Indexus) Succesvol Index beleggen 12:10 - 12:55 Collenbergh zaal 12:10 - 12:55 Statenkamer Harry Klip & Jan Robert Schutte (Optie Academy) Opties voor de ambitieuze belegger Hendrik Oude Nijhuis (Beterinbeleggen.nl)   Value Beleggen 13:30 - 14:15 Collenbergh zaal 13:30 - 14:15 Statenkamer Harry Geels & Frans Schreiber (Blauwtulp) Alternatives in de portefeuille: waarom nu en welke dan? Marian Hogeslag (DoubleDividend) Beleggen is simpel maar niet eenvoudig 14:35 - 15:20 Collenbergh zaal Karel Mercx (Beleggers Belangen) Het huidige beursklimaat: alles wat u moet weten  Einde   De toestand van de economie en de beurs. Corné zal tijdens zijn presentatie ingaan op de toestand van de economie en de beurs. De gevaren, de risico’s de waardering en de mogelijkheden Corné van Zeijl schrijft, praat en presenteert over een breed vlak van beleggingsonderwerpen: macro-economie, de beurs in het algemeen, bedrijven, psychologie van beleggers en de effecten daarvan. Tot juli 2016 beheerde Van Zeijl bij ACTIAM de Nederland fondsen van SNS, Reaal en Zwitserleven. Samen goed voor een belegd vermogen van ruim € 1 miljard. Nu concentreert hij zich op de asset allocatie en buy side bedrijfsanalyse. Hij heeft viermaal de Gouden Stier gewonnen. Verder is hij columnist bij het Financieele Dagblad en een regelmatige gast bij BNR en RTLZ. Ook heeft hij twee boeken geschreven; Centen en Sentiment en 365 tegeltjeswijsheden voor de belegger. ACTIAM is dé verantwoorde fonds- en vermogensbeheerder met een beheerd vermogen van 55,9 miljard euro (ultimo juni 2016). Wij bieden een compleet assortiment van beleggingsfondsen en beleggingsoplossingen. Van indexbeleggen tot en met impact investeren. Wij nemen onze verantwoordelijkheid: voor onze klanten en vanuit onze maatschappelijke rol. Met onze fundamentele beleggingsbeginselen stellen we strikte eisen aan onze beleggingen. We hanteren een strenge en zorgvuldige selectie, zonder dat we concessies doen aan het financiële rendement. Onze onderscheidende kracht is dat wij verantwoord ondernemen hebben doorgevoerd tot diep in onze processen. ACTIAM is hiermee toonaangevend. Een voorsprong waarin we blijven investeren. Meer dan één miljoen Nederlanders rekenen op ons. Wij zijn dé verantwoorde fonds- en vermogensfondsbeheerder.   Opties voor de ambitieuze belegger Wij vertellen u:  de 7 stappen tot succesvol optiebeleggen Mogelijkheden met opties Optiestrategie: Spread en driepoot Harry Klip Directeur OptieAcademy Harry heeft Bedrijfseconomie gestudeerd in Groningen. Harry heeft 10-tallen jaren ervaring als professionele optiehandelaar en heeft in 2000 een eigen marketmakers bedrijf opgericht. Daarnaast was hij geregeld beursanalist bij RTLZ. Bij Sigma Derivatives en Today's was hij directeur. In 2011 heeft hij OptieAcademy opgericht waarmee hij al honderden beleggers heeft gecoacht. Met hun service optieaanbevelingen heeft hij in 3 jaar een rendement van 70% gemaakt. Jan Robert Schutte Jan Robert Schutte is technical trader/coach bij OptieAcademy, heeft al honderden beleggers gecoacht en heeft zich gespecialiseerd in het traden met de Ichimoku Cloud Indicator. OptieAcademy heeft als doel het kennisniveau van beleggers te verhogen, in het bijzonder met opties. OptieAcademy OptieAcademy stelt zich ten doel van zowel beginnende als gevorderde beleggers betere optiebeleggers te maken door het aanbieden van gestructureerde producten en diensten: Opleidingstraject Opties en OptieAanbevelingen. OptieAcademy wil haar relaties heen om op een verantwoorde en efficiënte manier een optie-maal beleggingsresultaat te realiseren. OptieAcademy doet dit door: Het 6-maands Opleidingstraject Opties De abonneeservice met OptieAanbevelingen Het organiseren van Seminars, Trainingen en Masterclasses Het uitgeven van E-books over het handelen in opties en aandelen.   Alternatives in de portefeuille: waarom nu en welke dan? Harry Geels is de specialist voor Alternatives en vindt dat een beleggingsportefeuille voor minimaal 20% uit deze fondsen moet bestaan. Hij gaat bewijzen dat toevoeging van deze fondsen voor meer rendement en/of minder risico zorgt voor uw portefeuille! Daarvoor neemt hij u mee door de geschiedenis van beleggen en bent u daarna overtuigd van waarom u uw portefeuille moet heroverwegen. Daarna zal nader worden ingegaan op een Long/Short Strategie en Fonds: Dutch Darlings. Frans Schreiber handelt deze strategie sinds 2009 voor private accounts en sinds 2015 voor het fonds Dutch Darlings. Deze strategie is gebaseerd op Behavioral Finance en niet op zijn specialiteit handelsmodellen. Frans zal ingaan op hoe hij fondsen selecteert om long te gaan en welke aandelen hij rijp vindt om te shorten. De Dutch Darlings strategie handelt alleen fondsen op de Euronext. Harry Geels een zeer bekende persoonlijkheid in de beleggerswereld. Hij is afgestudeerd in de Technische Analyse, is redacteur bij de Financial Investigator, schijft in beleggingsbladen, heeft een column als goeroe bij de Financiële Telegraaf en schrijft regelmatig wetenschappelijke artikelen, is partner en bestuurder bij de vermogensbeheerder Blauwtulp en is partner en bestuurder bij Elite Fund Management, een AFM beleggingsinstelling, die fondsen lanceert en goede traders zoekt om voor haar beleggers bovengemiddelde beleggingsresultaten te behalen. Frans Schreiber is partner en bestuurder bij Elite Fund Management, managed drie beleggingsfondsen en handelt voor klanten private accounts vanaf een half miljoen Euro. Hij is specialist in het traden van handelssystemen sinds 1992. Daarnaast is hij onder andere beheerder van een long/short fonds "Dutch Darlings", dat sinds 2015 onder zijn beheer staat. Dit fonds is gebaseerd op Behavioral Finance. Deze strategie wordt door hem al toegepast sinds de jaren '90, maar is vastgelegd voor private accounts sinds 2009 en sinds 2015 voor het fonds. Het fonds staat onder toezicht van de AFM. Elite Fund Management is een fondseninstelling, die beleggingsfondsen opricht en traders/managers in dienst neemt om deze fondsen te handelen. Elite is snel gegroeid en verwacht eind dit jaar ongeveer een kleine 100 miljoen onder beheer te hebben. Elite is AFM gereguleerd, evenals de fondsen die onder haar beheer staan. Elite is gespecialiseerd in Alternatives. Onder haar hoede staan onder andere Long/Short Equity strategieën, CTA fondsen, Fund of Funds en Daytrading modellen. Momenteel wordt onderzocht Forex trading systemen en daar dan nieuwe fondsen om heen bouwen.   Het huidige beursklimaat: alles wat u moet weten. Karel Mercx, beleggingsspecialist van Beleggers Belangen, laat u in tientallen grafieken zien wat volgens hem essentieel is om in het huidige beursklimaat te weten. Hij zal daarnaast aangeven wat de aantrekkelijkste beleggingen van het moment zijn. Karel Mercx (1981) is sinds 1 september 2015 beleggingsspecialist bij Beleggers Belangen. Hij werkte tussen 2007-2013 ook al voor Beleggers Belangen in de functie van redacteur. In de jaren 2013-2015 was Karel als beleggingsspecialist actief voor broker Lynx. Karel is een bekend gezicht in het beleggerslandschap. Zo was hij in 2015 beleggingsspecialist bij het RTL-Z beurspel en kreeg hij in 2014 de titel beurstwitteraar van het jaar. In 2013 won hij het grootste online beleggersdebat van Nederland. Sinds 2013 zit Karel in het financiële panel van dagblad NRC, waar hij commentaar geeft in de zaterdagkrant op een stelling van de redactie. Verder is hij regelmatig in het land om lezingen te geven Beleggers Belangen is een wekelijks verschijnend Nederlands tijdschrift en een website met informatie voor de particuliere belegger en wordt uitgegeven door Reed Business.   Uitnodiging Algemene Leden Vergadering HCC Beleggen op 25 maart 2017 Aan: alle leden van de IG HCC-Beleggen Van: Frans Schreiber, voorzitter HCC Beleggen Beste HCC Beleggen leden, Met klem wil ik jullie oproepen om de komende ALV bij te wonen op 25 maart 2017 in De Bilt. De komende ALV wordt, naast interessant, ook belangrijk voor u als leden. Op deze ALV willen we namelijk onze  plannen voorleggen hoe wij HCC Beleggen voor de toekomst in willen gaan vullen. Nu kunnen we gewoon doorgaan op de oude voet en als bestuur en actieve vrijwilligers doen wat we altijd goed gedaan hebben met misschien wat bijschaven hier en daar en dan houden we het nog wel een paar jaren vol. Maar dat is niet onze ambitie en hopelijk niet jullie wens. Wat willen we dan? Wij, bestuur en vrijwilligers willen vooral naar jullie luisteren. Wat hebben jullie als HCC Beleggen leden nodig om meer rendement uit het lidmaatschap van HCC Beleggen te halen. Hierbij kun je dan denken aan informatie voorziening via de website, de nieuwsbrief en de jaarlijks terugkerende symposia dagen. Maar wij denken dat wij meer kunnen betekenen voor jullie. Te denken valt hierbij aan het verzorgen van cursussen voor beginnende of gevorderde beleggers in de eigen regio. Ook kunnen we denken aan het geven van workshops met een centraal thema waarbij we gastsprekers uit kunnen nodigen die met onderwerpen aankomen die jullie aanspreken. Alles is mogelijk en bespreekbaar, schroom dan ook niet om jouw ideeën te ventileren op de ALV. Het bestuur heeft ook een enquête ontwikkelt voor (aspirant-)leden om jullie ervaringen met HCC Beleggen en andere beleggingsinstrumenten als software en brokers te delen met ons. Het uitgangspunt hierbij is om HCC Beleggen als facilitaire partij te kunnen neerzetten voor de leden van HCC Beleggen. Zo kunnen we er samen voor zorgen dat de continuïteit van HCC Beleggen gewaarborgd blijft en dat de ondersteuning naar de leden toe gewaarborgd blijft. Kom daarom naar de ALV op 25 maart en laat je stem horen! Samen zorgen we dan voor een goed rendement! Ben je niet in de gelegenheid om  naar de ALV te komen? Laat dan je stem horen via de enquête. De toekomst van HCC Beleggen gaat ook jou aan! Met vriendelijke groeten, Frans Schreiber Voorzitter HCC Beleggen   Succesvol Indexbeleggen. Jochem Baalmann en Tjerk Smelt van Indexus nemen u mee in de wereld van het indexbeleggen. Indexbeleggen, hoe pak je dat aan? Hoe maak je er een succes van? Wat zijn de valkuilen? Is het beter om Actief of juist Passief te beleggen? Of is het een combinatie van beiden? Wat zijn de risico’s en de voor- en nadelen van ETF’s? Ook wordt er ingegaan op de verschillen en de overeenkomsten tussen modelportefeuilles en maatwerk beleggingsportefeuilles. Jochem is een van de vier eigenaren van Indexus. Jochem is geregistreerd als DSI Beleggingsadviseur. Hij geeft regelmatig presentaties over diverse beursgerelateerde onderwerpen en maakt dagelijks de vertaalslag van uitgangspunten en doelstellingen naar een verantwoorde beleggingsportefeuille. Jochem is geboren in een familie waar het vak hem met de paplepel is ingegoten. Hij heeft Rechten & Economie gestudeerd aan de Universiteit Utrecht. Tijdens zijn studie heeft Jochem bij drie grote banken gewerkt en is vervolgens bij een onafhankelijke vermogensbeheerder aan de slag gegaan. Tjerk is geregistreerd als DSI Beleggingsadviseur. Hij geeft regelmatig presentaties over diverse beursgerelateerde onderwerpen en maakt dagelijks de vertaalslag van uitgangspunten en doelstellingen naar een verantwoorde beleggingsportefeuille. Tijdens zijn studie heeft Tjerk bij diverse effectenbanken gewerkt en is vervolgens vanaf 1996 bij twee onafhankelijke vermogensbeheerder werkzaam geweest. Tjerk schrijft regelmatig over diverse beursgerelateerde onderwerpen. Indexus is sinds 1997 specialist in Vermogensbeheer & Beleggingsadvies voor particuliere en zakelijke relaties. Uw uitgangspunten en doelstellingen vormen altijd de basis voor het te voeren beleid en de samenstelling van uw portefeuille. Indexus is volledig onafhankelijk; zij hebben geen 'eigen' producten en geen ander belang dan uw belang. Indexus kan gebruikmaken van alle soorten beleggingsinstrumenten om uw doelstellingen te realiseren, maar één van de expertises van Indexus is het beleggen in ETF’s (indextrackers). Dat doet Indexus al sinds de introductie van ETF’s in Europa in 2000 en is sindsdien uitgegroeid tot de Experts in Indexbeleggen. Voor u als belegger heeft Indexus twee mogelijkheden: www.indexus.nl en www.dexxi.nl   Value-beleggen in theorie & praktijk. Bestaat er een beleggingsstrategie die de aandelenmarkt verslaat? Jazeker… value-beleggen! Deze sessie start met een korte presentatie over value-investing én hoe u deze strategie in de praktijk kunt toepassen. Vervolgens is er ruim gelegenheid voor vragen en discussie. Aanwezig is drs. Hendrik Oude Nijhuis, auteur van de bestseller ‘Leer beleggen als Warren Buffett en medeoprichter van Beterinbeleggen.nl. In geval u een persoonlijke kennismaking op prijs stelt, gelijkgestemde beleggers wilt ontmoeten of indien u specifieke vragen graag eens wilt voorleggen zorg er dan voor dat u deze sessie over value-beleggen zeker niet misloopt! Hendrik Oude Nijhuis is een expert op het gebied van value investing en medeoprichter van Kingfisher Capital. Hij heeft uitgebreid onderzoek verricht naar de investeringsstrategieën van value investors als Warren Buffett en is als bestuurslid actief geweest voor onder andere de beleggingsstudieclubs HCC Beleggen en B.S.C. Duitenberg. Hendrik heeft Management, Economics & Law aan de Universiteit Twente gestudeerd en is auteur van de Nederlandstalige bestseller over Warren Buffett: "Leer beleggen als Warren Buffett - zijn beleggingsstrategie in theorie & praktijk". Kingfisher Capital houdt zich bezig met business model & investment research. Via Beterinbeleggen.nl, het platform voor beleggers van Kingfisher Capital, worden beleggers  op een toegankelijke maar inhoudelijk gedegen wijze geïnformeerd over value-investing. . De term ‘value-investing’ verwijst naar het beleggen in aandelen die op de beurs - ten onrechte - laag gewaardeerd zijn. Deze (te) laag gewaardeerde aandelen leveren gemiddeld een bovengemiddeld rendement op. Door gespreid in zulke aandelen te beleggen valt nog meer te profiteren van een extreem krachtig wiskundig verschijnsel: het ‘rente op rente’-effect oftewel exponentiële groei.  http://www.beterinbeleggen.nl/   Beleggen is simpel maar niet eenvoudig. Veel beleggers laten zich afleiden (of verleiden!) door de waan van de dag. Lagere groei Frankrijk, inflatie gestegen in Duitsland, monetaire verruiming van ECB en al het overige realtime nieuws worden meegenomen in beleggingsbeslissingen. Voor korte termijn beleggers misschien relevant maar wat is de bijdrage aan het risico- rendementsprofiel van een beleggingsportefeuille? Gaat het niet uiteindelijk om het bedrijf waarin je belegt? Marian Hogeslag (1966) is sinds 1991 actief in de financiële sector, elf jaar bij Paribas Deelnemingen N.V. de participatiemaatschappij van BNP Paribas in Nederland en Paribas Conseil de Corporate Finance afdeling van BNP Paribas in zowel Amsterdam als Parijs en daarna is zij drie jaar werkzaam geweest als Director Corporate Finance bij Petercam Bank N.V. in Amsterdam. In 2005 heeft Marian ActivInvestor opgericht, welke op 1 april 2014 is gefuseerd met Double Dividend B.V. Marian Hogeslag is afgestudeerd in de Franse taal- en letterkunde, bezit NIMA-C en heeft diverse INSEAD en Amsterdam School of Finance cursussen gevolgd. Marian Hogeslag is co-auteur van 'Goudmijn, alles wat een vrouw moet weten over geld' en 'Met minder euro's door het leven'. Daarnaast schrijft zij periodiek een column en is zij commissaris bij GenebaProperties N.V. DoubleDividend Management B.V. DoubleDividend is een onafhankelijke specialist op het gebied van verantwoord beleggen en biedt vermogensbeheer op maat aan en is beheerder van duurzame beleggingsfondsen. Kwaliteit DoubleDividend staat voor kwaliteit. Kwaliteit van het beleggingsproces, kwaliteit van de beleggingen en kwaliteit van de organisatie. Overtuiging DoubleDividend belegt met de overtuiging dat duurzaamheid een positieve bijdrage levert aan het risico- rendementsprofiel van een beleggingsportefeuille. Met de beleggingen willen we een brug slaan tussen financieel en maatschappelijk rendement. Concreet betekent dit dat we ESG (milieu, sociaal & goed ondernemingsbestuur) factoren integraal meenemen in onze beleggingsbeslissingen. Betrokkenheid DoubleDividend is betrokken bij de klant, de beleggingen en de maatschappij. Wij beleggen zoals wij ook voor onszelf beleggen en alle partners beleggen een substantieel deel van hun vermogen in de beleggingsfondsen beheerd door DoubleDividend.   standhouder Scotch Whisky International (SWI) Scotch Whisky International (SWI),  een van de grootste spelers op de wereldmarkt, faciliteert beleggingen in zeldzame en hoogwaardige Single Malt Whisky’s. Wij bieden klanten uniek samengestelde portefeuilles met vaten, flessen of beide. Ons werkgebied is internationaal, momenteel hebben wij ambassadeurs in Nederland, België, Groot-Brittanië, China en Spanje. Scotch Whisky International (SWI),  een van de grootste spelers op de wereldmarkt, faciliteert beleggingen in zeldzame en hoogwaardige Single Malt Whisky’s. Wij bieden klanten uniek samengestelde portefeuilles met vaten, flessen of beide. Ons werkgebied is internationaal, momenteel hebben wij ambassadeurs in Nederland, België, Groot-Brittanië, China en Spanje. Whiskybelegger voldoet aan eisen AFM Whiskybedrijf Scotch Whisky International (SWI) heeft een vergunning van de Autoriteit Financiël.e Markten (AFM) gekregen waarmee whisky kan worden aangeboden als beleggingsobject. contact: 0031 631571075 mj@swi1.com   standhouder Stockpicker-signaal Een gemiddeld resultaat van meer dan 24 procent per kwartaal, gerekend vanaf de dag dat het signaal uit gaat tot de hoogste koers in een driemaands periode, spreekt u dat aan? Stockpicker-signaal selecteert aandelen die de komende drie maanden, naar verwachting, goed zullen presteren. U kunt als abonnee kiezen voor aandelen, maar als u daaraan de voorkeur geeft, kunt u ook voor opties of turbo’s gaan. De performance-berekening blijft echter gebaseerd op de ontwikkeling van de aandelen. Deze berekening is gebasserd op 1000 euro per aandeel en is uitsluitend bedoeld om een resultaat te kunnen bepalen. Dat resultaat gaat uit van verkoop van de aandelen op het gemiddelde van de hoogste koers in de driemaands periode en de slotkoers op de einddatum. Jan Kolkman, oprichter van Stockpicker-signaal, heeft tientallen jaren ervaring met de belegging in aandelen opgedaan bij een grote beleggingsmaatschappij en heeft zich daarna door het volgen van cursussen en heel veel lezen gespecialiseerd in technische analyse. Hoe werkt het? Stockpicker-signaal geeft twee maal per maand, op de eerste dinsdag van de maand en de derde dinsdag, een signaal af welke drie aandelen op dat moment interessant zijn om aan te kopen voor de komende drie maanden. Stockpicker-signaal selecteert zijn aandelen uit een bestand van duizenden aandelen die genoteerd zijn op beurzen in Europa en/of Noord-Amerika. Het resultaat van de hoogste koers in vergelijking met de startkoers was de afgelopen vier jaar gemiddeld meer dan 24 procent. Wanneer u er dan van uit gaat dat de koers na die drie maanden per saldo niet zou zijn veranderd, dan is het gemiddelde toch 12 procent. En dat is dus niet per jaar, maar in een kwartaal. Wanneer u besluit om een versnelling in te bouwen door gebruikmaking van opties of turbo’s of een groter bedrag dan 1000 euro per aandeel per keer te besteden, dan kan uw winst aanmerkelijk hoger uitvallen. Houd u er wel rekening mee dat die instrumenten alleen maar een versnelling van de koers-beweging veroorzaken. Zodra het aandeel het goed doet, dan doet een call oprtie of turbo long het beter. Stockpicker-signaal kan u niet de garantie geven dat dit hoge resultaat ook in de toekomst behaald zal worden, maar we doen ons best. U betaalt een abonnementsgeld van 300 euro per drie maands periode. Er is dus geen sprake van een performance fee. U kent wellicht de kreet dat in het verleden behaalde resultaten geen garantie bieden voor de toekomst, maar ze geven wel aan waartoe het systeem van Stockpicker-signaal in staat is. Website: https://stockpicker-signaal.nl/                  Hebt U vragen ?  Komt U gerust naar onze stand!   Hcc Beleggen interessegroep Noordbeleggen groep Noordbeleggen is gestart in maart 2006 rond het beleggingsprogramma Vestics. Inmiddelszijn wij verder gegaan in de boeiende wereld van het beleggen. Zo doen we onze beleggingen op individuele basis en komen zo'n vijf keer per jaar bijeen. Het zijn 'interactieve' bijeenkomsten waarin nieuwtjes en ervaringen onder het genot van een kopje koffie worden uitgewisseld. Naast het bespreken van het vaste onderwerp: de 'echte' portefeuille, komen ook onderwerpen als: ervaring met broker software, handelssystemen, indicatoren, werking van opties/turbo's enz aan bod. Met als rode draad:  - Selecteren van Aandelen.        - Selecteren van Opties.  - Werking en selectie van Turbo's - Selecteren van Beleggingsfondsen Benieuwd? Kom kom gerust een keer kijken of het iets voor je is. Mail voor meer info naar Ben Rietveld   Hcc Beleggen interessegroep Computerbeleggersgroep-ZH   Computerbeleggersgroep-ZH Sinds de oprichting in 2002 houden wij ons bezig met “Beleggen met behulp van de computer”. Het accent ligt daarbij op het vergroten van de kennis van het ontwikkelen en exploiteren van handelssystemen. Deze zijn vooral gebaseerd op methoden uit de kwantitatieve en statistische analyse. Uiteraard wordt daarbij ook aandacht besteed aan ondersteunende software. Regelmatig besteden we echter ook aandacht aan andere vormen van beleggen zoals Fundamentele analyse. Daarbij gaan we altijd uit van het beschrijven en bespreken van een gestructureerde aanpak die gebaseerd is op objectieve grondslagen.  Wij komen 9 keer per jaar bijeen. Afwisselend in Berkel & Rodenrijs en Delft. Klik hier voor meer info    Contactadres: janroozenburg@kpnplanet.nl   Hcc Beleggen interessegroep CoSA CoSA, Computerondersteunde Selectie van Aandelen, gebaseerd op fundamentele analyse van bedrijven. Er wordt primair gekeken naar omzet, nettowinst, eigen vermogen, dividenden en winst per aandeel om de kwaliteit van een bedrijf te bepalen. Pas als het bedrijf kwalitatief aan minimum eisen voldoet wordt er naar de koersen gekeken. Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina (klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter: Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling.   HCC Beleggen organisatie Wat doe jij met je geld? En met je vrije tijd? Binnen HCC!beleggen zijn actieve vrijwilligers bezig die deel nemen aan bestuur en/of redactie, artikelen schrijven, hun kennis en kunde delen middels o.a. lezingen met andere beleggers, de website goed te laten functioneren, te helpen bij het organiseren van symposia en andere bijeenkomsten en meer. Ben jij een enthousiaste belegger? Meld je dan aan via het bestuur of de redactie van HCC!beleggen. Meedoen? Er is altijd behoefte aan vrijwilligers die zich met verschillende zaken willen bezighouden. Zo zoeken we o.a.  verschillende redacteuren voor diverse werkzaamheden, maar zijn we ook opzoek naar mensen die graag contacten onderhouden met bijvoorbeeld sprekers voor onze symposia. Redacteuren We zoeken redacteuren die zo’n een á twee uur per week willen besteden aan het aanleveren en op de website  plaatsen van content. Het gaat dan om onder meer artikelen over economische onderwerpen, specifieke beleggingsartikelen of andere interessante financiële onderwerpen. Ook zoeken we redacteuren die zo’n zes uur per maand kunnen besteden aan het leveren en plaatsen van financieel -economische content voor de maandelijkse nieuwsbrief. Die nieuwsbrief moet natuurlijk ook in elkaar gezet worden. Ben je handig met een computer en heb je ongeveer vier uur per maand tijd, dan kun je je hiervoor aanmelden. Dit kan natuurlijk ook in combinatie met het leveren van de content voor website en/of nieuwsbrief. Contactpersonen Heb je meer affiniteit met mensen dan met teksten? Wees welkom want we zijn ook naarstig op zoek naar sociaal bedreven, communicatief vaardige mensen die contacten met andere beleggers maar ook met bijvoorbeeld sprekers voor symposia willen onderhouden. Dit zal ongeveer twee uur van je tijd per maand kosten. Ook hiervoor wordt natuurlijk wel interesse in beleggen verwacht. Heb je zin en tijd om mee te doen?, meld je dan aan via het het bestuur of de redactie van HCC!beleggen   HCC de vereniging Gezellig communiceren over uw hobby met andere liefhebbers! HCC brengt u in contact met mensen met dezelfde interesses, via een van onze vele groepen van enthousiaste hobbyisten. Als HCC-lid kunt u gratis bij een van deze groepen aansluiten (een paar groepen vragen een aanvullend bedrag), voor aansluiting bij meerdere groepen wordt een kleine vergoeding gevraagd. Daarnaast is er het HCC-webforum en zijn er vele activiteiten, met uiteenlopende onderwerpen, die door het hele land worden georganiseerd. Hulp! Problemen bij het computergebruik? HCC levert u de oplossing! Voor ondersteuning bij computerproblemen is er HCC!forums, een groot aantal cursussen op onze website en de telefonische helpdesk van HCC!hulp. Daarnaast zijn er nog tal van leden die andere leden helpen bij vragen over de digitale wereld. Informatie! HCC vertelt u alles over de digitale wereld! Via onze website en digitale nieuwsbrieven blijft u op de hoogte van alle ontwikkelingen in de computerwereld. Het Internetblad blad HCC!nieuwsbrief informeert en adviseert over digitale producten en diensten. PC-Active is het HCC verenigingsblad. PC-Active is exclusief voor leden van HCC, er kan geen los abonnement op PC-Active worden afgesloten. Wel is PC-Active verkrijgbaar in de losse verkoop. Snel uw lidmaatschap terugverdiend! Word nu lid en profiteer van veel voordeel! Profiteer van onderstaande voordelen die het HCC-lidmaatschap biedt. De contributie voor het HCC-lidmaatschap heb je snel terugverdiend, het ledenvoordeel kan oplopen tot € 400,-! Vind alle voordelen, diensten en verdere informatie via de Lidmaatschappagina op de HCC site Deze info is van 17 maart 2017 voor meest recente informatie kijk op: https://www.hcc.nl   Een entreebewijs voor het 68-ste HCC Beleggen Symposium kunt  u bestellen door u aan te melden via de HCC! website Klik hier om u aan te melden Het HCC Beleggen Symposium wordt gehouden in: Cultureel & Vergader Centrum H.F. Witte Henri Dunantplein 4 3731 CL  De Bilt Bekijk ligging >> Laat de route zien in een nieuw venster Voer je postcode in: Voor een uitgebreide routebeschrijving ga naar onze website of Klik hier  

17 maart 2017

Nieuwsbrief20170301

.. Maart 2017 68ste HCC Beleggen symposium Programma overzicht Cosa Rangtabel - Fraai hulpmiddel aandelenselectie Adrenaline beurs Opmars van e-commerce dempt inflatie Bijkopen ? Het Euro experiment Gelijkgewogen S&P 500 op forse outperformance vs kapitaalsgewogen Uitnodiging A.L.V. HCC Beleggen HCC!beleggen zoekt actieve vrijwilligers .. Hoe als belegger voorbereid zijn op de Neuro en Zeuro? 25 maart as is het weer zo ver. Dan organiseren we voor de 68ste keer het hcc beleggerssymposium. Thema is dit keer: "Hoe als belegger voorbereid zijn op de Neuro en de Zeuro" De Euro schudt op zijn grondvesten. De ECB haalt alles uit de kast om de Euro te redden. Draghi heeft dit zelf gezegd en voegt de daad bij het woord: de korte rente wordt gedrukt, obligaties van de overheden en bedrijven worden massaal opgekocht. Hoelang kan dit nog verder gaan? Italië zit op een schuld van 130% van haar bruto nationaal product. Zodra de rente stijgt, stijgt het begrotingstekort en moet de overheid nog meer staatsobligaties uitgeven. Durft de ECB die dan ook op te gaan kopen of zegt de harde kern in de ECB dan stop? Onvermijdelijk zal de Euro dan moeten splitsen, in elk geval in een Neuro en Zeuro. Kunnen wij als belegger daarop inspelen en wat dan te doen? Prangende en belangrijke vragen voor elke investeerder. Op het komende HCC Beleggen Symposium hebben we weer een keur aan sprekers die strategieën geven waarmee u op deze en andere tijden kunt inspelen. Zet daarom nu alvast de datum van het komende symposium in uw agenda. Kortom, zorg dat je er op 25 maart bij bent. Het belooft een leuke dag te worden! Klik hier om direkt naar de inschrijfpagina te gaan. Op  beleggersonline.nl worden in de komende tijd alle details over dit symposium gepubliceerd.   Programma overzicht 10:00 - 10:45 Statenkamer HCC Beleggen Ledenvergadering 11:05 - 11:50 Collenbergh zaal 11:05 - 11:50 Statenkamer  Corné van Zeijl (Actiam) De toestand van de economie en de beurs Jochem Baalmann & Tjerk Smelt (Indexus) Succesvol Index beleggen 12:10 - 12:55 Collenbergh zaal 12:10 - 12:55 Statenkamer Harry Klip & Jan Robert Schutte (Optie Academy) Opties voor de ambitieuze beginner Hendrik Oude Nijhuis (Beterinbeleggen.nl)   Value Beleggen 13:30 - 14:15 Collenbergh zaal 13:30 - 14:15 Statenkamer Harry Geels & Frans Schreiber (Blauwtulp) Alternatives in de portefeuille: waarom nu en welke dan? Marian Hogeslag (DoubleDividend) Beleggen is simpel maar niet eenvoudig 14:35 - 15:20 Collenbergh zaal Karel Mercx (Beleggers Belangen) Het huidige beursklimaat: alles wat u moet weten  Einde   Hcc Beleggen interessegroep Noordbeleggen groep Noordbeleggen is gestart in maart 2006 rond het beleggingsprogramma Vestics. Inmiddelszijn wij verder gegaan in de boeiende wereld van het beleggen. Zo doen we onze beleggingen op individuele basis en komen zo'n vijf keer per jaar bijeen. Het zijn 'interactieve' bijeenkomsten waarin nieuwtjes en ervaringen onder het genot van een kopje koffie worden uitgewisseld. Naast het bespreken van het vaste onderwerp: de 'echte' portefeuille, komen ook onderwerpen als: ervaring met broker software, handelssystemen, indicatoren, werking van opties/turbo's enz aan bod. Met als rode draad:  - Selecteren van Aandelen.        - Selecteren van Opties.  - Werking en selectie van Turbo's - Selecteren van Beleggingsfondsen Benieuwd? Kom kom gerust een keer kijken of het iets voor je is. Mail voor meer info naar Ben Rietveld   CoSA Rangtabel: Fraai hulpmiddel aandelenselectie Bron:  HCC Beleggen CoSA-werkgroep In dit artikel bespreken we de Rangtabel die elke week als bijlage bij de Nieuwsbrief wordt verzonden aan onze lezers. Deze tabel bevat een overzicht van alle aandelen die wij volgen: Op dit moment zijn dat 112 aandelen genoteerd aan de beurzen van Amsterdam, Brussel, Parijs en de Xetra en 462 aandelen genoteerd in de VS. Dit zijn geen willekeurig gekozen aandelen, maar aandelen die de potentie hebben om te voldoen aan de voorwaarden die wij stellen aan koopwaardigheid. Regelmatig worden aandelen toegevoegd of uit het bestand verwijderd. De Rangtabel stelt de gebruikers in staat om eventueel zelf een rangorde van de aandelen te maken. Daarbij komen de (meest) koopwaardige aandelen bovenaan te staan, gevolgd door aandelen met een neutraal advies en daarna de aandelen waarvoor het verkoopadvies geldt. Voor elk aandeel vermeldt de tabel de waarde van een aantal kengetallen. De waarde van een kengetal wordt getoetst aan de grenzen die we daarbij gesteld hebben. Voldoet een kengetal aan de eisen voor koopwaardigheid geeft dat een koopadvies voor het aandeel, mits ook de andere kengetallen aan de koopvoorwaarden voldoen. De waarde van een kengetal kan ook leiden tot een verkoopadvies en daarbij zijn we streng: Als dit verkoopadvies voor één kengetal geldt dan wordt dat het eindadvies. De gebruiker kan de grenzen die aan kengetallen gesteld worden desgewenst naar eigen inzicht en voorkeur aanpassen. Selectie o.b.v. methode KoersGroeibeleggen, DividendGroeibeleggen of DividendHerbeleggen De Rangtabel biedt de mogelijkheid om een selectie te maken op grond van drie methoden: KoersGroeibeleggen: aandelen waarvan verwacht kan worden dat hun koers na een periode van circa vijf jaar minstens verdubbeld zal zijn. DividendGroeibeleggen: aandelen die voor de lange termijn geschikt zijn voor het genereren van extra inkomsten door dividenduitkeringen DividendHerbeleggen: aandelen waarvan het uitgekeerde dividend wordt gebruikt voor de aankoop van meer aandelen in het bedrijf. Voor een uitgebreide toelichting bij deze methoden verwijs ik naar artikelen die wij in de maanden september, oktober en november 2016 in deze Nieuwsbrief gepubliceerd hebben. Hierboven ziet u het bovenste deel van een recente Rangtabel. In deze tabel is geselecteerd op basis van de methode KoersGroeibeleggen. Bovenaan staat de Kopgroep van aandelen die bij deze methode koopwaardig zijn De Rangtabel is dus een belangrijk hulpmiddel voor de selectie van aandelen voor de middellange of lange termijn. Niet iedere abonnee op de wekelijkse CoSA-nieuwsbrief zal in staat zijn om zelf de rangtabel aan te passen aan de eigen wens om bijvoorbeeld de rangorde van Koersgroei-, Dividendgroei- of DividendHerbeleg-aandelen te volgen. Daarom wordt worden de drie beleggingsmethoden bij toerbeurt driewekelijks in de nieuwsbrief getoond. Omdat het om lange-termijnbeleggen gaat is dat voldoende om op de hoogte te blijven. We raden daarbij wel aan om niet alleen af te gaan op de uitkomst van de selectie door de tabel. Het is aan te raden om voor koopwaardige aandelen ook te kijken wat andere bronnen over deze aandelen zeggen. Als een aandeel in de portefeuille is opgenomen, is het zeker niet nodig voortdurend oog op deze aandelen te houden. Per saldo is gekozen voor kwaliteitsaandelen waarvan voor de lange(re) termijn een goede performance verwacht kan worden. Werkgroep CoSA Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina (klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter:Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl  U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie,   Adrenaline beurs Bron: Corné van Zeijl, Actiam De experts blijven erg somber, zij het iets minder dan vorige maand. Het werd ook wel adrenaline beurs genoemd. De somberheid van afgelopen maand kwam duidelijk niet uit. De AEX steeg flink, m.n. door het bod op Unilever.. Februari was een prachtige beursmaand De somberheid van de experts van afgelopen maand hebben we niet in de koersen teruggezien. Sterker nog februari was een prachtige beursmaand. De AEX steeg met bijna 4%. Dat kwam natuurlijk vooral door het bod op Unilever. Deze AEX-reus steeg met 19,3%. De mediaan, de middelste waarneming, was slechts 1,1%. Maar aangezien de onderliggende factoren, zoals politieke onzekerheid, verwachte rentestijging en de waardering van aandelen niet veranderd zijn, blijft men somber voor de beurs. Niet zo erg als vorige maand, maar het is wel duidelijk somber. Dat is goed in de grafiek te zien. Een expert omschreef het mooi als een adrenaline beurs. En op adrenaline kan je best nog een tijdje doorgaan, ook al ben je doodop.  Ook voor de langere termijn blijft men somber. En om dezelfde fundamentele reden.  Slechte aandelenkeuzes De aandelenkeuzes waren niet best. Bijna alle top aandelen bleven achter bij de AEX. Maar ook aan de flopperskant was het simpelweg slecht. Arcelor Mittal en Heineken scoorden allebei prima, terwijl de experts toch dachten dat het niet zo’n beste maand voor deze aandelen zou worden. In februari gingen de toppers met slechts 1,9% omhoog, maar stegen de floppers 4,8%. Een long/short fonds zou dus 2,9% hebben verloren. De IEX lezers lieten deze maand de experts ver achter zich. Hun fictieve long/short fonds scoorde wel een plus, 2,2% om precies te zien. KPN en Ahold topper, Arcelor weer de grote flopper. Voor de komende maand houdt men vast aan veilige namen als KPN en Ahold Delhaize. Een logische keuze als je somber over de beurs bent. Galapagos is een opmerkelijke binnenkomer in de topperslijst. En ook Shell zien we niet zo vaak bij de toppers staan. Bij de floppers staat weer Arcelor Mittal fier bovenaan. Let wel vorige maand was de koersstijging 15,6%. Een ook Altice staat weer bij de floppers. Unilever en Boskalis complementeren de lijst. De stijging van Unilever vindt men wat overdreven en dus is dit een logische plaats voor dit aandeel.  Deze maand deden er 63 experts aan de enquête mee.   Opmars van e-commerce dempt inflatie Bron:  DNB De huidige opmars van e-commerce gaat via lagere kosten en toenemende concurrentie gepaard met neerwaartse druk op consumentenprijzen. Zo ervaren huishoudens een gemiddeld prijsvoordeel van 6,5% op het aankoopbedrag bij online winkelen in plaats van in een fysieke winkel. Bij benadering heeft e-commerce de stijging van de Nederlandse consumentenprijzen in 2016 gedempt met 0,1-procentpunt. Opmars van e-commerce in Nederland De aankoop van goederen en diensten via het internet door consumenten (e-commerce) groeit de laatste jaren sterk. Vergeleken met 2014 stegen de Nederlandse online bestedingen in 2015 met 16% tot een totaalbedrag van EUR 16,1 miljard. Deze ontwikkeling heeft zich doorgezet in 2016. Onderzoeksbureau GfK gaat uit van een toename van de online bestedingen met EUR 3,7 miljard naar EUR 19,8 miljard in 2016, ofwel een groei van 23%. Daarmee komt 49% van de groei van de totale particuliere consumptie in 2016 voor rekening van e-commerce.  Ondanks de uitbundige groei bestaat er potentieel voor de Nederlandse e-commercesector om door te groeien. Zo loopt Nederland op gebied van e-commerce internationaal gezien achter. Figuur 1 bevat de gemiddelde online bestedingen per online consument in 2015 voor een aantal landen. In het VK wordt verreweg het meeste uitgegeven per online consument, namelijk EUR 3.600. In Nederland wordt per online consument ongeveer een derde (EUR 1.242) uitgegeven van wat er in het Verenigd Koningrijk online wordt gespendeerd. Ook het aandeel van online bestedingen in de werkelijke individuele consumptie is in Nederland relatief gering. Bedroeg dit aandeel in 2015 in Nederland 3,9%, in Frankrijk en het VK was dit al opgelopen tot 4,2% respectievelijk 7,9%.   Figuur 1 Gemiddelde online uitgaven per online consument (2015) in Euro E-commerce: lagere kosten en hogere concurrentie De opmars van e-commerce kan theoretisch langs twee kanalen een dempend effect hebben op het niveau van consumentenprijzen. Ten eerste hebben online-aanbieders mogelijk lagere productiekosten, doordat ze minder uitgaven hebben voor winkelexploitatie, zoals huur en personeel. Ten tweede kan e-commerce tot meer concurrentie tussen aanbieders leiden door toegenomen prijstransparantie. Het internet heeft het voor consumenten eenvoudiger gemaakt om prijzen met elkaar te vergelijken. Het is echter vooral de combinatie van lagere kosten en toenemende concurrentie waardoor van e-commerce een prijsverlagend effect kan uitgaan. Een daling van de productiekosten zou in een weinig concurrerende omgeving eerder tot hogere bedrijfswinsten dan lagere consumentenprijzen leiden. Naast een drukkende werking op het gemiddelde prijsniveau van de consumptie kan e-commerce ook een tijdelijk effect hebben op de gemiddelde stijging van de consumentenprijzen (inflatie). Zolang het aandeel van e-commerce in de particuliere consumptie toeneemt, gaat hiervan een neerwaarts effect uit op de inflatie. Wanneer na verloop van tijd het aandeel van e-commerce in de totale consumptie niet meer verandert en een nieuwe evenwichtssituatie is ontstaan, zal het dempende effect op de inflatie uitdoven.  Effect van e-commerce op consumentenprijzen Veel informatie over het prijsverschil tussen online- en winkelprijzen is voor Nederland niet voorhanden. Om een indruk te krijgen van de invloed van e-commerce op prijzen, is met behulp van de DNB Household Survey (DHS) een enquête uitgezet. Hieruit blijkt dat tweederde van de online consumenten geld meent te besparen op het aankoopbedrag door online te winkelen in plaats van in een fysieke winkel. Gemiddeld verwachten consumenten een prijsvoordeel van 6,5%. Hoewel het hierbij om een perceptie gaat en niet om een waargenomen prijsverschil op basis van prijsstatistieken, sluit deze verwachting vrij goed aan bij de literatuur. Andere studies die voornamelijk betrekking hebben op de VS en het VK vinden effecten tussen 4 en 11%. Dit prijsvoordeel weerspiegelt alleen het verwachte verschil tussen prijzen in online en fysieke winkels. Door toegenomen concurrentie en transparantie als gevolg van e-commerce kunnen de prijzen tevens over de hele linie zijn afgenomen, in zowel fysieke als webwinkels. Uitgaande van het gepercipieerde prijsvoordeel van 6,5% en gegeven de waarde van de online bestedingen alsmede de waarde en het volume van de particuliere consumptie, kan de dempende invloed van de groei van e-commerce op de stijging van de prijs van de particuliere consumptie worden benaderd. Hieruit volgt dat de groei van e-commerce de stijging van de Nederlandse consumentenprijzen in 2016 heeft gedempt met circa 0,1%-punt. Dit is exclusief het indirecte effect van lagere prijzen in fysieke winkels. Doordat het aandeel van e-commerce in de particuliere consumptie relatief beperkt is, is de omvang van het neerwaartse effect op consumentenprijzen nog bescheiden. Verwacht mag worden dat de omvang van het effect de komende jaren zal oplopen, doordat het aandeel van e-commerce in de totale consumptie hoogstwaarschijnlijk verder zal toenemen. Op termijn, wanneer het groeipotentieel van e-commerce zijn grens heeft bereikt, zal het drukkende effect op inflatie verdwijnen.   Hcc Beleggen interessegroep Computerbeleggersgroep-ZH   Computerbeleggersgroep-ZH Sinds de oprichting in 2002 houden wij ons bezig met “Beleggen met behulp van de computer”. Het accent ligt daarbij op het vergroten van de kennis van het ontwikkelen en exploiteren van handelssystemen. Deze zijn vooral gebaseerd op methoden uit de kwantitatieve en statistische analyse. Uiteraard wordt daarbij ook aandacht besteed aan ondersteunende software. Regelmatig besteden we echter ook aandacht aan andere vormen van beleggen zoals Fundamentele analyse. Daarbij gaan we altijd uit van het beschrijven en bespreken van een gestructureerde aanpak die gebaseerd is op objectieve grondslagen.  Wij komen 9 keer per jaar bijeen. Afwisselend in Berkel & Rodenrijs en Delft. Klik hier voor meer info    Contactadres: janroozenburg@kpnplanet.nl   Bijkopen ?? Bron:  Jan Kolkman, 24 februari 2017 Jan Kolkman,  oprichter van Stockpicker-signaal heeft tientallen jaren ervaring opgedaan met de belegging in aandelen bij een grote beleggingsmaatschappij en hij heeft zich daarna, via cursussen, symposia en heel veel lezen, gespecialiseerd in technische analyse. Hij hanteert diverse algemeen gebruikte indicatoren en daarnaast ook signalen uit eigen koker. Je kunt je afvragen of het bijkopen van aandelen op een behoorlijk gedaalde koers verstandig is. Onlangs kwam ik een aandeel tegen, dat ik zelf niet had, dat behoorlijk gedaald was. Ik vroeg me dan ook af: is dat aandeel nu koopwaardig??. Reverse Split Zo zag ik in de grafiek ook de aanduiding dat er per 26 januari 2017 een reverse split had plaats gevonden van één nieuw aandeel voor dertig oude. Zo’n omgekeerde splitsing zou je ook een samenvoeging kunnen noemen. Dit is een maatrgel die wel eens wordt gedaan om de koers weer op een redelijker niveau te brengen. De koers is nu, dus na de reverse split, $ 1,85. Want zonder die mutatie zou de koers amper 6 dollarcent zijn geweest. In geval van zo’n mutatie moeten alle koersgegevens van vóór de splitsingsdatum worden gecorrigeerd. In dit geval moeten de oudere koers-gegevens dus met 30 worden vermenigvuldigd. Real Goods Solar Dat aandeel was Real Goods Solar, genoteerd op de NASDAQ in New York met de ticker RGSE. Maar die reverse split van januari dit jaar was niet de enige die Real Goods Solar de laatste jaren heeft doorgevoerd. Op 2 juni 2016 was er een van één nieuw aandeel op 20 oude evenals op 18 mei 2015 een van dezelfde omvang. Wanneer je dus in het voorjaar 2014 zo’n 12000 aandelen RGSE in portefeuille had met een koers van destijds 5,65 dollar met een totale waarde van 67.800 dollar, dan heb je nu één aandeel met een koers van minder dan twee dollar. Dat komt neer op een verlies van 99,73 procent in drie jaar tijd. Of anders uitgedrukt 97 procent per jaar!!. Imtech Om zo’n rampscenario mee te maken is het helemaal niet nodig naar Amerika te gaan. Zo iets hebben we hier in Nederland ook meegemaakt, namelijk met Royal Imtech. Dat was toch jarenlang een aandeel om te houden en te koesteren!! Maar wat hebben de aandeelhouders daar ook moeten bloeden. Wat zijn de aandeelhouders daar bedot met mooie verhalen, onder andere over een soort Disneyland in de buurt van de Poolse hoofdstad Warschau. De koers was in 2012 nog in de buurt van de 45 euro. Bij Imtech (ik noem het maar geen Royal Imtech meer) was dan wel geen sprake van herhaalde reverse splits, maar wel herhaaldelijk zware aandelen-emissies. Zo was er in de eindfase een emissie waarbij het bezit van één aandeel Imtech het recht gaf om op 131 nieuwe aandelen in te schrijven voor 1 cent per aandeel. Inmiddels is op 13 augustus 2015 Imtech in staat van faillissement verklaard. Hoeveel mag een aandeel naar jouw mening in waarde dalen voordat je in actie komt?En wat is dan die actie? Bijkopen of toch maar verlies nemen. Als acceptabel dalingspercentage zie ik 8 procent ten opzichte van zijn recent gemaakte hoogste koers. Ik geef toe dat ik ook zelf wel eens aandelen met een groter percentage zie dalen en dan toch niet verkoop. Maar het is goed dan ernstig te overwegen of je actie moet ondernemen. Ik laat het dan vooral afhangen van de stand van de indicatoren wat te doen. Met deze voorbeelden is het duidelijk, dat het bijkopen van aandelen – puur omdat de koers zo gezakt is – niet zo verstandig is. Het komt er op neer dat we er goed aan doen te letten op diverse indicatoren, want die geven een indicatie (het woord zegt het al !!) hoe de koers zijn weg waarschijnlijk zal vervolgen. Achteraf geredeneerd zeggen we allemaal dat we short hadden moeten gaan in die aandelen of een positie hadden moeten innemen door put opties te kopen of call opties te schrijven. Maar dat is een kwestie van voorschrijdend inzicht. Maar laten we blij zijn dat de indicatoren niet een long positie aanraadden. Waar doe je goed aan? Ja je twijfelt, als belegger, allemaal wel eens of je er goed aan doet dat ene aandeel in je portefeuille aan te houden. In zo’n geval is het wijs om te bedenken of je het op deze prijs zou willen kopen als je ‘m nog niet had. Is het antwoord positief? Houd dat aandeel dan maar in portefeuille. En bij een negatief antwoord: verkoop dat stuk dan maar ! Ook al is het dan met verlies.   Het euro-experiment Bron: Hendrik Oude Nijhuis Hendrik Oude Nijhuis Auteur, oud bestuurslid HCC Beleggen en BSC Duitenberger. Oprichter Warrenbuffet.nl Hendrik Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in ‘s werelds beste beleggers. Hij is medeoprichter van Beterinbeleggen.nl en zijn bestseller over Warren Buffett is via de website http://www.warrenbuffett.nl/ gratis beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen. De relatief weinig concurrerende landen aan de periferie van het eurogebied profiteerden de voorbije jaren van een samenloop van omstandigheden zoals een gedaalde rente, een lage olieprijs en een gedaalde waarde van de euro zelf. Een vergelijking maken tussen Duitsland en Italië. Duitsland Waar de werkloosheid in Duitsland rond de eeuwwisseling ruim 10% bedroeg daalde deze sindsdien bijna onafgebroken. Momenteel bedraagt de Duitse werkloosheid ongeveer 4%, een historisch laag percentage. De Duitse economie wordt sterk gestimuleerd door het lage rentebeleid van de Europese Centrale Bank (ECB). Vanwege de in Duitsland heel lage inflatie was het ECB-beleid tot voor kort nog enigszins verdedigbaar. Maar juist in Duitsland begint de inflatie nu op te lopen. Duitse spaarders zien hun koopkracht daarmee als sneeuw voor de zon wegsmelten. Het leven in Duitsland werd in december 1,7% duurder vergeleken met een jaar eerder. Een maand eerder bedroeg de inflatie nog slechts 0,8%. Huizenprijzen stegen in Duitsland afgelopen jaar meer dan 10%. En dat terwijl de rente in Duitsland nog altijd stevig negatief is, een gevolg van het stimuleringsbeleid van de ECB. Italië In Italië is het beeld omgekeerd. De werkloosheid steeg hier sinds het uitbreken van de kredietcrisis gestaag en komt momenteel uit op 11,9%. De jeugdwerkloosheid ligt nog substantieel hoger. Sinds Italië de euro in 1999 invoerde kende het land amper groei. De torenhoge schulden vormen een symptoom van de economische problemen, niet de oorzaak. Landen als Spanje, Griekenland en Ierland kenden tenminste nog een periode van hoogconjunctuur sinds de invoering van de euro. Italië viel slechts stagnatie ten deel. Ook de productiviteit is sinds het uitbreken van de kredietcrisis in Italië gedaald. En bij de verkiezingen afgelopen jaar waren het de Italianen zelf die massaal tegen broodnodige hervormingen stemden. Hoe verder? Vanwege de grote verschillen in concurrentievermogen tussen de landen in het eurogebied is het onvermijdelijk dat sterke landen geld overhevelen naar zwakke landen. Is die bereidheid er niet of onvoldoende dan lijkt er niet aan te ontkomen dat kiezers in de zwakke eurolanden steeds meer een voorkeur zullen krijgen voor een toekomst zonder het keurslijf van de euro. In het bijzonder voor de jongeren in de zwakke eurolanden lijkt een stem voor een euro-exit rationeel. De crisis zal zich dan aanvankelijk verdiepen maar vervolgens zal, mede als gevolg van devaluatie, zich vlot een herstel inzetten met meer werkgelegenheid tot gevolg. De kans daarop lijkt nihil wanneer een land als Italië onderdeel van de eurozone blijft uitmaken. Met een verloren generatie tot gevolg... Een eerdere verzameling columns over het euro-experiment gebundeld in het boekje 'Terug naar de gulden?' is via deze link gratis beschikbaar (PDF-bestand).   Gelijkgewogen S&P 500 op forse outperformance vs kapitaalsgewogen Bron:  Ronald Kok, Analist.nl Ronald Kok (RBA)  Financieel analist, entrepeneur en uitgever van o.a. Analist.nl Na zijn economie opleiding aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, VBA aan de VU  Universiteit van Amsterdam bleef hij zich verder specialiseren w.o. EFFAS , en  focust hij zich nu vooral op financiële analyse en de praktische toepasbaarheid van beleggingsstrategieën. Zijn aandachtsgebieden zijn vooral de Amerikaanse en Europese aandelen. Daarnaast focust Ronald zich ook op derivatenstrategieën, asset-allocatie en risicomanagement. De laatste paar jaar zien we de outperformance van de gelijk gewogen S&P 500 (via de Guggenheim tracker) versus de klassieke kapitaalsgewogen S&P 500 wederom groter worden. De Guggenheim tracker is één van de weinige gelijk gewogen trackers op de S&P 500 en noteert pas met een vrij korte historie (vanaf april 2003). Forse winsten beide methodieken maar gelijkgewogen stuk beter Beleggers die de S&P 500 in 2003 kochten staan nu op een winst van 157 procent (exclusief de dividenden). Beleggers die echter dezelfde S&P 500 kochten maar dan gelijk gewogen (dus in alle 500 aandelen 1/500e deel) staan op een plus van 257 procent. Dit is een enorm verschil het lagere rendement van de klassieke kapitaalsgewogen S&P 500 komt vooral door de enorme overweging in een handjevol aandelen (circa 20). Het hogere rendement van de gelijk gewogen S&P 500 index komt vooral door de veel hogere zwaarte in de kleinere aandelen in deze index. Gelijkgewogen versus kapitaalsgewogen We zien in de grafiek dat al vanaf de start in 2003 dat de rode lijn (die van de gelijkgewogen index) het beter doet dan de blauwe klassieke kapitaalsgewogen index. Echter rond 2007 gaan beiden fors omlaag en hebben praktisch hetzelfde dieptepunt in 2009. Het herstel na 2009 is echter veel forser bij wederom de gelijk gewogen index.   Hcc Beleggen interessegroep CoSA CoSA, Computerondersteunde Selectie van Aandelen, gebaseerd op fundamentele analyse van bedrijven. Er wordt primair gekeken naar omzet, nettowinst, eigen vermogen, dividenden en winst per aandeel om de kwaliteit van een bedrijf te bepalen. Pas als het bedrijf kwalitatief aan minimum eisen voldoet wordt er naar de koersen gekeken. Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina (klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter: Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling.   Uitnodiging Algemene Leden Vergadering HCC Beleggen op 25 maart 2017 Aan: alle leden van de IG HCC-Beleggen Van: Frans Schreiber, voorzitter HCC Beleggen Beste HCC Beleggen leden, Met klem wil ik jullie oproepen om de komende ALV bij te wonen op 25 maart 2017 in De Bilt. De komende ALV wordt, naast interessant, ook belangrijk voor u als leden. Op deze ALV willen we namelijk onze  plannen voorleggen hoe wij HCC Beleggen voor de toekomst in willen gaan vullen. Nu kunnen we gewoon doorgaan op de oude voet en als bestuur en actieve vrijwilligers doen wat we altijd goed gedaan hebben met misschien wat bijschaven hier en daar en dan houden we het nog wel een paar jaren vol. Maar dat is niet onze ambitie en hopelijk niet jullie wens. Wat willen we dan? Wij, bestuur en vrijwilligers willen vooral naar jullie luisteren. Wat hebben jullie als HCC Beleggen leden nodig om meer rendement uit het lidmaatschap van HCC Beleggen te halen. Hierbij kun je dan denken aan informatie voorziening via de website, de nieuwsbrief en de jaarlijks terugkerende symposia dagen. Maar wij denken dat wij meer kunnen betekenen voor jullie. Te denken valt hierbij aan het verzorgen van cursussen voor beginnende of gevorderde beleggers in de eigen regio. Ook kunnen we denken aan het geven van workshops met een centraal thema waarbij we gastsprekers uit kunnen nodigen die met onderwerpen aankomen die jullie aanspreken. Alles is mogelijk en bespreekbaar, schroom dan ook niet om jouw ideeën te ventileren op de ALV. Het bestuur heeft ook een enquête ontwikkelt voor (aspirant-)leden om jullie ervaringen met HCC Beleggen en andere beleggingsinstrumenten als software en brokers te delen met ons. Het uitgangspunt hierbij is om HCC Beleggen als facilitaire partij te kunnen neerzetten voor de leden van HCC Beleggen. Zo kunnen we er samen voor zorgen dat de continuïteit van HCC Beleggen gewaarborgd blijft en dat de ondersteuning naar de leden toe gewaarborgd blijft. Kom daarom naar de ALV op 25 maart en laat je stem horen! Samen zorgen we dan voor een goed rendement! Ben je niet in de gelegenheid om  naar de ALV te komen? Laat dan je stem horen via de enquête. De toekomst van HCC Beleggen gaat ook jou aan! Met vriendelijke groeten, Frans Schreiber Voorzitter HCC Beleggen   HCC!beleggen zoekt actieve vrijwilligers Wat doe jij met je geld? En met je vrije tijd? HCC!beleggen is op zoek naar actieve vrijwilligers om bijvoorbeeld de redactie over de nieuwsbrief te voeren, als webmaster te fungeren, te helpen bij het organiseren van symposia en andere bijeenkomsten en meer. Ben jij een enthousiaste belegger? Meld je dan aan via het bestuur of de redactie van HCC!beleggen. Wie zoeken we? Er is behoefte aan vrijwilligers die zich met verschillende zaken willen bezighouden. Zo zoeken we verschillende redacteuren voor diverse werkzaamheden, maar zijn we ook opzoek naar mensen die graag contacten onderhouden met bijvoorbeeld sprekers voor onze symposia. Redacteuren We zoeken redacteuren die zo’n een á twee uur per week willen besteden aan het aanleveren en op de website  plaatsen van content. Het gaat dan om onder meer artikelen over economische onderwerpen, specifieke beleggingsartikelen of andere interessante financiële onderwerpen. Ook zoeken we redacteuren die zo’n zes uur per maand kunnen besteden aan het leveren en plaatsen van financieel -economische content voor de maandelijkse nieuwsbrief. Die nieuwsbrief moet natuurlijk ook in elkaar gezet worden. Ben je handig met een computer en heb je ongeveer vier uur per maand tijd, dan kun je je hiervoor aanmelden. Dit kan natuurlijk ook in combinatie met het leveren van de content voor website en/of nieuwsbrief. Contactpersonen Heb je meer affiniteit met mensen dan met teksten? Wees welkom want we zijn ook naarstig op zoek naar sociaal bedreven, communicatief vaardige mensen die contacten met bijvoorbeeld sprekers voor symposia willen onderhouden. Dit zal ongeveer twee uur van je tijd per maand kosten. Ook hiervoor wordt natuurlijk wel interesse in beleggen verwacht. Heb je zin en tijd ons te helpen, meld je dan aan via het het bestuur of de redactie van HCC!beleggen   HCC beleggen Website HCC beleggen Vacatures Adverteren Downloads Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst.

6 maart 2017

Nieuwsbrief20170201

.. Februari 2017 Hoe als belegger voorbereid zijn op de Neuro en Zeuro? What goes up….. Onderschatte risico's van een beleggingsfonds Spaargeld wederom gestegen, concentratie blijft afnemen Financieel-economische begrippen, nieuw in 2016 Koers/winst-verhouding werkt nog steeds Arm en rijk Gift van een value-belegger Experts zijn super somber HCC!beleggen zoekt actieve vrijwilligers .. Zet vast in uw agenda:      68ste HCC Beleggen Symposium, De Bilt,  25 maart 2017 Hoe als belegger voorbereid zijn op de Neuro en Zeuro? 25 maart as is het weer zo ver. Dan organiseren we voor de 68ste keer het hcc beleggerssymposium. Thema is dit keer:  Hoe als belegger voorbereid zijn op de Neuro en Zeuro? De Euro schudt op zijn grondvesten. De ECB haalt alles uit de kast om de Euro te redden. Draghi heeft dit zelf gezegd en voegt de daad bij het woord: de korte rente wordt gedrukt, obligaties van de overheden en bedrijven worden massaal opgekocht. Hoelang kan dit nog verder gaan? Italië zit op een schuld van 130% van haar bruto nationaal product. Zodra de rente stijgt, stijgt het begrotingstekort en moet de overheid nog meer staatsobligaties uitgeven. Durft de ECB die dan ook op te gaan kopen of zegt de harde kern in de ECB dan stop ? Onvermijdelijk zal de Euro dan moeten splitsen, in elk geval in een Neuro en Zeuro. Kunnen wij als belegger daarop inspelen en wat dan te doen? Prangende en belangrijke vragen voor elke investeerder. Op het komende HCC Beleggen Symposium hebben we weer een keur aan sprekers die strategieën geven waarmee u op deze en andere tijden kunt inspelen. Daarnaast is er weer volop gelegenheid om met uw beleggersvrienden en bekenden bij te praten. Noteer 25 maart vast in uw agenda.   What goes up….. Bron:  Ben van den Anker Stock prices have reached what looks like a permanently high plateau... I expect to see the stock market a good deal higher within a few months. - Dr. Irving Fisher, a Yale Professor of Economics and a leading economist of his day, speaking on October 17, 1929 - Waarderingen van Amerikaanse aandelen zitten aan de bovenkant van gangbare waarderingen; de Dow Industrial zit op een PE van bijna 22, terwijl dit een jaar geleden nog 17 was. De Dow Utility zit met een PE van 28 bijna 10 ‘punten’ hoger dan een jaar geleden1). Interessant is dat het dividend rendement met het stijgen van de Price Earnings ratio voor zowel de Dow Industrial, Dow Transportation als de Dow Utility lager is dan een jaar geleden (stand 23 december 2016). Kortom, een lager dividendrendement tegen een hogere prijs. Dit brengt de vraag met zich mee of er zich geen top aan het vormen is. Nu beschik ik niet over een glazen bol, maar toch is er iets te zeggen over de kenmerken van pieken en dalen. Als de markt zich bij een piek bevindt, zal het goed gaan met de economie. Economische data begint langzaam te verslechteren voordat de productie en werkgelegenheid de nadelen hiervan beginnen te ondervinden. Een van de tekenen dat de markt aan de bovenkant van het mogelijke begint te geraken zijn de hoge waarderingen; dit vinkje kunnen we plaatsen voor zowel de Price / Earnings  als de Price / Sales ratio. De volatiliteit is erg laag2); historisch gezien kan de volatiliteit nu eigenlijk maar één kant op…. De centrale banken beginnen hun beleid aan te passen om stimuleringsmaatregelen terug te brengen; vinkje! Grote ‘share buy backs’ vinden plaats nu schulden nog goedkoop zijn. Het volume van buy backs neemt overigens in de laatste twee kwartalen af 3) . De grootste ‘pieken’ in buybacks zijn waarneembaar rond 2000 en 2008, waarna eveneens een daling ingezet werd die zich kwartaal op kwartaal doorzette. Ben van den Anker (1976) is schrijver / columnist en lid centrale directie aan het Candea College Hij heeft zijn PhD in Business & Management tijdens een negenjarig verblijf in Zuidoost Azië aan de International Graduate School of Business (University of South Australia) behaald. Hij is auteur van het boek The perceived role of Host Country Nationals in Expatriate Adjustment (2010, Ben van den Anker). Zijn onderzoek richt zich met name op de rol van cross-culturele interactie in het functioneren van expatriates. Daarnaast is hij voor de International Business Review revisor voor wetenschappelijke artikelen op het snijvlak business en management. Waaraan herkennen we dan de vorming van een dal in de markt? Dat het economisch niet of minder voor de wind gaat herkennen we onder andere aan het schrappen of verlagen van dividenduitkeringen; recentelijk hebben we dit in de energiesector meegemaakt waar een aantal kleinere spelers het niet gered heeft. Het eens zo machtige Vanguard Natural Resources is van een koers van boven de $30 naar een koers van onder de $1 gezakt. Het beschikbaar stellen van krediet wordt langzaam moeilijker; we zien weliswaar renteverhogingen in de U.S., maar tarieven zijn nog steeds historisch laag. De kentering naar meer normale omstandigheden is echter waarneembaar. Het gegeven dat de markt al 20% of meer gedaald is, is ook indicatief voor een dal (een bodem is weer een heel ander verhaal). De toppen worden lager, net zoals de nieuw gevormde dalen. Het sentiment is over het algemeen niet positief; negatieve berichten overheersen de berichtgeving in de pers. De RSI (relative strength index) bevindt zich tegen of onder de 30. Dit houdt in, eenvoudig weergegeven, dat de prijs van het aandeel diep is gevallen tot onder de intrinsieke waarde. Dit wordt ook wel als een paniekreactie geïnterpreteerd. Natuurlijk werkt dit ook de andere kant op; bij een RSI-waarde van rond de 70 is er sprake van topvorming. Je kunt hierbij ook met PE-waardes werken, relatief ten opzichte van een ander aandeel uit dezelfde industrie. De vraag is dan waar de over- of onderwaardering van dit aandeel op is gebaseerd. Het is belangrijk om te beseffen dat er altijd een reden voor het gegeven is dat bepaalde aandelen heel duur of heel erg goedkoop zijn. Het zijn allemaal maar signalen en er zijn er tientallen meer; het is en blijft geen exacte wetenschap. We weten dat de markt in de US ‘duur’ is. De terugkeer naar gemiddelde waarden zit er een keer aan te komen. Dat er dan wat gaat gebeuren in zowel de U.S. als de EU in de komende jaren lijkt duidelijk. Bedrijven die het vol houden met goedkoop krediet zullen op eigen kracht tegen ‘normale kredietvoorwaarden’ weer rendement moeten gaan behalen op hun eigen vermogen om door te kunnen draaien. Het aantal faillissementen zal hierdoor mogelijk toenemen in de komende jaren. Beweging in de aandelenmarkten zal er hoe dan ook zijn! ref: 1) http://wsj.com/mdc/public/page/2_3021-peyield.html 2) http://www.marketwatch.com/investing/index/VIX/charts 3) http://insight.factset.com/hubfs/Buyback%20Quarterly/Buyback%20Quarterly%20Q3%202016_12.19.pdf   Onderschatte risico's van een beleggingsfonds Bron:  Jeffrey Schumacher  CFA, Morningstar Jeffrey Schumacher CFA, Senior Fondsanalist bij Morningstar Benelux na zijn opleiding aan de VU Amsterdam en het behalen van het certificaat Chartered Financial Analyst (CFA) aan het CFA Institute is hij vanaf juni 2011 als Senior Fund Analyst werkzaam bij Morningstar. Daavoor  was hij van 2006 tot 2009 werkzaam bij Theodoor Gilissen Bankiers als Equity/Commodity Analyst en aansluitend tot juni 2011 werkzaam als Vermogensbeheerder Services / Fund Trading bij SNS Securities. Om rendement te behalen, moet je risico nemen. Dat risico wordt vaak belicht aan de hand van kwantitatieve risicomaatstaven. Maar beleggers vergeten soms de kwalitatieve risico's die zich in een beleggingsfonds kunnen manifesteren. Die kunnen echter een grote invloed hebben. Zelfs succes kan een risico vormen. Dat klinkt tegenstrijdig, maar in deze column leest u hoe dat zit. Risico's binnen beleggingsfondsen worden vaak weergegeven door middel van kwantitatieve maatstaven. Bijvoorbeeld via de standaarddeviatie van de rendementen van een fonds (hogere standaarddeviaties impliceren een hoger risico), de maximale daling die een fonds heeft gekend over een specifieke periode (maximum drawdown) of de hoogte van de beta van een portefeuille, wat aangeeft in welke mate het fonds meebeweegt met de ontwikkeling van de markt (hogere beta is een hoger risico). Rendementsgeschiedenis Hoewel deze maatstaven allemaal op hun eigen manier de risico's van een beleggingsstrategie inzichtelijk maken, zijn ze allemaal afgeleid van de rendementsgeschiedenis van beleggingsfondsen. Daar is op zich niets mis mee, want het verschaft veel helderheid. Er zijn echter ook kwalitatieve risicofactoren te benoemen die invloed kunnen hebben op de resultaten van beleggingsfondsen en daarmee dus uiteindelijk op de kwantitatieve risicomaatstaven. Het zijn zaken die een fondsbelegger in ogenschouw moet nemen bij het analyseren van een beleggingsfonds. De omvang van een beleggingsteam en de omvang van een fonds zijn voorbeelden van potentiële risicofactoren waar beleggers misschien niet direct bij stilstaan, maar die wel degelijk impact kunnen hebben op het succes van een fonds. Team in relatie tot universum Een beleggingsfonds kan beheerd worden door een enkele beheerder of een team, al dan niet ondersteund door analisten. De grootte van het team hoeft zeker niet doorslaggevend te zijn, maar de omvang van het team moet wel in relatie staan tot het te volgen universum. Een fonds met twee beheerders kan prima zorg dragen voor een Nederlands aandelenfonds, wat een beperkt universum kent. Een team van twee lijkt al minder geloofwaardig wanneer het gaat om een wereldwijd mandaat, wat een veelvoud aan beleggingskeuzes met zich mee brengt. De inrichting van een beleggingsproces kan veel tijd besparen, net als een sterke focus op een bepaald type aandelen. Dat neemt echter niet weg dat een fondsbeheerder of analist een gelimiteerd aantal uren kan spenderen aan het doen van beleggingsonderzoek. Om tot voldoende diepgang te komen kan hij of zij daarom maar een beperkt aantal namen volgen. Daar geldt geen gouden regel voor, maar iemand die meer dan 50 bedrijven moet volgen staat voor een grote uitdaging. Dat vormt voor beleggers ook een risico, wat zich minder makkelijk in cijfers laat vangen. Het risico van succes Een beleggingsfonds met indrukwekkende rendementen trekt beleggers aan. Ongeremde groei van het fondsvermogen kan echter een gevaar vormen voor de toekomstige prestaties van een beleggingsfonds. Het eens zo kleine en wendbare fonds kan veranderen in een logge mammoettanker, wat het beheer kan bemoeilijken of het fondsprofiel kan doen veranderen. Zo kan het fonds door zijn groei een (te) grote aandeelhouder worden in een bedrijf of een te groot belang krijgen in een uitgifte van een obligatie. Deze dominantie vormt een risico. Hieraan verwant is het liquiditeitsrisico. Wanneer een fonds de portefeuillewegingen voor kleinere aandelen of illiquide obligaties bij sterke vermogensgroei wil handhaven, dan kan dit ten koste gaan van de flexibiliteit van een fonds om in deze posities te handelen. Een ander mogelijk gevolg van een sterke vermogensgroei is dat de beheerder gedwongen wordt om meer posities - met mogelijk minder overtuiging - in de portefeuille op te nemen. Vermogensgroei kan dus leiden tot verandering in strategie en de constructie van de portefeuille van een beleggingsfonds. Slachtoffer van eigen succes Naast een stijgend aantal posities kan het ook zo zijn dat de fondsbeheerder ervoor kiest om de marktkapitalisatie van de portefeuille te verhogen door in plaats van small- of midcap-aandelen te kiezen voor de grotere, meer liquide aandelen in het universum. Een andere mogelijkheid is het ruimer definiëren van het beleggingsbeleid, waardoor het fonds buiten de oorspronkelijke focusgebieden kan beleggen. Deze stijlveranderingen leiden echter wel tot een ander karakter van het beleggingsfonds. Hierdoor kan het mogelijk minder goed dan voorheen in de portefeuille van de belegger passen. Daarnaast is het de vraag of het fonds door de mutaties in het beleggingsbeleid nog in staat is om de strategie waarmee het in het verleden zo succesvol was in de toekomst voort te zetten. De groei van fondsen en het effect daarvan op de strategie en de portefeuille dient dan ook zorgvuldig door beleggers in de gaten te worden gehouden, voordat het fonds slachtoffer wordt van zijn eigen succes.   Hcc Beleggen interessegroep Computerbeleggersgroep-ZH   Computerbeleggersgroep-ZH Sinds de oprichting in 2002 houden wij ons bezig met “Beleggen met behulp van de computer”. Het accent ligt daarbij op het vergroten van de kennis van het ontwikkelen en exploiteren van handelssystemen. Deze zijn vooral gebaseerd op methoden uit de kwantitatieve en statistische analyse. Uiteraard wordt daarbij ook aandacht besteed aan ondersteunende software. Regelmatig besteden we echter ook aandacht aan andere vormen van beleggen zoals Fundamentele analyse. Daarbij gaan we altijd uit van het beschrijven en bespreken van een gestructureerde aanpak die gebaseerd is op objectieve grondslagen.  Wij komen 9 keer per jaar bijeen. Afwisselend in Berkel & Rodenrijs en Delft. Klik hier voor meer info    Contactadres: janroozenburg@kpnplanet.nl   Spaargeld wederom gestegen, concentratie blijft afnemen Bron:  DNB Nederlandse huishoudens hebben momenteel ongeveer EUR 340 miljard aan spaargeld uitstaan bij in Nederland gevestigde banken. In 2016 is de stand van het spaargeld met EUR 5,3 miljard gestegen. Huishoudens hebben het afgelopen jaar netto voor EUR 1,8 miljard gespaard. Het restant van de stijging van het spaargeld werd veroorzaakt door de bijgeschreven rente. Het overgrote deel van deze spaarmiddelen is traditioneel verdeeld over een relatief klein aantal banken. Maar de laatste jaren vinden in de concentratie op de spaarmarkt enkele verschuivingen plaats (zie grafiek). De concentratie is in de grafiek weergegeven als een Herfindahl index en wordt berekend door de gekwadrateerde marktaandelen te sommeren (en te vermenigvuldigen met een factor 10.000). De waarde van de index kan fluctueren tussen 0 en 10.000. Een hogere waarde van de index betekent een hogere mate van concentratie. Tijdens de jaren van onrust op de financiële markten heeft de concentratie op de spaarmarkt een stijging vertoond na (a) het faillissement van Icesave en de onrust rondom ABN AMRO Bank en Fortis Bank (b) het faillissement van DSB Bank (c) de samenvoeging van Fortis Bank Nederland en ABN Amro Bank en (d) de overname van Friesland Bank door Rabobank. Door de faillissementen en overnames verdwenen partijen van het toneel en werd het spaargeld bij de resterende marktpartijen geplaatst. Ook hadden deze ontwikkelingen invloed op het vertrouwen van de spaarders, waardoor huishoudens hun spaargeld op een andere manier verdeelden. Vervolgens is de concentratie weer afgenomen door bijvoorbeeld (e) de herstructurering van ING Bank (op last van Europese Commissie), waarbij een deel van het spaargeld naar Nationale Nederlanden Bank is verplaatst. Hierdoor bevond de concentratie op de spaarmarkt zich begin 2014 weer op het niveau van voor de start van de financiële crisis. In de jaren daarna is de concentratie verder afgenomen. Grafiek - Concentratie Nederlandse bancaire spaarmarkt voor huishoudens (Herfindahl Index) Het overgrote deel (98% procent) van het geld van Nederlandse huishoudens dat bij banken in Nederland wordt gespaard, is gestald bij van origine Nederlandse banken. Buitenlandse banken (banken met een buitenlandse moedermaatschappij) spelen dus een relatief kleine rol. Kijkend naar de grootte van de banken (zie tabel) zijn enkele in het oog springende ontwikkelingen zichtbaar. In deze tabel wordt de bankensector verdeeld in vier groepen op basis van de omvang van de balans. Voor iedere groep wordt het aandeel weergegeven in de totale hoeveelheid spaargeld die huishoudens bij banken aanhouden; de Herfindahl index binnen de groep en (voor de twee grootste groepen) de rente op eenvoudig opneembaar spaargeld. Tabel Spaargeld  In de groeiende spaarmarkt is het aandeel van de grootste banken van Nederland (met een balanstotaal van meer dan EUR 50 miljard) de laatste jaren afgenomen. Terwijl het aandeel van de kleinere banken (tussen EUR 10 en 50 miljard balanstotaal) is toegenomen, van 4 procent vóór de financiële crisis naar 11 procent op dit moment. Daarnaast is de concentratie binnen deze laatste groep van banken sterk afgenomen. De kleinere banken hebben de laatste jaren dus relatief veel spaargeld aangetrokken en bovendien is dat spaargeld gelijker verdeeld over de marktpartijen. Bij de grootste banken van Nederland is de concentratie binnen de groep over de gehele periode nauwelijks veranderd, met uitzondering van een kortstondige stijging in de hoogtijdagen van de crisis.  Er kunnen meerdere redenen zijn voor het toegenomen aandeel van de kleinere banken. Allereerst kan het verschil in spaarrente een rol spelen. De afgelopen jaren is een aantal kleinere banken zich actiever gaan bewegen op de spaarmarkt en meer gaan concurreren, onder meer op spaartarieven. In de tabel komt naar voren dat voor de financiële crisis nauwelijks verschil bestond tussen de spaarrente van de grootste banken en die van de kleinere banken. Gaandeweg is dat verschil opgelopen. De Nederlandse spaarrente staat momenteel op een absoluut dieptepunt, maar kleinere banken bieden gemiddeld genomen een aanzienlijk hogere rente dan de grotere banken (zie tabel). Ook kunnen de grootste banken minder behoefte aan het aantrekken van spaargeld gehad hebben, bijvoorbeeld door het bestaan van alternatieve financieringsbronnen (die voor kleinere banken minder toegankelijk zijn). Bovendien kunnen huishoudens door de gebeurtenissen tijdens de financiële crisis hebben gekozen voor het meer spreiden van spaargeld over diverse banken. Hierdoor kan de concentratie op de bancaire spaarmarkt eveneens zijn afgenomen.   Financieel-economische begrippen, nieuw in 2016 Bron:  Redactie Trumpocalyps Ironisch begrip uit 2016 dat ook weer in 2017 opborrelt. Trumpocalyps is natuurlijk samengesteld door de eigennaam Trump te combineren met het laatste deel van apocalyps. Het woord apocalyps verwijst eigenlijk naar een profetie over het einde der tijden. En hier naar het einde der tijden als gevolg van het beleid, gedrag en handelen van de 45ste president van de Verenigde Staten, Donald J. Trump. Voorbeeld 'Gaan miljardairs de wereld van een Trumpocalyps redden? Als het aan William Doll, een Amerikaanse activistische miljardair, ligt wel. Hij heeft een clubje opgericht dat een soort VN van de rijken moet worden. Het doel: het politieke en economische systeem redden.'  Bron: FD Bites - 25-01-2017. Dit en nog een reeks nieuwe (soms ook afgestofte) financieel-economische begrippen als b.v.: Baby Shell, belastingshoppen, Bremain, Breturn, Brexit-proof, Brexitbreekclausule, Brexitstress, Brexodus, buffervrees, centennationalisme, crepeerindex, chat bot, dash button, Dear Board-brief,  pinvertraging, plof-BV, princeling, Quitaly, Risicometer Beleggen, schermvennootschap, Scoxit, selfiebetalen, slacktivisten, social payments, stallingsgeld, stottertaks, systeemretailer , taksontwijkfusie, villataks, vingerratio, wankelbank, wegsluisoma, zachte Brexit, zombie-economie.….. die het jaar 2016 heeft opgeleverd zijn terug te vinden in De Financiële Begrippenlijst. (www.dfbonline.nl) De Financiële Begrippenlijst is een online financieel-economisch woordenboek met inmiddels 17185 gepubliceerde termen op het gebied van economie, geld, geldzaken, financiële markten, beurs en beleggen, uitgelegd in begrijpelijke taal. Actuele, online kennishulp - Laagdrempelige financieel-economische kennis, samengesteld en voortdurend geactualiseerd door een volledig onafhankelijke redactie (niet gelieerd aan enige financiële dienstverlener), gratis toegang. De DFB-redactie wordt gevormd door Herman Harbrink Numan en Eric Schreurs. Zij hebben indertijd een belangrijke rol gespeeld bij de ontwikkeling van de Nederlandse derivatenmarkten, waren medeoprichters van IFT (Institute for Financial Training) en vormden de hoofdredactie van ‘Opties & Futures’, een bijna  3.000 pagina’s tellend handboek voor professionele effectenspecialisten.   Hcc Beleggen interessegroep Noordbeleggen groep Noordbeleggen is gestart in maart 2006 rond het beleggingsprogramma Vestics. Inmiddelszijn wij verder gegaan in de boeiende wereld van het beleggen. Zo doen we onze beleggingen op individuele basis en komen zo'n vijf keer per jaar bijeen. Het zijn 'interactieve' bijeenkomsten waarin nieuwtjes en ervaringen onder het genot van een kopje koffie worden uitgewisseld. Naast het bespreken van het vaste onderwerp: de 'echte' portefeuille, komen ook onderwerpen als: ervaring met broker software, handelssystemen, indicatoren, werking van opties/turbo's enz aan bod. Met als rode draad:  - Selecteren van Aandelen.        - Selecteren van Opties.  - Werking en selectie van Turbo's - Selecteren van Beleggingsfondsen Benieuwd? Kom kom gerust een keer kijken of het iets voor je is. Mail voor meer info naar Ben Rietveld   Koers/winst-verhouding werkt nog steeds Bron:  Ronald Kok, Analist.nl Het kopen van aandelen met de lagere koers/winst-verhoudingen is al jaren een verstandige keuze geweest voor beleggers. Aandelen met hogere koers/winst-verhoudingen hebben juist lager gerendeerd. Deze effecten zagen we bij ons onderzoek over de periode 2005 tot en met 2015 met bijna alle Europese en Amerikaanse aandelen. Rendementen Amerikaanse en Europese aandelen koers/winst-verhoudingen 5 tot 10 Ronald Kok (RBA)  Financieel analist, entrepeneur en uitgever van o.a. Analist.nl Na zijn economie opleiding aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, VBA aan de VU  Universiteit van Amsterdam bleef hij zich verder specialiseren w.o. EFFAS , en  focust hij zich nu vooral op financiële analyse en de praktische toepasbaarheid van beleggingsstrategieën. Zijn aandachtsgebieden zijn vooral de Amerikaanse en Europese aandelen. Daarnaast focust Ronald zich ook op derivatenstrategieën, asset-allocatie en risicomanagement. We zien verder dat het gemiddelde rendement van de aandelen met koers/winst-verhoudingen tussen de 5 en de 10 jaarlijks bijna 16 procent aan rendement opleverde. Dit is natuurlijk een super rendement maar ging uiteraard wel gepaard met de nodige dalingen zoals in 2008. Hogere rendementen bij kleinere aandelen We zien verder in de tabel hier onder dat naarmate de marktkapitalisaties van de aandelen groter worden dat de rendementen juist dalen. Dit wordt deels verklaard door het smallcap-effect; hetgeen inhoudt dat kleinere aandelen een hoger rendement leveren omdat de risico’s ervan ook hoger zijn. Verder zitten er in het microcapsegment enorm veel extreme uitslagen: rendementen kunnen vele malen boven de honderd procent per jaar zijn maar ze kunnen nooit meer dan 100 procent dalen. Podcast toelichting onderzoek Amerikaanse/Europese koers/winst-verhoudingen Rendementen per marktkapitalisatie Verder moeten we opmerken dat we de eventuele dividenduitkeringen hier achterwege hebben gelaten. Als we die zouden toevoegen zouden de verschillen iets kleiner worden omdat het juist de grotere bedrijven zijn die dividenden uitkeren en de kleinere bedrijven doen dat juist minder. De relatief lagere winst van de megabedrijven wordt dan dus weer ietsje hoger. Het mandje met microcapaandelen deed het dus volgens deze strategie het met een gemiddeld rendement van bijna 22 procent per jaar dus met afstand het beste van de 5 groepen met marktkapitalisaties. Aandelen met hogere koers/winst-verhoudingen doen het slechter Hoe zit het dan met de aandelen met de hogere koers/winst-verhoudingen? We keken hiervoor naar de aandelen met koers/winst-verhoudingen tussen de 20 en de 40. We zien hier over dezelfde periode (dus 2005-2015) beduidend slechtere resultaten. In veel jaren, vooral ook in 2008, zijn de rendementen ervan juist heel negatief. In 2015 verloren alle aandelen in dit mandje, ongeacht hun marktkapitalisatie. Gemiddeld was het verlies 4 procent terwijl het aandelenmandje met de lagere koers/winst-verhoudingen juist ruim 15 procent won.   Arm en rijk Bron:  Jan Kolkman, Stockpicker-signaal, 27 jan 2017. Jan Kolkman,  oprichter van Stockpicker-signaal heeft tientallen jaren ervaring opgedaan met de belegging in aandelen bij een grote beleggingsmaatschappij en hij heeft zich daarna, via cursussen, symposia en heel veel lezen, gespecialiseerd in technische analyse. Hij hanteert diverse algemeen gebruikte indicatoren en daarnaast ook signalen uit eigen koker. Dit artikel is niet een signaal van Stockpicker-Signaal zoals ik die twee keer per maand publiceer. Ik heb een long positie in Galapagos, Genmab en Propanc. Stockpicker-signaal heeft al dikwijls geschreven over de biotech-sector. Deze sector die de kennis heeft om medicijnen te ontwikkelen, maar niet het geld heeft om die op de markt te brengen, doordat Fase 2 en vooral Fase 3 uiterst kostbaar zijn, is daardoor veroordeeld samen te werken met partijen die die middelen wel ter beschikking hebben. En dat zijn de grote farmaceutische ondernemingen als Pfizer, Merck, Gilead, Johnson & Johnson, Novartis en Roche. Het grote gevaar voor die knappe, maar arme biotech is dan ook dat ze krap bij kas komen te zitten en het lopende onderzoek niet meer kunnen bekostigen. Wanneer zo’n bedrijf met een veelbelovend kandidaat-medicijn bezig is en dat is in dat wereldje van medicijn-ontwikkelaars wel hier en daar bekend, dan komt één of andere farma-reus wel aan de deur rammelen met een grote geldzak en weinig inhoud om die arme biotech verder te helpen met zijn onderzoek. Maar ja, die rijke farmaceut ziet ook wel dat die biotech in feite met de rug tegen de muur staat. En de farma-reus is ook geen filantropische instelling, maar een onderneming die winst moet maken en het liefst wat meer dan in het voorgaande jaar. Dus de farmaceut begint de besprekingen voor samenwerking in de geest van: ik wil je wel helpen, maar we doen het wel op mijn manier. 31dec16 26jan17 % ± -1 JR % ± -2JR % ± -5 JR % ± -10JR % ± ^NBI 2772.73 2840.11 +2.4 2850.50 -0.4 3339.19 -14.9 1251.92 +126.8 790.47 +259.3 ABL 10.81 11.84 +9.5 13.62 -13.1 10.45 +13.3 3.03 +290.8 7.00 +69.1 GAL 60.94 62.20 +2.1 48.54 +28.1 17.50 +255.4 10.65 +484.0 -- -- GEN 1173 1314 +12.0 841 +56.2 441.30 +197.8 42.98 +2957.2 334.00 +293.4 KIA 8.45 8.48 +0.4 10.25 -17.3 12.40 -31.6 -- -- -- -- PRO 0.0088 0.0121 +38.0 0.0190 -36.3 0.0121 +0.0 0.75 -98.4 -- -- THR 2.53 3.16 +24.9 3.19 -0.9 7.00 -54.9 21.00 -85.0 3.16 +0.0 TIG 0.71 0.73 +2.8 1.14 -36.0 0.71 +2.8 0.73 +0.0 6.51 -88.8 Toelichting: ^NBI = Nasdaq Biotchnology Index ABL = Ablynx ABLX.BR GAL = Galapagos GLPG.AS GEN = Genmab GEN.CO KIA = Kiadis KDS.AS PRO = Prpoanc PPHC THR = ThromboGenics THR.BR TIG = Tigenix TIG.BR Het is algemeen bekend dat de sector biotech één van de meest volatiele sectoren van de beurs is, waardoor de timing van de aan- en verkopen essentieel is. Ik ben nog steeds van mening dat zowel Genmab als Galapagos het waard zijn om ze in je portefeuille te hebben. Als ik ze niet zou hebben, dan zou ik ze nu wel willen kopen. Dit vanwege hun buitengewoon interessante pijplijn, dat wil zeggen de medicijnen die zij nu in ontwikkeling hebben. Verder heb ik een paar Nederlandse en Belgische biotechs in bovenstaand lijstje opgenomen. En ook een heel speciale, dat het Australische bedrijfje Propanc Health Group. Het is maar piepklein, het aantal full time medewerkers is één. De beurskapitalisatie is slechts 10,15 miljoen dollar. De koers is nu 1,21 dollarcent, dus voor 100 euro kun je bijna 9000 van die aandeeltjes aanschaffen. Bovendien zien de indicatoren er nogal goed uit, het is weliswaar nog geen screaming buy, maar ik vind het wel de moeite waard ze in portefeuille te houden. Bovendien een aandeel op zo’n lage koers kan makkelijker een fantastische stijging laten zien dan een gigant als bij voorbeeld Royal Dutch Shell !! Verder kwam Propanc afgelopen dinsdag met een bericht (Googel op: Propanc provides progress update on addiotinal patent applications),dat best eens een goede ontwikkeling zou kunnen zijn. Een ander punt dat de aandacht verdient is de kaspositie van amper 25 duizend dollar per 30 september 2016. Ook interessant is het bericht van 17 januari 2017 van Robert Schuckink Kool, die van mening is dat de biotech sector gereed is voor een nieuwe rally.   Gift van een value-belegger Bron:  Hendrik Oude Nijhuis Hendrik Oude Nijhuis Auteur, oud bestuurslid HCC Beleggen en BSC Duitenberger. Oprichter Warrenbuffet.nl Hendrik Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in ‘s werelds beste beleggers. Hij is medeoprichter van Beterinbeleggen.nl en zijn bestseller over Warren Buffett is via de website http://www.warrenbuffett.nl/ gratis beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen. Toen ik afgelopen jaar de aandeelhoudersvergadering van Warren Buffett bezocht was ik de avond ervoor in het Hilton in Omaha te vinden. Daar vond op dat moment het 'From Graham to Buffett and Beyond'-diner plaats georganiseerd door Columbia Business School. Een van de panelleden deze avond was Tom Russo, een succesvolle value-belegger. Al ruim een kwart eeuw verslaat Russo de aandelenmarkt door simpelweg te beleggen in bedrijven die zowel de mogelijkheid hebben tot herinvesteren alsook daartoe daadwerkelijk bereid zijn. Bekijkt u dit video-interview [duur: circa 27 minuten] waarin Tom Russo zijn relatief eenvoudige maar toch heel lucratieve beleggingsstrategie nader toelicht. Gift Ruim twee jaar geleden doneerde Russo een bedrag van US $ 1,25 miljoen aan Columbia Business School. Met dit geld is vervolgens een start gemaakt met het 5x5x5 Student Portfolio Fund. Studenten kunnen zich aan Columbia Business School de theorie van het value beleggen eigen maken en door middel van dit fonds hun opgedane kennis gelijk in praktijk brengen. Ieder jaar worden voor het fonds vijf aandelen gekocht. Draagt een student een aandeel voor het fonds voor dan moet hij of zij de motivatie hiervoor in vijf (of minder) punten kenbaar maken. En eenmaal gekocht blijft een aandeel vervolgens vijf jaar lang in portefeuille. Vandaar 5x5x5. In ieder aandeel wordt US $ 50.000 geïnvesteerd. Uiteindelijk bestaat het fonds daarmee uit 25 verschillende posities. Ideeën voor het fonds worden aangereikt door studenten die het Value Investing Program aan Columbia Business School volgen waar de bekende value-belegger Bruce Greenwald heel nauw bij betrokken is. Uitstekende start Professor Greenwald, auteur van de klassieker 'Value Investing: From Graham to Buffett and Beyond', selecteert voor het fonds ieder jaar 15 aandelen op basis van de ideeën die door zijn studenten worden aangedragen. Uit deze aandelen kiest de 'Investment Board' vervolgens de vijf aandelen die daadwerkelijk worden gekocht. De 'Investment Board' bestaat naast Greenwald zelf uit Tom Russo en de tien studenten wiens voorgedragen aandelen in de voorgaande twee jaar daadwerkelijk voor het fonds werden aangekocht. Leren staat centraal bij het fonds en gestreefd wordt naar uitwisseling van kennis en ervaringen van verschillende jaargangen studenten die bij de selecties voor het fonds betrokken zijn of zijn geweest. Posities worden na vijf jaar weer verkocht waarmee geld vrijkomt voor nieuwe beleggingen. De eventuele winsten - de meeropbrengst boven inflatie - komt aan een goed doel ten goede: studenten die graag het Value Investing Program willen volgen maar dit niet zelf kunnen bekostigen. Zowel voor beleggingsclubs als voor individuele beleggers is de opzet van het 5x5x5-fonds de moeite waard eens te overdenken. Dit vanwege de geconcentreerde en systematisch opgebouwde portefeuille, het tot de kern reduceren van aankoopoverwegingen en vanwege de focus op de lange termijn (aandelenkoersen bewegen op korte termijn immers zo goed als willekeurig). Overigens is er nog een reden om het 5x5x5-fonds te blijven volgen. Afgelopen jaar presteerden de vijf aandelen die het voorgaande jaar geselecteerd werden namelijk opmerkelijk goed: CDK Global (rendement afgelopen jaar: +35%) Cummins (+61%) John Deere (+43%) Qualcomm (+44%) The Weir Group (+130%) Meer informatie over het 5x5x5-fonds inclusief de vijf geselecteerde aandelen van afgelopen jaar is via deze link beschikbaar.   Experts zijn super somber Bron:  Corné van Zeijl, Actiam Vorige maand was het korte termijn optimisme weer ingezakt en het enthousiasme op de beurs ook. De AEX begon het jaar met een kleine min van 1,3%. Het track record van de experts wordt steeds beter. Vrijwel heel 2016 waren ze somber en net voor de december rally kwam het optimisme bij de experts terug. Met dit in het achterhoofd is het zorgwekkend dan de toekomst voor aandelen zo somber inzien. Slechts 10% verwacht een stijging en maar liefst 53% gaat van een daling uit. Deze mate van somberheid is heel extreem. Het is slechts eenmaal eerder voorgekomen en dat was eind 1999. Toen waren waarderingen en de angst voor de millennium bug een belangrijke factor. Opvallend is dat Amerikaanse beleggingsadviseurs juist heel erg positief zijn. Maar de experts uit de ACTIAM enquête zullen wel een stuk slimmer zijn.  De reden voor de somberheid liggen in verwachte renteverhogingen door centrale banken en / of minder QE, de Trump onzekerheid en veel verkiezingen.  Ook voor de langere termijn zien we een zelfde beeld.   Aandelenkeuzes zozo De aandelenkeuze was niet zo briljant. Per saldo deden de floppers het net wat beter dan de toppers en dat is niet de bedoeling. KPN en AEGON waren ij de toppers vooral teleurstellend. Maar de stijging van flopper Altice was echt fnuikend voor de performance. Een schrale troost is dat de IEX lezers het nog slechter deden. Alle toppers daalden daar en bijna alle floppers stegen. Bij hun stond er min van 4,8% bij het fictieve long/short fonds. Ahold topper, Arcelor weer flopper Voor de komende maand vindt men weer dat de stijging van Arcelor Mittal wel genoeg is geweest. Een ook een Altice komt weer op de flopperslijst voor. Het lijst wordt afgemaakt met SBM, Heineken en Unibail. Bij de toppers is het een gemixt beeld. Ahold staat op nummer 1 en opnieuw volgen AEGON en KPN. Gemalto is de nieuwkomer. Deze maand deden er 70 expert aan de enquête mee, waarvoor mijn dank.   HCC!beleggen zoekt actieve vrijwilligers Wat doe jij met je geld? En met je vrije tijd? HCC!beleggen is op zoek naar actieve vrijwilligers om bijvoorbeeld de redactie over de nieuwsbrief te voeren, als webmaster te fungeren, te helpen bij het organiseren van symposia en andere bijeenkomsten en meer. Ben jij een enthousiaste belegger? Meld je dan aan via het bestuur of de redactie van HCC!beleggen. Wie zoeken we? Er is behoefte aan vrijwilligers die zich met verschillende zaken willen bezighouden. Zo zoeken we verschillende redacteuren voor diverse werkzaamheden, maar zijn we ook opzoek naar mensen die graag contacten onderhouden met bijvoorbeeld sprekers voor onze symposia. Redacteuren We zoeken redacteuren die zo’n een á twee uur per week willen besteden aan het aanleveren en op de website  plaatsen van content. Het gaat dan om onder meer artikelen over economische onderwerpen, specifieke beleggingsartikelen of andere interessante financiële onderwerpen. Ook zoeken we redacteuren die zo’n zes uur per maand kunnen besteden aan het leveren en plaatsen van financieel -economische content voor de maandelijkse nieuwsbrief. Die nieuwsbrief moet natuurlijk ook in elkaar gezet worden. Ben je handig met een computer en heb je ongeveer vier uur per maand tijd, dan kun je je hiervoor aanmelden. Dit kan natuurlijk ook in combinatie met het leveren van de content voor website en/of nieuwsbrief. Contactpersonen Heb je meer affiniteit met mensen dan met teksten? Wees welkom want we zijn ook naarstig op zoek naar sociaal bedreven, communicatief vaardige mensen die contacten met bijvoorbeeld sprekers voor symposia willen onderhouden. Dit zal ongeveer twee uur van je tijd per maand kosten. Ook hiervoor wordt natuurlijk wel interesse in beleggen verwacht. Heb je zin en tijd ons te helpen, meld je dan aan via het het bestuur of de redactie van HCC!beleggen   HCC beleggen Website HCC beleggen Vacatures Adverteren Downloads Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst.

5 februari 2017

Nieuwsbrief20170101

.. Januari 2017 Ook 2017 lijkt een goede start te maken ! HCC!beleggen zoekt actieve vrijwilligers Beweging in 2017! Koers/winst-verhouding Groen licht voor een sterker IMF Een pleidooi voor optimisme Prénatal en biotech Experts geven de AEX (slechts) 490 in 2017 Monetaire en financiële statestieken Nederland Optimisme verdampt weer ..   Globaal gezien lijkt ook 2017 een goede start te maken ! Bron:  Frans Schreiber, Voorzitten Hcc groep Beleggen Beste collega-beleggers, Het jaar 2017 staat weer voor de deur en daarom wil ik u graag eerstens een heel gezond, gelukkig en hoog renderend nieuw jaar toewensen ! Geluk en gezondheid gaat boven geld, maar zonder geld kan de gezondheidszorg niet worden betaald en wordt het bereiken van geluk ook moeilijker, laat staan dat de pensioenen nog uitbetaald kunnen worden. Het afgelopen jaar was een prachtig jaar voor de buy-and-hold beleggers (achteraf) en de actieve handelaren (vooraf). De AEX steeg ruim 9% en dat is hoger dan het gemiddelde wat aandelen doen op de lange termijn. En dat met de start van afgelopen januari ! In januari vielen de koersen in China als kaarten van een kaartenhuis ineen en de olieprijs zakte als een baksteen in een olievat. Goldman Sachs - ja, u weet wel, dezelfden die onze pensioenfondsen herverpakte Amerikaanse hypotheken verkocht in 2007, terwijl op dat moment zelf op hun handelsafdeling short gingen in deze pakketten en speculeerden op de huizencrisis - voorspelde een zelfs een prijs van $ 10 voor de olie. Deze prijs kwam niet uit, net zo trouwens toen Goldman Sachs in 2007 een olieprijs voorspelde van $ 200, terwijl deze rond de $140 stond. De angst was zelfs zo groot dat de grote bank RBS uit Engeland een catastrofaal beursjaar voorspelde halverwege januari. Ze adviseerde haar klanten alle aandelen te verkopen en verwachtte dat de koersen tot 20% zouden dalen. Hoe is het allemaal anders gelopen ! Ondanks de Brexit, de verkiezing van Trump en het Italiaanse referendum met "nee", zijn de koersen toch omhoog gegaan, en niet zo weinig ook. Ook nu lees ik allemaal weer voorspellingen, o.a. op IEX site, in de Volkskrant en het Financiële Dagblad. Ik sla ze tegenwoordig over en lees ze niet meer, het heeft geen nut. Niemand weet hoe de toekomst eruit ziet, ook de duur betaalde professional niet. Gelukkig heeft de gewone belegger juist een voordeel t.o.v. de professional: hij kan technisch analyse (TA) toepassen, terwijl dit bij veel banken een nog steeds illustere manier van beleggen is. Daar moet het verhaal vooral fundamenteel kloppen en worden toekomst visies -hoewel die dus bijna nooit uitkomen - breed uitgemeten. En wat geeft de TA ons te kennen bij de jaarwisseling? Als we naar de grafieken kijken, zien we dat overal in Europa de aandelenindices zijn uitgebroken. Daarnaast is ook de grootste economie in de wereld, de USA, bezig met nieuwe highs neer te zetten. Alleen China is twijfelachtig, die kan eventueel nog voor terugslag zorgen, maar globaal gezien lijkt ook 2017 een goede start te maken ! Ik wens u op voor de korte termijn een volatiel (voor de actieve beleggers) en op de lange termijn een rustig jaar (voor de buy-and-hold beleggers) toe en hoop dat u onze symposia - in volle gezondheid - dit jaar weer bezoekt. Met vriendelijke groet, Frans Schreiber Voorzitten Hcc groep Beleggen   HCC!beleggen zoekt actieve vrijwilligers Wat doe jij met je geld? En met je vrije tijd? HCC!beleggen is op zoek naar actieve vrijwilligers om bijvoorbeeld de redactie over de nieuwsbrief te voeren, als webmaster te fungeren, te helpen bij het organiseren van symposia en andere bijeenkomsten en meer. Ben jij een enthousiaste belegger? Meld je dan aan via het bestuur of de redactie van HCC!beleggen. Wie zoeken we? Er is behoefte aan vrijwilligers die zich met verschillende zaken willen bezighouden. Zo zoeken we verschillende redacteuren voor diverse werkzaamheden, maar zijn we ook opzoek naar mensen die graag contacten onderhouden met bijvoorbeeld sprekers voor onze symposia. Redacteuren We zoeken redacteuren die zo’n twee uur per week willen besteden aan het aanleveren en op de website  plaatsen van content. Het gaat dan om onder meer artikelen over economische onderwerpen, specifieke beleggingsartikelen of andere interessante financiële onderwerpen. Ook zoeken we redacteuren die zo’n zes uur per maand kunnen besteden aan het leveren en plaatsen van financieel -economische content voor de maandelijkse nieuwsbrief. Die nieuwsbrief moet natuurlijk ook in elkaar gezet worden. Ben je handig met een computer en heb je ongeveer vier uur per maand tijd, dan kun je je hiervoor aanmelden. Dit kan natuurlijk ook in combinatie met het leveren van de content voor website en/of nieuwsbrief. Contactpersonen Heb je meer affiniteit met mensen dan met teksten? Wees welkom want we zijn ook naarstig op zoek naar sociaal bedreven, communicatief vaardige mensen die contacten met bijvoorbeeld sprekers voor symposia willen onderhouden. Dit zal ongeveer twee uur van je tijd per maand kosten. Ook hiervoor wordt natuurlijk wel interesse in beleggen verwacht. Heb je zin en tijd ons te helpen, meld je dan aan via het het bestuur of de redactie van HCC!beleggen   Beweging in 2017! Bron:  Ben van den Anker Ben van den Anker (1976) is schrijver / columnist en lid centrale directie aan het Candea College Hij heeft zijn PhD in Business & Management tijdens een negenjarig verblijf in Zuidoost Azië aan de International Graduate School of Business (University of South Australia) behaald. Hij is auteur van het boek The perceived role of Host Country Nationals in Expatriate Adjustment (2010, Ben van den Anker). Zijn onderzoek richt zich met name op de rol van cross-culturele interactie in het functioneren van expatriates. Daarnaast is hij voor de International Business Review revisor voor wetenschappelijke artikelen op het snijvlak business en management. De tijd tussen kerst en nieuw jaar is voor mij altijd een tijd van bezinning, terugkijken maar ook vooruitkijken. Wat mij het meeste bijgebleven is in 2016 is dat zoveel mensen er zo vaak naast zaten; of dit nu de Brexit of de Amerikaanse verkiezingen betreft. Dit ‘ernaast zitten’ kun je betrekken op de uitkomst van het gebeurtenis, maar ook op het vervolg van de gebeurtenis. De rampspoed die vooraf werd aangekondigd in het geval Trump de race tot een goed einde zou brengen is uitgebleven. Eigenlijk is zijn verkiezing de start van een nieuwe bull-markt die voorlopig nog wel zal aanhouden, als ik me bij wijze van uitzondering dan op het glibberige pad van een voorspelling mag wagen. De stijgende koers van de dollar zal de economische groei in de US op termijn afzwakken, terwijl de zwakkere Euro positief zal zijn voor de Europese groei  De inflatie zal in de US toenemen, waarmee de rentestijgingen van het afgelopen jaar een vervolg krijgen in 2017. Het protectionistische gedachtengoed van Trump zal, als het tot beleid komt, ongetwijfeld tot retaliatie leiden. De bescherming van de producenten in de interne markt zal daarmee overigens prijsopdrijvend werken voor de consument in de U.S. Ongetwijfeld zal de afvlakking van de groei in de U.S. weer tot stimuleringsmaatregelen leiden. Er zit dus nog genoeg in het vat wat in de komende jaren tot volatiliteit kan leiden. Een interessante observatie zijn de grote prijsbewegingen in het afgelopen jaar na het voorkomen van een bepaalde ‘katalysator’. Op voorhand zitten veranderingen al ingeprijsd in de markten. Zo is de rentewijziging in de US in december 2016 zonder noemenswaardige effecten de revue gepasseerd; hierbij is de aanname vooraf juist geweest. De waarde die in dit ‘inprijzen’ zit krijgt betekenis bij een andere uitkomst dan de verwachte uitkomst. Mijn tip voor het komende jaar is om hier op in te spelen. Zal de productiebeperking op olie bijvoorbeeld inderdaad resulteren in hogere prijzen of is internationale samenwerking een brug te ver? Het inprijzen van deze verwachtingen is wel eerder korte termijn beleggen, maar doordat de rendementsverwachtingen het komende decennium beperkt zullen zijn, zal arbitrage mogelijk een groter deel van het rendement kunnen gaan vormen. Is hieruit niet te concluderen dat de markt niet geheel efficiënt is? Samen met auteur Kenneth French heeft Eugene Fama vraagtekens geplaatst bij het CAPM model, dat stelt dat het gemiddelde rendement van een aandeel alleen te verklaren zou zijn door de beta. Met French ontwikkelde hij het succesvolle drie factor model dat naast de beta ook de omvang van een onderneming (marktkapitalisatie) en de book-to-market ratio meeneemt. Het book-to-market aspect is feitelijk het onderscheid tussen groei- en waarde- aandelen. In 2015 voegden ze profitability and investment aan het model toe. Eugene Fama en Kenneth French hebben hun oorspronkelijke asset pricing model in de afgelopen jaren aangepast aan nieuwe inzichten. Het oude model is met 2 factoren aangevuld, waardoor de ‘efficiente markt hypothese’ een nieuw gezicht krijgt. Een kritische beschouwer kan opmerken dat het oorspronkelijke model dan niet efficiënt genoeg was en niet alle factoren beschreef die van invloed zijn op prijsvorming. De voor en tegenstanders van de efficiënte markt hypothese zijn dan ook in grote getale te vinden. Peter lynch vat zijn inzicht in relatie tot de theorie bondig samen als: ‘Efficient markets? That’s a bunch of junk, crazy stuff!’ (1) Diep wil ik hier niet ingaan op het nieuwe model (2), enkel de constatering dat het model geen aandacht besteed aan momentum en volatiliteit geeft aan dat ook het nieuwe model als benadering van de werkelijkheid nog finetuning behoeft. Voor mij is de efficiënte markt het thema van het komende jaar. Ik ben ervan overtuigd dat er veel waarde verborgen zit in de volatiliteit die binnen enkele jaren voorbij zal komen.  Voorlopig zie ik de markt in de U.S. en Europa in 2017 echter alleen nog omhoog gaan! ref:  1) Fortune, April 1995.        2) http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0304405X14002323   Hcc Beleggen interessegroep Computerbeleggersgroep-ZH   Computerbeleggersgroep-ZH Sinds de oprichting in 2002 houden wij ons bezig met “Beleggen met behulp van de computer”. Het accent ligt daarbij op het vergroten van de kennis van het ontwikkelen en exploiteren van handelssystemen. Deze zijn vooral gebaseerd op methoden uit de kwantitatieve en statistische analyse. Uiteraard wordt daarbij ook aandacht besteed aan ondersteunende software. Regelmatig besteden we echter ook aandacht aan andere vormen van beleggen zoals Fundamentele analyse. Daarbij gaan we altijd uit van het beschrijven en bespreken van een gestructureerde aanpak die gebaseerd is op objectieve grondslagen.  Wij komen 9 keer per jaar bijeen. Afwisselend in Berkel & Rodenrijs en Delft. Klik hier voor meer info    Contactadres: janroozenburg@kpnplanet.nl   Koers/winst-verhouding Bron:  Jan Kolkman, 30 december 2016   De koers/winst-verhouding van de Standard & Poor’s 500 Composite Index staat nu rond de 26. Je kunt je afvragen of dat duur is. Als je het historisch bekijkt is een niveau van 26 op zich wel hoog. Daarbij zijn we gewend om een vergelijking te maken met andere beleggingsvormen. Een vorm waarmee dikwijls vergeleken wordt is een belegging in obligaties. Dus als het effectief rendement op obligaties bij voorbeeld op 4 procent staat, dan zet men daar zo’n 2 procent bovenop als risico-premie, want bij aandelen loop je risico. Dan ga je dus uit van 6 procent winst-rendement voor aandelen. Dit wordt ook wel earnings yield genoemd. De reciproke, de Duitsers noemen het zo mooi Kehrwert, is dan 100 / 6 = 16,7. Dat zou dan bij een effectief obligatie-rendement van 4 procent een normale K/W voor aandelen zijn. Nu het rendement op obligaties (kunstmatig!) zo extreem laag is bij een Amerikaanse 10-jaars rente, ticker symbol ^TNX, van 2,48 procent is het min of meer logisch dat ook de earnings yield kager wordt gesteld. Wanneer we dat in de zelfde verhouding doen, dat wil zeggen de helft van het obligatie-rendement als risico-premie hanteren, dan komen we uit op 2,48 + 1,24 = 3,72 procent. Jan Kolkman,  oprichter van Stockpicker-signaal heeft tientallen jaren ervaring opgedaan met de belegging in aandelen bij een grote beleggingsmaatschappij en hij heeft zich daarna, via cursussen, symposia en heel veel lezen, gespecialiseerd in technische analyse. Hij hanteert diverse algemeen gebruikte indicatoren en daarnaast ook signalen uit eigen koker. Berekenen we daarvan de reciproke dan komen we uit op 100 / 3,72 = 26,9. Zo geredeneerd is dan een huidige koers/winst-verhouding mooi in lijn. Daarom zie ik, ondanks het feit dat alle drie de grote indices in Amerika op topniveaus staan geen reden voor paniekverhalen, die suggereren dat aandelen nu extreem duur zijn. Daar kun je tegen aanvoeren dat als de rente gaat stijgen, de aandelenmarkt een gevoelige tik zou kunnen oplopen. De korte termijn rente zal mijns inziens fors kunnen stijgen en dan gaat de lange termijn rente wel mee, maar niet met een zelfde procentuele verandering. Nu de institutionele beleggers bereid zijn tientallen miljoenen euro’s voor een periode van dertig jaar uit te lenen met een rentepercentage van een half procent, zie ik de lange rente de komende jaren nog wel op een, voor de lener, aantrekkelijk niveau blijven schommelen. Wanneer je kijkt naar de Europese rentes, dan is de situatie ook extreem. De tienjaars rente staat op 0,6 procent en de twintigjaars op 1 procent. Indien we daarop een zelfde exercitie los laten, dus 1 procent en de helft daarvan als risico-premie, dan zou je uit kunnen gaan van een earnings yield van 1½ procent. Daaruit is een koers/winst-verhouding te berekenen van 100 / 1,5 = 66,7. Het zal een ieder duidelijk zijn dat dit, voor een markt als geheel, een absurde verhouding zou zijn. Wat is de oorzaak van die absurditeit? Dat is de extreme handelwijze van de centrale banken, die jarenlang elke maand opnieuw voor tientallen miljarden obligaties opkopen. Waar draait dat uiteindelijk allemaal op uit? Of moeten we uitgaande van de 1 procent op een 20-jarige lening en de oude 2 procent risico-opslag bijtellen. Dan komen we dus op een earnings yield van 3 procent. De reciproke daarvan is 100 / 3 = 33,3. Dit cijfer is fors hoger dan de huidige K/W!! Ik wil niet beweren dat we dus nog 33,3 / 26,9  = 24 procent koersstijging tegoed hebben voordat de markt aan een forse correctie toe is. Want we weten allemaal dat de beurs niet in een rechte lijn omhoog (of omlaag!) gaat. We hebben altijd weer te maken met winstnemingen en die geringe dalingen worden door sommige beleggers gezien als het begin van een grotere daling, waardoor ook zij besluiten te verkopen. Want Lao Tse, de Chinese wijsgeer, zei het al: A journey of thousand miles begins with a single step, maar we doen er goed aan te bedenken dat niet iedere ‘single step’ het begin is van een reis van duizend mijl. Ik bedoel: hoe wordt dat ooit opgelost? Mijn gedachten gedachten gaan uit naar een periode van hyperinflatie, maar ik ben geen macro-econoom of monetair expert. Pas geleden hoorde ik iemand zeggen dat je niet vreemd moet opkijken wanneer je een keer op maandagmorgen, na een supergeheim top-overleg ergens op de hei, het bericht leest dat op alle tegoeden 40 procent wordt afgeschreven. Moet je juist dan aandelen hebben?? !!   Groen licht voor een sterker IMF Bron:  Jeffrey Schumacher, CFA, Morningstar, 21 december, 2016 Het jaar 2016 was een dramatisch jaar voor actieve aandelenfondsen. Per eind oktober stroomde er per saldo 87 miljard euro uit actief beheerde aandelenfondsen, wat een krimp van bijna 3 procent op jaarbasis betekent. Actieve fondsen die zich toeleggen op wereldwijde opkomende markten, edelmetalen en wereldwijde dividendaandelen konden nog instroom noteren, maar vooral de actieve fondsen in Europese en Amerikaanse large-caps zagen veel vermogen vertrekken. Passieve aandelenfondsen zagen per eind oktober per saldo juist een instroom van 12 miljard euro. Ook hier gaan wereldwijde emerging markets fier aan kop, echter op de voet gevolgd door Amerikaanse en wereldwijde large-cap fondsen. Het is het derde achtereenvolgende jaar dat passief actief verslaat als het gaat om netto-instroom in aandelenstrategieën. Opmars passief De uitstroom bij actieve aandelenfondsen en de opmars van passieve concurrenten heeft te maken met het slechte imago waar actief beheerde fondsen mee kampen. Criticasters van actieve fondsen wijzen er (terecht) op dat actieve fondsen te duur zijn, te veel naar de index neigen, en veelal hun goedkope passieve concurrenten underperformen over de langetermijn. De combinatie van diversificatie, lage kosten en de historisch gezien grote kans op succes maken breed-gespreide marktindex-trackers een aantrekkelijke belegging. Belangrijke rol Betekent dit dan dat actieve fondsen nutteloos zijn en dat een belegger zijn gehele portefeuille maar moet omzetten naar uitsluitend passieve alternatieven? Dat lijkt ons niet het geval. Actief beheerde fondsen kunnen namelijk nog steeds een belangrijke rol vervullen in de portefeuille van een belegger, bijvoorbeeld wanneer: Het passieve alternatief een index volgt die kampt met methodologische tekortkomingen of een bepaalde beleggingsstijl niet op een gewenste manier volgt. Een voorbeeld hiervan zijn dividendindices, waarin aandelen veelal worden geselecteerd op basis van de hoogte van hun dividendrendement. Hierdoor kunnen sommige regio’s en sectoren een grote positie innemen, terwijl elementen als waardering en de focus op de houdbaarheid van het dividend doorgaans ontbreken. De selectiemethodiek, de regels voor indexsamenstelling en concentratierisico’s kunnen beleggers ertoe bewegen om te kiezen voor een actief beheerd fonds. Sommige actieve strategieën niet makkelijk na te bootsen zijn via een passief alternatief, bijvoorbeeld als gevolg van beperkte investeerbaarheid van de benchmark. Dit speelt onder andere mee bij indices op frontier markets, waar de beperkte liquiditeit een rem kan zetten op de mate waarin een passief fonds de index kan volgen. Daarnaast kunnen er restricties zitten op het aandeelhouderschap van buitenlandse investeerders in indexnamen, wat het volgen van een benchmark verder bemoeilijkt. Het zorgt ervoor dat deze passieve fondsen doorgaans een hogere tracking error en tracking difference kennen dan beleggers gewend zijn bij indexproducten die de liquide mainstream indices volgen. Een belegger engagement belangrijk vindt. Deze vorm van actief aandeelhouderschap heeft als doel om goed ondernemerschap en duurzaamheid bij ondernemingen waarin wordt belegd te stimuleren en hen te bewegen zich hierop te verbeteren. Wanneer een onderneming hier onvoldoende progressie in boekt kan een actieve belegger zijn belang verkopen. Dat is iets wat een passieve belegger, die gedwongen is om de aandelen in de index aan te houden, niet kan doen. Dat betekent niet dat een passieve belegger niet actief aan engagement kan doen, maar het ultieme pressiemiddel ontbreekt. Hoewel schaars, zijn er fondsbeheerders die op basis van hun talent in staat zijn om op langetermijn outperformance ten opzichte van hun benchmark te genereren. Een punt dat zelfs de meest fervente aanhangers van indexbeleggen moeten erkennen. Jeffrey Schumacher CFA, Senior Fondsanalist bij Morningstar Benelux na zijn opleiding aan de VU Amsterdam en het behalen van het certificaat Chartered Financial Analyst (CFA) aan het CFA Institute is hij vanaf juni 2011 als Senior Fund Analyst werkzaam bij Morningstar. Daavoor  was hij van 2006 tot 2009 werkzaam bij Theodoor Gilissen Bankiers als Equity/Commodity Analyst en aansluitend tot juni 2011 werkzaam als Vermogensbeheerder Services / Fund Trading bij SNS Securities. Deze argumenten onderschrijven niet de toegevoegde waarde van actief beheer in het algemeen. Ze laten echter wel zien dat er actieve fondsen zijn die een positieve invloed kunnen hebben op een beleggingsportefeuille waarin ook passieve fondsen zijn opgenomen. Hiervoor moeten de fondsen voldoen aan (een van) de volgende criteria: Het actieve fonds moet een relatief lage correlatie hebben met brede marktindices, of superieure bescherming bieden in neergaande markten. Het actieve fonds moet een onderscheidende, relatief geconcentreerde portefeuille hebben. Fondsen met een portefeuille die niet te veel afwijkt van de benchmark zijn namelijk niet complementair aan indexfondsen. Het actieve fonds combineert een degelijk en betrouwbaar proces met een bewezen langetermijn track record van het benutten van kansen buiten de benchmark, of het succesvol benutten van kansen die de gebreken van marktindices bieden. Het fonds belegt in illiquide, ongewone, of andere moeilijk te indexeren vermogenstitels. Lage kosten vormen een extra voordeel. De onderstaande fondsen met een positieve Morningstar Analyst Rating hebben één of meerdere van de hiervoor genoemde eigenschappen. DWS Top Dividende - Silver Dit wereldwijde dividendfonds kenmerkt zich door zijn focus op kwaliteitsaandelen die een betrouwbaar en het liefst groeiend dividend uitbetalen, terwijl het neerwaartse risico’s zorgvuldig beheerst. Het gedegen proces wordt sinds 2005 consistent toegepast, waarbij hoofdbeheerder Thomas Schüssler vertrouwt op de grote namen in het universum. De sterk defensieve positionering, de forse onderweging van banken en andere cyclische sectoren in combinatie met een kaspositie van ruim 12 procent karakteriseren het fonds. De behoudende strategie zorgt ervoor dat het fonds in stijgende markten doorgaans iets achter blijft, maar in neergaande markten maar 70 tot 75 procent van de daling meemaakt die de gemiddelde concurrent realiseert. Kempen Orange – Silver Dit fonds heeft een sterk fundamenteel bottom-up proces dat zich al in geruime mate heeft bewezen. De relatief geconcentreerde portefeuille met doorgaans 20 tot 25 namen bevat vooral stabiele groeibedrijven met een waarde karakter, maar de beheerders hebben ook oog voor kansen onder bedrijven van mindere kwaliteit of die actief zijn in meer cyclische industrieën. De geconcentreerde portefeuille kan leiden tot moeilijkere jaren zoals 2011 en 2016, maar de prestaties van de strategie zijn over de lange termijn ten opzichte van zowel het categoriegemiddelde als de MSCI Netherlands Small Cap Index zeer overtuigend. Robeco BP Global Premium Equities – Silver Veel wereldwijde beleggingsfondsen hebben moeite om de MSCI World Index structureel te verslaan, maar de consistentie waarmee Robeco BP Global Premium Equities dit doet is indrukwekkend. Sinds Christopher Hart aan het roer staat heeft het fonds de benchmark in 99 procent van de 3-jaarlijkse voortschrijdende perioden verslagen. Aan het succes van dit fonds ligt een bewezen raamwerk ten grondslag waarmee de beheerders een uitermate effectieve aandelenselectie hebben weten te realiseren. Het fonds kent dynamische allocaties naar regio’s sectoren en marktkapitalisaties en benut daarmee de kansen die de markt biedt. Comgest Growth Emerging Markets - Gold Dit fonds legt zich toe op kwaliteitsaandelen die een hoge winstgevendheid kennen ongeacht de economische cyclus. De strenge bottom-up aandelen analyse zoekt naar dominante spelers met solide balansen, terwijl de waardering niet uit het oog wordt verloren. De strikte toepassing van deze belegginsdiscipline laat weinig ruimte over voor een portefeuille die zijn benchmark kopieert. De geconcentreerde portefeuille heeft sterke regionale en sectorale voorkeuren, terwijl de positionering vaak contrair is. Het kan ervoor zorgen dat de prestaties van het fonds tijdelijk uit de pas lopen met die van de bredere markt, maar over de lange termijn heeft dit fonds zijn meerwaarde voor beleggers duidelijk bewezen. Lees ook andere columns van Jeffrey Schumacher: - Waarom 2017 niet belangrijk is - Passief dwingt actief tot zelfreflectie - Een beleggingsfonds kiezen? 6 dingen om op te letten   Hcc Beleggen interessegroep Noordbeleggen groep Noordbeleggen is gestart in maart 2006 rond het beleggingsprogramma Vestics. Inmiddelszijn wij verder gegaan in de boeiende wereld van het beleggen. Zo doen we onze beleggingen op individuele basis en komen zo'n vijf keer per jaar bijeen. Het zijn 'interactieve' bijeenkomsten waarin nieuwtjes en ervaringen onder het genot van een kopje koffie worden uitgewisseld. Naast het bespreken van het vaste onderwerp: de 'echte' portefeuille, komen ook onderwerpen als: ervaring met broker software, handelssystemen, indicatoren, werking van opties/turbo's enz aan bod. Met als rode draad:  - Selecteren van Aandelen.        - Selecteren van Opties.  - Werking en selectie van Turbo's - Selecteren van Beleggingsfondsen Benieuwd? Kom kom gerust een keer kijken of het iets voor je is. Mail voor meer info naar Ben Rietveld   Een pleidooi voor optimisme Bron:  Hendrik Oude Nijhuis Hendrik Oude Nijhuis Auteur, oud bestuurslid HCC Beleggen en BSC Duitenberger. Oprichter Warrenbuffet.nl Hendrik Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in ‘s werelds beste beleggers. Hij is medeoprichter van Beterinbeleggen.nl en zijn bestseller over Warren Buffett is via de website http://www.warrenbuffett.nl/ gratis beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen. Nu het nieuwe beursjaar net begonnen is wordt in menig beleggingsmagazine vooruit beschouwd en vraagt menig belegger zich af wat het nieuwe beursjaar brengen zal. Zullen aandelen net als afgelopen jaar een positief rendement opleveren of zullen ze dit jaar juist in koers dalen? Mijn eerlijke antwoord op deze vraag is dat ik het niet weet. Tal van factoren die vrijwel niets te maken hebben met de onderliggende bedrijven zelf hebben wel degelijk invloed op de koersontwikkeling op korte termijn.  Optimistisch over de lange termijn Hoewel ik dan niet weet of aandelen aan het einde van dit jaar hoger zullen staan of niet benadruk ik wel optimistisch te zijn wat de lange termijn betreft. Zowel wat betreft de ontwikkeling van de totale welvaart als de ontwikkeling van de aandelenmarkten die daar in zekere zin een weerspiegeling van vormt. Warren Buffett stelt dat het systeem van de vrije markt het menselijke potentieel ontketend heeft. En ondernemer en rasoptimist Peter Diamandis stelt dat niet langer sprake is van een lokale, lineaire wereld maar van een globale, exponentieel groeiende wereld. Een aanrader is deze circa 35 minuten durende video met Peter Diamandis eens te bekijken: 'Misleidende groei' Wie het dagelijkse nieuws op de voet volgt is heel wel mogelijk somber gestemd. Maar in werkelijkheid gaat het op veel gebieden steeds beter. Zo veranderde de levensverwachting eeuwenlang vrijwel niet maar kregen we er in de afgelopen eeuw wereldwijd gemiddeld een paar decennia bij. En het bestaan van extreme armoede is extreem gedaald. De kans om te komen bij een auto- of vliegtuigongeluk daalt alsmaar. Niet eerder was de kans te sterven aan de gevolgen van een natuurramp - een storm, overstroming, epidemie, droogte of aardbeving - lager dan nu. De kans door oorlog of geweld te sterven is eveneens sterk gedaald en dodelijke infectieziekten als het pokkenvirus - waar 10% van de mensheid aan stierf - zijn uitgeroeid. Een van de fasen van exponentiële groei die Peter Diamandis onderscheidt (in de video vanaf 15 min 30 sec) is de fase van 'deceptive growth', oftewel misleidende groei. In deze fase lijkt de aanvankelijke groei maar weinig voor te stellen maar het is feitelijk een cruciale periode voor verdere groei. Het al op jonge leeftijd beginnen met beleggen - bij voorkeur in value aandelen - beschouw ikzelf als een heel mooi voorbeeld hiervan...   Prénatal en biotech Bron: Jan Kolkman Een belegger in de biotech wil er snel bij zijn. Hij wil graag instappen vóór het grote publiek er weet van heeft dat er een nieuw medicijn op stapel staat.... Prénatal, de bekende winkelketen die naast kleding voor babies allerlei andere spullen verkoopt voor de pasgeborene is in bepaalde gevallen te vergelijken met biotech. Prénatal’s klanten lopen de deur al plat op het moment dat net bekend is dat er een zaadcel zijn favoriete eicel denkt te hebben gevonden. Dan is het nog maar de vraag of die ‘verkering’ stand houdt. Een belegger in de biotech wil er in feite ook snel bij zijn. Hij wil graag instappen vóór het grote publiek er weet van heeft dat er een nieuw medicijn op stapel staat. Jan Kolkman,  oprichter van Stockpicker-signaal heeft tientallen jaren ervaring opgedaan met de belegging in aandelen bij een grote beleggingsmaatschappij en hij heeft zich daarna, via cursussen, symposia en heel veel lezen, gespecialiseerd in technische analyse. Hij hanteert diverse algemeen gebruikte indicatoren en daarnaast ook signalen uit eigen koker. Zodra Fase 1 in zicht is, dat wil zeggen dat de Federal Drug Administration, de Amerikaanse toezichthouder algemeen aangeduid als de FDA, toestemming zou kunnen geven voor het voortzetten van het onderzoek, komt het bedrijf in de publiciteit. Als gevolg daarvan neemt de vraag naar het aandeel toe, krijgt de koers een boost, waar de aandeelhouder van het eerste uur van profiteert. Naarmate het onderzoek vordert en de FDA akkoord gaat met de Fase 2 respectievelijk Fase 3 onderzoeksresultaten zal de koers verder oplopen. Vooral als het kandidaat-medicijn een middel voor een zogeheten ‘unmet medical need’ is, dat wil zeggen een geneesmiddel voor de behandeling van een ziekte waarvoor nog geen behandeling bestond. Maar er kan in die ontwikkeling heel gemakkelijk iets mis gaan en dat gebeurt ook vaak. Het blijkt in de praktijk dat maar liefst 92 procent van de pogingen een nieuw geneesmiddel te ontwikkelen op een mislukking uitdraait. En van de overblijvende 8 procent haalt maar een heel klein deel het stadium dat er een grote omzet in kan worden behaald. Met een grote omzet wordt dan bedoeld meer dan een miljard dollar omzet per jaar. Zo is het ook met het ontstaan van een nieuw leven en het ontstaan van een succesvol persoon of misschien wel een uitblinker. In veel gevallen zullen we zien dat de nieuwgeborene een zinvol leven kan leiden en bij de ontwikkeling van medicijnen, dat het een welkome aanvulling op het pakket bestaande geneesmiddelen is en misschien wel een hoogvlieger.   Experts geven de AEX (slechts) 490 in 2017 Bron: Corné van Zeijl, Actiam De afgelopen 5 jaar zaten de experts redelijk dicht bij de werkelijkheid.In 2016 verwachtte ze een AEX van 461 (mediaan 474), dat werd wat hoger. Voor 2017 gaan ze uit van een AEX van (slechts) 490. Maar laten we eerst maar even 2017 afwachten voordat er overhaaste conclusies worden getrokken. We hebben nog een heel jaar voor de boeg. De experts hadden het in 2016 goed gezien. De gemiddelde AEX schatting lag op 461 en het is 483,17 geworden. De mediaan, a 474, lag nog dichter bij de werkelijkheid.  De afgelopen 5 jaar zaten de experts redelijk dicht bij de werkelijkheid. Hiernaast ziet de u grafiek van de 5 jaars gemiddelde afwijking. Ik stel deze vraag al sinds 1994 en het lijkt wel of er een leer effect is. Maar laten we eerst maar even 2017 afwachten voordat er overhaaste conclusies worden getrokken. We hebben nog een heel jaar voor de boeg. De beste voorspeller dacht dat de AEX naar de 480 zou gaan. Men ging van en stijgende olieprijs uit (goed gezien) en een underperformance van de US (niet). Ook zouden het Brexit referendum en de presidentsverkiezingen een grote rol spelen. Voor 2017 wordt een heel matig beursjaar verwacht. De experts gaan uit van een AEX van 490, dat is een koerswinst van 1% en een klein beetje. De mediaan ligt een stukje hoger; 499. Dit soort bescheiden verwachtingen komen niet vaak voor. Alleen in 1999 was men somberder, toen ging men zelfs van een daling uit. Die kwam er ook, maar pas in 2000. Meestal gaan de beursprofessionals van een AEX stijging van tegen de 10% uit. Maar liefst 41% van de experts verwacht een daling van de AEX. De grootste optimist verwacht een stijging van ruim 40%, de grootste pessimist gaat van een daling van 33% uit. De voornaamste reden achter deze de bescheiden verwachte stijging is wel de overvloed aan belangrijke verkiezingen in Europa. Sommige experts vrezen zelfs de eerste euro exit. Ik ben het er mee eens dat 2017 een cruciaal jaar voor de euro gaat worden. Het is duidelijk een consensusverwachting dat de trend van de eeuwigdurende dalende rente voorbij is. Vandaar dat TINA (There Is No Alternative) ook vaak werd genoemd. Sommige denken dat het over is, sommige denken dat het nog even doorgaat. Want ook al daalt de rente niet meer, een percentage van 0,20% is niet echt de moeite waard. Een andere consensus verwachting is dat Trump een hele belangrijke rol gaat krijgen, ook bij de aandelenrendementen. Of zoals een expert het omschreef Billionaires rule the world. Hij vatte dat positief op want zijn willen vooral hun vermogen beschermen en dat betekent rust en geen oorlog. Prima aandelenkeuzes over 2016 2016 was een spectaculair jaar qua aandelenkeuzes. Het gebeurt niet vaak dat een bedrijf uit de AEX met maar liefst 133% stijgt. En dat is het ook nog eens de meest gekozen topper onder de experts. Met een overweldigende overtuiging zelfs. Maar ook de rest van het lijstje mocht er zijn. Bij de toppers staan alleen maar dikke dubbele cijfers. KPN is de opvallende uitzondering. Maar daar heeft u als belegger wel even 10% aan dividend ontvangen. Vandaar dat ik even de totale performance inclusief ontvangen dividend erbij heb gezet. Maar dan heeft u er nog altijd bijna 9% mee verloren. Bij de floppers staan ook echt de losers. Drie aandelen met een min en dat in zo’n mooi jaar. Alleen ook hier een grote uitzondering, Altice dat bijna 42% meer waard werd. Even de cijfers; de AEX is in 2016 9,4% gestegen, met het dividend erbij had u 13,6% verdiend. Het gemiddelde aandeel is 10,4% gestegen, maar de mediaan is slechts 2,7% omhoog. Het was dus typisch weer een jaar waarin u de grote namen had moeten hebben, zoals ASML +29%, Shell +23%, Philips +23%. Ter vergelijking de brede Euro STOXX index deed maar +5%. Een dergelijk beeld was ook bij de mid kap index te zien. Deze index daalde een kleine 2%.  Een long /short fonds met de keuzes van de experts zou 29% hebben verdiend. Chapeau. Dan hadden ze wel het hele jaar moeten stil zitten. De beste expert was iemand die natuurlijk Arcelor Mittal als topper had gekozen. De ideale combinatie was Arcelor long , OCI short. Dat laatste aandeel zat toen nog in de AEX en had een dramatische performance van – 27%. Deze expert had de een na beste keuze, Mittal long, KPN short en was de enige die deze keuze had gemaakt. Goed voor een rendement van 152%. Er waren er overigens 3 die deze keuze precies andersom hadden gemaakt. En u snapt gelijk een van de belangrijkste reden waarom deze enquête anoniem is. De winnaar krijgt snel een mail van me. Van de 106 experts waren er 62 waarbij de long/short een winst opleverde. En 44 met verlies dus. En let wel bij een long/short is het gemiddelde 0%, dus dat is een mooie score. KPN favoriet voor 2017 Het lijstje van 2017 is bijna het omgekeerde van wat je 2016 had moeten hebben. KPN is het meest favoriete aandeel. Na een verlies van 19%, is dit aandeel rijp voor herstel, zo vindt men. AEGON en AholdDelhaize gaan profiteren van het dollar herstel. DSM en Boskalis vervolmaken de lijst. Met uitzondering van DSM zijn het allemaal namen die het in 2016 slecht hebben gedaan. Arcelor Mittal wordt underperformer in 2017 Bij de verwachte floppers staat Arcelor Mittal onmiskenbaar bovenaan. Na de 132% gaat het aandeel nu teleurstellen. Unibail Rodamco, gaat het slecht doen in een stijgende rente omgeving. Daar had het aandeel vorig jaar overigens ook al last van. Toen stond het ook al in het flop lijstje van de experts.  Toen daalde het aandeel met 3,3%. ABN AMRO, Altice, Reed Elsevier, Vopak en Wolters Kluwer hebben allen per saldo 4 min stemmen. Opvallend is verder nog dat Gemalto ieder jaar dat het in de AEX zat bij de floppers stond. Na drie dramatische jaren, vindt men blijkbaar het wel genoeg geweest en is aandeel niet meer bij de rode namen terug te vinden. Dit jaar deden er 102 experts aan de  jaar enquête mee.   Monetaire en financiële statistieken Nederland Bron:  DNB.nl De onderstaand mozaïek van grafieken - bestrijken een groot aantal deelgebieden. “Financiële markten” bijvoorbeeld is onderverdeeld naar rentes, wisselkoersen, aandelenkoersen en de emissiemarkt, “Financiële instellingen” naar banken, pensioenfondsen etc. Veel deeltabellen zijn er ook over de betalingsbalans. Verder zijn kerngegevens bijeengebracht over financiële stabiliteit en de Nederlandse economie (o.a. in een macro-economisch scorebord). De mini tabellen zijn voorzien van links naar door u zelf aan te passen grafieken op de website van DNB.nl. Rente jongste 10-jarige staatslening  ( In procenten ) Spaardeposito's met opzegtermijn ( In procenten ) Nieuwe woning hypotheken mfi's  ( In miljarden euro's ) Uitstaande leningen banken ( In procenten ) Beleidsdekkingsgr. pensioenfondsen  ( In procenten ) Beleggings-instellingen Saldo lopende rekening 4kw.som, ( In miljarden euro's ) Euro-dollar wisselkoers Extern vermogen ( In miljarden euro's ) Solvabiliteit verz. onder toezicht ( In procenten ) Goudprijs per kg ( In duizenden euro's ) Bruto emissies lang schuldpapier ( In miljarden euro's )   Optimisme verdampt weer. Bron:  Corné van Zeijl, Actiam De experts hadden de december uitstekend voorzien. Vrijwel het hele jaar waren ze somber, en in december was er een flinke opleving in het sentiment en ziedaar de AEX explodeert bijna met een kleine 6% in een maand. En daarmee meer dan de halve jaarwinst in 1 maand neergezet. December bewijst haar imago als supermaand wederom. Dat hadden de experts goed gezien. Voor de komende maand is dat optimisme weer flink verdampt. De meeste professionals denken dat het wel weer even genoeg is geweest.  De Trump rally is wel achter de rug. Ook de bescheiden stijging in de rente is een factor om mee te nemen. optimistisch 47% neutraal 18% pessimistisch 36% --- 11% Halfjaarvooruitzichten somber Dat zelfde beeld zien we ook op halfjaarbasis terug. Vorige maand was men enthousiast, maar nu die 6% is neergezet, haalt men de kaarten van tafel. Per saldo zijn er zelfs was meer pessimisten dan optimisten. Iets wat niet vaak voorkomt, zoals u in de grafiek ziet. In het komende half jaar zijn er natuurlijk ook een aantal belangrijke verkiezingen, Nederland, Frankrijk en waarschijnlijk Italië. Maar aan de positieve kant worden de aantrekkende winsten aan gehaald. optimistisch 29% neutraal 38% pessimistisch 32% --- -3% Toppers en floppers in lijn met elkaar De performance van de keuzes was in december maar zozo. De toppers deden het een klein beetje minder dan de floppers. Maar dat mag geen naam hebben. De IEX lezers hebben overigens juist een kleine plus laten zien. Als we naar alle 12 maand uitslagen van 206 kijken hebben de experts de particuliere beleggers wel verslagen met een kleine procent per maand. Kijken of ze dat in 2017 gaan volhouden. saldo stemmen perf floppers saldo stemmen perf AEGON 6 9,0% ING 5 4,0% AHOLD 4 7,6% GEMALTO 3 14,1% HEINEKEN 3  0,8% UNILEVER 3  3,3%     --------- gemiddeled 6,5% ARCELORMITTAL -9 -1,6% ROYAL DUTCH SHELL -5 8,4% UNIBAIL-RODAMCO -3 8,9% ABNAMRO -2 3,2% ALTICE -2 15,9% NN -2 6,1% PHILIPS -2 6,9% --------- 6,8% aex 5,7% KPN favoriet Voor januari zijn er geen hele grote uitschieters. Alles is en beetje gelijk verdeeld. Maar KPN mag u weer kopen, na een dramatisch 2016. En Arcelor Mittal is daar het spiegelbeeld van. U kunt ze volgens de experts maar beter verkopen na de run van 132% afgelopen jaar. saldo stemmen perf floppers KPN 8 AEGON 6 DSM 5 ING 5 ARCELORMITTAL -8 REED ELSEVIER -6 ALTICE -4 ROYAL DUTCH SHELL -4 Deze maand deden er 102 experts aan de enquête mee, waarvoor mijn dank.   HCC beleggen Website HCC beleggen Vacatures Adverteren Downloads Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst.

9 januari 2017

Nieuwsbrief20161201

.. December 2016 CoSA en Dividend Herbeleggen Het kan nog 11% rendement op obligaties! Dividenden een veel te grote verleiding Particuliere beleggers delen flink tik uit aan experts Over Trump, inflatie en de dollar Winnaars en verliezers onder het beleid van Trump Risico’s van crowdfunding onderschat? Consument of participant? .. CoSA en Dividend Herbeleggen Bron: HCC Beleggen CoSA-werkgroep Dit is het laatste artikel in onze serie waarin we de verschillende beleggingsmethoden bespreken die wij hebben ontwikkeld. Deze keer besteden we aandacht aan Dividend Herbeleggen. Dividend Herbeleggen Deze beleggingsmethode gaat er van uit dat uitgekeerd dividend wordt gebruikt voor de aankoop van meer aandelen in het bedrijf. Deze methode is geschikt voor vermogensvorming op de zeer lange termijn van minstens tien jaren, bijvoorbeeld ten behoeve van een aanvullend pensioen. CoSA zoekt naar bedrijven die liefst tien of meer jaren bestaan en beursgenoteerd waren en zijn. CoSA stelt minder hoge eisen aan de koersgroeisnelheid, omdat het om lange termijnen met laag risico, stabiele groei en dividenden gaat. Het zijn aandelen van volwassen bedrijven, die gedurende vele jaren tot heden hebben bewezen stabiele groei te kunnen realiseren met redelijke groei en overeenkomstig groeiende dividenduitkeringen. Het ten opzichte van elkaar hoge waarden hebben van de zgn. correlatiecoëfficiënt is een maat voor de stabiliteit van de groei. CoSA baseert de beoordelingen op zoveel mogelijk beschikbare tot maximaal tien historische boekjaren. Dat is een belangrijke voorwaarde. Evenals voor de methode Dividendgroeibeleggen gebruiken wij een aantal basisgegevens uit de jaarverslagen van de laatste 10 jaar die de basis vormen voor het selecteren van koopwaardige aandelen. De Omzet en de Nettowinst; Per aandeel de Nettowinst, het Dividend en de Vrije Kasstroom; Bedrijfskenmerken, zoals meerjarige schulden, vrije kasstroom, K/W en W/EV. Uit deze basisgegevens leiden we weer kengetallen af die in de selectieprocedure worden gebruikt. Zie hiervoor aan het einde van dit artikel. Aan de hand van een DividendHerbeleg aandeel bespreken we enkele relevante kengetallen. Als voorbeeld van een DH-aandeel (=DividendHerbelegaandeel) kiezen we Union Pacific Corporation, een zeer groot spoorwegbedrijf in de USA Union Pacific Corporation zien we in het hier afgebeelde deel van de wekelijks geactualiseerde CoSA-rangtabel op de vierde plaats. Slechts de voor DH-aandelen meest relevante kenmerken worden hier getoond. Van de 520 in de huidige CoSA-verzameling voorkomende aandelen blijken momenteel 31 DH-aandelen bovenin de ranglijst koopwaardig te zijn. De tien hier getoonde DH-aandelen zijn de meest koopwaardige. Het kenmerk, dat de plaats in de ranglijst bepaalt, is de SJHR, het samengesteld jaarlijkse procentuele herbeleggingsrendement. De SJHR wordt berekend met behulp van de geprognosticeerde herbeleggingswaarden in de vijf boekjaren volgend op de historische boekjaren. In de SJHR wordt de opbrengst van de koerswinst en de herbelegde dividenden getalsmatig uitgedrukt. Union Pacific Corporation verzorgt de infrastructuur en het vervoer van reizigers en vracht in 23 staten van West-Amerika. Het bedrijf bestaat sinds 1863 en de spoorwegen hebben een totale lengte van ruim 50.000 km. Het is minstens vanaf 1980 beursgenoteerd op de NYSE. De afgebeelde CoFA-grafiek laat zien, dat de groei van de omzet en WpA stabiel is en redelijk gelijk oplopen, hetgeen vertrouwen voor de (nabije) toekomst rechtvaardigt. De R-kwadraten van omzet en WpA in de tabel hierboven bevestigen dat. We zien ook, dat de W/EV, de meerjarige schuld (%LS), de CFpA, de K/W, de WpA-groei en de het uitkeringspercentage t.o.v. de nettowinst (Payout) goede tot zeer goede cijfers hebben. De dividenduitkeringen, DpA, groeiden gedurende 10 historische boekjaren gemiddeld met 25,7 %/jr en hebben een R^2 = 0,99, zodat de dividenduitkeringen een stabiele inkomstenbron zijn. Wel zal de dividendgroei in de jaren na 2016 wat moeten afnemen om, meer dan tot nu toe het geval was, gelijk met de WpA op te lopen. Conclusie: Bij koop van een DH-aandeel voor de lange termijn gaat het niet primair om hoge WpA- en omzetgroei, maar om dividenduitkeringen met een aantrekkelijk samengesteld jaarlijks procentueel dividendrendement, SJHR, nu 7,0 %/jr. Omdat de omzet en winst van Union Pacific voor een belangrijk deel bestond uit vervoer van steenkolen en dat de laatste jaren is afgenomen, zal er een wijziging in het beleid van het bedrijf noodzakelijk zijn. Amerikaanse beleggers hebben er meerdere artikelen over geschreven, w.o. Visie op groei na het derde .kwartaalrapport.  Alles bij elkaar genomen is Union Pacific terecht op een hoge koopwaardige plaats in de ranglijst terecht gekomen. Betekenis afkortingen: TR = Total Return = Prognose rendement/jr uit koerswinst en dividend komende 5 jaar. Het koersdoel over 5 jaar is de prognose voor de hoogste koers over 5 jaar. W/V-ratio = De verhouding tussen de verschillen van de recente koers * met de (berekende) hoogste koers en * met de (berekende) laagste koers in de periode van - 5 tot + 5 boekjaren. W/EV = (RoE) De winst t.o.v. het eigen vermogen in het laatste boekjaar. %LS = (Debt/Equity)    LS/(LS+EV) in het laatste boekjaar (LS=Langlopende schuld). R^2 = De R-kwadraat; een maat voor de gemiddelde afwijkingen t.o.v. de groeilijnen. K/W = De verhouding van de koers t.o.v. de winst per aandeel (WpA). CFpA = (Vrije kasstroom per Aandeel) Als alle CFpA de laatste 5 boekjaren ≥ 0 dan zien we de CFpA van het laatste boekjaar, anders de laagste in die boekjaren. Omzetgr% = Op basis van historische data berekende groei% van de Omzet WpAgr% = O.b.v. historische data berekende groei% van de Winst/aandeel SJDR% = Samengestelde Jaarlijkse Dividendgroei Rendement, volgens DG methode. Gem. Payout ratio = Gemiddelde van Dividend/aandeel als percentage van Winst/aandeel over de laatste 5 historische boekaren. Voor elk kengetal hebben we grenzen geformuleerd waaraan het kengetal moet voldoen om het aandeel op grond van dat kengetal als koopwaardig te mogen beschouwen. In de Rangtabel kleurt de desbetreffende cel dan bruin. Vervolgens krijgt een aandeel alleen dan een Koop-oordeel als het voor alle kengetallen koopwaardig is. Voor de DG- kengetallen zijn de grenzen: SJDR ≥ 3,5% Actueel div. rend. ≥ 2,0% R^2 DpAgroei ≥ 0,97 CFpA > 0 DpAgroei ≥ 5% Omzetgroei% ≥ 0% WpAgroei% ≥ 2% Aantal Dividendcijfers ≥ 5 20% ≤ Gem Pay-out ≤ 75% Werkgroep CoSA Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina (klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter:Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl  U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling.   Het kan nog 11% rendement op obligaties! Bron:  Willem Okkerse Willem D. Okkerse (1946) is CEO van het OK-Score Institute in Rotterdam en Brussel. Hij begon in 1995 na in 1989 cum laude zijn MBA te hebben behaald aan een PhD onderzoek dat in 2000 de OK-Score ® opleverde. Voordien was hij voorzittend partner van een adviesgroep gespecialiseerd in strategie en corporate finance en bekleedde gedurende 1995-2000 o.a. de functie van CFO van de milieu organisatie Green Cross van Mikhail Gorbachov. Tevens was hij gastdocent aan de Universiteiten van Delft en Leuven alsmede de Hogeschool van Arnhem en lid van de Raad van Advies van de Hogeschool van Amsterdam Het heeft dit jaar behoorlijk gestormd op de Duitse beurs voor MKB-obligaties, de Mittelstandsmarkt. We bedoelen daarmee in het bijzonder een reeks probleemgevallen zoals de schroothandelaar Scholz, de producent van houten brandstofkorrels German Pellets, de Oost-Europese exploitant van landbouwgrond KTG Agrar en tenslotte de Hambur­gse zee­vracht­vervoerder Rickmers. Allemaal zijn ze in zwaar weer terecht gekomen. De OK-Score was echter onverbiddelijk. Al de obligaties van Scholz, KTG Agrar en Rickmers werden afgewezen! Zo is tijdig voorkomen dat we op de klippen zijn gelopen. Mittelstandsmarkt De uitgifte van leningen op de Mittelstandsmarkt, de beurs voor leningen voor het Duitse midden- en kleinbedrijf, heeft sinds 2011 een vlucht genomen. Dat jaar zitten we nog midden in de kredietcrisis en banken hebben hun kredietkraan dichtgedraaid. Onder­ne­mingen zitten ondertussen te springen om nieuw kapitaal onder het mom dat ze hun groei of uitbreiding willen financieren. In werkelijkheid kraken hun balansen. Het is niet een tekort aan vreemd vermogen, maar een tekort aan eigen vermogen dat de bedrijven parten speelt. Beleggers hebben dit niet door en zijn verblind door de relatief hoge coupons van zeven tot negen procent. Klinkende namen, langdurige aanwezigheid in het straatbeeld; beleggers denken dat imago gelijk staat aan een goudgerande financiële status. De laagdrempelige instap middels coupures van duizend euro maakt ze ook nog eens aantrekkelijk voor particuliere beleggers. De dalende rente in de jaren die erop volgen maakt de lokroep van de hoge couponvergoedingen alleen maar sterker. Helaas is het op de MKB-markt niet allemaal botertje tot de boom en door de aanhoudende kredietcrisis vallen er steeds meer lijken uit de kast. Medio 2016 blijkt dat 40 van de 160 obligaties op de Mittelstandsmarkt in de problemen zit. Een kwart van de getroffen bedrijven heeft noodgedwongen de betaling van de rente gestaakt of opgeschort. Dit laat vanzelf zijn sporen in de koersen achter. Rickmers Holding AG Laten we als voorbeeld de obligaties van de Duitse zeevervoerder Rickmers Holding eens onder de loep nemen. In mei 2013 kondigt de onderneming een vijfjarige lening aan met een rentevergoeding van 8,875% per jaar. Instappen? Het familiebedrijf Rickmers kan bogen op een lange traditie in de scheepvaart. Inmiddels beschikt het bedrijf over 120 schepen die, deels in eigendom, deels geleased aan derden, actief zijn in zowel zware ladingen als containervervoer. In ons eerste oordeel komen wij al tot de conclusie dat Rickmers averij zal oplopen. ‘De vooruitzichten van Rickmers zijn niet realistisch.’ De OK-Score uitkomsten zijn zelfs onthutsend. Reeds vier jaar achtereen de allerslechtste OK-Klasse 10. ‘Onverbiddelijk, afgewezen. Ook omdat uit de jaarrekening een bedrag van 50 tot 80 miljoen niet te traceren valt. Alle mooie woorden ten spijt is dit een tent met een bak schuld, een schuld die in de toekomst niet meer te financieren valt. Ondanks het mooie coupongebaar zou ik deze kruik aan mij voorbij laten gaan.’ zo luidde ons advies. De eerste anderhalf jaar lijkt er nog geen vuiltje aan de lucht en wordt de rente op de obligatie netjes uitbetaald, maar dan. In november 2014 zitten de banken en Rickmers met elkaar om tafel om de schuld te herstructureren. Kort daarvoor had Rickmers de bestaande lening nog met 25 mln euro opgehoogd naar 275 mln euro. Beleggers worden zenuwachtig en doen de obligaties in de verkoop. Nadat Rickmers in januari 2015 een geruststellende update geeft over de positieve onderhandelingen met de banken, herstellen de obligaties zich. Begin april verhoogt het Duitse ratingbureau Creditreform de kredietstatus van Rickmers zelfs nog met een frutseltje, van CCC+ naar B-. Eind november 2015 laait de veenbrand weer op. Rickmers moet 300 miljoen euro afboeken. De onderneming houdt vol op schema te liggen, maar als in januari 2016 de obligaties opnieuw een schuiver maken komt Rickmers met een inderhaast opgesteld persbericht: ondanks de moeilijke marktomstandigheden is er niets aan de hand, alles is onder controle. In 2016 ziet de zeetransportsector zich geconfronteerd met voortdurende stagnatie van de wereldwijde handel. Daarbij doet overcapaciteit de industrie de das om. Eind augustus vraagt de grootste reder van Zuid-Korea, Hanjin, surseance van betaling aan, enkele dagen later gevolgd door een faillissement. Als vlak daarna de Singaporese dochter van Rickmers de rentebetaling op een obligatie opschort, belandt ook de obligatie van Rickmers zelf op een nieuw dieptepunt. Wat voor de obligaties Rickmers geldt, geldt ook voor de meeste andere leningen. Door de snelheid waarmee de dalingen zich voltrekken hebben beleggers geen tijd om nog weg te komen, met alle financiële drama’s van dien. Inmiddels staat het OK-Score Wereld Rente Dividendfonds (beleggend in Bonds) voor dit jaar op 11% rendement. Bovenstaand verhaal is de bewerking van Willem Okkerse van een recent artikel van  Ron Boer, partner Het Effectenhuis Commissionairs in Amsterdam.   Hcc Beleggen interessegroep Noordbeleggen groep Noordbeleggen is gestart in maart 2006 rond het beleggingsprogramma Vestics. Inmiddelszijn wij verder gegaan in de boeiende wereld van het beleggen. Zo doen we onze beleggingen op individuele basis en komen zo'n vijf keer per jaar bijeen. Het zijn 'interactieve' bijeenkomsten waarin nieuwtjes en ervaringen onder het genot van een kopje koffie worden uitgewisseld. Naast het bespreken van het vaste onderwerp: de 'echte' portefeuille, komen ook onderwerpen als: ervaring met broker software, handelssystemen, indicatoren, werking van opties/turbo's enz aan bod. Met als rode draad: Selecteren van Aandelen. Selecteren van Opties. Werking en selectie van Turbo's Selecteren van Beleggingsfondsen Benieuwd? Kom kom gerust een keer kijken of het iets voor je is. Mail voor meer info naar Ben Rietveld Dividenden een veel te grote verleiding Bron:  Ronald Kok, Analist.nl De hype rondom dividendaandelen is al jaren zeer misplaatst. Beleggers trappen jaarlijks nog en masse in de meest bekende value trap die er in beleggingsland te vinden is. Dit zijn de sceptische woorden van fondsmanager Rupert Rucker van Schroders Focus niet alleen op dividendrendement ”En natuurlijk levert het dividendrendement op de langere termijn zeer significant deel van het totaalrendement op” zo stelt Rucker. ”Maar beleggers lijken maar al te vaak verleid te worden door relatief hoge dividendrendementen, maar dit is doorgaans niet voor niets” zo waarschuwt hij. Het is volgens hem zeer kort door de bocht en roekeloos door puur naar de hoogtes van de dividendrendementen te kijken. Voorbeelden van rampscenario’s zijn er te over volgens hem waar bij hij onder andere naar de drama’s rondom Tesco en KPN verwees. Dividendpaniek is goed koopmoment Waar beleggers vaak en masse naar de nooduitgang rennen als een bedrijf aankondigt om haar dividend te verlagen of zelfs in te trekken reageert Rucker vaker precies andersom. Hij noemt dividendverlagingen of dividendstakingen zelfs hele goede koopmomenten omdat dan als het ware de aandelen vaak massaal gedumpt worden. Hij noemt dit zelfs een ‘perfect storm’ omdat 1 bedrijven de tering naar de nering zetten en flink aan kosten gaan besparen en 2 dat beleggers het aandeel flink dumpen op de markten. Beleggers moeten echter wel een langere adem hebben want volgens Rucker duren saneringsperiodes bij bedrijven toch zeker zo’n 5 jaar. Als voorbeeld hiervan noemt hij Tesco dat jaren terug zwaar in de problemen kwam, daardoor haar dividend stopte en waardoor het aandeel dus ook omlaag kelderde. Na verloop van tijd kwam er het herstel en bleek het leed alweer gauw geleden en werden ook de dividendbetalingen weer hervat. Analist.nl Nieuwsdienst: +31 084-0032-842 nieuws@analist.nl   Particuliere beleggers delen flink tik uit aan experts. Bron:  Corné van Zeijl, Actiam Het optimisme is weer helemaal terug. Dat komt vooral door het enthousiasme wat de Trump plannen te weeg hebben gebracht. Ook december is meestal wel een goede maand. NB de gestegen rente, met name in de US, kan natuurlijk ook wel een dingetje worden. Met de overwinning van Trump is het optimisme onder de experts weer terug. De fiscale stimulansen van Trump zullen goed zijn voor de economie en de beurs. Daarnaast is december meestal wel een mooie maand. Ook Italië werd even onder de loep genomen. Of zoals een expert zei “Iedereen is bang voor Italië, dus dat zal wel weer meevallen”. Verder hebben we natuurlijk nog de FED rentevergadering, maar daar had iemand het over. Die stijging lijkt een zekerheidje. Er wordt tenslotte een 100% kans ingeprijst. Van de ECB verwachten enkele experts dat het met 6 maanden wordt verlengd. Ik was van de week in Londen en daar verwacht men dat ook. Er was een expert die het bijna perfect had voorspeld. Ik herhaal even zijn letterlijke worden : “Trump wint maar het tegenovergestelde gebeurd van wat iedereen verwacht. Na in eerste instantie een kleine schrikreactie stijgt de Dow Jones naar een All Time High. Reden: de rente stijgt en er wordt gedraaid uit obligaties richting aandelen.” Alsof de man een glazen bol had. optimistisch 51% neutraal 25% pessimistisch 24% --- 27% Ook het lange termijn optimisme is weer een flink stuk hoger. Voor een dergelijk optimisme moeten terug het begin van het jaar. optimistisch 37% neutraal 43% pessimistisch 21% --- 16% Dramatische portefeuille keuzes De portefeuille keuzes van experts waren dramatisch. Een fictief long / short fonds was de afgelopen jaren mooi aan het stijgen, maar in november was men in staat om het slechtste aandeel bij de toppers te zetten, (Ahold -11%). Ook KPN had men beter weg kunnen laten (-9%) En dat terwijl men een van de betere aandelen juist bij de floppers had neergezet, (Arcelor +16%). Per saldo zou een dergelijk fonds 4,5% hebben verloren. De particuliere beleggers hadden juist een top maand. Zij hadden AEGON bij de toppers gezet (+22%). Hun fonds steeg met 7,3%. We kunnen dus stellen dat de IEX lezers de experts hebben ingemaakt. Hoewel ze nog een hoop uit het verleden hebben goed te maken. De expert die het novemberscenario perfect had voorspeld was AEGON long gegaan (+22%) en Gemalto short (-3%). saldo stemmen perf floppers GALAPAGOS 6 0,8% AHOLD 5 -10,5% ING 4 7,1% KPN 4 -8,5% --------- gemiddeld 5,5% ARCELORMITTAL -10 16,1% UNIBAIL-RODAMCO -5 -4,0% ROYAL DUTCH SHELL -4 5,6% AKZO NOBEL -2 -0,2% PHILIPS -2 -1,2% UNILEVER -2 -0,8% WOLTERS KLUWER -2 -3,5% --------- -2,3% aex 2,8% AEGON nu ook favoriet bij experts, Arcelor weer top flopper Voor de komende maand hebben de experts ook AEGON bij de toppers gezet. Samen met ING (5) en Ahold (4). Verder zijn er veel lage beta aandelen, zoals Heineken en Unilever. ArcelorMittal staat wederom bovenaan, gevolgd door Royal Dutch Shell en Unibail. saldo stemmen perf floppers AEGON 6 ING 5 AHOLD 4 GEMALTO 3 HEINEKEN 3   UNILEVER 3       ARCELORMITTAL -9 ROYAL DUTCH SHELL -5 UNIBAIL-RODAMCO -3 ABNAMRO -2 ALTICE -2 NN -2 PHILIPS -2 Deze maand deden er 63 experts aan de enquête mee, waarvoor mijn dank.   Over Trump, inflatie en de dollar Bron:  Hendrik Oude Nijhuis Beleggers zijn soms onnavolgbaar. Toen duidelijk werd dat Republikein Donald Trump de verkiezingen zou winnen raakten aandelen wereldwijd in vrije val. Voor de Amerikaanse en de Europese aandelenbeurzen stonden openingsverliezen van zo'n 5% in het verschiet. De Japanse Nikkei sloot de dag af met een verlies van 5,3% en na stevige verliezen bij opening van de beurzen in Europa keerde het sentiment alweer. De tien beursdagen die volgden waren voor aandelen de beste in jaren. De Amerikaanse beurzen bereikten zelfs nieuwe records. Vrijwel geen deskundige of tv-station die de overwinning van Trump had zien aankomen. En vrijwel geen beursanalist die had voorzien dat wanneer Trump zou winnen aandelen en de dollar zouden stijgen, laat staan zo fors. Inflatiepresident Waar de Amerikaanse centrale bank waarschijnlijk nog dit jaar de rente zal verhogen lijkt de nieuwe regering onder aanvoering van Trump door middel van overheidsbeleid de economie juist extra te willen stimuleren. Dit onder meer door belastingverlagingen voor bedrijven en door investeringen in infrastructuur.  Het verwachte beleid van Trump stuwt de inflatie en in anticipatie hierop deden beleggers obligaties in de uitverkoop waardoor de rente is gestegen. De koers van een obligatie en de rente bewegen omgekeerd: dalen obligaties in koers dan stijgt de rente. Een hogere rente maakt de Verenigde Staten voor beleggers extra aantrekkelijk en vandaar dat de dollar is gestegen ten opzichte van andere valuta. Een sterke dollar vormt zelf overigens weer een rem op de inflatie in de Verenigde Staten. Goed beschouwd kan gesteld worden dat Trump de Amerikaanse inflatieverwachtingen al stuwt en via de sterke dollar inflatie reeds wordt geëxporteerd. Valutakoersen laten zich heel lastig voorspellen en de vraag is of beleggers er verstandig aan doen dit te proberen. Vanwege het effect van communicerende vaten bewegen valutaparen zoals de euro en de dollar veelal in een bepaalde bandbreedte: is de dollar duur en de euro goedkoop dan vormt dit een stimulans voor de Europese economie, en omgekeerd geldt uiteraard hetzelfde. Valutarisico’s Hendrik Oude Nijhuis Auteur, oud bestuurslid HCC Beleggen en BSC Duitenberger. Oprichter Warrenbuffet.nl Hendrik Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in ‘s werelds beste beleggers. Hij is medeoprichter van Beterinbeleggen.nl en zijn bestseller over Warren Buffett is via de website http://www.warrenbuffett.nl/ gratis beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen. In navolging van Warren Buffett focussen aandelenbeleggers beter niet zozeer op macro-economische zaken en valutakoersen maar vooral op individuele bedrijven en de waarderingen daarvan. Sterke en op aandeelhouderswaarde gerichte bedrijven zijn vooral in de Verenigde Staten te vinden waar men meer dan in Europa en Japan op creatie van aandeelhouderswaarde is gericht. De valutarisico's van het beleggen in Amerikaanse aandelen zijn overigens vaak kleiner dan verondersteld. Dit komt doordat vaak een behoorlijk deel van de omzet buiten de Verenigde Staten zelf behaald wordt. Ter indicatie: voor de bedrijven die deel uitmaken van de S&P 500 gaat het om bijna de helft van de totale omzet. Records zijn normaal Gestuwd door de onderliggende waardecreatie tenderen aandelenbeurzen uiteindelijk opwaarts. De records van de Amerikaanse beurzen zijn dan ook geen aanleiding om aandelen voorlopig te mijden. En zelfs al zijn aandelenmarkten overgewaardeerd dan nog zijn er vaak voldoende individuele aandelen te vinden die wel aantrekkelijk gewaardeerd zijn. De Dow Jones bereikte onlangs voor het eerst het niveau van 19.000 punten. Uitgaande van een rendement van 6% tot 6,5% per jaar - ongeveer in lijn met rendementen uit het verleden - staat deze index aan het einde van Trump's eerste presidentstermijn op een niveau van circa 25.000 punten. Dit lijkt misschien optimistisch gedacht maar goed beschouwd is zo'n niveau dan eigenlijk heel normaal... Hendrik Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in ‘s werelds beste beleggers. Hij is medeoprichter van Beterinbeleggen.nl en zijn bestseller over Warren Buffett is via gratis beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen.   Hcc Beleggen interessegroep Computerbeleggersgroep-ZH   Computerbeleggersgroep-ZH Sinds de oprichting in 2002 houden wij ons bezig met “Beleggen met behulp van de computer”. Het accent ligt daarbij op het vergroten van de kennis van het ontwikkelen en exploiteren van handelssystemen. Deze zijn vooral gebaseerd op methoden uit de kwantitatieve en statistische analyse. Uiteraard wordt daarbij ook aandacht besteed aan ondersteunende software. Regelmatig besteden we echter ook aandacht aan andere vormen van beleggen zoals Fundamentele analyse. Daarbij gaan we altijd uit van het beschrijven en bespreken van een gestructureerde aanpak die gebaseerd is op objectieve grondslagen.  Wij komen 9 keer per jaar bijeen. Afwisselend in Berkel & Rodenrijs en Delft. Klik hier voor meer info    Contactadres: janroozenburg@kpnplanet.nl Winnaars en verliezers onder het beleid van Trump Bron:  Robert van den Oever, Morningstar , 16 november, 2016 Welke sectoren kunnen profiteren van het beleid dat de aankomende Amerikaanse president Donald Trump voor ogen heeft? En welke sectoren zullen daar onder te lijden hebben? Morningstar weegt de potentiele winnaars en verliezers. Het directe effect van de verkiezing van Donald Trump tot 45e president van de Verenigde Staten is verwaarloosbaar, aangezien Morningstar analyses maakt voor de lange termijn, gebaseerd op de fundamentals van bedrijven en sectoren. Maar wijzigingen in het beleid die de aankomende nieuwe president voorstaat, kunnen de komende jaren wel effect gaan hebben op sectoren, afhankelijk van de accenten die Trump legt. Op basis van zijn eerdere uitspraken is een beeld te vormen van waar hij tijdens zijn presidentschap meer aandacht aan wil geven. Bijvoorbeeld investeren in infrastructuur. Of het – al dan niet deels – ongedaan maken van Obamacare, de collectieve zorgverzekering die officieel Affordable Care Act heet. En niet te vergeten Trumps wens om de belastingen te verlagen, voor burgers en voor bedrijven. Achterstallig onderhoud Als de investeringen in wegen, bruggen en spoorlijnen inderdaad gaan toenemen, dan kan de staalsector en de bouw profiteren. De staalbedrijven lieten afgelopen week direct na Trumps verkiezingsoverwinning al een duidelijke rally zien. Trump heeft voorgesteld om in de komende 10 jaar zo’n 1 biljoen dollar te investeren in achterstallig onderhoud. Dat geld heeft hij niet, maar hij mikt op een model waarbij private partijen mee investeren in ruil voor een terugverdienmogelijkheid, zoals tol heffen op een nieuwe weg. Die nadruk op publiek-private samenwerking betekent volgens Morningstar veel onzekerheid en vraagtekens over de haalbaarheid. Het is dus lang geen uitgemaakte zaak dat bedrijven hier snel en veel van kunnen gaan profiteren. Grondstoffen In samenhang met de te verwachten investeringen zullen ook de bedrijven die te maken hebben met grondstoffen profiteren, zoals mijnbouwers, en de grondstoffen zelf. Met name koper zette na de verkiezingen de rally voort die het al beleeft sinds eind oktober. Maar Morningstar-analist Jeffrey Stafford maant beleggers tot kalmte. Het is volgens hem onwaarschijnlijk dat Trumps plannen de vraag naar koper merkbaar zullen doen toenemen op de lange termijn. Zo veel koper hebben investeringen in infrastructuur immers niet nodig. Gezondheidszorg Eventuele wijzigingen in het beleid voor de gezondheidszorg kunnen grote gevolgen hebben. Als de Affordable Care Act geheel of gedeeltelijk ongedaan gemaakt wordt, dan vallen zo’n 20 miljoen nieuwe verzekerden weer uit het systeem. Dat zou het omzetvolume drukken van de zorgbedrijven die de medicijnen en zorghulpmiddelen leveren. Het is nog onduidelijk of de hele Act van tafel gaat, of dat die wordt aangepast. Volledig intrekken lijkt Morningstar-analist Damien Conover onwaarschijnlijk, aangezien de wet voor sommige groepen juist voordelig heeft uitgepakt. Wijzigingen kunnen negatieve gevolgen hebben voor bedrijven als er minder vraag naar zorg en zorgproducten komt. De andere kant van de medaille is dat als er geen Act is, er ook een deel regulering wegvalt. Die regulering zou in de praktijk lagere prijzen en lagere marges voor de zorgbedrijven betekenen. Het risico op prijsverlagingen is nu kleiner dan het zou zijn geweest onder een regering-Clinton. Analist Conover heeft de Fair Value berekeningen voor de healthcare-bedrijven die hij volgt vooralsnog ongemoeid gelaten, aangezien de impact van de Republikeinse plannen nog niet in te schatten is. Vrij personenverkeer in gevaar? Morningstar neemt ook de softwarebedrijven in ogenschouw vanwege Trump, want hij wil de immigratie beperken, of met voorwaarden omkleden. Dat kan een effect hebben op de grote softwarebedrijven die voor hun personeelsbestand putten uit de hele wereld. Vrij personenverkeer is voor die bedrijven van levensbelang om de juiste ontwikkelaars aan te kunnen trekken en vast te houden. Onder Trump is dat straks wellicht minder vanzelfsprekend dan nu. Invoerheffingen Wat de industriebedrijven betreft kunnen de autobedrijven last krijgen van Trumps protectionsme. Direct na de verkiezingsuitslag moesten de automultinationals al een flinke veer laten. De autoconcerns vrezen Trumps ideeën over het aanpassen van internationale handelsverdragen en dat leidt tot grote onzekerheid in de auto-industrie. De Europese en Japanse autobouwers zouden geconfronteerd kunnen worden met invoerheffingen. Defensie-uitgaven Trump wil meer spenderen aan defensie. Naar verwachting zal het defensiebudget van de VS stijgen naar boven 650 miljard dollar in 2019, vergeleken met 583 miljard dollar die de regering-Obama heeft begroot voor 2017. Ook heeft hij de Europese NAVO-bondgenoten opgeroepen om hun defensie-uitgaven op te schroeven en zich te houden aan de afspraak dat ze 2% van hun bruto binnenlands product uitgeven aan defensie. Veel Europese NAVO-landen geven minder uit dan 2% en Trump heeft dat bekritiseerd. Hij vindt dat die landen te makkelijk de rekening naar de VS schuiven. Grensoverschrijdend Bij de defensieve consumentengoederen zullen de fundamentals niet veranderen, maar wel zijn andere factoren van invloed, zoals wisselkoerseffecten. Bedrijven met een blootstelling aan Mexico, door aldaar gevestigde dochterbedrijven bijvoorbeeld, kunnen invloed ondervinden van de dalende Mexicaanse peso. Maar dat zijn kortetermijneffecten. Een ander effect ligt op de loer voor bedrijven die hun productie hebben uitbesteed naar China. Trump wil dat werk en die banen terughalen naar de VS, dus wijziging van handelsverdragen of importvoorwaarden kunnen zulke bedrijven hinderen. Voor Morningstar blijft de kwaliteit van bedrijven met een Economic Moat, ofwel langdurig concurrentievoordeel, vooropstaan. Samenvattend komen de aandelenanalisten van Morningstar op basis van de boven geschetste ontwikkelingen tot het volgende lijstje met winnaars en verliezers: Volatiliteit leidt tot koopkansen In algemene zin stellen de Morningstar-aandelenanalisten dat de verkiezingsoverwinning van Trump vooralsnog tot meer volatiliteit op de markten kan leiden, zolang nog niet duidelijk is wat zijn beleid precies gaat inhouden. De dips op de beurzen die de volatiliteit met zich meebrengt, kunnen beleggers gebruiken om kansen te benutten tegen aantrekkelijke waarderingen. Lees meer: - Trump president: Morningstar analyseert de gevolgen   Hcc Beleggen interessegroep CoSA CoSA, Computerondersteunde Selectie van Aandelen, gebaseerd op fundamentele analyse van bedrijven. Er wordt primair gekeken naar omzet, nettowinst, eigen vermogen, dividenden en winst per aandeel om de kwaliteit van een bedrijf te bepalen. Pas als het bedrijf kwalitatief aan minimum eisen voldoet wordt er naar de koersen gekeken. Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina (klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter: Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling.   Risico’s van crowdfunding mogelijk onderschat Bron: Redactie De Autoriteit Financiële Markten (AFM) evalueert momenteel de crowdfundingvoorschriften die per 1 april 2016 zijn geïntroduceerd. De evaluatie bestaat uit verschillende consumentenonderzoeken en een consultatieronde. Deze onderzoeken worden uitgevoerd in samenwerking met crowdfundingplatformen. Voorlopige bevinding Op basis van de eerste uitkomsten komt de AFM tot de voorlopige bevinding dat een deel van de investeerders de risico’s van crowdfunding onderschat. Een groep investeerders schat de kans op mislukking van een project in op minder dan 2,5%. Crowdfunding (ook wel publieksfinanciering genoemd) is een alternatieve wijze om een project te financieren. Om een project te financieren gaan ondernemers in de meeste gevallen naar de bank om een kredietaanvraag te doen en zo startkapitaal te verkrijgen. Crowdfunding verloopt echter zonder financiële intermediairs, maar zorgt voor direct contact tussen investeerders en ondernemers. Crowdfunding gaat in principe als volgt: een groep of persoon, dat kan zowel een ondernemer als particulier zijn, wil een project starten, maar heeft onvoldoende startkapitaal. Om dit kapitaal te verwerven biedt hij of zij het project aan (bijvoorbeeld op een platform op het internet) en vermeldt het benodigde bedrag erbij. Op deze manier kan iedereen investeren in het project. Het idee erachter is dat veel particulieren een klein bedrag investeren en dat deze kleine investeringen bij elkaar het project volledig financieren. Dit in tegenstelling tot bankkredieten en grootinvesteerders, waarbij er sprake is van slechts één of enkele investeerders die een groot bedrag inbrengen. Deze kleine investeerders noemt men the crowd het Engelse woord voor de mensenmassa. Op sommige crowdfunding-websites gaat het geïnvesteerde geld niet direct naar het project, de ondernemer ontvangt het geld pas als (ten minste) 100% van het bedrag binnen is. Indien deze 100% niet wordt behaald krijgen de investeerders hun geld terug of worden toegezegde investeringen niet geïncasseerd. Lees meer op Wikipedia Dat lijkt, op basis van de huidige kennis, geen realistische inschatting. Daarnaast acht ongeveer 40% van de respondenten de risico’s van crowdfunding lager dan die van beleggingsfondsen én aandelen. De risicokwalificatie die het crowdfundingplatform aan een project geeft, vindt de consument belangrijk. De  investeerder zal zelf dan ook een gedegen analyse zal moeten doen. De AFM erkent dat er aanleiding is om zelf scherper te kijken naar de wijze waarop de platformen projecten beoordelen en hoe ze klanten daarover informeren. Net als bij het beleggen in andere productcategorieën, is het ook voor crowdfundbeleggen van belang dat er verantwoord wordt geïnvesteerd door consumenten. Investeren in crowdfunding kan een mooi rendement opleveren. De risico’s nog onduidelijk. De AFM raadt consumenten aan een verantwoord deel van hun vermogen in crowdfunding te investeren en dit te spreiden over meerdere projecten. Als richtlijn hanteert zij maximaal 10% van het vrij belegbaar vermogen. De AFM komt tot de voorlopige conclusie dat crowdfunding-investeerders regelmatig een hoger percentage van hun vrij belegbaar vermogen investeren in crowdfunding. Doel van de evaluatie Met de recente consumentenonderzoeken beoogt de AFM de effectiviteit van het toezicht op de crowdfundingsector en de werking en voorschriften te verbeteren. De AFM krijgt hiermee inzicht in de ontwikkelingen van crowdfunding, de daaraan gelinkte risico’s, en onderzoekt of de huidige voorschriften en regelgeving hiertoe effectief zijn. De AFM onderzoekt daarnaast ook de eventuele kosten van de voorschriften. Die kunnen bijvoorbeeld bestaan uit drempels die consumenten ervaren of administratieve lasten van platformen. Tevens worden stakeholders opgeroepen om input aan te dragen. Voor meer info zie website AFM. De rapportage van de volledige evaluatie wordt in het voorjaar van 2017 verwacht.   Consument of participant? Bron: Redactie HCC Beleggen De HCC Beleggen organiseert een aantal activiteiten. De bekendste activiteiten die wij organiseren zijn de beleggerssymposia, die we tweemaal per jaar houden in De Bilt, de regiogroepen en deze nieuwsbrief. Een toenemend aantal mensen wil ook aktief meedoen. En dat Kan. Voor de organisatie van onze symposia zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die een bijdrage willen leveren aan de totstandkoming hiervan. Het is niet alleen leuk om dergelijke evenementen te organiseren, maar het is ook een ideale gelegenheid om je netwerk uit te breiden met interessante contacten. Bestuursleden gezocht Bestuursleden worden telkens voor een vaste periode benoemd met een maximum van 2 periodes en om die reden zijn wij op zoek naar mensen die bereid zijn de kar te trekken. Redactieleden gezocht Voor de nieuwsbrief en de website zijn wij dringend op zoek naar mensen die de nieuwsbrief en/of website redactioneel willen beheren en/of het aandurven een column, een  artikel of  recensie te schrijven. Webmaster gezocht Voor de website zijn wij dringend op zoek naar mensen die de website willen beheren. Zonder deel uit te maken van de organisatie kunt u vanzelfsprekend ook meedoen aan één van de Regio- of Belangstellingsgroepen. Maar ook andere dingen doen zoals het geven van een aardige lezing,  met anderen handelsstrategieën uitwerken, software onder de knie krijgen of gewoon een groep vormen waarmee je samen de markt analyseert/bespreekt, behoort tot de mogelijkheden. Ben jij enthousiast, wil je niet alleen consumeren maar ook participeren, neem dan per email contact op met het HCC Beleggen bestuur  of met de redactie    HCC beleggen Website HCC beleggen Vacatures Adverteren Downloads Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst.

5 december 2016

Nieuwsbrief20161101

.. November 2016 Stilte voor de storm Wat hebben we aan de koers/winst-verhouding? Rendement en Risico en Crowdfunding Experts in de ban van Trump Biotech, moet je daar nu nog in beleggen? Factorbeleggen: op zoek naar de steen der wijzen Het Lindy-effect Consument of participant? .. Stilte voor de storm Bron:  Frans Schreiber, voorzitter Hcc-Beleggen Het 67e symposium afgelopen maand 8 oktober, georganiseerd door onze kommissie, had het thema “Stilte voor de storm”. En dat was goed bedacht !. Op dit moment teisteren meer dan ooit veel onzekerheden de markten. Het beleid van de ECB, zal dat voortgezet worden of wordt de stroom van gratis geld naar de markt gestopt? Wat zal er in Amerika gebeuren, wordt Trump gekozen, die pleit voor een “nationalisatie”  van Amerikaanse belangen, of komt Hilary in het witte huis, belaagd met emails waaruit blijkt dat ze dubbele belangen heeft. In december heeft Italië een referendum, waarbij de bevolking mag kiezen of ze voor de hervormingen in de economie zijn of niet? En als ze dat niet zijn, wat gebeurt er met de Italiaanse leningen? Onze kommissie heeft er niet veel vertrouwen in, vandaar de titel. Om onze beleggers gedegen deze onzekere tijd in te laten gaan, waren veel gerenommeerde sprekers aangetrokken. Menno van Hoven brak de dag open met boeiend verhaal over de bouw uw eigen dividendmachine. In plaats van minder dan 1% op uw spaarrekening, kunt u volgens Menno betere aandelen kopen met een goed dividend. Als de aandelen zakken, dan stijgt het dividend rendement en wanneer u dan koopt, verdient u nog meer rendement! Vervolgens kwam Martijn Rozemuller aan het woord. Hij zegt dat beleggen door particulieren vooral geld kost doordat particulieren op verkeerde momenten handelen en het kost geld door professionals doordat deze een hoge beheervergoeding vragen. Daarom adviseert hij ETF’s, die weinig kosten hebben. Op deze manier spaar je wel tot 1% extra kosten uit op jaarbasis en dat geeft een hoger eindbedrag. Jim Tehupuring gaf een goed overzicht over ProBeleggen en hoe deze adviezen tot stand komen. Jim vindt technische analyse niet genoeg, het verhaal moet fundamenteel kloppen. Zo vindt hij ASML te duur en verkoopt deze, terwijl Rodamco onterecht is gezakt en deze koopt hij volop bij. Wouter Keller gaf een college over echt beleggen. Zijn modellen lopen terug tot begin 1900 en op basis daarvan kan hij precies uitrekenen wanneer je moet beleggen en waarin. Zijn nieuwe model Defensieve Asset Allocatie wordt gepubliceerd op academische websites en wordt volop gedownload. Ook de beleggers in de zaal hebben zijn model nagebouwd en zijn enthousiast over de resultaten. Als laatste kwam Aat Schornagel. De zaal zat bomvol, er kon geen belegger meer bij. Aat heeft zijn eigen theorie over dagopties, en die gaat dwars tegen de gevestigde studies in. Maar Aat kan het bewijzen, want hij handelt volop fors voor zichzelf en andere geïnteresseerden. "Put your money where your mouth is", is een gezegde in beleggersland en Aat volgt dit op en is een meester in dagoptie handel. Kortom, het was een leerzame en enerverende dag, ik hoop u volgende keer weer te zien Met een vriendelijke groet, Frans Schreiber, voorzitter Hcc-Beleggen.   Wat hebben we aan de koers/winst-verhouding? Bron:  Ronald Kok, Analist.nl Ronald Kok (RBA)  Financieel analist, entrepeneur en uitgever van o.a. Analist.nl Na zijn economie opleiding aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, VBA aan de VU  Universiteit van Amsterdam bleef hij zich verder specialiseren w.o. EFFAS , en  focust hij zich nu vooral op financiële analyse en de praktische toepasbaarheid van beleggingsstrategieën. Zijn aandachtsgebieden zijn vooral de Amerikaanse en Europese aandelen. Daarnaast focust Ronald zich ook op derivatenstrategieën, asset-allocatie en risicomanagement. Wat hebben we aan de koers/winst-verhouding? Wanneer we het over valuebeleggen hebben, horen we vaak al gelijk de term koers/winst-verhouding. Het zoeken op de Engelse term ‘price/earnings ratio’ levert zeker al ruim 28 miljoen pagina’s met resultaten op. Blijkbaar vinden beleggers dit dus een belangrijke ratio, maar is dat wel terecht? De koers/winst-verhouding staat uiteraard voor niets anders dan de huidige koers van het aandeel ten opzichte van de winst per aandeel. Dit klinkt heel eenvoudig maar wanneer wij in systemen als die van Bloomberg en Reuters kijken zien we al gauw een scala aan varianten. De beurskoers is uiteraard een eenvoudige maar welke winst per aandeel moeten we nu pakken? Die van vorig jaar, die over dit jaar (en dus nog onbekend is en uiteraard alleen maar geschat kan worden), of een historisch gemiddelde, met of zonder eenmalige baten/lasten et cetera. U leest het al met de term ‘winst per aandeel’ kunt u heel veel kanten op. Enorm veel varianten Dit enorme scala aan varianten biedt daarom veel ruimte voor datamining en datasnooping. Hiermee bedoelen we dat onderzoekers simpelweg hun definitie van de winst per aandeel aan kunnen passen zodat er betere uitkomsten komen. Dit is helaas van alle dag in de financiële wereld. Zo lezen we vaak dat bijvoorbeeld de ‘forward price/earnings-ratio’ over de periode 2010 tot en met 2015 een enorm voorspellende waarde had voor de oliesector. Wanneer we echter een andere periode of een andere sector zouden pakken zien we vaak weer totaal andere resultaten. Onze visie is dan ook om alles zo simpel mogelijk te houden en meer naar de nettowinst per aandeel te kijken en er geen varianten van gaan gebruiken. Robert J. Shiller Detroit, USA 29 maart 1946 Nobelprijs samen met Eugene Fama, Lars Peter Hansen in 2013 “voor de empirische analyse van de prijzen van activa” Veel kritiek is er verder ook op het feit dat de gebruikte winst per aandeel maar een momentopname is. Een bedrijf kan net veel activa verkocht of gekocht hebben en daardoor ontstaat al direct een  vertekend beeld van de winst; die door eenmalige baten en lasten enorm kan fluctueren. Het is daarom veel eerlijker om over een langere periode dan slechts 1 jaar naar de winst per aandeel te kijken. Eén van de meest betrouwbare varianten van de koers/winst-verhouding is daarom de CAPE-ratio (cyclical adjusted price/earnings ratio) die door de Amerikaanse professor (en Nobelprijswinnaar) Robert Shiller ontworpen is. Deze ratio kijkt niet alleen naar 1 winst per aandeel maar naar het gemiddelde van de afgelopen 10 jaar. Op deze manier worden éénmalige baten en lasten er uitgefilterd en krijgt u een veel beter beeld van de meer duurzame winst (of verlies) per aandeel van het bedrijf. Hoe lager de koers/winst-verhouding hoe goedkoper het aandeel? Zoals gezegd is de koers/winst-verhouding de beurskoers ten opzichte van de winst per aandeel. Het is doorgaans het credo dat hoe lager de koers/winst-verhouding is hoe goedkoper het aandeel is, en omgekeerd. Veel onderzoeken van de Amerikaanse aandelenmarkten laten vaak een dergelijk verband zien. Bron: Mebane Faber (mebfaber.com) De bovenstaande grafiek van de Amerikaan Mebane Faber laat inderdaad het negatieve verband zien: hoe lager de koers/winst-verhouding hoe hoger het rendement. En bij de hogere koers/winst-verhoudingen zien we zelfs negatieve rendementen ontstaan. Deze data gaat echter over de Amerikaanse aandelen en over de Europese aandelen zijn nog maar relatief weinig onderzoeken gedaan. We kijken daarom naar het artikel “Global value: building trading models with the 10-year CAPE” van Faber dat in augustus 2012 gepubliceerd werd. Voor dit onderzoek werd gekeken naar het nut van de CAPE-ratio voor 32 landen. Ook hier zien we een behoorlijk negatief verband tussen de hoogte van de CAPE-ratio en het opvolgende aandelenrendement. In de tabel hier ziet u dat dus de hogere rendementen vooral gerealiseerd werden door de aandelen met de lagere koers/winst-verhoudingen en de lagere rendementen (en ook de verliezen) werden voornamelijk door de aandelen met de hogere koers/winst-verhoudingen gerealiseerd. Er zit hier een jaar tussen het moment van de aandelenselectie en het gemeten rendement. Is de CAPE-ratio dan dus een gouden voorspeller? Nee absoluut niet. Integendeel kan het soms zijn, want wie in 2014 een mandje met de aandelen met de laagste CAPE-ratio’s had gekocht had in 2015 forse verliezen. Met de CAPE-ratio kunt u dus niet zomaar makkelijk de winnaars van de toekomst vinden. U moet dit meer zien als de aandelenvariabele met relatief de hoogste voorspelbaarheid in het verleden. Bij volgende bijdragen gaan we verder in op combinaties van variabelen (zoals die van Josef Piotroski en Josef Lakonishok.   Hcc Beleggen interessegroep Computerbeleggersgroep-ZH   Computerbeleggersgroep-ZH Sinds de oprichting in 2002 houden wij ons bezig met “Beleggen met behulp van de computer”. Het accent ligt daarbij op het vergroten van de kennis van het ontwikkelen en exploiteren van handelssystemen. Deze zijn vooral gebaseerd op methoden uit de kwantitatieve en statistische analyse. Uiteraard wordt daarbij ook aandacht besteed aan ondersteunende software. Regelmatig besteden we echter ook aandacht aan andere vormen van beleggen zoals Fundamentele analyse. Daarbij gaan we altijd uit van het beschrijven en bespreken van een gestructureerde aanpak die gebaseerd is op objectieve grondslagen.  Wij komen 9 keer per jaar bijeen. Afwisselend in Berkel & Rodenrijs en Delft. Klik hier voor meer info    Contactadres: janroozenburg@kpnplanet.nl Rendement en Risico en Crowdfunding Bron:  Ivo Feeke, Voordegroei B.V. Een belegger die al wat vermogen opgebouwd heeft en naar zijn beleggingsportefeuille kijkt, heeft natuurlijk een rendements- en risico vraagstuk. Deze stelt zich wellicht vragen of neemt de volgende punten in zijn afweging mee: Lage rente op spaarboekjes, zoektocht naar meer rendement; Diversificatie, kan een lening/financiering aan een (startende) ondernemer met een mooi of interessant idee spreiding aanbrengen in mijn beleggingen? Ik heb als belegger weinig impact op (AEX) beursgenoteerde en andere wereldwijd actieve bedrijven; Crowdfunding lijkt een relatief gemakkelijke, goedkope en snelle manier om financiering te verkrijgen; Investeerders voelen zich direct betrokken bij het bedrijf of de persoon die investeringsvraag heeft; Beleggers vinden het leuk, aantrekkelijk of leerzaam om op deze manier te investeren en beleggen; Ik zoek een eenvoudige en directe toegang tot de financiering van start-ups en bestaande MKB-bedrijven, of partijen actief in creatieve , zorg- en vastgoedsector; Als belegger wil ik op een bijzondere manier betrokken zijn bij de doelstelling van de geldvrager en/of hun inleg voor een deel als een gift zien of de projecten staan dichter bij persoonlijke drijfveren en de beleving van de belegger. Rendement Zo zijn bovenstaande punten en motivaties maar een deel van de veelvoorkomende vragen en afwegingen. Vanuit een pure beleggingsoptiek is rendement en risico bij veel beleggers nog steeds van doorslaggevend belang. En algemeen gezien kun je de categorie ergens tussen obligaties en aandelen plaatsen op de efficiënte grenslijn. Dit is natuurlijk afhankelijk van de vorm en rentepercentages/rendement als ook specifieke risico’s van aflossingen en terugbetalingen. Je ziet ook beleggingen aangeboden worden die meer weg hebben qua karakteristieken tussen aandelen en private equity. Duidelijk moet zijn dat er misschien op termijn wel, afhankelijk van volumes en wereldwijde groei, als instrument een nieuwe categorie zou kunnen ontstaan ten opzichte van de huidige in de wet opgenomen karakteristieken bij bijvoorbeeld de door AFM ontwikkelde Risicowijzer.1)  Het is belangrijk bij de keuze om een deel van het vermogen te beleggen in deze alternatieve categorie, dat deze past in het totale beleggingsplaatje. Zeker als er een emotionele connectie is, moet een belegger proberen rationeel een project/onderneming/ondernemer te beoordelen. En of de belegger als private lender zijn geld investeert en daardoor zijn asset allocatie verandert wanneer hij een belegging toevoegt aan zijn beleggingsportefeuille. Verhouding risico en verwacht rendement van MKB/Crowdfunding leningen ten opzichte van andere beleggingscategorieën. Risico's Net zoals bij andere assets is het belangrijk om te realiseren dat er risico’s verbonden zijn aan deze beleggingscategorie. Dit kunnen afhankelijk van de onderneming specifieke beleggingsrisico’s zijn die inherent zijn aan aandelenbeleggingen. Maar ook gelden nog andere risico’s dan bij beursgenoteerde aandelen. Denk hierbij aan: Operationele risico’s van platform: misschien enigszins vergelijkbaar met risico en track record van beheerders van fondsen. Faillissementsrisico: is ook hier net zo goed aanwezig en het is belangrijk om te zien wat er met de belegging zelf, de markt of de informatievoorziening gebeurt als het platform onverhoopt failliet zou gaan. De partij die financiering ontvangen heeft voldoet niet aan rente- en aflossingsverplichtingen: zeker als een belegger geld verstrekt in de vorm van een lening geldt ook hier, net als bij obligaties, dat tussentijds (of op het einde van de looptijd) rente en terugbetaling van kapitaal moet gebeuren. Zowel kwaliteit van belegging als platform: sommige platforms proberen de kwaliteit van de ondernemingen waarin belegd gaat worden te borgen met ratings en (externe) beoordelaars die risico’s en bedrijfsvoering analyseren en voorzien van een rapport. Verhandelbaarheid/liquiditeit: in vergelijking met beursgenoteerde beleggingen is het belangrijk om te beseffen dat het geïnvesteerde geld in een onderneming of project niet zomaar elke dag er uit gehaald kan worden. Er zijn verschillende platformen die ook voor wat betreft tussentijds kopen en verkopen een markt onderhouden waarbij beleggers hun investering opnieuw aan kunnen bieden aan andere geïnteresseerden. Dit is niet standaard altijd zo! Ref: 1) Zorgvuldig advies vermogensopbouw: risico, wijzer of niet? Artikel VFP 4 april 2011 F Husken & RGJ van Beek en https://www.afm.nl/~/profmedia/files/wet-regelgeving/beleidsuitingen/leidraden/risicoprofielen.ashx?la=nl-nl Aanbevelingen voor een betere aansluiting tussen beleggingen en risicoprofielen, September 2015.   Experts in de ban van Trump Bron:  Corné van Zeijl, Actiam De optimisten en de pessimisten waren vorige maand volledig in evenwicht. En dat goldt ook voor de beurs. De AEX ging met een hele bescheiden 0,1% omhoog. De aandelenkeuzes waren simpel uitstekend. De toppers stegen met 5,5%, terwijl de floppers met 2,3% daalden. Precies zoals het moet. Voor de komende maand blijft men erg terughoudend. Veel beursprofessionals waren in de ban van Trump. Blij als het straks 9 november is. Daarnaast is de stijgende rente een factor war iedereen het over heeft. Voor de komende maand zet men zijn geld in op Galapagos. Dit aandeel stond vorige maand nog bij de floppers. Van Arcelor kunt u maar beter afblijven. Unibail komt op de tweede plaats, vooral vanwege de angst voor een verder stijgende rente. Deze maand houden voor al de Amerikaanse verkiezingen de experts bezig. Men is er niet over uit welke kandidaat zal winnen. En welke koersreactie bij welke kandidaat hoort. Een mooie uitspraak van experts, die optimistisch was. All bets are off als Trump wint. Een tweede belangrijke ontwikkeling waar belegger zich mee bezig houden is de ontwikkeling van de rente. Er werd zelfs al de vergelijking met  1987 getrokken, toen ook stijgende aandelen koersen gepaard gingen met een stijgende rente. Een laatste vermeldenswaardige factor is de relatief goed winstontwikkeling. Het cijfers seizoen is tot dusverre best redelijk. Per saldo is er een miniem optimisme waarneembaar op de korte termijn. 40% denkt dat de AEX zal stijgen en 33% verwacht een daling. Maar het is nog steeds ver onder het gemiddelde. optimistisch 40% neutraal 26% pessimistisch 33% --- 7% Ook voor de lange termijn zijn de verwachtingen erg terughoudend. En ver onder het lange termijn gemiddelde. En dezelfde factoren worden aangehaald. optimistisch 32% neutraal 42% pessimistisch 26% --- 5% Goede aandelenkeuzes in oktober Voor de aandelenkeuzes was het wederom een hele mooie maand. Vooral Randstad deed het uitstekend. Ook aan de short kant werden goed gescoord. 3 van de 4 floppers gingen naar beneden. Alleen jammer dat ook ABNAMRO er bij stond. In een stijgende rente omgeving doen bank aandelen het goed en dus ook ABNAMRO met een plus van maar liefst 14,1%. Een fictief hedgefonds van de particuliere beleggers liet per saldo een verlies van 1,3% zien. Zij hadden ING en ABNAMRO bij de floppers staan. saldo stemmen perf floppers ROYAL DUTCH SHELL 4 2,4% KPN 3 0,5% RANDSTAD 3 15,7% SMBO 2 3,5% --------- 5,5% GALAPAGOS -4 -2,6% GEMALTO -4 -13,2% WOLTERS KLUWER -4 -7,5% ABNAMRO -3 14,1% --------- -2,3% aex 2,8% Galapagos duidelijk favoriet, Arcelor niet Voor de komende maand is Galapagos opvallend van flopper naar de topper gegaan. 6 experts denken dat het de grootste stijger zal worden. Verder zijn Ahold, KPN en ING favoriet. Men vindt duidelijk Arcelor Mittal te ver gestegen en te veel op de muziek van de stijgende ijzer erts prijzen vooruit gelopen.  In een stijgende renteomgeving moet je geen onroerend goed aandelen hebben. Ondanks dat de koers van Unibail daardoor al met bijna 10% is gedaald afgelopen maand, staat dit aandeel met overtuiging op nummer 2 . Op nummer 3 staat Shell en dan volgt een flinke lijst met aandelen die allen per  saldo twee flop stemmen hebben gekregen. saldo stemmen perf floppers GALAPAGOS 6 AHOLD 5 ING 4 KPN 4             ARCELORMITTAL -10 UNIBAIL-RODAMCO -5 ROYAL DUTCH SHELL -4 AKZO NOBEL -2 PHILIPS -2 UNILEVER -2 WOLTERS KLUWER -2 Aan de enquête deden 57 experts mee.   Hcc Beleggen interessegroep Noordbeleggen groep Noordbeleggen is gestart in maart 2006 rond het beleggingsprogramma Vestics. Inmiddelszijn wij verder gegaan in de boeiende wereld van het beleggen. Zo doen we onze beleggingen op individuele basis en komen zo'n vijf keer per jaar bijeen. Het zijn 'interactieve' bijeenkomsten waarin nieuwtjes en ervaringen onder het genot van een kopje koffie worden uitgewisseld. Naast het bespreken van het vaste onderwerp: de 'echte' portefeuille, komen ook onderwerpen als: ervaring met broker software, handelssystemen, indicatoren, werking van opties/turbo's enz aan bod. Met als rode draad: Selecteren van Aandelen. Selecteren van Opties. Werking en selectie van Turbo's Selecteren van Beleggingsfondsen Benieuwd? Kom kom gerust een keer kijken of het iets voor je is. Mail voor meer info naar Ben Rietveld Biotech, moet je daar nu nog in beleggen ? Bron:  Jan Kolkman, Stockpicker-Signaal, 25 oktober 2016 Wanneer je daarover nadenkt zeg je al gauw: deze sector heeft een prachtige performance laten zien met een stijging van meer dan 600 procent in de laatste tien jaar voor de Nasdaq Biotech Index. Sindsdien laat de sector het wat afweten. TICKER NAAM LAAGSTE IN 10 JAAR HOOGSTE DAARNA % WIJZIGING KOERS NU % WIJZIGING SINDS HOOGSTE ^NBI NASDAQ BIOTECH INDEX 590.26 4194.87  PLUS  610,7 % 2788.28 MINUS  33.5 % GEN.CO GENMAB 23.23 1294.00 PLUS  5470.4 %  1147.00 MINUS  11.4 % GLPG.AS GALAPAGOS 10.00 66.19 PLUS  561.9 % 59.99 MINUS  9.4 %    Een switch? Je kunt je afvragen of je er goed aan doet zo’n high performer als Genmab er uit te gooien en in de plaats daarvan wat andere biotech-aandelen op te pikken die wat achtergebleven zijn in de periode dat sommige het zo goed deden. Ik ben van mening dat er voor Genmab nog steeds goede mogelijkheden zijn. Het is wel een bedrijfstak waarin de volatiliteit groot is, dat wil zeggen dat de koersen forse uitslagen laten zien. Aan de andere kant kun je je afvragen waarom een aandeel als Genmab het zo goed heeft gedaan. Het antwoord is naar mijn mening dat het bedrijf goede resultaten heeft laten zien, en daarmee de Food and Drug Administration (de FDA), de Amerikaanse toezichthouder, heeft overtuigd, een goede kaspositie heeft en (het belangrijkste van allemaal) een brede pijplijn heeft aan medicijnen in ontwikkeling. Waarom is een ruime kas zo belangrijk? Een biotech met een interessante pijplijn, die krap bij kas zit, heeft dan niet de mogelijkheid al zijn noodzakelijke onderzoeken zelf te bekostigen. Het risico dat het bedrijf dan loopt is dat een farmareus een bod uitbrengt, dat gezien de mooie pijplijn wel heel erg laag is. Waarom zoveel nadruk op biotech? Wat is de oorzaak dat er in de selectie van interessante aandelen van Stockpicker-Signaal zo vaak bedrijven zitten die medicijnen ontwikkelen met dikwijls de focus op kanker ? We worden steeds ouder. En hoe ouder een lichaam, hoe groter de kans op biologische afwijkingen die tot kanker kunnen evolueren. De strijd daartegen is de laatste jaren versneld en dat zal de levensverwachting de komende jaren gevoelig verlengen. In het Belgische tijdschrift Knack schreef Michel Vandersmissen onlangs een interessant artikel met de titel ‘In de toekomst zullen veel mensen twee of drie kankers krijgen èn overleven’. Waardoor worden die felle koersfluctuaties veroorzaakt ? Bedrijven in de biotech komen nogal eens met spectaculair nieuws, waardoor een bepaalde ziekte beter behandelbaar zal zijn. Maar dit soort bedrijven doet dan ook duizenden proeven in hun zoektocht naar een goed medicijn. En de praktijk leert dan zo’n 92 procent van die proeven niet succesvol is. Van de tests die wel aan de verwachtingen voldoen bereikt slechts een klein deel het stadium dat er zeg maar meer dan 1 miljard dollar omzet per jaar kan worden gerealiseerd. Wanneer een test niet succesvol is, dus niet wordt goedgekeurd voor toelating op de markt door de FDA dan zien we dat een koers volledig kan instorten, zoals een aantal jaren geleden gebeurde met Prosensa, dat een medicijn tegen Spierdystrophie van Duchenne ontwikkelde, en is het soms het einde van de company. Prosensa was in feite een one-product-company, waar het risico dus extra groot is. Een tegenvallend bericht kan dus de oorzaak zijn van een stevige koersval, al kan ook een algehele beursmalaise een relatief grote koersdaling in een sector als biotech veroorzaken. Dit is speciaal het geval als de koers van zo’n aandeel het recentelijk heel goed heeft gedaan, want dan zit iedereen op winst. Daardoor komt men in de verleiding winst te nemen, terwijl je bij de verkoop van een ander element uit de portefeuille een verlies zou realiseren. Jan Kolkman,  oprichter van Stockpicker-signaal heeft tientallen jaren ervaring opgedaan met de belegging in aandelen bij een grote beleggingsmaatschappij en hij heeft zich daarna, via cursussen, symposia en heel veel lezen, gespecialiseerd in technische analyse. Hij hanteert diverse algemeen gebruikte indicatoren en daarnaast ook signalen uit eigen koker. Zelf had ik aandelen Prosensa, die ik bij de overname door Biomarine heb verkocht. In plaats daarvan heb ik deze zomer aandelen Sarepta gekocht. Dat was de concurrent van Prosensa. Ik kocht ze op het moment dat ze op het punt stonden een goedkeuring van de FDA te krijgen. Maar helaas voor Sarepta die goedkeuring kwam niet. De koers stortte in van 22 naar 14 dollar en ik ging er van uit dat Sarepta met de ontwikkeling door zou gaan en een nieuwe aanvraag bij de FDA zou indienen. Een paar weken later heb ik een deel verkocht op 50 dollar en de rest op 54. Galapagos Een bedrijf als Galapagos is een biotech met ook een breed ontwikkelingsprogramma, zeg maar een brede pijplijn. Een kandidaat-medicijn van Galapagos dat momenteel erg in de belangstelling staat is Filgotinib tegen reumatoïde artritis (RA). Het grote voordeel van Filgotinib, ten opzichte van de gangbare medicijnen tegen reuma, is dat je kunt volstaan met één pilletje per dag en daardoor verlost bent van al die vervelende injecties. Een belangrijk punt in de publicaties van een bedrijf in de biotech is de cashpositie, in feite veel belangrijker dan de gangbare omzet- en winstontwikkeling. Want een biotech met weinig cash, maar een goede pijplijn, is een makkelijke prooi voor een farmaceut die goed in de slappe was zit. Zo’n biotech die niet voldoende cash heeft om zijn onderzoek te voltooien kan dan zo maar voor een prikkie worden weggekaapt. Je kunt stellen dat dit leuk is voor de aandeelhouder, maar ik ben van mening dat het interessant is voor de korte-termijn-belegger, maar een belegger met een wat langere horizon ziet liever dat het bedrijf NIET wordt overgenomen, of pas in een later stadium. Om de eenvoudige reden dat dan de overnameprijs aanmerkelijk hoger ligt. Galapagos is een bedrijf met een brede, maar vooral interessante pijplijn voor onder meer Filgotinib voor de behandeling van RA en voor de Ziekte van Crohn (een aandoening aan het spijsverteringskanaal) en nog een kandidaat-medicijn tegen taaislijmziekte of Cystic Fibrosis (CF). Per 31 maart 2016 had Galapagos een bedrag van 979 miljoen euro in kas. Dat is 21.35 euro per aandeel. Dit kwam door een succesvolle introductie op de NASDAQ en een deelname van de Amerikaanse farmaceut Gilead van 14,7 procent in het aandelenkapitaal van Galapagos. Galapagos in de AEX Met ingang van maandag 20 juni 2016 is het aandeel is  opgenomen in de AEX-index in Amsterdam. Dit is interessant omdat de nog steeds groeiende groep van index-beleggers dan in het aandeel gaan beleggen en dat meer analisten het aandeel gaan volgen. Biotech en Hillary Clinton Als nadeel voor de medicijnfabrikanten in het algemeen wordt nogal eens genoemd het feit dat Hillary Clinton in haar campagne voor het presidentsschap aankondigt wat te gaan doen aan de hoge prijzen van bepaalde medicijnen. En niet te vergeten onze eigen Minister van Volksgezondheid, Edith Schippers, pleit ook voor lagere medicijnprijzen. En toch ben ik van mening dat zij goed werk doen, want door een lagere prijs wordt de gevraagde hoeveelheid groter en 30 patiënten, die 500 dollar voor een pil betalen, leveren meer op dan 10 patiënten van 1000 dollar. Bovendien worden meer patiënten geholpen en is de ziektekostenverzekering dan meer bereid dat medicijn in het vergoedingspakket op te nemen. Verder heeft Galapagos bekend gemaakt dat het werkt aan manieren om het succes van reumamiddel Filgotinib te herhalen. Half juni zei Galapagos elke twee jaar een fase-3 testprogramma te willen beginnen. Ook wil het elk jaar drie klinische zogeheten Proof-of-Concept medicijnen leveren. De ambitie duidt er volgens KBC op dat Galapagos bezig is met het opbouwen van een ‘duurzaam en gediversifieerd productportfolio’. KBC handhaaft zijn buy-advies met een koersdoel van 70 euro. Overzicht dit jaar TICKER NAAM KOERS ULTIMO 2015 LAAGSTE IN 2016 HOOGSTE DAARNA KOERS NU % WIJZIGING IN 2016 ^NBI NASDAQ BIOTECH INDEX 3540.44 2517.40 3154.36 2788.28 MINUS  21,2 % GEN.CO GENMAB 917.50 605.00 1294.00 1147.00 MINUS  25 % GLPG.AS GALAPAGOS 57.70 32.50  66.19 59.99 MINUS  4.0 %                          Overname? Het komt er op neer dat geen van beide genoemde biotech ondernemingen overgenomen wil worden. De CEO van Genmab heeft onlangs gezegd dat als er een bod zou worden gedaan het wel op de dubbele koers van dit moment zou moeten plaats vinden voordat hij daarmee instemt. Ik ben van mening dat Genmab in de komende drie jaar een koers kan laten zien van het vijfvoudige van het huidige niveau en ik acht Galapagos tot een zelfde prestatie in staat. Voor beide stel ik wel de voorwaarde dat ze NIET worden overgenomen.   Hcc Beleggen interessegroep CoSA CoSA, Computerondersteunde Selectie van Aandelen, gebaseerd op fundamentele analyse van bedrijven. Er wordt primair gekeken naar omzet, nettowinst, eigen vermogen, dividenden en winst per aandeel om de kwaliteit van een bedrijf te bepalen. Pas als het bedrijf kwalitatief aan minimum eisen voldoet wordt er naar de koersen gekeken. Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina (klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter: Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling. Factorbeleggen: op zoek naar de steen der wijzen Bron:  Willem D. Okkerse MBA Willem D. Okkerse (1946) is CEO van het OK-Score Institute in Rotterdam en Brussel. Hij begon in 1995 na in 1989 cum laude zijn MBA te hebben behaald aan een PhD onderzoek dat in 2000 de OK-Score ® opleverde. Voordien was hij voorzittend partner van een adviesgroep gespecialiseerd in strategie en corporate finance en bekleedde gedurende 1995-2000 o.a. de functie van CFO van de milieu organisatie Green Cross van Mikhail Gorbachov. Tevens was hij gastdocent aan de Universiteiten van Delft en Leuven alsmede de Hogeschool van Arnhem en lid van de Raad van Advies van de Hogeschool van Amsterdam In de institutionele wereld wordt er naarstig gezocht naar de Steen der Wijzen. De behoefte aan een ho(o)g(er) rendement en een laag risico is zeer gewenst. Omdat in deze kringen het credo nog steeds is dat een hoger rendement alleen maar kán samenvallen met een hoger risico, beperkt dit Nobelprijswinnaar’s dogma in ernstige mate hun blikveld. Myopia tiert welig en u merkt dat vooral aan uw pensioenvoorzieningen. Dit ondanks het feit, dat diezelfde institutionele wereld met het factorbeleggen zélf wel op zoek is naar het omgekeerde oftewel een hoger rendement met een lager risico. Dat dit mogelijk moet zijn zoals ik reeds in mijn proefschrift stelde, kon gelukkig ook in de praktijk bewezen worden, zie daartoe het diagram aan het einde van dit artikel. In 2013 werd deze theorie door Dr. Walkshäusl van de Universiteit van Regensburg nogmaals bewezen *1) . Vergroten van de kans op succes Je kunt de kans op succes namelijk vergroten door te beleggen in bewezen factoren. De vraag is alleen: welke factoren en vooral welke bewijzen? Tot nog toe blijkt dat in de meeste portefeuilles van de door de institutionele beleggers aan vermogensbeheerders verstrekte mandaten het R2 meestal tegen de 99 aanschurkt, hetgeen indiceert dat in feite de index word gevolgd. Dat is dus geen factorbeleggen! Het gevolg is dat men naarstig op zoek is naar die “factoren” die het resultaat WEL (gedeeltelijk) kunnen verbeteren zoals er inmiddels zijn: value investments, een methode waar aandelen worden gekocht waarvan de beurswaarde ónder de intrinsieke waarde ligt. Als tweede b.v. low volatility investments, waarbij koersfluctuaties als maatstaf genomen worden en bijvoorbeeld “short en long term reversal” methodieken waarin “fallen angels” op korte of lange termijn weer als koopwaardig worden beschouwd. Meestal met zeer beperkt succes.     Laboratorium versus praktijk In het laboratorium, lees de testfase, worden namelijk de meest interessante vaststellingen gedaan die in de praktijk toch onvoldoende werken. De modes operandi zijn veelal vergelijkbaar met het onderzoek van Altman naar de Z-Score. In het laboratorium een zogenaamde zekerheid biedend van ca. 80% maar in de praktijk niet boven de 55% realiserend. Zo blijken de in het laboratorium zichtbaar mogelijke verbeteringen van het rendement in de harde praktijk achteraf toch tegen te vallen. In de institutionele kringen heet het dan: “de geboekte resultaten kennen geen wetenschappelijke consensus”. Dat is volgens mij ook per definitie uitgesloten omdat die mate van zekerheid nooit boven de 70 tot 80% kán komen. Net als in het onderzoek van Altman met de Z-Score is namelijk de vooraf gestelde premisse fnuikend voor de betrouwbaarheid van het model. Bij Altman luidde die premisse dat “de ratio’s van een failliet bedrijf slechter zouden zijn dan van een lopend bedrijf”. De facto blijkt dat soms de ratio’s van lopende bedrijven zelfs slechter zijn dan van gefailleerde bedrijven. De ratio’s lopen dus niet lineair. Ditzelfde doet bijvoorbeeld opgeld bij een onderzoek met statistische zekerheden naar de mate waarin “het rendement van een portefeuille met ondergewaardeerde bedrijven, lees beurswaarde/intrinsieke waarde 1”. Net als bij het onderzoek van Altman zijn ook deze uitkomsten niet lineair. De focus ligt bij dit soort onderzoeken namelijk op de uitkomst van een ratio (lees de intrinsieke waarde) met een mening (lees de beurswaarde). Zowel in de één, lees de intrinsieke waarde, kunnen  reeds al dan niet moedwillige fouten zitten en de andere, lees de beurswaarde is op zichzelf al geheel en al speculatief en zal dus per definitie altijd een bias in de beoordeling blijven geven. Modelfouten M.a.w. onderzoek langs de weg van statistische zekerheid uit waarnemingen van beursfondsen in relatie met de beurskoersen leidt als gevolg van de non-lineairiteit van die waarnemingen tot een ingebakken modelfouten. Dit is dezelfde theorie die ik met mijn PhD onderzoek met betrekking tot de werking van de Z-Score kon bewijzen. Voor de diehards daarbij de professionele uitkomsten van bijna 14 jaar OK-Score Magnificent Twenty, de OK-Score selectie uit de S&P 500 in vergelijking met de S&P 500 equal weighted Gross Return. Periode 1.1.2003-30.09.2016 OK-SCORE MAGNIFICENT TWENTY S&P 500 EW GR Total return 693% 293% Compounded annual return 16,5% 10,6% Standard Deviation 18,9% 21,2% Beta 0,9 1,0 Alpha 6,8% ref: *1) Bron: Fundamentalrisiken und Aktienrenditen: Auch hier gilt, mit weniger Risiko zu einer besseren Performance in: Corporate Finance biz, 03/2013, pp. 119-123.   Het Lindy-effect Bron: Hendrik Oude Nijhuis Hendrik Oude Nijhuis Auteur, oud bestuurslid HCC Beleggen en BSC Duitenberger. Oprichter Warrenbuffet.nl Hendrik Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in ‘s werelds beste beleggers. Hij is medeoprichter van Beterinbeleggen.nl en zijn bestseller over Warren Buffett is via de website http://www.warrenbuffett.nl/ gratis beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen. De intrinsieke waarde van een bedrijf is gelijk aan de waarde van alle toekomstige winsten, verdisconteerd naar het heden. Dat idee, in 1938 omschreven in het boek 'The Theory of Investment Value' van John Bur Williams, is 78 jaar later nog altijd actueel. Het idee heeft tot nu toe de test der tijd doorstaan en verwacht mag daarom worden dat dit idee voorlopig ook nog wel actueel blijft. Nieuwe ideeën moeten zich altijd eerst een tijd bewijzen. Lindy-effect De aanname dat een oud idee in ieder geval voorlopig actueel zal blijven sluit aan bij het zogeheten Lindy-effect. Dit effect veronderstelt dat de verwachte resterende levensduur van zaken als ideeën, technologieën en bedrijven ongeveer gelijk is aan de actuele leeftijd ervan. Iemand die een horloge een half jaar in bezit heeft zal deze volgens het Lindy-effect ook ongeveer nog een half jaar in bezit hebben. Een horloge dat al een eeuw een familie-erfstuk is zal dat volgens het Lindy-effect gemiddeld beschouwd de komende eeuw eveneens zijn.  De verwachte resterende levensduur van mensen en dieren neemt af naarmate de jaren verstrijken. Iemand van 50 jaar heeft een kortere verwachte resterende levensduur dan iemand van 40 jaar. Maar bij het Lindy-effect geldt dus precies het omgekeerde: de verwachte resterende levensduur neemt juist toe met het verstrijken van de tijd. Een voorbeeld zijn bedrijven. Van alle startende bedrijven stopt een flink percentage in het eerste jaar alweer. En van de bedrijven die het eerste jaar hebben overleefd stopt een percentage in het volgende jaar, maar dit percentage is al wat minder. Kortom, de verwachte resterende levensduur van een bedrijf van een jaar oud is langer dan die van een net gestart bedrijf. Coca-Cola en Facebook Volgens het Lindy-effect heeft een bedrijf dat 100 jaar bestaat nog een resterende levensverwachting van eveneens 100 jaar. En een bedrijf dat 10 jaar bestaat nog een resterende levensverwachting van 10 jaar. Belangrijk: het Lindy-effect geeft een indicatie van de GEMIDDELDE verwachte levensduur. Voor afzonderlijke gevallen zegt dit effect niet per definitie iets. Een bedrijf dat net 100 jaar bestaat kan dus best het jaar erop ten onder gaan. Of juist nog langer dan 100 jaar bestaan. Coca-Cola is opgericht in 1892 en op basis van het Lindy-effect bestaat dit bedrijf nog eveneens 124 jaar. Daarmee is de veronderstelde houdbaarheidsdatum van Coca-Cola het jaar 2140. Facebook werd in 2004 opgericht en op basis van het Lindy-effect heeft de sociale netwerksite nog twaalf jaar voor de boeg. Maar bestaat Facebook in 2028 nog (2016 + 12 jaar) dan is de verwachte resterende levensduur verdubbeld: volgens het Lindy-effect mag dan verwacht worden dat Facebook nog 24 jaar bestaat om naar verwachting rond het jaar 2052 ten onder te gaan. Lindy-effect op de beurs niet zichtbaar Wanneer het idee van de waarde van een bedrijf ('alle toekomstige winsten, verdisconteerd naar het heden') gecombineerd wordt met het Lindy-effect mag verwacht worden dat bedrijven die al lang bestaan hogere waarderingen hebben dan bedrijven die kortgeleden zijn opgericht. Maar op de beurs lijkt daarvan geen sprake... Juist heel wat van de bedrijven die relatief kortgeleden zijn opgericht - en waarvan beleggers torenhoge verwachtingen hebben - worden fors gewaardeerd, veel meer dan op basis van het Lindy-effect terecht zou lijken. Denk bijvoorbeeld aan relatief nieuwe bedrijven als Facebook, Amazon en Netflix. De stokoude bedrijven van Warren Buffett Buffett hecht zoals bekend veel waarde aan het goed begrijpen van de bedrijven waarin hij belegt en waarvan hij de toekomst goed kan inschatten. Het doen van zulke inschattingen is minder lastig voor bedrijven die al lang bestaan en alle denkbare omstandigheden - recessies, depressies, hoge en lage grondstoffenprijzen, wereldoorlogen, etc. - al eens meegemaakt en overleefd hebben. Anders dan veel andere beleggers maar in lijn met het Lindy-effect lijkt Buffett intuïtief een voorkeur te hebben voor bedrijven die de test der tijd hebben doorstaan. Het verbaast zo bezien niet dat de vijf grootste posities van Buffett, samen goed voor ruim 60% van de beleggingsportefeuille van Berkshire Hathaway, allemaal stokoude bedrijven zijn: Het gefuseerde levensmiddelenconcern Kraft-Heinz, Kraft is in 1903 opgericht en Heinz in 1869. De Amerikaanse bank Well-Fargo, opgericht in 1852. Frisdrankfabrikant Coca-Cola, opgericht in 1892. Technologieconcern IBM, opgericht in 1911. Financieel dienstverlener American Express, opgericht in 1850.   Consument of participant? Bron: Redactie HCC Beleggen De HCC Beleggen organiseert een aantal activiteiten. De bekendste activiteiten die wij organiseren zijn de beleggerssymposia, die we tweemaal per jaar houden in De Bilt, de regiogroepen en deze nieuwsbrief. Een toenemend aantal mensen wil ook aktief meedoen. En dat Kan. Voor de organisatie van onze symposia zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die een bijdrage willen leveren aan de totstandkoming hiervan. Het is niet alleen leuk om dergelijke evenementen te organiseren, maar het is ook een ideale gelegenheid om je netwerk uit te breiden met interessante contacten. Bestuursleden gezocht Bestuursleden worden telkens voor een vaste periode benoemd met een maximum van 2 periodes en om die reden zijn wij op zoek naar mensen die bereid zijn de kar te trekken. Redactieleden gezocht Voor de nieuwsbrief en de website zijn wij dringend op zoek naar mensen die de nieuwsbrief en/of website redactioneel willen beheren en/of het aandurven een column, een  artikel of  recensie te schrijven. Webmaster gezocht Voor de website zijn wij dringend op zoek naar mensen die de website willen beheren. Zonder deel uit te maken van de organisatie kunt u vanzelfsprekend ook meedoen aan één van de Regio- of Belangstellingsgroepen. Maar ook andere dingen doen zoals het geven van een aardige lezing,  met anderen handelsstrategieën uitwerken, software onder de knie krijgen of gewoon een groep vormen waarmee je samen de markt analyseert/bespreekt, behoort tot de mogelijkheden. Ben jij enthousiast, wil je niet alleen consumeren maar ook participeren, neem dan per email contact op met het HCC Beleggen bestuur  of met de redactie    HCC beleggen Website HCC beleggen Vacatures Adverteren Downloads Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst.

4 november 2016

Nieuwsbrief20161001

.. Januari 2016 Stilte voor de storm? Lezingen 67ste HCC Beleggen symposium CoSA en Dividend Groei Beleggen Is crowdfunding de toekomst? Draai alles eens om Beleggen in Scotch Whisky Experts blijven voorzichtig Koopjes! Vier consumer cyclicals in de aanbieding Wil je ook meedoen? .. Stilte voor de Storm? De Amerikaanse beurzen staan dicht bij een all time high. Toch zijn er de nodige onzekerheden: effecten Brexit, verkiezingen Amerika en in Europa, effectiviteit maatregelen centrale banken, etc. Stijgt de beurs nog verder of staan we aan de vooravond van een crash? Op het komende 67ste symposium zullen diverse sprekers, elk vanuit hun eigen invalshoek, ingaan op de door hun gebruikte beleggingsmethode. Zo zult u o.a. worden bijgepraat over dividend beleggen, index beleggen, het leren van professionals, fundamenteel beleggen, optie beleggen, portefeuille selectie om even een paar onderwerpen te noemen. Aan het eind van de dag zult u met een groot aantal groot aantal, vaak van elkaar verschillende, ideeën naar huis gaan. U kunt deze dan zelf direct, afhankelijk van uw eigen situatie, inpassen en toepassen in uw beleggingen. Daarnaast zijn er zoals altijd ook weer een aantal leveranciers aanwezig die u graag wegwijs maken in de door hun geboden diensten.  Als altijd is het HCC Beleggen symposium in De Bilt bij uitstek geschikt, mede door de locatie, om de door u in de loop van de jaren opgedane contacten aan te halen en nieuwe contacten te leggen. Lezingen schema "Stilte voor de Storm?"      Collenbergh zaal StatenKamer 10:00 - 10:45 Menno van Hoven (Beleggers Belangen ) Bouw uw eigen dividendmachine Philippe Dassonville (WH Selfinvest) De bouwstenen van een goed handelssysteem PAUZE 10:45 - 11:05 11:05 - 11:50 Martijn Rozemuller (Think ETF’s) Lage kosten en eenvoud als sleutel tot succes. Edward Loef (Loef Technische Analyse) In stilte transacties plannen PAUZE 11:50 - 12:10 12:10 - 12:55 Jim Tehupuring (ProBeleggen) Less is More Ruerd Heeg Beleggen in Net-Nets PAUZE 12:55 - 13:30 13:30 - 14:15 Wouter Keller (HCC Computerbeleggersgroep ZH) Defensive Asset Allocation Jan van der Meulen (HCC Beleggen werkgroep CoSA) Fundamentele Analyse volgens CoSA PAUZE 14:15 - 14:35 14:35 - 15:20 Aat Schornagel (HCC Computerbeleggersgroep ZH) Handelsalgorithmen voor (dag)opties:  Nauwelijks te verslaan als het om de rendement/risico verhouding gaat ! Klik op de naam van de spreker om meer over hem en zijn voordracht te lezen *Onder de naam van de spreker staat de titel van zijn presentatie. Hcc Beleggen interessegroep Computerbeleggersgroep-ZH   Computerbeleggersgroep-ZH Sinds de oprichting in 2002 houden wij ons bezig met “Beleggen met behulp van de computer”. Het accent ligt daarbij op het vergroten van de kennis van het ontwikkelen en exploiteren van handelssystemen. Deze zijn vooral gebaseerd op methoden uit de kwantitatieve en statistische analyse. Uiteraard wordt daarbij ook aandacht besteed aan ondersteunende software. Regelmatig besteden we echter ook aandacht aan andere vormen van beleggen zoals Fundamentele analyse. Daarbij gaan we altijd uit van het beschrijven en bespreken van een gestructureerde aanpak die gebaseerd is op objectieve grondslagen.  Wij komen 9 keer per jaar bijeen. Afwisselend in Berkel & Rodenrijs en Delft. Klik hier voor meer info    Contactadres: janroozenburg@kpnplanet.nl CoSA en Dividend Groei Beleggen Bron:  HCC Beleggen CoSA-werkgroep Dit is het volgende artikel in onze serie waarin we de verschillende beleggingsmethoden bespreken die wij hebben ontwikkeld. De vorige keer ging het over Koersgroeibeleggen. Nu gaan we nader in op Dividendgroeibeleggen. Dividendgroeibeleggen Dividendgroeibeleggen wordt gebruikt om een beschikbaar vermogen om te zetten in aandelen die voor de lange termijn geschikt zijn voor het genereren van extra inkomsten door dividenduitkeringen. Het is een uitermate geschikte vorm van beleggen om na pensionering het tevoren opgebouwde vermogen te benutten voor aanvulling op AOW en bedrijfspensioenen. Deze aandelen hebben een eigen karakteristiek. Zij zijn minder gevoelig voor koersfluctuaties en indirect risicomijdend daar de uitkerende bedrijven door hun dividendbeleid de aandeelhouders beter en langer aan zich binden. Bovendien is het uitkeren van periodieke dividenden voor aandeelhouders het meest betrouwbare signaal over het welzijn van een bedrijf en het gevoerde beleid. Het rendement van deze aandelen wordt bepaald door de netto dividendopbrengsten daar deze uitsluitend worden gerelateerd aan de aankoopkoers en derhalve niet afhankelijk zijn van later negatief of positief koersverloop. De aandelen zijn vooral geschikt om regelmatig extra inkomsten te ontvangen door de dividenden die veelal per kwartaal worden uitgekeerd. Ook voor deze methode gebruiken wij een aantal basisgegevens uit de jaarverslagen van de laatste 10 jaar die de basis vormen voor het selecteren van koopwaardige aandelen. De Omzet en de Nettowinst; Per aandeel de Nettowinst, het Dividend en de Vrije Kasstroom; Uit deze basisgegevens leiden we – met behulp van enige wiskunde – kengetallen af die in de selectieprocedure worden gebruikt. Zie hiervoor aan het einde van dit artikel. Aan de hand van een Dividendgroeiaandeel bespreken we enkele relevante kengetallen. Als voorbeeld van een DG-aandeel (=Dividendgroeiaandeel) kiezen we Fastenal. Fastenal zien we in het hier afgebeelde deel van de wekelijks geactualiseerde CoSA-rangtabel op de vierde plaats. Slechts de voor DG-aandelen meest relevante kenmerken worden hier getoond. Van de 520 in de huidige CoSA-verzameling voorkomende aandelen blijken momenteel 20 DG-aandelen bovenin de ranglijst koopwaardig te zijn. Het kenmerk, dat de plaats in de ranglijst bepaalt, is de SJDR, het samengesteld jaarlijkse procentuele dividendrendement. De SJDR wordt berekend met behulp van de geprognosticeerde dividendwaarden in de vijf boekjaren volgend op de historische boekjaren. Fastenal is een internationale distributeur van industrie- en bouwmaterialen. Het Amerikaanse bedrijf bestaat sinds 1967 en is ook in Nederland gevestigd. Het bedrijf is sinds begin 1990 op de Nasdaq-beurs genoteerd. De afgebeelde CoFA-grafiek laat zien, dat de groei van de omzet en WpA stabiel is en redelijk parallel oplopen, hetgeen vertrouwen voor de (nabije) toekomst rechtvaardigt. De R-kwadraten van omzet en WpA in de tabel hierboven bevestigen dat. We zien ook, dat de W/EV, de meerjarige schuld (%LS), de CFpA, de K/W, de WpA-groei en de het uitkeringspercentage t.o.v. de nettowinst (Payout) goede tot zeer goed cijfers hebben. De dividenduitkeringen, DpA, groeien gemiddeld met 14,9 %/jr en hebben een R^2 = 0,96, zodat de dividenduitkeringen een stabiele inkomstenbron zijn. Zou de gemiddelde DpA-groeilijn door alle DpA’s lopen dan zou de groei 23,1 %/jr zijn. De groeilijnen van WpA en DpA zouden elkaar echter eind 2019 kruisen. Het management van Fastenal heeft het groeitempo van de DpA verlaagd, zodat beide groeitempi meer met elkaar overeenkomen en het dividendbeleid langer kan worden gehandhaafd. Conclusie: Bij koop van een DG-aandeel voor de lange termijn gaat het niet primair om hoge WpA- en omzetgroei, maar om dividenduitkeringen met een aantrekkelijk samengesteld dividendrendement, SJDR, nu 5,4 %/jr. Langdurige extra inkomsten uit dividenduitkeringen hebben de voorkeur boven een eventuele koerswinst in een ver verschiet. Hoewel het CoSA-advies dat de R^2 ≥ 0,97 zou moeten zijn, wijken we in dit geval ervan af, vanwege het beter in de pas lopen van DpA-groei met die van de WpA. Alles bij elkaar genomen is Fastenal terecht op een hoge koopwaardige plaats in de ranglijst terecht gekomen. Betekenis afkortingen: TR = Total Return = Prognose rendement/jr uit koerswinst en dividend komende 5 jaar. Het koersdoel over 5 jaar is de prognose voor de hoogste koers over 5 jaar. W/V-ratio = De verhouding tussen de verschillen van de recente koers * met de (berekende) hoogste koers en * met de (berekende) laagste koers in de periode van - 5 tot + 5 boekjaren. W/EV = (RoE) De winst t.o.v. het eigen vermogen in het laatste boekjaar. %LS = (Debt/Equity)    LS/(LS+EV) in het laatste boekjaar (LS=Langlopende schuld). R^2 = De R-kwadraat; een maat voor de gemiddelde afwijkingen t.o.v. de groeilijnen. K/W = De verhouding van de koers t.o.v. de winst per aandeel (WpA). CFpA = (Vrije kasstroom per Aandeel) Als alle CFpA de laatste 5 boekjaren ≥ 0 dan zien we de CFpA van het laatste boekjaar, anders de laagste in die boekjaren. Omzetgr% = Op basis van historische data berekende groei% van de Omzet WpAgr% = O.b.v. historische data berekende groei% van de Winst/aandeel SJDR% = Samengestelde Jaarlijkse Dividendgroei Rendement, volgens DG methode. Gem. Payout ratio = Gemiddelde van Dividend/aandeel als percentage van Winst/aandeel over de laatste 5 historische boekaren. Voor elk kengetal hebben we grenzen geformuleerd waaraan het kengetal moet voldoen om het aandeel op grond van dat kengetal als koopwaardig te mogen beschouwen. In de Rangtabel kleurt de desbetreffende cel dan bruin. Vervolgens krijgt een aandeel alleen dan een Koop-oordeel als het voor alle kengetallen koopwaardig is. Voor de DG- kengetallen zijn de grenzen: SJDR ≥ 3,5% Actueel div. rend. ≥ 2,0% R^2 DpAgroei ≥ 0,97 CFpA > 0 DpAgroei ≥ 5% Omzetgroei% ≥ 0% WpAgroei% ≥ 2% Aantal Dividendcijfers ≥ 5 20% ≤ Gem Pay-out ≤ 100%    Werkgroep CoSA Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina (klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter:Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl  U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling. Analist.nl standhouder Analist.nl is het beleggingsplatform dat beleggers essentiële beleggingsinformatie gratis aanbiedt. Wij coveren bijna alle beursgenoteerde bedrijven in de VS, Europa en Rusland. Op ons platform treft u naast historische koers- en financiële informatie ook waarderingen, rendementen, adviezen en veel achtergrondinformatie. Bij de stand treft u o.a. presentaties van ons platform, het maandblad Analist Journaal en onze researchdienst AnalistPro. Via AnalistPro kunt u eindelijk op het niveau van een professionele belegger acteren. AnalistPro analyseert  de Amerikaanse en Europese aandelen door middel van de beste aandelenscreeners. Daarnaast biedt AnalistPro ook optie-analyses om heel eenvoudig de meest interessante 'covered-call' strategieën te hanteren. Analist.nl is in 2005 opgericht en is Nederland's enige professionele beleggingswebsite met toegang tot alles op het gebied van aandelen- en opties. Analist.nl genereert haar inkomsten o.m. via advertenties die worden geplaatst op de website en in de nieuwsbrieven. Heeft u interesse om te adverteren, dan neemt u contact op met sales@analist.nl.  Tot ziens op onze stand! Is crowdfunding de belegging van de toekomst? Bron:  Bart Vemer, Voordegroei Bart Vemer Mede oprichter Voordegroei  het online platform, dat groeiondernemers en investeerders samenbrengt. Bart Vemer is al twintig jaar werkzaam in de beleggingswereld. Na zijn studie Bedrijfseconomie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam werkt hij achtereenvolgens bij Van Lanschot Bankiers, Fortis Investments en BNP Paribas Investment Partners. In zijn laatste functie was hij verantwoordelijk voor de marketing en sales van beleggingsfondsen in de BeNeLux. Crowdfunding is relatief nieuw en kent nog een beperkte marktomvang. De vele aandacht die aan Crowdfunding wordt besteed, staat nog niet in verhouding met de geïnvesteerde gelden daarin. Vorig jaar circa 120 mln, is natuurlijk een druppel op een gloeiende plaat.. Echter iedereen is het er wel over eens dat  bepaalde vormen van Crowdfunding een grote toekomst tegemoet gaan.  Met name de exponentiële groei van crowdlending, het uitlenen van geld aan MKB ondernemingen toont dit aan. Crowdlending wordt steeds meer gezien als een aanvulling op de beleggingsportefeuille. Heel Gewoon In Amerika is beleggen in crowdlending  al heel gewoon, zowel professionele partijen als ook veel particulieren beleggen hierin. De belangrijkste reden hiervoor is de vooraf afgesproken hoge rente, die veelal per maand uitgekeerd wordt.  Dit is ook direct de keerzijde: hoe hoger  het rendement, hoe  hoger het risico. Verstandig is het dan ook om dit risico zoveel mogelijk te beperken. Dit wordt bereikt door  enkel te beleggen in zorgvuldig gescreende leningen. Maw de kredietanalyse en zeker ook de monitoring gedurende de looptijd van de lening, dient professioneel uitgevoerd te worden. Check hoe uw platform dit geregeld heeft en baseer uw keuze op volledige informatie.Een andere belangrijke voorwaarde om crowdlending als een serieuze beleggingsoplossing te zien en daadwerkelijk  toe te voegen aan uw beleggingsportefeuille is spreiding: spreid over verschillende leningen en beleg daarbij niet meer dan 10% van uw totaal belegbaar vermogen in deze beleggingscategorie. Samenvattend: over een paar jaar zal crowdlending in de meeste beleggingsportefeuilles een plaatsje hebben verworven, hierbij dient een aantal zaken niet uit het oog te worden verloren: Beleg enkel in professioneel gescreende leningen; Baseer uw keuze op volledige inf. Uw platform dient dit te verschaffen; Spreid uw belegging over verschillende leningen; Beleg maximaal 10% van uw portefeuille in Crowdlending. Alleen op deze manier zal crowdlending de belegging van de toekomst zijn. Draai alles eens om Bron: Hendrik Oude Nijhuis Hendrik Oude Nijhuis Auteur, oud bestuurslid HCC Beleggen en BSC Duitenberger. Oprichter Warrenbuffet.nl Hendrik Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in ‘s werelds beste beleggers. Hij is medeoprichter van Beterinbeleggen.nl en zijn bestseller over Warren Buffett is via de website http://www.warrenbuffett.nl/ gratis beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen. Het verschil is subtiel maar dat maakt dit inzicht er niet minder waardevol om. De oplossing voor veel problemen - van allerlei aard - wordt namelijk dikwijls duidelijk door de zaken om te draaien. Dit wordt ook wel inversie genoemd. Charlie Munger, Buffett's briljante zakenpartner, ontleende het idee van inversie aan de Duitse natuurkundige Carl Jacobi die aan het begin van de negentiende eeuw leefde ("man muss immer umkehren"). Stel dat het streven is gelukkig te worden. In plaats van hiervoor uitvoerig onderzoek naar geluksfactoren te doen of personen onder de loep te nemen die gelukkig zijn zou ook gekeken kunnen worden naar zaken die ongelukkig maken om die dan vervolgens achterwege te laten. Ziet u het subtiele verschil? Neergeschoten vliegtuigen Ten tijde van de Tweede Wereldoorlog voerden de geallieerden regelmatig bombardementen uit boven Duitsland. De nogal logge toestellen die hiervoor werden gebruikt - veelal B-17's - waren cruciaal voor het verloop van de strijd maar gingen dikwijls verloren als gevolg van vijandelijk vuur. Voor de geallieerden, en vooral voor de bemanningen, was dat uiteraard een levensgroot probleem. Een oplossing hiervoor was het aanbrengen van extra beplating maar vanwege het extra gewicht zou dat de toestellen nog logger maken. Extra beplating kon daarom alleen worden aangebracht op die plekken die het meest kwetsbaar waren. Voor de beantwoording van de vraag waar de beplating aan te brengen beschikten de geallieerden over een incomplete dataset. De toestellen die waren neergehaald waren voor het onderzoek immers niet beschikbaar. De Britse luchtmacht onderzocht de schade aan de vliegtuigen die terugkeerden en stelde voor die plekken, vooral aan de uiteinden van de toestellen, extra te verstevigen. Wiskundige Abraham Hold, in 1939 voor de nazi's naar de Verenigde Staten gevlucht, werd tevens gevraagd naar dit vraagstuk te kijken. Zijn conclusie voor de beste plek voor extra beplating was opmerkelijk genoeg totaal anders dan die van de Britse luchtmacht... Andersom denken Hold begon zijn onderzoek met het maken van een vliegtuigschets en stipte daarop de plekken aan om kogelgaten te markeren. Op een paar plekken na waren overal veel kogelgaten te vinden, vooral aan de uiteinden van het vliegtuig. Door andersom de denken - door na te gaan waar de vliegtuigen die niet waren teruggekeerd geraakt zouden zijn - kwam Hold tot zijn conclusie dat het juist de kwetsbare plekken rond de cockpit en brandstoftanks waren die extra bescherming nodig hadden. De meest beschadigde plekken van de teruggekeerde toestellen waren juist het best in staat vijandelijk vuur te absorberen. De meest waardevolle informatie voor de geallieerden zouden de toestellen zijn geweest die door de Duitsers waren neergehaald. En niet zozeer de toestellen die gehavend terugkeerden. Door als het ware andersom te denken wist Hold ondanks incomplete data toch de juiste conclusie te trekken en daarmee redde hij menig vliegtuig inclusief bemanning. Breed toepasbaar Veel beleggers kijken uitsluitend naar de meest succesvolle beleggers om daaraan inzichten te ontlenen. Maar dat is eigenlijk hetzelfde als enkel kijken naar teruggekeerde oorlogstoestellen. Minstens zo waardevol is het bestuderen van de gedragingen van slechte beleggers om te proberen dergelijk gedrag zelf niet te vertonen. Eigenlijk is het omkeerinzicht van Jacobi waar Charlie Munger zo dikwijls aan refereert vrij simpel. En bovendien op allerlei (levens)vraagstukken toepasbaar. Bedenk wat je niet wilt, doe de zaken die daartoe leiden niet en het resultaat is dat je krijgt wat je wilt... Hcc Beleggen interessegroep Noordbeleggen groep Noordbeleggen is gestart in maart 2006 rond het beleggingsprogramma Vestics. Inmiddelszijn wij verder gegaan in de boeiende wereld van het beleggen. Zo doen we onze beleggingen op individuele basis en komen zo'n vijf keer per jaar bijeen. Het zijn 'interactieve' bijeenkomsten waarin nieuwtjes en ervaringen onder het genot van een kopje koffie worden uitgewisseld. Naast het bespreken van het vaste onderwerp: de 'echte' portefeuille, komen ook onderwerpen als: ervaring met broker software, handelssystemen, indicatoren, werking van opties/turbo's enz aan bod. Met als rode draad: Selecteren van Aandelen. Selecteren van Opties. Werking en selectie van Turbo's Selecteren van Beleggingsfondsen Benieuwd? Kom kom gerust een keer kijken of het iets voor je is. Mail voor meer info naar Ben Rietveld Foxware standhouder Foxware Beleggingssoftware is gespecialiseerd in de ontwikkeling van geavanceerde software voor beleggers die handelen in opties en futures. Optiemaat Wij demonstreren ons optieanalyse-programma OPTIEMAAT. Dit pakket ondersteunt al bijna 25 jaar vele (optie)beleggers bij het onderbouwen van hun beleggingsbeslissingen.   Het programma beschikt over een uitgebreide functionaliteit en u kunt elke positie, bestaande uit opties en/of futures en/of onderliggende waarden, moeiteloos opbouwen en beoordelen op rendement, risico en gevoeligheid voor alle (optie)prijsbepalende factoren.   Adviezen De module “Adviezen” stelt u in staat om, gebaseerd op uw visie op toekomstige onderliggende koersontwikkelingen, de meest winstgevende optiestrategieën te genereren. Back Track De module “BackTrack(e-o-d)” beschikt over een database met ruim 7+ jaar end-of-day optiehistorie van alle Euronext optiefondsen. Op basis hiervan kunt u “terug in de tijd” en uw posities uit het verleden naspelen en/of overdoen, maar ook “nieuwe” posities opzetten en de resultaatontwikkeling hiervan door de tijd heen volgen (backtest). Hiermee kunt u lering trekken uit het handelen op basis van “echte” beursgegevens zonder dat daarbij ook “echt” geld op het spel staat. De module “BackTrack(intra-day)” gaat nog een stap verder. Deze biedt u de unieke mogelijkheid de historische optiedatabase uit te breiden met intra-day optienoteringen met een instelbaar interval van (minimaal) 30 minuten! Ook de noteringen op uw handelsmomenten worden hierin vastgelegd.   Realtime Het pakket werkt met realtime beurskoersen, maar kan desgewenst ook functioneren met end-of-day noteringen. In elk beursklimaat, óók in het huidige, bieden opties uitstekende mogelijkheden voor het behalen van een positief beleggingsresultaat. OPTIEMAAT, als betrouwbaar en geavanceerd “gereedschap”, vormt hiervoor de basis Experts blijven voorzichtig Bron:  Corné van Zeijl, Actiam Iedere maand hou ik sinds 1999 een enquête onder beursexperts. De bedoeling is dat we zo te weten komen wat experts denken. En zo te bepalen of experts met hun visie de markt kunnen verslaan. Of niet natuurlijk. Het blijkt dat de beurs voorspellen op 1 maands periode niet mogelijk is. Maar de 6 maands visie zitten redelijk aan de goede kant. Naast hun visie op de markt vraag ik ze ook naar de beste en de slechtste aandelen. De toppers en de floppers. Hun keuzes zijn per saldo winstgevend, maar in beperkte mate. Hieronder volgt het verslag voor de maand oktober. Wat denken de experts en waarom denken ze het? Zo krijgt u als belegger een beetje extra inzicht op basis van unieke informatie. September was een bewegelijke maand, hoewel de AEX per saldo niet veel bewoog. Het venijn zat hem toch in de staart. Eerst kwam als een donderslag bij heldere hemel de OPEC met een overeenkomst. En vervolgens namen de angsten voor het voortbestaan van Deutsche Bank toe. Of zoals een expert het zo mooi zei. As Deutsche Bank goes, so goes the market. Maar zo richting het slot van de dag, week, maand, kwartaal ging iedereen toch weer met een gerust hart het weekend in en werd het openingsverlies van 2% omgezet in een kleine winst. Deutsche Bank zou immers altijd wel weer gered worden, zo lijkt men te denken. Per saldo liet de AEX in september toch een kleine min van 0,5% zien. Voor een september-maand niet eens zo slecht. De experts waren nog steeds wat aan de sombere kant, maar niet  zo erg als de maanden daarvoor. Ook voor de komende maand blijven de experts uitermate voorzichtig. De optimisten en de pessimiste houden elkaar precies in evenwicht. Men beseft heel goed dat we over een maand vlak voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen zit. Deze factor werd dan ook door diverse beurs professionals genoemd, maar ze waren er nog niet over uit wie er zou winnen. Ook noemde diverse experts de aanstaande kwartaalcijfers als belangrijke factor. optimistisch 35% neutraal 30% pessimistisch 35% --- 0% Voor de lange termijn vooruitzichten is men iets positiever geworden. Per saldo zijn er 7% meer optimisten dan pessimisten. Daarmee is de ze ratio het meest positief sinds februari van dit jaar. Alleen als u in de grafiek kijkt, ziet u dat het nog steeds heel laag is. Op lange termijn zijn de beurs experts meestal erg positief gestemd. Gemiddeld sinds 1998, zit de optimisme-pessimisme ratio op 35%. optimistisch 33% neutraal 41% pessimistisch 26% --- 7% Slechte keuzes voor september Qua aandelenkeuzes was het simpelweg een erg slechte maand. Dat komt vooral door Galapagos. Dat aandeel steeg met dikke dubbele cijfers (+18%), maar de experts hadden het aandeel bij de floppers gezet. Ook de flopper keuze voor Altice (+7%) en topper keuze van AEGON (-7%) waren slechte keuzes. Per saldo verloor een long / short keuze maar liefst 5%, een slechte maand. De keuze  van de IEX lezers liet een kleine plus zien. saldo stemmen perf floppers ING 6 -2,0% ABNAMRO 5 0,0% HEINEKEN 5 -2,2% AEGON 4 -7,2% ---------- gemiddeld -2,9% ALTICE -5 7,0% BOSKALIS -3 -1,1% GALAPAGOS -3 17,6% RANDSTAD -3 -4,1% SMBO -3 -3,7% UNIBAIL-RODAMCO -3 -2,4% WOLTERS KLUWER -3 1,2% ---------- 2,1% aex -0,5% Shell topper, Galapagos, Gemalto en Wolters flopper Voor de komende maand was zijn de meningen wat meer verdeeld. Aan de flopperskant kwamen duidelijk de namen naar voren van aandelen die het de afgelopen maanden al heel goed hebben gedaan. In het derde kwartaal is Galapagos 16% gestegen en ABNAMRO 24% (en dat voor een bank). Wolters heeft het in hele jaar al prachtig gedan (+25%). Bij de toppers ziet u twee energie namen staan, waarschijnlijk vanwege de gestegen olieprijs. saldo stemmen perf floppers ROYAL DUTCH SHELL 4 SKPN 3 RANDSTAD 3 SMBO 2 GALAPAGOS -4 GEMALTO -4 WOLTERS KLUWER -4 ABNAMRO -3 Er deden deze maand 54 experts aan de enquête mee. Waarvoor weer mijn hartelijke dank. Beleggen in Scotch Whisky Bron:  Machiel Jimmink,  Ambassadeur Scotch Whisky International Vindt u aandelen te ingewikkeld? Investeer dan in whisky De smaak van rendement De vraag naar langdurig op vat gerijpte Scotch Single Malt is al geruime tijd aan het groeien. De voorraad van dit type hoogwaardige whisky kan niet meebewegen met de spectaculaire prijsontwikkeling. Structurele schaarste Terwijl de wereldvraag naar Scotch Single Malt stijgt, kan het product maar in één gebied op aarde geproduceerd worden: Schotland. De capaciteit van distilleerderijen is beperkt; productieverhoging is niet te realiseren door de stookketels dag en nacht te laten werken. Want om smaak te ontwikkelen, moet de whisky rijpen op vat. De voorraad nieuwe vaten Single Malt kan slechts langzaam groeien. Oude voorraad dunt snel uit Belangrijker is dat de voorraad oude vaten in zeer hoog tempo afneemt. Tot in de jaren 90 voorzagen distillateurs niet dat de vraag naar oude Single Malts de huidige hoogten zou bereiken. In de decennia daarvoor sloten zelfs 28 van de 132 distilleerderijen hun deuren. Iets wat nu onvoorstelbaar is. Bij elkaar zijn 32 single maltmerken nu maar zeer beperkt verkrijgbaar. Daarbij hebben stijgende prijzen een trend in gang gezet die de schaarste nog eens versterkt. Posities innemen Steeds meer distilleerderijen brengen hun Single Malts uit onder hun eigen label. Indicatief is de trend van de zogeheten "non-age" edities, oftewel het uitbrengen van Single Malts, die korter dan 10 jaar op vat hebben gelegen. Distilleerderijen zien hun voorraad oudere whisky's snel slinken. Voor investeerders is dit dan ook het moment om kansrijke posities in te nemen. Met andere woorden: om oude, hoogkwalitatieve vaten aan te kopen zolang het nog mogelijk is. Waarom de vraag stijgt Verbazend hoge koopbereidheid In bepaalde delen van de wereld, in Rusland en vooral ook in Azië, neemt het aantal bijzonder welgestelde mensen sterk toe. Veel van deze nieuwe rijken hebben een voorkeur voor hoogwaardige, klassiek-Europese producten. Ook Single Malt is toegetreden tot de perceptie van dingen, die men moet hebben. Single Malts komen uit in kleine oplagen, wat de exclusiviteitsbeleving bevordert. De hoge productkwaliteit wordt wereldwijd onderschreven door connaisseurs. Met Single Malt mag men gezien worden. Deze factoren kunnen de koopbereidheid doen stijgen tot verbazende hoogten. Op Changi Airport (Singapore) ging een fles Dalmore 1962 van de hand voor 125.000 Britse pond. Een aparte klasse in luxe Natuurlijk is deze volstrekt uitzonderlijke prijs geen betrouwbare indicator, als u overweegt een bepaalde investering te doen. Maar het feit wijst wel op een groot verschil tussen blended whisky's en Single Malt Whisky's. De hoogste prijs die ooit is betaald voor een luxe blended whisky, bedraagt $ 30.000. Deze blend zat in een voor de gelegenheid gemaakte porseleinen fles versierd met een plaque van zilver en 24-karaats goud. Toch zou u liever een Macallan Fine and Rare 1926 in uw kluis hebben staan. Achter het gewone glas en het papieren etiket bevindt zich een waarde van $ 75.000. Ten opzichte van blended vormt Single Malt duidelijk een klasse apart. Potentiële waarde De toekomstige marktwaarde van een vat Single Malt is afhankelijk van een aantal factoren. Een daarvan is de smaak/kwaliteit score die aan de whisky wordt toegekend. Van vat tot vat varieert deze score aanzienlijk. Vaten zijn namelijk gemaakt van eikenhout, een natuurproduct dat letterlijk aan elke vatinhoud een eigen, uniek smaakpotentieel verleent. Dit in combinatie met de duur van de rijping. Nog interessanter dan flessen: vaten! Het is niet mogelijk om op deze plaats een voor beleggers relevante uitspraak te doen over de waarde, of gemiddelde waarde van vaten Single Malt Whisky. Echter, de volgende rekenanalogie is een interessante indicator. Tussen 2007 en 2013 bedroeg op de World Whisky Index de gemiddelde waardestijging van alle verhandelde flessen 15%. Jaarlijks. Alleen al deze opbrengst (cumulatief 78%) maakt het de moeite waard om er eens met een investeerdersblik naar te kijken. Echter, vaten zijn verkrijgbaar voor veel lagere prijzen. Bijgevolg is hun potentiële waarde ook veel hoger. Verhandelbaarheid Scotch Whisky International is erop ingericht om de verhandelbaarheid van een aangekocht vat zo groot mogelijk te houden. Ten eerste blijft uw vat fysiek daar waar de meeste kopers zijn: in Schotland. Het ligt veilig opgeslagen in eenbonded warehouse. Dit is een geconditioneerde ruimte onder toezicht van de Britse douane; de verkrijging en eigendom van het vat zijn daardoor geheel BTW- en accijnsvrij tot aan moment van botteling. U bepaalt Het vat blijft in het bonded warehouse totdat de Voorgestelde Optimale Rijpingstijd (VOR) is verstreken. Na de VOR heeft de whisky het punt bereikt, waarop deze de hoogste opbrengst kan behalen. U bent als eigenaar uiteraard geheel vrij om u te houden aan de VOR of niet. Wat betreft verkoop van de Single Malt zijn er de volgende opties: verkoop van het vat aan een u bekende partij terugkoop van het vat door SWI botteling van de inhoud onder een SWI-label, waaronder MO ÓR botteling van de inhoud onder uw eigen label Terugkoopmogelijkheid Individuele voorstellen tot terugkoop van een vat behandelen wij met welwillendheid. Behoudens beperkingen die verband houden met onze liquiditeit, is het altijd mogelijk om uw vat of uw portefeuille aan SWI voor terugkoop aan te bieden. Scotch Whisky International (SWI),  een van de grootste spelers op de wereldmarkt, faciliteert beleggingen in zeldzame en hoogwaardige Single Malt Whisky’s. Wij bieden klanten uniek samengestelde portefeuilles met vaten, flessen of beide. Ons werkgebied is internationaal, momenteel hebben wij ambassadeurs in Nederland, België, Groot-Brittanië, China en Spanje. Whiskybelegger voldoet aan eisen AFM Whiskybedrijf Scotch Whisky International (SWI) heeft een vergunning van de Autoriteit Financiël.e Markten (AFM) gekregen waarmee whisky kan worden aangeboden als beleggingsobject. contact: 0031 631571075 mj@swi1.com Koopjes! Vier consumer cyclicals in de aanbieding Bron:  Robert van den Oever, Morningstar, 20 september 2016 De sector consumentengoederen ondervindt koersdruk. Dat biedt een buitenkans op koopjes. Want sommige bedrijven zijn ondergewaardeerd terwijl ze er fundamenteel goed voor staan. Vier voorbeelden. Aandelen in de sector consumentengoederen hebben de laatste weken en maanden nogal wat koersdruk ondervonden. Zeker in vergelijking met andere sectoren heeft consumentengoederen dit jaar tot dusver slechts een mager plusje van 2,7% laten zien. Alleen de sector gezondheidszorg deed het nog slechter. Die koersdruk van de laatste paar weken komt doordat de consumentenbestedingen aan de lage kant zijn. Met name de kledingverkopen waren zwak. Bovendien hebben veel traditionele retailers aanhoudend last van webwinkel Amazon. Toch is de sector niet buitengewoon goedkoop. De sector noteert gemiddeld op 0,97 ten opzichte van de door Morningstar berekende Fair Value, terwijl het gemiddelde voor hert gehele aandelenuniversum 1,01 is. Koopjes Maar binnen de sector zijn er enkele ondergewaardeerde aandelen te vinden. Om verschillende redenen zijn het tegen de huidige koers koopjes in vergelijking met de Fair Value die Morningstar voor ze berekent. Om tot het lijstje koopjes te komen, hanteert Morningstar de volgende criteria: de aandelen hebben een Morningstar Rating van 5 sterren, hetgeen aangeeft dat ze volgens Morningstar ondergewaardeerd zijn ten opzichte van de Fair Value. Vervolgens sluiten we aandelen uit die een Fair Value Uncertainty hebben van ‘very high’ of ‘extreme’. Dit omdat het erg lastig is om voor zulke aandelen een Fair Value vast te stellen aangezien de toekomstige kasstromen voor zulke bedrijven moeilijk in te schatten zijn. Tot slot speelt de Economic Moat een rol. Drie van de vier bedrijven die we hieronder behandelen hebben een ‘narrow moat’ rating en eentje heeft ‘no moat’, maar die nemen we wel mee vanwege de zeer aantrekkelijke waardering. Vier voorbeelden Bed, Bath & Beyond Koers/Fair Value: 0,67 Fair Value Uncertainty: Medium Economic Moat Rating: None Moat Trend: Stable Morningstar Rating: ***** De resultaten van deze huishoudretailer over het eerste kwartaal waren dusdanig dat er bij Morningstar-analist Jaime Katz twijfel rees over de positionering van het bedrijf ten opzichte van zijn concurrenten. Met name de fysieke winkels in huishoudartikelen hadden sterk te lijden onder online concurrenten zoals Amazon die fysieke winkels verslaan op prijs, snelheid en gebruiksvriendelijkheid. Toch ziet analist Katz nog onderscheidende kenmerken bij Bed, Bath & Beyond: de beste gedecentraliseerde merchandise strategie, volop onontgonnen internationaal groeipotentieel en bekende sterke merken zoals Bed Bath & Beyond, Buybuy Baby, Harmon en Cost Plus World Market. Ook speelt in het voordeel dat de huizenmarkt aantrekt en meer verhuizingen betekenen meer uitgaven in en rondom het huis. Analist Katz kent het bedrijf geen economic moat toe, omdat ondanks de sterke merken de pricing power, ofwel macht om het prijsniveau te bepalen, beperkt is. Williams-Sonoma Koers/Fair Value: 0,67 Fair Value Uncertainty: Medium Economic Moat Rating: Narrow Moat Trend: Stable Morningstar Rating: ***** Nog meer huiselijke knusheid vinden we bij Williams-Sonoma dat we kennen van de merken Pottery Barn, PBkids, PBteen, West Elm en natuurlijk het gelijknamige merk. De omzetontwikkeling is sterk door een hoge klantentrouw en slimme marketing en merchandising tactieken. Daardoor kan het sneller en efficiënter dan concurrenten inspelen op veranderingen in de markt en zijn productenaanbod aanpassen aan nieuwe trends, aldus analist Katz. Hoewel Katz de Fair Value schatting voor het bedrijf iets verlaagd heeft nadat het bedrijf zelf vorige maand zijn verwachtingen voor de rest van 2016 temperde, denkt de analist dat er voldoende in het voordeel van Williams-Sonoma spreekt: net als bij Bed, Bath & Beyond de algemene opwaartse trend in de huizenmarkt en bovendien internationale uitbreiding die voor schaalvoordelen bij inkoop en distributie kan zorgen en daarmee de marges kan opstuwen. Norwegian Cruise Line Holdings Koers/Fair Value: 0,57 Fair Value Uncertainty: High Economic Moat Rating: Narrow Moat Trend: Stable Morningstar Rating: ***** De Fair Value voor dit cruisevakantiereizenbedrijf is verlaagd nadat het bedrijf zelf de eigen ramingen voor 2016 en 2017 verlaagde, volgend op de Brexit en een teruglopend aantal Amerikanen dat cruises in de Europese regio boekt. Norwegian is kleiner dan zijn Amerikaanse concurrenten zoals Royal Caribbean en Carnival en daardoor heeft het potentieel om zijn capaciteit de komende 5 jaar uit te breiden Bovendien biedt Norwegian volgens analist Katz een onderscheidend product dat diverse generaties aanspreekt, zodat gezinnen samen op cruise kunnen. Katz raamt dubbelcijferige winstgroei voor de komende 5 jaar en tegen de huidige koers/winst-verhouding vindt Katz het aandeel goedkoop. Hanesbrands Koers/Fair Value: 0,67 Fair Value Uncertainty: Medium Economic Moat Rating: Narrow Moat Trend: Stable Morningstar Rating: ***** Hanesbrands kennen we al van de lijst met favoriete aandelen van de Ultimate Stock Pickers, en in deze video legde Morningstar-analist Bridget Weishaar eerder al uit waarom Hanesbrands Morningstar’s top pick onder de kledingretailers is. Het aandeel is met zijn concurrenten mee omlaag gekomen op negatieve ontwikkelingen zoals zwakke kledingverkopen en afnemende bezoekersaantallen in kledingwinkels, maar dat is volgens Weishaar onterecht. Hanesbrands is volgens haar niet modegevoelig, maar juist stabiel en scoort goed in de vervangingsmarkt waar klanten comfort, pasvorm en een consistent prijsniveau waarderen. De schaalgrootte en productiefaciliteiten van het bedrijf zorgen voor een goede productkwaliteit tegen een betaalbaar prijsniveau. Hanesbrands heeft recent overnames gedaan die de resultaten stuwden en volgens analist Weishaar zal het bedrijf doorgaan met acquisities die waarde toevoegen. Lees meer: - De aantrekkelijkste dividendaandelen - De aantrekkelijkst gewaardeerde Europese aandelen voor augustus Hcc Beleggen interessegroep CoSA CoSA, Computerondersteunde Selectie van Aandelen, gebaseerd op fundamentele analyse van bedrijven. Er wordt primair gekeken naar omzet, nettowinst, eigen vermogen, dividenden en winst per aandeel om de kwaliteit van een bedrijf te bepalen. Pas als het bedrijf kwalitatief aan minimum eisen voldoet wordt er naar de koersen gekeken. Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina (klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter: Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling. - Wil je ook meedoen?- Bron: Redactie HCC Beleggen De HCC Beleggen organiseert een aantal activiteiten. De bekendste activiteiten die wij organiseren zijn de beleggerssymposia, die we tweemaal per jaar houden in De Bilt, de regiogroepen en deze nieuwsbrief. Een toenemend aantal mensen wil ook aktief meedoen. En dat Kan. Voor de organisatie van onze symposia zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die een bijdrage willen leveren aan de totstandkoming hiervan. Het is niet alleen leuk om dergelijke evenementen te organiseren, maar het is ook een ideale gelegenheid om je netwerk uit te breiden met interessante contacten. -- Redactieleden gezocht -- Voor de nieuwsbrief en de website zijn wij dringend op zoek naar mensen die de nieuwsbrief en/of website redactioneel willen beheren en/of het aandurven een column, een  artikel of  recensie te schrijven. -- Webmaster(s) gezocht -- Voor de website zijn wij dringend op zoek naar mensen die willen meehelpen de website te beheren. Zonder deel uit te maken van de organisatie kunt u vanzelfsprekend ook meedoen aan één van de Regio- of Belangstellingsgroepen. Maar ook andere dingen doen zoals het geven van een aardige lezing,  met anderen handelsstrategieën uitwerken, software onder de knie krijgen of gewoon een groep vormen waarmee je samen de markt analyseert/bespreekt, behoort tot de mogelijkheden. Bestuursleden worden telkens voor een vaste periode benoemd met een maximum van 2 periodes en om die reden zijn wij altijd op zoek naar mensen die bereid zijn de kar te trekken. Ben jij enthousiast en denk je dat een vrijwilligersfunctie jou op het lijf geschreven is, neem dan per email contact op met het HCC Beleggen bestuur  of met de redactie  | HCC beleggen Website | HCC beleggen Vacatures | Adverteren | Downloads  Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst.

2 oktober 2016

Nieuwsbrief20160921 symp67-1

.. "Stilte voor de Storm?" Inhoud Stilte voor de Storm? Lezingen schema  Standhouders en groeperingen Toegangsbewijzen Locatie .. Inhoud Stilte voor de Storm? De Amerikaanse beurzen staan dicht bij een all time high. Toch zijn er de nodige onzekerheden: effecten Brexit, verkiezingen Amerika en in Europa, effectiviteit maatregelen centrale banken, etc. Stijgt de beurs nog verder of staan we aan de vooravond van een crash? Op het komende 67ste symposium zullen diverse sprekers, elk vanuit hun eigen invalshoek, ingaan op de door hun gebruikte beleggingsmethode. Zo zult u o.a. worden bijgepraat over dividend beleggen, index beleggen, het leren van professionals, fundamenteel beleggen, optie beleggen, portefeuille selectie om even een paar onderwerpen te noemen. Aan het eind van de dag zult u met een groot aantal groot aantal, vaak van elkaar verschillende, ideeën naar huis gaan. U kunt deze dan zelf direct, afhankelijk van uw eigen situatie, inpassen en toepassen in uw beleggingen. Daarnaast zijn er zoals altijd ook weer een aantal leveranciers aanwezig die u graag wegwijs maken in de door hun geboden diensten.  Als altijd is het HCC Beleggen symposium in De Bilt bij uitstek geschikt, mede door de locatie, om de door u in de loop van de jaren opgedane contacten aan te halen en nieuwe contacten te leggen. Inschrijven Bent u HCC Lid      klik hier                 -              Bent u geen HCC Lid     klik hier  Inhoud Lezingen schema "Stilte voor de Storm?"      Collenbergh zaal StatenKamer 10:00 - 10:45 Menno van Hoven (Beleggers Belangen ) Bouw uw eigen dividendmachine Philippe Dassonville (WH Selfinvest) De bouwstenen van een goed handelssysteem PAUZE 10:45 - 11:05 11:05 - 11:50 Martijn Rozemuller (Think ETF’s) Lage kosten en eenvoud als sleutel tot succes. Edward Loef (Loef Technische Analyse) In stilte transacties plannen PAUZE 11:50 - 12:10 12:10 - 12:55 Jim Tehupuring (ProBeleggen) Less is More Ruerd Heeg Beleggen in Net-Nets PAUZE 12:55 - 13:30 13:30 - 14:15 Wouter Keller (HCC Computerbeleggersgroep ZH) Defensive Asset Allocation Jan van der Meulen (HCC Beleggen werkgroep CoSA) Fundamentele Analyse volgens CoSA PAUZE 14:15 - 14:35 14:35 - 15:20 Aat Schornagel (HCC Computerbeleggersgroep ZH) Handelsalgorithmen voor (dag)opties:  Nauwelijks te verslaan als het om de rendement/risico verhouding gaat ! *) Klik op de naam van de spreker om meer over hem en zijn voordracht te lezen *Onder de naam van de spreker staat de titel van zijn presentatie. Inhoud Bouw uw eigen dividendmachine. Menno van Hoven zal in zijn presentatie ingaan op de kracht van dividend op lange termijn. Daarbij maakt hij duidelijk onderscheid tussen de begrippen hoog dividend en dividendgroei. Aan de hand van praktijkvoorbeelden wordt getoond hoe u op lange termijn een enorm vermogen kunt opbouwen door het herbeleggen van dividend. Uiteraard is er ook aandacht voor het selecteren van de juiste dividendaandelen, waarbij de dividendportefeuille van Beleggers Belangen centraal zal staan.   Menno van Hoven (1978) schrijft sinds 2007 voor Beleggers Belangen. Sinds 2011 beheert hij de dividendportefeuille en is hij hoofdredacteur van het Dividend E-magazine. Menno is in 2002 afgestudeerd aan de Hogeschool voor Economische Studies in Rotterdam (management, economie, recht). Tijdens zijn studie werd hij in 2000 tweede in het landelijke beursspel van het Algemeen Dagblad, waarna hij zijn beleggingscarriere via onder meer MeesPierson en de dealingroom van Fortis Bank uiteindelijk voortzette bij Beleggers Belangen. Beleggers Belangen voorziet beleggers al bijna zestig jaar van onmisbare, onafhankelijke informatie: Concrete adviezen en tips over aandelen, beleggingsfondsen, ETF’s, obligaties, grondstoffen en valuta’s Succesvolle voorbeeldportefeuilles voor diverse beleggingsstrategieën Eigen onderzoeken naar dienstverlening van brokers en vermogensbeheerders Onafhankelijke experts die u kunt volgen en aan wie u vragen kunt stellen Wij publiceren onze artikelen meteen als ze af zijn op onze website, zodat abonnees direct met relevante informatie kunnen handelen, en daarnaast natuurlijk elke week in ons blad, waarin u al onze artikelen op uw gemak kunt doornemen.  Lezingen schema Lage kosten en eenvoud als sleutel tot succes. Volgens Martijn Rozemuller is beleggen een zero-sum game; tegenover elke winnaar staat een verliezer. Hoe wordt u vaker een winnaars dan een verliezers? Martijn legt uit waarom het vasthouden aan een simpele strategie waarin lage kosten, een brede spreiding en de lange termijn de belangrijkste componenten zijn, volgens hem het beste is. Hierbij heeft hij aandacht voor de lage rente en interessante alternatieven voor obligatie ETF’s en waar u op moet letten bij de aanschaf hiervan? De volgende onderwerpen komen aan bod: Uitleg van het jargon bij indexbeleggen en ETF's. Hoe bouw ik een gespreide beleggingsportefeuille? Voor de jongere generatie: het effect van compound interest Impact van kosten en dividend lekkage Dividendbeleggen als alternatief voor obligaties? Martijn Rozemuller is in 1995 afgestudeerd als Technisch Bedrijfskundig ingenieur aan de Universiteit Twente. Na zijn studie is Martijn als market maker gaan werken voor het Nederlandse handelshuis Optiver, waar hij na drie jaar partner werd. Zowel bij Optiver als privé deed Martijn goede ervaringen op met ETF’s, waarbij vooral de transparantie, kostenvoordelen en verhandelbaarheid van ETF’s hem aanspraken. Met het door hem verbeteren van de productstructuur ontstond in 2007 het idee voor Think ETF’s waarvan Martijn sinds de oprichting Managing Director is. Think ETF’s maakt hoogwaardige Exchange Traded Funds (ETF’s) tegen lage kosten. Er zijn geen wij tegenpartijrisico door de combinatie van fysieke replicatie van de te volgen index en het niet uitlenen van de onderliggende effecten. Dividendlekkage wordt uitgesloten voor Nederlandse beleggers d.m.v. de Nederlandse fiscale status (fbi) van de ETF’s. Ons doel is om iedereen in staat te stellen om veilige en gespreid te beleggen tegen lage kosten, dankzij onze eenvoudige beleggingsoplossingen en heldere educatie. Wij bouwen alleen producten die zich onderscheiden door transparantie, lage kosten en een veilige en efficiënte structuur. Lezingen schema Less is More Voor sommigen is het een hobby, maar ik zie beleggen als een manier om inkomen te genereren. Ofwel, er moet een aantrekkelijke vergoeding staan tegenover de inspanningen. Zoniet dan kun je beter gaan golfen. Toch denken veel beleggers dat een actieve aanpak met veel transacties leidt tot betere rendementen. De focus moet liggen op resultaat. Niet op activiteit. Tijdens de presentatie zal ik toelichten hoe je met beperkte inspanningen wel een aantrekkelijk rendement kunt halen. Hoe je balans aanbrengt in je portefeuille door risico's te reduceren en het potentieel te vergroten. In dit geval niet alleen mooie theoretische praatjes, maar boter bij de vis: Aan de hand van mijn eigen portefeuille bij ProBeleggen (echt geld) laat ik zien hoe ik de markt analyseer, tot koopkandidaten kom en vervolgens positie inneem met behulp van derivaten. Uiteraard zullen hierbij actuele posities niet ontbreken. Jim Tehupuring studeerde aan de VU en specialiseerde zich in de optiematerie. In 2005 trad hij in dienst bij Alex Beleggersbank (Binck) en werd daar manager van de Alex Academy. Hij trainde niet alleen tienduizenden particuliere beleggers, maar ook werd hij ingehuurd voor het opleiden van private bankers en beleggingsadviseurs op voor oa Mees Pierson, ING en Rabobank. Daarnaast begeleidde hij een aantal zeer vermogende beleggers. Per 2011 maakte Tehupuring de overstap naar RBS, de partij die beleggingsproducten zoals de Turbo ontwikkelt. Vervolgens ging Jim 1,5 aan de slag bij Euronext als Head of Retail - Europe (ad interim). Onderwijl richtte hij het platform ProBeleggen.nl op en hij is tegenwoordig tevens mede-eigenaar van 1Vermogensbeheer.nl. Veel beleggers kennen Jim Tehupuring van zijn marktanalyses bij RTL Z, BNR Nieuwsradio of de column die hij schrijft in de Telegraaf. ProBeleggen ondersteunt beleggers door leden inzage te geven in de echter beleggingsportefeuilles van professionals. Zij voorzien leden van analyses en berichten hen wanneer zich kansen voordoen. Daarnaast hebben leden van ProBeleggen de beschikking over uitgebreide research en een alertservice. ProBeleggen claimt ultieme transparantie en getuige de grote toestroom van leden sinds 2014, zien steeds meer beleggers in dat het loont om 90% van het werk aan een ander over te laten. Ook lid worden? Ga naar www.probeleggen.nl en meld u aan. Lezingen schema Defensive Asset Allocation (DAA). In 2007 publiceerde Meb Faber zijn beroemde paper "A Quantitative Approach to Tactical Asset Allocation" over momentum. Dat paper is een absolute download hit op SSRN (bijna 200K keer gedownload). Hierin bespreekt hij o.a. zijn Global Tactical Asset Alloction (GTAA) model. Dit GTAA model is voor veel momentum liefhebbers dé benchmark voor global asset allocation. Het GTAA model haalt in onze backtests vanaf 1971 een indrukwekkende return en Sharpe ratio doch met drawdowns van meer dan 25%. Voor sommige investeerders is die drawdown iets te gortig. In deze lezing zullen we daarom een alternatief model presenteren met vergelijkbare hoge returns doch met veel lagere drawdowns. We noemen dat model "Defensive Asset Allocation" (DAA).Tevens besteden we aandacht aan stijgende rentes en out-of-sample testing. Het gepresenteerde model is een verbeterde versie van ons PAA model (zie SSRN 2759734). Wouter Keller, ondernemer, emeritus hoogleraar en investeerder, bespreekt verschillende tactische beleggingsmodellen. Hij is na een lange carriere bij het CBS en de VU nog een eigen ICT bedrijf gestart. Hierbij is enig vermogen opgebouwd. Ontevreden over de beleggingsresulaten van de grootbanken heeft Wouter eigen beleggingsmodellen ontwikkeld, mn. op basis van momentum.  HCC Computerbeleggersgroep Zuid Holland Wij stellen ons ten doel de kennis van en het inzicht in Beleggen van de leden te vergroten. " Beleggen met behulp van de computer " is daarbij het kader. Lezingen schema Handelsalgorithmen voor (dag)opties:                             nauwelijks te verslaan als het om de rendement/risico verhouding gaat ! Trading systemen die gebruik maken van algoritmen op basis van koerspatronen zijn gemeen goed geworden bij gebruik van aandelen , ETF’s, futures etc. Zo is het kopen van een future, turbo of ETF op de AEX of S&P500 index na 3 dagen van koersdaling en weer sluiten van de positie na positief doorkruisen van een voortschrijdend gemiddelde een bekende en goed renderende strategie. In de voorgaande 2 voordrachten is aangetoond dat het vervangen van futures door kortlopende opties vaak tot spectaculaire verbetering van de rendement/risico verhouding leidt. Ook is aangetoond dat het meestal geen goed idee is opties te schrijven (al of niet in combinaties zoals straddles, butterflies etc). In deze nieuwe voordracht mag u het volgende verwachten: Samenvatting en verdieping van de conclusies van de 2 eerdere voordrachten opties kopen levert bijna altijd meer rendement per eenheid risico oplevert dan opties schrijven (verkopen) kortlopende (dag) opties hebben bijna altijd meer rendement per eenheid risico opleveren dan langer lopende opties Optiecombinaties (waarin geschreven opties) die toch een “edge” hebben.    Algoritmisch optie traden met opties “In the Money” of “Out of the Money” ?     Waarom (dag)opties zelden of nooit te duur zijn. Een kijkje in een groot domein van interessante koerspatronen en handelsstrategieën gebaseerd op aankoop en verkoop van (dag)opties Aat Schornagel is wiskundige en heeft 23 jaar lang voor Shell over de wereld gezworven.  In Londen was hij o.a. verantwoordelijk voor de ontwikkeling van een geautomatiseerd beleggingssysteem voor het Shell Pensioenfonds.  Aat heeft ruim 20 jaar ervaring als ontwikkelaar van trading systemen met een focus op (dag)opties HCC Computerbeleggersgroep Zuid Holland Wij stellen ons ten doel de kennis van en het inzicht in Beleggen van de leden te vergroten. " Beleggen met behulp van de computer " is daarbij het kader. Lezingen schema De bouwstenen van een goed handelssysteem In zijn presentatie legt Philippe Dassonville uit wat de 6 bouwstenen zijn van een goed handelsysteem. Met behulp van het tradingplatform NanoTrader wordt de theorie omgezet in de praktijk. Indicatoren, tijdsfilters, stops en koersdoelen leiden tot een strategie. Met behulp van NanoTrader ziet de trader snel wat het resultaat van zijn handelssysteem is. De trader kan de parameters van zijn tradingidee aanpassen en onmiddellijk de impact op het uiteindelijke resultaat zien. Deze presentatie is geen zoektocht naar de Heilige Graal maar een nuchtere en praktische kijk op het onwikkelen, backtesten en bijsturen van al dan niet automatische handelssystemen. De presentatie wil een antwoord bieden op de volgende vragen: Wat zijn realistische verwachtingen? Wat zijn de valkuilen? Wat heb je nodig? Wat zijn de kosten? En … is dit (wel) iets voor mij? Philippe Dassonville is marine officier van opleiding, doch vulde zijn studies aan met een graduaat Bedrijfsbeheer en een master in Marketing. Hij werkte bij een bank en vermogensbeheerder alsook op de online financiële redactie van een beursgenoteerd mediabedrijf. In 2003 vervoegde hij de online broker WH Selfinvest.   WH SELFINVEST S.A., opgericht in 1998, is een online broker met haar hoofdzetel in Luxemburg. Gebaseerd op haar Europees paspoort heeft het bedrijf een bijkantoor in België en een representatie kantoor in Nederland. Via WH Selfinvest kunnen actieve beleggers handelen in futures, CFD, forex en aandelen. WH SelfInvest bedient zowel particuliere als institutionele beleggers. Het klantenbestand bestaat uit klanten uit 28 verschillende landen. Lezingen schema In stilte transacties plannen. Het thema van het HCC Beleggen Symposium luidt dit jaar ‘stilte voor de storm?’ De gestelde vraag of de beurs nog verder stijgt of aan de vooravond staat van een beurscrash lijkt als gevolg van de onzekerheden logisch, maar eigenlijk is die vraag totaal irrelevant! De toekomst blijft immers altijd onzeker. Onze enige gids is het verleden. Onze ervaringen en belevenissen beïnvloeden ons denken en onze handelingen. Onze emoties worden door constante toestroom van informatie nog sneller geprikkeld dan in het verleden. Als we iets willen, dan willen we het nu! Ons geduld om eerst na te denken in plaats van gelijk te handelen wordt enorm op de proef gesteld. We zijn kuddedieren geworden. Ook bij het nemen van beleggingsbeslissingen! Indien u zich hierin kunt herkennen en weer controle wilt terugkrijgen over uw eigen leven, dan moeten we veranderen. Als wij loslaten dat we invloed hebben op de oorzaken, dan komt er ruimte in ons brein om te focussen op het beheersen van de gevolgen van de oorzaken. De beurskoersen zijn het eindresultaat van alle vraag- en aanbodfactoren. Ook zijn de verwachtingen in de markt over de toekomst in de prijs verwerkt. De oplossing om in de financiële markten op termijn te overleven is dan ook niet proberen slimmer te zijn dan de markt. Het antwoord vinden we door in alle stilte (als de beurs gesloten is) onze transacties zorgvuldig te plannen. Als we nadenken wat er nodig is om onze koersdoelen te bereiken dan plannen we dus vooraf wat we gaan doen als de beurskoersen of trends veranderen. We gaan ook voor onszelf na wat we zeker NIET moeten doen. Wat we niet moeten doen is niet luisteren naar de markt. De markt dicteert immers wat we wel moeten doen! In alle rust gaan we hierover spreken. Edward (51jaar) kan bogen op een ruime ervaring als technische analist, o.a. bij Rabobank, Van Lanschot, Stroeve, Theodor Gillissen Bankiers. Zijn doelstelling is het behalen van absolut rendement, met behulp van zowel long als short trades. Momenteel heeft hij een onafhankelijk research bedrijf. Voor meer informatie kijk op mijn website aangevuld met informatie op de probeleggen website Lezingen schema Beleggen in Net-Nets Net-nets zijn aandelen die beneden hun liquidatie waarde verhandeld worden. Niemand wil ze hebben en daardoor zijn ze zo extreem goedkoop. Benjamin Graham was de eerste net-net belegger en beschreef de strategie in 1934 in zijn beroemde boek "Security Analysis". Later is deze strategie door talloze anderen overgenomen. En terecht: verschillende wetenschappers hebben hoge rendementen (20-30%) gevonden voor dit soort aandelen. Tijdens de presentatie zal Ruerd Heeg uitleggen hoe beleggen in net-nets in de praktijk werkt en zal hij een aantal voorbeelden geven. Ruerd Heeg is waardebelegger. Waardebeleggger Ruerd Heeg is wis- en natuurkundige en belegt in statistisch winstgevende strategieën. In zijn boek "Aandelen selecteren als waardebelegger" bespreekt hij de basisbeginselen van het waardebeleggen. In zijn tweede boek "Beleggen in bull- en bearmarkten" onderzoekt hij wat de allerbeste beleggingsstrategieën zijn. Daarnaast schrijft hij regelmatig artikelen voor de website SeekingAlpha.com. Voor de abonnees op zijn nieuwsbrief op SeekingAlpha.com stelt hij maandelijks lijsten samen met informatie over net-nets en andere extreem ondergewaardeerde aandelen. Lezingen schema Fundamentele Analyse volgens CoSA Jan van der Meulen zal in zijn presentatie aandacht besteden aan de volgende onderwerpen: Historie NAIC en CoSA De NAIC-methode is ruim 60 jaar geleden in de VS ontstaan. De werkgroep CoSA heeft deze verder ontwikkeld. Samenvatting basisgegevens en opzet CoSA baseert de analyse op gegevens uit de 10 laatste jaarverslagen. De kengetallen die we hieruit afleiden worden besproken. Deze kengetallen zijn de basis voor de beoordeling van aandelen. Koersgroei en DividendGroei aandelen De NAIC-methode selecteert aandelen op de verwachte koersgroei. Door CoSA zijn recent methoden toegevoegd waarmee aandelen worden geselecteerd op dividendgroei. Analyse met CoFA CoFA is een Excel-programma waarmee zelf analyses van een aandeel kunnen worden uitgevoerd. Selectie met Rangtabel Deze tabel geeft een overzicht van alle aandelen die we volgen. De tabel kan tevens gebruikt worden voor het selecteren van aandelen. Ook de resultaten die met deze methoden in het verleden behaald zijn, worden getoond. Jan van der Meulen is wiskundige. Hij is werkzaam geweest in het onderwijs waar hij o.a. diverse leidinggevende functies vervulde. Sinds 10 jaar is hij actief in de beleggerswereld. Hij leidde de Computerbeleggersgroep-ZH en is sinds 4 jaar voorzitter van de CoSA-werkgroep. Werkgroep CoSA De HCC Beleggen werkgroep CoSA maakt gebruik van Fundamentele Analyse voor de selectie van aandelen. Zij onderhoudt een bestand met zg. SSG's van momenteel meer dan 500 West-Europese en Noord-Amerikaanse aandelen. Deze verzameling bestaat uit koersgroeiers en dividendgroeiers. CoSA selecteert en rangschikt aandelen o.b.v rendement door koersgroei én/of dividendgroei. Een SSG-bestand bevat onder meer historische gegevens uit max. tien jaarverslagen van een bedrijf, zoals omzet, eigen vermogen, netto winst per aandeel, meerjarige schulden, dividenduitkeringen en koersen. Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de CoSA-webpagina (klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter:Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl Lezingen schema "Stilte voor de Storm?" Standhouders en groeperingen Hcc Beleggen groep Noordbeleggen Hcc Beleggen ig Computerbeleggersgroep-ZH Hcc Beleggen interessegroep CoSA Scotch Whisky International Foxware Analist.nl HCC de vereniging *) Hcc Beleggen interessegroep Noordbeleggen groep Noordbeleggen is gestart in maart 2006 rond het beleggingsprogramma Vestics. Inmiddelszijn wij verder gegaan in de boeiende wereld van het beleggen. Zo doen we onze beleggingen op individuele basis en komen zo'n vijf keer per jaar bijeen. Het zijn 'interactieve' bijeenkomsten waarin nieuwtjes en ervaringen onder het genot van een kopje koffie worden uitgewisseld. Naast het bespreken van het vaste onderwerp: de 'echte' portefeuille, komen ook onderwerpen als: ervaring met broker software, handelssystemen, indicatoren, werking van opties/turbo's enz aan bod. Met als rode draad: Selecteren van Aandelen. Selecteren van Opties. Werking en selectie van Turbo's Selecteren van Beleggingsfondsen Benieuwd? Kom kom gerust een keer kijken of het iets voor je is. Mail voor meer info naar Ben Rietveld Inhoud Foxware standhouder Foxware Beleggingssoftware is gespecialiseerd in de ontwikkeling van geavanceerde software voor beleggers die handelen in opties en futures. Optiemaat Wij demonstreren ons optieanalyse-programma OPTIEMAAT. Dit pakket ondersteunt al bijna 25 jaar vele (optie)beleggers bij het onderbouwen van hun beleggingsbeslissingen.   Het programma beschikt over een uitgebreide functionaliteit en u kunt elke positie, bestaande uit opties en/of futures en/of onderliggende waarden, moeiteloos opbouwen en beoordelen op rendement, risico en gevoeligheid voor alle (optie)prijsbepalende factoren.   Adviezen De module “Adviezen” stelt u in staat om, gebaseerd op uw visie op toekomstige onderliggende koersontwikkelingen, de meest winstgevende optiestrategieën te genereren. Back Track De module “BackTrack(e-o-d)” beschikt over een database met ruim 7+ jaar end-of-day optiehistorie van alle Euronext optiefondsen. Op basis hiervan kunt u “terug in de tijd” en uw posities uit het verleden naspelen en/of overdoen, maar ook “nieuwe” posities opzetten en de resultaatontwikkeling hiervan door de tijd heen volgen (backtest). Hiermee kunt u lering trekken uit het handelen op basis van “echte” beursgegevens zonder dat daarbij ook “echt” geld op het spel staat. De module “BackTrack(intra-day)” gaat nog een stap verder. Deze biedt u de unieke mogelijkheid de historische optiedatabase uit te breiden met intra-day optienoteringen met een instelbaar interval van (minimaal) 30 minuten! Ook de noteringen op uw handelsmomenten worden hierin vastgelegd.   Realtime Het pakket werkt met realtime beurskoersen, maar kan desgewenst ook functioneren met end-of-day noteringen. In elk beursklimaat, óók in het huidige, bieden opties uitstekende mogelijkheden voor het behalen van een positief beleggingsresultaat. OPTIEMAAT, als betrouwbaar en geavanceerd “gereedschap”, vormt hiervoor de basis Inhoud Hcc Beleggen interessegroep CoSA CoSA, Computerondersteunde Selectie van Aandelen, gebaseerd op fundamentele analyse van bedrijven. Er wordt primair gekeken naar omzet, nettowinst, eigen vermogen, dividenden en winst per aandeel om de kwaliteit van een bedrijf te bepalen. Pas als het bedrijf kwalitatief aan minimum eisen voldoet wordt er naar de koersen gekeken. Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina (klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter: Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling. Inhoud Scotch Whisky International (SWI) standhouder Scotch Whisky International (SWI),  een van de grootste spelers op de wereldmarkt, faciliteert beleggingen in zeldzame en hoogwaardige Single Malt Whisky’s. Wij bieden klanten uniek samengestelde portefeuilles met vaten, flessen of beide. Ons werkgebied is internationaal, momenteel hebben wij ambassadeurs in Nederland, België, Groot-Brittanië, China en Spanje. Scotch Whisky International (SWI),  een van de grootste spelers op de wereldmarkt, faciliteert beleggingen in zeldzame en hoogwaardige Single Malt Whisky’s. Wij bieden klanten uniek samengestelde portefeuilles met vaten, flessen of beide. Ons werkgebied is internationaal, momenteel hebben wij ambassadeurs in Nederland, België, Groot-Brittanië, China en Spanje. Whiskybelegger voldoet aan eisen AFM Whiskybedrijf Scotch Whisky International (SWI) heeft een vergunning van de Autoriteit Financiël.e Markten (AFM) gekregen waarmee whisky kan worden aangeboden als beleggingsobject. contact: 0031 631571075

22 september 2016

Nieuwsbrief20160901

.. September 2016 Stilte voor de Storm? CoSA en Koersgroei Beleggen Boekwaarde, beurswaarde en intrinsieke waarde Lopende kosten beleggingsfondsen dalen door afschaffen provisie Positief rendement voor Nederlandse beleggingsinstellingen Redactieleden gezocht  .. Stilte voor de Storm? Inschrijving voor dit voor HCC leden gratis Symposium start per 10 september. De Amerikaanse beurzen staan dicht bij een all time high. Toch zijn er de nodige onzekerheden: effecten Brexit, verkiezingen Amerika en in Europa, effectiviteit maatregelen centrale banken, etc.  Stijgt de beurs nog verder of staan we aan de vooravond van een crash? Op het komende 67ste symposium zullen diverse sprekers, elk vanuit hun eigen invalshoek, ingaan op de door hun gebruikte beleggingsmethode. Zo zult u o.a. worden bijgepraat over dividend beleggen, index beleggen, het leren van professionals, fundamenteel beleggen, optie beleggen, portefeuille selectie om even een paar onderwerpen te noemen. Aan het eind van de dag zult u met een groot aantal groot aantal, vaak van elkaar verschillende, ideeën naar huis gaan. U kunt deze dan zelf direct, afhankelijk van u eigen situatie, inpassen en toepassen in u beleggingen. Daarnaast zijn er zoals altijd ook weer een groot aantal leveranciers aanwezig die u graag wegwijs maken in de door hun geboden diensten. De locatie is verder goed geschikt om de door u in de loop van de jaren opgedane contacten aan te halen en nieuwe contacten te leggen. Sprekers onder andere: Menno van Hoven Jim Tehururing Yannick Lunshof Wouter Keller Aat Schornagel Jan van der Meulen Phillipe Dassonville Op de website van HCC Beleggen vind u onder de tab Symposia meer informatie: klik hier Reserveer alvast 8 oktober in uw agenda. ^  Inhoud CoSA en Koersgroei Beleggen Bron: HCC Beleggen CoSA-werkgroep In ons vorige artikel hebben we een beknopte beschrijving gegeven van de drie methoden die we hebben ontwikkeld voor het selecteren van aandelen afhankelijk van het beleggingsdoel dat men gekozen heeft: Koersgroei beleggen, Dividend beleggen en Dividend Herbeleggen. In dit artikel gaan we nader in op KoersGroei beleggen. Koersgroei beleggen Deze methode selecteert aandelen waarvan verwacht kan worden dat hun koers na een periode van circa vijf jaar verdubbeld zal zijn. In het algemeen kopen we deze aandelen voor kapitaalsvorming over een periode van drie tot tien jaren. Omdat dit een betrekkelijk korte periode is, hebben we voorkeur voor aandelen waarvan de koersen sneller groeien, hetgeen veelal aandelen van zich nog ontwikkelende en uitbreidende bedrijven zullen zijn. De methode die wij hebben ontwikkeld voor het selecteren van koersgroei aandelen is gebaseerd op de NAIC-methode. Deze is circa 60 jaar geleden in de VS ontwikkeld en heeft in die jaren goede resultaten opgeleverd. NAIC maakt gebruik van de volgende data uit de laatste 10 beschikbare jaarverslagen: De Omzet en de Nettowinst; Per aandeel het Eigen Vermogen, de Nettowinst en het Dividend; De Hoogste en de Laagste koers van de beschikbare boekjaren. Wij hebben daaraan nog toegevoegd: De Vrije kasstroom per aandeel en het percentage dat de Lange Schuld uitmaakt van het Eigen Vermogen + Lange Schuld. Uit deze basisgegevens leiden we – met behulp van enige wiskunde – kengetallen af die de basis vormen van de selectieprocedure. Aan de hand van een koersgroeiaandeel bespreken we enkele relevante kengetallen. Als voorbeeld van een KG-aandeel (=koersgroeiaandeel) kiezen we Buffalo Wild Wings (BWLD). Buffalo Wild Wings is een restaurantketen met 6600 voltijdse medewerkers, heeft heden ongeveer 1200 eigen en franchisevestigingen in de USA, Canada, Mexico en de Filippijnen. Het bedrijf is in 1982 opgericht en is sinds meer dan 12 jaar op de Nasdaq-beurs genoteerd. De keuze van het KG-aandeel bepalen we met de laatste wekelijkse CoSA-rangtabel, in dit voorbeeld die van 19aug2016 en hier afgebeeld voor zover relevant met betrekking tot KG-aandelen. Er zijn zes koopwaardige KG-aandelen. Omdat we vooral geïnteresseerd zijn in pure KG-aandelen, waarvan het rendement van de opbrengst primair wordt bepaald door de koerswinst, zoeken we in de ranglijst naar aandelen die geen dividend uitkeren. Om ook aan de NAIC-voorwaarde te voldoen moet volgens de NAIC-prognose de koers in de komende vijf jaren minstens zijn verdubbeld. Aldus valt de keuze op Buffalo Wild Wings. Er moet aan meer voorwaarden worden voldaan, zie het punt hierna.   Bedrijven met hoge koersgroei zijn doorgaans relatief jonge bedrijven, die de winsten aanwenden voor verdere groei en daardoor geschikt zijn voor beleggen op de middellange termijn ten behoeve van kapitaalgroei. Snelle kapitaalgroei is de belangrijkste reden om te beleggen m.b.v. koersgroeiers. Betrouwbare koersgroei is daarbij wel een voorwaarde om niet voortdurend op het vinkentouw te moeten zitten, dus de groei in de afgelopen acht à tien jaren dient stabiel te zijn, hetgeen we zien in de onderstaande grafiek. De tabel bevestigt de stabiliteit met de hoge waarden van de R-kwadraten voor omzet en nettowinst. We zien ook dat de W/EV, winst t.o.v. het eigenvermogen, en de meerjarige schuld, LS, tevredenstellend zijn. Conclusie: Buffalo Wild Wings is terecht een volgens CoSA koopwaardig KG-aandeel en geschikt voor de middellange termijn. Betekenis afkortingen: TR = Total Return = Prognose rendement/jr uit koerswinst en dividend komende 5 jaar. Het koersdoel over 5 jaar is de prognose voor de hoogste koers over 5 jaar. W/V-ratio = De verhouding tussen de verschillen van de recente koers * met de (berekende) hoogste koers en * met de (berekende) laagste koers in de periode van - 5 tot + 5 boekjaren. W/EV = (RoE) De winst t.o.v. het eigen vermogen in het laatste boekjaar. %LS = (Debt/Equity)    LS/(LS+EV) in het laatste boekjaar (LS=Langlopende schuld). R^2 = De R-kwadraat; een maat voor de gemiddelde afwijkingen t.o.v. de groeilijnen. K/W = De verhouding van de koers t.o.v. de winst per aandeel (WpA). CFpA = (Vrije kasstroom per Aandeel) Als alle CFpA de laatste 5 boekjaren ≥ 0 dan zien we de CFpA van het laatste boekjaar, anders de laagste in die boekjaren. Omzetgr% = Op basis van historische data berekende groei% van de Omzet WpAgr% = O.b.v. historische data berekende groei% van de Winst/aandeel SJKR% = Samengestelde Jaarlijkse Koersgroei Rendement. Dit is geen kengetal maar de prognose voor de Koersgroei. Voor elk kengetal hebben we grenzen geformuleerd waaraan het kengetal moet voldoen om het aandeel op grond van dat kengetal als koopwaardig te mogen beschouwen. In de Rangtabel kleurt de desbetreffende cel dan groen. Vervolgens krijgt een aandeel alleen dan een Koop-oordeel als het voor alle kengetallen koopwaardig is. Voor bovengenoemde kengetallen zijn de grenzen: 14,8% < TR < 35% 3 < W/V < 10 W/EV >12% %LS < 70% R^2 Omzet > 0,90 R^2 WpA > 0,85 7 < K/W < 30 CFpA > 0 Omzetgroei% > 10% WpAgroei% > 12% Werkgroep CoSA Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina (klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter:Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl  U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling. ^  Inhoud Boekwaarde, beurswaarde en intrinsieke waarde Bron:  Hendrik Oude Nijhuis Hendrik Oude Nijhuis Auteur, oud bestuurslid HCC Beleggen en BSC Duitenberger. Oprichter Warrenbuffet.nl Hendrik Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in ‘s werelds beste beleggers. Hij is medeoprichter van Beterinbeleggen.nl en zijn bestseller over Warren Buffett is via de website http://www.warrenbuffett.nl/ gratis beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen. Op de website van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) werd onlangs een artikel geplaatst over een interessante, in samenwerking met de Universiteit Hasselt uitgevoerde, studie. De studie betrof een vergelijking van de boek- en beurswaarde van beursgenoteerde Nederlandse bedrijven. Wat is het geval? In de onderzochte periode die loopt van 2000 tot 2014 werd op de aandelenmarkt voor bedrijven voortdurend beduidend meer betaald dan de boekwaarde van deze bedrijven. Aan het eind van 2014 betaalden beleggers op de beurs voor bedrijven ruim drie keer de boekwaarde. Boekwaarde De markt- oftewel de beurswaarde van een bedrijf is eenvoudig te berekenen. Namelijk door de koers te vermenigvuldigen met het aantal aandelen. De boekwaarde van een bedrijf wordt elk kwartaal door accountants vastgesteld door de schulden van de waarde van de bezittingen af te trekken. Maar vooral de bezittingen zijn soms lastig te waarderen. Wanneer sprake is van een banktegoed van EUR 100,- is de boekwaarde daarvan uiteraard ook EUR 100,-. Maar zaken als aandelenbelangen, machines, gebouwen en inventaris zijn lastiger te waarderen. Gebouwen bijvoorbeeld worden na verloop van tijd tot nul afgeboekt terwijl de waarde ervan in de praktijk soms juist flink gestegen is. En soms staat er nog voor een groot bedrag inventaris in de boeken maar is die inventaris veel minder waard dan gedacht. Zo moest technologieconcern Cisco Systems rond de eeuwwisseling miljarden afboeken toen bleek dat een enorme voorraad kabels van het bedrijf veel minder waard was dan gedacht. Meer recent moesten oliebedrijven vanwege de lage olieprijs stevig afboeken. Uit studies blijkt dat beleggers beter af zijn met het gespreid beleggen in aandelen van bedrijven met een relatief lage koers/boekwaarde-verhouding. Dit wordt verklaard door het 'value'-effect: beleggers zijn soms te optimistisch en soms te pessimistisch over bepaalde aandelen en juist de aandelen waarover beleggers te pessimistisch zijn renderen gemiddeld uiteindelijk extra goed... Intrinsieke waarde Wanneer er geen sprake is van competitieve voordelen - denk aan sterke merken, patenten of distributievoordelen - geldt dat de intrinsieke waarde van een bedrijf meestal gelijk is aan de boekwaarde. De operationele activiteiten maar ook groei hebben vanuit aandeelhoudersperspectief dan geen waarde. De intrinsieke waarde van een bedrijf - doorgaans lastig, zo niet onmogelijk, exact vast te stellen - bestaat uit de som van alle toekomstige winsten, verdisconteerd naar het heden. Is sprake van duurzame competitieve voordelen dan ligt de intrinsieke waarde vaak ruim boven de boekwaarde. Het is beslist aantrekkelijk om voor aandelen meer dan de boekwaarde te betalen zolang de intrinsieke waarde maar ruim boven de beurswaarde ligt. Is van competitieve voordelen geen sprake dan zijn de boekwaarde en intrinsieke waarde zoals gezegd meestal aan elkaar gelijk. In dat geval is het kopen van aandelen enkel rationeel wanneer dat kan tegen een prijs die stevig onder de boekwaarde zelf ligt. ^  Inhoud Hcc Beleggen interessegroep CoSA CoSA, Computerondersteunde Selectie van Aandelen, gebaseerd op fundamentele analyse van bedrijven. Er wordt primair gekeken naar omzet, nettowinst, eigen vermogen, dividenden en winst per aandeel om de kwaliteit van een bedrijf te bepalen. Pas als het bedrijf kwalitatief aan minimum eisen voldoet wordt er naar de koersen gekeken. Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina (klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter: Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling. ^  Inhoud Lopende kosten beleggingsfondsen dalen door afschaffen provisie Bron:  Robert van den Oever, 19 augustus, 2016, Morningstar Het provisieverbod heeft duidelijk gevolgen gehad voor de kosten van beleggingsfondsen in Nederland. Fondsbeleggen is goedkoper geworden. Niet alleen in Nederland, maar gemiddeld genomen in heel Europa. Dat blijkt uit een studie naar de kosten van beleggingsfondsen in Europa, uitgevoerd door Morningstar. Het afschaffen van provisies die aanbieders betalen aan adviseurs voor het afsluiten van beleggingsproducten per 1 januari 2013 heeft Nederland een bijzondere positie in Europa gegeven. Want alle beleggingsfondsen worden nu verhandeld in een provisievrije aandelenklasse, de zogeheten ‘clean share class’. Dat heeft invloed op het kostenplaatje dat er aan de beleggingsfondsen hangt, aldus Nikolaj Holdt Mikkelsen, de analist van Morningstar die het onderzoek leidde. Door het wegvallen van de vergoedingen zijn de lopende kosten voor beleggingsfondsen flink gedaald. Dat geldt niet alleen voor Nederland, maar het effect is in heel Europa merkbaar. Europabreed Alle fondsen tezamen, aandelen, obligaties en andere categorieën, actief en passief, leiden tot een gemiddeld lopende-kostenniveau in Nederland van 0,75%. Dat is beduidend minder dan de 1,18% die als gemiddeld overall cijfer uit de bus kwam in Morningstars vorige kostenonderzoek dat werd gepubliceerd in 2013. Bekijk in onderstaande tabel de kostenniveaus voor de onderzochte Europese landen: Kosten verschillen per categorie Als we de kosten splitsen naar vermogenscategorie, dan blijken allocatiefondsen de duurste, met 1,47% gemiddeld, gemeten over heel Europa. Aandelenfondsen zijn tweede met 1,27% lopende kosten gemiddeld. Obligatiefondsen zijn beduidend goedkoper dan allocatie- en aandelenfondsen. Europabreed kosten ze gemiddeld 0,74%. Geldmarktfondsen zijn het goedkoopst met 0,15%. Uit onderstaande grafiek blijkt behalve de verschillen tussen de categorieën ook heel duidelijk dat alle categorieën goedkoper zijn geworden in vergelijking met de vorige studie uit 2013. Passieve aandelenfondsen in opkomst De kostenstudie van Morningstar brengt verder aan het licht dat passieve fondsen in Nederland een pijlsnelle opkomst hebben gemaakt, en dan met name passieve aandelenfondsen. Het marktaandeel van in Nederland gevestigde passieve aandelenbeleggingsfondsen steeg van 1% in 2013 naar 26% in 2016. Dit gaat dus niet over marktaandeel uit verkoop op de Nederlandse markt. Dit percentage betreft de vestigingsplek, dus het kan gaan om Nederlandse fondsen die Europawijd verkocht worden. Net zoals in Nederland veel fondsen uit de grote aanbiedersmarkten Luxemburg en Ierland verkocht worden. Nederland is in dit opzicht dus snel gegroeid, maar Zwitserland ook, en dat land was al groot in passief. Van 21% passieve aandelenproducten in 2013 steeg Zwitserland in 2016 naar 50%. Zwitserland is niet alleen de grootste, maar ook de goedkoopste in passieve aandelenproducten: het gemiddeld kostenniveau ligt op 0,12%. Voor Nederland is dat 0,30%. Ter vergelijking: het gemiddeld kostenniveau van actieve aandelenfondsen in Nederland is 0,85%. In 2013 was dat nog beduidend hoger op 1,29%. Kosten pan-Europees gedaald Bekijken we de fondskosten met een pan-Europese blik, dan concludeert Morningstar dat de gemiddelde lopende kosten voor het gehele Europese fondsenuniversum in 2016 uitkomen op 1%, en dat is iets lager dan de 1,09% die in 2013 werd vastgesteld. De daling wordt veroorzaakt doordat in diverse landen steeds meer beleggers kiezen voor een provisievrije aandelenklasse, concludeert Holdt Mikkelsen. Dat komt dus niet alleen door de opmars van die klasse in Nederland, maar het is een ontwikkeling die breder wordt gedragen. Verdelen we het Europese universum in actieve en passieve fondsen, dan valt op dat passieve fondsen een stuk goedkoper zijn. Gemiddeld kost een actief fonds in Europa 1,38%, terwijl een passief fonds 0,31% kost. Zoals boven beschreven is passief aan een opmars bezig. Van de fondsen die in het onderzoek werden betrokken, is 10,3% te kenschetsen als passief, een toename ten opzichte van 2013, toen passief goed was voor 8% van het Europese fondsenuniversum. De volledige studie naar de kosten van beleggingsfondsen in Europa vindt u hier (pdf) . Lees meer over kosten van beleggingsfondsen: - De kracht van lage kosten ^  Inhoud Hcc Beleggen interessegroep Noordbeleggen groep Noordbeleggen is gestart in maart 2006 rond het beleggingsprogramma Vestics. Inmiddelszijn wij verder gegaan in de boeiende wereld van het beleggen. Zo doen we onze beleggingen op individuele basis en komen zo'n vijf keer per jaar bijeen. Het zijn 'interactieve' bijeenkomsten waarin nieuwtjes en ervaringen onder het genot van een kopje koffie worden uitgewisseld. Naast het bespreken van het vaste onderwerp: de 'echte' portefeuille, komen ook onderwerpen als: ervaring met broker software, handelssystemen, indicatoren, werking van opties/turbo's enz aan bod. Met als rode draad: Selecteren van Aandelen. Selecteren van Opties. Werking en selectie van Turbo's Selecteren van Beleggingsfondsen Benieuwd? Kom kom gerust een keer kijken of het iets voor je is. Mail voor meer info naar Ben Rietveld ^  Inhoud Positief rendement voor Nederlandse beleggingsinstellingen Bron:  DNB In het tweede kwartaal van 2016 is het beheerde vermogen van de Nederlandse beleggingsinstellingen toegenomen van EUR 766,7 miljard naar EUR 805,1 miljard. Dit werd grotendeels veroorzaakt door een totaalrendement van 3,5% (EUR 26,8 miljard), een recordniveau sinds het eerste kwartaal van 2015. Daarnaast zette de groei van hypotheekfondsen door als gevolg van nieuwe inleg door beleggers. Via deze fondsen staat inmiddels EUR 19,1 miljard aan Nederlandse hypotheken uit, het hoogste bedrag ooit. Eind juni 2016 bedroeg het totale vermogen van Nederlandse beleggingsinstellingen EUR 805,1 miljard (zie figuur 1). Het vermogen van de sector is voor het vierde kwartaal op rij gegroeid en nadert het recordniveau van eind maart 2015, toen een bedrag van EUR 814,9 miljard werd bereikt. Het aantal Nederlandse fondsen is daarentegen relatief stabiel gebleven. Momenteel bestaat de populatie uit 1821 fondsen. De groei van de beleggingsfondsen werd met name veroorzaakt door een behaald totaalrendement van 3,5% kwartaal-op-kwartaal. Dit rendement is het hoogste behaalde rendement sinds het eerste kwartaal van 2015. De koerswinst op de beleggingen in aandelen bedroeg in het eerste kwartaal 2,8% (zie figuur 2), in lijn met de stijging van aandelenindices zoals de MSCI World Index  (2,9%). Ook obligatie- en vastgoedfondsen lieten een hoog rendement zien (respectievelijk 3,6% en 3,2%). Het rendement van vastgoedfondsen werd voornamelijk behaald door winst bij de indirecte vastgoed-investeringen, zoals aandelen en participaties in beleggingsinstellingen. Gemengde fondsen en hedgefondsen behaalden een rendement van respectievelijk 1,7% en 1,5%. Echter, het hoogste rendement werd door overige fondsen behaald (5,9%) In de categorie overige fondsen vallen hoofdzakelijk grondstoffondsen, private equity fondsen en hypotheekfondsen. In het afgelopen jaar hebben deze laatste fondsen een snelle groei laten zien, met een verdubbeling van hun balanstotaal tot gevolg. Het totaalbedrag aan uitstaande hypotheken vanuit beleggingsfondsen aan Nederlandse particulieren bedroeg eind juni EUR 19,1 miljard, het hoogste niveau ooit (zie figuur 3). De groei ten opzichte van een kwartaal eerder bedroeg EUR 2,3 miljard, ofwel 14,0% kwartaal-op-kwartaal. In het tweede kwartaal van 2016 bereikte het belegde vermogen van Nederlandse beleggingsinstellingen dat wordt geïnvesteerd in andere beleggingsfondsen een recordomvang: EUR 112,4 miljard. Van dit bedrag wordt 52% geïnvesteerd in fondsen uit Verenigde Staten, Luxemburg en Engeland. Daarnaast wordt 27% geïnvesteerd in andere Nederlandse beleggingsinstellingen. Fondsen die meer dan 50% van hun portefeuille in andere beleggingsinstellingen investeren staan bekend onder de noemer funds-of-funds. In de beleggingsinstellingenstatistiek van DNB worden ze ingedeeld in de categorie van de fondsen waarin ze beleggen. Links: Beleggingsinstellingen ^  Inhoud Hcc Beleggen interessegroep Computerbeleggersgroep-ZH   Computerbeleggersgroep-ZH Sinds de oprichting in 2002 houden wij ons bezig met “Beleggen met behulp van de computer”. Het accent ligt daarbij op het vergroten van de kennis van het ontwikkelen en exploiteren van handelssystemen. Deze zijn vooral gebaseerd op methoden uit de kwantitatieve en statistische analyse. Uiteraard wordt daarbij ook aandacht besteed aan ondersteunende software. Regelmatig besteden we echter ook aandacht aan andere vormen van beleggen zoals Fundamentele analyse. Daarbij gaan we altijd uit van het beschrijven en bespreken van een gestructureerde aanpak die gebaseerd is op objectieve grondslagen.  Wij komen 9 keer per jaar bijeen. Afwisselend in Berkel & Rodenrijs en Delft. Klik hier voor meer info    Contactadres: janroozenburg@kpnplanet.nl ^  Inhoud - Redactieleden gezocht - Bron: Redactie HCC Beleggen De HCC Beleggen organiseert een aantal activiteiten. De bekendste activiteiten die wij organiseren zijn de beleggerssymposia, die we tweemaal per jaar houden in De Bilt, de regiogroepen en deze nieuwsbrief. Een toenemend aantal mensen wil ook aktief meedoen. En dat Kan. Voor de organisatie van onze symposia zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die een bijdrage willen leveren aan de totstandkoming hiervan. Het is niet alleen leuk om dergelijke evenementen te organiseren, maar het is ook een ideale gelegenheid om je netwerk uit te breiden met interessante contacten. -- Redactieleden gezocht -- Voor de nieuwsbrief en de website zijn wij dringend op zoek naar mensen die de nieuwsbrief en/of website redactioneel willen beheren en/of het aandurven een column, een  artikel of  recensie te schrijven. -- Webmaster gezocht -- Voor de website zijn wij dringend op zoek naar mensen die de website willen beheren. Zonder deel uit te maken van de organisatie kunt u vanzelfsprekend ook meedoen aan één van de Regio- of Belangstellingsgroepen. Maar ook andere dingen doen zoals het geven van een aardige lezing,  met anderen handelsstrategieën uitwerken, software onder de knie krijgen of gewoon een groep vormen waarmee je samen de markt analyseert/bespreekt, behoort tot de mogelijkheden. Bestuursleden worden telkens voor een vaste periode benoemd met een maximum van 2 periodes en om die reden zijn wij altijd op zoek naar mensen die bereid zijn de kar te trekken. Ben jij enthousiast en denk je dat een vrijwilligersfunctie jou op het lijf geschreven is, neem dan per email contact op met het HCC Beleggen bestuur  of met de redactie  ^  Inhoud | HCC beleggen Website | HCC beleggen Vacatures | Adverteren | Forum | Downloads  Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst. ^  Inhoud

10 september 2016

Nieuwsbrief20160801

.. Augustus 2016 CoSA en Beleggingsdoelen Somberheid blijft volgens beursenquete Markowitz-chimpansees, Beursgorilla’s en beleggingszoogdieren Nieuwe records. En nu? Seizoenspatronen Hoog dividend: te mooi om waar te zijn - Redactieleden gezocht - .. CoSA en Beleggingsdoelen Bron: HCC Beleggen CoSA-werkgroep In eerdere artikelen hebben we gememoreerd dat wij diverse methoden hebben ontwikkeld die beleggers helpen om aandelen te selecteren afhankelijk van het beleggingsdoel dat zij voor ogen hebben. Sinds kort hebben we daaraan een nieuwe methode toegevoegd: Dividend Herbeleggen. Elk van deze drie methoden is gebaseerd op Fundamentele Analyse van aandelen. In dit artikel beschrijven we deze methoden op hoofdlijnen met de beleggingsdoelen waarvoor ze met name geschikt zijn. In volgende artikelen zullen we dieper op elk van de methoden in gaan. Koersgroei beleggen Deze methode selecteert aandelen waarvan verwacht kan worden dat hun koers na een periode van circa vijf jaar verdubbeld zal zijn. In het algemeen kopen we deze aandelen voor kapitaalsvorming over een periode van drie tot tien jaren, bijvoorbeeld voor de aanschaf van een huishoudelijk apparaat, het vervangen van een auto door een nieuwer exemplaar of voor studiekosten van een lid van de familie. Omdat dit een betrekkelijk korte periode is, hebben we voorkeur voor aandelen waarvan de koersen sneller groeien, hetgeen veelal aandelen van zich nog ontwikkelende en uitbreidende bedrijven zullen zijn. Dividend Herbeleggen Dividend Herbeleggen gaat er van uit dat uitgekeerd dividend wordt gebruikt voor de aankoop van meer aandelen in het bedrijf. Deze methode is geschikt voor vermogensvorming op de zeer lange termijn van minstens tien jaren, bijvoorbeeld ten behoeve van een aanvullend pensioen. CoSA zoekt naar bedrijven die liefst tien of meer jaren hebben bestaan en beursgenoteerd waren en zijn. CoSA stelt minder hoge eisen aan de koersgroeisnelheid, omdat het om lange termijnen met laag risico, stabiele groei en dividenden gaat. Het zijn aandelen van volwassen bedrijven, die gedurende vele jaren tot heden hebben bewezen stabiele groei te kunnen realiseren, ook al is het geringe groei, en langzaam groeiend dividenduitkeringen hebben verwezenlijkt met ten opzichte van elkaar hoge waarden van de zgn. correlatiecoëfficiënt, een maat voor de stabiliteit van de groei. CoSA baseert de beoordelingen op zoveel mogelijke beschikbare tot maximaal tien historische boekjaren. Het is een belangrijke voorwaarde. Dividendgroeibeleggen Dividendgroeibeleggen wordt gebruikt om een beschikbaar vermogen om te zetten in aandelen die voor de lange termijn geschikt zijn voor het genereren van extra inkomsten door dividenduitkeringen. Het is een uitermate geschikte vorm van beleggen om na pensionering het tevoren opgebouwde vermogen te benutten voor aanvulling op AOW en bedrijfspensioenen. Deze aandelen hebben een andere karakteristiek dan beide hiervoor genoemde wijzen van beleggen. Zij zijn minder gevoelig voor koersfluctuaties en indirect risicomijdend daar de uitkerende bedrijven door hun dividendbeleid de aandeelhouders beter en langer aan zich binden. Bovendien is het uitkeren van periodieke dividenden voor aandeelhouders het meest betrouwbare signaal over het welzijn van een bedrijf en het gevoerde beleid. Het rendement van deze aandelen wordt bepaald door de netto dividendopbrengsten daar deze uitsluitend worden gerelateerd aan de aankoopkoers en derhalve niet afhankelijk zijn van later negatief of positief koersverloop. De aandelen zijn vooral geschikt om regelmatig extra inkomsten te ontvangen door de dividenden die veelal per kwartaal worden uitgekeerd. Samenhang methoden Veel beleggers combineren deze methoden. Zij bouwen eerst gedurende lange of middellange tijd door Dividend-Herbeleggen en Koersgroei-beleggen kapitaal op en gaan daarna over op Dividend-aandelen om uit het verworven vermogen regelmatige extra inkomsten te genereren. Veel Amerikanen zorgen op deze wijze voor hun eigen (aanvullend) pensioen. In volgende artikelen zullen we nader ingaan op de drie genoemde methoden. Daarbij komen aan de orde op basis van welke kengetallen we aandelen beoordelen, welke eisen we aan deze kengetallen stellen en hoe de selectie van aandelen met behulp van de Rangtabel kan worden uitgevoerd. Werkgroep CoSA Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina (klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter:Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling ^  Inhoud Hcc Beleggen interessegroep Computerbeleggersgroep-ZH   Computerbeleggersgroep-ZH Sinds de oprichting in 2002 houden wij ons bezig met “Beleggen met behulp van de computer”. Het accent ligt daarbij op het vergroten van de kennis van het ontwikkelen en exploiteren van handelssystemen. Deze zijn vooral gebaseerd op methoden uit de kwantitatieve en statistische analyse. Uiteraard wordt daarbij ook aandacht besteed aan ondersteunende software. Regelmatig besteden we echter ook aandacht aan andere vormen van beleggen zoals Fundamentele analyse. Daarbij gaan we altijd uit van het beschrijven en bespreken van een gestructureerde aanpak die gebaseerd is op objectieve grondslagen.  Wij komen 9 keer per jaar bijeen. Afwisselend in Berkel & Rodenrijs en Delft. Klik hier voor meer info    Contactadres: janroozenburg@kpnplanet.nl ^  Inhoud Somberheid blijft volgens beursenquete Van Zeijl Bron:  Corné van Zeijl De experts waren voor juli nog steeds somber en toch werd het een mooie maand. Een plus van 4.4% maar liefst. Ondanks deze stijging blijven de experts hun pessimistische bril ophouden. Dat is natuurlijk wel consequent gedrag. Als de koersen stijgen en de omstandigheden niet, is er des te meer reden om somber te blijven. Voor de komende maand komt het cijfer uit op -23% uit. Bij 0% zijn er evenveel experts positief als negatief. De optimisten, hoe bescheiden ook in aantal, denken dat het beleid van centrale banken nog verder zal worden aangezet. En natuurlijk blijft het TINA argument van kracht. Maar de experts die weinig van de beurs verwachten zien hun menig ondersteund omdat de sociale en economische onrust alleen maar toeneemt terwijl de koersen stijgen. Oftewel steeds meer problemen, maar niemand lijkt zich er wat van aan te trekken. optimistisch 27% neutraal 23% pessimistisch 50% -23% Voor de lange termijn is het beeld ook niet erg optimistisch. Zoals u in de grafiek ziet gebeurt dat niet zo vaak. Er worden hier dezelfde argumenten aangedragen. optimistisch 29% neutraal 27% pessimistisch 44% -15% Ik heb deze maand ook maar eens de 1-jaars gemiddelden er bij gehaald. De donkerblauwe lijn is het gemiddelde voor de lange termijn antwoorden. Dat is nog nooit zo negatief geweest. Eerdere diepte punten waren eind 1999, begin 2008, zomer 2010 en najaar 2012. De licht groene lijn is het 1 jaars gemiddelde van de korte termijn antwoorden. Het is duidelijk te zien, dat de experts op lange termijn altijd optimistischer zijn dan op de korte termijn. Alleen nu dus niet. Toppers floppers De keuzes waren deze maand prima. De top aandelen deden het beter dan de index, terwijl de floppers juist wat achter bleven. Precies zoals het moet. Per saldo een plus van 2,2%. Prima. Toch is er ook wel wat op aan te merken. De particuliere beleggers volgens de IEX enquête hadden Arcelor Mittal bij de toppers gezet. Dat aandeel steeg afgelopen maand met 40,5%. Wow. Ze hadden overigens ook nog SBM Offshore Het een-na-beste aandeel in de AEX ) bij de floppers gezet. Maar met knallers als Arcelor mocht dat de pret niet drukken. Het fictieve hedge fonds van de IEX lezers heeft een plus van 10,5% laten zien. Daar kan de professionele hedge fonds wereld alleen maar jaloers naar kijken, want die laten al jaren een dramatisch resultaat zien. saldo stemmen perf floppers HEINEKEN 4 2,0% ING 4 8,9% RANDSTAD 3 6,4% AHOLD 3 7,2% --------- gemiddeld 6,1% ALTICE -5 -1,5% AEGON -4 3,3% BOSKALIS -3 6,4% GEMALTO -3 7,6% -------- 3,9% aex 4,4% Ahold en SBMO topper voor de maand juli, Royal Dutch Shell flopper Voor de komende maand waren er veel verschillende antwoorden. Ieder aandeel is wel genoemd, wat niet vaak voor komt. Bij de toppers kwam Ahold en SBMO naar boven drijven. Gevolgd door ABNAMRO, AEGON en Randstad . Bij de floppers kam Royal Dutch Shell duidelijk naar voren. De genoemde argumenten waren daar de slechte cijfers, de twijfel aan het dividend en de dalende trend in de olieprijs. Verder werd de lijst gecompleteerd door Arcelor, Altice en Unibail Rodamco. saldo stemmen perf floppers AHOLD 3 SEMO 3 ABNAMRO 2 AEGON 2 RANDSTAD 2 ROYAL DUTCH SHELL -5 ACELORMITTAL -3 ALTICE -2 UNIBAIL-RODAMCO -2 Ondanks de vakantie deden er deze maand 48 experts aan de enquête mee. Dit artikel is ook eerder verschenen op Analist.nl ^  Inhoud Markowitz-chimpansees, Beursgorilla’s en beleggingszoogdieren Bron: Willem D. Okkerse Nu de OK-Score AEX portfolio formeel is opgeheven, kunnen wij, zonder verdere commerciële uitgangs­punten, op ons gemak de resultaten van de afgelopen jaren eens nader beschouwen. Wij doen dit aan de hand van Markowitz, alsmede de openbare uitkomsten zoals die zijn terug te vinden bij het Effectenhuis Commissionairs door toetsing aan de Moderne Portefeuille Theorie. Moderne Portefeuille Theorie De moderne portefeuilletheorie (MPT) is een benadering van beleggen die ervan uitgaat dat beleggers hun beschikbare vermogen investeren in een verhouding die gebaseerd is op hóe de verwachte rendementen van de effecten met elkaar samenhangen. Voorstanders van de MPT beweren, dat indien de analyse goed wordt uitgevoerd, dit tot een optimale beleggingsportefeuilles leidt. Anderen zweren in het kader van spreiden-is-risico-mijden bij Markowitz en volgen slaafs de AEX. Ze vergeten echter dat Markowitz geen wet is maar een theorema. Markowitz geldt onder de cruciale veronderstelling van het aselect verwijderen van 1 fonds uit een portefeuille. Dat verhoogt het risicoprofiel en verlaagt dus het rendement. Inmiddels is door ondergetekende alsmede door Dr. Walkshäusl van de Universiteit van Regensburg ook wetenschappelijk aangetoond dat selectief verwijderen van slechte ondernemingen leidt tot een aanzienlijk HOGER rendement tegen een LAGER risico. De optimale portefeuille Een portefeuille is optimaal als er bij het gegeven risiconiveau geen hoger rendement verkregen kan worden. Dit risico niveau wordt aangeduid met de Standaard Deviatie (S.D.) van de (maandelijkse of jaarlijkse afwij­kingen) van de portefeuille in relatie tot zijn benchmark (normaliter de totale verzameling van alle aandelen) waaruit wordt gekozen. De evaluatie van portefeuillebeslissingen wordt gedaan door bij de afweging van het risico versus rendement, gebruik te maken van de grootheden Alfa, Bèta en het R-kwadraat. Willem D. Okkerse (1946) is CEO van het OK-Score Institute in Rotterdam en Brussel. Hij begon in 1995 na in 1989 cum laude zijn MBA te hebben behaald aan een PhD onderzoek dat in 2000 de OK-Score ® opleverde. Voordien was hij voorzittend partner van een adviesgroep gespecialiseerd in strategie en corporate finance en bekleedde gedurende 1995-2000 o.a. de functie van CFO van de milieu organisatie Green Cross van Mikhail Gorbachov. Tevens was hij gastdocent aan de Universiteiten van Delft en Leuven alsmede de Hogeschool van Arnhem en lid van de Raad van Advies van de Hogeschool van Amsterdam Alfa Alfa is de out-performance, die een portefeuille/beleggingsfonds heeft behaald bovenop van wat verwacht zou mógen worden volgens een bepaald beleggingsmodel. Een positieve Alfa geeft aan dat een fonds het beter heeft gedaan dan op basis van de gegeven Bèta verwacht mocht worden. Evenzo geeft een negatieve Alfa aan dat het fonds een under performance heeft, gegeven de verwachtingen die behoren bij de Bèta van het fonds. De Alfa wordt berekend door zowel van de index als van het betreffende fonds de risicovrije rente (zeg 2%), af te trekken en dan het resultaat van de index te vermenigvuldigen met de Bèta van het fonds. Die uitkomst is de zogenaamde “expected return”, ofwel de uitkomst, die het fonds - gegeven zijn risico - in vergelijking met de index tenminste zou moeten halen. Het verschil tussen die uitkomst en zijn échte uitkomst (op annual return = rente op rente basis) is de Alfa. Het geeft met name de kwaliteit aan van de gemaakte keuzes van de beheerder boven de invloeden van de index zelf. Hoe hoger de Alfa, hoe beter de kwaliteit van de beheerderskeuze. Bèta De Bèta is een maatstaf voor de gevoeligheid van een fonds voor bewegingen van de markt en is een tevens risicomaatstaf. De Bèta van de markt (index) is per definitie 1.00. Een Bèta van 1.10 betekent dat een fonds het gemiddeld 10% beter doet dan de markt als de markt opwaarts beweegt, en gemiddeld 10% slechter als de markt daalt. Als de Bèta van een fonds 0.80 is, betekent dit dat een fonds tijdens een marktstijging het gemiddeld 20% minder goed doet dan het marktgemiddelde, en gemiddeld 20% beter scoort dan het marktgemiddelde bij een koersdaling. De Bèta wordt berekend door deling van de variantie van de resultatenreeks van de betreffende index door de covariantie van de resultatenreeks van de fondsenreeks met de indexreeks. R-kwadraat De R-kwadraat is dat gedeelte in het rendement van een fonds dat verklaard kan worden door bewegingen in zijn benchmark index. Een R-kwadraat van 100 indiceert dat alle bewegingen in de index volledig gevolgd worden door bewegingen in het rendement van het fonds. Als een fonds alleen in indexaandelen belegt, zal het meestal een R-kwadraat dicht bij 100 laten zien. Als omgekeerd een R-kwadraat laag is, betekent dit dat slechts een klein gedeelte van het rendement van een fonds wordt verklaard door de index zelf. Zij wordt berekend door de correlatie tussen fonds en index te kwadrateren. De S.D. De S.D. van de AEX - en in dit geval de AEX Total Return (dus inclusief dividend) - in de periode 2003-2013 bedroeg op grond van de navolgende uitkomsten 22,4%. Dit betekent dat een belegger gemiddeld (95% van de gevallen) rekening moest houden met een uitslag naar boven en naar beneden van 2x22,4% op het gemiddelde resultaat van 8,1% ofwel van plus 53% tot min 36,7%. In 2008 bleek deze inschatting door de min 52% zelfs ruim onvoldoende. De black swan was born. AEX Gross Return OK-Score AEX portefeuille 2003 8,44 30,71 2004 6,76 3,51 2005 30,56 28,96 2006 17,19 14,77 2007 7,51 13,19 2008 -50,26 -21,30 2009 42,15 29,50 2010 9,24 6,91 2011 -8,80 3,08 2012 14,05 14,47 2013 (30.9.2013) 12,28 18,39 Interessant daarbij is dan natuurlijk allereerst om vast te stellen welk totaal rendement deze reeksen opleveren. Dit is voor de AEX Gross Return het welgetelde percentage van 71,8%, totaal hetgeen de annual return (een rente op rente) van 5,2% per jaar oplevert en voor de OK-Score portefeuille 245% met een a Harry M. Markowitz (1927) Affiliation at the time of the award: City University of New York. he constructed a micro theory of portfolio management for individual wealth holders. Rewarded with a "Nobel" prize for "their pioneering work in the theory of financial economics" together with Merton Miller and William Sharpe Lees meer nnual return van 12,3% Risico Volgens Markowitz zou een spreiding over 25 aandelen van de AEX minder risico (lees S.D.) moeten opleveren dan een spreiding over het door de OK-Score geselecteerde aantal van min. 8 en max. 20 aandelen uit die AEX. Bij het AEX-OK Fonds werden de fondsen niet aselect maar uitsluitend met behulp van het OK-Score Model geselecteerd. M.a.w. de “slechte” ondernemingen werden verwijderd uit de index. Aangezien de S.D. van de OK-Score portefeuille volgens bovenstaande uitkomsten met 15,1% duidelijk LAGER was dan de S.D. 23,4% van de AEX Gross Return, betekent dit dat het risico van beleggen met de OK-Score theorie dus sowieso al veel LAGER was dan het beleggen in de AEX index. Alleen daaruit moge duidelijk zijn dat de OK-Score beter moet werken dan het opgooien van een muntstuk ad 50/50 of het gooien van een pijltje op een dartboard zoals bij de zoogdieren het geval was. Vergelijkend warenonderzoek Dit brengt ons op de volgende te vergelijken uitkomsten : Annual return OK-Score : 12,3% terwijl de Bèta van de OK-Score met de AEX 0,81 is. Om nu de Alfa te berekenen wordt de hiervoor omschreven formule gehanteerd. De OK-Score is een classificatie van de financiële gezondheid en levensvatbaarheid van een bedrijf op basis van een beoordeling van de gegevens van ten minste vijf opeenvolgende jaarverslagen in hun onderlinge samenhang en ontwikkeling. De aan de OK-Score ten grondslag liggende methode is ontwikkeld door Willem Okkerse en is gebaseerd op de verzamelingenleer. Het totaal van die classificaties wordt een credit score of credit rating genoemd. Bron: Wikipedia [red] OK-Score AEX : 12,3% rendement minus 2% risico vrijbeleggen = 10,3% AEX : 05,2% rendement minus 2% risico vrijbeleggen = 03,2% Verwacht rendement van de OK-Score op grond van de lagere Bèta is 0,81 x 3,2% =2,6% Alfa is dus het bereikte risicolose resultaat van 10,3% minus het te verwachten risicolose rendement van 2,6% = 7,7% Het R2 is 79,25 m.a.w. er wordt door de beheerder een duidelijk afwijking gemaakt van de index De bereikte Alfa = 7,7% Voor het eerst in de geschiedenis is het mogelijk gebleken om met een aanzienlijk lager risico dan de index en met minder spreiding toch een aanzienlijk hoger risicovrij rendement te scoren. Een Alfa van 7,7%, hetgeen ruim bemeten boven alle beleggersorganisaties in Europa uitkomt geeft met name de kwaliteit aan van de keuzes die met de OK-Score uit de index gemaakt kunnen worden. De wetenschappelijke quintessence daarbij is, dat de tot nog toe gangbare theorie, dat een hoger rendement alleen met méér risico gepaard gaat, hiermee volledig ontkracht wordt. Dit lijkt mij een doorbraak te zijn van de Markowitz gedachten en een fundamentele aanpassingsmogelijkheid te bieden voor het ALM (Asset & Liability Management) proces. Wij hebben er daarbij maar vanaf gezien om naast de Alfa van de OK-Score, de resultaten van andere fondsbeheerders te plaatsen; zij zijn daartoe m.i. zelf uitermate goed toe in staat. ^  Inhoud Hcc Beleggen interessegroep CoSA CoSA, Computerondersteunde Selectie van Aandelen, gebaseerd op fundamentele analyse van bedrijven. Er wordt primair gekeken naar omzet, nettowinst, eigen vermogen, dividenden en winst per aandeel om de kwaliteit van een bedrijf te bepalen. Pas als het bedrijf kwalitatief aan minimum eisen voldoet wordt er naar de koersen gekeken. Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina (klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter: Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling. ^  Inhoud Nieuwe records. En nu? Bron: Hendrik Oude Nijhuis 's Werelds belangrijkste beursindex, de Amerikaanse S&P 500, bereikte onlangs een record. Nooit eerder stond deze index hoger. Voor de Dow Jones geldt precies hetzelfde. Tegenwind gaat liggen De records zijn opvallend te noemen wanneer u weet dat de totale winst van de bedrijven in de S&P 500 al vier kwartalen op rij daalt. En voor dit kwartaal wordt opnieuw een winstdaling voorzien. Vanwege de in waarde gestegen dollar is de winst die Amerikaanse bedrijven buiten de Verenigde Staten behalen in dollars gerekend minder waard geworden. En vanwege de fors gedaalde olieprijs zagen energiebedrijven de winst flink dalen en moest bovendien stevig worden afgeboekt. De tegenwind die samenhangt met beide effecten zal echter op vrij korte termijn gaan liggen. Het afgelopen jaar is de dollar niet meer zoveel sterker geworden en bovendien is de olieprijs al zo'n 70% gestegen vergeleken met de laagste niveaus van begin dit jaar. Hendrik Oude Nijhuis Auteur, oud bestuurslid HCC Beleggen en BSC Duitenberger. Oprichter Warrenbuffet.nl Hendrik Oude Nijhuis heeft Management, Economics & Law aan de Universiteit Twente gestudeerd en heeft zich jarenlang verdiept in de strategieën van ‘s werelds beste beleggers. Zijn bestseller over Warren Buffett is via de website http://www.warrenbuffett.nl/ gratis beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen. Redelijke waarderingen Waarschijnlijk dat de winst van de bedrijven in de S&P 500 binnen enkele kwartalen weer opwaarts zal tenderen. Dit vanwege de gestage groei van de Amerikaanse economie en vermindering van de genoemde negatieve effecten. Uitgaande van de verwachte winst voor de komende vier kwartalen komt de koers/winst-verhouding voor de S&P 500 nu uit op 16,5. Een waardering van 16,5 keer de winst is iets lager dan het langjarig gemiddelde van 16,7 keer de winst. Hierbij merken we nog op dat de extreem lage renteniveaus eigenlijk juist een wat hoger dan gemiddelde waardering zouden rechtvaardigen. Perspectief Begin dit jaar was sprake van paniek op de aandelenmarkten en niet eerder begonnen aandelen het jaar zo slecht als dit jaar. En meer recent was sprake van enige paniek vanwege de sterke koersdalingen die volgden op het nieuws dat de Britten voor een vertrek uit de Europese Unie hadden gestemd. Het schetsen van enig perspectief lijkt zo bezien geen slecht idee. Tussen het jaar 1900 en 2000 steeg de Dow Jones van 66 punten tot 11.497 punten. Dat is een gemiddelde stijging van 5,3% per jaar. Veronderstel ik eenzelfde rendement voor de toekomst - onredelijk lijkt mij dit niet - dan impliceert dit een stand van ongeveer 30.000 punten omstreeks het jaar 2025. Om rond 2050 voor het eerst boven de 100.000 punten uit te komen.  Waar menig belegger de schrik van de dalingen van eerder dit jaar nog amper te boven is en sommige beurzen op een recordstand staan geef ik beleggers de raad niet zozeer te focussen op de korte termijn. Momenteel lijken aandelenmarkten nog geenszins overgewaardeerd en goed bezien zijn nog veel hogere niveaus uiteindelijk gewoon een kwestie van tijd... ^  Inhoud Seizoenspatronen Bron:  Jan Kolkman Jan Kolkman,  oprichter van Stockpicker-signaal heeft tientallen jaren ervaring opgedaan met de belegging in aandelen bij een grote beleggingsmaatschappij en hij heeft zich daarna, via cursussen, symposia en heel veel lezen, gespecialiseerd in technische analyse. Hij hanteert diverse algemeen gebruikte indicatoren en daarnaast ook signalen uit eigen koker. In het dagelijks leven hebben we op vele terreinen te maken met seizoenspatronen. Zo kwam ik begin jaren 90 op het idee of er bij aandelen ook sprake was van een seizoenspatroon. Daarbij dacht ik in eerste instantie aan het aandeel Heineken. Ervan uitgaande dat er in de zomer meer bier wordt gedronken dan in de winterperiode ging ik aan de slag met maandelijkse koersen in de periode 1973 – 1992. En dat deed ik niet alleen voor Heineken, maar voor nog zo’n 700 andere aandelen wereldwijd. Ik ging er daarbij van uit in welke zesmaands periode er de meeste winst te behalen zou zijn in elk van die aandelen. Uit dat onderzoek bleek dat de zesmaands periode van eind oktober tot eind april het meest lucratief was. Dat gold ook voor Heineken, dus juist niet de zomerperiode !! Sell in May and go away, but come back in September. Deze uitspraak was dus nog steeds geldig. En elk jaar denk ik er weer aan. Zo in de geest van:  Het is nu eind april, dus moet ik niet uit de markt stappen? Wanneer ik op zo’n moment de situatie bekijk zie ik daarvoor geen aanleiding, maar achteraf blijkt het toch dat het niet zo gek was geweest afscheid te nemen van bepaalde aandelen. Zo stond eind april 2016: de AEX  op 440 en nu, 426 na een low van 409, de DAX toen 10039 en nu, 9597 na een low van 9214, de Dow toen 17774 en nu, 17410 na een low van 17063, de S&P 500 toen 2065 en nu, 2036 na een low van 1992, de Nasdaq toen 4775 en nu, 4692 na een low van 4574. Wat is de oorsprong van dat fenomeen Sell in May? Een veel gehoorde mening is dat de beurshandelaren in New York eind april hun biezen pakten en de warme stinkende stad verlieten om de zomer in hun zomerhuis aan de heerlijk koele kust te gaan vieren. In die tijd waren die locaties natuurlijk nog verstoken van communicatiemogelijkheden zoals we die nu kennen. Daarom bouwden die beurshandelaren hun posities af om ze na de zomer, in september, weer op te bouwen. In het boek Technical Analysis Explained van Martin J. Pring schrijft hij op pagina 262 over de aparte seizoenmatigheid – als goede beursstemming – op de dag voor een feestdag zoals in 2016: New Year - 1 januari President’s Day - 15 februari Memorial Day - 30 mei Independance Day - 4 juli Labor Day - 5 september Thanksgiving Day - 24 november in vergelijking met een gemiddelde beursdag, geen feestdag zijnde. Er is nog een ander seizoenspatroon te ontdekken, namelijk het weekpatroon. Maandag blijkt steeds weer gemiddeld de slechtste dag van de week te zijn en vrijdag de beste. We doen er dus goed aan onze aankopen bij voorkeur op maandag te plannen en onze verkopen op vrijdag. Ik zie in dit patroon de overweging van de particuliere belegger, maar ook van de professional – want ook hij is maar een mens met emoties ! – die in het weekend de situatie, vooral na een minder goed week, nog eens heeft overdacht en besluit toch maar te verkopen. Aan de andere kant op vrijdag, en dan speciaal na een goed verlopen week, nog wat aandelen bij te kopen in de verwachting dat ze de volgende week duurder zullen zijn. Tot slot de seasonality gedurende de dag. Over het algemeen zie je in het eerste half uur van een beursdag dat de koersen stijgen, dan urenlang ongeveer gelijk blijven om in het laatste halfuur nog even een spurt in te zetten. Daarom zeg ik:  Houd rekening met deze seizoenspatronen en werk altijd met limieten en geef nooit een bestens order op. Dan kan er zo maar iemand zijn, speciaal in een dunne markt, die een belachelijk bod neerzet en jouw aandelen koopt voor een prijs die voor jou om te huilen is. ^  Inhoud Hcc Beleggen interessegroep Noordbeleggen groep Noordbeleggen is gestart in maart 2006 rond het beleggingsprogramma Vestics. Inmiddelszijn wij verder gegaan in de boeiende wereld van het beleggen. Zo doen we onze beleggingen op individuele basis en komen zo'n vijf keer per jaar bijeen. Het zijn 'interactieve' bijeenkomsten waarin nieuwtjes en ervaringen onder het genot van een kopje koffie worden uitgewisseld. Naast het bespreken van het vaste onderwerp: de 'echte' portefeuille, komen ook onderwerpen als: ervaring met broker software, handelssystemen, indicatoren, werking van opties/turbo's enz aan bod. Met als rode draad: Selecteren van Aandelen. Selecteren van Opties. Werking en selectie van Turbo's Selecteren van Beleggingsfondsen Benieuwd? Kom kom gerust een keer kijken of het iets voor je is. Mail voor meer info naar Ben Rietveld ^  Inhoud Hoog dividend: te mooi om waar te zijn Bron: Jeffrey Schumacher, Morningstar. Jeffrey Schumacher CFA, Senior Fondsanalist bij Morningstar Benelux na zijn opleiding aan de VU Amsterdam en het behalen van het certificaat Chartered Financial Analyst (CFA) aan het CFA Institute is hij vanaf juni 2011 als Senior Fund Analyst werkzaam bij Morningstar. Daavoor  was hij van 2006 tot 2009 werkzaam bij Theodoor Gilissen Bankiers als Equity/Commodity Analyst en aansluitend tot juni 2011 werkzaam als Vermogensbeheerder Services / Fund Trading bij SNS Securities. In vergelijking met de almaar dalende rente op obligaties en de zuinige rentevergoeding op een spaarrekening, wordt het dividendrendement van aandelen steeds aantrekkelijker. Dividendbeleggers moeten echter waakzaam blijven en een hoog dividendrendement eerder met een kritische blik benaderen dan met gejuich ontvangen. Negatieve rente op obligaties. Iets wat lang niet voor mogelijk werd gehouden, is vandaag de dag de realiteit voor obligatiebeleggers. Bij een negatieve rente wordt een crediteur feitelijk betaald om geld te lenen, met andere woorden, de uitlener (obligatiehouder) accepteert een lagere totale opbrengst in de toekomst dan het bedrag dat hij nu uitleent. De omgekeerde wereld dus. Waar deze unieke situatie zich eerst voordeed bij zeer kortlopende staatsobligaties van de traditionele veilige havens zoals Duitsland, is er volgens Fitch inmiddels een zee van 11,7 biljoen euro aan obligaties waar beleggers per saldo vrijwillig geld op inleveren. Voor bedrijfsobligaties ontvangen beleggers doorgaans nog wel een positieve vergoeding, maar ook hier staat er druk op de opbrengsten. Exceptionele omstandigheden Tegen de achtergrond van dalende obligatierentes is het dividendrendement van aandelen erg aantrekkelijk geworden. De onderstaande grafiek toont aan dat het dividendrendement van bijna 70% van de Europese bedrijven hoger is dan het effectief rendement van de iBoxx EUR/GBP Corporate Bond Index. Gemiddeld ligt dit percentage op 20%. Dit illustreert de exceptionele marktomstandigheden waar beleggers vandaag de dag mee te maken hebben. Hoewel het hoge dividend als een magneet werkt op beleggers die op zoek zijn naar rendement, dienen zij zich er wel van bewust te zijn dat een dividenduitkering geen zekerheid is. Een bedrijf bepaalt zelf of er dividend wordt uitgekeerd aan aandeelhouders. In moeilijke marktomstandigheden waar de winst en kasstroom van bedrijven onder druk staan, kan het management van een onderneming besluiten om het dividend te verlagen of helemaal te schrappen. Het hoge dividendrendement lijkt dan in eerste instantie een mooie belofte, maar beleggers lopen het risico om met lege handen te komen te staan, als de resultaten van het betreffende bedrijf te wensen overlaten. Waarschuwingssignaal Het dividendrendement bestaat uit de variabelen dividend en de aandelenkoers. Een hoog dividendrendement komt voort uit ofwel een hoog dividend ofwel een lage koers. Dat eerste is positief, maar dat laatste niet. Als om die reden het dividendrendement hoog is, dan is dat eerder een waarschuwingssignaal van de markt dat een handhaving van het dividend onrealistisch is. Want een lage koers weerspiegelt een gebrek aan vertrouwen bij beleggers over de toekomstige verdienkracht van het bedrijf. De onderstaande grafiek laat zien dat gemeten sinds 1995, dividenden doorgaans vrij betrouwbaar zijn wanneer het dividendrendement lager is dan 6%. Hier ligt het gerealiseerde dividendrendement vlak bij het voorspelde dividendrendement. Voor aandelen die een hoger dividendrendement bieden, draait het in veel gevallen op een teleurstelling uit. Het hoge dividend wordt niet of slechts gedeeltelijk uitbetaald. Voorbeelden zijn er legio: bankaandelen gedurende de financiële crisis, telecomaandelen in 2012 en mijnbouwers en oliebedrijven vandaag de dag. Een hoog dividend kan dus weleens minder duurzaam zijn dan gedacht en is dus niet altijd een beter dividend. Lees meer over dividendbeleggen: -Hier kraakt het dividend. (Jeffrey Schumacher over de risico's van een hoog dividend) -Tien niet te missen weetjes over dividendbeleggen -Dividendfondsen bekeken door vier lenzen ^  Inhoud - Redactieleden gezocht - Bron: Redactie HCC Beleggen De HCC Beleggen organiseert een aantal activiteiten. De bekendste activiteiten die wij organiseren zijn de beleggerssymposia, die we tweemaal per jaar houden in De Bilt, de regiogroepen en deze nieuwsbrief. Een toenemend aantal mensen wil ook aktief meedoen. En dat Kan. Voor de organisatie van onze symposia zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die een bijdrage willen leveren aan de totstandkoming hiervan. Het is niet alleen leuk om dergelijke evenementen te organiseren, maar het is ook een ideale gelegenheid om je netwerk uit te breiden met interessante contacten. -- Redactieleden gezocht -- Voor de nieuwsbrief en de website zijn wij dringend op zoek naar mensen die de nieuwsbrief en/of website redactioneel willen beheren en/of het aandurven een column, een  artikel of  recensie te schrijven. -- Webmaster gezocht -- Voor de website zijn wij dringend op zoek naar een of meerdere die de website willen beheren . Zonder deel uit te maken van de organisatie kunt u vanzelfsprekend ook meedoen aan één van de Regio- of Belangstellingsgroepen. Maar ook andere dingen doen zoals het geven van een aardige lezing,  met anderen handelsstrategieën uitwerken, software onder de knie krijgen of gewoon een groep vormen waarmee je samen de markt analyseert/bespreekt, behoort tot de mogelijkheden. Bestuursleden worden telkens voor een vaste periode benoemd met een maximum van 2 periodes en om die reden zijn wij altijd op zoek naar mensen die bereid zijn de kar te trekken. Ben jij enthousiast en denk je dat een vrijwilligersfunctie jou op het lijf geschreven is, neem dan per email contact op met het HCC Beleggen bestuur  of met de redactie  ^  Inhoud | HCC beleggen Website | HCC beleggen Vacatures | Adverteren | Forum | Downloads  Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst.

7 augustus 2016

Nieuwsbrief20160701

.. Juli 2016 Hefboomproducten - deel3    Turbo's Paniek op de beurs? Volg deze stappen. Actief zijn binnen onze vereniging - Redactieleden gezocht Nieuwe PD regel zegt : “als belegger wegblijven bij banken” Monetaire en financiële statistieken Nederland DNB-conjunctuurindicator Waarom uw geld op een spaarrekening laten staan tegen 0,5%?  .. Hefboomproducten - deel3    Turbo's Bron:  Jan Kolkman Turbo's Bij een turbo long koop je eigenlijk gewoon een aandeel, je betaalt echter maar een klein stukje, terwijl je de rest leent van de uitgevende bank. Daarbij is niet erg zichtbaar dat je de bank rente betaalt, maar dat doe je wel doordat de bank telkens het financieringsniveau een fractie verhoogt. In geval van short verlaagt de bank het telkens een fractie. Berekening theoretische waarde turbo long Waarde = (koers onderliggende aandeel MINUS financieringsniveau) Voorbeeld Philips turbo long €21.20 Fin.niveau €19.67   Koers aandeel U betaald Hefboom €24.28 24.28 – 19.67 = €4.61 24.28 / 4.61 = 5.27               Maar staat het aandeel in dollars genoteerd dan wordt de formule : Waarde = (koers onderliggende aandeel MINUS financieringsniveau) / ( ratio MAAL euro in dollars ) Voorbeeld Apple  turbo long 127.60 Fin.niveau 85.82  Koers aandeel U betaald Hefboom $111.32 ( 111.32– 85.82 ) /  ( 1.1383 * 10 ) » 25.50 / 11.383 = €2.24 (111.32 / 1.1383)/(2.24*10) = 4.36 Vaak is de ratio 1, maar om de verhandelbaarheid te vergroten wordt die wel eens op 10 gesteld. In dat geval heb je dus 10 turbo’s nodig voor één aandeel. Wanneer het aandeel in euro’s noteert is de valutakoers 1, maar in andere gevallen wordt de valutakoers bij voorbeeld euro in US Dollar gehanteerd. Berekening theoretische waarde turbo short Waarde = (financieringsniveau MINUS koers onderliggende aandeel) Voorbeeld Philips turbo short €27.20 Fin.niveau €29.41  Koers aandeel U betaald Hefboom €24.28 29.41 – 24.28 = €5.13 24.28 / 5.13 = 4.73 En staat het aandeel in dollars genoteerd dan wordt de formule : Waarde = (financieringsniveau MINUS koers onderliggende aandeel) / ( ratio MAAL euro in dollar) Voorbeeld Apple  turbo short 127.60 Fin.niveau 141.68  Koers aandeel U betaald Hefboom $111.32 ( 141.68–111.32 ) / ( 1.1383*10 ) » 30.36/11.383= €2.67 (111.32/1.1383) / (2.67*10) = 3.66 Bij het kiezen van een turbo kom je al gauw in de verleiding een hoge hefboom te kiezen, want dat vergroot je winstkansen. Maar wees er wel op bedacht dat het niet alleen je winstkansen vergroot, maar ook je verlieskansen. Namelijk in verband met het grote risico op ‘uitstoppen’, dat wil zeggen het raken of passeren van het stoploss-niveau, waardoor je turbo-positie met verlies wordt afgesloten en – als er een herstel optreedt – je daar niet meer in deelneemt, want je bent uitgestopt. Om toch te profiteren van een herstel zul je opnieuw een positie moeten innemen. Verder is het goed om er op te letten dat er diverse soorten turbo’s long en short bestaan. Bij de één is het financieringsniveau en het stoploss-niveau gelijk. Dan krijg je dus in geval je turbo het stoploos-niveau raakt niets terugbetaald, terwijl je bij andere turbo’s nog een restwaarde krijgt terugbetaald. Weerstand tegen turbo’s Jan Kolkman,  oprichter van Stockpicker-signaal heeft tientallen jaren ervaring opgedaan met de belegging in aandelen bij een grote beleggingsmaatschappij en hij heeft zich daarna, via cursussen, symposia en heel veel lezen, gespecialiseerd in technische analyse. Hij hanteert diverse algemeen gebruikte indicatoren en daarnaast ook signalen uit eigen koker. Er zijn beleggers die wel eens wat hebben geprobeerd met het beleggen in turbo’s, gelokt door de aanmerkelijk hogere winsten die je er mee kunt maken dan met de onderliggende aandelen. Dat geldt trouwens ook voor call opties en put opties. Maar zeggen ze achteraf: ‘Het resultaat viel me toch tegen. Daarom houd ik het toch maar gewoon op aandelen.’ Het is jammer dat nu de turbo de schuld krijgt van die tegenvallende belegging, want in feite was het toch het aandeel dat een andere kant op ging dan gedacht, waardoor de turbo versneld mee ging. We moeten ons als beleggers goed realiseren dat een turbo geen zelfstandig bestaan leidt, maar dat de koersvorming van de turbo slechts een afgeleide is van de koers van het aandeel en daarbij ook nog in versterkte mate. Wanneer je in de toekomst toch nog eens naar een turbo wilt kijken, kies er dan één waar je niet zo gauw wordt uitgestopt. Dat wil zeggen kies een stoploss niveau dat niet heel dichtbij de koers van het aandeel van dit moment ligt. Ga niet voor een hefboom van 20 of 30, want een hefboom van 5 of 7 is ook interessant !! Het gaat er om dat je de richting van de onderliggende waarde goed inschat. Want dan zou je het met een aandeel ook goed hebben gedaan, terwijl je met een turbo een versnelling had ingebouwd. Bedenk wel dat je, toen je net je rijbewijs had je ook niet hebt ingeschreven voor de Rallye van Monte Carlo of de Tulpenrallye. Ga daarom eerst eens droogzwemmen. Niet gelijk in het diepe. Dus wanneer je een aandeel ziet met een mooie upside potential, zoek daarbij dan eens twee turbo’s long. Eén met een stoploss die 5 procent onder de koers van het aandeel van dat moment ligt en één waarvan de stoploss 30 procent onder de koers ligt. Schrijf dan eens dagelijks de koers van het aandeel op en daarnaast de prijs van de beide turbo’s long. Zodra dan blijkt dat je de koersrichting van het aandeel goed hebt ingeschat, de beide turbo’s een grotere stijging laten zien dan het aandeel. Terwijl je met turbo met de hoge hefboom veel meer risico hebt gelopen uitgestopt te worden. En als je meer achtergrond-informatie wilt lezen over turbo’s, ga dan eens googelen op turbo binck, turbo bnp en turbo commerzbank. Daar zie je een heel scala aan mogelijkheden. Sommige sites hebben ook een heel heldere video ter verduidelijking, gewoon in het Nederlands !! Klik eens een paar van die sites aan en je ziet een schat aan informatie staan, waarbij je denkt : Ooh, zit dat zo ? !! ^  Inhoud Actief zijn binnen onze vereniging  - Redactieleden gezocht - Bron: Redactie HCC Beleggen De HCC Beleggen organiseert een aantal activiteiten. De bekendste activiteiten die wij organiseren zijn de beleggerssymposia, die we tweemaal per jaar houden in De Bilt, de regiogroepen en deze nieuwsbrief. Een toenemend aantal mensen wil ook aktief meedoen. En dat Kan. Voor de organisatie van onze symposia zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die een bijdrage willen leveren aan de totstandkoming hiervan. Het is niet alleen leuk om dergelijke evenementen te organiseren, maar het is ook een ideale gelegenheid om je netwerk uit te breiden met interessante contacten. -- Redactieleden gezocht -- Voor de nieuwsbrief en de website zijn wij dringend op zoek naar mensen die de nieuwsbrief en/of website redactioneel willen beheren en/of het aandurven een column, een  artikel of  recensie te schrijven. -- Webmaster gezocht -- Voor de website zijn wij dringend op zoek naar een of meerdere die de website willen beheren . Zonder deel uit te maken van de organisatie kunt u vanzelfsprekend ook meedoen aan één van de Regio- of Belangstellingsgroepen. Maar ook andere dingen doen zoals het geven van een aardige lezing,  met anderen handelsstrategieën uitwerken, software onder de knie krijgen of gewoon een groep vormen waarmee je samen de markt analyseert/bespreekt, behoort tot de mogelijkheden. Bestuursleden worden telkens voor een vaste periode benoemd met een maximum van 2 periodes en om die reden zijn wij altijd op zoek naar mensen die bereid zijn de kar te trekken. Ben jij enthousiast en denk je dat een vrijwilligersfunctie jou op het lijf geschreven is, neem dan per email contact op met het HCC Beleggen bestuur  of met de redactie  ^  Inhoud Hcc Beleggen interessegroep CoSA CoSA, Computerondersteunde Selectie van Aandelen, gebaseerd op fundamentele analyse van bedrijven. Er wordt primair gekeken naar omzet, nettowinst, eigen vermogen, dividenden en winst per aandeel om de kwaliteit van een bedrijf te bepalen. Pas als het bedrijf kwalitatief aan minimum eisen voldoet wordt er naar de koersen gekeken. Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina (klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter: Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling. ^  Inhoud Paniek op de beurs? Volg deze 5 stappen. Bron:  Robert van den Oever, 24 juni 2016, Morningstar De wereldwijde stevige correctie na de keuze van de Britten om de Europese Unie te verlaten is niet de eerste klap die de financiële markten in een jaar tijd moeten incasseren. Voor beleggers die zich afvragen wat te doen in tijden van beurspaniek, geeft Morningstar 5 stappen als handvat. Toen na het sluiten van de stembussen donderdagavond laat duidelijk werd dat het een Brexit zou worden, trapten de markten in Azië de vrijdagochtend af met bloedrode cijfers. De Europese markten volgden later op de ochtend met dalingen tussen de 5 en 10%. Ook de valutakoersen vielen ten prooi aan de paniek, met een fikse duikeling van het Britse pond voorop. Zulke volatiliteit kan kansen bieden vanuit het perspectief van waardering. Maar in tijden waarin de beurzen onderuit gaan, is Morningstar van mening dat het voor beleggers het belangrijkst is om het hoofd koel te houden. Reageren vanuit paniek is zelden een goede strategie. Dat zeiden we bij eerdere marktcorrecties ook. Maar wat moet ik dan wel doen, zal de bezorgde belegger zich afvragen? Denk daar eerst goed over na, met het oog op de lange termijn, voordat u actie onderneemt. Morningstar heeft 5 stappen geformuleerd om te volgen in tijden van paniek op de beurs. Naar aanleiding van de Brexit bieden we die nogmaals: 1. Controleer uw asset allocatie en cash reserves Als u afhankelijk bent van uw portefeuille voor uw dagelijkse geld, dan zult u willen zorgen voor voldoende liquide reserves om uw uitgaven voor de korte en middellange termijn te kunnen doen. Als u uw portefeuille moet herbalanceren om voldoende liquiditeit voorhanden te krijgen, wees daar dan voorzichtig mee en doe dat gedisciplineerd. Verkoop posities die buiten uw allocatiedoelen zijn komen te liggen en koop posities die nog onder die doelen liggen. Dat is beter dan blindelings aandelen verkopen die nu klappen hebben gekregen. 2. Denk na over uw meerjarenplan Als u niet gepensioneerd bent en geen liquide reserves nodig heeft, kan de beste reactie zijn om niets te doen, tenzij uw asset allocatie doelen te ver buiten bereik zijn komen te liggen. Want vergeet niet dat wanneer u de asset allocatie van uw portefeuille drastisch gaat wijzigen, u ook het meerjarenplan van uw beleggingen drastisch gaat wijzigen. Voordat u zoiets doet, denk dan eerst na over de strategie voor deze nieuwe portefeuille, en vraag je af of die je zal brengen wat je beoogt voor over 10, 20 of 30 jaar. Vergeet niet dat de meeste mensen - ook gepensioneerden – afhankelijk zijn van het lange termijn winstpotentieel van aandelen om te voldoen aan hun financiële doelstellingen. Ja, het is soms pijnlijk om aandelen aan te houden op de korte termijn als je ziet dat ze slecht presteren, maar dat is de prijs die je betaalt voor een strategie die op lange termijn een hoger rendement via een goed gespreide aandelenportefeuille kan bieden. Als aandelen deel uitmaken van je langetermijnstrategie, dan moet een marktcorrectie dat niet veranderen voor de korte termijn. En als u denkt dat u nu aandelen kunt verkopen om ze later goedkoper weer terug te kopen, denk dan nog maar eens goed na. Want hoe vaak leek het er na 2008 op dat de markt weer over de kop zou gaan? Een aandelenrally begint niet doordat er ergens een belletje gaat rinkelen. Wie in de tussentijd langs de zijlijn blijft staan, loopt het risico dat hij een groot deel van het herstelpotentieel aan zijn neus voorbij ziet gaan – en daarmee een belangijk element van een lange termijn aandelenstrategie. 3. Hou onderwaardering in de gaten Na een sell-off zoals op de vrijdag na het Brexit-besluit is de aandelenmarkt als geheel waarschijnlijk procenten ondergewaardeerd. Dat is gebaseerd op de gemiddelde geschatte fair value volgens de Morningstar methodiek in vergelijking met marktwaardering niveaus. Als de verkoopgolf aanhoudt, zal deze korting alleen maar toenemen. Denk na over eventuele tastbaar vermogen in je bezit: een huis of een kunstvoorwerp. Dat verkoop je alleen als een koper een eerlijek prijs biedt. Hetzelfde geldt voor uw aandelen. Als u dat vermogen niet nu in cash nodig heeft, waarom dan verkopen als ze tegen een lage prijs noteren? Verkoop alleen als het nodig is. Maar als er geen nodzaak toe is, ga dan niet papieren verliezen omzetten in reëele verliezen. Het kan ook helpen om prestaties op langere termijn in het achterhoofd te houden. Ja, de afgelopen dagen zijn pijnlijk, maar vergeet niet dat de S&P 500 ongeveer 15% rendement per jaar heeft gemaakt over de laatste vijf jaar. Als de waarde van een belegging stijgt tot beduidend boven de normale range van historische rendementen gedurende een langere periode, dan mag een moment van correctie niet als een verrassing komen. 4. Klaar voor koopjesjacht Als er na een verkoopgolf sprake is van onderwaardering in de markt ten opzichte van Morningstar’s fair value schatting, dan kunnen sommige individuele aandelen aantrekkelijke koopkansen worden. Ook sterke bedrijven met een groot concurrentievoordeel (wide moat in de terminologie van Morningstar) kunnen aantrekkeloijk geprijsd zijn geworden door de correctie. Dat kan kansen opleveren voor beleggers die tegen interessante prijzen willen instappen in bepaalde aandelen. Maar voordat u dat doet, hou dan wel het perspectief in de agten. Niet iedere correctie wordt automatisch gevolgd door herstel. Er kan nog een correctie volgen die de markten nog lager zet. Kijken we een paar jaar terug in de tijd, dan zagen we in 2011 een markt fair value van 0,8 en in 2008-2009 was dat 0,55. Dat wijst erop dat markten die zijn gevallen verder kunnen dalen - soms veel verder. De beste waarde beleggers zijn er vaak vroeg bij, en soms zien zijn hun koopjes eerst nog wat verder in waarde dalen alvorens het herstel inzet. Koopjesjagers moeten bedacht zijn op de mogelijkheid dat zoiets gebeurt en daarom moeten ze op zoek gaan naar de sterkste bedrijven die moeilijke tijden kunnen weerstaan en zelfs kunnen profiteren van zwakte onder hun concurrenten. Bedrijven die van Morningstar een wide moat rating hebben gekregen in combinatie met een lage onzekerheid zijn een goede categorie om te beginnen met zoeken naar kansen. Als deze bedrijven dan ook nog eens een Morningstar Rating van 4 of 5 sterren hebben, dan zijn ze helemaal de moeite waard om onder de loep te nemen 5. Nog steeds stress? Dan stoom afblazen Wanneer de bodem onder de markt uit valt, dan heb je soms gewoon behoefte aan een uitlaatklep. Als het dan helpt om een klein deel van uw aandelenportefuille te verkopen – en dan bedoel ik een procent of 5 – en om te zetten in contanten, zodat het voorkomt dat u alle aandelen van de hand doet en daarmee uw langetermijnplan om zeep helpt, dan doe dat om wat stoom af te blazen. Dat kan de druk wat verminderen. Maar stop op een gegeven moment met constant het nieuws te volgen, kom achter je computerscherm vandaan en haal eens diep adem. Denk aan uw langetermijnplan en aan welke beleggingen u daarmbij nodig heeft. Realiseer u hoe de financiële markten door eerdere, vergelijkbare situaties heen zijn gekomen – vaak was het toen nog veel erger. Bedenk dat de volatiliteit die voorkomt uit gestresste beleggingsbeslissingen juist zorgt voor het rendement dat aandelen wel kunnen bieden en andere beleggingscategorieën niet. Als ze een stabiele en niet van hun stuk te brengen koers zouden volgen, zouden ze nooit het rendementspotentieel hebben dat ze nu hebben. En dan zou uw langetermijnportefeuille daar ook niet van kunnen profiteren. ^  Inhoud Nieuwe PD regel zegt : “als belegger wegblijven bij banken” Bron:  W.D. Okkerse Op 20 juni 2016 schrijft het FD : “Banken moeten interne capaciteit vrijmaken voor een van de grootste wijzigingen van de boekhoudregels in lange tijd.” Accountantskantoren maken zich zorgen over de invoering van ‘IFRS 9’, Dat blijkt uit een brief die zes accountantskantoren gestuurd hebben aan het audit comité van alle systeembanken in de hele wereld. Oorzaak Politici en toezichthouders stellen dat de bestaande regel dat banken geen stroppenpot mogen aanleggen TENZIJ er een concrete aanleiding is, niet werkt. Tijdens de kredietcrisis in 2008 kwamen de politici er achter dat de banken geen stroppenpot hadden. “De concrete aanleiding was er zeker niet”. Nou, dan heb je weinig kaas gegeten van krediet beoordeling. Willem D. Okkerse  (1946) is CEO van het OK-Score Institute in Rotterdam en Brussel. Hij begon in 1995 na in 1989 cum laude zijn MBA te hebben behaald aan een PhD onderzoek dat in 2000 de OK-Score ® opleverde. Voordien was hij voorzittend partner van een adviesgroep gespecialiseerd in strategie en corporate finance en bekleedde gedurende 1995-2000 o.a. de functie van CFO van de milieu organisatie Green Cross van Mikhail Gorbachov. Tevens was hij gastdocent aan de Universiteiten van Delft en Leuven alsmede de Hogeschool van Arnhem en lid van de Raad van Advies van de Hogeschool van Amsterdam Per 2018 gaat die nieuwe IFRS regel in. De banken worden dan verplicht - in het vervolg op Basel II een voorspelling te maken van het verlies op kredieten in de komende twaalf maanden. Nou kunnen banken - blijkens het gestelde in de vorige alinea - al in het geheel  geen inschatting maken, maar het wordt nog bonter door deze regelgeving. Zodra een debiteur b.v. een keer achterblijft met betalen valt het krediet al in een andere “PD”. Een Probability of Default voor de niet kenners en zal er een voorziening in de stroppenpot moeten worden opgenomen. Aangezien dat voor de hele kredietportefeuille geldt, kan gevoeglijk worden aangenomen dat de bankenwinst in de komende jaren als sneeuw voor de zon verdwijnt. Dat er later dan een mogelijke vrijval van die voorzieningen kan ontstaan is alsdan pas interessant. Maar vooralsnog - is de bankensector - geen interessante beleggingsgroep. Nou waren zij dat al niet sinds 2003, maar gegeven deze komende structurele verliesvoorzieningen zullen zij dat ook in de komende jaren niet zijn. Oplossing Een oplossing voor die banken zou natuurlijk kunnen zijn om met de zekerheid van de OK-Score methode van meer dan 98% hun krediet portefeuille door te lichten. PD’s worden dan al vanaf drie jaar vooraf zichtbaar. Jammer dat onze beschikbare productietijd, die volledig voor de beleggers in de OK-Score fondsen wordt ingezet, dit niet toelaat. ^  Inhoud Hcc Beleggen interessegroep Computerbeleggersgroep-ZH   Computerbeleggersgroep-ZH Sinds de oprichting in 2002 houden wij ons bezig met “Beleggen met behulp van de computer”. Het accent ligt daarbij op het vergroten van de kennis van het ontwikkelen en exploiteren van handelssystemen. Deze zijn vooral gebaseerd op methoden uit de kwantitatieve en statistische analyse. Uiteraard wordt daarbij ook aandacht besteed aan ondersteunende software. Regelmatig besteden we echter ook aandacht aan andere vormen van beleggen zoals Fundamentele analyse. Daarbij gaan we altijd uit van het beschrijven en bespreken van een gestructureerde aanpak die gebaseerd is op objectieve grondslagen.  Wij komen 9 keer per jaar bijeen. Afwisselend in Berkel & Rodenrijs en Delft. Klik hier voor meer info    Contactadres: janroozenburg@kpnplanet.nl ^  Inhoud Monetaire en financiële statistieken Nederland Bron:  DNB.nl De onderstaand mozaïek van grafieken - bestrijken een groot aantal deelgebieden. “Financiële markten” bijvoorbeeld is onderverdeeld naar rentes, wisselkoersen, aandelenkoersen en de emissiemarkt, “Financiële instellingen” naar banken, pensioenfondsen etc. Veel deeltabellen zijn er ook over de betalingsbalans. Verder zijn kerngegevens bijeengebracht over financiële stabiliteit en de Nederlandse economie (o.a. in een macro-economisch scorebord). De mini tabellen zijn voorzien van links naar door u zelf aan te passen grafieken op de website van DNB.nl. Rente jongste 10-jarige staatslening  ( In procenten ) Balans huishoudens  ( In miljarden euro's ) Nieuwe woning hypotheken mfi's  ( In miljarden euro's ) Uitstaande leningen banken ( In procenten ) Beleidsdekkingsgr. pensioenfondsen  ( In procenten ) Beleggings-instellingen Saldo lopende rekening 4kw.som, ( In miljarden euro's ) Euro-dollar wisselkoers Extern vermogen ( In miljarden euro's ) Solvabiliteit verz. onder toezicht ( In procenten ) Goudprijs per kg ( In duizenden euro's ) Spaardeposito's met opzegtermijn ( In procenten ) Bruto emissies lang schuldpapier ( In miljarden euro's ) ^  Inhoud DNB-conjunctuurindicator Bron:  DNB De DNB-conjunctuurindicator blikt momenteel vooruit tot en met november 2016 en indiceert aan het einde van deze periode een lichte afkoeling van de Nederlandse conjunctuur. De DNB-conjunctuurindicator geeft inzicht in de conjuncturele vooruitzichten op de korte termijn. Anders dan de DELFI-ramingen, die de economische ontwikkelingen op de middellange termijn (2 tot 3 jaar vooruit) voorspelt, heeft de DNB-conjunctuurindicator tot doel omslagen in de Nederlandse conjunctuur te signaleren. Daarbij kan maximaal zeven maanden vooruit worden gekeken. Realisatie en voorspelling De DNB-conjunctuurindicator bestaat uit twee reeksen: de realisatie van de conjunctuur en de verwachte ontwikkeling daarvan in de nabije toekomst. De realisatie van de conjunctuur is gebaseerd op de maandelijkse cijfers van de industriële productie. Door zijn internationale oriëntatie is de industrie een belangrijke graadmeter voor de Nederlandse conjunctuur, die in grote mate wordt beïnvloed door de internationale omgeving. De indicator van de toekomstige conjunctuur is samengesteld op basis van consumenten- en producentenenquêtes, financiële indicatoren en indicatoren voor de uitvoer (voor een technische beschrijving van de laatste herziening van de DNB-conjunctuurindicator, zie link naar de ESB-site). Conjunctuurfases De DNB-conjunctuurindicator onderscheidt vier conjunctuurfases. Na een conjuncturele piek volgt een fase van afkoeling. In deze fase verslechtert de economie, maar ligt de economische activiteit nog wel boven zijn trendmatige niveau. Zodra de indicator onder dit trendmatige niveau komt, begint de fase van laagconjunctuur, waarin de economie aanvankelijk verder afkoelt. Dit eindigt in een conjunctureel dal waarna de economie in de herstelfase komt. Tijdens de herstelfase blijft de economische activiteit onder het trendmatige niveau liggen. Zodra de economie hier weer boven komt, begint de fase van hoogconjunctuur. Deze fase eindigt in een conjuncturele piek, waarna de cyclus weer van voren af aan begint. DNB-conjunctuurindicator  -  Gestandaardiseerde afwijking van de trend  Download (PPTX, 3,5 MB) ^  Inhoud Hcc Beleggen interessegroep Noordbeleggen groep Noordbeleggen is gestart in maart 2006 rond het beleggingsprogramma Vestics. Inmiddelszijn wij verder gegaan in de boeiende wereld van het beleggen. Zo doen we onze beleggingen op individuele basis en komen zo'n vijf keer per jaar bijeen. Het zijn 'interactieve' bijeenkomsten waarin nieuwtjes en ervaringen onder het genot van een kopje koffie worden uitgewisseld. Naast het bespreken van het vaste onderwerp: de 'echte' portefeuille, komen ook onderwerpen als: ervaring met broker software, handelssystemen, indicatoren, werking van opties/turbo's enz aan bod. Met als rode draad: Selecteren van Aandelen. Selecteren van Opties. Werking en selectie van Turbo's Selecteren van Beleggingsfondsen Benieuwd? Kom kom gerust een keer kijken of het iets voor je is. Mail voor meer info naar Ben Rietveld ^  Inhoud Waarom uw geld op een spaarrekening laten staan tegen 0,5%? Bron:  Voordegroei Waarom uw geld op een spaarrekening laten staan tegen 0,5%? Door te investeren in de juiste MKB-bedrijven kunt u veel meer rendement behalen en tegelijkertijd ondernemers helpen hun groeiambities waar te maken. Dat is het idee achter Voordegroei. Een interview met mede-oprichter Vera van Kesteren. “Er staat 300 miljard euro aan spaargeld in Nederland stil”, weet Vera van Kesteren. Daarom besloot ze, samen met Bart Vemer en Ivo Feeke, het crowdfundingplatform Voordegroei op te richten. “Wij komen vanuit de beleggingswereld: de wereld van private banking en vermogensbeheer. We zagen nieuwe kansen in deze markt. Veel beleggers zijn op zoek naar rendement, maar hebben geen toegang tot het midden- en kleinbedrijf. Wij geven particuliere beleggers nu de mogelijkheid te investeren in goed gescreende MKB-bedrijven.” Geld én ambassadeurs Via Voordegroei zijn inmiddels al plannen van drie groeibedrijven gefinancierd en er staan enkele nieuwe projecten op de website. “Waar we veel energie van krijgen is bedrijven helpen die volgende stap te zetten en groeiplannen waar te maken. Ik vind het fantastisch om met ondernemers te praten. Het zijn allemaal bevlogen vakmensen met passie voor hun vak.” “Maar ze hebben vaak minder kennis van financiering. Daar kunnen wij dan bij helpen. Wij voorzien in de noodzakelijke brandstof voor groei.” Volgens Van Kesteren is crowdfunding een heel interessante vorm van financiering. “Bedrijven krijgen namelijk niet alleen het benodigde geld bij een geslaagde crowdfundingcampagne, maar ze hebben er direct een aantal goede ambassadeurs bij. Investeerders worden enthousiast over de plannen en gaan dat delen.” Nauwkeurige kredietanalyse De markt van financiering is al flink aan het veranderen. Veel grote bedrijven passeren banken al bij hun zoektocht naar geld. Toch stoppen veel middelgrote en kleine bedrijven na een nee van de bank al met zoeken naar financiering voor hun groeiplannen. “Zonde, er staat genoeg kapitaal te wachten.” We werken samen met veel oud-bankiers en financieel specialisten die het financieringsvak van A tot Z kennen. Zij helpen ondernemers met het verkrijgen van de juiste financiering.” Toch krijgen bedrijven niet zomaar geld via Voordegroei. “Onze kredietanalyse voor bedrijven is wel heel nauwkeurig. Wat dat betreft doen we niet onder voor een bank. We willen investeerders alleen koppelen aan bedrijven die écht kunnen groeien en naar verwachting het geleende geld terug zullen betalen. Qua snelheid en flexibiliteit scoren we natuurlijk wel weer beter dan banken.” “Ook kijken we bij onze analyses niet alleen naar het verleden, maar focussen we ons meer op de toekomst; de haalbaarheid van de plannen.” Spreiding! Voordegroei maakt inmiddels door heel Nederland beleggers warm om te investeren in groeibedrijven. “Naast particuliere beleggers zijn er ook veel professionele partijen die een uitbreiding zoeken voor hun beleggingsmix. De aantrekkelijke verhouding tussen risico en rendement speelt voor hun hierbij een belangrijke rol. Bij ons is de rente meestal tussen de 6 en 8% per jaar." "Voordegroei wil de risico’s voor de investeerder zoveel mogelijk inzichtelijk maken en beperken. Naast de uitgebreide screening van de door ons aangeboden leningen adviseren wij investeerders om voldoende spreiding aan te brengen in hun portefeuille.” Investeerders kunnen via Voordegroei kosteloos een account aanmaken en alle proposities en gegevens van bedrijven inzien. Ondernemers die op zoek zijn naar financiering kunnen op Voordegroei een quickscan doen, waarbij ze enkele gegevens invullen en op basis daarvan al kunnen zien of ze in aanmerking komen voor groeifinanciering. "Maar geen enkele financiering komt op de site voordat we bij het bedrijf op bezoek zijn geweest en een grondige financiële analyse heeft plaatsgevonden. Sinds we gestart zijn hebben we al meer dan zestig aanvragen gehad. Dat is boven verwachting. We verwachten snel nog veel meer groeibedrijven te koppelen aan personen die hun vermogen willen laten groeien.” Dit artikel dient enkel ter informatie en als voorbeeld voor dit soort nieuwe initiatieven en is geen voorstel of aanbod tot het aankopen of verhandelen van de beschreven financiële instrumenten via Voordegroei ook is  het geen beleggingsadvies. Er zijn meer en soortgelijke financiering initiatieven. [red.] ^  Inhoud | HCC beleggen Website | HCC beleggen Vacatures | Adverteren | Forum | Downloads  Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst. ^  Inhoud

5 juli 2016

Nieuwsbrief20160601

.. Juni 2016 Het blijft  kwakkelen Hoe beleggingsfondsen te selecteren Value 8 - Boterzacht Lakonishok verslaat indices al een tijdje High frequency handelsstrategieën onderzocht Hefboomproducten  -  deel2 Siegel enthousiast over dividendaandelen Indexhugging schaadt belang belegger Actief zijn binnen onze vereniging                          - Redactieleden gezocht - .. Het blijft  kwakkelen Bron:  Ben van den Anker Waarheen leidt de weg…… De relevantie van macro forecasts wordt door Warren Buffet als volgt omschreven:        “I don’t read economic forecasts.          I don’t read the funny papers.”  1) Ik geloof eveneens vast in intrinsieke waarde en dat het voorspellen van economische macro-trends niet zo zinvol is. Toch is er wel wat te zeggen over verwachte toekomstige bedrijvigheid. Wat kunnen wij dit jaar en de komende jaren nog verwachten aan ontwikkelingen? In deze column identificeer ik een aantal trends die, wellicht in de komende jaren, een rol van betekenis gaan spelen in de mondiale economie. (1) Iedere industrie zal in de toekomst waarschijnlijk minder arbeidsintensief georganiseerd worden, terwijl onze gehele westerse maatschappij op arbeid is ingericht. In de US werkt 78% van de beschikbare arbeidsmarkt tussen 25 en 54 jaar nu terwijl in 2000 nog 82% hiervan werkzaam was 2). De trend lijkt zich te bewegen naar minder werkenden. Er komen suggesties op voor een basisinkomen, dat uiteindelijk betaald moet worden. Als dit basisinkomen uit belastingen betaald wordt, zal er een opwaartse druk op de belastingdruk ontstaan en een neerwaartse druk op het besteedbare inkomen. (2) Nieuwe technologie wordt blijvend geïntegreerd in nieuwe businessmodellen. Daar waar kapitaal en arbeid vroeger noodzakelijk was als basis voor een businessmodel, zien we steeds meer start ups die handig hieromheen manoeuvreren. Uber investeert niet in taxis en personeel; geen vaste assets en personeelslasten maar op oproepbasis beschikbare assets en personeel. Hetzelfde geldt voor Airbnb. De afhankelijkheid van kapitaalintensieve assets kan daarom wel eens zeer nadelig werken voor industrieën die hier in sterke mate van afhankelijk zijn. Dit is tegelijkertijd een mooie ontwerpopdracht voor startups die echt competitief voordeel willen behalen. Assets en personeel op afroepbasis…. (3) De deeleconomie zal verder toenemen, waardoor een lagere vraag zal ontstaan naar producten die iedereen vroeger in huis had staan. Denk aan grasmaaiers en duurder gereedschap wat je nu gewoon in de buurt kunt lenen. Dit leidt tot minder vraag in de detailhandel en het MKB. (4) Ben van den Anker (1976) is schrijver / columnist en lid centrale directie aan het Candea College Hij heeft zijn PhD in Business & Management tijdens een negenjarig verblijf in Zuidoost Azië aan de International Graduate School of Business (University of South Australia) behaald. Hij is auteur van het boek The perceived role of Host Country Nationals in Expatriate Adjustment (2010, Ben van den Anker). Zijn onderzoek richt zich met name op de rol van cross-culturele interactie in het functioneren van expatriates. Daarnaast is hij voor de International Business Review revisor voor wetenschappelijke artikelen op het snijvlak business en management. Meer en meer klanten shoppen mobiel. Zo heeft 70% van de klanten van Amazon tijdens het afgelopen topjaar mobiel ingekocht. 3) Hetzelfde valt te zeggen voor facebook en Zalando; het mobiele gebruik van websites neemt exponentieel toe. Tijdens een gesprek met een Nederlandse start up viel mij op dat een bedrijf de keuze maakte de mobiele applicatie ‘later’ te ontwikkelen.          Een cruciale fout…. Toenemend gebruik van mobiele applicaties en online  verkoopkanalen versterkt de druk op winkels die nog in ‘stenen’ gehuisvest zijn. Het concurrentienadeel wordt gewoonweg te groot. Daar waar een auto vroeger echt in een showroom gekocht moest worden; ‘klanten willen de auto voelen en ruiken!’, verkocht Tesla in een weekend 325.000 nieuwe modellen online voor rond de 14 miljard dollar (voor de volledigheid; klanten betaalden een ‘reserveringsfee’ van $1000 per auto4). Businessmodellen veranderen razendsnel en technologie blijkt de spin in het web van deze toekomstige bedrijvigheid. De scherpe koersdalingen van een aantal techreuzen zijn dan ook een goed instapmoment in plaats van een voorteken van verval.  (5) Grondstoffen hebben het zwaar te verduren gehad in de afgelopen anderhalf jaar. Er schijnt echter licht op de horizon. De olieprijzen herstellen zich langzaam, de hoogste prijs dit jaar voor een vat olie werd een paar weken geleden aangetikt. Ik verwacht dat, met een groeiende wereldbevolking, de kwantiteit grondstoffen eerder af- dan toe zal nemen. Volgens de wet van vraag en aanbod zullen de prijzen dan uiteindelijk hogere niveaus moeten gaan bereiken. (6) De ultra lage rentes leiden tot zoektochten naar meer rendement. Dit leidt tot een prijsopdrijvend effect op o.a. de beurzen. Haaks hierop staan de winsten; die vertonen (naar industrie geaggregeerd) eerder een dalende trend. Lagere winsten en hogere koersen zijn uiteindelijk een recept voor problemen. Kortom, de komende jaren ligt er het een en ander in het verschiet, waarbij ontwikkelingen rond technologie en mobiel winkelen / zaken doen veelbelovend lijken. Het extra geld dat in de markten wordt gepompt heeft een prijsopdrijvend effect; terwijl het maar zeer de vraag is of de relatie met de fundamentals een rol speelt in de hogere P/E ratio’s. Ik ga er dan ook van uit dat het gezegde ‘what goes up, must come down!’ ook hier richtinggevend voor de toekomst kan zijn. Desalniettemin biedt deze ‘low growth’ tijd ook kansen voor bedrijven die handig in weten te spelen op behoeftes en marktvraag, waarvan wij het bestaan waarschijnlijk nog niet eens vermoeden…. 1) https://25iq.com/2013/11/03/a-dozen-investors-talk-about-the-folly-of-macroeconomic-forecasting-and-the- importance-on-focusing-on-valuationmargin-of-safety-today/ 2) https://www.janus.com/bill-gross-investment-outlook 3) http://www.eweek.com/small-business/amazon-posts-record-year-as-users-go-mobile.html 4) http://www.computerworld.com/article/3053553/car-tech/teslas-model-3-now-has-325k-pre-orders-and-145b-in- potential-sales.html ^  Inhoud Beleggen voor beginners- hoe beleggingsfondsen te selecteren Bron:  Jeffrey Schumacher, CFA,  Morningstar Het grote dilemma van iedere fondsbelegger: welk fonds moet ik kiezen? Een moeilijke vraag, vergelijkbaar met de situatie van een klein kind in een snoepwinkel dat maar 1 snoepje mag uitzoeken. Het grote probleem in beleggingsfondsenland is alleen dat de meeste snoepjes niet lekker zijn. Maar dat is van de buitenkant lastig te zien. Alleen door de fondsen binnenstebuiten te keren en grondig te analyseren, vergroot je de kans op het selecteren van een goed beleggingsfonds. De vraag is alleen: waar moet je als fondsbelegger dan op letten? Morningstar heeft een wereldwijd team van fondsanalisten die beleggingsfondsen via een diepgaande kwalitatieve analyse aan een grondig onderzoek onderwerpen. De fondsen worden op vijf elementen beoordeeld die cruciaal zijn voor de mate van toekomstig succes: People (beleggingsteam), Process (beleggingsproces), Parent (fondshuis), Performance (prestaties) en Price (kosten). Deze vijf elementen, ofwel pilaren, worden niet alleen afzonderlijk geëvalueerd, maar ook de interactie tussen deze elementen. Het oordeel van de vijf pilaren resulteert uiteindelijk in de Morningstar Analyst Rating. De schaal van deze ratings loopt van Negative en Neutral tot een positief oordeel, bestaande uit Bronze, Silver en Gold. Van fondsen met een positief oordeel verwachten de analisten van Morningstar dat deze fondsen over een volledige economische cyclus beter presteren dan het categoriegemiddelde en/of de benchmark. Omdat deze vijf pilaren zoals ze hierboven staan wat abstract zijn, geven we hierna een uitgebreidere omschrijving over de verschillende aspecten waar we bij iedere pilaar naar kijken. People (beleggingsteam) De kwaliteit van het beleggingsteam van een fonds is van significant belang om superieure prestaties te kunnen leveren. Bij het beoordelen van het beleggingsteam bekijken de analisten van Morningstar meerdere aspecten. Zo kijken we naar de ervaring van een fondsbeheerder en ook de relevantie van die ervaring. We kijken in welke mate hij ondersteund wordt door andere beheerders en analisten, hoe zij samenwerken en hoe de omvang van het team zich verhoudt tot het beleggingsuniversum dat wordt gemonitord. Stabiliteit binnen dit beleggingsteam vinden wij belangrijk, omdat bij een stabiel team iedereen goed op elkaar is ingespeeld en volgens dezelfde mind-set werkt. Werkdruk is een ander element dat we bekijken, waarbij we willen weten hoeveel tijd de beheerder van het fonds nu echt aan het fonds kan besteden, of dat hij zijn tijd moet verdelen over andere fondsen, organisatieverantwoordelijkheden of commerciële taken. Vanzelfsprekend hebben wij een sterke voorkeur voor toegewijde beheerders die hun tijd grotendeels kunnen besteden aan hetgeen waarvoor de belegger ze betaalt: het beheren van het fonds. Als laatste vinden wij het belangrijk dat een fondsbeheerder belegt in zijn eigen fonds. Hiermee stelt hij zijn belangen gelijk aan die van beleggers. Process (beleggingsproces) De analisten van Morningstar hebben geen voorkeur voor beleggingsstijl of beleggingsaanpak. We zoeken naar fondsen die een duidelijke beleggingsdoelstelling hebben en een beleggingsproces hanteren dat helder gedefinieerd, doordacht en herhaalbaar is. We willen een proces zien dat blijk geeft van een gestructureerde aanpak en waarvan de uitvoering effectief is. We willen begrijpen hoe een fondsbeheerder het risico in zijn portefeuille beheerst en wat de kaders van zijn mandaat zijn wat betreft de portefeuilleconstructie. De Morningstar analisten bekijken ook individuele posities in de portefeuille en analyseren portefeuillekarakteristieken om zo de risico’s, de mogelijkheden voor waarde creatie en het unieke karakter van een strategie in te schatten. De uiteindelijke portefeuille moet zo geconstrueerd zijn dat deze overeenkomt met het beleggingsproces en de beleggingsdoelstelling van het fonds. Jeffrey Schumacher CFA, Senior Fondsanalist bij Morningstar Benelux na zijn opleiding aan de VU Amsterdam en het behalen van het certificaat Chartered Financial Analyst (CFA) aan het CFA Institute is hij vanaf juni 2011 als Senior Fund Analyst werkzaam bij Morningstar. Daavoor  was hij van 2006 tot 2009 werkzaam bij Theodoor Gilissen Bankiers als Equity/Commodity Analyst en aansluitend tot juni 2011 werkzaam als Vermogensbeheerder Services / Fund Trading bij SNS Securities. Parent (fondshuis) Hoewel misschien niet direct van invloed, geloven de analisten van Morningstar dat de kwaliteit van het fondshuis uitermate belangrijk is voor het langetermijnsucces van een beleggingsfonds. Het management van een fondshuis bepaalt de randvoorwaarden waarin het fonds kan opereren met betrekking tot capaciteitsmanagement, risicomanagement, aantrekken en behouden van beleggingstalent en de beloningsstructuur. Buiten deze operationele gebieden prefereren we fondshuizen die een sterke beleggingscultuur hebben en beleggers op de eerste plaats stellen in plaats van fondshuizen die meer oog hebben voor commercieel gewin. Het eerste type fondshuis voert strategieën op basis van de eigen competenties, brengt belangen van beheerders in lijn met die van beleggers, rekent redelijke kosten, communiceert helder en volledig naar beleggers en acteert als een rentmeester over het vermogen van beleggers. Het andere type fondshuis ziet beleggers meer als verkoopkans voor producten, biedt een waaier aan vaak middelmatige producten aan waarbij nieuwe hypes als mogelijkheid worden aangegrepen om de verkoop te stuwen. Ook kennen deze fondshuizenhogere kostenniveaus, meer verloop in het personeelsbestand en zijn de belangen van beheerders niet overeenkomstig met die van beleggers. Hoewel fondshuizen zelden helemaal in een van deze extremen vallen, is het de taak van de fondsanalisten van Morningstar om in te schatten waar een fondshuis zich binnen dit spectrum bevindt. Performance (prestaties) We geloven niet dat prestaties uit het verleden maatgevend zijn voor toekomstige prestaties. Daarom hechten we minder waarde aan het opgebouwde track record, zeker het track record van de korte termijn. Desalniettemin geloven we dat een grondige evaluatie van het langetermijn rendement en risico van vitaal belang is om te bepalen of een fonds in lijn presteert met de verwachtingen. Hierbij kijken we niet alleen naar kalenderjaarrendementen, maar ook naar voortschrijdende rendementen over een langere periode. We bekijken de prestaties zowel versus categoriegenoten als een relevante benchmark. Niet alleen qua rendement, maar ook het genomen risico, waarbij we specifiek inzoomen op het neerwaartse risico. Ook analyseren we gedetailleerde prestatie-attributies waarmee we de bronnen van het rendement kunnen achterhalen en kunnen bepalen in hoeverre dit in lijn is met hoe het beleggingsproces is ingericht. Price (kosten) Onderzoek van Morningstar alsook andere onafhankelijke academische studies tonen aan dat kosten en rendement een negatieve relatie hebben. Uit de studies blijkt dat fondsen met hogere kosten achterblijven bij fondsen met lagere kosten. Het kostenniveau is daarmee een belangrijke voorspeller van toekomstig succes. Dat betekent dat een belegger de kostprijs van een fonds niet mag negeren. We bekijken hoe de lopende kosten zoals deze gerapporteerd staan in de Essentiële Beleggersinformatie (EBi) zich verhouden tot het kostenniveau van categoriegenoten. Ook beoordelen we de structuur van een eventuele prestatievergoeding. Het resultaat van de fondsanalyse Door fondsen door te lichten op deze vijf pilaren, komen de fondsanalisten tot een kwalitatief oordeel over een beleggingsfonds: de Morningstar Analyst Rating. Wanneer zij positief zijn en verwachten dat een fonds op lange termijn beter kan presteren dan categoriegenoten en/of de benchmark, dan kennen zij een van de positieve ratings toe: Bronze, Silver of Gold. Het verschil wordt gemaakt door de mate van overtuiging van de analist in de kwaliteiten van een beleggingsfonds. Hebben de analisten weinig overtuiging in een fonds, dan zal het een Neutral rating krijgen. Scoort een fonds onvoldoende, dan is Negative het oordeel. De analisten bepalen zelf welke fondsen worden beoordeeld en worden niet door fondshuizen betaald om een rapport te schrijven. Hierdoor is de onafhankelijkheid en objectiviteit die Morningstar kenmerkt gewaarborgd. Voor veel beleggers is het haast ondoenlijk om een gedetailleerde fondsanalyse uit te voeren. De fondsanalyses en de uiteindelijke Morningstar Analyst Rating zijn echter gratis via de website van Morningstar te raadplegen. Dit geeft beleggers een mogelijkheid om een beter geïnformeerde keuze te maken voor een beleggingsfonds. Dit is het zesde deel in de serie Beleggen voor beginners, waarin Morningstar u kennis laat maken met de basisbegripen van beleggen. Lees ook de andere delen in deze serie: - Deel 1: Beleggingsfondsen in een notendop - Deel 2: Op zoek naar alpha - Deel 3: De risico's van beleggen - Deel 4: De verhouding tussen rendement & risico - Deel 5: De voor- en nadelen van beleggingsfondsen ^  Inhoud Hcc Beleggen interessegroep CoSA CoSA, Computerondersteunde Selectie van Aandelen, gebaseerd op fundamentele analyse van bedrijven. Er wordt primair gekeken naar omzet, nettowinst, eigen vermogen, dividenden en winst per aandeel om de kwaliteit van een bedrijf te bepalen. Pas als het bedrijf kwalitatief aan minimum eisen voldoet wordt er naar de koersen gekeken. Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina (klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter: Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling. ^  Inhoud Value 8 - Boterzacht Bron:  Willem Okkerse, OK-Score Institute Professor Henk Langendijk, hoogleraar verslagleggingen UVA en Nyenrode, met wie ik begin deze eeuw in contact stond over de uitkomsten van het OK-Score onderzoek, noemde  in het DFT van 12 mei de waarderingen van het beursfonds Value8 “boterzacht”.  Henk staat (niet alleen bij mij) bekend voor zijn gevoel voor understatements. Wij zouden er op willen aan­vullen: “zoals een pakje boter na 12 uur Cypriotische zon.”. Doelstellingen te ambitieus Nou ben ik al sinds 2007, toen PP de Vries (zonder verbindingsstreepje) uiteraard zonder weder­hoor, groteske leugens over de OK-Score tentoonspreidde, geen fan van hem. Dit staat een zakelijke beoordeling van het jaarverslag 2016 niet in de weg. Ik denk namelijk – na lezing van het jaarverslag 2015 – dat de IFRS voorschriften inderdaad zijn gevolgd, eigenlijk meer onder de verbeterde toevoeging van: “ze zijn bewust benut”. In het jaarverslag staat het streven de AEX te outperformen, met als ondergrens een jaarlijks rendement van 15%. Dit is een ambitieus voornemen, zeker als in hetzelfde 2015 jaarverslag al een daling van 9% wordt genoteerd en er nog wel het een ander te wachten staat. Maar daar­over later meer. Er blijken dus wel degelijk zeker ex-aandeelhouders met inzicht te bestaan. Feiten zijn: een Raad van Commissarissen die zich afvraagt of zij nog wel “competent genoeg zijn om de lappendeken van deelnemingen als gevolg van de focusstrategie(?) te kunnen overzien. (blz. 10). Jaarrekening opgeleukt Onweerlegbaar is ook het feit dat al – zeer correct – door onafhankelijk analist Roel Gooskens – werd neergelegd dat de netto operationele kasstroom (blz. 24) zonder de herwaardering over beide jaren negatief zou zijn. Ruim 6,5 miljoen negatief in 2014 en 3,7 miljoen negatief in 2015. Op de balans is er ook sprake van een herwaardering. Die toename is beperkt tot 5,8 miljoen. M.a.w. uit de winst- en verliesrekening wordt de balans in twee jaar opgeleukt met 5,8 miljoen uit de met 10,2 miljoen opgeleukte winst- en verliesrekening). Het verschil van 4,4 miljoen wordt niet als herwaardering benoemd, maar als operationele winst. Dit lijkt mij binnen IFRS echter nou weer niet correct. Een verschil van 35 miljoen Wel wordt volgens IFRS het recent gekochte belang in Source opgevoerd met een goodwill van 13,3 miljoen (zonder de balans daarvan te verstrekken zoals bij de andere deel­nemingen). En dat terwijl dit bedrijf met een negatief eigen vermogen van 2,7 miljoen in feite technisch failliet is. Willem D. Okkerse  (1946) is CEO van het OK-Score Institute in Rotterdam en Brussel. Hij begon in 1995 na in 1989 cum laude zijn MBA te hebben behaald aan een PhD onderzoek dat in 2000 de OK-Score ® opleverde. Voordien was hij voorzittend partner van een adviesgroep gespecialiseerd in strategie en corporate finance en bekleedde gedurende 1995-2000 o.a. de functie van CFO van de milieu organisatie Green Cross van Mikhail Gorbachov. Tevens was hij gastdocent aan de Universiteiten van Delft en Leuven alsmede de Hogeschool van Arnhem en lid van de Raad van Advies van de Hogeschool van Amsterdam Er wordt daarbij verwezen naar het bestaande aandelenbelang en de toekomstige cash-flow van Source, die nog wel even 50 miljoen schuld aan derden moet voldoen. In mijn vocabulaire is dat dan een 44%-belang in 50 miljoen schuld, maar vooral géén 13,3 miljoen bezit. Laten wij die transactie maar afronden op 22 miljoen latente schuld voor Value 8 i.p.v. 13,3 miljoen aandelenbezit; een verschil van 35 miljoen: de opleuking van IFRS kent geen grenzen. Het biedt Value 8 daarmee wél de publicitaire mogelijkheid om de show te stelen met een héél snel stijgende omzet door de consolidatie van de omzet van Source. Die omzet stijgt in 2015 met ruim 150 miljoen. Wel grotendeels Source omzet met 0,0% netto bijdrage. Maar ja, het staat leuk op de Value 8 winst- en verliesrekening. Toen ik ook nog vaststelde, dat de door Value 8 aan Source verstrekte lening van 3,3 miljoen eeuwigdurend, overigens direct opeisbaar bij een faillissement van Source - die volgens IFRS dan wél tot het eigen vermogen gerekend wordt, reeds de volgende dag - waarschijnlijk uit “voorzichtigheid” -  was terug geleend aan Value 8, ben ik maar gestopt. Een stap terug naar Vilenzo Ik kon mij beperken tot een analyse die elke redelijke analist kan maken. De OK-Score zou hierin geen verbetering kunnen brengen. Het deed mij wel denken aan Vilenzo. Een bedrijf waarop PP de Vries ná het faillissement erg boos was, hoewel de OK-Score het voor PP de Vries toen nog onbekende faillissement al in 2000 zag aankomen. Ook hier werd door een lock-up de reguliere handel in aandelen onmogelijk gemaakt, waardoor de beurskoers manipuleerbaar werd. Overnames werden betaald met eigen (veel te hoog gewaardeerde aandelen) die daarna als gevolg van een lock-up beding al evenmin verhandelbaar waren. In het geval Vilenzo waren destijds zowel de kopende partij (Vilenzo) als de gekochte partij (van Gils) in feite technisch failliet. Inmiddels hebben de bestuurders via de curator een uitbun­dige bijdrage aan de boedel mogen leveren. Resteert de vraag over een koersdoel. Ik wil die vraag maar schuldig blijven. Mijn opgave is om als analist met een trackrecord van 98,6% betrouwbaarheid u enig inzicht te verschaffen hoe in ieder geval wij er naar kijken. En wij niet alleen, een hele roedel analisten heeft inmiddels een dankbare prooi in het oog. Om met een andere Drs. P. te spreken : Ik vrees dat de weg van 100 werst naar Omsk te lang zal zijn.  *Dit artikel is een bewerking van de gastcolumn van W.D. Okkerse in DFT van 17 mei jl. ^  Inhoud Lakonishok screener verslaat indices al een tijdje Bron:  analist.be Het beleggingsmodel van Josef Lakonishok klinkt als een vrij standaard selectiemodel maar laat toch al lange tijd vrij sterke rendementen zien. Over de afgelopen leverde dit selectiesysteem voor de Amerikaanse aandelenbeurzen een rendement op van gemiddeld 11 procent per jaar. De rode draad van deze screener is de harde eis voor aandelen met lage koers/winst-verhoudingen in combinatie met een positief momentum. Tijd om een korte blik op deze screener te werpen. Josef Lakonishok, Ph D., thans betrokken bij het Amerikaanse LSV Asset Management, is zeer bekend van de diverse aandelenonderzoeken met Andrei Shleifer Ph. D en Robert Vishny Ph. D. Veel van hun werk (ruim 200 publicaties) was op het gebied van gedragswetenschappen voor de financiële markten (behavorial finance) en tevens publiceerden ze veel over value beleggen. Bekende titels hiervan zijn o.a. “ Momentum Strategies”, Contrarian Investment, Extrapolation and Risk” en “Earnings Quality and Stock Returns; The Evidence from Accruals”. Criteria Net als de meeste andere value beleggen goeroes zoals Warren Buffett , Joel Greenblatt en Josef Piotroski hanteert Lakonishok ook een relatief vaststaand filtermodel. De belangrijkste criteria van Lakonishok zijn in een notendop samen te vatten: de aandelen moeten in een positieve trend zitten en diverse waarderingsvariabelen moeten relatief laag staan. Marktkapitalisatie minimaal 500 miljoen dollar Financiële bedrijven en vastgoedbedrijven worden uitgesloten De variabelen: koers/winst-verhouding, koers/boekwaarde, koers/kasstroom per aandeel en koers/omzet per aandeel moeten lager dan het gemiddelde van de sector zijn Positief momentum: afgelopen 26 weken Geen downgrades voor het aandeel afgelopen 4 weken Minimaal 1 winsttaxatie upgrade afgelopen 4 weken Consensus winst per aandeel omhoog afgelopen 4 weken De reden om ook momentum mee te nemen als variabele is een bekende: een aandeel kan nog zo goedkoop en aantrekkelijk zijn maar als de hele markt het negeert dan blijft het goedkoop of wordt nog goedkoper. Er moet volgens Lakonishok wat beweging omhoog in het aandeel zijn zodat het wat meer op de radar van de beleggers komt. Behoorlijk veeleisend model Qua hoeveelheid variabelen is het model van Lakonishok dus vrij streng. U kunt dit zien als een jaarlijkse keuring voor een auto: ook hier moet er aan veel variabelen voldaan worden alvorens de auto goedgekeurd kan worden. Het Lakonishok-model is daarom ook te vergelijken met het F-Score model van Josef Piotroski dat ook behoorlijk veel eisen stelt aan een aandeel. Het resultaat hiervan is natuurlijk wel dat de uiteindelijke selectie van aandelen heel beperkt kan zijn. Het kan zelfs zijn dat er überhaupt geen aandelen na de filtering overblijven. Dit zagen we bijvoorbeeld vaak in 2015 bij het F-Score model van Piotroski. Het feit dat er behoorlijk vaak maar een vrij laag aantal aandelen na de filteringen overblijft is echter wel zorgwekkend. We weten echter maar al te goed dat er geen enkel aandelenselectiemodel continu goede resultaten op kan leveren. Risicospreiding blijft dan ook essentieel. Maar als de filtering maar een beperkt aantal aandelen oplevert dan levert dit dus ook een zeer hoog risico op (hoe meer aandelen hoe meer spreiding hoe lager het risico). We zien bijvoorbeeld dat het Lakonishok model dit jaar een nipte plus heeft van 1,8 procent terwijl het gemiddelde Amerikaanse aandeel ruim 8 procent hoger staat. Dito underperformance zagen we vorig jaar ook bij het F-Score model van Piotroski dat ook met een enorme min van ruim 20 procent zelfs noteerde. Over de afgelopen 5 jaar won het Lakonishok model circa 7,6 procent per jaar. Gemiddelde jaarrendementen 3, 5 en 10 jaar Jaarrendementen exclusief dividenden De bovenstaande grafiek toont de gemiddelde jaarrendementen van het model van Lakonishok (blauw), F-Score Piotroski (rood) en het gemiddelde Amerikaanse en Europese aandeel over de diverse periodes. Zo zien we dat het gemiddelde Amerikaanse en Europese aandeel over de afgelopen jaar circa 2,5 procent op jaarbasis opleverde. De screeners van Lakonishok en Piotroski deden het met winsten van dus 11 en 14 procent fors beter. Ook op de kortere termijn, over de periode mei 2011 tot en met mei 2016, zien we dat de beide valuescreeners het behoorlijk beter hebben gedaan dan het gemiddelde aandeel. Over de afgelopen3 jaar zien we dat het selectiemodel van Piotroski met een behoorlijke min van bijna 5 procent noteren. Dit komt deels natuurlijk ook doordat het model, net als die van Lakonishok, vaak maar met een kleine selectie van aandelen werkt. Hiermee willen we dus nog maar weer eens benadrukken dat er absoluut geen ‘werkende’ modellen bestaan. Ons inziens moet de belegger te allen tijde zijn aandelenportefeuille fors spreiden over een hoog aantal (zeker 30) aandelen. Zo vertelde 1 van Amerika’s bekendste aandelengoeroes, James O’Shaughnessy ondergetekende zelfs dat ook bij het aandeel Enron in zijn aandelenselectie had zitten en we weten allemaal hoe dat afliep. Analist.nl Nieuwsdienst: +31 084-0032-842 nieuws@analist.nl  Copyright analist.be B.V. ^  Inhoud High frequency handelsstrategieën onderzocht Bron:  AFM De Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft vorig jaar een verdiepend onderzoek gedaan naar de handelsstrategieën van high frequency traders (HFT) en naar hun wisselwerking met de handelsinfrastructuur. De kritieken op high frequency trading zijn nu geïnventariseerd en er is onderzoek verricht naar twee bekritiseerde handelsstrategieën. De conclusie is, dat de gevonden handelsstrategieën zijn te herleiden tot traditionele verdienmodellen, zoals market making en arbitrage. Wel zien ze dat het huidige gefragmenteerde beurzenlandschap en de vergaande technologisering van de handel vooral voor grote beleggers een praktische uitdaging vormt om goed zicht op liquiditeit te krijgen. Dit maakt het bijvoorbeeld voor pensioen- en beleggingsfondsen lastiger om bij de uitvoering van grote orders de prijsimpact zoveel mogelijk te beperken. Door literatuurstudies en gesprekken met stakeholders is het ‘fenomeen van schijnliquiditeit door HFT’ geanalyseerd. Verder werd mede door data analyse beoordeeld of HFT kunnen voorspellen waar liquiditeit van andere marktpartijen terecht zal gaan komen, waardoor de handelsmogelijkheden voor overige marktpartijen belemmerd zouden kunnen worden. Onderzoek ‘schijnliquiditeit’ Door nieuwe toepassingen van technologie in de marktinfrastructuur en bij marktpartijen kunnen orderboeken tegenwoordig snel veranderen. Een belegger denkt te kunnen handelen, maar slaagt hier niet in omdat plotseling orders lijken te verdwijnen. Beleggers percipiëren dit als schijnliquiditeit en wijten dit aan het handelsgedrag van high frequency traders. Het is typerend handelsgedrag van sommige high frequency traders om veelvuldig orders aan te passen of in te trekken. Deze 'vluchtige' orders kunnen beleggers op het verkeerde been zetten. Het  snel en veelvuldig aanpassen of intrekken van orders is een essentieel onderdeel van een veel voorkomend verdienmodel, namelijk market making, zo stelt de AFM. Figure 1a (left) and 1b (right): Visualization of order books over time for one instrument. The image on the left represents orders for all market participants, whereas the image on the right only shows orders for one selected HFT. The horizontal axis denotes time, whereas the vertical axis shows the price of the instrument. The green/red bars represent buy/sell orders from entry (left‐hand side) to their disappearance (right‐hand side). Orders may disappear because of cancellations, modifications or executions. Onderzoek ‘opsporen van liquiditeit’ Een ander veel gehoord kritiekpunt is de handelsstrategie waarbij high frequency traders op basis van deeluitvoeringen van veelal grote beleggers zouden kunnen voorspellen waar liquiditeit terecht gaat komen. HFT kopen of verkopen dan liquiditeit op andere handelsplatformen voor de beleggers uit, zo luidt de kritiek. Vervolgens zouden HFT de ingekomen positie kunnen sluiten op een gunstiger prijs, weer met de belegger als tegenpartij. Door toedoen van HFT zouden beleggers dus meer betalen bij een aankoop of minder ontvangen bij een verkoop. De AFM heeft het handelsgedrag van HFT geanalyseerd rondom de uitvoering van een vijftal grote orders op Nederlandse en Engelse handelsplatformen. Binnen de reikwijdte van de Nederlandse jurisdictie werd in deze cases niet aangetoond dat HFT liquiditeit konden ‘opsporen’. Verantwoording onderzoek Als onderdeel van het onderzoek is gesproken met verschillende high frequency traders en vertegenwoordigers van pensioenfondsen en handelsplatformen en is een data-analyse uitgevoerd om mogelijke gevallen van bekritiseerde handelsgedragingen in toezichtdata op te sporen. De resultaten van het onderzoek zijn met de betreffende marktpartijen gedeeld en aangescherpt als daar aanleiding toe was. De AFM hoopt met dit onderzoek een bijdrage te leveren aan de discussie over high frequency traders en de huidige marktstructuur en werkt daarbij samen met academici, andere toezichthouders, waaronder ESMA en de marktpartijen. Download Rapport (pdf 1,88MB): A case analysis of critiques on high-frequentie trading ^  Inhoud Hcc Beleggen interessegroep Computerbeleggersgroep-ZH   Computerbeleggersgroep-ZH Sinds de oprichting in 2002 houden wij ons bezig met “Beleggen met behulp van de computer”. Het accent ligt daarbij op het vergroten van de kennis van het ontwikkelen en exploiteren van handelssystemen. Deze zijn vooral gebaseerd op methoden uit de kwantitatieve en statistische analyse. Uiteraard wordt daarbij ook aandacht besteed aan ondersteunende software. Regelmatig besteden we echter ook aandacht aan andere vormen van beleggen zoals Fundamentele analyse. Daarbij gaan we altijd uit van het beschrijven en bespreken van een gestructureerde aanpak die gebaseerd is op objectieve grondslagen.  Wij komen 9 keer per jaar bijeen. Afwisselend in Berkel & Rodenrijs en Delft. Klik hier voor meer info    Contactadres: janroozenburg@kpnplanet.nl ^  Inhoud Hefboomproducten  -  deel2    Keuren,  warrants  en opties Bron:  Jan Kolkman Een ieder weet dat je aandelen kunt kopen en verkopen, maar er zijn mensen die een grotere hoeveelheid willen aanschaffen dan hun financiële middelen toestaan. Je kunt stellen dan leen je toch gewoon een bedrag bij de bank of een rijke oom. Maar een bank is een instelling die je alleen maar geld wil lenen als je kunt aantonen dat het niet nodig hebt. En niet iedereen heeft iemand met centen in de familie of kennissenkring.  Je kan echter ook gebruik maken van hefboom-producten Jan Kolkman beschrijft in dit deel 2 de Keuren, warrants en opties. Keuren Naast de premie-affaires à la hausse, als je een stijgende koers verwacht, of à la baisse, wanneer je een daling verwacht, waren er tot in de jaren 70 ook nog keuren. Een koperskeur is in feite een combinatie van een contante aankoop en een hausse-premie. Je kocht een aantal aandelen en sprak tegelijkertijd af dat je nog een willekeurig aantal, bij voorbeeld het drievoudige voor dezelfde prijs mocht bijkopen. In zo’n geval was de koers van de contante aankoop en de mogelijke aankoop op termijn wel wat hoger dan de marktprijs op dat moment. Warrants Eind jaren 70 en in de jaren 80 was er ook veel handel in warrants. Een warrant was in veel gevallen een deel van een converteerbare obligatielening. Bij zo’n warrantlening werd het deel waarmee je kon inschrijven op een aandeel los gekoppeld van het leningdeel en werden beide delen los van elkaar verhandeld. Warrants waren daarmee ook een typisch voorbeeld van een maatwerkproduct. Interessante warrants waren destijds die van Nationale Nederlanden, de Westland-Utrecht Hypotheekbank, Randstad, Albert Heijn en Borsumij-Wehry. Over deze laatste heb ik al eens geschreven in het artikel over Galapagos van 3 april 2015. Maar in die jaren kwamen ook talloze Japanse concerns met warrants op de markt. Toen de Japanse beurs eind december 1989 een all-time-high bereikte van 38.915 punten en daarna in een bearmarket terecht kwam, was de handel in warrants niet meer interessant en liepen heel veel warrants waardeloos af. We hebben toen aan een broker gevraagd een stapeltje waardeloze warrants uit te leveren, puur als curiositeit. Daar heb ik er nog wat van, dus wie er een paar zou willen hebben, moet me dat even laten weten. Momenteel zie je nog wel eens berichten dat het aantal uitstaande aandelen van een bedrijf is toegenomen door de uitoefening van warrants. Dit zijn dan geen algemeen verhandelbare warrants, maar warrants die het bedrijf heeft verstrekt aan de directie en/of personeel. Opties In 1973 ging in Chicago de optiebeurs voor het eerst open. Zo werd de call optie de opvolger van de hausse-premie, terwijl de put optie in de plaats kwam van de baisse-premie. Terwijl bij de premiën, keuren en warrants echt sprake was van maatwerk, werd bij opties alles gestandaardiseerd. Zo gaat de optiehandel altijd per 100 aandelen of een veelvoud daarvan. En de beroepshandel bepaalde op welke aandelen opties werden verhandeld. Dat waren, zoals begrijpelijk, de meest verhandelde aandelen. Houd bij het kopen van een hefboomproduct als een call steeds in gedachten, dat je overtuigd moet zijn - zeker weten doe je ‘t nooit !! – dat de koers makkelijk moet kunnen verdubbelen gedurende de looptijd. Dus beslist niet denken: met een beetje geluk zit ik zo op een verdrievoudiging van de koers. Call optie Als het goed is word je eerst enthousiast voor een aandeel en pas daarna ga je kijken of je misschien beter een call optie kunt kopen. Waar doe je goed aan om op te letten bij de beoordeling van de aantrekkelijkheid van een call optie. Kies een looptijd – dat is de periode van nu tot aan de afloopdatum – van minstens een half jaar. De afloopdatum, ook wel expiratiedatum genoemd, is steeds de derde vrijdag van de maand. Waarom is de looptijd belangrijk ? Dat leg ik uit aan de hand van een paar praktijkvoorbeelden met koersen van maandag 4 april 2016. Ik geef daarbij de formule en de uitkomst. Jan Kolkman,  oprichter van Stockpicker-signaal heeft tientallen jaren ervaring opgedaan met de belegging in aandelen bij een grote beleggingsmaatschappij en hij heeft zich daarna, via cursussen, symposia en heel veel lezen, gespecialiseerd in technische analyse. Hij hanteert diverse algemeen gebruikte indicatoren en daarnaast ook signalen uit eigen koker. Maar eerst nog even een paar begrippen uit de optiewereld. De uitoefeningsprijzen – de exercise prices – van calls liggen rond de beurskoers van het aandeel. Een call met een exercise price beneden de beurskoers is een in-the-money (ITM) call en een call met een exercise price boven de beurskoers is een out-of-the-money (OTM) call. Is de uitoegeningsprijs ongeveer gelijk aan de beurskoers dan hebben te maken met een at-the-money (ATM) call. Premie van een call Het woord premie levert nogal eens verwarring op omdat belegger A er de koers van de call mee bedoelt, terwijl belegger B daarmee het percentage bedoelt dat het aandeel moet stijgen om de prijs van de call goed te maken, dus geen verlies te lijden met de call. Daarom hanteer ik het woord premie niet als ik het over opties heb. De prijs van de call noem ik de CALL. En het percentage dat een aandeel moet stijgen om met de call quitte te spelen noem ik AGIO. KOERS AANDEEL PHILIPS = 24.28, alle koersen per 4 april CALL MEI 2016 / 20 = 4.38 korte looptijd, lage exercise price CALL MEI 2016 / 28 = 0.07 korte looptijd, hoge exercise price CALL DECEMBER 2018 / 20 = 5.15 lange looptijd, lage exercise price CALL DECEMBER 2018 / 28 = 1.71 lange looptijd, hoge exercise price     Berekening agio AGIO korte looptijd, lage exercise price    = { ( EXERCISE PRICE + CALL)     / AANDEEL } * 100 – 100 { ( 20     + 4.38 ) / 24.28 } *100-100 = 0.41 % AGIO korte looptijd, hoge exercise price    =  { ( EXERCISE PRICE + CALL)     / AANDEEL } * 100 – 100 { (  28 + 0.07 ) / 24.28   } * 100 –100 = 15.61 % AGIO lange looptijd, lage exercise price    = { ( EXERCISE PRICE + CALL)     / AANDEEL } * 100 – 100 { (  20 + 5.15 )  / 24.28 )   } * 100 –100 = 3.58 % AGIO lange looptijd, hoge exercise price    = { ( EXERCISE PRICE + CALL)     / AANDEEL } * 100 – 100 { (  28 + 1.71 )   / 24.28 )   } * 100 –100 = 22.36 % Bij een oppervlakkige berekening zou je kiezen voor de call met de laagste agio, maar wanneer we letten op de resterende looptijd, dan komen we anders uit : TOTALE AGIO LOOPTID AGIO OP JAARBASIS CALL MEI 2016 /20 0.41 % 0.126 JAAR 3.32 % CALL DEC 15 / 27 15.61 % 0.126 JAAR 216.19 % CALL DEC 18 / 20 3.58 % 2.701 JAAR 1.31 % CALL DEC 18 / 28 22.36 % 2.701 JAAR 7.76 %                             Het is dus een goede zaak om bij opties te kiezen voor een lange looptijd en een lage exercise price en ga niet voor dat lekker lage prijsje van 7 cent.  Ook in dit geval is goedkoop duurkoop. Het is zelfs zo dat de hoogst geprijsde call het goedkoopste blijkt te zijn. Een soortgelijke berekening is te maken voor de agio van een put optie. AGIO =  { ( EXERCISE PRICE – PUT ) / AANDEEL } * 100 –100 Dus laat je niet verleiden door zo’n lekker laag prijsje. Bij het beoordelen van prijzen in het algemeen is het heel verleidelijk enthousiast te worden door het aantrekkelijk lage prijsje dat je soms ziet. Maar als je goed kijkt kom je er achter dat goedkoop vaak duurkoop is. Het gaat er om wat je voor je geld krijgt. Als jij me zegt dat je net 40 euro iets hebt gekocht bij de HEMA, kan ik je niet vertellen of dat duur of goedkoop was. Als het een kinderfiets voor je kleinzoon was, dan is het goedkoop, maar kocht je een blocnote voor dat bedrag dan is het bijzonder duur. Maar we willen niet alleen quitte spelen met die call, want dan hadden we net zo goed niet kunnen gaan beleggen. We willen winst maken en wel meer winst dan met de belegging in het aandeel. De formule die we daarvoor hanteren is in 1970 ontwikkeld door Daniel Turov, blijkens een artikel in het Amerikaanse zakenweekblad BARRON’S en ik noem ‘m dan ook de TUROV en die luidt voor de call:     TUROV = { exercise price / ( aandeel – call ) } * 100 –100 of uitgebreider:     TUROV PER JAAR { exercise price / (aandeel – call) } ^ (1/ looptijd in jaren) * 100 –100. Denk niet in de geest van: Als ik nou een beetje geluk heb en het aandeel gaat stijgen, dan maak ik een leuke winst, maar ….. Koop pas een call als je er van overtuigd bent dat de call kan verdubbelen binnen de looptijd van de call. Dus geef het aandeel de tijd om zijn werk te doen. ^  Inhoud Hcc Beleggen interessegroep Noordbeleggen groep Noordbeleggen is gestart in maart 2006 rond het beleggingsprogramma Vestics. Inmiddelszijn wij verder gegaan in de boeiende wereld van het beleggen. Zo doen we onze beleggingen op individuele basis en komen zo'n vijf keer per jaar bijeen. Het zijn 'interactieve' bijeenkomsten waarin nieuwtjes en ervaringen onder het genot van een kopje koffie worden uitgewisseld. Naast het bespreken van het vaste onderwerp: de 'echte' portefeuille, komen ook onderwerpen als: ervaring met broker software, handelssystemen, indicatoren, werking van opties/turbo's enz aan bod. Met als rode draad: Selecteren van Aandelen. Selecteren van Opties. Werking en selectie van Turbo's Selecteren van Beleggingsfondsen Benieuwd? Kom kom gerust een keer kijken of het iets voor je is. Mail voor meer info naar Ben Rietveld ^  Inhoud Professor Siegel is enthousiast over dividendaandelen Bron:  Hendrik Oude Nijhuis Jeremy James Siegel, 14 nov 1945,  is de Russell E. Palmer hoogleraar Finance aan de Wharton School van de University of Pennsylvania. De Siegel's paradox is naar hem vernoemd. Jeremy Siegel (1945), de bekende economieprofessor aan business school Wharton, stelde onlangs in dit acht minuten durende videofragment erg enthousiast over dividendaandelen te zijn. Volgens Siegel is een grote toeloop naar deze aandelencategorie nog maar net op gang gekomen: "Ik denk dat we aan het begin staan van een stormloop richting dividendaandelen", aldus professor Siegel. Siegel: "Zelfs al wordt de rente in de Verenigde Staten dit jaar verhoogd dan nog zullen meer en meer beleggers zich realiseren dat ze wat inkomen betreft niet op obligaties of een spaarrekening hoeven te rekenen om vervolgens tot de conclusie te komen dat aandelen een beter alternatief zijn." Nu het dividendrendement dikwijls 3% tot 4% bedraagt terwijl de obligatierente veelal minder dan 2% is stelt Siegel dat we misschien een herhaling krijgen van de jaren '50 en '60 toen aandelen werden gekocht vanwege het dividendinkomen wat toen voor veel extra vraag naar aandelen zorgde. Verschillende scenario's Vanuit het perspectief van inkomsten bezien valt er voor dividendaandelen momenteel veel te zeggen. Want blijft de rente voorlopig laag dan blijven dividendaandelen een heel aantrekkelijk alternatief. En stijgt de rente vanwege een aantrekkende economie dan zullen de bedrijfswinsten waarschijnlijkheid ook stijgen. En trekt de inflatie enigszins aan dan zijn aandelen vermoedelijk al eveneens een goed alternatief omdat bedrijven hogere kosten aan hun eigen klanten zullen proberen door te berekenen. Hendrik Oude Nijhuis Auteur, oud bestuurslid HCC Beleggen en BSC Duitenberger. Oprichter Warrenbuffet.nl Hendrik Oude Nijhuis heeft Management, Economics & Law aan de Universiteit Twente gestudeerd en heeft zich jarenlang verdiept in de strategieën van ‘s werelds beste beleggers. Zijn bestseller over Warren Buffett is via de website http://www.warrenbuffett.nl/ gratis beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen. Een ongunstig scenario Met bovenstaande scenario's in het achterhoofd verbaast het niet dat professor Siegel vooral het scenario vreest waarbij de inflatie wel stevig stijgt maar er van economisch herstel geen sprake is: "Het grootste risico is dat de inflatie stijgt zonder dat sprake is van toenemende vraag." Op dit moment stijgt de inflatie weliswaar "maar dat komt omdat de wereldeconomie herstelt". Siegel vreest voor een scenario waarbij de inflatie sterk oploopt en waarbij de rente in reactie daarop fors verhoogd wordt. Maar zo'n scenario voorziet hij niet. Groter plaatje Vanuit macroperspectief had Siegel eigenlijk liever gezien dat bedrijven niet zoveel winst als dividend zouden uitkeren. Hij merkt op dat veel bedrijven echter geen aanleiding zien tot investeren vanwege een zwakke vraag en lage productiviteitsgroei. Vandaar de keuze voor dividenduitkeringen en inkoop van eigen aandelen. Maar zo gaat het geld tenminste nog gewoon terug naar de aandeelhouders. "Het had slechter gekund...", aldus Siegel. ^  Inhoud Indexhugging schaadt belang belegger Bron:  AFM De praktijk van indexhugging (ook wel bekend onder de term ‘closet indexing’) bestaat wanneer een beleggingsfonds wordt gepresenteerd als een actief beheerd fonds terwijl het fonds in werkelijkheid de benchmark (te) nauwgezet volgt en daarbij de kosten van een daadwerkelijk actief beheerd fonds in rekening brengt. Het blijkt dat indexhugging op langere termijn geen toegevoegde waarde biedt om de hogere kosten te verantwoorden. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft in 2015 onderzocht hoeveel in Nederland gevestigde beleggingsfondsen kwalificeren als indexhuggers. Wanneer een fonds te dicht bij de benchmark blijft, dan is de potentie om op lange termijn toegevoegde waarde te bieden te klein om de hogere kosten te verantwoorden. De AFM vindt daarom dat fondsen die kwalificeren als indexhugger het klantbelang onvoldoende centraal stellen. Van de in Nederland gevestigde aandelenfondsen is 8% aan te merken als potentiële indexhugger. Daarnaast zijn er ook veel buitenlandse aanbieders op de Nederlandse markt actief. Indexhugging (ook wel bekend onder als ‘closet indexing’) bestaat wanneer een beleggingsfonds wordt gepresenteerd als een actief beheerd fonds terwijl het in werkelijkheid de benchmark nauwgezet volgt en daarbij de kosten van een daadwerkelijk actief beheerd fonds in rekening brengt. De AFM vindt dat beleggingsfondsen die kwalificeren als indexhugger het klantbelang onvoldoende centraal stellen. Het streven moet zijn dat de fondsen die in Nederland worden aangeboden, niet kwalificeren als indexhuggers. Toezicht AFM Het rapport van de AFM is in lijn met de Public Statement van de European Securities and Markets Authority (ESMA) van 2 februari 2016 waarin ESMA nationale toezichthouders oproept om stappen te ondernemen tegen indexhugging. Uit het onderzoek van de AFM blijkt dat 7 van de 85 onderzochte Nederlandse fondsen als potentiële indexhuggers zijn aan te merken. Deze fondsen hadden in 2014 bijna een half miljard euro retailvermogen onder beheer (2% van het vermogen van de 85 fondsen). De AFM wil dat indexhuggers de informatieverstrekking en kosten laten aansluiten bij de mate van actief beheer dan wel actiever gaan beleggen. De slotsom kan ook zijn dat het fonds geen bestaansrecht meer heeft. De AFM heeft de beheerders van de betreffende fondsen hierop aangesproken. Download Rapport (pdf 425KB):  Rapport verkenning potentiële indexhuggers ^  Inhoud Actief zijn binnen onze vereniging  - Redactieleden gezocht - Bron: Redactie HCC Beleggen De HCC Beleggen organiseert een aantal activiteiten. De bekendste activiteiten die wij organiseren zijn de beleggerssymposia, die we tweemaal per jaar houden in De Bilt, de regiogroepen en deze nieuwsbrief. Een toenemend aantal mensen wil ook aktief meedoen. En dat Kan. Voor de organisatie van onze symposia zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die een bijdrage willen leveren aan de totstandkoming hiervan. Het is niet alleen leuk om dergelijke evenementen te organiseren, maar het is ook een ideale gelegenheid om je netwerk uit te breiden met interessante contacten. -- Redactieleden gezocht -- Voor de nieuwsbrief en de website zijn wij dringend op zoek naar mensen die de nieuwsbrief en website willen beheren en/of het aandurven een column, een  artikel of  recensie te schrijven. Zonder deel uit te maken van de organisatie kunt u vanzelfsprekend ook meedoen aan één van de Regio- of Belangstellingsgroepen. Maar ook andere dingen doen zoals het geven van een aardige lezing,  met anderen handelsstrategieën uitwerken, software onder de knie krijgen of gewoon een groep vormen waarmee je samen de markt analyseert/bespreekt, behoort tot de mogelijkheden. Bestuursleden worden telkens voor een vaste periode benoemd met een maximum van 2 periodes en om die reden zijn wij altijd op zoek naar mensen die bereid zijn de kar te trekken. Ben jij enthousiast en denk je dat een vrijwilligersfunctie jou op het lijf geschreven is, neem dan per email contact op met het HCC Beleggen bestuur  of met de redactie  ^  Inhoud | HCC beleggen Website | HCC beleggen Vacatures | Adverteren | Forum | Downloads  Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst. ^  Inhoud

4 juni 2016

Nieuwsbrief20160501

.. Mei 2016 Geslaagd symposium Structuur op de weg naar rendement…. CoSA en Beginnen met Beleggen Beleggen voor beginners: beleggingsfondsen in een notendop Berkshire Hathaway, Een belegging en de inflatie Hefboomproducten  -  deel1 Hoeveel is genoeg? Actief worden binnen onze vereniging             - Redactieleden gezocht - .. Geslaagd symposium Bron:  HCC Beleggen symposiumorganisatie We kunnen terug kijken op een geslaagd symposium.  Niet alleen inhoudelijk was het een geslaagde dag maar ook de sfeer was prima. De bezoekers hebben een inspirerende dag gehad waarbij ze inspiratie opgedaan hebben in hun benadering van en mbt hun inzicht in beleggen. Op de website http://www.beleggersonline.nl/ is het programma terug te zien Klik Hier. De presentaties zijn terug te vinden in de sectie Downloads op onze website Klik Hier. Bij het schrijven van deze nieuwsbrief staan er inmiddels een aantal video's op youtube (https://hcc.nl/youtube) en wordt er nog hard gewerkt aan het klaar maken van de resterende. De bezoekers hebben, naast interactie met standhouders en medebezoekers, inhoudelijk een divers aantal onderwerpen tot zich kunnen nemen komen. Een willekeurige greep: Crowdfunding, handelstechnieken en fonds selectiemethode zijn de onderwerpen die aan de orde gekomen zijn. Willem Okkerse heeft uitgelegd hoe hij met de OK score geld verdient. Ruud Smets deed hetzelfde over hoe je dat, met een beurs genoteerde fonds van hedgefunds, kan doen Aat Schornagel heeft veel over het handelen in opties verteld en een aantal systemen hiervoor laten zien. standhouders oa: Foxware met een optie analysepakket, Lynx (broker), Analist en Morningstar met focus op fondsenselectie, Theta Capital met info over hedgefunds, VoordeGroei met crowdfunding voor MKB en particuliere beleggers. Wilt u er de volgende keer (weer) bij zijn?           --  Noteer zaterdag 8 oktober in uw agenda!  -- Met vriendelijke groet en tot 8 oktober, Jos van den Berkmortel, symposiumorganisator. ^  Inhoud Structuur op de weg naar rendement…. Bron:  Ben van den Anker Alle begin is moeilijk, maar daarmee is niet gezegd dat beleggen moeilijk is! In deze column geef ik een aantal tips die beginnende beleggers wellicht verder kunnen helpen in de zoektocht naar rendement. Er zijn veel tips beschikbaar in de literatuur die allemaal hun merites hebben.  Deze vijf gouden regels doen het voor mij: 1. Vind het wiel niet zelf uit 2. Doe je huiswerk 3. Gebruik een margin of safety 4. Diversificatie 5. Weet wanneer te verkopen Een keer per kwartaal melden beleggersguru’s hun posities aan de Securities and Exchange Commision (SEC). In de U.S. bestaan websites als bijvoorbeeld secfilings.com, waar u een gratis alert kunt creëren voor wijzigingen in de formele documentatie van beursgenoteerde bedrijven. Dit geldt bijvoorbeeld ook voor inside buys / sells. Met een aandeleninkoop van een insider is over het algemeen vertrouwen in de toekomst van het bedrijf gemoeid. Het plaatsen van een alert geeft u redelijk snel inzage in deze nieuwe feiten. Als het nieuws jou bereikt, weet een ander het al Over het algemeen moet je echter als belegger aannemen dat, als het nieuws jou bereikt, het anderen al veel eerder heeft bereikt. Er zijn guru’s die het kopiëren van andere guru’s tot hun businessmodel maken. Mohnish Parbrai bijvoorbeeld heeft zijn strategie voornamelijk gebaseerd op value investing in de stijl van Warren Buffet. Ook hierbij geldt overigens, dat rendementen in het verleden behaald  geen garantie voor de toekomst bieden. Het klakkeloos kopiëren van de keuzes die guru’s maken kan u slecht opbreken; zie bijvoorbeeld de recente rendementen van Bill Ackman met zijn Pershing Square. Fondsen en ETFs geven vaak inzage in de opbouw van het fonds. Van kleine fondsen kunt u de selectie aanschaffen, maar u kunt natuurlijk uit de fondsopbouw ook een beperktere keuze maken. Hiermee bespaart u de fondsfee. Veel bekende fondsen, waaronder redelijk presterende Nederlandse fondsen, hebben een alleszins beperkt aantal bedrijven in portefeuille. Aan indexhuggers heeft de belegger hier overigens niets. Dit soort fondsen verdienen hun fee letterlijk gewoonweg niet (kies dan een ETF!). Het meerjarengemiddelde van de fondsperformance geeft u zicht op het onderscheidend vermogen van het fonds. Ben van den Anker (1976) is schrijver / columnist en lid centrale directie aan het Candea College Hij heeft zijn PhD in Business & Management tijdens een negenjarig verblijf in Zuidoost Azië aan de International Graduate School of Business (University of South Australia) behaald. Hij is auteur van het boek The perceived role of Host Country Nationals in Expatriate Adjustment (2010, Ben van den Anker). Zijn onderzoek richt zich met name op de rol van cross-culturele interactie in het functioneren van expatriates. Daarnaast is hij voor de International Business Review revisor voor wetenschappelijke artikelen op het snijvlak business en management. Margin of safety Een goede voorbereiding is bij dit alles belangrijk. Diverse sites leveren gedetailleerde informatie over de langetermijn ratio’s van bedrijven. Screeners kunnen u de bedrijven op een presenteerblaadje leveren waarbij u de criteria vaststelt. Finviz.com heeft bijvoorbeeld een sterke gratis screener, maar cruciaal is dat u weet waar u naar zoekt. Adviezen van analisten zijn daarnaast interessant; hierbij moet wel meegenomen worden dat veel adviezen uiteindelijk niet het rendement behalen wat de analist heeft ingeschat. Een wijziging in een analistenreport vormt vaak wel een katalysator voor koersbewegingen op de zeer korte termijn. Seekingalpha.com en 4-traders.com zijn aanraders voor diegenen die baat hebben bij  analyse en datafilters.  De margin of safety refereert naar een veiligheidsbuffer waardoor u geen kostbare fouten maakt. Aandelen gekocht op hun hoogste koers kunnen hoger, maar er is ook een gerede kans dat ze lager gaan. Een bedrijf heeft tenslotte niet iedere dag een hoogste koers ooit en ‘what goes up must come down’ heeft altijd nog zo gewerkt. Kopen wanneer ‘het bloed door de straten stroomt’ kan echter wel een margin of safety bieden. Diegenen die  in januari 2016 op een dieptepunt in de markt hebben ingekocht kunnen nu redelijke rendementen tegemoet zien. Het aloude value investing principe om onder boekwaarde te kopen moet kritisch bezien worden. Banken en verzekeraars noteren nu flink lager dan boekwaarde. De rendementen zijn ook beperkt door negatieve rente en regelgeving rond het aanhouden van reserves. De korting is dus als het ware al ingeprijsd. Slechts al de markt ten goede keert zal de weg terug naar boekwaarde misschien mogelijk zijn. Hetzelfde is voor oliebedrijven te zeggen; diegenen die niet omvallen zullen de weg terug naar boven gaan maken in een aantal jaren tijd. Kopen als ‘het bloed door de straten stroomt’ is dus enkel zinvol als de vooruitzichten op lange termijn positief zijn; een onderliggende analyse van het bedrijf is dus ook hier noodzakelijk.  De eigenschap van data om uiteindelijk terug naar het gemiddelde te bewegen levert hiermee waarde op. In het begin van dit jaar zijn waren veel beleggers druk aan het ‘bodemvissen.’ Van een bodem kan de koers uiteindelijk alleen maar omhoog gaan. De vraag of de bodem bereikt is blijft dan cruciaal. Wie het antwoord op deze vraag weet hoeft zich geen zorgen meer te maken over de te behalen rendementen! Methodisch te werk gaan Het is wijs niet alle eieren in één mand te plaatsen. Verdeel uw beleggingen over verschillende categorieën; bijvoorbeeld real estate, metalen, aandelen, ETFs, obligaties en cash. Een twintig tot dertigtal aandelen /obligaties wordt over het algemeen als voldoende spreiding gezien, waarbij binnen categorieën ook nog gekozen kan worden voor een verdeling in binnen- en buitenlandse items. Een te grote portefeuille heeft als nadeel dat u de ontwikkelingen al snel niet meer bij kunt houden en beleggingen misschien te lang in portefeuille houdt. Bij verkopen loont het een strategie te hanteren; of dit nu een koersstijging of daling van 10% of iets anders is. Het gaat erom dat u methodisch te werk gaat en dat uw rendement op basis van een methode tot stand komt en niet een toevalstreffer is. Hierbij is het onvermijdelijk dat er soms verkeerde beslissingen genomen worden. Had ik nog maar wat langer gewacht dan had ik wel ……% rendement kunnen behalen. We kennen het allemaal wel…. In beleggen kijken we naar de toekomst, niet naar beslissingen die we in het verleden anders hadden moeten maken. De hoop het verleden te kunnen veranderen moeten we maar opgeven! Hoewel alle begin moeilijk is, is dit einde zeker niet gemakkelijk. Het bovenstaande is slechts een beknopte poging tot methodisch handelen en hopelijk een aanleiding tot verdere studie!   ^  Inhoud CoSA en Beginnen met Beleggen Bron:  HCC Beleggen CoSA-werkgroep In dit artikel gaan we in op de betekenis die fundamentele analyse van aandelen en de methoden die CoSA hiervoor heeft ontwikkeld, kunnen hebben voor de beginnende belegger. Ook iemand die zijn geld op een spaarrekening heeft staan, is een belegger. En het kan gegeven zijn persoonlijke omstandigheden heel verstandig zijn om alleen geld op een spaarrekening aan te houden. Ook in deze tijden waar de rente voor de spaarrekening erg laag is. De (beginnende) belegger waarvoor wij dit artikel hebben geschreven is iemand die het verantwoord acht om zijn kapitaal te verdelen over bijvoorbeeld een spaarrekening, obligaties en aandelen. Hij is zich bewust van de verschillende risico’s die aan deze assets verbonden zijn. En weet ook dat een investering in aandelen er een voor de lange termijn dient te zijn. Denk daarbij aan een periode van minstens 5 jaar. Dit artikel richt zich dus niet op de ‘trader’ die wil profiteren van korte termijnbewegingen van de aandelenkoers. Welke aandelen? Verstandig beleggen in aandelen doe je niet door af te gaan op het advies van de buurman die zegt zoveel verdient te hebben met beleggen of een aandeel te kopen omdat het wordt aanbevolen in de media. Onderzoek wijst uit dat beleggen op deze manier voor de meeste beleggers slechts tot verlies leidt. Wij vinden het evenmin verstandig om je te beperken tot aandelen genoteerd in Amsterdam. Die vijver is klein. Verstandig beleggen in aandelen betekent dat je op zoek gaat naar aandelen van bedrijven die hoge kwaliteit bieden. Die zoektocht geschiedt op basis van een objectieve, gestructureerde aanpak waarbij aandelen worden geselecteerd aan de hand van kengetallen en grenzen voor die kengetallen die het onderscheid tussen Koopwaardig, Houden en Verkopen kunnen bepalen. We adviseren daarbij te streven naar het vormen van een portefeuille van aandelen met aandacht voor spreiding over diverse sectoren. Het is gebruikelijk om geleidelijk een portefeuille met uiteindelijk bijvoorbeeld 15 of 20 aandelen in de portefeuille op te bouwen. Hierdoor beperken we het risico dat we lopen: Als één aandeel een tegenvallend resultaat oplevert, weegt dat minder zwaar in de totale opbrengst aan koerswinsten en dividenduitkeringen. De CoSA-werkgroep heeft methoden ontwikkeld die de belegger kunnen helpen bij het op deze wijze selecteren van kwaliteitsaandelen. Deze methoden zijn gebaseerd op de NAIC-methode die circa 60 jaar geleden in de VS is ontstaan. De NAIC-methode heeft een goed trackrecord. Het gemiddeld rendement bedraagt 13,9% per jaar. We volgen ongeveer 500 aandelen: 125 genoteerd in Europa en 375 in de VS. Daarbij onderscheiden we op dit moment twee categorieën aandelen: KoersGroei-aandelen en DividendGroei-aandelen. Verschillen tussen KoersGroei(KG) en Dividendgroei(DG) aandelen We merkten eerder op dat wij het kopen van aandelen beschouwen als een investering voor de lange termijn. In die periode moet je opgaande en dalende markten verwachten, maar de geschiedenis leert dat kwaliteitsaandelen op de lange duur een aantrekkelijk rendement bieden Uitgaande van de doelstelling die de belegger heeft geformuleerd, wordt bepaald welk deel van het te beleggen kapitaal geïnvesteerd zal worden in aandelen. Vervolgens is het verstandig nader te bepalen hoe de investeringen verdeeld zullen worden over KG- en DG-aandelen. KG-aandelen zijn gevoeliger voor koersvariaties, maar daar staat tegenover dat deze aandelen op de (middel)lange termijn gemiddeld een hoger rendement leveren. Het rendement van een investering in KG-aandeel wordt bepaald door de actuele koers te vergelijken met de aankoopkoers. KG-aandelen zijn vooral geschikt om vermogen of kapitaal te doen toenemen ten behoeve van latere grotere aankopen of een ten behoeve van aanvullend pensioen. DG-aandelen hebben een andere karakteristiek. Zij zijn minder gevoelig voor koersfluctuaties en indirect risicomijdend daar de uitkerende bedrijven door hun dividendbeleid de aandeelhouders beter en langer aan zich binden. Bovendien is het uitkeren van periodieke dividenden voor aandeelhouders het meest betrouwbare signaal over het welzijn van een bedrijf en het gevoerde beleid, betrouwbaarder dan de winst per aandeel(WpA) bijvoorbeeld. Het rendement van DG-aandelen wordt bepaald door de netto dividendopbrengsten daar deze uitsluitend worden gerelateerd aan de aankoopkoers en derhalve niet afhankelijk zijn van later negatief of positief koersverloop. Een belangrijk verschil tussen KG-en DG-beleggen is, dat bij koop van DG-aandelen ten behoeve van het verkrijgen van extra inkomsten door dividenduitkeringen, primair gelet wordt op dividendgroei en minder op koersgroei, terwijl bij KG-aandelen primair  gelet wordt op koersgroei en minder op dividenduitkeringen. Het maakt daarom DG-aandelen minder kwetsbaar in turbulente tijden. DG-aandelen zijn vooral geschikt om regelmatig extra inkomsten te ontvangen door de dividenden die veelal per kwartaal worden uitgekeerd. Wat door velen wordt gedaan, is eerst met KG-aandelen kapitaal/vermogen gedurende lange of middellange tijd op te bouwen en daarna over te gaan op DG-aandelen voor het benutten van het verworven vermogen voor regelmatige extra inkomsten. Veel Amerikanen zorgen op deze wijze voor hun eigen (aanvullend) pensioen. Hoe kan CoSA de Belegger helpen De CoSA-werkgroep vergroot de kennis van de fundamentele analyse bij beleggers door het publiceren van artikelen over dit onderwerp. Daarnaast stelt de werkgroep instrumenten beschikbaar waarmee de belegger zich een oordeel kan vormen over de kwaliteit en dus koopwaardigheid van een aandeel. We volgen een verzameling van aandelen die in potentie in aanmerking komen voor opname in de eigen portefeuille. Elke week verschijnt onze Nieuwsbrief waarin we artikelen opnemen die meer inzicht geven in onze werkwijze. Ook stellen we daarbij een wekelijkse Rangtabel beschikbaar met alle gevolgde aandelen met de waarden van de berekende kengetallen. Deze Rangtabel is een goed hulpmiddel voor de selectie van aandelen. Beleggers kunnen desgewenst de eisen die we aan de kengetallen stellen nog naar eigen voorkeur wijzigen. Verder kan een Excel-programma met hulpbestanden van de Europese aandelen gedownload worden waarmee de belegger een analyse van een aandeel kan maken. Daardoor krijgt hij meer inzicht in de wijze waarop de beoordeling van een aandeel tot stand komt. Werkgroep CoSA Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina (klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter: Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl  U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling. Voor HCC-leden is deze service gratis! ^  Inhoud Hcc Beleggen interessegroep Computerbeleggersgroep-ZH   Computerbeleggersgroep-ZH Sinds de oprichting in 2002 houden wij ons bezig met “Beleggen met behulp van de computer”. Het accent ligt daarbij op het vergroten van de kennis van het ontwikkelen en exploiteren van handelssystemen. Deze zijn vooral gebaseerd op methoden uit de kwantitatieve en statistische analyse. Uiteraard wordt daarbij ook aandacht besteed aan ondersteunende software. Regelmatig besteden we echter ook aandacht aan andere vormen van beleggen zoals Fundamentele analyse. Daarbij gaan we altijd uit van het beschrijven en bespreken van een gestructureerde aanpak die gebaseerd is op objectieve grondslagen.  Wij komen 9 keer per jaar bijeen. Afwisselend in Berkel & Rodenrijs en Delft. Klik hier voor meer info    Contactadres: janroozenburg@kpnplanet.nl ^  Inhoud Berkshire Hathaway, Een belegging en de inflatie Bron:  Jan Kolkman met een reactie van Hendrik Oude Nijhuis Begin april heb ik een presentatie bijgewoond over het fenomeen Warren Buffett waarbij iemand uit de zaal vroeg: Kun je ons nu ook vertellen hoe de grafiek er uit zou zien met inflatiecorrectie ? Het antwoord was: dat maakt niets uit.... Ik was van plan die vragensteller na de presentatie nog even aan te spreken, maar kon hem helaas niet meer vinden. Daarom wil ik zijn vraag op deze manier beantwoorden. De inflatie is het percentage dat de Consumer Price Index is gestegen in een periode van 12 maanden. De CPI geeft aan wat een bepaald pakket consumentengoederen kost, waarbij de beginperiode op 100 wordt gesteld. Een belegging die je voor inflatie wilt corrigeren stel je op de begindatum op 100, net als de CPI op die datum. Om nu het voor inflatie gecorrigeerde beleggingsresultaat te berekenen deel je de reeks van de belegging door de reeks van de CPI. In de Berkshire tabellen*) zie je de ontwikkeling van de Market Value van Berkshire Hathaway, de CPI en de Market Value reeks gedeeld door de CPI reeks. Rente-op-rente effect Jaar 0 100 1e jaar + 20 % = 120 2e jaar + 20 % = 144 3e jaar + 20 % = 172.8 4e jaar + 20 % = 207.36 5e jaar + 20 % = 248.83 En verder de vergelijking met de Standard & Poor’s 500 Composite Index op de zelfde manier. De spreker had helemaal gelijk dat je deze reeks als het ACHTSTE WERELDWONDER zou kunnen zien, want het effect van de rente-op-rente, vooral met grote groeipercentages is fenomenaal. Dat rente-op-rente effect is goed zichtbaar als je bij voorbeeld iets 20 procent per jaar laat groeien gedurende vijf jaar. Jan Kolkman Reactie Hendrik Oude Nijhuis: Beste Jan, Leuk idee het rendement van Berkshire Hathaway eens te bekijken gecorrigeerd voor inflatie. Met mijn punt dat inflatie (en bijvoorbeeld de hoogte van de vermogensrendementsheffing eveneens) ‘niet uit maakt’ bedoel ik dat inflatie sowieso speelt, voor welke investering dan ook gekozen worden. Ongeacht de inflatie en vermogensrendementsheffing blijft het streven voor beleggers beleggingen te vinden met een zo aantrekkelijk mogelijke rendement- / risicoverhouding. Vriendelijke groeten, Hendrik Oude Nijhuis *)Berkshire Tabellen Download: Zie beleggersonline.nl Klik Hier ^  Inhoud Beleggen voor beginners: beleggingsfondsen in een notendop Bron:  Jeffrey Schumacher, Morningstar Benelux Spreiden Een van de belangrijkste regels van beleggen is het spreiden van risico’s. Niet alle eieren in één mandje, maar risico’s tegen elkaar wegstrepen. Met een mooi woord noemen we dat diversificatie. Als particuliere belegger met een kleiner belegbaar vermogen is dat niet altijd makkelijk te bewerkstelligen. U kunt wel een portefeuille samenstellen van 50 verschillende aandelen, maar als dat betekent dat u van ieder bedrijf maar 1 aandeel kunt kopen, dan gaat dat gepaard met relatief hoge transactiekosten. Beleggers die tegen dit dilemma aanlopen, kunnen ervoor kiezen om te beleggen via beleggingsfondsen. Gezamenlijk beleggen Een beleggingsfonds is een investeringsvehikel dat beleggers samenbrengt. Een fonds verzamelt vermogen van individuen om deze vervolgens namens de groep te beleggen in een portefeuille van effecten, zoals obligaties en aandelen. Wanneer een belegger geld stort in een fonds, wordt hij aandeelhouder in het fonds. Hoeveel aandelen een belegger in het fonds krijgt, hangt af van de koers van het beleggingsfonds. De som van de waarde van alle aandelen van beleggers in het fonds is het fondsvermogen (of Assets under Management). De fondsbeheerder Het beheer van een beleggingsfonds is in handen van een fondsbeheerder (in het Engels aangeduid als portfolio manager of “PM”) die in dienst is bij een fondshuis (asset manager). Dat kan een enkele beheerder of een team zijn, eventueel ondersteund door analisten. Deze professionele beheerder beschikt over kennis van financiële markten en houdt zich fulltime met het beheer van het fonds bezig. Hij belegt het fondsvermogen volgens vooraf gestelde regels in het prospectus (mandaat), met als doel een bepaalde index (benchmark) te verslaan. Bijvoorbeeld een wereldwijd aandelenfonds dat zich tot doel stelt om de MSCI World Index te verslaan. De fondsbeheerder kan binnen de gestelde grenzen zelf bepalen waarin hij het geld van beleggers investeert. Beleggers geven dus de controle uit handen, maar krijgen daar wel expertise voor terug. Voor het beheer betaalt de belegger een vergoeding aan het fondshuis: de lopende kosten, of in het Engels Ongoing Charge. Jeffrey Schumacher CFA, Senior Fondsanalist bij Morningstar Benelux na zijn opleiding aan de VU Amsterdam en het behalen van het certificaat Chartered Financial Analyst (CFA) aan het CFA Institute is hij vanaf juni 2011 als Senior Fund Analyst werkzaam bij Morningstar. Daavoor  was hij van 2006 tot 2009 werkzaam bij Theodoor Gilissen Bankiers als Equity/Commodity Analyst en aansluitend tot juni 2011 werkzaam als Vermogensbeheerder Services / Fund Trading bij SNS Securities. De hoogte van deze kosten kunt u terugvinden in het Key Investor Information Document (KIID), een document dat fondshuizen verplicht zijn te verstrekken aan (potentiële) beleggers en dat op de website van de fondsbeheerder kan worden gedownload. De beheervergoeding is doorgaans lager dan de kosten die een belegger zou maken indien hij alle transacties zelf zou doen. De beleggingsportefeuille De fondsbeheerder koopt verschillende effecten. Dus niet 1 of 2, maar hij zal het fondsvermogen beleggen in tientallen tot soms honderden effecten om diversificatie tot stand te brengen. Het aantal beleggingen en het soort effecten, dus aandelen of obligaties, verschilt per strategie, mandaat en de overtuiging van de beheerder. Alle effecten tezamen noemen we de beleggingsportefeuille. De individuele aandelen of obligaties worden ook wel aangeduid als “posities” of “holdings”. Een belegger die een beleggingsfonds koopt krijgt dus eigenlijk een dwarsdoorsnede op kleine schaal van het fonds. De portefeuille van een fonds kan uit verschillende componenten bestaan. Er zijn fondsen die enkel in aandelen of obligaties beleggen en daarbinnen zijn er ook nog diverse stromingen. Er zijn ook fondsen die in vastgoed beleggen. Of in een combinatie van aandelen, obligaties en vastgoed. Dit noemen we mixfondsen. Daarnaast keren sommige fondsen ontvangen dividenden (=winstuitkering) of coupons (=rente) uit aan beleggers. Dat noemen we distributie-klasse. Of ze houden deze uitbetalingen aan om deze weer te herinvesteren in het fonds. Dat heet kapitalisatie-klasse. Ook is er een verschil tussen fondsen die valutarisico’s afdekken (hedgen) of juist niet. Rendement De beleggingsportefeuille die de fondsbeheerder samenstelt bestaat dus uit meerdere effecten. De effecten in de portefeuille stijgen en dalen in waarde, wat uiteindelijk het rendement van de portefeuille bepaalt. Het netto rendement (rendement na kosten) kan worden afgezet tegenover een benchmark. Pas op: sommige fondsaanbieders laten echter bruto rendementen (rendement voor kosten) zien wanneer ze de prestaties van het fonds vergelijken met de benchmark! Het hele beleggingsproces ziet er dan als volgt uit: Het selecteren van een beleggingsfonds Beleggingsfondsen bieden beleggers dus de mogelijkheid voor eenvoudige en efficiënte diversificatie, toegang tot diverse markten en beleggingsstijlen, expertise en schaalvoordelen in de vorm van lagere kosten . Er is echter ook een nadeel voor fondsbeleggers. Het kiezen van het juiste beleggingsfonds is geen sinecure. Er zijn zeer veel fondsen beschikbaar, maar diverse onderzoeken hebben aangetoond dat gemiddeld genomen 80% van de actief beheerde beleggingsfondsen achter blijft bij de benchmark. Dat zijn teleurstellende cijfers, maar het betekent ook dat er fondsen zijn die wel waarde toevoegen. Voor het selecteren van beleggingsfondsen kijken beleggers vaak naar historische rendementen (track record). De Morningstar Rating (de “sterren”) is ook gebaseerd op historische, voor risico gecorrigeerde rendementen. De schaalverdeling loopt van 1 ster voor de slechtst presterende fondsen tot 5 sterren voor de beste fondsen. Dit kan een interessant vertrekpunt zijn, maar het is absoluut niet het eindstation. Een fonds kan 5 sterren hebben op basis van zijn goede prestaties uit het verleden, maar er kunnen belangrijke zaken zijn veranderd. Is de fondsbeheerder nog wel dezelfde? Is het proces gewijzigd? Zijn de kosten verhoogd? Allemaal factoren die het track record minder relevant maken voor de huidige situatie en die negatief kunnen uitpakken voor de toekomst. Dit kunt u echter niet uit het aantal sterren aflezen, die kijken alleen maar naar het verleden. En rendementen uit het verleden… Kwalitatieve analyse De Morningstar Analyst Rating is een kwalitatieve beoordeling die wordt uitgevoerd door de fondsanalisten van Morningstar, waarbij het beleggingsteam, proces, fondshuis, rendement & risico en kosten uitgebreid geanalyseerd worden. Deze beoordeling resulteert in een rating. Die kan positief of negatief uitvallen, of neutraal. Morningstar hanteert de ratings Negative, Neutral en, aan de positieve zijde, Bronze, Silver en Gold. Deze kwalitatieve beoordeling gaat dus veel verder dan een analyse van historische rendementen. Beleggen in beleggingsfondsen kan zorgen voor gemak, maar u moet wel eerst gedegen uw huiswerk doen om het juiste beleggingsfonds te selecteren. Dit is het eerste artikel uit een vierdelige reeks waarin Morningstar de basisbegrippen van beleggen uitlegt voor de beginnende belegger. Lees ook de andere delen uit deze serie: Op zoek naar alpha ^  Inhoud Hcc Beleggen interessegroep Noordbeleggen groep Noordbeleggen is gestart in maart 2006 rond het beleggingsprogramma Vestics. Inmiddelszijn wij verder gegaan in de boeiende wereld van het beleggen. Zo doen we onze beleggingen op individuele basis en komen zo'n vijf keer per jaar bijeen. Het zijn 'interactieve' bijeenkomsten waarin nieuwtjes en ervaringen onder het genot van een kopje koffie worden uitgewisseld. Naast het bespreken van het vaste onderwerp: de 'echte' portefeuille, komen ook onderwerpen als: ervaring met broker software, handelssystemen, indicatoren, werking van opties/turbo's enz aan bod. Met als rode draad: Selecteren van Aandelen. Selecteren van Opties. Werking en selectie van Turbo's Selecteren van Beleggingsfondsen Benieuwd? Kom kom gerust een keer kijken of het iets voor je is. Mail voor meer info naar Ben Rietveld ^  Inhoud Hefboomproducten  -  deel1 Bron:  Jan Kolkman Een ieder weet dat je aandelen kunt kopen en verkopen, maar er zijn mensen die een grotere hoeveelheid willen aanschaffen dan hun financiële middelen toestaan. Je kunt stellen dan leen je toch gewoon een bedrag bij de bank of een rijke oom. Maar een bank is een instelling die je alleen maar geld wil lenen als je kunt aantonen dat het niet nodig hebt. En niet iedereen heeft iemand met centen in de familie of kennissenkring. Daar heeft de effectenhandel wat voor bedacht, namelijk hefboomproducten. Die zijn er in de loop van de jaren in allerlei variëteiten bedacht, zoals premie-affaires in de vorm van hausse-premies en baisse-premies keuren in de vorm van koperskeur en verkoperskeur warrants, een niet-gestandaardiseerde voorloper van de opties opties in de vorm van call opties en put opties turbo’s in de vorm van turbo’s long en turbo’s short, deze laatste categorie wordt ook in de handel gebracht onder naam Sprinters en Speeders. Turbo’s waren ontwikkeld door de ABN-Amrobank, daarna waren ook andere banken die dit product op de markt brachten, maar ABN-Amrobank ging niet akkoord dat zij de naam turbo zouden gebruiken. Hausse-premie Stel je wilt 1000 aandelen Philips kopen op 24 gulden – ja inderdaad guldens want we zitten nog midden in de jaren 70, toen de euro nog niet was bedacht - maar je hebt daarvoor niet voldoende middelen beschikbaar. Dan kon je, wat toen heel gebruikelijk was, een hausse-premie afsluiten met een uitoefeningsprijs van bij voorbeeld 26 gulden en een expiratie-datum, dat is de laatste dag dat je dat recht kunt uitoefenen, van 1 februari volgend jaar. Jan Kolkman,  oprichter van Stockpicker-signaal heeft tientallen jaren ervaring opgedaan met de belegging in aandelen bij een grote beleggingsmaatschappij en hij heeft zich daarna, via cursussen, symposia en heel veel lezen, gespecialiseerd in technische analyse. Hij hanteert diverse algemeen gebruikte indicatoren en daarnaast ook signalen uit eigen koker. Jouw bank ging dan met die order naar de specialist op dat gebied in Amsterdam, Van Kollem & Zoon. Dit was de specialist in Premiën en Keuren. Daar betaalde je zeg 1,50 gulden voor. Daarmee had je het recht om 1000 aandelen Philips te kopen voor 26 gulden, onafhankelijk wat de koers van het aandeel zou doen. Stel dat de koers was gestegen tot 32 gulden. Dan was de waarde van je hausse-premie (32 – 26 =) 6 gulden waard. Dat is dus een rendement van 300 %. Had je aandelen gekocht dan was je winst (32 – 24 =) 8 gulden, wat een rendement van slechts 33 procent inhield. Was de koers echter gedaald van 24 naar 21 gulden en je had aandelen gekocht, dan was het verlies dus (24 – 21 =) 3 gulden maal 1000 aandelen is 3000 gulden. Had je in plaats daarvan gekozen voor de hausse premie, dan was die waardeloos afgelopen, maar je verlies was beperkt tot je inleg van 1500 euro. In dit laatste geval ging je dus je recht om te kopen niet uitoefenen, want dan zou je 26 gulden moeten neertellen, terwijl je ze op dat moment op de beurs voor 21 gulden op de kop kon tikken. Premie-affaires konden voor elk willekeurig aantal aandelen worden gesloten. Wilde je bij voorbeeld een hausse premie op 83 aandelen, dan kon dat. Het was dus echt maatwerk. Een hausse-premie, en ook een baisse-premie, is dus een recht om te kopen respectievelijk te verkopen, en geen plicht. Je tegenpartij heeft de plicht de aandelen te leveren respectievelijk af te nemen en heeft in ruil daarvoor een vergoeding ontvangen. Dit in tegenstelling tot een termijntransactie, of future. Een future is dus geen hefboomproduct. Het is een contract voor de levering van goederen, waarbij de koper de plicht heeft de goederen af te nemen en de afgesproken prijs te betalen, terwijl de verkoper de plicht heeft de goederen te leveren en de afgesproken prijs te accepteren. Dat is dus onafhankelijk van de prijs op het moment van levering. Hier hebben dus beide partijen een verplichting aangegaan. Dit soort transacties zie je veel bij land- en tuinbouwproducten. Dit doet me denken aan…(om even de legendarische uitspraak van Posthumus Meijes te gebruiken): 15 ton aardappelen Naast warrants – waarover later meer - hadden wij als collega’s het ook wel eens over de handel in commodities. Op een dag kwam het gesprek om op termijn aardappelen te kopen. Zo’n contract houdt in dat er 15.000 kilo aardappelen worden geleverd. O ja, er moest ook nog een leveringsdatum worden bepaald. Over een half jaar, dat lijkt ons een redelijke termijn om winst te maken. Wij waren namelijk niet van plan die aardappelen echt te laten leveren, wij wilden ze in een later stadium met winst doorverkopen. We denken er nog even over na, want we weten helemaal niets van die hele aardappelhandel. Dan besluiten we met ons tweeën dat we niet iets in de aardappelhandel gaan doen. Punt. Uit. En wat zie ik als ’s avonds thuis kom ?  Pal voor mijn huis staan drie levensgrote aanhangwagens met elk 5 ton aardappelen. Mijn eerste gedachte was : Verdorie, hebben we dan toch die aardappelen gekocht en nog voor directe levering ook !! Wat was het geval ? We hebben geen contract om aardappelen te kopen, niet over zes maanden en niet nu. En die drie aanhangwagens vol aardappelen heeft de aardappelgroothandelaar van een paar straten verderop even in het parkeerhaventje bij ons voor de deur neer gezet. Wat een opluchting !! ^  Inhoud Hcc Beleggen interessegroep CoSA CoSA, Computerondersteunde Selectie van Aandelen, gebaseerd op fundamentele analyse van bedrijven. Er wordt primair gekeken naar omzet, nettowinst, eigen vermogen, dividenden en winst per aandeel om de kwaliteit van een bedrijf te bepalen. Pas als het bedrijf kwalitatief aan minimum eisen voldoet wordt er naar de koersen gekeken. Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina (klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter: Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling. ^  Inhoud Hoeveel is genoeg? Bron:  Hendrik Oude Nijhuis Hoeveel geld is genoeg om de rest van uw leven iedere dag helemaal zelf te kunnen bepalen hoe u de dag invult, ook al is de pensioengerechtigde leeftijd nog (lang) niet bereikt? Aan het einde van dit artikel kunt u eenvoudig zelf bepalen hoeveel voor u genoeg is... Duizendjarige hypotheek Veel van de hypotheken die tegenwoordig afgesloten worden hebben een looptijd van dertig jaar. Een jong persoon is daarmee - mits alles goed gaat - rond het bereiken van zijn pensioengerechtigde leeftijd van zijn hypotheek verlost. Tegenwoordig wordt er vaak voor gekozen om gedurende de hele looptijd hetzelfde maandbedrag te betalen. De netto maandlast is dan in het begin lager aangezien vooral dan geprofiteerd wordt van de hypotheekrenteaftrek. In de beginperiode bestaat de maandlast grotendeels uit rente en maar voor een heel klein deel uit aflossing. Aan het einde van de looptijd is dat exact andersom. Wie erin slaagt elke maand enkele honderden euro's extra af te lossen kan de looptijd van zijn of haar hypotheek fors inkorten. Andersom geldt ook. Want betaalt u maandelijks ook maar iets minder dan neemt de totale duur van afbetalen extreem snel toe. Een paar honderd euro minder betalen iedere maand volstaat om van een dertigjarige hypotheek een eeuwigdurende hypotheek te maken, omdat in het begin maar zo weinig echt wordt afgelost. Zoiets kan een duizendjarige hypotheek genoemd worden. Of een aflossingsvrije hypotheek. Oneindig inkomen Het verhaal van de duizendjarige hypotheek heeft met rente en schulden te maken. Voor bezit geldt omgekeerd overigens hetzelfde. Zolang aan vermogen niet meer onttrokken wordt dan het reële rendement (dus gecorrigeerd voor inflatie!) kan oneindig lang van opbrengsten genoten worden. Hendrik Oude Nijhuis Auteur, oud bestuurslid HCC Beleggen en BSC Duitenberger. Oprichter Warrenbuffet.nl Hendrik Oude Nijhuis heeft Management, Economics & Law aan de Universiteit Twente gestudeerd en heeft zich jarenlang verdiept in de strategieën van ‘s werelds beste beleggers. Zijn bestseller over Warren Buffett is via de website http://www.warrenbuffett.nl/ gratis beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen. Om een idee te krijgen van het bedrag dat nodig is om financieel gezien oneindig verder te kunnen dient u een schatting te maken van uw uitgaven op jaarbasis. Dit bedrag moet vervolgens worden vermenigvuldigd met een factor 20 tot 50. De factor 20 impliceert een (reëel) rendement van 5% terwijl de factor 50 een rendement van 2% impliceert. Uitgaande van 4% heeft u een bedrag gelijk aan 25 keer uw totale jaarlijkse uitgaven nodig om financieel gezien oneindig verder te kunnen. Waarom 4% best redelijk is Bij de veronderstelling van 4% zijn uiteraard vraagtekens te plaatsen, zeker vanwege de huidige lage rente. Zelf menen we echter dat 4% een heel redelijk aanname is en 5% eigenlijk eveneens nog wel. Daar hebben we twee verschillende redenen voor... De eerste reden is dat met het gespreid beleggen in aandelen een gemiddeld rendement van 4% prima haalbaar zou moeten zijn (Wharton-professor Jeremy Siegel toonde in zijn onderzoeken aan dat aandelen over langere periodes een reëel rendement van ongeveer 6,5% opleveren). De tweede reden die de aanname van 4% redelijk maakt is dat we voorbij zijn gegaan aan alle mogelijke extra inkomsten in de toekomst alsook eventuele besparingsmogelijkheden. Denk wat mogelijke extra inkomsten betreft bijvoorbeeld aan het te gelde maken van een hobby, bijverdiensten uit arbeid of ondernemerschap, eventuele erfenissen en pensioenen (inclusief AOW). Kortom, rekenen met 4% is best redelijk. Daarmee volstaat een bedrag van 25 keer uw jaaruitgaven om oneindige verder te kunnen ook al ligt de pensioengerechtigde leeftijd nog vele decennia in de toekomst. Het is het idee van de duizendjarig hypotheek maar dan omgekeerd en in uw voordeel... ^  Inhoud Actief worden binnen onze vereniging  - Redactieleden gezocht - Bron: Redactie HCC Beleggen De HCC Beleggen organiseert een aantal activiteiten. De bekendste activiteiten die wij organiseren zijn de beleggerssymposia, die we tweemaal per jaar houden in De Bilt, de regiogroepen en deze nieuwsbrief. Een toenemend aantal mensen wil ook aktief meedoen. En dat Kan. Voor de organisatie van onze symposia zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die een bijdrage willen leveren aan de totstandkoming hiervan. Het is niet alleen leuk om dergelijke evenementen te organiseren, maar het is ook een ideale gelegenheid om je netwerk uit te breiden met interessante contacten. -- Redactieleden gezocht -- Voor de nieuwsbrief en de website zijn wij dringend op zoek naar mensen die het aandurven een column, een  artikel of een recensie te schrijven en/of mede de nieuwsbrief en website willen beheren. Zonder deel uit te maken van de organisatie kunt u vanzelfsprekend ook meedoen aan één van de Regio- of Belangstellingsgroepen. Maar ook andere dingen doen zoals het geven van een aardige lezing,  met anderen handelsstrategieën uitwerken, software onder de knie krijgen of gewoon een groep vormen waarmee je samen de markt analyseert/bespreekt, behoort tot de mogelijkheden. Ben jij enthousiast en denk je dat een vrijwilligersfunctie jou op het lijf geschreven is, neem dan per email contact op met het HCC Beleggen bestuur  of met de redactie  ^  Inhoud | HCC beleggen Website | HCC beleggen Vacatures | Adverteren | Forum | Downloads  Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst. ^  Inhoud

4 mei 2016

Nieuwsbrief20160401

.. april 2016 Aanstaande zaterdag: 66ste HCC Beleggen Symposium Wijziging in het programma symposium + uitbreiding standhouders Lage olieprijs plusje op de korte termijn Charlie Munger over koersfluctuaties Hoge active share: pas op met waar je op hoopt Kopen als ‘het bloed door de straten loopt’ 8% op obligatiebelegging met aanvaardbaar risico. Actief worden binnen onze vereniging                   - Redactieleden gezocht - .. Aanstaande zaterdag: 66ste HCC Beleggen Symposium "Hoe te beleggen in turbulente tijden?" Dit beleggingsjaar kenmerkt zich door een turbulente start. Op het komende 66ste symposium op 2 april 2016  zal deze turbulentie de rode draad zijn. Wilt u, zoals een van de bekende beleggingsadviseurs recent aanbeval, alles in cash stoppen of moet u juist vasthouden aan uw beleggingsplan? Of wilt u iets geheel nieuws toevoegen aan u beleggingen zodat u een grotere diversificatie krijgt? As zaterdag is er, al weer voor de 66e keer, het bekende beleggingssymposium. Ondanks dat we op de valreep nog een wijziging in het programma moesten maken zijn we er weer ingeslaagd om een gedegen veld aan sprekers uit te nodigen, met interessante, direct toepasbare, presentaties. Daarnaast zijn er natuurlijk de standhouders en is er gelegenheid om medebeleggers en leveranciers te ontmoeten. Klik Hier voor het programma boekje Inschrijven (verplicht) Bent u HCC Lid      klik hier                 -              Bent u geen HCC Lid     klik hier  ^  Inhoud Wijziging in het programma symposium + uitbreiding standhouders Bron:  Symposium-organisatie We zijn in de gelukkige omstandigheid geweest Bart Vemer van Voordegroei bereid te vinden om in de Collenbergh zaal de eerste lezing te laten verzorgen over Crowdfunding als serieuze beleggingsvorm. Ook zijn er stands bijgekomen van Theta Capital Management en Voordegroei. Zie onder: spreker Crowdfunding als serieuze beleggingsvorm Crowdfunding heeft zich de afgelopen jaren ontwikkeld tot een serieus financieringsinstrument. Veel beleggers hebben dit alternatief nog niet in het vizier als aanvullende investeringsvorm. Terwijl dit, vooral in deze turbulente tijden, zeer interessant kan zijn. Rendementen van 8% zijn geen uitzondering. Tijdens deze presentatie vertelt Bart Vemer van Voordegroei over de verschillende vormen van Crowdfunding, welke mogelijkheden dit fenomeen biedt en ook de risico’s worden besproken. Volgens Bart heeft deze vorm van financieren de toekomst en is de groei van de afgelopen jaren slechts het begin van een nieuw hoofdstuk binnen de financiële markten. Bart Vemer is al twintig jaar werkzaam in de beleggingswereld. Na zijn studie Bedrijfseconomie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam werkt hij achtereenvolgens bij Van Lanschot Bankiers, Fortis Investments en BNP Paribas Investment Partners. In zijn laatste functie was hij verantwoordelijk voor de marketing en sales van beleggingsfondsen in de BeNeLux. Uit ervaring weet hij dat de financiële wereld snel verandert en dat leidt volgens hem tot veel nieuwe kansen. Hij ziet Voordegroei als het antwoord op deze verandering. Voordegroei is een online platform, dat groeiondernemers en investeerders samenbrengt. Voordegroei biedt ondernemers de mogelijkheid om buiten de banken om aan financiering te komen. Daarnaast biedt Voordegroei Investeerders de mogelijkheid om direct te investeren in Nederlandse groeibedrijven, gecombineerd met een aantrekkelijk rentepercentage Website: https://www.voordegroei.nl/ Standhouders: standhouder Theta Capital Management:  de hedge fund specialist en beheerder van het Legends Fund Er zijn in de wereld een handvol uitzonderlijke fondsbeheerders die hebben bewezen op de lange termijn consistent goede beleggingsresultaten te kunnen halen. Deze fondsen opereren veelal in de luwte en het is lastig toegang tot ze te krijgen. Bij Theta Capital richten we ons op het vinden van deze topbeleggers. Binnen het Legends Fund investeren we in een portefeuille van 11 fondsen die tot de meest afzonderlijke beleggers ter wereld behoren. Het unieke aan het Legends Fund is dat het door haar beursnotering voor iedereen toegankelijk is. Meer informatie vindt u op www.legendsfund.nl. Theta Capital Management is de grootste onafhankelijke hedge fund specialist van Nederland. Sinds onze oprichting in 2001 beheren wij hedge fund portefeuilles voor een aantal van Nederlands’ grootste family offices, stichtingen en instituten. In 2010 zijn we gestart met het Legends Fund. Wij zien uw graag bij onze stand waar portefeuillebeheerder Ruud Smets u alles over het Legends Fund kan vertellen. U kunt hier Legends Fund materialen verkrijgen en u aanmelden voor onze maandelijkse nieuwsbrief. Kijk voor meer informatie op onze website: www.legendsfund.nl standhouder Voordegroei Voordegroei is een online platform, dat groeiondernemers en investeerders samenbrengt. Voordegroei biedt ondernemers de mogelijkheid om buiten de banken om aan financiering te komen. Daarnaast biedt Voordegroei Investeerders de mogelijkheid om direct te investeren in Nederlandse groeibedrijven, gecombineerd met een aantrekkelijk rentepercentage!   Voor beleggers bieden wij: Gemiddeld rendement van  8% Maandelijkse uitkering Zorgvuldige screening Op onze stand kunt u informatie krijgen over deze nieuwe vorm van beleggen, antwoord krijgen op al uw vragen over crowdunding en kennis maken met de mensen achter Voordegroei! Voordegroei is een online platform, dat groeiondernemers en investeerders samenbrengt. Voordegroei biedt ondernemers de mogelijkheid om buiten de banken om aan financiering te komen. Daarnaast biedt Voordegroei Investeerders de mogelijkheid om direct te investeren in Nederlandse groeibedrijven, gecombineerd met een aantrekkelijk rentepercentage Website: https://www.voordegroei.nl/ ^  Inhoud Hcc Beleggen interessegroep Computerbeleggersgroep-ZH   Computerbeleggersgroep-ZH Sinds de oprichting in 2002 houden wij ons bezig met “Beleggen met behulp van de computer”. Het accent ligt daarbij op het vergroten van de kennis van het ontwikkelen en exploiteren van handelssystemen. Deze zijn vooral gebaseerd op methoden uit de kwantitatieve en statistische analyse. Uiteraard wordt daarbij ook aandacht besteed aan ondersteunende software. Regelmatig besteden we echter ook aandacht aan andere vormen van beleggen zoals Fundamentele analyse. Daarbij gaan we altijd uit van het beschrijven en bespreken van een gestructureerde aanpak die gebaseerd is op objectieve grondslagen.  Wij komen 9 keer per jaar bijeen. Afwisselend in Berkel & Rodenrijs en Delft. Klik hier voor meer info    Contactadres: janroozenburg@kpnplanet.nl ^  Inhoud Lage olieprijs plusje op de korte termijn Bron:  DNB, 17 maart 2016 De olieprijs is de afgelopen anderhalf jaar sterk gedaald: van $114 per vat Brent olie in juni 2014 tot $40 begin maart 2016. Daarbij schommelt de olieprijs sterk en bestaat de kans dat deze ook op middellange termijn relatief laag blijft. Het effect van de lagere olieprijs op de groei van de Nederlandse economie is op korte termijn positief, maar bescheiden. Op de lange termijn ontmoedigt een langdurig lage olieprijs de investeringen die nodig zijn om de klimaatambities te verwezenlijken. Er is een aantal factoren dat een drukkend effect heeft op de olieprijs. Zo is de marktmacht van de OPEC door de opkomst van de schalieolieproductie in de VS sterk verminderd. Ook staat de olieprijs onder druk door de transitie naar een minder grondstoffenintensief groeipad in China en de terugkeer van Iran op de oliemarkt. Uit een illustratieve doorrekening met DELFI, het macro-economische model van DNB, volgt dat de lagere olieprijs een bescheiden positief effect op de Nederlandse economie heeft. Bij een permanente daling van de olieprijs met $25 per vat (c.a. 50% ten opzichte van het basispad), valt het bbp-volume in de eerste drie jaar na de olieschok gemiddeld 0,2%per jaar hoger uit (zie tabel). Het positieve effect van een lagere olieprijs is kleiner dan in de jaren zeventig en tachtig, omdat de energie-intensiteit van de Nederlandse economie sindsdien bijna gehalveerd is. Dit komt mede door een groter aandeel van de dienstensector in het nationaal inkomen, een hogere energie-efficiëntie en een lager gebruik van olie als energiebron. Effect op de Nederlandse economie van een$25 lagere olieprijs Gecumuleerede afwijking van het basispad  in procenten/procentenpunten* jaar 1 jaar 2 jaar 3 BBP (volume) 0,2 0,3 0,2 Particuliere consumptie (volume) 0,3 0,8 1,4 Bedrijfsinvesteringen (volume) 0,1 1,4 2,8 Import (volume) -0,1 0,4 1,0 Consumentenprijzen (HICP) -0,8 -1,4 -1,5 Contractlonen private sector -0,1 -0,6 -1,1 Overheidssaldo (%van BBP)* -0,1 -0,8 -1,3 Werkloosheidspercentage* 0,0 0,1 -0,1 Tabel 1: Effect op de Nederlandse economie van een$25 lagere olieprijs. De lage olieprijs beïnvloedt de Nederlandse economie langs verschillende kanalen. Allereerst drukt de lagere olieprijs de consumentenprijzen via energieproducten, zoals benzine. Deze komen hierdoor in het eerste en tweede jaar na de olieschok ongeveer 0,7% per jaar lager uit. In het derde jaar is het effect op de inflatie nagenoeg uitgewerkt. Door de lagere prijzen neemt de koopkracht toe en stijgt de consumptie. Dit effect wordt enigszins getemperd doordat de lonen door de lagere inflatie ook afnemen. Het volume van de particuliere consumptie ligt na drie jaar 1,4% hoger. Daarnaast nemen de bedrijfsinvesteringen onder invloed van de toegenomen economische activiteit en hogere winstmarges toe. In een kleine open economie als de Nederlandse komt een relatief groot deel van de extra consumptie en investeringen uit het buitenland. Door deze hogere invoer blijft het effect op het Nederlandse bbp-volume beperkt. Ten slotte daalt het overheidssaldo doordat de gasprijs en daarmee de gasbaten voor de overheid deels met de olieprijs mee dalen.   Deze berekening houdt geen rekening met een eventueel hogere wereldhandel als gevolg van een toename van de koopkracht in olie-importerende landen. In de huidige situatie is het effect op de wereldhandel waarschijnlijk beduidend kleiner dan bij eerdere olieprijsdalingen het geval was. De VS is intussen een belangrijke olieproducent geworden. De Amerikaanse economie, die op mondiaal niveau vaak de rol van locomotief vervult, ondervindt hierdoor nu minder voordeel van de lage olieprijs. Lagere investeringen in de schalieolie-industrie hebben in combinatie met hoge schulden van diverse schalieolie- bedrijven een drukkend effect op de Amerikaanse economische groei. Daarnaast is de lagere olieprijs zelf voor een deel het gevolg van de tegenvallende mondiale groei, vooral in de opkomende economieën. Verder is de relatie tussen de wereldhandel en de mondiale groei sinds de crisis zwakker dan in de periode daarvoor. Voor zover de wereldhandel zich door de lagere olieprijs wel gunstiger zou ontwikkelen, gaat hiervan via de export een extra positieve impuls uit op de Nederlandse economie ten opzichte van de resultaten in tabel 1. Een belangrijk risico op lange termijn – waar deze analyse geen rekening mee houdt – is dat een langdurig lage olieprijs de investeringen in duurzame energie, die nodig zijn om de Nederlandse klimaatambities te verwezenlijken, ontmoedigt. ^  Inhoud Charlie Munger over koersfluctuaties Bron:  Hendrik Oude Nijhuis Mogelijk wist u al wel dat Warren Buffett een heel succesvol partnership voor beleggers runde voordat Berkshire Hathaway z'n investeringsvehikel werd. Met zijn partnership behaalde Buffett voor zowel hemzelf als een kleine groep beleggers een bijzonder goed rendement. Wat minder bekend is dat ook Buffett's zakenpartner Charlie Munger een soortgelijk partnerschap runde, tussen 1962 en 1975. Hieronder treft u het rendement van Munger's partnership per jaar aan en tussen Hendrik Oude Nijhuis Auteur, oud bestuurslid HCC Beleggen en BSC Duitenberger. Oprichter Warrenbuffet.nl Hendrik Oude Nijhuis heeft Management, Economics & Law aan de Universiteit Twente gestudeerd en heeft zich jarenlang verdiept in de strategieën van ‘s werelds beste beleggers. Zijn bestseller over Warren Buffett is via de website http://www.warrenbuffett.nl/ gratis beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen. haakjes het rendement van de Dow Jones: 1962 30,1% [-7,6%] 1963 71,7% [20,6%] 1964 49,7% [18,7%] 1965 8,4% [14,2%] 1966 12,4% [-15,8%] 1967 56,2% [19,0%] 1968 40,4% [7,7%] 1969 28,3% [-11,6%] 1970 -0,1% [8,7%] 1971 25,4% [9,8%] 1972 8,3% [18,2%] 1973 -31,9% [-13,1%] 1974 -31,5% [-23,1%] 1975 73,2% [44,4%] Het gemiddelde rendement van Munger's partnership over de volledige periode komt uit op 24,3% per jaar. De Dow Jones steeg tussen 1962 en 1975 gemiddeld 6,4% per jaar. Ondanks het erg goede resultaat van het partnership over de gehele periode bedroeg het verlies in de berenmarkt van 1973 - 1974 maar liefst 53%. De Dow Jones daalde toen met 33%. In het boek 'Damn Right: Behind the Scenes with Berkshire Hathaway Billionaire Charlie Munger' van Janet Lowe stelt Charlie Munger over koersdalingen het volgende: "Ik heb al een aantal keer te maken gehad met een periode van dalingen. Wie lang genoeg leeft zal zijn beleggingsstijl onvermijdelijk zo nu en dan uit de gratie zien." Sterke schommelingen De beweeglijkheid (volatiliteit) van Munger's partnership was bijna het dubbele van de beweeglijkheid van de Dow Jones. Moeten beleggers daarvan wakker liggen wanneer het rendement op lange termijn superieur is?  Volgens Munger niet: "De grote nadruk die veel universiteiten op volatiliteit leggen beschouw ik als nonsens. Laat ik het zo zeggen: wanneer de kansen in ons voordeel zijn en we met een bepaalde investering niet alles wat we hebben op het spel zetten doet volatiliteit wat ons betreft niet ter zake. Wat we willen zijn kansen in ons voordeel." In deze video van circa 11 minuten legt Charlie Munger uit waarom hij zich geen enkele zorgen maakt over de koersschommelingen van Berkshire Hathaway.  Aardig om te weten: de koers van Berkshire Hathaway halveerde al drie keer (!) sinds Buffett en Munger aan het roer staan. Volgens Munger nemen beleggers met een solide strategie en een voldoende lange beleggingshorizon tussentijdse koersfluctuaties het best gewoon voor lief. Zelf denk ik er precies zo over. ^  Inhoud Hcc Beleggen interessegroep Noordbeleggen groep Noordbeleggen is gestart in maart 2006 rond het beleggingsprogramma Vestics. Inmiddelszijn wij verder gegaan in de boeiende wereld van het beleggen. Zo doen we onze beleggingen op individuele basis en komen zo'n vijf keer per jaar bijeen. Het zijn 'interactieve' bijeenkomsten waarin nieuwtjes en ervaringen onder het genot van een kopje koffie worden uitgewisseld. Naast het bespreken van het vaste onderwerp: de 'echte' portefeuille, komen ook onderwerpen als: ervaring met broker software, handelssystemen, indicatoren, werking van opties/turbo's enz aan bod. Met als rode draad: Selecteren van Aandelen. Selecteren van Opties. Werking en selectie van Turbo's Selecteren van Beleggingsfondsen Benieuwd? Kom kom gerust een keer kijken of het iets voor je is. Mail voor meer info naar Ben Rietveld ^  Inhoud Fondsen met een hoge active share: pas op met waar je op hoopt Bron: Jeffrey Schumacher cfa, Morningstar, Jeffrey Schumacher CFA, Senior Fondsanalist bij Morningstar Benelux na zijn opleiding aan de VU Amsterdam en het behalen van het certificaat Chartered Financial Analyst (CFA) aan het CFA Institute is hij vanaf juni 2011 als Senior Fund Analyst werkzaam bij Morningstar. Daavoor  was hij van 2006 tot 2009 werkzaam bij Theodoor Gilissen Bankiers als Equity/Commodity Analyst en aansluitend tot juni 2011 werkzaam als Vermogensbeheerder Services / Fund Trading bij SNS Securities. Een hoge active share duidt op een actief beleggingsfonds. Maar da's nog geen garantie voor een hoog rendement. De meest actieve fondsen kennen zowel hele goede als hele slechte rendementen. In dit tweede artikel in de serie over het thema active share leggen we dit nader uit. Anders beleggen dan de benchmark is een voorwaarde om die benchmark te kunnen verslaan. Maar onze studie Active Share in European Equity Funds toont aan dat fondsen die sterk afwijken van hun benchmark niet per se betere rendementen behaalden dan fondsen die dichter op hun benchmark zitten. Verder vonden we sterk bewijs voor toenemend risico naarmate de active share steeg. In het bijzonder bij fondsen met een zeer hoge active share zagen we een hogere volatiliteit (standaarddeviatie) en veel grotere drawdowns. Een hoge active share kan dus fantastische resultaten opleveren, maar het kan ook uitlopen op een nachtmerrie. Onze analyse richt zich op long-only niet-indexfondsen binnen de drie Europese large-cap Morningstar categorieën: Europe Large-Cap Value Equity, Europe Large-Cap Blend Equity en Europe Large-Cap Growth Equity. Om het verband tussen active share en rendements- en risicomaatstaven te kunnen onderzoeken, hebben we uit deze categorieën fondsen geselecteerd die zijn opgericht vóór 1 januari 2010, en daardoor allemaal over een track record van ten minste vijf jaar beschikken. Verder moesten de fondsen portefeuilledata aan Morningstar verstrekken, zodat wij active shares per kwartaaleinde konden berekenen. Active Share: bron van positief en negatief extra rendement De puntenwolk in de grafiek hieronder combineert vijfjaars gemiddelde active shares van fondsen met hun geannualiseerde rendement ten opzichte van de Morningstar categorie benchmark over de vijfjaarsperiode die eindigt per juni 2015. Naarmate de active share groeit, nemen de verschillen in rendement bijna exponentieel toe. De best en de slechtst presterende fondsen zitten bij de meest actieve fondsen. Voor fondsen met een active share van minder dan 60% is de spreiding in jaarlijks rendement 9%, variërend van 4% positief tot 5% negatief geannualiseerd rendement in vergelijking met hun respectievelijke benchmarks. Echter, de overgrote meerderheid van de fondsen komen dicht bij elkaar uit en zijn ook zo afgebeeld in de grafiek. In sterk contrast daarmee staan de fondsen met een active share van meer dan 60%, waar de rendementen varieerden van 6,7% positief tot 11% negatief. De resultaten brengen ons in herinnering dat het niet de mate van afwijking is die het niveau van outperformance bepaalt, maar de kwaliteit van de actieve posities in de portefeuille. Geen rendement zonder risico Zoals alle beleggers weten, gaan rendementen hand-in-hand met risico’s. Hoe beïnvloeden deze grote rendementsverschillen de risiconiveaus van de fondsen? De meest gebruikte risicomaatstaf is standaarddeviatie, die we meten op basis van maandelijkse rendementscijfers over de vijfjaarsperiode die eindig per juni 2015. De puntenwolk hieronder laat zien dat er geen duidelijk verband bestaat tussen active share en standaarddeviatie. Alleen de meest actieve fondsen, met een active share tussen 90% en 100% hadden gemiddeld een duidelijk hogere standaarddeviatie. Beleggers moeten zich bewust zijn van het mogelijk hogere risico als zij beleggen in fondsen die sterk afwijken van hun benchmark. Maximale drawdown Standaarddeviatie is een definitie van risico, maar het maakt geen onderscheid tussen positieve en negatieve afwijkingen. De maximale drawdowns in ogenschouw nemen, werpt ook meer licht op het risico dat beleggers nemen als ze investeren in fondsen met een hoge active share. De onderzochte fondsen in kenden gemiddeld een maximale drawdown van 20,8% negatief over de geanalyseerde vijfjaarsperiode. Net zoals bij de buitengewone rendementen was de reikwijdte van de uitkomsten in termen van drawdowns zeer groot. De kleinste maximale drawdown was 5,1% negatief, terwijl het fonds met de sterkste neergang 38,5% negatief moest slikken tussen piek en dal. De puntenwolk hieronder toont een patroon van toenemende maximale drawdowns naarmate de active share groeit. Voor beleggers betekent dit dat zij door een fonds met een hogere active share te kiezen, de kans lopen op een groter verlies. Let op stijlafwijkingen Ons onderzoek toont aan dat fondsen met een hogere active share verschillende blootstelling naar stijlfactoren laten zien dan hun respectievelijke Morningstar Categorie benchmarks. Dat kan zijn in termen van sector-, stijl- of marktkapitalisatie blootstellingen. We vonden bijvoorbeeld dat fondsen met een hoge active share veel ruimer gebruik maakten van small caps dan fondsen met een lage active share (zie grafiek onder). Dat kan deels de hogere risiconiveaus verklaren die we eerder zagen voor zeer actieve fondsen. Hoewel dit niet per definitie verkeerd is, moeten beleggers zich wel bewust zijn van dergelijke afwijkingen en ze moeten ervoor zorgen dat er geen onbedoelde stijlafwijkingen worden genomen. Dankzij hun sterke afwijking van de benchmark, kunnen beleggers die zeer actieve fondsen kiezen, uitkomen bij fondsen die anders beleggen dan zij verwacht hadden. Het is daarom cruciaal dat beleggers onderzoeken welke factoren er achter de active share van een fonds zitten, en welke implicaties dat kan hebben voor het verwachte rendement en het risiconiveau. Dit is het tweede artikel in een serie van vier waarin we het thema Active Share behandelen. We leggen uit wat het is, waar u op moet letten en hoe u het kunt gebruiken bij uw beleggingsbeslissingen. Lees ook de eerdere delen uit deze serie:     - Deel 1: Het concept active share     - Thema: alles over active share ^  Inhoud Kopen als ‘het bloed door de straten loopt’ Bron:  Ruud Smets, Theta Capital Management B.V.  Ruud Smets  Portfolio manager, Theta Capital Management B.V.  Ruud is sinds 2005 werkzaam bij Theta als portfolio manager van de hedge fund mandaten. Ruud heeft een brede beleggingsachtergrond met een specialisatie in hedge funds. Voordat Ruud de overstap naar Theta maakte, werkte hij bij NIBC en FundPartners.Ruud heeft Master diploma’s in Investment Theory en Information Technology, beide van Tilburg University. Ruud is sinds 2002 een Chartered Alternative Investment Analyst (CAIA).              http://www.legendsfund.nl/  Er zijn de wereld een handvol uitzonderlijke fondsbeheerders die hebben bewezen op de lange termijn consistent goede beleggingsresultaten te kunnen halen. Ze opereren meestal in de luwte en het is lastig toegang tot ze te krijgen. Het Legends Fund van Theta Capital Management richt zich op het vinden van deze topbeleggers en heeft een portefeuille van 11 fondsen samengesteld die tot de meest afzonderlijke beleggers ter wereld behoren. Het unieke aan het Legends Fund is dat het door haar beursnotering voor iedereen toegankelijk is. Op het HCC Symposium van 2 april in De Bilt zullen we de verschillende Legends de revue laten passeren en laten zien hoe zij tot hun uitzonderlijke resultaten komen. In dit artikel pikken we er vast één uit:  VR Global van Richard Deitz. Deitz richtte het fonds op in 1999 en heeft over zijn meer dan 16 jarige bestaan een gemiddeld netto jaarrendement van zo’n 23% behaald. Over de zelfde periode was het jaarlijks rendement van de MSCI wereldwijde aandelen index nog geen 4% per jaar! Het fonds heeft zo’n USD 3 miljard aan beheerd vermogen waarvan 60% geld is van Deitz zelf. Zijn belangen zijn op deze manier gelijkgeschakeld aan zijn beleggers, een belangrijk criterium voor opname in het Legends Fund. VR Global belegt volgens het adagium dat door Warren Buffett zo goed verwoord werd: “Be fearful when others are greedy. Be greedy when others are fearful”. Als we de resultaten van VR Global afzetten tegen het beleggingsvehikel van Buffett, Berkshire Hathaway, dan blijken de resultaten van Deitz echter opvallend hoog te zijn. Een belangrijke verklaring voor dit verschil zit ‘m in de grootte van de fondsen. Buffett’s Berkshire Hathaway is met USD 255 miljard aan beheerd vermogen meer dan 80x zo groot als VR Global. Dat kan niet anders dan ten koste gaan van de rendementen. Daarbij is de benadering van Deitz nog veel meer contrair dan die van Buffett. Hij zoekt de brandhaarden in de wereld actief op om na diepe analyse en veel tijd ter plaatse zijn posities op te bouwen. Zo haalde hij zijn beste rendementen na financiële crises, hieronder een greep uit zijn track record: 170% in de 20 maanden na het Russisch bankroet in 1998 190% in de 36 maanden na de Argentijns bankroet in 2001 96% in de 14 maanden na de liquiditeitscrisis van 2008 Ook de laatste jaren weet Deitz gebieden te vinden waar het sentiment zo negatief is dat het door de meeste beleggers wordt gemeden. Meer hierover hoort u zaterdag 2 april in onze presentatie op het HCC Symposium in De Bilt.   Tot zaterdag! ^  Inhoud Hcc Beleggen interessegroep CoSA CoSA, Computerondersteunde Selectie van Aandelen, gebaseerd op fundamentele analyse van bedrijven. Er wordt primair gekeken naar omzet, nettowinst, eigen vermogen, dividenden en winst per aandeel om de kwaliteit van een bedrijf te bepalen. Pas als het bedrijf kwalitatief aan minimum eisen voldoet wordt er naar de koersen gekeken. Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina (klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter: Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling. ^  Inhoud Genereer 8% op een gespreide obligatiebelegging bij een aanvaardbaar risico. Bron:  Gerard Jager / AdvanceBeleggen.nl “Rente daalt en dividenden stijgen, dus beleg maar in aandelen” is een veel gehoord gezegde. Helemaal mee eens. Echter, veel beleggers wensen nu eenmaal geen 100% aandelenkoersrisico. Dus zal er ook een deel moeten worden belegd in obligaties. “Veilig” zijn obligaties al lang niet meer. Dan heb ik het niet over het debiteurenrisico van de Nederlandse staat, maar de kans dat vroeg of laat de lange rente stijgt. Vorig jaar was er zo’n moment. Toen steeg in het voorjaar de 10-jaars rente in Nederland onverwacht met een vol procent. Gevolg: een koersdaling van liefst 14%punten op langlopende Nederlandse staatsleningen. Als voorbeeld de 5,5% Nederland per 2028) Perpetuele leningen van financials met een achtergesteld karakter bieden vaak nog wel een behoorlijk rendement. Nadeel is dat men de financiële zaken in de wereld dan wel zal moeten volgen en deze obligaties tijdig zal moeten verkopen, indien noodzakelijk. Gelukkig ziet de solvabiliteitspositie van financials er aanzienlijk gezonder uit dan in de laatste jaren vóór het uitbreken van de bankencrisis. Voor wat betreft het risico van debiteuren van de overige beursfondsen, die niet het etiket Topkwaliteit opgeplakt hebben gekregen, is het noodzakelijk de gang van zaken bij dit soort bedrijven te blijven volgen, indien men daar obligaties van in bezit heeft. Overigens blijken nagenoeg alle debiteuren met een S&P rating van CCC t/m BB in de praktijk netjes hun rente en aflossing te betalen. Bedrijven in de sector schaliegas uitgezonderd. Minder bekend zijn als belegging preferente aandelen met een vast dividendpercentage. Ongeacht de hoogte van de winst van de betreffende onderneming wordt telkens hetzelfde percentage uitgekeerd. Daardoor plegen dit soort preferente aandelen zich in de praktijk te gedragen op de beurs als achtergestelde perpetuele obligaties. Voorbeelden zijn de 7,125% Aareal Bank (een grote Duitse hypotheekbank) en de 6,75% British Airways. Beide prefs bieden al jaren een rendement van 6,75 tot 7,125% rendement bij een saai doch degelijk koerspatroon op de beurs. Tenslotte is spreiden van het debiteurenrisico is een belangrijk onderdeel van de samenstelling van een obligatieportefeuille. Onderstaand een voorbeeld van een “obligatie”portefeuille Samenstelling Advance portefeuille  “Obligaties en overige defensieve beleggingsproducten” Gemiddeld basisrendement 8% (Blauwe tekst = goede debiteur / rode tekst = redelijke debiteur) Naam / omschrijving Basisrendement RABO certificaten / perpetueel / achtergesteld / Rentevergoeding gelijk aan het effectieve rendement op de meest recente 10-jarige staatsleningen + 1,5% opslag met een minimum van 6,5%. Kwartaaluitkering. Stijgt de 10-jaarsrente tot boven de 5% (thans 0,3%) dan gaat de rentevergoeding op de certificaten 1:1 mee omhoog. Sinds 27-1-2014  beursnotering Amsterdam. ISINcode XS1002121454. Bij een huidige koers van 111% bedraagt het couponrendement 5,9%. Velen denken dat hier sprake is van een vaste rentevergoeding van 6,5% op jaarbasis. Nee dus. Het gaat hier om een zogenaamde “Floater”. Een variabele rentevergoeding die mee schommelt met de rentestand op de kapitaalmarkt, met een minimum van 6,5%. Extra aantrekkelijk in jaren dat de rente op de kapitaalmarkt flink stijgt. Wanneer? Bedenk  dat de bank het recht heeft om elk kwartaal  de stukken af te lossen tegen 100%, mits de bank over voldoende ander vermogen beschikt. Vanwege de turbulentie rondom de RABO certificaten in het najaar van 2014 verwachten wij op zijn vroegst  aflossing in 2019. Daarmee rekening houdend komt het effectieve rendement uit op ca. 4% plus extra rentevergoeding bij een forse algemene rentestijging zoals hierboven beschreven. 5,8% zonder aflossing 2% bij aflossing in 2019 Extra rente- vergoeding bij een flinke algemene rentestijging in de komende jaren Preferente aandelen Aareal Bank Capital Fund Trust. Debiteur is een grote Duitse hypotheekbank in Frankfurt . In beginsel een vast dividend van 7,125%. Preferente aandelen met een vast dividend hebben op de beurs onder normale omstandigheden het karakter van obligaties (perpetuals). Uitkering vier maal per jaar. Bij een koers van € 26,00 en een nominale waarde van € 25,-  komt dat neer op 7,0% “coupon” -rendement. Beursnotering Amsterdam en Frankfurt. Beursnotering per stuk. ISINcode XS0138973010. Sinds ultimo 2006 mag de bank elk kwartaal de prefs vervroegd aflossen tegen € 25,- met 30 dagen opzegtermijn. 7,0% 4,75% Adler 2015-2020. Koers 97%. Notering beurs Frankfurt. ISINcode XS1211417362 Adler is een Duits vastgoedfonds met 50.000 woningen in portefeuille, verspreid over heel Duitsland. In Duitsland laten woningen, in tegenstelling tot Nederland, al 20 jaar een matige prijsstijging zien. 5,5% 6,75% cumulatief preferente aandelen British Airways (BA Finance Jersey). Grootste Europese luchtvaartmij. S&P rating “B”. Qatar Airlines heeft in 2015 een 9,99% belang genomen in moedermaatschappij IAG. BA profiteert van gedaalde brandstofprijzen. Terwijl AirFrance-KLM op de pijnbank ligt, gedijt BA samen met het Spaanse  Iberia zeer goed. Prefs met een vast dividendpercentage gedragen zich op de beurs onder normale omstandigheden als obligaties (perpetuals). Nominale waarde  € 25,- ; Koers € 25,- . Beursnotering per stuk. ISINcode GB0056794497 6,7% Nieuw: 6% Achmea 2006 achtergestelde perpetuals. Rentevergoeding 6% per jaar. Coupures € 1.000,- ISIN code NL0000168714 . Beursnotering Amsterdam. Jaarlijks heeft  Achmea heeft het recht om de lening vervroegd af te lossen tegen 100%. 6,1% 5,5% RBS 2004 / perpetuals. ISIN code XS0205935470 / koers 97%.. Lening mag elk kwartaal  vervroegd worden afgelost tegen 100%. Beursnotering Amsterdam 5,7% (coupon-rendement) 9% SR Leven 2011/ perpetual. Het gaat hier om de verzeke-ringspoot van het voormalige SNS Reaal dat nu Vivat heet en door de Nederlandse staat onlangs is verkocht aan de grote Chinese verzekeraar Anbang. Vivat maakt na een roerige periode weer winst. Bij de rendementsberekening is uitgegaan van vervroegde aflossing in 2021. Koers 104%. Coupures € 1000,- ISINcode XS0616936372 7,5% 6,625% RWE(Duitsland) 2015-2075 luidende in US Dollars Een van de grootste Europese nutsbedrijven. Vaste rente, 1 x per jaar van 6,625% tot 30-3-2026. Daarna rentevergoeding gelijk aan 5 jaars staatslening VS + 4,523%, Na 30-3-2046 rente gelijk aan 5 jarige staatslening VS + 5,273%. Vervroegde aflossing à 100% is jaarlijks mogelijk vanaf 30-3-2026. Coupures $ 2.000,- . Koers 87% ISINcode XS1254119750 7,6% (coupon- rendement) Nieuw: Treadneedle European High Yield Bond Fund Met name obligatiebeleggingsfondsen met veel obligaties uit de oliesector (schaliegas) hebben het afgelopen jaar last gehad van koersdalingen. Dit fund bezit nagenoeg geen obligaties uit de oliesector. In februari j.l. is de risicopremie (lees: rendementseis van beleggers) omhoog gegaan als gevolg van toegenomen volatiliteit op de obligatiemarkten. Deze aspecten versterken de uitgangspositie van nieuwe beleggers in dit Treadneedle fund, nu de rust op de kaptaalmarkten terugkeert. Koers € 1,55 per stuk. ISIN code GB00B5M7TV77 10% 8,75% Metalcorp (Duitsland) 2013-2018 Middelgrote Duitse handelsonderneming in non ferro metalen ten behoeve van de Duitse bouw. Koers  91% ISINcode DE000A1HLTD2 (N.B.: matige beursomzetten leiden tot koersschommelingen van 2 tot 5%) 14,5% 7% Homann Holzwerkstoff (Duitsland) 2012-2017 Duitse fabrikant van spaanplaten met fabrieken in Duitsland en Polen. 1100 werknemers. Koers 88% Coupures € 1.000,- . Koers 91% ISINcode DE000A1R04D4 (N.B.: matige beursomzetten leiden  tot koersschommelingen van 2 tot 5%) 17% De Advance Obligatieportefeuille bevat onder meer obligaties met een langere looptijd en/of een achtergesteld karakter. Gemiddeld rendement 8%. Aanzienlijk meer dan op een 10-jarige staatslening (thans 0,3%). Tegenover een hoger rendement staat een hoger, maar naar onze mening verantwoord debiteurenrisico, tegen de achtergrond van de huidige marktomstandigheden. Voorts koersrisico zodra de algemene rentestand flink oploopt. Obligaties met bovengenoemde risico aspecten vergen extra aandacht en prompt reageren zodra de marktomstandigheden verslechteren. Ook tijdig winstnemen na een koersrally verdient aanbeveling, afhankelijk van de kwaliteit van debiteur en het marktvolume op de beurs. NB: Als gevolg van verschraling van de dienstverlening van de banken kan mogelijk niet elke obligatie of obligatiebeleggingsfonds uit dit overzicht via uw bank worden gekocht. Kiest u voor vermogensbeheer conform de aanpak van Advance via Onafhankelijk Vermogensbeheer ’s-Gravenhage BV. (OVG) met de heer G Jager als uw vermogensbeheerder en Binck als depotbank, dan kunnen alle bovengenoemde beleggingen voor u worden aangeschaft. Voor disclaimer zie www.advancebeleggen.nl ^  Inhoud Actief worden binnen onze vereniging  - Redactieleden gezocht - Bron: Redactie HCC Beleggen De HCC Beleggen organiseert een aantal activiteiten. De bekendste activiteiten die wij organiseren zijn de beleggerssymposia, die we tweemaal per jaar houden in De Bilt, de regiogroepen en deze nieuwsbrief. Een toenemend aantal mensen wil ook aktief meedoen. En dat Kan. Voor de organisatie van onze symposia zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die een bijdrage willen leveren aan de totstandkoming hiervan. Het is niet alleen leuk om dergelijke evenementen te organiseren, maar het is ook een ideale gelegenheid om je netwerk uit te breiden met interessante contacten. -- Redactieleden gezocht -- Voor de nieuwsbrief en de website zijn wij dringend op zoek naar mensen die het aandurven een column, een  artikel of een recensie te schrijven en/of mede de nieuwsbrief en website willen beheren. Zonder deel uit te maken van de organisatie kunt u vanzelfsprekend ook meedoen aan één van de Regio- of Belangstellingsgroepen. Maar ook andere dingen doen zoals het geven van een aardige lezing,  met anderen handelsstrategieën uitwerken, software onder de knie krijgen of gewoon een groep vormen waarmee je samen de markt analyseert/bespreekt, behoort tot de mogelijkheden. Ben jij enthousiast en denk je dat een vrijwilligersfunctie jou op het lijf geschreven is, neem dan per email contact op met het HCC Beleggen bestuur  of met de redactie  ^  Inhoud | HCC beleggen Website | HCC beleggen Vacatures | Adverteren | Forum | Downloads  Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst. ^  Inhoud

30 maart 2016

Nieuwsbrief20160316 symp66-1

.. "Hoe te beleggen in turbulente tijden?" Inhoud Hoe te beleggen in turbulente tijden? Lezingen schema  Standhouders Toegangsbewijzen Locatie .. Hoe te beleggen in turbulente tijden? Dit beleggingsjaar kenmerkt zich door een turbulente start. Op het komende 66ste symposium op 2 april 2016  zal deze turbulentie de rode draad zijn. Wilt u, zoals een van de bekende beleggingsadviseurs recent aanbeval, alles in cash stoppen of moet u juist vasthouden aan uw beleggingsplan? Of wilt u iets geheel nieuws toevoegen aan u beleggingen zodat u een grotere diversificatie krijgt? Op deze en andere zaken zullen de sprekers, elk vanuit hun eigen invalshoek, ingaan. Ze spreken over de markt turbulentie en op manieren hoe daar mee om te gaan. Door een  diversiteit van sprekers zult u met een groot aantal, vaak van elkaar verschillende, ideeën naar huis gaan. U kunt deze dan zelf direct, afhankelijk van uw eigen situatie, inpassen en toepassen in uw beleggingen. Ook zijn er zoals altijd weer een groot aantal leveranciers aanwezig die u graag wegwijs maken in de door hun geboden diensten. Als altijd is het HCC Beleggen symposium in De Bilt bij uitstek geschikt, mede door de locatie, om de door u in de loop van de jaren opgedane contacten aan te halen en nieuwe contacten te leggen. Inschrijven Bent u HCC Lid      klik hier                 -              Bent u geen HCC Lid     klik hier  ^  Inhoud Lezingen schema "Hoe te beleggen in turbulente tijden?"      Collenbergh zaal StatenKamer 10:00 - 10:45 Bart Vemer (Voordegroei) Crowdfunding als serieuze beleggingsvorm HCC Beleggen ALV PAUZE 10:45 - 11:05 11:05 - 11:50 Willem Okkerse (Ok Score institute) Verder kijken dan de jaarrekening Mark Tijms, Ton Straver (Lynx) Uw portefeuille verzekeren in turbulente tijden PAUZE 11:50 - 12:10 12:10 - 12:55 Ruud Smets (Theta capital) Gaat het hedge funds lukken te profiteren van de onrust? Ronald Kok (Analist.nl) Voor beleggen is Fundamentele Analyse(FA) een must! PAUZE 12:55 - 13:30 13:30 - 14:15 Niels Faassen  (Morningstar, Inc.) Duurzaam beleggen: waar moet u op letten? Hendrik Oude Nijhuis (Kingfisher Capital) Value investing: theorie, actualiteit en concrete selecties PAUZE 14:15 - 14:35 14:35 - 15:20 Aat Schornagel Handelsalgoritmen voor (dag) opties: verrassende conclusies over de keuze van opties bij het systematisch handelen en onverwacht krachtige patronen voor handels- strategieën met opties. Klik op de naam van de spreker om meer over hem en zijn voordracht te lezen *Onder de naam van de spreker staat de titel van zijn presentatie.  ^  Lezingen schema        ^  Inhoud Bart Vemer 10:00 - 10:45 - Collenbergh zaal Crowdfunding als serieuze beleggingsvorm Crowdfunding heeft zich de afgelopen jaren ontwikkeld tot een serieus financieringsinstrument. Veel beleggers hebben dit alternatief nog niet in het vizier als aanvullende investeringsvorm. Terwijl dit, vooral in deze turbulente tijden, zeer interessant kan zijn. Rendementen van 8% zijn geen uitzondering. Tijdens deze presentatie vertelt Bart Vemer van Voordegroei over de verschillende vormen van Crowdfunding, welke mogelijkheden dit fenomeen biedt en ook de risico’s worden besproken. Volgens Bart heeft deze vorm van financieren de toekomst en is de groei van de afgelopen jaren slechts het begin van een nieuw hoofdstuk binnen de financiële markten. Bart Vemer is al twintig jaar werkzaam in de beleggingswereld. Na zijn studie Bedrijfseconomie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam werkt hij achtereenvolgens bij Van Lanschot Bankiers, Fortis Investments en BNP Paribas Investment Partners. In zijn laatste functie was hij verantwoordelijk voor de marketing en sales van beleggingsfondsen in de BeNeLux. Uit ervaring weet hij dat de financiële wereld snel verandert en dat leidt volgens hem tot veel nieuwe kansen. Hij ziet Voordegroei als het antwoord op deze verandering. Voordegroei is een online platform, dat groeiondernemers en investeerders samenbrengt. Voordegroei biedt ondernemers de mogelijkheid om buiten de banken om aan financiering te komen. Daarnaast biedt Voordegroei Investeerders de mogelijkheid om direct te investeren in Nederlandse groeibedrijven, gecombineerd met een aantrekkelijk rentepercentage Website: https://www.voordegroei.nl/  ^  Lezingen schema        ^  Inhoud Willem Okkerse 11:05 - 11:50 - Collenbergh zaal Verder kijken dan de jaarrekening. Willem Okkerse zal in zijn presentatie ingaan op de achtergronden van zijn wetenschappelijk onderzoek in 1995-2000 alsmede het aanvullende onder­zoek tussen 2000-2003 in relatie tot de AEX. Tevens zal er een link worden gelegd met dezelfde uitkomsten van het onderzoek van Dr. Walkshäusl van de Universiteit van Regensburg uit 2013. Willem D. Okkerse (1946) begon in 1995 na in 1989 cum laude zijn MBA te hebben behaald aan een PhD onderzoek dat in 2000 de OK-Score ® opleverde. Voordien was hij voorzittend partner van een adviesgroep gespecialiseerd in strategie en corporate finance en bekleedde gedurende 1995-2000 o.a. de functie van CFO van de milieu organisatie Green Cross van Mikhail Gorbachov. Willem Okkerse is CEO van het OK-Score Institute in Rotterdam en Brussel, alsmede vennoot partner en Chairman Rating Committee van het European Rating House in Brussel. Zie : www.ok-score.eu en www.europeanratinghouse.eu/index.php/en/ Voor een samenvatting van de kwaliteiten van de OK-Score wordt verwezen naar het officiële door externe compliance opgemaakte assessment rapport. Accuracy_Of_The_OK-Score_Mode_2000-2015_30092015.pdf  ^  Lezingen schema        ^  Inhoud Mark Tijms en Tom Straver 11:05 - 11:50 - StatenKamer Uw portefeuille verzekeren in turbulente tijden Het zijn onrustige tijden op de beurs. Het platform van LYNX biedt uitgebreide mogelijkheden u hier tegen te beschermen. In deze presentatie laten wij u kort zien hoe u zelf op een eenvoudige wijze uw portefeuille kunt beschermen tegen plotselinge of langdurige koersdalingen. Daarnaast biedt LYNX Vermogensbeheer u de mogelijkheid het handelen helemaal uit handen te nemen. Mark Tijms, Msc Finance. Sinds 2010  ben ik werkzaam voor LYNX. Vanaf dag één ben ik de beurs nauwlettend gaan volgen en heb ik zowel volatiele als rustige tijden op de beurs meegemaakt. Naast de dagelijkse werkzaamheden bij LYNX schrijf ik maandelijks artikelen over ’s werelds grootste beleggers en geef ik zo nu en dan presentaties op verschillende evenementen. Momenteel probeer ik mij vooral te ontwikkelen als lange termijnbelegger, maar doordat ik dagelijks de beurs in de gaten kan houden, verlies ik ook de korte termijn bewegingen niet uit het oog. Tom Straver, sinds 2014 ben ik werkzaam voor LYNX. In deze tijd heb ik veel contact gehad met onze klanten en heb ik meerdere seminars over het handelssysteem van LYNX gegeven. Sinds januari heb ik de overstap gemaakt naar LYNX Vermogensbeheer. Zelf ben ik van mening dat menselijke emoties de slechtste raadgever is in uw beleggingskeuzes. De geautomatiseerde handelssystemen van LYNX schakelen deze emoties volledig uit en dat komt ten goede van het rendement. Ik zal u vertellen waarom kwantitatief beleggen interessant kan zijn als diversificatie van uw beleggingsportefeuille.  Welke online broker kunt u het beste kiezen? In 2006 stonden Jeroen Kramer en Rogier Groen als particuliere belegger voor diezelfde keuze. Zij kwamen na grondig onderzoek tot de conclusie dat geen enkele Nederlandse aanbieder het totaalpakket kon bieden dat zij dachten nodig te hebben om succes te hebben op de beurs. In juli 2007 startte de eerste belegger bij LYNX met handelen. Binnen twee jaar wist LYNX ook naar België en Duitsland uit te breiden met in beide landen een eigen kantoor. Inmiddels is LYNX ook actief in Tsjechië, Finland en Frankrijk. Vorig jaar hebben we de 35.000ste rekening weten te openen en nog steeds komen er maandelijks steeds meer nieuwe klanten bij. LYNX blijft haar services en product uitbreiden, zo is begin dit jaar een nieuwe webtrader (LYNX Basic)  beschikbaar gesteld. Naast de zeer scherpe tarieven bij LYNX kunt u een uitgebreide en persoonlijke service verwachten. Onze beleggingsexperts nemen voor al uw vragen graag uitgebreid de tijd. Met gebruik van onze hulp op afstand verbinding nemen wij het gehele handelssysteem persoonlijk met u door. Hierdoor kunt u zo snel mogelijk aan de slag. Wij zijn er zowel voor de belegger die op zoek is naar een betrouwbaar platform met uitgebreide analyse- en handelsmogelijkheden als voor de belegger die op zoek is naar eenvoud en overzicht bij het handelen. Vooral in turbulente tijden biedt LYNX u uitgebreide handelsmogelijkheden om u te beschermen tegen de gevaren van volatiele tijden.  ^  Lezingen schema        ^  Inhoud Ruud Smets 12:10 - 12:55 - Collenbergh zaal Hoe de grote namen in de hedge fund industrie omgaan met de turbulentie in de markten Ruud zal in zijn presentatie bespreken hoe hedge funds binnen hun verschillende strategieën de huidige markten benaderen. Aan de hand van actuele voorbeelden zal hij laten zien hoe een aantal van de meest vooraanstaande hedge funds de afweging maken tussen kapitaalbehoud en het inspringen op beleggingskansen. Ruud zal uitleggen hoe hij en zijn team deze fondsen selecteren en beoordelen en hoe zij middels de innovatieve fondsstructuur van het Legends Fund hun beleggers toegang kunnen bieden tot hedge funds die zeer selectief zijn in het toelaten van externe investeerders.. Ruud Smets voltooide zijn opleidingen Informatietechnologie en Beleggingstheorie aan Tilburg University. Hij is tevens een Chartered Alternative Investment Analyst. Ruud was werzkaam bij NIBC en FundPartners.  Sinds 2005 is Ruud werkzaam bij Theta Capital Management B.V. en als portfolio manager verantwoordelijk voor het beheer van zowel individuele maatportefeuilles als van het Legends Fund. Theta Capital Management is de oudste en grootste onafhankelijke hedge fund specialist in Nederland. Het bedrijf is in 2001 opgericht met het doel portefeuilles van hedge funds te beheren. Naast het Legends Fund, beheren wij ook individuele maatportefeuilles voor grote professionele partijen. Voor meer informatie: www.legendsfund.nl  ^  Lezingen schema        ^  Inhoud Ronald Kok 12:10 - 12:55 - StatenKamer Versla de ETF's en de beleggingsfondsen met aandelenscreeners. Door het gebruik van aandelenscreeners wordt het voor de belegger eindelijk mogelijk om het hele beleggingspectrum binnen een paar seconden te screenen op de belangrijkste variabelen. Ronald Kok van Analist.nl zal de eenvoudige werking, de voordelen en de historische rendementen van de meest rendabele aandelenscreeners aan u voorleggen. Een aandelenscreener is niets anders dan een filtering van aandelen op bepaalde criteria zoals de koers/winst-verhouding, het dividendrendement, de schuldgraad, omzetgroei etcetera. Historisch gezien zijn er grosso modo een tiental van dergelijke criteria die aandelenrendementen konden verklaren. Daarom focussen wij ons puur op deze criteria en raden wij beleggers aan alle andere zaken te negeren. Ronald Kok, studeerde onder andere aan de HEAO's in Utrecht en Arnhem, aan de University of the Western Cape in Kaapstad, aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam en rondde in 2008 zijn VBA opleiding af. Ronald Kok publiceert geregeld onderzoeken over beleggingen en schrijft o.a. voor De Standaard en de VFB. Specialismen van Ronald zijn value beleggen en het uitvoeren van de 'covered call' strategieën. Daarnaast is Ronald lid van de VBA redactie. Analist.nl is het beleggingsplatform van Nederland dat zich richt op professionele beleggingsinformatie. Het bedrijf is medio 2005 opgericht en is nu uitgegroeid tot de enige aanbieder van aandeleninformatie van bijna heel beursgenoteerd Amerika, Europa en Rusland.  ^  Lezingen schema        ^  Inhoud Niels Faassen 13:30 - 14:15  -  Collenbergh zaal Duurzaam beleggen: waar moet u op letten? Duurzaam beleggen is in Nederland relatief populair onder beleggers. Er zijn echter vele tinten groen voor duurzame beleggingen. Tijdens deze presentatie zal Niels Faassen, fondsanalist bij Morningstar dieper ingaan op de Morningstar Sustainability Rating en hoe deze duurzaamheid rating beleggers kan helpen bij hun keuze voor een duurzaam beleggingsfonds. Verder heeft Morningstar de portefeuilles onderzocht van een aantal duurzame wereldwijde aandelenfondsen. Wij laten u zien hoe de integratie van duurzaamheid in de praktijk sterk blijkt te verschillen. Beleggers doen er dan ook goed aan om te kijken hoe en waarin wordt belegd.   Niels Faassen is ruim tien jaar werkzaam in de beleggingsindustrie en werkt sinds 2012 als fondsanalist bij Morningstar. Voor Morningstar beoordeelt hij beleggingsfondsen op kwalitatieve criteria en voorziet ze van een Morningstar Analyst Rating. Hij houdt zich voornamelijk bezig met obligatiefondsen. Hiervoor heeft hij onder andere voor SNS REAAL en ABN AMRO gewerkt. Morningstar, Inc. is een toonaangevende leverancier van onafhankelijk beleggingsonderzoek. Onze missie bestaat erin goede producten te creëren die beleggers helpen hun financiële doelstellingen te verwezenlijken. Morningstar Nederland werd in 2000 in Amsterdam opgericht en heeft zijn beleggingswebsite, morningstar.nl, in 2001 geïntroduceerd. De website biedt toegang tot en objectieve informatie over fondsen die beschikbaar zijn voor verkoop aan particuliere beleggers in Nederland.  ^  Lezingen schema        ^  Inhoud Hendrik Oude Nijhuis 13:30 - 14:15 - StatenKamer Value investing: theorie, actualiteit en concrete selecties Aandelen presteren de laatste tijd slecht. En value-aandelen nog slechter. Werkt ‘value investing’ eigenlijk nog wel? Aanwezig zijn drs. Hendrik Oude Nijhuis en ir. Björn Kijl, de oprichters van Beterinbeleggen.nl en auteurs van de bestseller ’Leer beleggen als Warren Buffett’. Tijdens deze sessie wordt ingegaan op de filosofie achter ‘value investing’. Wat te denken van de recente jaren van underperformance? Ter sprake komen ook concrete selecties van value-aandelen en uiteraard is er gelegenheid voor vragen en discussie. Hendrik Oude Nijhuis is een expert op het gebied van value investing en medeoprichter van Kingfisher Capital. Hij heeft uitgebreid onderzoek verricht naar de investeringsstrategieën van value investors als Warren Buffett en is als bestuurslid actief geweest voor onder andere de beleggingsstudieclubs HCC Beleggen en B.S.C. Duitenberg. Hendrik heeft Management, Economics & Law aan de Universiteit Twente gestudeerd en is auteur van de Nederlandstalige bestseller over Warren Buffett: "Leer beleggen als Warren Buffett - zijn beleggingsstrategie in theorie & praktijk". Kingfisher Capital houdt zich bezig met business model & investment research. Via Beterinbeleggen.nl, het platform voor beleggers van Kingfisher Capital, worden beleggers  op een toegankelijke maar inhoudelijk gedegen wijze geïnformeerd over value-investing. . De term ‘value-investing’ verwijst naar het beleggen in aandelen die op de beurs - ten onrechte - laag gewaardeerd zijn. Deze (te) laag gewaardeerde aandelen leveren gemiddeld een bovengemiddeld rendement op. Door gespreid in zulke aandelen te beleggen valt nog meer te profiteren van een extreem krachtig wiskundig verschijnsel: het ‘rente op rente’-effect oftewel exponentiële groei.  http://www.beterinbeleggen.nl/  ^  Lezingen schema        ^  Inhoud Aat Schornagel 14:35 - 15:20 - Collenbergh zaal Handelsalgorithmen voor (dag) opties: verrassende conclusies over de keuze van opties bij het systematisch handelen en onverwacht krachtige patronen voor handelsstrategieën met opties. Tradingsystemen die gebruik maken van algorithmen op basis van koerspatronen zijn gemeen goed geworden bij gebruik van aandelen , ETF’s, futures etc. Zo is het bijvoorbeeld gemakkelijk aan te tonen dat systematisch long gaan na 3 dagen van koersdaling en weer sluiten na positief doorkruisen van een voortschrijdend gemiddelde, of het raken van een stop-loss, tot goede resultaten leidt  wanneer gebruik gemaakt wordt van futures, ETF’s etc. in termen van rendement/risico. Maar hoe zou het uitpakken als bij de koop en verkoopsignalen opties gebruikt worden ? Of combinaties van opties zoals (debit) spreads, butterflies of condors ? In een eerdere voordracht lag de focus op handelsalgorithmen waarbij opties gekocht worden. In deze nieuwe voordracht worden ook algorithmen en koerspatronen besproken waarbij opties geschreven worden en optiecombinaties gebruikt worden.   In de voordracht komen de volgende onderwerpen aan bod:     Waaromhandelsalgorithmen met opties vaak meer rendement per eenheid risico opleveren dan handelsalgorithmen met futures, ETF’s of aandelen.     Waarom opties kopen bijna altijd meer rendement per eenheid risico oplevert dan opties schrijven (verkopen)     Waarom kortlopende (dag) opties bijna altijd meer rendement per eenheid risico opleveren dan langer lopende opties     Vaak wordt beweerd: koop in-the-money opties met lange looptijd, en verkoop out-of-the money opties met korte looptijd. Maar klopt dat wel ?     Een kijkje in een groot domein van interessante nieuwe koerspatronen en handelsstrategieën waarbij geen gebruik wordt gemaakt van een stop-loss. Bij gebruik van futures zijn dit soort strategieën niet interessant, maar bij opties des te meer ! Aat Schornagel is wiskundige en heeft 23 jaar lang voor Shell over de wereld gezworven.  In Londen was hij o.a. verantwoordelijk voor de ontwikkeling van een geautomatiseerd beleggingssysteem voor het Shell Pensioenfonds.  Aat heeft ruim 20 jaar ervaring als ontwikkelaar van trading systemen met een focus op (dag)opties  ^  Lezingen schema        ^  Inhoud HCC Beleggen ALV 10:00 tot 10:45 - StatenKamer De Algemene Ledenvergadering van i.g. HCC Beleggen d.d. 2 april 2016 Agenda: Opening en vaststellen agenda Mededelingen en ingekomen stukken Notulen Algemene Ledenvergadering  maart 2015 Jaarverslag over 2015 Verslag kascommissie over 2015 Plannen voor 2016 Rondvraag Sluiting *Stukken vind u binnenkort terug in de download sectie van de HCC Beleggen website  ^  Lezingen schema        ^  Inhoud Standhouders Analist.nl - Het beleggingsplatform met essentiële beleggingsinformatie Foxware - Beleggingssoftware LYNX - Beleggen met een voorsprong Morningstar - Geen beleggingsbeslissing zonder Morningstar Voordegroei - Online platform Theta Capital Management:  de hedge fund specialist en beheerder van het Legends Fund HCC - De vereniging  ^  Standhouders                ^  Inhoud Analist.nl - Het beleggingsplatform met essentiële beleggingsinformatie standhouder Analist.nl is het beleggingsplatform dat beleggers essentiële beleggingsinformatie gratis aanbiedt. Wij coveren bijna alle beursgenoteerde bedrijven in de VS, Europa en Rusland. Op ons platform treft u naast historische koers- en financiële informatie ook waarderingen, rendementen, adviezen en veel achtergrondinformatie. Bij de stand treft u o.a. presentaties van ons platform, het maandblad Analist Journaal en onze researchdienst AnalistPro. Via AnalistPro kunt u eindelijk op het niveau van een professionele belegger acteren. AnalistPro analyseert  de Amerikaanse en Europese aandelen door middel van de beste aandelenscreeners. Daarnaast biedt AnalistPro ook optie-analyses om heel eenvoudig de meest interessante 'covered-call' strategieën te hanteren. Analist.nl is in 2005 opgericht en is Nederland's enige professionele beleggingswebsite met toegang tot alles op het gebied van aandelen- en opties. Analist.nl genereert haar inkomsten o.m. via advertenties die worden geplaatst op de website en in de nieuwsbrieven. Heeft u interesse om te adverteren, dan neemt u contact op met sales@analist.nl.  Tot ziens op onze stand!  ^  Standhouders        ^  Inhoud Foxware - Beleggingssoftware standhouder Foxware Beleggingssoftware is gespecialiseerd in de ontwikkeling van geavanceerde software voor beleggers die handelen in opties en futures. Optiemaat Wij demonstreren ons optieanalyse-programma OPTIEMAAT. Dit pakket ondersteunt al bijna 25 jaar vele (optie)beleggers bij het onderbouwen van hun beleggingsbeslissingen.   Het programma beschikt over een uitgebreide functionaliteit en u kunt elke positie, bestaande uit opties en/of futures en/of onderliggende waarden, moeiteloos opbouwen en beoordelen op rendement, risico en gevoeligheid voor alle (optie)prijsbepalende factoren.   Adviezen De module “Adviezen” stelt u in staat om, gebaseerd op uw visie op toekomstige onderliggende koersontwikkelingen, de meest winstgevende optiestrategieën te genereren. Back Track De module “BackTrack(e-o-d)” beschikt over een database met ruim 7+ jaar end-of-day optiehistorie van alle Euronext optiefondsen. Op basis hiervan kunt u “terug in de tijd” en uw posities uit het verleden naspelen en/of overdoen, maar ook “nieuwe” posities opzetten en de resultaatontwikkeling hiervan door de tijd heen volgen (backtest). Hiermee kunt u lering trekken uit het handelen op basis van “echte” beursgegevens zonder dat daarbij ook “echt” geld op het spel staat. De module “BackTrack(intra-day)” gaat nog een stap verder. Deze biedt u de unieke mogelijkheid de historische optiedatabase uit te breiden met intra-day optienoteringen met een instelbaar interval van (minimaal) 30 minuten! Ook de noteringen op uw handelsmomenten worden hierin vastgelegd.   Realtime Het pakket werkt met realtime beurskoersen, maar kan desgewenst ook functioneren met end-of-day noteringen. In elk beursklimaat, óók in het huidige, bieden opties uitstekende mogelijkheden voor het behalen van een positief beleggingsresultaat. OPTIEMAAT, als betrouwbaar en geavanceerd “gereedschap”, vormt hiervoor de basis  ^  Standhouders                ^  Inhoud LYNX - Beleggen met een voorsprong standhouder LYNX Beleggen met een voorsprong Met LYNX als uw broker heeft u toegang tot het meest geavanceerde handelsplatform van Nederland. Gecombineerd met ons persoonlijke service en educatie heeft u alle tools om succesvol te beleggen. Kom langs bij onze stand en wij geven u graag een demonstratie van ons platform. Ons handelsplatform is zeer flexibel en eenvoudig in te richten naar uw persoonlijke handelsinteresses. De aanwezige medewerkers hebben een breed kennisniveau over alles wat de beurs te bieden heeft en vertellen u graag wat LYNX speciaal voor u kan betekenen. Actie LYNX zelf beleggen Iedereen die naar de LYNX stand komt en daar ter plekke zijn rekening opent ontvangt €200 transactietegoed die de eerste drie maanden na het openen van de rekening te besteden is. LYNX Vermogensbeheer biedt u de mogelijkheid om zeer gemakkelijk en zonder technische knowhow deel te nemen aan professionele automatische handelssystemen. Een computer die via algoritmes automatisch op de beurs belegt? Beleggen zonder dat er een vinger aan te pas komt? Waarschijnlijk heeft u recent weleens over de nieuwe trend op de beurs gehoord: beleggen via automatische handelssystemen. LYNX Vermogensbeheer geeft u de mogelijkheid om mee te doen met kwalitatief hoogwaardige automatische handelssystemen vanaf € 15.000. Op onze stand vertellen wij u hier graag meer over. Welke online broker kunt u het beste kiezen? In 2006 stonden Jeroen Kramer en Rogier Groen als particuliere belegger voor diezelfde keuze. Zij kwamen na grondig onderzoek tot de conclusie dat geen enkele Nederlandse aanbieder het totaalpakket kon bieden dat zij dachten nodig te hebben om succes te hebben op de beurs. In juli 2007 startte de eerste belegger bij LYNX met handelen. Binnen twee jaar wist LYNX ook naar België en Duitsland uit te breiden met in beide landen een eigen kantoor. Inmiddels is LYNX ook actief in Tsjechië, Finland en Frankrijk. Vorig jaar hebben we de 35.000ste rekening weten te openen en nog steeds komen er maandelijks steeds meer nieuwe klanten bij. LYNX blijft haar services en product uitbreiden, zo is begin dit jaar een nieuwe webtrader (LYNX Basic)  beschikbaar gesteld.  Kijk ook op onze website lynx.nl  ^  Standhouders                ^  Inhoud Morningstar - Geen beleggingsbeslissing zonder Morningstar standhouder Morningstar, Inc. is een toonaangevende leverancier van onafhankelijk beleggingsonderzoek. Onze missie bestaat erin goede producten te creëren die beleggers helpen hun financiële doelstellingen te verwezenlijken. Producten en diensten Wij bieden een uitgebreide waaier van internetproducten, software en producten in drukvorm voor particuliere beleggers, financieel adviseurs en institutionele cliënten over de hele wereld. Morningstar is een vertrouwde bron voor inzichtelijke informatie in een waaier van beleggingsdisciplines. Met activiteiten in 27 landen bieden wij momenteel gegevens over ongeveer 500.000 beleggingsproducten. Morningstar Nederland werd in 2000 in Amsterdam geopend en heeft zijn beleggingswebsite, morningstar.nl, in 2001 geïntroduceerd. Website De website www.morningstar.nl biedt toegang tot en objectieve informatie over fondsen die beschikbaar zijn voor verkoop aan particuliere beleggers in Nederland. Ook biedt de site onafhankelijke redactionele informatie van analisten en journalisten van Morningstar in Amsterdam en over de hele wereld.  ^  Standhouders                ^  Inhoud Voordegroei - Online platform standhouder Voordegroei is een online platform, dat groeiondernemers en investeerders samenbrengt. Voordegroei biedt ondernemers de mogelijkheid om buiten de banken om aan financiering te komen. Daarnaast biedt Voordegroei Investeerders de mogelijkheid om direct te investeren in Nederlandse groeibedrijven, gecombineerd met een aantrekkelijk rentepercentage!   Voor beleggers bieden wij: Gemiddeld rendement van  8% Maandelijkse uitkering Zorgvuldige screening Op onze stand kunt u informatie krijgen over deze nieuwe vorm van beleggen, antwoord krijgen op al uw vragen over crowdunding en kennis maken met de mensen achter Voordegroei! Voordegroei is een online platform, dat groeiondernemers en investeerders samenbrengt. Voordegroei biedt ondernemers de mogelijkheid om buiten de banken om aan financiering te komen. Daarnaast biedt Voordegroei Investeerders de mogelijkheid om direct te investeren in Nederlandse groeibedrijven, gecombineerd met een aantrekkelijk rentepercentage Website: https://www.voordegroei.nl/  ^  Standhouders                ^  Inhoud Theta Capital Management:  de hedge fund specialist en beheerder van het Legends Fund standhouder Er zijn in de wereld een handvol uitzonderlijke fondsbeheerders die hebben bewezen op de lange termijn consistent goede beleggingsresultaten te kunnen halen. Deze fondsen opereren veelal in de luwte en het is lastig toegang tot ze te krijgen. Bij Theta Capital richten we ons op het vinden van deze topbeleggers. Binnen het Legends Fund investeren we in een portefeuille van 11 fondsen die tot de meest afzonderlijke beleggers ter wereld behoren. Het unieke aan het Legends Fund is dat het door haar beursnotering voor iedereen toegankelijk is. Meer informatie vindt u op www.legendsfund.nl. Theta Capital Management is de grootste onafhankelijke hedge fund specialist van Nederland. Sinds onze oprichting in 2001 beheren wij hedge fund portefeuilles voor een aantal van Nederlands’ grootste family offices, stichtingen en instituten. In 2010 zijn we gestart met het Legends Fund. Wij zien uw graag bij onze stand waar portefeuillebeheerder Ruud Smets u alles over het Legends Fund kan vertellen. U kunt hier Legends Fund materialen verkrijgen en u aanmelden voor onze maandelijkse nieuwsbrief. Kijk voor meer informatie op onze website: www.legendsfund.nl  ^  Standhouders                ^  Inhoud HCC de vereniging standhouder Gezellig communiceren over uw hobby met andere liefhebbers! HCC brengt u in contact met mensen met dezelfde interesses, via een van onze vele groepen van enthousiaste hobbyisten. Als HCC-lid kunt u gratis bij een van deze groepen aansluiten (een paar groepen vragen een aanvullend bedrag), voor aansluiting bij meerdere groepen wordt een kleine vergoeding gevraagd. Daarnaast is er het HCC-webforum en zijn er vele activiteiten, met uiteenlopende onderwerpen, die door het hele land worden georganiseerd. Hulp! Problemen bij het computergebruik? HCC levert u de oplossing! Voor ondersteuning bij computerproblemen is er HCC!forums, een groot aantal cursussen op onze website en de telefonische helpdesk van HCC!hulp. Daarnaast zijn er nog tal van leden die andere leden helpen bij vragen over de digitale wereld. Informatie! HCC vertelt u alles over de digitale wereld! Via onze website en digitale nieuwsbrieven blijft u op de hoogte van alle ontwikkelingen in de computerwereld. Het Internetblad blad HCC! Webzine informeert en adviseert over digitale producten en diensten. PC-Active is het HCC verenigingsblad. PC-Active is exclusief voor leden van HCC, er kan geen los abonnement op PC-Active worden afgesloten. Wel is PC-Active verkrijgbaar in de losse verkoop. Snel uw lidmaatschap terugverdiend! Word nu lid en profiteer van veel voordeel! Profiteer van onderstaande voordelen en diensten en actuele aanbiedingen die het HCC-lidmaatschap biedt. De contributie voor het HCC-lidmaatschap heb je snel terugverdiend, het ledenvoordeel kan oplopen tot € 400,-! Vind alle voordelen, diensten en verdere informatie via de Lidmaatschappagina op de HCC site Deze info is van 15 maart 2016 voor meest recente informatie kijk op: http://www.hcc.nl  ^  Standhouders                ^  Inhoud Toegangsbewijzen Toegangsbewijs tot 66ste HCC Beleggen symposium Hoe te beleggen in turbulente tijden? HCC Leden Niet HCC Leden U kunt een ticket aanschaffen. Kosten: €15,- HCC leden hebben gratis toegang LET OP: Je kunt ook van onze aanbieding gebruik maken. Word nu lid van HCC!beleggen en betaal tot 1 april 2016 slechts €27,75, daarna €37,75  Naast alle info over beleggen krijg je als lid o.a. ook: 6x per jaar PC-Active magazine Heel veel voordeel: maandelijks wisselende superdeals + vast (collectief) voordeel Presentaties & workshops door het hele land Webinars: volg de presentaties vanuit huis! Hulp & advies : via de HCC!hulp helpdesk en het forum Verdieping via de Interessegroep HCC!beleggen Klik hier om uw ticket aan te vragen Klik hier om uw ticket aan te schaffen ^  Inhoud Locatie Het HCC Beleggen symposium wordt gehouden in Cultureel & Vergader Centrum H.F. Witte Henri Dunantplein 4 3731 CL  De Bilt Bekijk ligging >> Laat de route zien in een nieuw venster Voer je postcode in: ^  Inhoud * Informatie is bijgewerkt tot 15 maart 2016 - voor meest recente info kijk op onze website http://www.beleggersonline.nl | HCC beleggen Website | HCC beleggen Vacatures | Adverteren | Forum | Downloads  Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst. ^  Inhoud

25 maart 2016

Nieuwsbrief20160301

.. Maart 2016 66ste HCC Beleggen symposium                  "Hoe te beleggen in turbulente tijden?" Wel begrijpelijk, niet verstandig CoSA en Beleggen in turbulente tijden Honkvaste beheerders met een sterk track record bestaan Gaat het hedge funds lukken te profiteren van de onrust? Beleggers moeten over de grens gaan beleggen Technische of fundamentele analyse in turbulente tijden? Beleg in aandelen die profiteren van de huidige turbulentie op de oliemarkten Actief worden binnen onze vereniging .. 66ste HCC Beleggen symposium "Hoe te beleggen in turbulente tijden?" Bron:  HCC Beleggen Inschrijving geopend We kennen een turbulente start van het beleggingsjaar. Op het komende 66ste symposium zal deze turbulentie de rode draad zijn. Moet u, zoals een van de bekende beleggingsadviseurs recent aanbeval, alles in cash stoppen of moet u juist vasthouden aan u beleggingsplan? Moet u iets geheel nieuws toevoegen aan u beleggingen zodat u een grotere diversificatie krijgt? Op deze en andere zaken zullen de sprekers, elk vanuit hun eigen invalshoek, ingaan. Ze spreken over de markt turbulentie en op manieren hoe daar mee om te gaan. Door een  diversiteit van sprekers zult u met een groot aantal, vaak van elkaar verschillende, ideeën naar huis gaan. U kunt deze dan zelf direct, afhankelijk van u eigen situatie, inpassen en toepassen in u beleggingen. Daarnaast zijn er zoals altijd ook weer een groot aantal leveranciers aanwezig die u graag wegwijs maken in de door hun geboden diensten. De locatie is verder goed geschikt om de door u in de loop van de jaren opgedane contacten aan te halen en nieuwe contacten te leggen. Kortom, zorg dat je er op 2 april bij bent; het belooft een leuke dag te worden! Sprekers o.a.: Kevin Heerema  Ishares Nederland over het bouwen van een portfolio met ETFs Ruud Smets Theta Capital over hoe hedgefunds in een portefeuille passen Johan Biesjos Milestone crowdfunding fonds over de mogelijkheden van een beleggingsfonds in crowdfunding voor uw portfeuille Niels Faassen Morningstar over hoe een nieuwe rating u kan helpen in uw fonds selectie Aat Schornagel   over hoe het gebruik van opties u kan helpen in het verbeteren van uw risico profiel Hendrik Oude Nijhuis Kingfisher Capital over hoe vaule investing een belangrijk onderdeel van uw portfolio kan zijn Mark Thijms/ Ton Straver Lynx vermogensbeheer over hoe hun vermogensbeheer optie een element van de portefeuille kan uitmaken HCC beleggen Tevens is er een algemene leden vergadering van HCC Beleggen Inschrijven Bent u HCC Lid klik hier  Bent u nog geen HCC Lid klik hier ^  Inhoud Wel begrijpelijk, niet verstandig Bron:  Hendrik Oude Nijhuis In een eerdere ‘HCC Beleggen’-nieuwsbrief heb ik er al eens op gewezen: value-aandelen presteren al een hele tijd relatief slecht. Het jaar 2015 vormde daarop zeker geen uitzondering... Een beperkt aantal aan het begin van 2015 al dure aandelen werd afgelopen jaar nog fors duurder. Dat geldt met name voor de zogeheten 'FANG'-aandelen. FANG staat voor Facebook, Amazon, Netflix en Google (tegenwoordig heet dit laatste bedrijf overigens Alphabet). Hieronder treft u het rendement in 2015 van deze vier aandelen aan. En tussen haakjes de huidige koers/winst-verhouding: Facebook +34% [81] Amazon +118% [428] Netflix +134% [319] Google +47% [30] Wat presteerde niet goed? Grondstofaandelen in het algemeen en olieaandelen in het bijzonder presteerden afgelopen jaar erg slecht. Opvallend aan het afgelopen jaar was ook dat veel bekende value-beleggers qua rendement sterk achterbleven bij de S&P 500. Dat is des te opmerkelijker wanneer u weet dat deze value-beleggers veelal niet of nauwelijks in grondstof- en olieaandelen hadden belegd. Hieronder treft u het rendement in 2015 aan van verschillende bekende value-beleggers: Bill Ackman (Pershing Square Holdings) -20,5% Bruce Berkowitz (Fairholme) -11,5% Carl Icahn (Icahn Enterprises) -15,1% David Einhorn (Greenlight Reinsurance) -20,1% Joel Greenblatt (Gotham Enhanced Return) -11,4% Mario Gabelli (Gabelli Value) -9,5% Warren Buffett (Berkshire Hathaway) -12,1% Hendrik Oude Nijhuis Auteur, oud bestuurslid HCC Beleggen en BSC Duitenberger. Oprichter Warrenbuffet.nl Hendrik Oude Nijhuis heeft Management, Economics & Law aan de Universiteit Twente gestudeerd en heeft zich jarenlang verdiept in de strategieën van ‘s werelds beste beleggers. Zijn bestseller over Warren Buffett is via de website http://www.warrenbuffett.nl/ gratis beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen. Al deze bekende value-beleggers behaalden de voorbije decennia een meer dan uitstekend rendement. Maar afgelopen jaar dus niet. Allemaal bleven ze 10% tot 20% achter bij de S&P 500 (deze brede beursindex steeg afgelopen jaar 1,4%). Is verbetering in zicht? Van het gespreid in value-aandelen beleggen mag zoals u waarschijnlijk wel bekend is op termijn een bovengemiddeld rendement verwacht worden. Maar niet ieder jaar levert deze strategie een bovengemiddeld rendement op. Afgelopen jaar was daarvan een voorbeeld. Ook in 1973, 1980, 1991, 1999, 2003 en 2009 waren value-aandelen sterk achtergebleven. Maar telkens volgde een herstel waarbij value-aandelen in de 24 maanden die volgden heel sterk presteerden, zowel absoluut als relatief gezien. Voor meer inzicht in eerdere periodes waarin value-aandelen slecht presteerden en het erop volgende sterke herstel van value-aandelen verwijs ik graag naar een recente studie van John Alberg and Michael Seckler hieromtrent: http://www.advisorperspectives.com/articles/2016/02/01/now-is-the-time-for-value-to-outperform-growth Een belangrijke reden voor het feit dat value-beleggen op langere termijn zo goed werkt is dat deze strategie juist niet ieder jaar werkt. Een strategie die 'altijd' werkt gaat op de beurs al heel snel aan eigen succes ten onder. Bij een strategie die soms werkt en soms niet is de kans veel groter dat beleggers tussentijds gedesillusioneerd raken en afhaken. Dat is begrijpelijk, maar niet verstandig. ^  Inhoud CoSA en Beleggen in turbulente tijden Bron:  Hcc Beleggen CoSA-werkgroep In eerdere artikelen hebben we besproken dat onze werkgroep zich ten doel stelt op basis van een brede set van criteria aandelen te selecteren die interessant zijn voor de belegger. Daarbij onderscheiden we op dit moment twee categorieën aandelen: KoersGroei-aandelen en DividendGroei-aandelen. Later zullen we nog een derde categorie nl. DividendHerbeleggen toevoegen. Op dit moment volgen we 106 Europese aandelen en 376 aandelen genoteerd in de VS. We streven naar een uitbreiding van dit bestand met minstens 50 Europese dividendaandelen. Welke rol kan onze advisering spelen in de turbulente tijden die we nu op de beurzen meemaken? We merken daarover allereerst op – waarschijnlijk voor de lezer van deze Nieuwsbrief ten overvloede - dat goed beleggen meer inhoudt dan het kiezen van aantrekkelijke aandelen. Zaken als AssetAllocatie, Moneymanagement en Risico beheersing zijn eveneens essentieel voor het behalen van goede resultaten. Wij zijn echter van mening dat het buiten onze specifieke deskundigheden valt om diepgaand op deze onderwerpen in te gaan. We nemen aan dat in deze Nieuwsbrief andere schrijvers deze onderwerpen zullen behandelen. We merken echter wel op dat het verkeerd is om bijvoorbeeld pas te gaan nadenken over risicobeheersing op het moment dat je met turbulenties wordt geconfronteerd. Juist als de beurzen zich rustig en schijnbaar voorspelbaar gedragen is het zaak om te bepalen welke risico’s je kunt (ver)dragen. Je bereidt je dan goed voor op koersdalingen die zich op enig moment zullen voordoen. Verschillen tussen KoersGroei(KG) en Dividendgroei(DG) aandelen Allereerst merken we op dat wij het kopen van aandelen beschouwen als een investering voor de lange termijn. Denk daarbij aan een periode van tenminste 5 jaar. In die periode moet je opgaande en dalende markten verwachten, maar de geschiedenis leert dat kwaliteitsaandelen op de lange duur een aantrekkelijk rendement bieden. De NAIC-methode wordt reeds 60 jaar toegepast en heeft een goed trackrecord. Uitgaande van wat het doel is van het beleggen, wordt bepaald welk deel van het te beleggen kapitaal geïnvesteerd zal worden in aandelen en is het verstandig nader te bepalen hoe de investeringen verdeeld zullen worden over KG- en DG-aandelen. KG-aandelen zijn gevoeliger voor koersvariaties, maar daar staat tegenover dat deze aandelen op de (middel)lange termijn gemiddeld een hoger rendement leveren. Het rendement van een investering in KG-aandeel wordt bepaald door de actuele koers te vergelijken met de aankoopkoers. DG-aandelen hebben een andere karakteristiek. Zij zijn minder gevoelig voor koersfluctuaties en indirect risicomijdend daar de uitkerende bedrijven door hun dividendbeleid de aandeelhouders beter en langer aan zich binden. Bovendien is het uitkeren van periodieke dividenden voor aandeelhouders het meest betrouwbare signaal over het welzijn van een bedrijf en het gevoerde beleid, betrouwbaarder dan de winst per aandeel(WpA) bijvoorbeeld. Het rendement van DG-aandelen wordt bepaald door de netto dividendopbrengsten daar deze uitsluitend worden gerelateerd aan de aankoopkoers en derhalve niet afhankelijk zijn van later negatief of positief koersverloop. Een belangrijk verschil tussen KG-en DG-beleggen is, dat bij koop van DG-aandelen ten behoeve van het verkrijgen van extra inkomsten door dividenduitkeringen, primair gelet wordt op dividendgroei en minder op koersgroei, terwijl bij KG-aandelen primair  gelet wordt op koersgroei en minder op dividenduitkeringen. Het maakt daarom DG-aandelen minder kwetsbaar in turbulente tijden. Afhankelijk van de eigen risico gevoeligheid is het raadzaam om te bepalen welke verdeling over KG- en DG-aandelen acceptabel is. Maar daarbij spelen natuurlijk meer factoren mee: Hoe ver ligt je beleggingshorizon, wil je extra inkomsten uit de belegging in aandelen e.d. Kansen voor Langetermijn belegger tijdens recessieachtige perioden De analyses van CoSA zijn voor wat betreft KG-aandelen gebaseerd op de NAIC-methode, besproken in een eerder artikel. Een van de ratio’s die aangeeft of een aandeel koopwaardig is, is de Winst/Verlies-verhouding(W/V). Deze ratio moet groter dan 3 zijn, wil een KG-aandeel koopwaardig zijn. Dan is de winstverwachting dus 3 keer groter dan de ‘kans’ op verlies. In recessieachtige perioden kan de Langetermijnbelegger hiervan profiteren door de lage instapkoersen die dan voorkomen. M.a.w. de NAIC-methode verhoogt de koopwaardigheid middels de W/V-verhouding. Samenvatting Wat in turbulente tijden de beste wijze van beleggen is, is bij lange termijn beleggen vooral een kwestie van hoe risicobestendig of risicomijdend een belegger persoonlijk is. Omdat het bij DG-beleggen vooral gaat om dividenduitkeringen die niet worden beïnvloed door positieve en negatieve koersen zolang het bedrijf kwalitatief goed is, is dat de beste manier vanwege de hiervoor aangegeven impliciete risicobeperking. Risicobestendige beleggers die de tijd hebben om de storm uit te zitten kunnen KG-aandelen aanhouden vanwege de hogere netto opbrengst. Werkgroep CoSA Onze werkgroep telt op dit moment drie leden. Dat is strikt genomen te weinig om de reguliere werkzaamheden uit te voeren en de ambities voor uitbreiding van onze advisering en service waar te maken. We zijn dan ook op zoek naar enthousiaste mensen die de werkgroep mee willen versterken. Indien u overweegt een bijdrage te leveren dan verzoeken we u contact op te nemen met onze voorzitter. Hij geeft graag een nadere toelichting. Zie zijn email genoemd in de volgende alinea. Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina (klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter: Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling. ^  Inhoud Honkvaste beheerders met een sterk track record bestaan Bron:  Jeffrey Schumacher cfa, Morningstar, Jeffrey Schumacher CFA, Senior Fondsanalist bij Morningstar Benelux na zijn opleiding aan de VU Amsterdam en het behalen van het certificaat Chartered Financial Analyst (CFA) aan het CFA Institute is hij vanaf juni 2011 als Senior Fund Analyst werkzaam bij Morningstar. Daavoor  was hij van 2006 tot 2009 werkzaam bij Theodoor Gilissen Bankiers als Equity/Commodity Analyst en aansluitend tot juni 2011 werkzaam als Vermogensbeheerder Services / Fund Trading bij SNS Securities. Beleggen is een zaak van de lange termijn, maar fondsmanagers zitten gemiddeld slechts vier jaar op hun plek. Toch zijn er fondsen met beheerders die een lange staat van dienst hebben. En dat loont, blijkt uit enkele voorbeelden. Beleggen is voor de lange termijn. Dat betekent dat u uw beleggingsfonds selecteert met de verwachting dat het fonds over een volledige marktcyclus (5-10 jaar) beter presteert dan concurrenten en/of de benchmark. U rekent uw fondsbeheerder dan ook af op de gerealiseerde langetermijnprestaties. Uit data van Morningstar blijkt echter dat de gemiddelde fondsbeheerder slechts 4 jaar op zijn plek zit. Dat geeft een beheerder relatief weinig tijd om zijn strategie te laten werken en zijn kwaliteiten aan te tonen. Managerwissel leidt tot kortetermijnhandelen Daarnaast werkt het ook bij beleggers kortetermijnhandelen in de hand, want iedere managerwissel is een reden om het fonds grondig te analyseren en te kijken wie de nieuwe beheerder wordt en in hoeverre het beleggingsproces onder de nieuwe manager verandert. Het zou goed kunnen dat u minder vertrouwen heeft in de nieuwe beheerder of dat het fonds zodanig van strategie verandert, dat het niet meer in uw portefeuille past. Het verkopen van de positie is dan een logisch gevolg, waarmee de langetermijngedachte van beleggen eveneens overboord gaat. Meerwaarde door lange staat van dienst Er zijn echter ook beleggingsfondsen waarbij de beheerder een lange staat van dienst kan overleggen, en die tevens zijn meerwaarde op de lange termijn heeft aangetoond. Wanneer we in de Morningstar database de fondsen eruit filteren waarvan de langstzittende beheerder minimaal 10 jaar aan het roer van het fonds staat, waarbij het fonds op zowel 5- als 10-jaars rendementen tot de beste 20 procent van zijn categorie behoort en een positieve Morningstar Analyst Rating heeft, dan komen er een aantal interessante fondsen naar boven. Deze fondsen bewijzen dat het loont om voor een langdurige periode dezelfde fondsmanager te hebben die een langetermijnaanpak hanteert: Invesco Invesco Pan European Structured Equities beschikt over een Silver rating en vijf sterren. Het fonds verslaat over 5 jaar gemeten 98 procent van zijn concurrenten en over 10 jaar 99 procent. Michael Fraikin is sinds juni 2002 de beheerder en wordt sinds 2007 bijgestaan door Thorsten Paarmann. Het systematische proces en de beperkte volatiliteit zijn volgens Morningstar de grootste kracht van het fonds. Het fonds is dankzij de uitstekende prestaties een van de finalisten voor de Morningstar Award 2015 in de categorie Aandelen Europa. Vontobel Vontobel Emerging Markets is al jaren een van Morningstar’s favoriete beleggingsfondsen voor opkomende markten. Ook dit fonds combineert een Silver rating met vijf sterren. Sinds 1997 staat dit fonds onder leiding van Rajiv Jain. Over vijf jaar gemeten laat het 99% van zijn concurrenten achter zich en in de afgelopen 10 jaar 96 procent. In de moeilijke jaren voor opkomende landen (2008, 2011-2015 m.u.v. 2013) heeft dit fonds zijn toegevoegde waarde bewezen. De focus op degelijke, stabiel groeiende bedrijven en een voorkeur voor defensieve namen heeft dit fonds geen windeieren gelegd. Comgest Comgest Growth Europe is ook een voorbeeld van een fonds dat dankzij een ervaren en stabiel team uitstekende langetermijnresultaten heeft behaald. Laurent Dobler, Arnaud Cosserat en Franz Weis hebben meer dan 25 jaar ervaring en werken meer dan 10 jaar samen. De gedisciplineerde zoektocht naar kwaliteitsgroei aandelen die uitmondt in een geconcentreerde, met overtuiging beheerde portefeuille, heeft over 5 jaar gemeten 98 procent van de categoriegenoten verslagen en 93 procent op een 10-jaars horizon. Het fonds is volgens Morningstar een van de beste in zijn categorie en heeft een Gold rating en vijf sterren. Templeton Als er een fonds is waarvoor beleggers een langere horizon moeten hanteren, dan is het wel Templeton Global Bond. Dit door Michael Hasenstab beheerde obligatiefonds deinst er niet voor terug om significante tegendraadse posities in te nemen. Ierse en Hongaarse obligaties tijdens het dieptepunt van de eurocrisis en Oekraïense obligaties in 2014 zijn voorbeelden van risicovolle posities die het fonds aangaat. Dit kan betekenen dat het fonds op korte termijn achterblijft, maar op de langetermijn heeft Hasenstab met zijn gedurfde positionering veel waarde gecreëerd. Over vijf jaar gemeten verslaat het 87 procent van zijn categoriegenoten, tegenover 96 procent over een 10-jaars horizon. Het fonds heeft een Silver rating en vijf sterren. De onderstaande tabel geeft een overzicht van de fondsen die aan de gestelde criteria voldoen: ^  Inhoud Gaat het hedge funds lukken te profiteren van de onrust? Bron:  Ruud Smets, Theta Capital Management  Ruud Smets Portfolio manager, Theta Capital Management B.V. Ruud is sinds 2005 werkzaam bij Theta als portfolio manager van de hedge fund mandaten. Ruud heeft een brede beleggingsachtergrond met een specialisatie in hedge funds. Voordat Ruud de overstap naar Theta maakte, werkte hij bij NIBC en FundPartners. Ruud heeft Master diploma’s in Investment Theory en Information Technology, beide van Tilburg University. Ruud is sinds 2002 een Chartered Alternative Investment Analyst (CAIA).              http://www.legendsfund.nl/ 2014-2015 was niet de periode voor hedge funds om zich te onderscheiden Het is de laatste jaren niet gemakkelijk geweest voor hedge funds om onderscheidende rendementen te behalen. De liquiditeit die centrale banken in het systeem pompten vond zijn weg in steeds speculatievere beleggingen op zoek naar dat kleine beetje extra rendement. Voor beleggers met een goed oog voor waarderingen niet interessant, maar shorten was tegelijkertijd een gevecht tegen de centrale banken en daardoor een pijnlijke strategie. In de periode 2014-2015 behaalde het Legends Fund, dat investeert in een selectie van de meest vooraanstaande hedge funds, dan ook slechts een totaal rendement van 4.20%. Dit was weliswaar wat beter dan de 2.78% voor wereldwijde aandelenmarkten, maar bleef verre van de hoge rendementen die deze sterbeleggers in het verleden wisten te behalen. Een periode om ongelukken te voorkomen Met het afbouwen van de monetaire verruimingsoperaties in de Verenigde Staten en de sterke dalingen van grondstoffenprijzen sijpelt de liquiditeit nu weer langzaam uit het systeem (zie plaatje beneden) en dat laat een spoor van vernieling achter. Zo hebben inmiddels de verliezen in kredietmarkten ertoe geleid dat een aantal fondsen hun deuren moesten sluiten omdat ze niet konden voldoen aan de onttrekkingsaanvragen van hun beleggers die met dagelijkse ‘liquiditeit’ participeerden. Waar zagen we dit eerder… En de pijn blijft niet beperkt tot de kredietmarkten. We hebben in deze periode ook een enorme daling gezien in olie en andere grondstoffenprijzen, in de aandelenprijzen van daaraan gerelateerde bedrijven, in de valuta en aandelenmarkten van opkomende landen, in value aandelen en segmenten van de markt waar twijfel is ontstaan over de groeimogelijkheden zonder de beschikbaarheid van goedkope leningen. Figure 1 wereldwijd FX reserves piekten in 2014 toen de US Fed begon met ‘tapering’ en grondstoffenprijzen daalden Hedge Funds kunnen hiervan profiteren Het zijn dit soort bewegingen en de beleggerspaniek die ze veroorzaken die de toekomstige rendementen in zich dragen voor de geduldige belegger met een gedisciplineerd beleggingsproces. En de meest succesvolle onder dit soort beleggers werken typisch vanuit een hedge fund structuur. Met hun vrije mandaten hebben hedge funds niet dezelfde beleggingsdruk als long-only beleggers die een benchmark volgen en zijn ze in een positie om juist contrair beleggen. Wel is het goed zoeken naar de selecte groep hedge funds die de forse vergoedingen daadwerkelijk verdienen. Het Legends Fund investeert in 11 van de meest vooraanstaande hedge funds. Zoals de naam doet vermoeden bestaan deze fondsen al lang (gemiddeld 18 jaar) en hebben ze zich lange tijd onderscheiden (gemiddeld 2x het rendement van aandelen met de helft van de volatiliteit). Ze beheren in de eerste plaats hun eigen geld, en laten slechts selectief externe beleggers toe, meestal vanaf minimumbedragen van USD 5-10miljoen. Het Legends Fund heeft toegang tot deze fondsen en stelt middels haar beursnotering kleinenere beleggers in staat mee te beleggen in deze interessante beleggingscategorie. ^  Inhoud Beleggers moeten over de grens gaan beleggen Bron:  Ronald Kok, Analist.nl Ronald Kok (RBA)  Financieel analist, entrepeneur en uitgever van o.a. Analist.nl Na zijn economie opleiding aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, VBA aan de VU  Universiteit van Amsterdam bleef hij zich verder specialiseren w.o. EFFAS , en  focust hij zich nu vooral op financiële analyse en de praktische toepasbaarheid van beleggingsstrategieën. Zijn aandachtsgebieden zijn vooral de Amerikaanse en Europese aandelen. Daarnaast focust Ronald zich ook op derivatenstrategieën, asset-allocatie en risicomanagement. Helaas zien wij nogal altijd een enorme ‘home-bias’ bij onze lezers. Het zijn nog maar al te vaak de Nederlandse aandelen zoals TomTom, ING en Shell die het populairste zijn bij de Nederlandse beleggers. Bij onze Belgische site Analist.be zien we dat uiteraard de Belgische hoofdfondsen zoals KBC en AB Inbev veel bekeken worden maar toch ook dat de Belgische beleggers meer naar de internationale aandelen kijken dan wij. Hogere risico’s en minder kansen Anno 2016 is het in onze ogen eigenlijk al jaren krankzinnig dat de Nederlandse belegger voornamelijk naar de aandelen van het Damrak blijft kijken. De Nederlandse belegger dupeert hiermee direct zijn portefeuille door zo een hoger risico te krijgen; want hij spreidt immers minder door vooral aandelen van 1 beurs te kopen. Maar daarnaast beperkt hij zijn beleggingsuniversum enorm en mist hij dus veel ondergewaardeerde aandelen. U kunt dit zien als de voetbalmarkt: Nederlandse clubs kopen ook niet alleen Nederlandse voetballers en kijken ook over de grenzen. Het is onze ogen bizar dat de Nederlandse beleggers hier nog zo schuw/kortzichtig mee zijn. 10 jaars rendementen Europese en Amerikaanse aandelen (excl. dividenden) De bovenstaande grafiek toont de rendementen van bijna alle Amerikaanse, Europese en Russische aandelen per land gelijk gewogen over de afgelopen 10 jaar. Via het gelijk wegen van de rendementen tellen alle aandelen dus evenveel mee. Kleinere aandelen wegen dus even zwaar als hele grote. Dit is natuurlijk enigszins arbitrair maar anderzijds biedt een kapitaalsgewogen index zoals de AEX-index of de S&P 500 ook een zeer krom beeld. Zo wegen bij de AEX-index de 3 aandelen Shell, ING en Unilever enorm zwaar en de overige 22 een stuk minder. Dito geldt voor de S&P 500 waarbij 20 aandelen de hele index domineren. Nederlandse aandelen afgelopen 10 jaar slechter dan bankrekening Door het gelijk te wegen van de aandelen zijn we in onze ogen wat realistischer bezig. We zien in de grafiek dat de Nederlandse aandelen over de afgelopen 10 jaar gemiddeld 2,05 procent in totaal hebben opgeleverd. Op jaarbasis is dit dus een fractioneel rendement dat nog veel minder is dan wanneer u uw geld op de bank had gezet. Wij moeten onderkennen dat dit in het beleggingswereldje ‘not done’ is om te zeggen maar het is wel de waarheid. Het gemiddelde rendement van het internationale aandeel lag over de afgelopen 10 jaar op een plus van 22,4 procent. Sterke plussen zien we vooral in Scandinavië en in het bijzonder Rusland. Uiteraard moeten we vermelden dat dit de rendementen zijn voor valuta-correcties. Maar aangezien valutaschommelingen uiteraard ook in uw voordeel kunnen zijn hebben we hier niet voor gecorrigeerd. Forse verliezen zien we bij de Griekse, Oekraïense, Spaanse en Italiaanse aandelen. Om beleggers minder schuw te maken en meer bekend te maken met de voordelen van het over de grens beleggen organiseren wij diverse seminars in het land. Wij houden de seminars op maandagavond 7 maart in De Bilt, donderdagavond 17 maart in Assen en donderdagavond 31 maart in Best. Wij behandelen dan vooral het gebruik van aandelen- en optiescreeners, de ins- en outs van indexbeleggen het schrijven van gedekte callopties. Zie voor meer informatie op onze seminar pagina op Analist.nl U kunt zich voor de seminars aanmelden door te mailen naar seminars@analist.nl. ^  Inhoud Technische of fundamentele analyse in turbulente tijden? Bron:  Ben van den Anker De strijd tussen fundamentele en technische analyse heeft voor- en tegenstanders diep ingegraven in de stellingen. Kort en simpel gezegd; technische analyse onderzoekt bewegingen van de prijs van een onderliggende waarde en gebruikt deze data om toekomstige bewegingen te ‘voorspellen’. Fundamentele analyse onderzoekt economische indicatoren gerelateerd aan de onderliggende waarde. De ravage die we in de laatste maanden meemaken kent zijn gelijke niet en zowel fundamentele als technische analisten worstelen met de interpretatie. Aandelen van Deutsche Bank bijvoorbeeld noteerden op vrijdag 5 februari €15.46 euro; dinsdag 9 februari 13.09. Een daling van ruim 15% op de meest ongunstige ‘spread’. De volgende dag steeg de koers ruim 18%. Op 10 februari werd €15.43 bereikt, waarna op 11 februari de €13.14 aangeraakt werd. Een daling van ruim 14%. Nu geloof ik veel, maar niet dat er binnen een vijftal handelsdagen zoveel fundamenteels veranderd dat het een waardestijging en waardedaling en waardestijging ….van een bedrijf van meerdere miljarden verklaart…. Dat het aandeel zich gedurende deze vijf handelsdagen uiteindelijke weer rond de beginwaarde stond helpt het geloof in de fundamentals ook niet. Ben van den Anker (1976) is schrijver / columnist en lid centrale directie aan het Candea College Hij heeft zijn PhD in Business & Management tijdens een negenjarig verblijf in Zuidoost Azië aan de International Graduate School of Business (University of South Australia) behaald. Hij is auteur van het boek The perceived role of Host Country Nationals in Expatriate Adjustment (2010, Ben van den Anker). Zijn onderzoek richt zich met name op de rol van cross-culturele interactie in het functioneren van expatriates. Daarnaast is hij voor de International Business Review revisor voor wetenschappelijke artikelen op het snijvlak business en management. Nu zijn er redenen te vinden waarom de koers plotseling steeg (aangekondigde aankoop eigen obligaties onder par), maar veel onrust (het ‘jo jo-en’) blijft onverklaarbaar. De markt blijft veel onzekerheid zien, ondanks gematigd positieve macro-economische signalen. De groei in de Eurozone houdt volgens het CBS aan en rechtvaardigt de chaos op de beurzen niet. Hetzelfde kan voor de groei in de U.S. en U.K. gezegd worden1). De arbeidsmarkt bevindt zich aan onze en de andere kant van de oceaan nog niet aan de grenzen van het mogelijke en groeit jaarlijks. Kortom, alhoewel het allemaal wat minder met de groeivooruitzichten gaat, zie ik een recessie nog niet aankomen. Als een ‘fundamentalist’ zijn er in deze turbulente tijden een aantal technische indicatoren die mogelijk van waarde kunnen zijn voor korte termijn trades. Een tweetal indicatoren laat ik hier kort de revue passeren. De On Balance Volume indicator registreert momentum en gebruikt volume om wijzigingen in de prijs te voorspellen. In 1963 werd de theorie ontwikkeld door Joe Granville in zijn boek ‘Granville’s New Key to Stock Market Profits’. Het idee erachter is simpel; wijzigingen in volume zijn een voorbode voor prijswijzigingen (conform de economische wet van vraag en aanbod). De OBV is gelijk aan de vorige dag als de koers niet wijzigt t.o.v. voorgaande dag. Bij stijgende koersen wordt het OBV van de vorige dag plus dagvolume gebruikt. Hetzelfde geldt bij dalende koersen. Bij stijgende koersen (accumulatie) stijgt de OBV, bij dalende koersen (distributie) daalt de OBV. Het kunstje zit er dan in divergentie tussen OBV en de prijs te observeren om hiermee prijsbewegingen te voorspellen. Nu zal dit voor de lange termijn belegger niet zo relevant zijn, maar OBV in combinatie met andere technische indicatoren kunnen een duidelijke indruk geven van koop- en verkoopdruk. Een tweede interessante momentum indicator is de Relatieve Sterkte Index. De slotkoers van iedere dag wordt vergeleken met de slotkoers van de vorige dag. Het verschil tussen de koersen wordt opgeteld en de som van deze stijgingen gedeeld door het aantal dagen van de berekening2). De RSI wordt op een schaal van 0 – 100 afgebeeld, waarbij banden geplaatst worden op 30 en 70. Als de RSI boven de 70 staat wordt aangenomen dat het aandeel overgewaardeerd is (overbought) met kans dat het aandeel gaat dalen. Dit geldt omgekeerd voor waarden onder de 30. Onderstaande grafiek demonstreert dit principe (in rood) bij het valutapaar GBP/USD. Bron: http://www.markets.com/nl/education/technical-analysis/math-indicators.html    Nadelen zijn dat volumes geen rol in de berekening spelen, net zoals de spread. De werkelijkheid is dus ook bij dit model complexer. De Money Flow Index kan hier wellicht uitkomst bieden; zowel prijs als volume worden ingezet om koop- en verkoopdruk te bepalen. Een combinatie van RSI en OBV biedt echter ook meer ‘diepte’. Moraal van het verhaal; het kan interessant zijn te onderzoeken welke waarde een ‘mariage’ van technische en fundamentele indicatoren heeft om deze complexe wereld (op kortere termijn..) te begrijpen. Alhoewel 2016 de slechtste beursstart ooit wordt genoemd3), biedt deze turbulentie tegelijk kansen om meer aandelen voor minder geld aan te schaffen. Misschien is deze jaarstart dan zo slecht nog niet…. 1) http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/macro-economie/publicaties/artikelen/archief/2016/groei-economie-eurozone-q4.htm 2) RSI: 100 – (100 / 1+RS) 3) http://www.rtlnieuws.nl/economie/home/slechtste-start-van-de-beurs-ooit ^  Inhoud Beleg in aandelen die profiteren van de huidige turbulentie op de oliemarkten Bron:  Gerard Jager / AdvanceBeleggen.nl Vopak (gunstige jaarcijfers 2015 en vooruitzichten in 2016) Euronav (idem plus 14,3% dividend rendement) Investeren in oliefondsen is geen defensieve aandelenbelegging meer bij de huidige lage olieprijs. Dat geldt ook voor de meeste oliegerelateerde fondsen. De oorzaken zijn bekend. Positieve uitzonderingen zijn er ook. Waarom en voor welke fondsen precies? De tankersector doet op dit moment aan “slow steaming”. Dat gebeurde ook al in de jaren 2011 tot 2014 toen er een forse overcapaciteit was. Twee voordelen. Langzamer varen leverde brandstofbesparing op. Bovendien was er daardoor minder overcapaciteit. Op dit moment gebeurt dat weer maar om een andere reden. Deze keer op verzoek van hun klanten – de grote oliemaatschappijen -  die de schepen gebruiken om hun enorme hoeveelheden aangeboorde olie zo lang mogelijk op te slaan bij de huidige lage olieprijs, in de verwachting om bij latere aflevering er meer geld voor te ontvangen. De WTI oliefutures  doen op dit moment “contango”. Dat wil zeggen, de prijzen voor levering later dit jaar zijn hoger dan de leveringen op korte termijn. Zo doen de april futures $ 32,84 , de mei futures  34,65 , november: $ 39,04 en de februari 2017: $ 40,38 Opslag van olie speelt ook Vopak, met haar vele opslagterminals wereldwijd, in de kaart. De vorige week gepubliceerde resultaten over 2015 overtroffen de verwachtingen van analisten. Vooral de goede bezetting in Azië en Zuid Amerika was een verrassing. Ook voor 2016 is Vopak positief gestemd. Zo verwacht zij onder meer een bezettingsgraad die hoger is dan 90%. (in 2014 en 2015 resp. 88 en 92%). Het dividend over 2015 wordt verhoogd van € 0,90 naar € 1,- . Vopak hoopt ook te profiteren van het in december opgeheven exportverbod op Amerikaanse olie. Over 2015 steeg de omzet van Vopak met 5% tot 1,386 mrd euro. De nettowinst nam met 11% toe tot 325,2 mln euro dankzij krachtig winstherstel in het vierde kwartaal. Na een periode van teleurstellingen in de jaren  2014 en 2015 als gevolg van opgetreden verzadiging in tankopslag in Europa en Azië, zouden beleggers vanaf heden wel eens de nodige  fantasie kunnen zien in het aandeel Vopak. Naar mijn oordeel zou de koers bij een beetje vraag naar het aandeel in de loop van dit jaar  terug kunnen keren naar de vorige top van 55 euro van begin 2015. Dat is een plus van 33%. Euronav: 80% van de winst wordt uitgekeerd; dividendrendement 14,3% Op 16 februari kopte Het Financieele Dagblad:  “Europa wil af van dominantie Gazprom bij import van gas”. EU-lidstaten zouden elkaar moeten gaan helpen bij grote schommelingen in vraag en aanbod van gas. Natuurlijk is daar veel voor te zeggen. Sterker nog, eigenlijk wil Europa niet meer afhankelijk zijn van de grillen van president Poetin. Eerder geplande aanleg van pijpleidingen van Rusland naar Europa staan voor een groot deel op de tocht. Turkije is al helemaal geen vriend meer van Rusland. Alternatief: import van olie en gas uit andere landen in de wereld. Daar heb je dan wel veel tankers voor nodig. Het Belgische Euronav bezit liefst  56 grote schepen, waarvan twee (VLCC giganten) in aanbouw. Ook Euronav doet op dit moment aan “slow steaming”, zoals hierboven beschreven. Gunstig voor de inkomsten voor deze rederij. Evenals Vopak publiceerde Euronav goede vierde kwartaalcijfers (op 28/1). De rederij voorziet ook in 2016 flinke fluctuaties in de tarieven van olietankers, maar per saldo zeer winstgevend. Als gevolg van de aankoop van nieuwe schepen steeg de omzet van Euronav van 474 mln dollar over 2014 naar 846 mln  over 2015.  De nettowinst kwam uit op 350 mln dollar over 2015 versus 46 mln verlies in 2014. Op 26 januari heeft Euronav 500.000 eigen aandelen ingekocht tegen een koers van € 9,53 en sluit de kans niet uit hiermee door te gaan in de toekomst. Advies: kopen zodra de koers uitgebodemd is. Wel met de kanttekening dat het hier om een speculatiever aandeel gaat dan Vopak. ^  Inhoud Actief worden binnen onze vereniging Bron: Redactie HCC Beleggen De HCC Beleggen organiseert een aantal activiteiten. De bekendste activiteiten die wij organiseren zijn de beleggerssymposia, die we tweemaal per jaar houden in De Bilt, de regiogroepen en deze nieuwsbrief. Een toenemend aantal mensen wil ook aktief meedoen. En dat Kan. Voor de organisatie van onze symposia zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die een bijdrage willen leveren aan de totstandkoming hiervan. Het is niet alleen leuk om dergelijke evenementen te organiseren, maar het is ook een ideale gelegenheid om je netwerk uit te breiden met interessante contacten. -- Redactieleden gezocht -- Voor de nieuwsbrief en de website zijn wij dringend op zoek naar mensen die het aandurven een column, een  artikel of een recensie te schrijven en/of mede de nieuwsbrief en website willen beheren. Zonder deel uit te maken van de organisatie kunt u vanzelfsprekend ook meedoen aan één van de Regio- of Belangstellingsgroepen. Maar ook andere dingen doen zoals het geven van een aardige lezing,  met anderen handelsstrategieën uitwerken, software onder de knie krijgen of gewoon een groep vormen waarmee je samen de markt analyseert/bespreekt, behoort tot de mogelijkheden. Ben jij enthousiast en denk je dat een vrijwilligersfunctie jou op het lijf geschreven is, neem dan per email contact op met het HCC Beleggen bestuur  of met de redactie  ^  Inhoud | HCC beleggen Website | HCC beleggen Vacatures | Adverteren | Forum | Downloads  Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst. ^  Inhoud

29 februari 2016

Nieuwsbrief20160201

.. Februari 2016 66ste HCC Beleggen symposium Afzetprijzen industrie lager maar producenten blijven positief 2016 wederom jaar van small- en midcaps? Enkele actuele quotes van Warren Buffett Groen licht voor een sterker IMF Kansen na harde koersdalingen Azie Te weinig informatie over fondsbeheerders Wat wilt u doen binnen onze vereniging? .. Hoe te beleggen in turbulente tijden? Dit beleggingsjaar kenmerkt zich door een turbulente start. Op het komende 66ste symposium zal deze turbulentie de rode draad zijn. Wilt u, zoals een van de bekende beleggingsadviseurs recent aanbeval, alles in cash stoppen of moet u juist vasthouden aan uw beleggingsplan? Of wilt u iets geheel nieuws toevoegen aan u beleggingen zodat u een grotere diversificatie krijgt? Op deze en andere zaken zullen de sprekers, elk vanuit hun eigen invalshoek, ingaan. Ze spreken over de markt turbulentie en op manieren hoe daar mee om te gaan. Door een  diversiteit van sprekers zult u met een groot aantal, vaak van elkaar verschillende, ideeën naar huis gaan. U kunt deze dan zelf direct, afhankelijk van uw eigen situatie, inpassen en toepassen in uw beleggingen. Ook zijn er zoals altijd weer een groot aantal leveranciers aanwezig die u graag wegwijs maken in de door hun geboden diensten. Als altijd is het HCC Beleggen symposium in De Bilt bij uitstek geschikt, mede door de locatie, om de door u in de loop van de jaren opgedane contacten aan te halen en nieuwe contacten te leggen. Zet alvast in uw agenda:   2 april 2016 66 ste HCC Beleggensymposium ^  Inhoud Afzetprijzen industrie lager maar producenten blijven positief Bron:  CBS De afzetprijzen van de Nederlandse industrie waren in december 5 procent lager dan in december 2014.  De prijsdaling van olie op jaarbasis was in december wat kleiner dan in november. Het vertrouwen van de industriële ondernemers is in januari licht toegenomen. Sinds oktober 2014 hebben positief gestemde ondernemers de overhand. Afzetprijzen industrie lager In november 2015 waren de prijzen bijna 7 procent lager dan een jaar eerder. Opnieuw waren vooral de olieprijs en de prijzen in de aardolie-industrie sterk gedaald, aldus CBS. Lagere olieprijzen, lagere afzetprijzen De olieprijs is sinds 2013 bijna onafgebroken lager dan een jaar eerder. In december kostte North Sea Brent olie bijna 36 euro per vat. Dat is 30 procent minder dan in december 2014. In november kostte een vat olie bijna 43 euro, 33 procent minder dan een jaar eerder. Producten van de aardolie-industrie waren in december 24,4 procent goedkoper dan in december 2014. Een maand eerder was de prijsdaling 28 procent. Het prijsverloop in deze sector is sterk gecorreleerd aan de prijsontwikkeling van ruwe aardolie. Exclusief de aardolie-industrie komt de prijsdaling in de industrie uit op 2,4 procent. De prijzen van de producten van de chemische industrie waren 9,4 procent lager dan een jaar eerder. Producten van de voedingsmiddelenindustrie waren ruim 1 procent goedkoper dan een jaar eerder. Verder waren de prijzen van de producten van de basismetaalindustrie bijna 5 procent lager. Ook metaalproducten waren in december wat goedkoper dan een jaar eerder. Daarentegen waren producten van de machine-, de auto- en de kunststof- en rubberindustrie iets duurder dan een jaar eerder. De acht genoemde bedrijfsklassen in de grafiek zijn samen goed voor 80 procent van de industrie. Producten industrie in december goedkoper dan in november Bezien van maand op maand daalden de afzetprijzen van de industrie. In december waren producten van de industrie gemiddeld 2,2 procent goedkoper dan in november. De prijzen op de buitenlandse markt daalden met 2,6 procent wat sterker dan de prijzen op de binnenlandse markt (-1,9 procent). De olieprijzen daalden in december aanzienlijk ten opzichte van november. Producenten blijven positief Ze waren vooral positiever over de voorraden en de orderportefeuille. De indicator van het producentenvertrouwen ging van 3,0 in december naar 3,2 in januari. De producenten in de hout- en bouwmaterialenindustrie zijn het meest positief. Het vertrouwen van de industriële producenten ligt nog steeds ruim boven het gemiddelde van de afgelopen twintig jaar (0,4). Het vertrouwen van de ondernemers bereikte in januari 2008 de hoogste waarde (9,4) en ruim een jaar later de laagste waarde (-23,5). Industrie positiever over voorraden en orderportefeuille Producenten in de industrie waren in januari positiever over hun voorraden gereed product en de orderportefeuille. Daarentegen waren ze minder positief over de productie in de komende drie maanden. De drie deelindicatoren van het producentenvertrouwen blijven positief. Zo zijn er meer ondernemers die verwachten dat hun productie de komende drie maanden zal toenemen dan ondernemers die een afname van de productie voorzien. Het aantal ondernemers dat de orderpositie groot vindt, heeft de overhand op het aantal ondernemers dat de orderportefeuille klein acht, gelet op de tijd van het jaar. Het aantal ondernemers dat hun voorraad eindproduct als te klein beschouwt ten slotte is nog steeds groter dan het aantal dat de voorraden te groot vindt. Producenten hout- en bouwmaterialenindustrie meest positief Producenten uit de hout- en bouwmaterialenindustrie zijn het meest positief, gevolgd door de ondernemers in de papier- en grafische industrie. Ondernemers in de hout- en bouwmaterialenbranche zijn vooral positief over de verwachte productie. Daarentegen zijn ondernemers in de transportmiddelenindustrie negatiever dan in december. Industrie positiever over voorraden en orderportefeuille Producenten in de industrie waren in januari positiever over hun voorraden gereed product en de orderportefeuille. Daarentegen waren ze minder positief over de productie in de komende drie maanden. De drie deelindicatoren van het producentenvertrouwen blijven positief. Zo zijn er meer ondernemers die verwachten dat hun productie de komende drie maanden zal toenemen dan ondernemers die een afname van de productie voorzien. Het aantal ondernemers dat de orderpositie groot vindt, heeft de overhand op het aantal ondernemers dat de orderportefeuille klein acht, gelet op de tijd van het jaar. Het aantal ondernemers dat hun voorraad eindproduct als te klein beschouwt ten slotte is nog steeds groter dan het aantal dat de voorraden te groot vindt. Producenten hout- en bouwmaterialenindustrie meest positief Producenten uit de hout- en bouwmaterialenindustrie zijn het meest positief, gevolgd door de ondernemers in de papier- en grafische industrie. Ondernemers in de hout- en bouwmaterialenbranche zijn vooral positief over de verwachte productie. Daarentegen zijn ondernemers in de transportmiddelenindustrie negatiever dan in december. Industrie produceerde in november meer dan jaar eerder Een paar weken geleden meldde CBS dat de gemiddelde dagproductie van de Nederlandse industrie in november 2,3 procent hoger lag dan in november 2014. Vooral de aardolie-, chemische, rubber- en kunststofindustrie produceerden aanzienlijk meer. ^  Inhoud 2016 wederom het jaar van de small- en midcaps? Bron:  Gerard Jager Het jaar 2015 is vrij teleurstellend verlopen voor beleggers die gekozen hebben voor aandelenindex- trackers of een mandje hoofdfondsen. Met name degenen die zijn blijven zitten in fondsen als Arcelor Mittal, Delta Lloyd, Shell, Fagron en Altice. Ik heb begin 2015 gekozen voor Nederlandse small- en midcaps. Waarom? Deze plegen op langere termijn aanzienlijk beter te presteren dan de hoofdfondsen. Met name Hoog Dividend aandelen in dat segment. Slechts in tijden van krachtig beursherstel na een flinke beursdip plegen Fallen Angels onder de hoofdfondsen meer dan gemiddeld te presteren. Tijdelijk dus. Beleg in Small value Kijk eens naar onderstaande grafiek. Uit een brokerrapport gehaald in 2013. De grafiek zelf behelst de Londense beursindex over een periode van 50 jaar en eindigend in 2001. Wat zien wij hier precies? De rode lijn in de Londense hoofdindex. Start = 1. Stand na 50 jaar 444. “Best netjes” zult u misschien zeggen. De zwarte stippellijn daaronder betreft de grotere “groei aandelen”. Dus zeg maar DSM, Heineken, ASML, enz. Maar ook Imtech en Arcadis. Fondsen waar beleggers in de goede jaren zelfs verliefd op konden worden. Dus relatief dure aandelen bij een laag dividendrendement. In de vijftiger jaren is naast Robeco, zusterfonds Rolinco opgericht met een tweeledig doel; A: beleggen in groeifondsen en B: beter presteren dan Robeco. Robeco was toen een Waardefonds. In de jaren daarna bleek, dat Rolinco gemiddeld slechter presteerde dan Robeco. Van Rolinco horen wij dan ook niets meer…. Waarom presteren Groei aandelen gemiddeld ondermaats? In goede jaren betalen beleggers hiervoor een relatief hoge koers. Op zeker moment gaat er iets mis, bijvoorbeeld bij Arcadis. Niets rampzaligs, maar de koers kan wel gevoelig omlaag gaan. Er is niets op tegen om in groeiaandelen te beleggen voor de kortere termijn. Op langere termijn zal een mandje groeifondsen de index niet bijhouden is de conclusie van bovengenoemde grafiek. De blauwe lijn betreft de kleinere groeifondsen. Die houden de index wel bij. De groene lijn heeft betrekking op de grote Hoog Dividend aandelen. In dit plaatje over 50 jaar scoren zij vijf maal zo veel als de index. Tenslotte de gele lijn. Dat zijn Hoog Dividend aandelen in de sfeer van small- en midcaps. Stand na 50 jaar liefst 8000! Bij dit soort getallen zou men niet meer tevreden moeten zijn met het mogelijk te behalen rendement op aandelenindextrackers. Behaalde resultaten in het verleden bieden natuurlijk geen garantie voor de toekomst. Het enige wat ik met dit plaatje heb willen aantonen is dat u op langere termijn het beste af bent met small- en midcaps. Niet zo verwonderlijk. Immers kleine- tot middelgrote ondernemingen groeien op langere termijn nu eenmaal sneller dan de meeste hoofdfondsen. Hoe dit doel te bereiken? A: door zelf te beleggen in small- en midcaps. Met name fondsen die veel dividend uitkeren én bovendien dividendgroei laten zien. Enige namen: Beter Bed, Acomo, KasBank en TKH Group. Wilt u meer weten, neem een gratis proefabonnement op de nieuwsbrieven van AdvanceBeleggen.nl . B: via een gespecialiseerd beleggingsfonds. Eén van de meest succesvolle in de afgelopen vijf jaar was Standard Life European Smaller Companies Fund. Behaald rendement over de laatste vijf jaar 96%. Samensteller: Gerard Jager. Zijn achtergronden zijn vermogensbeheerder bij de ING, resp. Hoofd Beleggingsvoorlichting van Fortis NL. In 2003 heeft hij AdvanceBeleggen.nl. opgericht. Voorts is hij goeroe van De Telegraaf (www.dft.nl) en vermogensbeheerder bij Onafhankelijk Vermogensbeheer ’s-Gravenhage b.v.  ( www.ovgbeheer.nl ). Jager schrijft zijn columns op persoonlijke titel. Vermogensbeheerrelaties van Jager hebben in beginsel een longpositie in beleggingen die hij aanbeveelt. De informatie in deze column is niet bedoeld als persoonlijk beleggingsadvies of als aanbeveling aan de lezer tot het doen van bepaalde beleggingen. Uw reactie is welkom  op jager@ovgbeheer.nl ^  Inhoud Enkele (altijd) actuele quotes van Warren Buffett Bron: Hendrik Oude Nijhuis Van echte paniek is misschien nog net geen sprake maar heel veel scheelt het onderhand niet meer. De AEX is meer dan 20% gedaald vergeleken met de piek van vorig jaar. Olie werd in minder dan twee jaar ruim 70% goedkoper, de Chinese beurs keldert aldaar verder en de Amerikaanse Dow Jones kreeg een recordslechte start van het jaar te verduren. Wanneer aandelenmarkten alsmaar dalen lijkt het op een gegeven moment verstandig aandelen in de uitverkoop te doen en te wachten op betere tijden. Maar is dat eigenlijk wel zo verstandig? Ik selecteerde een aantal aansprekende quotes van Warren Buffett die beleggers beter ter harte nemen… Focus altijd op de lange termijn "If you aren't willing to own a stock for ten years, don't even think about owning it for ten minutes. Put together a portfolio of companies whose aggregate earnings march upward over the years, and so also will the portfolio's market value." "Over the long term, the stock market news will be good. In the 20th century, the United States endured two world wars and other traumatic and expensive military conflicts; the Depression; a dozen or so recessions and financial panics; oil shocks; a flu epidemic; and the resignation of a disgraced president. Yet the Dow rose from 66 to 11,497." Hendrik Oude Nijhuis Auteur, oud bestuurslid HCC Beleggen en BSC Duitenberger. Oprichter Warrenbuffet.nl Hendrik Oude Nijhuis heeft Management, Economics & Law aan de Universiteit Twente gestudeerd en heeft zich jarenlang verdiept in de strategieën van ‘s werelds beste beleggers. Zijn bestseller over Warren Buffett is via de website http://www.warrenbuffett.nl/ gratis beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen. Prijs is wat anders dan waarde "Long ago, Ben Graham taught me that 'Price is what you pay; value is what you get.' Whether we are talking about socks or stocks, I like buying quality merchandise when it is marked down." "For some reason, people take their cues from price action rather than from values. What doesn't work is when you start doing things that you don't understand or because they worked last week for somebody else. The dumbest reason in the world to buy a stock is because it's going up." Laat u niet meeslepen door emoties "Look at market fluctuations as your friend rather than your enemy; profit from folly rather than participate in it." "The most important quality for an investor is temperament, not intellect. You need a temperament that neither derives great pleasure from being with the crowd or against the crowd." "Unless you can watch your stock holding decline by 50% without becoming panic-stricken, you should not be in the stock market." "We simply attempt to be fearful when others are greedy and to be greedy only when others are fearful." ^  Inhoud Groen licht voor een sterker IMF Bron:  DNB.nl 28 jan 2016 Het IMF staat aan de vooravond van een historische verdubbeling van zijn eigen middelen tot meer dan EUR 600 miljard. Ook krijgen opkomende landen meer invloed binnen het Fonds. Tegelijkertijd worden de regels waaronder het IMF hulp mag bieden aan landen in betalingsproblemen flexibeler en veiliger. Dit totaalpakket, dat na de recente ratificatie door de VS definitief is, maakt het IMF representatiever en effectiever. Patstelling in de VS doorbroken De definitieve goedkeuring van de IMF-hervormingen heeft een aantal jaren op zich laten wachten, omdat het Amerikaanse Congres er lange tijd niet over eens kon worden. Het stemaandeel van de VS binnen het IMF geeft haar een veto bij belangrijke beslissingen. Instemming door de VS is daarom een vereiste om de al in 2010 overeengekomen hervormingen van het IMF ook daadwerkelijk door te voeren. Hoewel de Amerikaanse regering het akkoord onophoudelijk heeft gesteund was de complexe verhouding tussen Democraten en Republieken een obstakel. Het Amerikaans Congres kon pas in december 2015 instemmen. Volgend op formele ratificatie door de VS eind vorige week heeft het IMF op 26 januari vastgesteld dat zijn grote moderniseringsslag in werking kan treden.  Slagkracht van het IMF verdubbelt Kern van de hervormingen is een verdubbeling van de eigen middelen van het IMF, zogenoemde quota, die de leden gezamenlijk inbrengen. Figuur 1 laat zien dat de eigen middelen als percentage van het mondiale BBP waren afgenomen van ongeveer 1% naar minder dan 0,5% in 2014. De quota-verdubbeling die nu in werking treedt zorgt ervoor dat de eigen middelen weer op een niveau van 0,9% terechtkomen. Dit is vergelijkbaar met de omvang na eerdere substantiële quota-ophogingen in 1978, 1990 en 1999.  De quota-ophoging maakt het IMF minder afhankelijk van geleende middelen. Een kleine groep van ongeveer 40 landen, waaronder Nederland, heeft in de nasleep van de financiële crisis grote leningen verstrekt aan het IMF om de geloofwaardigheid van het IMF als mondiaal vangnet te waarborgen. Deze leningen zijn echter geen vanzelfsprekendheid en doen bovendien afbreuk aan het quota-gebaseerde karakter van de besluitvorming en risicodeling binnen het IMF. Als onderdeel van de hervormingen worden de geleende middelen daarom verminderd met het bedrag waarmee de quota toenemen.  Grafiek 1: Omvang Eigen middelen van het IMF (1960 - heden) Als percentage van het mondiale BBP Meer invloed voor opkomende economieën De quota-verdubbeling maakt ook een verschuiving in quota-aandelen richting opkomende economieën mogelijk. Het quotum dat een land bij het IMF moet inleggen bepaalt namelijk het stemgewicht. Opkomende economieën zijn in de afgelopen decennia snel gegroeid en spelen een grotere rol in de wereldeconomie. Dit kwam echter onvoldoende tot uiting in de verhoudingen binnen het IMF, waar de VS en Europese landen dominant zijn. De hervormingen brengen de stemverdeling beter in balans. China ziet bijvoorbeeld zijn stemgewicht toenemen van 4 naar 6,4 procent en wordt daarmee het op twee-na-grootste lid van het Fonds. Hoewel het Nederlandse stemgewicht iets afneemt, behoort het nog altijd tot de invloedrijkste landen binnen het IMF.  Flexibelere maar ook veiligere leenvoorwaarden De VS heeft bereikt dat de hervormingen van het IMF gepaard gaan met een wijziging van de regels waaronder wordt besloten over leningen aan landen in financiële problemen. Nederland steunt deze aanpassingen.  Tijdens de crisis is gebleken dat niet altijd met grote zekerheid kan worden vastgesteld of sprake is van houdbare overheidsfinanciën. Tot 2010 mocht het IMF alleen omvangrijke leningen verstrekken aan landen waar met grote zekerheid sprake was van schuldhoudbaarheid. Was dit niet het geval, dan moest eerst de houdbaarheid volledig hersteld worden, bijvoorbeeld via een schuldherstructering waarmee de hoofdsom of de rente op uitstaande schuld met een bepaald percentage wordt verlaagd. In 2010 concludeerde het IMF dat dit beleid te star was voor landen waar de schuldhoudbaarheid een twijfelpunt is. Een herstructurering heeft namelijk grote consequenties en moet niet onnodig toegepast worden. Er kwam daarom een uitzondering voor situaties waarbij een herstructurering tot systeemrisico’s leidt. Dit nieuwe beleid had echter als nadeel dat de uitzondering neerkwam op  een voorkeursbehandeling van landen van wie de staatsschuld zo groot is dat herstructurering tot systeemrisico’s leidt. Daarnaast bevatte de uitzondering geen bijkomende voorwaarden ter bescherming van het IMF en creëerde deze een ontsnappingsroute voor private crediteuren.  De uitzonderingsregel is nu vervangen door een algemene mogelijkheid om IMF-financiering te verstrekken in het geval een land zich in het grijze gebied bevindt. Dit mag echter alleen gebeuren indien private crediteuren aan boord blijven – bijvoorbeeld via looptijdverlenging van obligaties – of andere officiële crediteuren steun bieden. De schuldhoudbaarheid kan zodoende te allen tijde verbeterd worden. Het raamwerk is eerlijker omdat het van toepassing is op alle landen en beleggers in overheidsschuld de dans niet zomaar meer kunnen ontspringen. Voor het IMF zijn de leenvoorwaarden veiliger omdat vooraf zeker wordt gesteld dat andere partijen financiering blijven verstrekken en de risico’s kunnen opvangen.  Meer aanpassingen in het vooruitzicht De moderniseringsslag van het IMF is echter nog niet klaar. Zo heeft Europa eerder toegezegd twee zetels in het IMF- bestuur in te leveren om plaats te maken voor opkomende economieën. Nederland en België hebben in 2012 al een grote stap gezet door hun stoelen te laten fuseren. Ook de Scandinavische landen en Zwitserland hebben binnen hun kiesgroepen een bijdrage geleverd. Andere Europese landen moeten nu het resterende deel van de stoelenreductie leveren. Verder gaat het IMF de komende tijd opnieuw beoordelen of de fondsomvang en quota-verdeling toereikend is. Het IMF blijft zodoende werken aan een toekomstbestendig vangnet dat een weerspiegeling vormt van mondiale economische krachtsverhoudingen. ^  Inhoud Schroders ziet kansen na harde koersdalingen Azie Bron:  Analist.nl Behalve de volatiliteit op de markten is er niet veel veranderd in China. Maar de onrust schept wel kansen in deze regio, stelt Robin Parbrook, Hoofd Aandelen Azië ex-Japan bij Schroders. Het groeiend aantal slechte leningen, ineenstortende aandelenmarkten in Azië en onrust in China, bieden een koopkans nu eindelijk de economische cyclus in beweging komt en ’creatieve vernieling’ optreedt. De Chinese munt is verantwoordelijk voor de recente opleving van de crisisstemming rond China. De vrees neemt toe dat de autoriteiten de controle verliezen over de valutakoers en als gevolg daarvan de kapitaalvlucht toeneemt. Afgelopen december is 108 miljard US dollar weggevloeid. De Chinese vreemde valutareserves nemen verder af en naderen nu de kritische grens van 3000 miljard US dollar. Alle langetermijnbelggers weten dat het onmogelijk is om een onafhankelijk monetair beleid te voeren én een gekoppelde wisselkoers tegelijk te hebben. Uit angst voor kapitaalvlucht tracht de Chinese centrale bank de renminbi stevig overeind te houden door volop te interveniëren: US dollars worden verkocht en renminbi's aangekocht. Gevolg is een sterke daling van de valutareserves. Desondanks daalt de renminbi gestaag. Dat is niet bevorderlijk, zeker niet als China zich probeert te ontworstelen aan een reusachtige kredietbubbel. Dat wekt twijfel over het fragiele financiële systeem en leidt tot een forse uitverkoop van risicovolle activa. Wat nu? Als de kapitaalvlucht aanhoudt, kunnen de gevolgen zeer ingrijpend zijn. Welke opties hebben de autoriteiten nog tot hun beschikking? Een ding is zeker, de dalende aandelenkoersen nemen de valse overtuiging weg, dat de beleidsmakers alle problemen wel zullen oplossen. Parbrook verwacht een verdere daling van de renminbi, slechte leningen komen aan het licht en de nominale economische groei zakt onder de 5%. Verdere dalingen op de aandelenmarkten en volatiliteit op de obligatiemarkt in China valt te verwachten. Nog altijd acht Parbrook een grote financiële crisis in China onwaarschijnlijk, tenzij er grove beleidsfouten en er geen duidelijke keuzes worden gemaakt. Kansen gloren temidden van de paniek Nu de markten de doemscenario’s voor China inprijzen en de paniek om zich heen grijpt, is de tijd rijp om de blootsteling aan aandelen uit de regio in de portfolio te verhogen, aldus Parbrook. De vooruitzichten voor de regio mogen er dan wel slecht uitzien, maar een nieuwe financiële crisis verwacht hij niet. Uiteindelijk hebben de Aziatische economieën baat bij lagere prijzen voor grondstoffen en zijn de Aziatische aandelenmarkten op het niveau van 2011 teruggekeerd. Een verdere daling van de Aziatische aandelenmarkten wil Parbrook gebruiken om te beleggen in kwalitatieve bedrijven. Blue chips in Taiwan en Hong Kong - veelal in Azië genoteerde wereldwijd vooroplopende bedrijven op het gebied van productie en technologie – zijn aantrekkelijk. De situatie is niet rooskleurig en China is echt in een lastige positie, maar de beleggers moeten zich realiseren dat er in Azië geen verband is tussen de groei van het BBP en het aandelenrendement. ^  Inhoud Te weinig informatie over fondsbeheerders Bron: Morningstar De stormachtige opkomst van ETF’s dwingt actief beheerde beleggingsfondsen om hun meerwaarde duidelijker zichtbaar te maken aan beleggers. Uit onderzoek van de VEB en Morningstar blijkt dat er op het gebied van informatie over fondsmanagers nog een wereld te winnen valt. Niels Faassen, Analist Beleggingsfondsen bij Morningstar  Na zijn studie Financial Economics aan de Radboud universiteit Nijmegen is hij inmiddels ruim negen jaar werkzaam in de  beleggingsindustrie onder andere voor SNS REAAL en ABN AMRO. Sinds 2012 werkt Niels als fondsanalist bij Morningstar. Voor Morningstar beoordeelt hij beleggingsfondsen op kwalitatieve criteria en voorziet ze van een Morningstar Analyst Rating. Waarom zou je als belegger een actief beheerd beleggingsfonds verkiezen boven een goedkoper indexvolgend fonds (ETF)? Het antwoord op die vraag is eenvoudig: omdat je denkt dat een gerenommeerd team van beleggingsprofessionals in staat is om succesvoller te beleggen dan de markt. Het rendement van een indextracker is immers in theorie gelijk aan dat van een bepaalde markt (index) min de kosten die in rekening worden gebracht. Logischerwijs weten lang niet alle actieve beleggingsfondsen de markt te verslaan. Het is de uitdaging voor een fondsmanager om beleggers ervan te overtuigen dat zijn kennis, kunde en ervaring de kans op een bovengemiddeld rendement vergroot, waardoor het voor diezelfde beleggers loont om hogere kosten te betalen. Toevalstreffers Inmiddels is de meeste beleggers wel duidelijk dat de in het verleden behaalde rendementen maar een deel van het verhaal vertellen. Fondsaanbieders moeten beleggers uitleggen waarom eerdere successen geen toevalstreffers waren of benedengemiddelde prestaties juist wel. Uitgebreide en gemakkelijk vindbare informatie over de fondsmanager zelf, zijn ervaring en betrokkenheid en de manier waarop hij het hem toevertrouwde geld investeert, is wel het minste wat beleggers mogen verwachten. Beterschap? Uit een onderzoek dat de Vereniging van Effectenbezitters (VEB) in 2013 deed in samenwerking met Morningstar, bleek dat de informatievoorziening over beheerteams bij veel fondsaanbieders onvoldoende was. Een aantal fondshuizen beloofden toen hun leven te beteren en transparanter te worden. Om te zien of die woorden in daden zijn omgezet, heeft de VEB, in samenwerking met Morningstar, tientallen websites, factsheets en jaarverslagen uitgeplozen, op zoek naar informatie. Deze keer keken we naar de twintig meest relevante fondshuizen in Nederland en onderzochten, indien mogelijk, minimaal twee fondsen per aanbieder. Daarbij kwamen acht onderwerpen aan bod: De naam van de fondsmanager Ondersteuning door analisten De achtergrond van de fondsmanager Het moment van aantreden Andere taken binnen de organisatie Verantwoordelijkheden binnen het fonds Beslissingsstructuur binnen het fonds Beleggingen van fondsmanagers in het eigen fonds De informatie werd gezocht op de website van de fondsaanbieder, de factsheet (het maandelijkse rapportagebericht) en in het jaarverslag (over 2014). Ondermaats Ten opzichte van het vorige onderzoek heeft een aantal partijen serieus werk gemaakt als het om transparantie ten aanzien van het beheerteam gaat. Vooral bij Kempen is de informatievoorziening flink verbeterd. In het vorig onderzoek bungelde het prestigieuze fondshuis behoorlijk onderaan, nu scoort het als beste met een positieve score op zeven van de acht onderzochte onderwerpen. De website van Kempen is flink verbeterd en geeft meer inzicht in de beheerders, hun achtergrond en ervaring. Ook bij Delta Lloyd is werk verzet de afgelopen jaren. De fondsaanbieder is nu een stuk transparanter dan in 2013, toen op maar twee onderwerpen informatie werd verschaft tegen vier nu. Daarbij dient te worden opgemerkt dat niet alle informatie even accuraat is. Zo voert het Delta Lloyd Deelnemingen-fonds beheerders op die niet direct betrokken zijn bij het fonds. Robeco scoort eveneens hoog, vooral dankzij de tekst en uitleg die te vinden is over het Robeco High Yield Bonds van fondsmanager Sander Bus. Opmerkelijk genoeg is de informatie bij vlaggenschip-fonds Robeco N.V. een stuk beperkter. Blijkbaar zijn er binnen het fondshuis geen generieke afspraken over de informatie die aan beleggers wordt verstrekt. Het Add Value Fund van Optimix blijft solide presteren op het gebied van transparantie. Het fondshuis is transparant op vijf van de acht onderwerpen, evenveel als in het vorige onderzoek toen het beleggingsfonds van Willem Burgers en Hilco Wiersma nog opereerde onder de vlag van Keijser Capital. Tegenwoordig vormt het Add Value Fund onderdeel van Optimix dat opvallend genoeg met haar fondsen aanmerkelijk minder goed scoort. Tot zover het goede nieuws, want fondsaanbieders die een dikke onvoldoende scoren zijn ook ruimschoots aanwezig. Zo is bij Allianz alleen de naam van de fondsbeheerder te achterhalen verdere informatie is niet beschikbaar. Aegon neemt zelfs die moeite niet. De verzekeraar scoort negatief op alle onderdelen. Eind vorig jaar werd de beursgenoteerde onderneming Aegon nog geroemd vanwege haar transparante jaarverslag, maar aan het jaarverslag beleggingsfondsen en de overige informatie op fondsengebied valt daar bijzonder weinig van te merken. Meer naam dan proces Over de hele linie valt op hoe weinig aandacht wordt gegeven aan de manier waarop de verantwoordelijkheden en de beslissingsstructuur binnen een beheerteam zijn vormgegeven. Alleen Kempen en (deels) Robeco besteden aandacht aan beide punten. Bijna even slecht is het gesteld met gegevens of een fondsmanager al dan niet in het eigen fonds belegt. Alleen Add Value, DoubleDividend en Juno geven hierover informatie. En dat is jammer, want een fondsmanager die in het eigen fonds belegt straalt vertrouwen uit en is bereid zijn belangen en die van zijn beleggers openlijk gelijk te stellen. In de Verenigde Staten zijn fondshuizen verplicht inzage te geven in hoeverre fondsbeheerders in het eigen fonds beleggen. Er zijn diverse onderzoeken bekend waaruit blijkt dat er een positief verband is tussen persoonlijk belegd zijn in het eigen fonds en het fondsrendement. Positief verband Dat positieve verband is er ook als fondsmanagers langer een specifiek fonds beheren. Onderzoek van Morningstar in de Verenigde Staten leert dat naarmate een fondsbeheerder langer een fonds beheert, zijn kosten laag weet te houden en ook nog eens substantieel in zijn eigen fonds belegt, de kans op een beter dan gemiddeld rendement significant toeneemt. Dat maakt informatie over de achtergronden van fondsbeheerders tot meer dan een vrijblijvende oefening. Voor beleggers kan het een signaal zijn over de kansen die een fonds biedt op een bovengemiddeld rendement. En juist dat zou de kracht moeten zijn van actief beheerde beleggingsfondsen. Dat maakt het des te onbegrijpelijker dat veel fondshuizen nalaten om beleggers gedegen informatie te verschaffen over de mensen waar beleggers hun geld aan toevertrouwen. ^  Inhoud Wat wilt u doen binnen onze vereniging? Bron: Redactie HCC Beleggen De HCC Beleggen organiseert een aantal activiteiten. De bekendste activiteiten die wij organiseren zijn de beleggerssymposia, die we tweemaal per jaar houden in De Bilt, de regiogroepen en deze nieuwsbrief. Een toenemend aantal mensen wil ook aktief meedoen. Voor de organisatie van onze symposia zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die een bijdrage willen leveren aan de totstandkoming hiervan. Het is niet alleen leuk om dergelijke evenementen te organiseren, maar het is ook een ideale gelegenheid om je netwerk uit te breiden met interessante contacten. Ook voor deelname aan de redactie van de nieuwsbrief en de website zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die het aandurven een column, een  artikel of een recensie te schrijven. Zonder deel uit te maken van de organisatie kunt u vanzelfsprekend ook meedoen aan één van de Regio- of Belangstellingsgroepen. Maar ook andere dingen doen zoals het geven van een aardige lezing,  met anderen handelsstrategieën uitwerken, software onder de knie krijgen of gewoon een groep vormen waarmee je samen de markt analyseert/bespreekt, behoort tot de mogelijkheden. Ben jij enthousiast en denk je dat een vrijwilligersfunctie jou op het lijf geschreven is, neem dan per email contact op met het HCC Beleggen bestuur  of met de redactie  ^  Inhoud | HCC beleggen Website | HCC beleggen Vacatures | Adverteren | Forum | Downloads  Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst. ^  Inhoud

2 februari 2016

Nieuwsbrief20160101

.. Januari 2016 2016 kan nog wel eens spannend worden Beoordeling Aandeel als DividendGroeier Topprestaties Wat is er mis, Hendrik? Gedrag zelfstandige beleggers Emerging markets de kans van 2016? Machinaal beleggen met Sven Sterckx: F-score model Piotroski kan beter Financiële statistieken Nederland Wat wilt U doen binnen onze vereniging? .. Zet alvast in uw agenda:   2 april 2016 66 ste HCC Beleggensymposium 2016 kan nog wel eens spannend worden! Beste Beleggers, Allereerst wil ik u, als voorzitter van de groep Hcc-Beleggen, namens alle vrijwilligers en mijzelf, een gezond en voorspoedig 2016 wensen. Beleggen is belangrijk, maar de waarde van gezondheid is niet in geld uit te drukken en belangrijker dan het rendement op onze investeringen. Echter wij zijn geen yoga club, noch praten we met bomen. Wij proberen met onze collega clubleden, met behulp van internet, computer software en/of grafieken een goed rendement te maken en in elk geval de AEX te verslaan. Dit kan op verschillende manieren: aandelen, opties, futures, turbo’s, valuta, vastgoed, etc., de  mogelijkheden zijn eindeloos. Dat geeft aan de ene kant een uitdaging aan de belegger, aan de andere kant is er een gevaar dat hij door de bomen het bos niet meer ziet. Keep it simple Dus één van de belangrijkste regels in beleggers land is: keep it simple! Dat betekent dat strategieën op de achterkant van een sigarendoos (bestaan deze trouwens nog?) uit te leggen moeten zijn. Als dat niet kan of de adviseur heeft uren nodig om u duidelijk te maken, hoe het werkt, hoedt u dan voor dit  soort modellen. Niet dat de adviseur het niet goed bedoeld of berekend heeft, maar niemand kan in de toekomst kijken en hoe gecompliceerder het model,  des te groter het aantal factoren, en des te moeilijker wordt het voor het model de toekomst te voorspellen, daar er altijd wel een factor is, die verkeerd is ingeschat. Flexibel Een andere belangrijke regel is: wees flexibel! De markt is de baas en bepaalt, mijn of uw mening is niet belangrijk. Als de meeste markten omhoog gaan, ga dan niet short. En andersom, als de meeste markten dalen, koop dan geen aandelen, maar wacht totdat de markt is uitgebodemd of ga short. Blijf niet passief in een ETF zitten, omdat deze zo goedkoop is. Trend Hoe moet u dat dan in de praktijk doen? De lijstjes van de banken volgen, de tips van een goeroe kopen? Onderzoek heeft meerdere malen aangetoond, dat dit soort dingen niet werken, althans niet voor de koper van de lijstjes. Eén ding werkt al meer dan 100 jaar en over dit onderwerp zijn talloze publicaties verschenen, namelijk de trend of het momentum. Het kopen van assets of aandelen met de hoogste momentum geeft gemiddeld een beter rendement, dan passief in een index beleggen. Je maakt weliswaar hogere kosten, maar deze worden meer dan goed gemaakt door het hogere rendement. Spannend jaar Hoe lijken de markten dit jaar? Hoe staan de momenta dit jaar? Nou, dat kan nog wel spannend worden! Zowel in Europa, Amerika, China en zuid-Amerika draaien de momentums naar beneden en zijn (bijna) negatief. Dat betekent dat het wel eens een moeilijk aandelenjaar kan worden. Tenzij Draghi nogmaals een extra geldpers aanzet, kan het wel eens zijn, dat u aan uw short posities meer geld gaat verdienen dan aan long zitten. Als u dat niet kan of wilt, zoek dan een adviseur of fonds, die dat wel doet voor u. Want het kopen van ETF’s – het passief volgen – van een index is inderdaad goedkoop qua kosten, maar kan duurkoop zijn qua rendement. Ik wens u veel wijsheid en een gezond 2016 ! Frans Schreiber, voorzitter HCC Beleggen. ^  Inhoud Beoordeling Aandeel als DividendGroeier Bron:  HCC Beleggen CoSA-werkgroep In ons vorige artikel hebben we de methode DividendGroeiBeleggen besproken. Deze is bijvoorbeeld geschikt voor beleggers die geïnteresseerd zijn in aandelen die door de uitkering van dividenden extra inkomsten genereren en waarvan daarnaast koersgroei, dus ook vermogensgroei verwacht kan worden. Bij de selectie van dividendgroeiers vervullen het dividendrendement, de groei van het dividend per aandeel en de stabiliteit en de continuïteit van deze groei een primaire rol. Voor het opbouwen van een portefeuille van dergelijke dividendgroeiers maken we gebruik van een Tabel met aandelen die we volgen. In die Tabel staan de aandelen op volgorde van geschiktheid als dividendgroeier. De Tabel is in een eerder artikel toegelicht en telt nu ruim 400 aandelen uit zowel Europa als de VS. De Tabel biedt o.a. de mogelijkheid te selecteren op DividendGroeiers. In dit artikel geven we een voorbeeld van de bespreking van een aandeel dat hoog in de Tabel staat. Deze bespreking beoordeelt de koopwaardigheid van het aandeel. Commentaar Op de tweede plaats in de Tabel met ranglijst van 2015wk46 staat, volgens de CoSA-voorwaarden voor dividendgroeiers t.b.v. extra inkomsten, Omega Healthcare. We gaan daarom het aandeel nader bekijken om te bezien in hoeverre het die tweede plaats verdient. Mensen willen bij ziekte of letsel graag herstellen, maar beseffen inmiddels steeds meer het belang van het voorkomen van ziektes door het verbeteren van de wijze van leven. Het zijn bedrijven als Omega Healthcare die zich daar met hun producten op richten. Hoewel we bij dividendgroeiers geen hoge eisen stellen aan de groei van de nettowinst en de omzet, zijn de respectievelijke groeicijfers van 9,3%/jr en 17,6%/jr welkom. Met de K/W-verhouding = 8,2 en de groei van het eigen vermogen (EVpA) die gelijk oploopt met de netto winst per aandeel (WpA) zitten we in veilig vaarwater. Zie onderstaand grafiekje. (Klik hier voor de uitgebreide grafiek) Belangrijker voor de dividendgroeibelegger is op het moment van kopen het dividendrendement, want dat bepaalt voor de komende jaren het verder oplopende dividendrendement. Gelet op de actuele koers, zouden we bij nu kopen een dividendrendement (DpA/K), behalen van 6,5%/jr. Jaarlijks is de groei van het rendement vervolgens 9,9%, hetgeen betekent, dat we gedurende vijf jaren gemiddeld 8,4%/jr dividendrendement kunnen verwachten. Een rendement dat ruim boven de inflatie- en vermogensbelastinggroei uitkomt. Tot slot, als we bijvoorbeeld na vijf jaren het aandeel zouden verkopen, dan ontvangen we ook nog de koerswinst van gemiddeld 9,3%/jr, mits het bedrijf even succesvol blijft. Conclusie Omega Healthcare staat terecht hoog in de ranglijst als dividendgroeier met, als extra, redelijke koersgroei. Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina (klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter: Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling. ^  Inhoud Topprestaties onder de alternatieve beleggingen  Advertentie:  Alphafondsen.nl ^  Inhoud Wat is er mis, Hendrik? Bron:  Hendrik Oude Nijhuis "What's wrong, Warren?" Dat was de titel van een artikel in december 1999 in het financiële magazine Barron's. Gesuggereerd werd dat Buffett's aanpak niet langer werkte. Binnen drie maanden zette de crash van de Nasdaq in. En in de eerste vijf jaar na de eeuwwisseling presteerden value-aandelen haast ongekend veel beter dan zogeheten groeiaandelen. Wereld op z'n kop De voorbije twaalf maanden rendeerden value-aandelen een min van 9,3%. Groeiaandelen rendeerden -0,8%. De afgelopen vijf jaar leverden value-aandelen wel een positief rendement op (7% per jaar) maar presteerden desondanks minder dan de 9,5% per jaar van groeiaandelen.Eigenlijk al sinds eind 2006 presteert 'groei' beter dan 'value'. In veel value-indices zijn bankaandelen overwogen vanwege de vaak lage koers/boekwaarde- en koers/winst-verhoudingen. En bankaandelen presteerden tijdens de kredietcrisis zoals bekend niet goed. Ook olieaandelen (en nutsbedrijven) zijn in value-indices overwogen en ook veel van deze aandelen presteren al langere tijd behoorlijk slecht. Aandelen van bedrijven met hoge waarderingen presteren dit jaar juist wel goed. De zogeheten momentumaandelen eveneens en opvallend genoeg presteren ook aandelen van bedrijven die verlies maken dit jaar goed. Vier scenario's Dat value-aandelen zo sterk achterblijven bij groeiaandelen doet herinneren aan eind jaren '90 hoewel aandelen dit keer lang niet zo duur zijn als toen. Wat de prestaties van aandelen en value-aandelen betreft zijn er vier scenario's denkbaar: Hendrik Oude Nijhuis Auteur, oud bestuurslid HCC Beleggen en BSC Duitenberger. Oprichter Warrenbuffet.nl Hendrik Oude Nijhuis heeft Management, Economics & Law aan de Universiteit Twente gestudeerd en heeft zich jarenlang verdiept in de strategieën van ‘s werelds beste beleggers. Zijn bestseller over Warren Buffett is via de website http://www.warrenbuffett.nl/ gratis beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen. A) Aandelen dalen, value-aandelen dalen nog meer B) Aandelen dalen, value-aandelen presteren beter C) Aandelen stijgen, value-aandelen presteren slechter D) Aandelen stijgen, value-aandelen stijgen nog meer Op korte termijn heeft elk van bovenstaande scenario's een vrijwel gelijke kans van ongeveer 25%. Op langere termijn echter zijn de kansen heel anders verdeeld: de kans op scenario D is zelfs bijna 100% indien de periode maar lang genoeg is. Houd stand Gezien het goede presteren van groeiaandelen de laatste jaren lijkt het misschien aantrekkelijk om maar afscheid te nemen van value-aandelen. Rationeel zou dat niet zijn: over langere periodes bezien zijn het telkens juist de value-aandelen die het best renderen, onderbroken zo nu en dan door een periode waarin groei beter presteert. Voor iedere belegger met een gespreide portefeuille bestaande uit value-aandelen en een voldoende lange beleggingshorizon is mijn devies in deze donkere dagen voor value-beleggers dan ook eigenlijk heel simpel: houd stand! ^  Inhoud Gedrag zelfstandige beleggers vlgs onderzoek AFM. Bron:  AFM.nl De AFM heeft een rapport  over haar onderzoek naar het gedrag en de prestaties van zelfstandige beleggers gepubliceerd.  *) Dit onderzoek voerde de AFM uit omdat veel beleggers zelfstandig beleggen zonder professioneel advies of een vermogensbeheerder.   Actieve beleggingsstrategie slechter dan passieve beleggingsstrategie De prestaties van zelfstandige beleggers met een actieve beleggingsstrategie blijken gemiddeld genomen slechter dan die van een passieve beleggingsstrategie zoals index-beleggen. De AFM hoopt dat aanbieders van execution only beleggingsdienstverlening de uitkomsten van het onderzoek gaan toepassen in hun dienstverlening zodat zelfstandige beleggers goede beslissingen kunnen nemen. Ook roept de AFM deze partijen op om te experimenteren met inzichten uit de gedragswetenschappen en dit te delen met de AFM. Ten slotte hoopt de AFM dat dit rapport een startpunt vormt voor een goede discussie in binnen- en buitenland over effectieve manieren om beleggers te ondersteunen. Veranderingen Inzicht in beleggersgedrag is belangrijk, vooral nu de markt zich ontwikkelt. Door technologische innovatie en wettelijke eisen voor adviesdienstverlening gaan beleggingsondernemingen op zoek naar nieuwe manieren om beleggers aan zich te binden. Ze zoeken naar betaalbare mogelijkheden om beleggers te ondersteunen, bijvoorbeeld door online hulp te bieden bij het spreiden van beleggingsportefeuilles of door risicovolle producten uit het assortiment te verwijderen. Een belangrijke uitdaging voor wetgevers en beleidsmakers is om gelijktijdig innovatie die in het belang van de klant is te faciliteren en opkomende risico’s te vermijden.  Inzicht in consumentengedrag Het onderzoek naar het gedrag van zelfstandige beleggers is een van de onderwerpen waarbij gebruik wordt gemaakt van inzichten uit de gedragswetenschappen. In verschillende landen en sectoren ziet de AFM dat gedragswetenschappen worden ingezet om consumenten te helpen. Ook de financiële sector in Nederland biedt deze mogelijkheden. In de agenda van de AFM voor 2016-2018 is de doelgroep consumenten één van de prioriteiten. Door de kennis over het gedrag van consumenten te vergroten, wordt ook de effectiviteit van het toezicht versterkt. Deze kennis zorgt er namelijk voor dat de AFM beter begrijpt hoe consumenten beslissingen nemen, hoe aanbieders hierop reageren en hoe de AFM effectieve interventies kan ontwikkelen. *) Download rapport: Inzichten-zelfstandige-beleggers.pdf (702kB) ^  Inhoud Emerging markets de kans van 2016? Bron:  Jeffrey Schumacher, CFA,  Morningstar Opkomende landen staan al langere tijd onder druk. Toch zijn er beleggers die in opkomende markten de positieve verassing van 2016 zien. Morningstar bespreekt waar u op moet letten bij beleggen in opkomende markten en presenteert haar favoriete beleggingsfondsen in dit segment. Van de magie van opkomende markten is weinig meer over. De eens zo vitale Chinese draak lijkt uitgeblust en het recent opheffen van het BRIC fonds (Brazilië, India, China en Rusland) door Goldman Sachs is misschien wel illustratief voor de malaise waarin de opkomende markten zich momenteel bevinden. Over de afgelopen vijf jaar blijft de MSCI EM index ver achter bij de MSCI World index, die uitsluitend bestaat uit aandelen uit ontwikkelde landen. Beleggers in de MSCI World Index zagen hun vermogen in euro’s met 78 procent toenemen terwijl de MSCI EM index na vijf jaar drie procent in het rood noteert. Slechtnieuwsshow werkt een negatieve spiraal in de hand Redenen voor het achterblijven van de eens zo mateloos populaire nieuwe economieën zijn er in overvloed. Een belangrijke factor is de tanende economische groei in China. Volgens de officiële cijfers groeide de economie nog met 6,9 procent in het derde kwartaal van 2015. Hoewel dit fors hoger is dan de gemiddelde wereldwijde groei van ongeveer 3 procent voor 2015, is dit getal wel het laagst gerapporteerde groeipercentage sinds de economische crisis van 2008. Daarbij komt nog dat veel beleggers de juistheid van de officiële cijfers sterk in twijfel trekken, waarbij de werkelijke economische groei in China volgens analisten eerder uitkomt op 5-6%. Grondstofafhankelijkheid De groeivertraging in China en de transitie van een investerings-en export gedreven economische groei naar een door binnenlandse consumptie gedreven groei hebben een stevige impact gehad op de grondstoffenmarkt. De prijzen van basismaterialen stegen in het kielzog van het Chinese groeiwonder naar historische hoogtepunten, maar staan nu mede door de afnemende vraag stevig onder druk. De scherpe prijsdaling van grondstoffen heeft een grote impact op opkomende economieën die voor een belangrijk deel afhankelijk zijn van de grondstoffenhandel. Overheidsbegrotingen van landen zoals Nigeria, Rusland en Brazilië staan onder druk, wat de economische groei negatief beïnvloedt. Braziliaanse puinhoop Met Brazilië treffen we een land dat kampt met meer grote problemen. Hoewel gedacht werd dat het WK voetbal van 2014 de Braziliaanse economie een slinger kon geven, is de samba duidelijk uit de economie verdwenen. Brazilië staat in brand, en niet om de minste redenen: minder export naar China, oliebedrijf Jeffrey Schumacher CFA, Senior Fondsanalist bij Morningstar Benelux na zijn opleiding aan de VU Amsterdam en het behalen van het certificaat Chartered Financial Analyst (CFA) aan het CFA Institute is hij vanaf juni 2011 als Senior Fund Analyst werkzaam bij Morningstar. Daavoor  was hij van 2006 tot 2009 werkzaam bij Theodoor Gilissen Bankiers als Equity/Commodity Analyst en aansluitend tot juni 2011 werkzaam als Vermogensbeheerder Services / Fund Trading bij SNS Securities. Petrobras, staatseigendom, is verwikkeld in een omvangrijk corruptieschandaal dat zowel zakelijk als politiek Brazilië raakt, president Dilma Rousseff staat zwaar onder druk en wordt onderworpen aan een afzettingsprocedure en kerngrondstoffen zoals ijzererts, olie en koffie zijn hard in prijs gedaald. Dit alles gecombineerd met een werkloosheid van 7,9 procent, een inflatie van meer dan 10 procent en een economische krimp van 4,5 procent in het derde kwartaal en het wordt duidelijk waarom de Braziliaanse beursindex Bovespa in het lopende jaar 8,75 procent in de min staat. Dit is echter in lokale valuta, waardoor het verlies door een zwakker wordende real voor een eurobelegger oploopt tot -28,85 procent. Kapitaalvlucht Een andere factor die opkomende markten parten speelt is de aanstaande renteverhoging van de Fed. Bij de aankondiging van het afbouwen van de steunmaatregelen in 2013, de zogenaamde taper tantrum,  volgde al een schokgolf door emerging markets en nu lijkt de historische renteverhoging weer een startsignaal te zijn voor turbulentie in opkomende landen. Een stijgende Amerikaanse rente kan zorgen voor uitstroom van kapitaal uit opkomende landen en het aantrekken van de waarde van de Amerikaanse dollar. Opkomende landen zijn de afgelopen jaren veel dollarschulden aangegaan, wat druk kan zetten op de mogelijkheid om de leningen terug te betalen. Morgan Stanley’s Fragile 5 (Indonesië, Zuid-Afrika, Turkije, India en Brazilië) kunnen het wat dat betreft zwaar krijgen, net als de valuta’s van opkomende landen. Lage waardering De impopulariteit van opkomende markten is duidelijk merkbaar. Beleggers onttrokken miljarden uit opkomende landen, wat de koersen onder druk zette. Hierdoor zijn de waarderingen van opkomende markten echter veel lager dan die van ontwikkelde landen, wat een mogelijk interessant instapmoment kan zijn. De onderstaande grafiek laat het verschil in waardering zien op basis van koers/winst verhouding tussen de MSCI World Index en de MSCI EM Index over de laatste vijf jaar. Contrair positief Ondanks, of misschien juist vanwege het achterblijven van emerging markets, zijn er beleggers die het voor 2016 wel in deze landen zien zitten. Zo verwachten bijvoorbeeld Mr. Emerging Markets Mark Mobius, East Capital, Schroders en Goldman Sachs herstel van de economische groei en zien daarmee 2016 positief tegemoet voor opkomende landen. De risico’s van emerging markets Beleggen in opkomende landen is echter niet zonder risico’s en beleggers doen er goed aan om zich hierin te verdiepen en deze risico’s in ogenschouw te nemen bij hun beleggingsbeslissing. Een aantal typische emerging market risico’s op een rij: Politiek risico: regeringen in opkomende landen zijn niet zo stabiel als in ontwikkelde landen en sommige regeringen hebben in het verleden bewezen om er niet voor terug te deinzen om private bezittingen te nationaliseren. Daarnaast kan politiek beleid de stabiliteit in de regio schaden, in het ergste geval met sociale onrust en oorlog tot gevolg. Illiquiditeit: aandelen van ontwikkelde landen kunnen binnen een mum van tijd tegen een goede prijs met lage kosten verhandeld worden, maar de liquiditeit van aandelenmarkten van opkomende landen kan flink lager zijn. Dat kan zorgen voor prijsinefficiëntie, vertraging van de uitvoering van orders en hogere handelskosten. Corporate governance: aandeelhouders zijn de eigenaar van een bedrijf, maar ze zijn niet de baas. Dat is het management. Hoewel het management in theorie het belang dient van de aandeelhouders blijkt dit niveau van corporate governance niet in iedere organisatie en in ieder land op hetzelfde niveau te liggen. Het blijkt soms dat in opkomende landen het management of zelfs de overheid de touwtjes stevig in handen hebben en de aandeelhouders daarmee buitenspel zetten. Valutarisico: beleggen in niet-euro landen brengt een extra risico- en rendementsbron met zich mee in de vorm van wisselkoersveranderingen. Hierdoor kan een koerswinst van 10 procent in rook opgaan wanneer de lokale valuta waarin het aandeel is aangekocht met 10 procent verzwakt ten opzichte van de euro. Daarbij kan de volatiliteit van valuta’s van opkomende landen soms hevig zijn. Dit wisselkoersrisico kan een belegger indammen door te kiezen voor een naar euro’s gehedgde fondsklasse, waarbij het valutarisico via derivaten wordt afgedekt. Afhankelijkheid van grondstoffen: landen als Nigeria, Zuid-Afrika, Ghana, Brazilië en Venezuela zijn in belangrijke mate afhankelijk van de grondstofprijzen. In tijden van economische hoogconjunctuur groeien de bomen tot in de hemel, maar wanneer het tij keert, dan komen overheidsbegrotingen onder druk te staan, zoals nu het geval is. De afhankelijkheid van de grillige grondstoffenmarkt is een risico waar beleggers in opkomende landen rekening mee moeten houden. Morningstar’s favoriete emerging market beleggingsfondsen Er zijn een aantal interessante beleggingsfondsen waar een belegger uit kan kiezen wanneer hij zijn blootstelling aan deze regio wil vergroten. Dit kan zowel via aandelenfondsen als obligatiefondsen (emerging market debt). Onze favorieten op een rij: Beleggingsfondsen met een Gold, Silver of Bronze Morningstar Analyst Rating in de categorie Aandelen Emerging Markets, gerangschikt op YTD rendement: Beleggingsfondsen met een Gold, Silver of Bronze Morningstar Analyst Rating in de categorie Obligaties Emerging Markets Hard Currency, gerangschikt op YTD rendement: ^  Inhoud Machinaal beleggen met Sven Sterckx: F-score model Piotroski kan beter Bron:  Analist.nl Sven Stercx Binnen het valuebeleggen zijn er in principe maar een handjevol variabelen die de revue passeren: de winstgevendheid, schuldratio’s en kasstromen. Uiteraard zijn hier diverse afgeleides van maar de rode draad bij veel valuescreeners zijn meestal deze 3 variabelen. Eén van de bekendste valuebeleggers uit de VS: Joseph Piotroski scoort al jaren fenomenale cijfers met zijn F-score model. Volgens onze collega’s van de American Association of Individual Investors (AAII) is zijn model met afstand het beste model voor de Amerikaanse aandelen. Toch heeft Sven Sterckx van effectenhuis Dierickx, Leys en Cie (die Paul Huybrechts als topman van de VFB gaat opvolgen) hier kritiek op. We spreken hem hiervoor in Antwerpen. De beste aandelenscreeners voor de Amerikaanse aandelen. Het F-score model van Piotroski laat alleen het winstrevisiemodel voor zich. Bron AAII.com. Joseph D. Piotroski, Stanford University Graduate School of Business De resultaten van het Joseph Piotroski’s F-score model zijn toch fenomenaal, wat zou er daarom beter kunnen? “Ten eerste heb ik zeer veel bewondering voor het werk van Piotroski. Zijn werk was baanbrekend. Het was Piotroski die verder dacht dan enkel value investing en naast de destijds gebruikte value parameter (boekwaarde) ook een kwalitatieve parameter gebruikte.”   Het F-score model kan in de ogen van de econoom verbeteren door een net iets andere methodiek te hanteren. Over de afgelopen jaren zijn de rendementen van het F-score model zeer indrukwekkend maar het perfecte model bestaat niet. Zo noteert het F-score model van begin januari tot en eind september met een min van ruim 28 procent. Huidige methodiek F-score model Piotroski: Piotroski pakt van deze eerste filteren op koers/boekwaarde simpelweg de 20 procent met de laagste waarden. Daarna gebruikt hij de volgende kwalitatieve filtercriteria: Rendement op de activa over het afgelopen fiscale jaar is positief Operationele kasstroom over het afgelopen fiscale jaar is positief Stijgend rendement op de activa (afgelopen fiscale jaar vergeleken met het voorgaande) Operationele kasstroom hoger dan de nettowinst van het voorgaande fiscale jaar Verbeterende schuldratio Current ratio verbeterend Minder uitstaande aandelen (dus aandeleninkoop) Stijgende brutomarge Stijgende omzetten Net als veel andere Amerikaanse aandelenscreeners worden hier ook bij voorbaat alle financials en pennystocks verwijderd. Het gros van de Amerikaanse beleggingsgoeroes stelt dat financiële gegevens van financials extreem onduidelijk en doorgaans onbetrouwbaar zijn zodat hier niet op te bouwen is. Eerste filter op boekwaarden te kort door de bocht Sterckx stelt dat Piotroski’s F-score model beter zou kunnen omdat de eerste filtering eigenlijk te kort door bocht is. De kwalitatieve filter ( of ook wel fundamentele momentumindicator genoemd) kwam er juist omdat de screening op lage koers/boekwaarde op zich niet voldeed. Dit komt tot uiting in de bijgevoegde tabel. Het screenen van aandelen op lage koersboekwaardeverhouding gaf historisch het laagste resultaat. Aandelen met de relatief lagere koers/boekwaarden hebben dit al vaak om een reden. “Het zou beter zijn om deze voorfiltering niet te doen en gewoon de markt te scannen op alle variabelen (value en kwalitatief) direct. ” aldus Sterckx. De econoom pleit dan dus voor een model zonder voorfiltering maar voor een model waar de waardering en de kwaliteit gelijk worden gewogen. Hierdoor zouden de aandelen die ondanks een relatief lage boekwaarde maar wel veel kwaliteit hebben toch in de selectie kunnen komen. Dit biedt niet alleen meer potentieel maar dempt volgens hem het risico omdat de filtering zo minder eenzijdig wordt. Net als diverse andere valuebeleggingsgoeroe’s raadt Sterckx ook aan geen limiet te zetten op beleggingen in een bepaalde sector. “Als een model stelt dat veel olieaandelen nu eenmaal goedkoop zijn dan moeten we in ons beleid hier niet van af gaan wijken”  aldus Sterckx. Voorkeur bedrijfswaarde/EBITDA Sterckx noemt als beste screener de bedrijfswaarde / EBITDA. De bedrijfswaarde is de som van de marktkapitalisatie, de schulden minus de cash. Dit cijfer delen we door de EBITDA. Volgens Sterckx worden via deze screener bijna alle relevante aandelenvariabelen meegenomen. Sterckx staat in zijn pleidooi voor deze screener zeker niet alleen want in een recent onderzoek van Wesley Gray en Jack Vogel van de universiteit van Philadelphia wordt deze screener tevens zeer geroemd. Volgens Gray en Vogel die in hun paper ‘A Performance Horse-Race over the past 40 Years’ (2012) naar een hele reeks aandelenscreeners gekeken hebben behoort deze ratio consistent tot de besten. Lange termijn rendementen EBITDA/TEV De bovenstaande tabel uit het onderzoek van Gray en Vogel toont de rendementen van diverse screeners verwerkt op de Amerikaanse beurs (CRSP database) over de periode van 1971 tot en met 2010. Ook hier zijn de financials en nutsbedrijven op voorhand verwijderd. Tevens worden de aandelen met de 10 procent laagste marktkapitalisatie buiten beschouwing gelaten. Er wordt alleen gewerkt met aandelen van bedrijven die minimaal 8 jaar actief zijn. De aandelen worden hier per groepen van 20% verdeeld op basis van hun positie in de screener. Per juni ieder jaar wordt de portefeuille opnieuw ingesteld (voor juni hebben de meeste bedrijven doorgaans hun jaarcijfers gepubliceerd). Panel A toont de rendementen van de 20 procents-groepen per E/M, EBITDA/TEV, FCF/TEV, GP/TEV en B/M. Deze groepen worden zowel gelijkgewogen (links) als value-gewogen (rechts). De eerste groep (1) bestaat vooral uit groeiaandelen en groep 5 betreft de valueaandelen. We zien dat bij alle groepen de jaarrendementen voor de valueaandelen hoger zijn dan voor de groeiaandelen. Dit zowel voor de groep die gelijkgewogen is als voor de valuegewogen groep. Panel B toont de Fama & French variabelen (met tussen haakjes de T-waarden). Maar als er goede screeners op de markt zijn, wordt dit dan niet direct weg gearbitreerd? Sterckx stelt dat dit zeker niet het geval is want voor veel markten is er amper goede en complete data. “Het gebrek aan goede research, vooral voor de Europese landen, is zeker een kans voor de belegger”  aldus Sterckx. Verder benadrukt hij dat het gebruik van screeners juist de emotionele valkuilen, waar beleggers continu en masse instappen, juist uitsluit. Maar beleggers moeten te allen tijde een helicopterview houden en waken voor valuetraps zoals te hoge dividendrendementen, te lage koers/winst-verhoudingen etcetera zo besluit Sterckx. Dit artikel verscheen eerder in het Analist Journaal van oktober. ^  Inhoud Monetaire en financiële statistieken Nederland Bron:  DNB.nl De onderstaand mozaïek van grafieken - bestrijkt een groot aantal deelgebieden. “Financiële markten” bijvoorbeeld is onderverdeeld naar rentes, wisselkoersen, aandelenkoersen en de emissiemarkt, “Financiële instellingen” naar banken, pensioenfondsen etc. Veel deeltabellen zijn er ook over de betalingsbalans. Verder zijn kerngegevens bijeengebracht over financiële stabiliteit en de Nederlandse economie (o.a. in een macro-economisch scorebord). De mini tabellen zijn voorzien van links naar door u zelf aan te passen grafieken op de website van DNB.nl. Rente jongste 10-jarige staatslening  ( In procenten ) Balans huishoudens  ( In miljarden euro's ) Nieuwe woning hypotheken mfi's  ( In miljarden euro's ) Uitstaande leningen banken ( In procenten ) Beleidsdekkingsgr. pensioenfondsen  ( In procenten ) Beleggings-instellingen Saldo lopende rekening 4kw.som, ( In miljarden euro's ) Euro-dollar wisselkoers Extern vermogen ( In miljarden euro's ) Solvabiliteit verz. onder toezicht ( In procenten ) Goudprijs per kg ( In duizenden euro's ) Spaardeposito's met opzegtermijn ( In procenten ) Bruto emissies lang schuldpapier ( In miljarden euro's ) ^  Inhoud Wat wilt u doen binnen onze vereniging? Bron: Redactie HCC Beleggen De HCC Beleggen organiseert een aantal activiteiten. De bekendste activiteiten die wij organiseren zijn de beleggerssymposia, die we tweemaal per jaar houden in De Bilt, de regiogroepen en deze nieuwsbrief. Een toenemend aantal mensen wil ook aktief meedoen. Voor de organisatie van onze symposia zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die een bijdrage willen leveren aan de totstandkoming hiervan. Het is niet alleen leuk om dergelijke evenementen te organiseren, maar het is ook een ideale gelegenheid om je netwerk uit te breiden met interessante contacten. Ook voor deelname aan de redactie van de nieuwsbrief en de website zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die het aandurven een column, een  artikel of een recensie te schrijven. Zonder deel uit te maken van de organisatie kunt u vanzelfsprekend ook meedoen aan één van de Regio- of Belangstellingsgroepen. Maar ook andere dingen doen zoals het geven van een aardige lezing,  met anderen handelsstrategieën uitwerken, software onder de knie krijgen of gewoon een groep vormen waarmee je samen de markt analyseert/bespreekt, behoort tot de mogelijkheden. Ben jij enthousiast en denk je dat een vrijwilligersfunctie jou op het lijf geschreven is, neem dan per email contact op met het HCC Beleggen bestuur  of met de redactie  ^  Inhoud | HCC beleggen Website | HCC beleggen Vacatures | Adverteren | Forum | Downloads  Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst. ^  Inhoud

6 januari 2016

Nieuwsbrief20151201

.. December 2015 ABN AMRO: opvallend goedkoop terug Topprestaties (adv.) Leentjebuur en leergeld….  Wat is een ETF? Een korte inleiding Voedingssector al jaren lucratief Nederlandse producent positiever De Big Reset Wat wilt u doen binnen onze vereniging? .. ABN AMRO: opvallend goedkoop terug op de beurs Bron: Hendrik Oude Nijhuis Sinds afgelopen maand staat ABN AMRO weer genoteerd aan de Amsterdamse beurs. Maar is dit ABN AMRO nog wel vergelijkbaar met het bankbedrijf van voor de crisis? Welke risico's zijn er? En hoe zit het met de waardering? Pluspunten In het persbericht waarin onder meer op het prospectus (beschikbaar via  abnamro.com/beursgang) gewezen werd stonden de nodige positieve zaken over ABN AMRO opgesomd. U treft ze hieronder puntsgewijs aan: Leidende posities in Nederland op het gebied van retail, private en corporate banking. Gematigd risicoprofiel op basis van sterke kapitalisatie en een schone balans. Goed gepositioneerd ten opzichte van de Nederlandse economie, die wordt gekenmerkt door sterke fundamenten en een periode van cyclische groei. Internationale activiteiten op basis van bestaande capaciteiten, die geografische diversificatie en groeimogelijkheden bieden. Aantrekkelijk rendement voor aandeelhouders, met duidelijk ruimte voor verdere efficiëntieverbeteringen. Capaciteit om dividend uit te keren wordt ondersteund door sterke groei van het eigen vermogen en discipline. Ervaren managementteam met een bewezen staat van dienst. Ook risico's Het sinds kort weer beursgenoteerde ABN AMRO is totaal onvergelijkbaar met het bedrijf dat in 2007 werd overgenomen en toen gelijk in drieën werd gehakt. Voor de overname was ABN AMRO een internationale speler van formaat met meer dan 100.000 medewerkers. Het ABN AMRO van nu is vooral nationaal gericht en telt zo'n 22.000 medewerkers. Hendrik Oude Nijhuis Auteur, oud bestuurslid HCC Beleggen en BSC Duitenberger. Oprichter Warrenbuffet.nl Hendrik Oude Nijhuis heeft Management, Economics & Law aan de Universiteit Twente gestudeerd en heeft zich jarenlang verdiept in de strategieën van ‘s werelds beste beleggers. Zijn bestseller over Warren Buffett is via de website http://www.warrenbuffett.nl/ gratis beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen. Nederland is goed voor iets meer dan 80% van de winst. Gaat het kortom met Nederland goed dan profiteert ABN AMRO eveneens. Gaat het met Nederland slecht - om wat voor reden dan ook - dan lijdt ABN AMRO daar eveneens onder. Opvallend is dat de helft van de klanten nooit een kantoor bezoekt. En de andere helft gemiddeld slechts eens in de twee jaar. Structureel lagere winstgevendheid Een risico voor ABN AMRO (en andere grootbanken) met tienduizenden medewerkers en een groot en vooral duur kantorennetwerk is ingehaald te worden door de technologie. Denk allereerst aan de vele, innovatieve fintech startups die zich richten op het snijvlak van bankieren en technologie. En ten tweede aan kapitaalkrachtige technologiebedrijven die zich steeds meer op het terrein van banken beginnen te begeven. Denk hierbij onder meer aan bedrijven als Google (Google Wallet en Android Pay), Apple (Apple Pay), Samsung (Samsung Pay), Facebook en PayPal. Verder is het uitlenen van geld eigenlijk meestal helemaal niet zo winstgevend. Dat veel banken dat voor de kredietcrisis wel degelijk waren wordt verklaard door leverage (lees: heel veel vreemd vermogen in verhouding tot het eigen vermogen). Maar wat dat trucje betreft drukken toezichthouders tegenwoordig aardig op de rem. De hoge winstgevendheid van banken ten tijde van voor de crisis hoeft om die reden voorlopig niet meer terug te worden verwacht.  Waardering ABN AMRO is in 2008 genationaliseerd en de kosten daarvan bedroegen circa EUR 21,7 miljard. Uitgaande van de introductiekoers van EUR 17,75 valt het verlies voor de belastingbetaler zo bezien te becijferen op EUR 5 miljard (uit de introductiekoers volgt een bedrijfswaarde van ABN AMRO van EUR 16,7 miljard).  De hierboven genoemde bedrijfswaarde impliceert dat van een premie ten opzichte van het eigen vermogen (boekwaarde) van ABN AMRO niet of nauwelijks sprake is. Per 30 september 2015 bedraagt het eigen vermogen van ABN AMRO namelijk EUR 16,1 miljard (per aandeel is dat EUR 17,12). Wij menen dat de strategische doelstelling van ABN AMRO om de komende jaren een rendement op eigen vermogen te behalen van 10% tot 13% reëel is. Het beoogde dividenduitkeringspercentage bedraagt 50% vanaf en over boekjaar 2017 (dit jaar is dat nog 40%). Uitgaande van bovenstaande gegevens, eigen aannames en een discontovoet van 8% menen wij dat een premie op het eigen vermogen van ongeveer 60% terecht zou zijn. De geschatte beurswaarde van ABN AMRO bedraagt in dat geval EUR 26,7 miljard, de bijbehorende koers EUR 28,-. Bij het waarderen van aandelen moet altijd een slag om de arm worden gehouden. Maar in dit geval overheerst bij ons toch vooral de overtuiging dat ABN AMRO eerder te goedkoop dan te duur naar de beurs is gegaan. Gelukkig voor iedere Nederlander is zo bezien nog wel dat de Nederlandse overheid voorlopig eigenaar blijft van ruim driekwart van alle aandelen van ABN AMRO. ^  Inhoud Topprestaties onder de alternatieve beleggingen  Advertentie:  Alphafondsen.nl ^  Inhoud Leentjebuur en leergeld….  Bron:  Ben van den Anker Met P2P-lending wordt verwezen naar het zonder tussenkomst van een traditionele tussenschakel als bank uitlenen van geld aan individuen, die over het algemeen niet tot de bekenden- of familiekring behoren. De transactie wordt online afgewikkeld. P2P-lending is in de US pas sinds 2006 ontwikkeld vanuit de start-up stad San Francisco. De grootste problemen bij de start waren het wanbetalersrisico en het gebrek aan liquiditeit. Een lening heeft een looptijd en gedurende de looptijd is de lening niet liquide te maken. De SEC verplicht P2P-bedrijven hun aanbod inmiddels als securities aan te bieden. Het voordeel voor de lener bij het uitlenen van middelen van individu tot individu is een beter (= lager) rentepercentage dan bij een persoonlijke lening via de bank. De spaarder die een momenteel zeer laag rendement ontvangt op een spaarrekening kan door in P2P-lending te participeren een hoger rendement behalen. Dit lijkt op een win – win  relatie zou je zeggen. Het gebruik van technologie is in verhouding tot de reguliere banken een groot kostenvoordeel voor de P2P bedrijven, dat ook aan de klanten doorgegeven wordt. Sinds 2009 wordt het jaarlijkse rendement in de platforms Lending Club en Prosper geschat tussen 5 – 9%, afhankelijk van de kredietwaardigheid van de ontvanger van de lening1) Ben van den Anker (1976) is schrijver / columnist en lid centrale directie aan het Candea College Hij heeft zijn PhD in Business & Management tijdens een negenjarig verblijf in Zuidoost Azië aan de International Graduate School of Business (University of South Australia) behaald. Hij is auteur van het boek The perceived role of Host Country Nationals in Expatriate Adjustment (2010, Ben van den Anker). Zijn onderzoek richt zich met name op de rol van cross-culturele interactie in het functioneren van expatriates. Daarnaast is hij voor de International Business Review revisor voor wetenschappelijke artikelen op het snijvlak business en management. Zopa, de twee na grootste in de industrie, geeft eigenlijk in 2014 aan dat het wanbetalersrisico beheersbaar is door een 0.5% default rate2) te publiceren. De keuze van platform is echter belangrijk naast de mate van regulering die hierbij een rol speelt. Regulering zorgt er in bepaalde landen voor dat informatie helder aangeboden moet worden en er een planning aanwezig moet zijn voor het geval dat zaken niet zo lopen als verwacht. Door het relatief jonge bestaan van deze P2P platforms is regelgeving ook aan verandering onderhevig. Kortom; harde garanties lijken er nog niet te zijn. Ook zal helderheid over het risico geboden moeten worden. Terwijl uw geld wacht om uitgeleend te worden ontvangt u hierop bij de meeste P2P platforms geen rente. Ook is uw geld niet veilig zoals een spaarrekening die gekoppeld is aan het depositogarantiestelsel. Indien het P2P-platform failliet gaat, is het maar de vraag wie er voor zal zorgen dat u uw uitgeleende geld weer terug ontvangt. Het P2P platform ontvangt in de regel een fee van 1% van de loonwaarde voor geleverde diensten en een extra 0.25% als u de lening weer doorverkoopt. Deze 1% wordt betaald als de uitgever geld retour ontvangt en bij het missen van een betaling of wanbetaling vervalt deze fee (bij enkele grote spelers).  De meerwaarde van het P2P-concept zit wellicht niet in het gegeven dat consumenten aan andere consumenten uit kunnen lenen, maar meer in de snelheid van de transactie door slim gebruik van ICT waar banken in de verste verte niet aan kunnen tippen. Het P2P-concept spreekt door zijn eenvoud aan en grote spelers blijken P2P-lending nu ook te ontdekken. Nederlandse bedrijven gebruiken subtiele wijzigingen in de naamgeving als ‘crowdlending’ en beginnen het concept te omarmen. Er lijken inmiddels ook hybride producten te ontstaan als mandjes met diverse leningen gekoppeld aan een risicocategorie. Uit oogpunt van diversificatie is dit natuurlijk een slimme beweging. De grotere spelers op de markt bieden tools aan om de kredietwaardigheid van deelnemers objectiever te kunnen beoordelen. Het BKR pakt op de Nederlandse markt hierin een rol. Het is waarschijnlijk dat toekomstige rentetarieven vaker door de markt worden vastgesteld, dan door het leenplatform. De grote groei van platforms zorgt voor concurrentie, waar de consument uiteindelijk de vruchten van zal kunnen plukken. PWC voorspelt dat P2P-lending van een waarde van $5.5 miljard in 2014 zal groeien tot 150 miljard in 2025 3).  Kortom, voor de speculatief ingestelde belegger die potentie aan een duidelijk risico durft te koppelen biedt P2P zeker mogelijkheden om een hoger rendement te behalen. 1) http://www.cnbc.com/2015/08/28/more-investors-turn-to-p2p-lenders-for-high-yield.html 2) http://www.forbes.com/sites/groupthink/2014/10/14/the-disappearance-of-peer-to-peer-lending/ 3) https://www.pwc.com/us/en/consumer-finance/publications/assets/peer-to-peer-lending.pdf ^  Inhoud Wat is een ETF? Een korte inleiding op exchange traded funds  Bron:  Morningstar Benelux 23 november 2015 Een exchange-traded fund (afgekort  ETF) is een mandje beleggingen dat net als een aandeel wordt verhandeld aan de beurs. Een ETF wordt in het algemeen gebruikt om een specifieke marktindex te volgen. Vandaar dat ze ook wel indextrackers worden genoemd. Er zijn ook traditionele beleggingsfondsen die zich op een bepaalde index richten en deze proberen te verslaan. Het verschil met een ETF is, dat deze fondsen actief worden beheerd met een manager aan het roer waar een ETF passief beheerd wordt. AEX-index Wie bijvoorbeeld in de AEX-index wil beleggen kan een ETF kopen die de Amsterdamse beursgraadmeter repliceert. Wanneer de AEX stijgt, neemt de ETF in waarde toe en wanneer de AEX daalt daalt ook de waarde van de ETF. De belegger heeft keus uit tal van indices zoals de S&P 500 Index, de MSCI World Index en kleinere specifieke indices. Grondstoffen en Valuta Een ETF kan ook worden gebruikt om grondstoffen of andere activa zoals valuta te tracken. Wie in goud wil beleggen maar niet fysiek een staaf goud wil aanschaffen kan een ETF kopen die de goudkoers volgt (technisch gezien wordt een grondstof ETF een exchange traded commodity (ETC) en een valuta-ETF een exchange traded currency). De eerste ETFs zagen het levenslicht in de Verenigde Staten in de jaren tachtig en begin jaren negentig en hun populariteit in beleggingsland is sindsdien geëxplodeerd. Institutionele en particuliere beleggers investeren inmiddels miljarden euro’s in ETFs. ETFS zijn hetzelfde als aandelen in die zin dat ze gemakkelijk ge- en verkocht kunnen worden op de beurs en hun koers fluctueert gedurende de handelsdag. Beleggers kunnen short gaan op ETFs, een stop-loss order gebruiken en ze verkopen. In het kort geldt dat alles wat met aandelen kan ook met ETFs kan. Net als bij aandelen betalen beleggers en commissie bij het kopen en verkopen van ETFs. Voor ETFs Als het aankomt op vergoedingen/kosten zijn ETFs bekend om hun zeer lage kosten. Zelfs lager dan traditionele fondsen. ETFs zijn in het algemeen goedkoper omdat er geen fondsmanager actief bij betrokken is die ook betaald moet worden. ETFs bieden beleggers een ultiem diversificatiemiddel: je kunt direct beleggen in een volledige markt in plaats van individuele aandelen te selecteren en kopen. ETFs bieden beleggers een ultiem specialisatiemiddel: je kunt direct beleggen in de meest vreemde en wonderlijke sectoren zoals een ETF die een smartphone-index volgt tot een ETF die een index van levend vee volgt. Een belegger kan veel of weinig kopen: ETFs stellen geen eisen aan de inleg wat betekent dat beleggers van een bepaald ETF één aandeel kunnen kopen of heel veel. ETFs bieden toegang tot een breed scala aan effecten inclusief obligaties, buitenlandsmarktindices, grondstoffen en valuta. ETFs worden verhandeld als aandelen: ze kunnen de hele handelsdag worden gekocht en verkocht. Tegen ETFs In het algemeen kunnen ETFs geen hoger rendement halen dan de markt die ze volgen. In tegenstelling tot actief beheerde indexbeleggingsfondsen waarbij de beheerder de markt wil verslaan noteren ETFs het rendement van de markt (omdat ze de marktindex exact repliceren). Er zijn zeer veel verschillende ETFs en sommige zijn minder geschikt voor particuliere beleggers.  ETFs gebruiken verschillende manieren om de gekozen index te repliceren en sommige methoden bieden juist extra risico voor beleggers. Hou altijd in gedachten: beleg niet in wat je niet begrijpt. Omdat ETFs dezelfde handelseigenschappen hebben als aandelen is het verleidelijk om er frequent in te handelen, vooral als de markten volatiel zijn. Maar beleggers kunnen aanzienlijke kosten genereren als ze vaak ETFs kopen en verkopen. Deze kosten eten een aanzienlijk deel uit het rendement. Het is dan ook belangrijk om een gedisciplineerde houdingen aan te nemen ten opzichte van ETF-beleggingen. Meer over ETF's via de website van Morningstar: Wat is het verschil tussen een ETP en een ETF? Een artikel over ETFs, ETPs, ETNs, ETCs en andere exchange-traded products waarvan de naam kan leiden tot exchange-traded verwarring Zon- en schaduwkanten van ETF's Steeds vaker worden in Europa actief beheerde aandelenfondsen afgestoten, terwijl indexfondsen ook in dalende markten profiteren. ETF's zijn echter niet altijd de beste keus voor de belegger. Wij bekijken de track-record van indexfondsen in de grootste Europese aandelenfondscategorieën Wereldwijd beleggen zonder risico in opkomende markten te lopen De wereldwijde groei en het monetaire beleid lopen flink uiteen. Vooral de beurzen in opkomende landen ogen zeer nerveus. Beleggers die daar niet aan blootgesteld willen worden, kunnen wellicht beter uitwijken naar aandelenbeurzen van ontwikkelde economieën Een afweging tussen diversificatie en kennis En wanneer het de moeite loont om groot in te zetten ETFs-Liquiditeit en transactiekosten van ETFs Door de lage kostenratio's zijn ETFs duidelijk interessant voor een 'goedkope', lange termijn kernportefeuille, maar hoe zit het met de transactiekosten? Actief versus passief fondsbeheer: waarom niet een actieve ETF Actief beheerde ETFs lijken een fantastische oplossing voor beleggers. Het beste van twee werelden. Maar waarom is hun marktaandeel dan nog zo klein? Waarom teleurstellingen waarschijnlijk zijn bij conventionele grondstoffenindexen Als we naar echte bepalende factoren voor het rendement op grondstoffenfutures kijken, dan zien we dat populaire indexen zoals de GSCI tekortschieten Morningstar ontwikkelt classificatiesysteem voor strategic beta ETFs Een nieuw model om strategic beta – ook wel smart beta – ETFs te categoriseren helpt beleggers om dit nieuw type beleggingsfondsen beter te kunnen identificeren, vergelijken en analyseren Waarom zijn er zo weinig strategic bèta ETF's voor obligaties? Waar het strategic bèta betreft, bieden aandelen meer voor de hand liggende mogelijkheden dan vastrentende waarden. Maar ETF-aanbieders ontwikkelen inmiddels ook 'smart bèta' obligatieproducten Waarom worden 'low volatility' ETF's zo populair? Zoals uit de marktontwikkelingen afgelopen zomer weer eens bleek, hoort volatiliteit gewoon bij beleggingen ^  Inhoud Voedingssector al jaren lucratief, Unilever in top 20 Bron:  Analist.be Ronald Kok (RBA)  Financieel analist, entrepeneur en uitgever van o.a. Analist.nl en het beleggingsblad: Analist Journaal Na zijn economie opleiding aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, VBA aan de VU  Universiteit van Amsterdam bleef hij zich verder specialiseren w.o. EFFAS , en  focust hij zich nu vooral op financiële analyse en de praktische toepasbaarheid van beleggingsstrategieën. Zijn aandachtsgebieden zijn vooral de Amerikaanse en Europese aandelen. Daarnaast focust Ronald zich ook op derivatenstrategieën, asset-allocatie en risicomanagement. Waar veel analisten en beleggers de voedingssector saai noemen zijn haar rendementen dit echter niet. De voedingssector behoort de afgelopen 10 jaar steevast tot de beste sectoren en had over meerdere periodes gemiddeld gesproken zelfs geen verliezen. Het Belgische Lotus Bakeries is met enorme afstand het beste aandeel uit de voedingssector. Over de afgelopen 10 jaar won het aandeel een eclatante 1100 procent (exclusief dividenden). Een dergelijke winst zien we eigenlijk alleen maar bij de internetaandelen zoals Baidu en Netflix. Nestlé en Unilever hand in hand qua rendement Bij de andere 10-jaarswinnaars zien we een mix van mid- en largecaps. De bekendste namen zijn uiteraard Unileveren Nestlé . Beiden wonnen de nipt boven de 100 procent over de afgelopen 10 jaar. Bij de verliezers zien we weliswaar een paar grote uitslagen zoals die van Natra en Evolva maar het gros van de voedingsaandelen leverde de belegger toch forse winsten op. Over de afgelopen 10 jaar won het gemiddelde voedingsaandeel circa 81 procent. Ook over de kortere perioden zien we behoorlijke winsten. In tegenstelling tot de meeste andere sectoren zien we dat ook over de afgelopen 3 maanden ook deze sector wederom in de plus noteren. Historische rendementen voedingssector ^  Inhoud CBS:  Nederlandse producent positiever dan veel EU-collega’s  Bron: CBS Nederlandse ondernemers in de industrie zijn positiever dan veel van hun Europese collega’s. Dit meldt CBS op basis van statistieken van de Europese Commissie. De Europese indicator van het producentenvertrouwen, die iets afwijkt van de Nederlandse, stond in november voor Nederland op 2. Het gemiddelde producentenvertrouwen in de Europese Unie (EU) was negatief (-3,5). Ondernemers in Slovenië, Hongarije en Zweden waren het meest optimistisch. Griekse en Poolse producenten het negatiefst Europese ondernemers in de industrie zijn gemiddeld negatief gestemd. Slechts in een aantal landen, waaronder Nederland, hebben positief gestemde ondernemers de overhand. Producenten in Griekenland en Polen waren in november 2015 het negatiefst met scores van respectievelijk -16,6 en -11,5. Nederlandse producent ook op lange termijn optimistischer dan EU-gemiddelde Met 2 ligt het Nederlandse producentenvertrouwen ruim boven het tienjarig gemiddelde. Het Nederlandse tienjarig gemiddelde is met -3,1 minder negatief dan het Europees gemiddelde (-5,9). De enige landen met een positief saldo zijn Tsjechië en Slowakije. Poolse en Griekse producenten zijn gemiddeld het negatiefst gestemd met scores van respectievelijk -12,6 en -11,9. Europees producentenvertrouwen sinds oktober 2014 stabiel In januari 2008 bereikte het producentenvertrouwen in Nederland het hoogste punt in de afgelopen acht jaar (5,1). Het dieptepunt (-25,4) werd bereikt in februari 2009. Vanaf maart 2013 is de trend stijgend. Het Europees gemiddelde is daarentegen sinds oktober 2014 niet of nauwelijks veranderd. Sinds april 2015 hebben positief gestemde ondernemers in Nederland de overhand. Met een waarde van 2 is het producentenvertrouwen echter nog een stuk verwijderd van het niveau van voor de crisis. Nederlandse producent positiever over verwachte bedrijvigheid Het producentenvertrouwen is opgebouwd uit drie deelindicatoren. Deze indicatoren zijn een weergave van de mening van de producent over de orderportefeuille, de voorraad gereed product en de verwachte bedrijvigheid voor de komende drie maanden. De Nederlandse producent was in november 2015 vooral positiever over de verwachte bedrijvigheid dan gemiddeld in Europa. Daarnaast was de Nederlandse producent minder negatief over de orderpositie en de voorraad gereed product. ^  Inhoud De Big Reset  Bron: Willem Middelkoop Veertig jaar nadat de Verenigde Staten de dollar loskoppelden van goud, moet de VS nog steeds vechten om de dollar als we­reldreservemunt in stand te houden. Aan de positie van de dollar ontleent de VS voor een groot deel haar status als wereldwijde supermacht. Voor de Eerste Wereldoorlog werden bijna alle grote valuta gedekt door goud. Dit was het tijdperk van de goudstandaard. De geldtoename werd beperkt tot de groei van de goudvoorraad. Toen veel Europese landen geld moesten creëren om de oorlog te financieren, werden ze ook gedwongen om de goudstandaard los te laten. De goudstandaard 1)  werd in de meeste landen vervangen door een ongedekt (fiat) geldsysteem, hoewel zilveren munten tot in de jaren tachtig nog in veel landen gebruikt werden. In tegenstelling tot ongedekt geld heeft goud altijd zijn koopkracht behouden. Daarom wordt goud telkens weer gebruikt wordt om ongedekte geldsystemen te stabiliseren. Een stijgende goudprijs fungeert als een waarschuwing dat er iets aan de hand is met de waardeontwikkeling van valuta. Vaak is het een teken dat bankiers te veel geld creëren. Sinds de VS de dollar loskoppelde van de goudstandaard in 1971 is goud de grootste financiële vijand van Wall Street en het Witte Huis. Deze War on Gold vindt al plaats sinds de jaren zestig, toen het dollarsysteem voor het eerst sinds zijn oprichting in 1944 onder druk kwam te staan. De geschiedenis toont vele honderden voor­beelden van mislukte en verdwenen ongedekte geldsystemen. Soms met mogelijk zeer grote gevolgen. Na de devaluatie van de Romeinse Denarius en de daarop volgende val van het Romeinse Rijk duurde het ruim 500 jaar voor er weer een ontwikkelde samenleving ontstond in Europa. In de jaren ’80 bleven de leiders van de Sovjet Unie tot het bittere eind zwaaien vanaf hun balkon op het Rode Plein. Ze waren ervan overtuigd dat hun commu­nistische regime op basis van zelf gedrukte Roebels voor altijd stand zou houden. Na de val van de Sovjet Unie bleven spaarders en pensioengerechtigden achter in diepe armoede. Willem Middelkoop  Willem Middelkoop is oud beurscommentator van RTLZ en oprichter van het Commodity Discovery Fonds Willem, geboren in Genève in 1962, is een succesvol investeerder, ondernemer en publicist. In 2008 richtte Willem Middelkoop Amsterdamgold.com op voor mensen, die wilden beleggen in fysiek goud. Toen het bedrijf drie jaar later werd verkocht, was de jaaromzet tot boven 100 miljoen euro gestegen. In 2008 richtte hij ook het Commodity Discovery Fund op. Dit fonds heeft een nadrukkelijke focus op nieuwe grondstofontdekkingen en edelmetaal- beleggingen. Willem is auteur van diverse boeken over de economie en de geschiedenis van de financiële markten. Hij publiceerde oa:  "De Big Reset", "Goud en het geheim van geld " en "Als de dollar valt". website: willem-middelkoop.nl Wij Westerlingen concludeerden dat ons kapitalistische sys­teem, gebaseerd op vrije markten, superieur was omdat de commu­nistische landen zich onmiddellijk tot het kapitalisme bekeerden. Maar eind 2008 crashte ons systeem. Net als de communistische leiders toen pretenderen ook onze leiders dat alles goed gaat komen. Ze gebruiken dezelfde methoden die we zo verachtten in het communistische systeem. Economische cijfers worden steeds vaker gemanipuleerd en ‘aangepast’ om zo een betere indruk te wekken. Goed nieuws is vaak het werk van propaganda en het werk van spin-docters. De economie en haar financiële markten worden steeds centraler bestuurd. Er zijn steeds minder echte vrije markten te ontdekken. Rentes worden gemanipuleerd, goud be­streden, het ‘plunge protection team’ koopt (bijna in het openbaar) de Amerikaanse beurs omhoog en overal zien we de geldpersen ronken. Welkom in het tijdperk van het Staatskapitalisme. China is een perfect voorbeeld. Net als Rusland en de VS, de EU, de Arabische wereld, het VK en Japan. De economieën van West en Oost zijn meer dan ooit met elkaar vervlochten. Sinds de val van Lehman Brothers 2) proberen centrale bankiers en overheden wanhopig het financiële systeem overeind te houden. Ze weten dat het hele economische systeem in elkaar zal storten als de geldpers stokt. Dit betekent dat het mondiale QE-programma van steeds meer geld creëren door moet gaan. Hierdoor zal steeds meer van het ‘slimme geld’ gaan vluchten naar wat niet bijgeprint kan worden. Ja zelfs naar het virtuele goud, de bitcoin. Deze virtuele munt maakt het namelijk mogelijk je vermogen locatie-onafhankelijk op te slaan. We moeten helaas concluderen dat we alleen maar tijd hebben gekocht in plaats van te proberen met wezenlijke oplossingen voor de kredietcrisis te komen. Het creëren van extra schulden is natuurlijk geen oplossing voor een schuldencrisis. Als gevolg hiervan hebben we de totale schulden sinds de start van de kredietcrisis met 50.000 miljard zien stijgen en zijn centrale bankenbalansen wereldwijd met $10.000 miljard toegenomen. Met al dit nieuw gecreëerde geld, hebben de centrale banken voornamelijk eigen staatsobligaties opgekocht, waardoor de rente en obligatierendementen richting nul zijn gedaald. Niet vreemd dus dat steeds meer spaarders zich gedwongen voelen om hun heil te zoeken in vastgoed of op de beurs. Omdat er geen grenzen aan de grootte van de centrale bank­balansen zijn, kan er in theorie een eindeloze hoeveelheid geld worden gecreëerd en kunnen centrale bankbalansen onbeperkt stijgen. Maar omdat te grote geldcreatie onvermijdelijk zal leiden tot grote geldontwaarding, zullen te grote (overheids)schulden moeten worden geherstructureerd voordat het grote publiek het vertrouwen in de waarde van de munt begint te verliezen. Het ‘parkeren’ van staatsschulden op centrale bankbalansen is daarom geen structurele oplossing. Het idee dat we de schul­denberg door economische groei op tijd weg kunnen werken is naïef. De geschiedenis leert ons dat dit alleen mogelijk is in een situatie van sterke en duurzame economische groei.  In een recente studie van het IMF, met de titel ‘Financial and Sovereign Debt Crises: Some Lessons Learned and Those Forgotten’ 3), wijzen de economen Reinhart en Rogoff op het huidige ‘ontkenningsprobleem’. Volgens hen zal de toekomstige economische groei ‘niet voldoende zijn om om te gaan met de enorme omvang van de publieke en private schulden. Vooral door de sterk vergrijzende babyboomersgeneratie zullen hogere pensioenen en medische kosten de totale schuldsituatie alleen maar verder verslechteren ten opzichte van eerdere periodes met grote schulden.’ Ze concluderen dat door de enorme omvang van de schuldenberg een toekomstige schuldsanering nodig zal zijn op een veel grootschaligere manier ‘dan wat nu in het openbaar besproken wordt’. Volgens het rapport vereist ‘het eindspel van de globale financiële crisis’ een combinatie van financiële repressie (bijvoorbeeld belasting op spaargeld), her­structurering van schulden (onder meer door hogere inflatie), en kapitaalrestricties. Het gebrek aan economisch gezond verstand kan mede worden verklaard omdat universiteiten wereldwijd nog steeds de ideeën van de Chicago School of Economics promoten. Deze ideeën hebben de creatie van ongedekt geld door centrale banken in samenwerking met particuliere banken als kerntheorie. Stu­denten op universiteiten en hogescholen krijgen zelfs na de crisis nog steeds les uit dezelfde economische boeken met verouderde modellen op basis van de efficiënte markttheorie. Dat is de reden waarom een meerderheid van de economen, journalisten en managers nog steeds de rol van geld in onze economie niet goed begrijpt. Zelf heb ik geen economie gestudeerd en altijd vooral mijn gezonde verstand gebruikt om de principes van markten en geld te begrijpen. Ik heb al lang geleden geleerd dat het beter is om te vertrouwen op boeken over geld en financiële crises geschreven door historici. Het ontstaan van de huidige crisis, gesteund door ongeveer zesduizend jaar gedocumenteerde geschiedenis van geld, weerspreekt de keynesiaanse doctrine van geld creëren uit het niets. Ongedekte geldsystemen zijn ruim tweehonderd keer getest, en uiteindelijk faalden ze allemaal. De kans op een instorting van een ongedekt geldsysteem zou moeten worden beschouwd als een statistische zekerheid in plaats van een ‘theoretische onwaarschijnlijkheid’. Op een gegeven moment zullen de politici begrijpen dat alleen een grote systeemwijziging onze systemen kan resetten. Waar­schijnlijk zal dit pas gebeuren op het moment dat ze niet langer in staat zijn om hun staatsschulden te herfinancieren. Tot dat moment lijkt elke prijs aanvaardbaar om het bijkomende weg­zakken in een diepe wereldwijde depressie te voorkomen – zelfs met het risico op hyperinflatie. Het systeem wordt opgeblazen om deflatie te voorkomen. We proberen een kredietcrisis op te lossen door meer schulden te maken. Maar beleidsmakers verkiezen een mogelijke economische dood in de toekomst boven een vrijwel zekere economische dood nu. Het toont het onvermogen van ons systeem, waarin de behandeling van de symptomen prioriteit heeft en zo lang mogelijk wordt gewacht de werkelijke ziekte te bestrijden. Het systeem is als een terminaal zieke patiënt die alleen maar kan hopen op een paar extra jaar. Alleen door het toedienen van een mix van de sterkste medicijnen kan de patiënt in leven blijven. Centrale bankiers en politici hopen het eindspel van dit financiële systeem zo lang mogelijk te verlengen. Maar in het diepste geheim is onder meer het IMF al begonnen plannen uit te werken die nodig zijn om dit financiële systeem naar een volgende fase te brengen. Net zoals dat gebeurde met de loskop­peling van goud en de dollar door president Nixon in 1971, de start van het dollarsysteem in 1944 of de ‘staatsgreep’ in 1913 door de Wall Street bankiers waarmee de Fed werd opgericht. Het is mijn mening dat voor 2020 het wereldwijde financiële systeem opnieuw ‘herstart’ zal moeten worden voor een nieuw paradigma, waarin goud een grotere rol zal spelen, de dollar zijn status als enige reservevaluta zal verliezen en andere valuta hun belang zullen zien toenemen. Voor de eerste keer in de geschiedenis is er mondiale monetaire crisis ontstaan die kan eindigen in een wereldwijd wantrouwen van alle ‘paper assets’. Centrale bankiers zijn zich er zeer van bewust dat het essenti­eel is om met een reset plan te komen voordat dit onheilsscenario zich kan voltrekken. De autoriteiten zullen al het mogelijke doen om het financiële systeem op tijd aan te passen om ervoor te zorgen dat een werkelijke systeemcrash niet zal plaatsvinden. Ons financiële systeem kan bijna in elke vorm veranderd worden zolang de grootste spelers in de wereldmarkt daarmee akkoord gaan. In het verleden zijn we getuige geweest van twee soorten herstarts. Sommige ver van tevoren gepland, zoals de grote ver­anderingen in 1944, die van invloed waren op het hele mondiale monetaire systeem en kleinere vaak nationale aanpassingen als gevolg van plotselinge monetaire ontwikkelingen. Goede voorbeelden hiervan waren de introductie van de door goud gedekte D-mark, na de hyperinflatie in de Weimarrepubliek in 1923, of de diefstal van de spaartegoeden (bail-in) tijdens de redding van het banksysteem in Cyprus in 2013. Twee grote problemen binnen het huidige financiële systeem moeten op relatief korte termijn worden aangepakt: de vervan­ging van de dollar als wereldreservemunt en het ‘wegwerken’ van een deel van de enorme schuldenberg, vooral die op de centrale bankbalansen. Tot dusver hebben de centrale banken slechts tijd gekocht, hopend dat een plotselinge opleving van de economie de problemen als sneeuw voor de zon zou laten verdwijnen. Maar we hebben steeds minder monetaire speelruimte en binnen een paar jaar zullen we hoogstwaarschijnlijk getuige zijn van veel meer onorthodoxe monetaire acties. Eind 2013 verkondigden de Chinezen dat de tijd was gekomen om de wereld te ‘de-Amerikaniseren’. Ze riepen zelfs op tot de introductie van een nieuwe internationale reservemunt die gecreëerd zou moeten worden om de dollar te vervangen. Verschillende onderzoeken tonen aan dat deze wijzigingen al sinds het uitbreken van de crisis worden onderzocht. Maar aangezien het uitlekken van dergelijke plannen extreem grote gevolgen hebben kan voor financiële markten, kan hierover niets openbaar worden gemaakt. Elk bericht over een ‘plan B’ zal leiden tot grote onrust op financiële markten. De planners van het nieuwe systeem weten dat een systeem­wijziging volledig in het geheim zal moeten worden voorbereid. Toen ik tijdens een besloten diner in 2013 een IMF-topman vroeg of we niet over moesten gaan tot een mondiale schuldsanering, meldde hij dat dit onderwerp zo gevoelig lag dat hij daar echt niet op kon reageren. Het systeem van Bretton Woods was een financieel-economisch akkoord dat in 1944 tussen 44 landen werd gesloten en dat in Bretton Woods in het Amerikaanse New Hampshire getekend werd. Het systeem van Bretton Woods voorzag in de invoering van een stelsel van vaste wisselkoersen. Bijzonder was dat alleen de dollar tegen een vaste hoeveelheid goud kon worden ingewisseld bij de Amerikaanse Centrale Bank. Voor alle andere valuta werd wel een vaste wisselkoers met de dollar bepaald, maar zij waren echter niet direct inwisselbaar tegen goud. Indirect betekende het systeem van Bretton Woods de herinvoering van de goudstandaard. Daarnaast voorzag het systeem in de oprichting van het IMF en de Wereldbank. Bron: Wikipedia Beleggers weten dat ze moeten kijken naar wat centrale bankiers doen, niet naar wat ze zeggen. Vrijwel alle monetaire hervormingen worden tijdens een weekend doorge­voerd als de financiële markten gesloten zijn. In veel gevallen zijn er geen duidelijke waarschuwingssignalen. In bijna alle monetaire crises en hervormingen bleken edelmetalen bescherming te bieden. Het feit dat China en Rusland, kort na het uitbreken van de kredietcrisis, stopten met het opkopen van Amerikaanse staatsobligaties en begonnen aan de opbouw van grote goudvoorraden is wat dat betreft veelzeggend. Sommige schulden zullen worden kwijtgescholden tijdens een monetaire herziening en sommige delen van het financiële systeem zullen worden genationaliseerd, zoals we feitelijk al hebben gezien bij banken en andere financiële instel­lingen tijdens en na 2008.  Maar een echt grote herstart zou het wereldwijde financiële systeem naar een volgende fase kunnen brengen. Alle betrokken partijen (VS, EU, BRICS-landen, Japan, Midden-Oosten) hebben zoveel te verliezen als ze te lang wachten met het maken van de juiste keuzes. De VS nog het meest. Ze begrijpen heel goed dat ze opnieuw het initiatief zullen moeten nemen, net als in 1944 (Bretton Woods). Lees meer Red.: 1) De gouden Standaard lees meer op Wikipedia 2) Lehman Brothers was tot aan zijn faillissement in september 2008 een Amerikaanse financiële dienstverlener. Wikipedia 3) "Financial and Sovereign Debt Crises: Some Lessons Learned and Those Forgotten"  (pdf 655kB Download) ^  Inhoud Wat wilt u doen binnen onze vereniging? Bron: Redactie HCC Beleggen De HCC Beleggen organiseert een aantal activiteiten. De bekendste activiteiten die wij organiseren zijn de beleggerssymposia, die we tweemaal per jaar houden in De Bilt, de regiogroepen en deze nieuwsbrief. Een toenemend aantal mensen wil ook aktief meedoen. Voor de organisatie van onze symposia zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die een bijdrage willen leveren aan de totstandkoming hiervan. Het is niet alleen leuk om dergelijke evenementen te organiseren, maar het is ook een ideale gelegenheid om je netwerk uit te breiden met interessante contacten. Ook voor deelname aan de redactie van de nieuwsbrief en de website zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die het aandurven een column, een  artikel of een recensie te schrijven. Zonder deel uit te maken van de organisatie kunt u vanzelfsprekend ook meedoen aan één van de Regio- of Belangstellingsgroepen. Maar ook andere dingen doen zoals het geven van een aardige lezing,  met anderen handelsstrategieën uitwerken, software onder de knie krijgen of gewoon een groep vormen waarmee je samen de markt analyseert/bespreekt, behoort tot de mogelijkheden. Ben jij enthousiast en denk je dat een vrijwilligersfunctie jou op het lijf geschreven is, neem dan per email contact op met het HCC Beleggen bestuur  of met de redactie  ^  Inhoud | HCC beleggen Website | HCC beleggen Vacatures | Adverteren | Forum | Downloads  Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst. ^  Inhoud

3 december 2015

Nieuwsbrief20151101

.. November 2015 Nawoord 65ste Beleggerssymposium 50% korting op "The Big Reset" Business Development Company vs REIT Methode DividendGroeiBeleggen - CoSA Vooruitzichten wereld economie 2015-2016 Value-aandelen blijven achter  Vertrek Vincent Strauss niet van invloed Koersdoelen Heineken liggen ver uiteen Video's en interviews 65ste Symposium Actief zijn binnen onze vereniging .. ^  Inhoud Nawoord 65ste HCC Beleggerssymposium “Je bent nooit te oud om te leren”  Bron:  Frans Schreiber, Voorzitter HCC Beleggen De afgelopen beleggersdag was weer een dag om niet direct te vergeten. Gerenommeerde sprekers lieten de bezoekers ademloos luisteren naar hun inzichten over hoe en wanneer te beleggen. De organisatie had het goed begrepen, je bent inderdaad nooit te oud om te leren. Barbara Kos deed de aftrap met Pictet Asset Management. Deze organisatie probeert in te spelen op nieuwe ontwikkelingen in de wereld en zo te profiteren van megatrends. In de voorbeelden bleek dat Pictet inderdaad op tijd nieuwe bewegingen herkent en daar dan op inspeelt om de beste fondsen in die sector te zoeken. Arthur Hopstaken van HJCO Capital Partners gaf een college over hoe alternatieven de risico-rendementsverhouding sterk kunnen verbeteren. Hij reikte verschillende middelen aan om dit in de praktijk te brengen. Daarna kwam Royce Tostrams, die het publiek openbaarde dat we waarschijnlijk in een super cycle zitten en er een megamarkt kan ontstaan. De grafieken waren overtuigend, de zaal zat vol en de toehoorders zaten veel aantekeningen te maken. Bovendien gaf Royce cadeautjes aan diegenen die zijn vraag goed wisten te beantwoorden, zodat iedereen op het puntje van zijn stoel zat. Niels Faassen van Morningstar legde de beleggers uit wat nu exact het verschil is tussen actief en passief beleggen. Beide methoden hebben voor- en nadelen; de belegger moet zelf kiezen wat het beste bij hem past. Tenslotte eindigde Willem Middenkoop de dag met “The Big Reset”. Willem liet zien hoe het goud ( en andere grondstoffen) vanuit de jaren 90 sterk steeg en de afgelopen tijd weer een deel van die stijging teruggaf. Maar volgens hem is dat laatste niet belangrijk, alleen maar tijdelijk. Belangrijker is dat het geld printen doorgaat (nu China ook al) en daardoor minder waard gaat worden en spullen die niet “bijgeprint” kunnen worden worden veel duurder. De toehoorders zaten vastgeplakt aan hun stoelen, het college liep uit van 50 minuten, naar bijna twee uur. Niemand verliet de zaal. Ondertussen was de opnameploeg druk bezit om alle presentaties op te nemen en live te streamen. Dat streamen lukte helaas niet bij alle lezingen maar de mannen zijn druk bezig geweest om de video’s te redigeren, zodat ze alsnog op de site en via deze nieuwsbrief te zien zijn. Daarnaast zijn ook de standhouders geïnterviewd, zodat ook zij hun producten en diensten aan het beleggende publiek kunnen tonen. Resumerend, was het een zeer leerzame dag, waarbij gelukkig weer veel bezoekers op afkwamen en die zeker een vervolg verdient ! Tot het volgende HCC Beleggensymposium op 2 april 2016 Frans Schreiber ^  Inhoud Symposiumaanbieding 50% korting op "The Big Reset" van Willem Middelkoop Aanbieding door Willem Middelkoop gedaan tijdens 65ste HCC Beleggen symposium geldig tot 15 november 2015 Symposium aanbieding geldig tot 15 november 2015 Tijdens het 65ste HCC Beleggen symposium bood Willem Middelkoop zijn boek De Big reset ons aan voor de helft van de prijs, van €20,- voor   €10,-.  Wij geven deze aanbieding graag aan u door. Bestellen U kunt het boek "De Big Reset"  tot 15 november 2015 via onze HCC webshop bestellen en met Ideal betalen. Willem Middelkoop stuurt vervolgens de bestelde boeken naar ons en wij distribueren deze dan vervolgens. Over "De Big Reset" In 2007 schreef Willem Middelkoop in 'Als de dollar valt' dat het niet de vraag was óf ons financiële systeem zou instorten, maar wanneer. Het bleken profetische woorden. Eind 2008 waren we slechts een paar uur verwijderd van de complete ineenstorting van ons wereldwijde kredietkaartenhuis. In zijn nieuwste boek 'De Big Reset: Gold Wars en het financiële eindspel' beschrijft Middelkoop de historie en problemen van ons huidige financiële systeem en onthult hoe we voor 2020 zullen overgaan naar een nieuw systeem. Goud heeft als enige valuta de afgelopen eeuwen haar koopkracht behouden. Bankiers proberen de vlucht naar goud al tientallen jaren af te remmen maar lijken deze War on Gold nu te verliezen. Auteur:    Willem Middelkoop ISBN10: 908964654X   -   ISBN13: 9789089646545   Prijs: € 10,- (excl. € 3,95 administratie en verzendkosten)  Bestellen: ga naar https://www.hcc.nl/big-reset Klik Hier om naar de HCC Webwinkel pagina te gaan ^  Inhoud Business Development Company vs REIT  Bron:  Ben van den Anker In magere tijden zoeken investeerders naar een hoger rendement. De Real Estate Investment Trusts staan hierbij bekend als trouwe en hoge dividendbetalers. Dit is mede ingegeven door wet en regelgeving, die bepaald dat REITS in de meeste landen gehouden zijn meer dan 90% van hun belastbare inkomen uit te keren aan aandeelhouders om hierdoor geen of minder vennootschapsbelasting te hoeven betalen. REITS zijn dus als het ware sterke cash cows. Er bestaat echter nog een categorie bedrijven met soortgelijke regelgeving en vergelijkbare dividend rendementen; de Business Development Companies (BCD). Deze Amerikaanse categorie bedrijven worden tot de high yield asset class gerekend en investeren sinds 1980 in credit en equity in kleine en middelgrote bedrijven die geen toegang tot goedkopere financieringsmogelijkheden kunnen verkrijgen. In  het laatste decennium hebben BDC’s een enorme groei gekend; in 2015 zijn er ongeveer 51 publicly traded BDC’s met een marktkapitalisatie van 32 miljard dollar1) geregistreerd.  De volgende grafiek uit de Economist 2) visualiseert de groei in grofweg 20 jaar. . Bedrijven die voor financiering via BDC’s kiezen kunnen over het algemeen geen goedkopere financiering krijgen door hun hogere risicoprofiel. Hierdoor is het bedrijfsrisico voor BDC’s tevens hoger, wat zich uiteraard vertaalt naar hogere rentetarieven die door BDC’s verlangd worden (het rentetarief dat zij hun klanten in rekening brengen is over het algemeen hoger dan 10%). In combinatie met een zorgvuldige selectie van bedrijven waarin geïnvesteerd wordt, is een aantal BDC’s er al jaren in geslaagd zeer bovengemiddelde rendementen te realiseren. Een karakteristiek voor een categorie BDC’s is dat het management ingehuurd wordt; dit resulteert over het algemeen in een lagere NAV dan bij vergelijkbare bedrijven met ‘in house’ management. Dezelfde 90% van belastbaar inkomen als bij REITS moet gedistribueerd worden en maar liefst 98% van het belastbaar inkomen als de BDC ervoor kiest überhaupt geen belasting te betalen. Ben van den Anker (1976) is schrijver / columnist en lid centrale directie aan het Candea College Hij heeft zijn PhD in Business & Management tijdens een negenjarig verblijf in Zuidoost Azië aan de International Graduate School of Business (University of South Australia) behaald. Hij is auteur van het boek The perceived role of Host Country Nationals in Expatriate Adjustment (2010, Ben van den Anker). Zijn onderzoek richt zich met name op de rol van cross-culturele interactie in het functioneren van expatriates. Daarnaast is hij voor de International Business Review revisor voor wetenschappelijke artikelen op het snijvlak business en management. De zorgvuldige investeerder zal zich al snel bedenken dat als iets als te goed klinkt om waar te zijn, het ook waarschijnlijk zo is. De risico’s bij BDC’s zijn o.a. gerelateerd aan het credit risico van bedrijven in portefeuille bij de desbetreffende BDC; het rente risico, het leverage risico (de meeste BDC’s gebruiken een hefboom waarbij zij verdienen aan de spread); het markt en liquiditeitsrisico. De hefboom verwijst hierbij naar de verhouding geleend geld en equity, die zeer beperkt moet zijn bij BDC’s (verhouding maximaal 1 : 1). De spread verwijst naar het rentetarief waarvoor BDC’s lenen en de naar verhouding hoge tarieven die klanten betaling om voor financiering in aanmerking te komen. Bij faillissement van klanten van BDC’s wordt ook meteen het risico van leverage duidelijk; de BDC zal de lening terug moeten betalen. Bij een lening met variabele rente aan de BDC ontstaat een rente risico bij het verlengen van leningen. Bij een verhoging van de rente zouden bedrijven aan wie geleend wordt weleens minder winst kunnen gaan maken, omdat de kosten van kapitaal toegenomen zijn. Hierdoor blijven minder middelen beschikbaar om in het bedrijf te investeren. Doordat de bedrijven waar aan geleend wordt niet beursgenoteerd zijn, is er geen liquiditeit. Pas bij de exit strategie van de portefeuille ontstaat er weer liquiditeit voor de BDC. De koers van BDC’s is o.a. door bovenstaande variabelen gevoelig voor ontwikkelingen en kan sterk fluctueren. Gerealiseerde dividenden variëren in de regel tussen 7 – 14% per jaar. Het credit risico is naar mijn inschatting een groot risico. In tijden van recessie en toenemende faillissementen zullen BDC’s hard geraakt worden. In een langere bull markt met groeivooruitzichten op de langere termijn kan ook de BDC-sector meegroeien. Het is echter onvermijdelijk dat er ooit mindere tijden voor de sector gaan komen. De grootste in de sector is Ares Capital. Trouwe investeerders in Ares hebben tussen eind 2004 en 2012 een rendement van 203% mogen ontvangen tegen ongeveer 50% voor de S&P index3). Inmiddels zijn er ook een aantal ETFs op de markt gespecialiseerd in BDCs, waarmee individuele risico’s aanzienlijk beperkt worden. Het voordeel voor investeerders is de toegang tot de equity markt, die normaal niet ontsloten is voor de niet institutionele belegger. Deze column is informatief van aard en geen aanbeveling om te investeren in deze asset class. Op moment van schrijven bezit de schrijver geen positie in genoemd effect. 1) https://www.cliffwater.com/documents/1788389   (pdf 170kb) 2) Bron afbeelding: economist 3) http://www.barrons.com/articles/SB50001424052748703318404578424903487654618 ^  Inhoud Methode DividendGroeiBeleggen door CoSA  Bron: HCC Beleggen CoSA-werkgroep De werkgroep CoSA richtte zich tot voor kort alleen op de methode KoersGroeiBeleggen. In ons artikel in de Nieuwsbrief van HCC Beleggen van augustus jl. hebben we uitleg gegeven bij deze methode. De afgelopen maanden hebben we onderzocht hoe de methode DividendGroeiBeleggen kan worden toegevoegd. Deze methode beoogt vooral extra inkomsten te genereren uit dividenduitkeringen die liefst bestand zijn tegen inflatie en belastingtoename. We hebben drie kengetallen toegevoegd: het dividendrendement, de groei van het dividend per aandeel en de R^2 van deze groei. Deze groei wordt berekend m.b.v. lineaire regressie en de R^2 is daarbij een maat voor de grootte van de correlatie tussen het berekende groeipercentage en de groeicijfers van het dividend/aandeel voor de gehanteerde periode. Idealiter betreft deze periode de laatste 10 jaar, maar niet altijd zijn deze cijfers beschikbaar en soms moeten zgn. uitschieters – afwijkend hoge of lage dividenduitkeringen - worden weggelaten. Aan de hand van de berekende dividendgroei wordt met historische gegevens een prognose opgesteld voor de hoogte van het gemiddelde dividend in de komende 5 jaren, waarmee een vierde kengetal is bepaald. Vervolgens hebben we voor een aantal kengetallen voorwaarden geformuleerd, waaraan een aandeel moet voldoen wil het een Koopadvies krijgen. Tevens zijn eisen bepaald die leiden tot een Verkoopadvies. In de volgende Tabel ziet u een overzicht van deze voorwaarden. Uiteraard is ook de Rangtabel die we wekelijks met de Nieuwsbrief meesturen hierop aangepast. U kunt deze Tabel hier downloaden. De Tabel is besproken in het septembernummer van de Nieuwsbrief van HCC Beleggen. In de Tabel kunt u nu kiezen voor de methode KoersGroeiBeleggen of DividendGroeiBeleggen door KG of DG in te vullen in cel Z1 en daarna te sorteren met de knop in de cellen Q1 – T1. U kunt de grenzen voor de kengetallen getoond in bovenstaand overzicht naar eigen voorkeur aanpassen, waarna u door op de Sorteerknop te klikken een rangorde krijgt op basis van deze keuzes. Onze volgende stap wordt het toevoegen van aandelen in de lijst met aandelen die primair geschikt zijn als dividendgroeiers. Daarna gaan we de methode DividendHerBeleggen ontwikkelen. Deze methode berekent het rendement als wordt gekozen voor het Herbeleggen van uitgekeerd dividend. Dat is met name interessant voor de dividendbelegger die (op dit moment) niet geïnteresseerd is in extra inkomsten, maar die zijn aandelen wil laten groeien, bijvoorbeeld in het kader van zijn pensioenopbouw. Het herbeleggen kan plaatsvinden door de dividenduitkeringen per aandeel of op portefeuilleniveau aan te wenden. Indien u meer wilt weten over de activiteiten van CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina(klik hier), raadplegen of contact opnemen met de voorzitter: Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl Dit e-mail adres is beschermd door spambots, u heeft Javascript nodig om dit onderdeel te kunnen bekijken U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling. ^  Inhoud Vooruitzichten wereld economie 2015-2016 Bron:  cpb.nl De wereldeconomie en de wereldhandel ondervinden dit jaar een terugslag, maar de groei van de wereldhandel versnelt volgend jaar naar verwachting. Door de recente krimp van de wereldhandel en neerwaartse risico’s, zoals een verdere afkoeling van de Chinese economie, is de onzekerheid rond de groei van de wereldhandel echter groot. Hoewel de groei van de wereldeconomie dit jaar afzwakt naar 3,2% - de laagste groei sinds 2009 – blijft het wereldwijde vooruitzicht voor volgend jaar er één van voortgaand herstel. Voor 2016 wordt een groeiversnelling naar 3,7% verwacht. Hierbij zijn de bbpontwikkelingen ongelijkmatig verdeeld. In veel opkomende economieën vertraagt de groei, terwijl in geavanceerde economieën het groeifront geleidelijk breder en het economisch herstel robuuster wordt. De groeivertraging in opkomende economieën is het gevolg van de overgang naar consumptiegedreven groei in China en van lagere grond- en brandstoffenprijzen en een verslechterende externe financiële positie in Afrika, Latijns-Amerika en olieproducerende landen. Ook de geopolitieke spanningen rond Oekraïne, het Midden-Oosten en Noord-Afrika dragen bij aan de groeivertraging. De groeiversnelling in de geavanceerde economieën, die wordt geleid door de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk, wordt gaandeweg breder en sterker ondersteund in de meeste lidstaten van de Europese Unie. De lagere groei van de wereldeconomie in 2015 weerspiegelt zich sterk in de wereldhandel. Het volume van de wereldgoederenhandel is onverwacht gedaald in de eerste helft van dit jaar (zie fig 1). 3)  De daling is vooral het gevolg van een flinke krimp van de handel van China, maar de goederenhandel van veel economieën in Azië, het Midden-Oosten, Afrika, Latijns-Amerika en van de landen in de voormalige Sovjet-Unie neemt ook af. De toename van de handel van geavanceerde economieën biedt onvoldoende tegenwicht. Deze krimp van de wereldhandel lijkt samen te hangen met de daling van olie- en grondstoffenprijzen waardoor de groei in opkomende economieën vertraagt. De afname van de wereldhandel wordt als tijdelijk beschouwd; neerwaartse aanpassing van de wereldmarktprijzen zal de invoervraag – vooral die van geavanceerde economieën - weer doen toenemen. Voor volgend jaar wordt de groei van de wereldhandel geraamd op 5,1%, tegenover 1,3% dit jaar. Aansterkende groei in de geavanceerde economieën en herstel van de bbp-groei in opkomende economieën zullen de wereldhandel weer doen opveren. Ook op langere termijn lijken de ontwikkelingen positief. De lage groei van de wereldhandel sinds de Grote Recessie is vooral toe te schrijven aan de zwakke vraag als gevolg van de noodzaak om de balansen te versterken en de overheidstekorten en -schulden terug te brengen. 4)  Aan deze zwakke vraag komt echter langzaam een einde. Als de naweeën van de Grote Recessie eenmaal achter de rug zijn, kan de wereldhandelsgroei weer terugkeren naar de meer uitbundige niveaus van weleer. De opleving van de wereldhandel in de centrale projectie spoort met deze visie. Figuur 1) Gestage groei wereld-bbp en tijdelijke krimp wereldgoederenhandel, Bron: OESO, IMF, HWWI, CPB (xls 8,2 MB voor zowel fig 1 als 2). Een alternatieve visie 5)  wijt de relatieve stagnatie van de wereldhandel sinds de Grote Recessie (zie fig 1) aan het feit dat de mondialisering van de productie volgroeid zou zijn. In deze visie leidde de integratie van China en Oost-Europa in de wereldeconomie en de onstuimige opbloei van internationale waardeketens tot structureel hogere handelsgroei van midden jaren tachtig tot midden jaren 2000. Nu integratie en mondialisering van de productie voltooid zijn, zou de groei structureel lager komen te liggen. De alternatieve visie houdt een neerwaarts risico in voor de centrale raming. Het kader met onzekerheidsvarianten in hoofdstuk 16) illustreert de effecten van een tegenvallende wereldhandelsgroei. Door de krimp van de wereldgoederenhandel in de eerste helft van dit jaar en de onzekere economische ontwikkeling van China zou de wereldhandelsgroei geringer kunnen zijn dan in de raming is verondersteld. De tegenvaller kan ook in verband staan met weggevallen structurele impulsen, waardoor ook op langere termijn de groei van de wereldhandel relatief laag zal blijven. Mocht de wereldhandelsgroei in 2016 2% lager zijn dan in de raming, dan vertraagt de Nederlandse bbp-groei volgend jaar met 0,5%-punt. De prijs van olie is aanzienlijk gedaald en ook de grondstoffenmarkten staan onder druk (zie fig 2). De reden hiervoor is een aanbodoverschot dat op de oliemarkt vooral het gevolg is van aanbodfactoren, zoals: de overvloedige productie van schalieolie in de Verenigde Staten, de weigering van Saoedi-Arabië om de rol van swing producer te blijven spelen en de beoogde opheffing van de internationale sancties tegen Iran. De dalende prijzen van olie en grondstoffen geven een positieve impuls aan de handel van geavanceerde economieën en dempen de inflatie. Figuur 2) prijsdalingen voor grond- en brandstoffen  Bron: OESO, IMF, HWWI, CPB (xls 8,2 MB voor zowel fig 1 als 2). 3) De feitelijke ontwikkelingen in het buitenlandbeeld zijn gebaseerd op realisaties, die beschikbaar waren op 27 juli 2015. 4) Deze zwakke vraag in de Europese Unie verklaart bijvoorbeeld de magere ontwikkeling van de handel binnen de Europese Unie die goed is voor 30% van de totale wereldhande 5) Voor een overzicht van het debat over de Global Trade Slowdown zie Hoekman, B. (ed.), 2015,  The Global Trade Slowdown: A New Normal?, CEPR  (pdf 5,1 MB) 6) Voor volledige rapport zie: Macro Economische Verkenning (MEV) 2016 Download (PDF document, 6.3 MB) ^  Inhoud Value-aandelen blijven achter  Bron:  Hendrik Oude Nijhuis Het maakt niet uit of nu gekeken wordt naar aandelen met lage koers/winst-verhoudingen of lage koers/boekwaarde-verhoudingen. Of naar aandelen met lage koers/cashflow-verhoudingen of iets soortgelijks. De goedkoopste aandelen renderen op lange termijn het best. Maar dat is tussentijds niet altijd het geval... Slechte voorspellers Aandelen van bedrijven waarvan nauwelijks groei verwacht wordt zijn doorgaans lager gewaardeerd dan aandelen van zogeheten groeibedrijven. Dat lijkt heel logisch maar bent u zich ervan bewust dat beleggers de neiging hebben te overdrijven. Hendrik Oude Nijhuis Auteur, oud bestuurslid HCC Beleggen en BSC Duitenberger. Oprichter Warrenbuffet.nl Hendrik Oude Nijhuis heeft Management, Economics & Law aan de Universiteit Twente gestudeerd en heeft zich jarenlang verdiept in de strategieën van ‘s werelds beste beleggers. Zijn bestseller over Warren Buffett is via de website http://www.warrenbuffett.nl/ gratis beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen. Het komt er eigenlijk op neer dat beleggers inschatten dat het wel goed zal blijven gaan met die bedrijven waarmee het op een bepaald moment goed gaat. En slecht met die bedrijven die op datzelfde moment juist kampen met tegenwind. Het heden wordt doorvertaald naar de toekomst en dat gebeurt in een sterkere mate dan eigenlijk terecht is. Consequentie van bovenstaande is dat aandelen van bedrijven waarvan de verwachtingen laaggespannen zijn bovengemiddeld renderen. Terwijl het rendement van groeibedrijven dikwijls tegenvalt. Mooi dat strategie niet altijd werkt Goedkope aandelen (value-aandelen) renderen zoals gezegd niet ieder kwartaal of ieder jaar bovengemiddeld. Soms blijven ze zelfs meerdere jaren achter bij de zogeheten groeiaandelen. Beleggers die eerder vastberaden voor value-aandelen kozen haken dan nogal eens af. Dat value-aandelen niet altijd bovengemiddeld renderen is mooi: een strategie die altijd werkt gaat immers al heel snel aan eigen succes ten onder. Dat value-beleggen op lange termijn werkt maar op de korte termijn lang niet altijd maakt van value-beleggen een heel robuuste strategie. Interessante studie In een recente studie* werd het rendement van value-aandelen vergeleken met het rendement van groeiaandelen. De 20% aandelen met de laagste koers/boekwaarde-verhoudingen werden als value-aandelen bestempeld. En de 20% aandelen met de hoogste koers/boekwaarde-verhoudingen als groeiaandelen. Wat blijkt? Gemiddeld renderen de value-aandelen 5% extra per jaar. Sinds 1945 is het slechts zes keer voorgekomen dat value-aandelen over een periode van vijf jaar slechter renderen dan groeiaandelen. Ook nu zitten we in zo'n periode. Uiteraard, value-aandelen rendeerden de afgelopen vijf jaar eveneens prima. Maar vergeleken met groeiaandelen viel het rendement van de value-aandelen toch wat tegen. In de studie werd vervolgens gekeken wat er na zo'n periode van vijf jaar gebeurde waarin value-aandelen slechter gepresteerd hadden dan groeiaandelen. Wat blijkt? Telkens maakten value-aandelen een grote inhaalslag die vijf tot acht jaar duurde. Een extra reden wellicht om nu met extra interesse op value-aandelen te focussen... * De studie 'Why You Should Allocate to Value over Growth' zoals beschikbaar gesteld door Advisor Perspectives is via onderstaande link te raadplegen: http://www.advisorperspectives.com/articles/2015/08/11/why-you-should-allocate-to-value-over-growth ^  Inhoud Vertrek Vincent Strauss bij Comgest niet van invloed op Analyst Ratings Bron: Thomas Lancereau, Morningstar Comgest heeft donderdag 22 oktober 2015 aangekondigd dat de zeer ervaren fondsbeheerder Vincent Strauss zich per 1 januari 2016 zal terugtrekken als co-manager op Magellan / Comgest Growth Emerging Markets, en per 1 maart 2016 als CEO. Terwijl zijn onmiskenbare expertise op het gebied van opkomende markten zeer gemist zal worden door beleggers, zijn wij van mening dat zijn opvolging goed is gepland. Hij echter zal toetreden tot de raad van commissarissen van Comgest Global Investors en blijft aandeelhouder van het bedrijf. Wij handhaven dan ook de Morningstar Analyst Ratings op alle door ons gecoverde Comgest fondsen. Strauss is de afgelopen 22 jaar verbonden geweest aan Comgest en heeft een enorme rol gespeeld in de ontwikkeling van de Global Emerging Markets tak van de boutique, alsook in het bevorderen van haar compromisloze “stewardship” jegens haar beleggers. Thomas-Lancereau CFA, Directeur Fondsenanalyse bij Morningstar France Voordat hij in 2008 bij Morningstar kwam, was Thomas werkzaam bij Standard & Poor's Fund Services, waar hij als lid van de Standard & Poors fonds waardering commissie werkzaam was. Daarvoor werkte Thomas voor BNP Paribas als landenrisico econoom gericht op Latijns-Amerika. Thomas heeft een graad in internationale economie aan Université Paris IX Dauphine, en een post-graduaat in de internationale economie en financiën van de Universiteit van Parijs IX Dauphine. Hij is een  Chartered Financial Analyst (CFA). Effectief per januari 2016 zal hij niet meer betrokken zijn bij het dagelijkse beheer van de Gold-rated fondsen Magellan en Comgest Growth Emerging Markets. De andere twee co-managers op die fondsen, Wojciech Stanislawski en Emil Wolter, blijven aan. Wij voorzien geen verandering in het op kwaliteits-groei gerichte proces dat volgens ons het succes van het fonds heeft bepaald. Stanislawski is sinds 1999 co-beheerder, terwijl Wolter in 2014 werd benoemd tot co-manager om de transitie voor te bereiden. Wolter trad in 2012 in dienst bij Comgest en kwam aan boord met meer dan 15 jaar ervaring in de opkomende markten. Effectief per maart 2016 zal Strauss de rol van CEO overdragen aan Arnaud Cosserat, de huidige CIO van het bedrijf. Cosserat trad in 1996 toe tot de firma en is lang fondsbeheerder van Comgest’s European Equities fonds geweest, daarbij samenwerkend met de zeer ervaren Laurent Dobler, waarbij hij een bijdrage heeft geleverd aan de lange termijn prestaties van de succesvolle en met een Gold-rating gewaardeerde fondsen Renaissance Europe en Comgest Growth Europe. Morningstar Analyst Ratings ongewijzigd Terwijl Strauss' onmiskenbare expertise op het gebied van opkomende markten zeer gemist zal worden door beleggers, zijn wij van mening dat zijn opvolging goed is gepland, wat over het algemeen gebruikelijk is bij Comgest. Hij heeft geleidelijk het dagelijkse beheer van de fondsen overgedragen aan zijn co-beheerders, Wojciech Stanislawski en Emil Wolter. Beiden zijn ervaren en toegewijd aan de bewezen “quality growth” beleggingsfilosofie van het bedrijf. We zijn ook gerustgesteld door de zeer collegiale aard van het besluitvormingsproces en de robuustheid van het team, dat bestaat uit 15 mensen, gevestigd in Parijs en Azië. De gemiddelde ervaring in het team is 12 jaar. We denken dat de benoeming van Arnaud Cosserat als CEO in maart 2016 geen invloed zal hebben op de manier waarop de fondsen worden beheerd, noch op de sterke “stewardship” van het bedrijf richting haar beleggers. Sterker nog, Cosserat heeft een instrumentele rol gespeeld in de sterke beleggingscultuur bij Comgest, gedurende de bijna twee decennia dat hij voor de firma heeft gewerkt. Om al deze redenen handhaven wij onze "Positive" opinie op het Fondshuis, en handhaven wij de Morningstar Analyst Ratings op alle door ons gecoverde Comgest fondsen. . Bovenstaande tabel geeft de Morningstar Analyst Ratings aan per 22 oktober 2015 ^  Inhoud Koersdoelen Heineken liggen ver uiteen Bron:  Analist.nl, 2 november 2015 Heineken heeft de afgelopen dagen diverse opwaartse taxatiebijstellingen ontvangen van analisten, nadat de bierbrouwer beter dan verwachte derdekwartaalcijfers publiceerde. Desondanks zijn analisten gemiddeld van mening dat de koers van het aandeel te ver is opgelopen, al is het sentiment rond het aandeel wel verbeterd. Op 2 november heeft UBS zijn koersdoel voor Heineken verhoogd van 88 euro naar 92,50 euro. De analisten spreken van solide kwartaalresultaten en rekenen voor heel 2015 op betere cijfers dan waar de markt op anticipeert. De Zwitserse zakenbank is van mening dat Heineken dankzij de focus op premiummerken met een kleine premie boven de sector zal presteren, waar het aandeel nu nog op het sectorgemiddelde staat. Daarom hanteert UBS voor Heineken een ‘buy-advies’. Betere geografische mix Ronald Kok (RBA)  Financieel analist, entrepeneur en uitgever van o.a. Analist.nl en het beleggingsblad: Analist Journaal Na zijn economie opleiding aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, VBA aan de VU  Universiteit van Amsterdam bleef hij zich verder specialiseren w.o. EFFAS , en  focust hij zich nu vooral op financiële analyse en de praktische toepasbaarheid van beleggingsstrategieën. Zijn aandachtsgebieden zijn vooral de Amerikaanse en Europese aandelen. Daarnaast focust Ronald zich ook op derivatenstrategieën, asset-allocatie en risicomanagement. Berenberg heeft op 29 oktober zijn koersdoel voor Heineken verhoogd met 3 euro tot 72 euro, als reactie op de beter dan verwachte kwartaalomzet en –volumes. Dit was volgens de analisten vooral te danken aan de goede resultaten in West-Europa en de Amerika’s. Verder wordt opgemerkt dat na de overname van Femsa Cerveza en APB een verbeterede geografische mix is gerealiseerd, waardoor Heineken kan profiteren van de opkomende markten en minder wordt blootgesteld aan de volgroeide markten. Berenberg merkt tot slot op dat Heineken minder dominant is in zijn belangrijkste markten dan sectorgenoten, wat reden is om het advies op ‘hold’ te laten staan. Gunstige vergelijkingsbasis KBC Securities heeft op 26 oktober zijn koersdoel voor Heineken verhoogd van 78 euro naar 85 euro, waarbij het advies is blijven staan op ‘buy’. Het bierconcern realiseerde over het afgelopen kwartaal volgens de analisten een solide omzet- en volumegroei, wat mede te danken is aan een gunstige vergelijkingsbasis ten opzichte van een jaar geleden. Verder verwachten de analisten voor het komende kwartaal een hogere omzet per hectoliter, al kan dit nog wel lager uitvallen als gevolg van deflatie. Consensus Heineken Door de recente taxatieverhogingen is het sentiment rondom Heineken verbeterd en terug te zien in de consensus voor het aandeel. Momenteel staan er 4 verkoop-, 13 houd- en 12 koopadviezen uit. Gemiddeld hebben analisten een koersdoel uitstaan van 77 euro, wat een negatief verwacht rendement oplevert van 7,36%. Analisten zijn dus over het algemeen van mening dat de koers van Heineken te ver is opgelopen. Opvallend is dat de bandbreedte waarin de koersdoelen de afgelopen dagen zijn afgegeven fors is. Zo bedraagt het hoogste koersdoel 92,50 euro, afgegeven door UBS, terwijl aan het andere kant van het spectrum Berenberg staat met een koersdoel van 72 euro. De koers-winstverhouding voor Heineken bedraagt momenteel 23,4, terwijl het aandeel een dividendrendement biedt van 1,4%. ^  Inhoud video-opnames van de lezingen Barbara Kos (Pictet Asset Management) Profiteren van megatrends Marco Vocking Succesvol daytraden met de trend mee Arthur Hopstaken (HJCO Capital Partners) Alternatieven verbeteren risico-rendementsverhouding van een beleggings- portefeuille   (Eerst inloggen) Selwyn Duijvestijn (Marktgevoel) Contrair beleggen Royce Tostrams (TOSTRAMS Groep) Super Cycles en Mega Markets Anne Grevinga Voor beleggen is Fundamentele Analyse(FA) een must! Niels Faassen  (Morningstar, Inc.) Actief vs. Passief Douwe Westervaarder en Martin Hendriks (Profit Butler) Het Beleggersdilemma: Zelf doen of laten doen? Willem Middenkoop (Commodity Discovery  Fund) The big reset -- Interviews Sfeerbeeld https://www.youtube.com/watch?v=_8SmR_zM0q0 Analist.nl https://www.youtube.com/watch?v=tBYbzjdySZM Foxware https://www.youtube.com/watch?v=ExHX0y23kOw Royce Tostrams https://www.youtube.com/watch?v=ASupA7m_ps8 Stockpicker Signaal https://www.youtube.com/watch?v=hBL0Zm1ZTdc Surence https://www.youtube.com/watch?v=E_iRBnlFvqg Vocking https://www.youtube.com/watch?v=8w8Y_NvgvX0 Willem Middelkoop https://www.youtube.com/watch?v=7dqH_1hov-8 HCC op Youtube https://www.youtube.com/channel/UCCWMlO_OjoKJKO7SUZQugGg ^  Inhoud Aktief zijn binnen onze vereniging! Bron: Redactie HCC Beleggen De HCC Beleggen organiseert een aantal activiteiten. De bekendste activiteiten die wij organiseren zijn de beleggerssymposia, die we tweemaal per jaar houden in De Bilt, de regiogroepen en deze nieuwsbrief. Een toenemend aantal mensen wil ook aktief meedoen. Voor de organisatie van onze symposia zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die een bijdrage willen leveren aan de totstandkoming hiervan. Het is niet alleen leuk om dergelijke evenementen te organiseren, maar het is ook een ideale gelegenheid om je netwerk uit te breiden met interessante contacten. Ook voor deelname aan de redactie van de nieuwsbrief en de website zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die mee willen doen. Ook zonder deel uit te maken van de organisatie kunt u vanzelfsprekend ook meedoen aan één van de Regio- of Belangstellingsgroepen. Maar ook andere dingen doen zoals het geven van een aardige lezing, het schrijven van een column of artikel,  met anderen handelsstrategieën uitwerken, software onder de knie krijgen of gewoon een groep vormen waarmee je samen de markt analyseert/bespreekt, behoort tot de mogelijkheden. Ben jij enthousiast en denk je dat een vrijwilligersfunctie jou op het lijf geschreven is, neem dan per email contact op met het HCC Beleggen bestuur  of met de redactie  ^  Inhoud | HCC beleggen Website | HCC beleggen Vacatures | Adverteren | Forum | Downloads  Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst. ^  Inhoud

3 november 2015

Nieuwsbrief20151001 symp65-1

.. Oktober 2015 Zaterdag 10 oktober is het zover ! You don’t need to be a rocket scientist…. CoSA’s voorbeeldportefeuille  Wanneer verkoop je een beleggingsfonds? Genmab + 30 sept + Hillary Extern vermogen van Nederland gedaald Monetaire en financiële statistieken Nederland Lancering maandblad Analist-Journaal Aktief zijn binnen onze vereniging! ..  "Je bent nooit te oud om te leren" Zaterdag 10 oktober is het zover! Voor de 65e keer wordt er een symposium georganiseerd. Ikzelf kan me de eerste keer niet herinneren maar in de loop van de jaren heb ik heel wat inspiratie opgedaan op het symposium. Dit komt door de grote diversiteit aan sprekers en uiteraard door goede presentaties. Om die reden hebben we er dit keer voor gekozen om een aantal oude bekenden terug te vragen. Daarnaast zijn er ook weer een nieuwe sprekers die elk vanuit een verschillende invalshoek met het beleggen bezig zijn. Een paar van de oude bekenden zijn Royce Tostrams (Tostrams) en Willem Middelkoop (Commodity Discovery Fund). Zoals altijd zullen ze heldere uitspraken, over hoe zij de toekomst zien, doen. Mooi om hun uitspraken te vergelijken en als elementen voor je eigen beleggingsplan te gebruiken. Daarnaast zijn er ook nieuwe sprekers zoals Arthur Hopstaken (HJCO) over de mogelijkheden van alternatieve beleggingen, Barbara Kos (Pictet) over thematisch beleggen en Selwyn Duijvestijn (marktgevoel.nl) over contrair beleggen. 65ste HCC Beleggen symposium Je bent nooit te oud om te leren Keynote-sprekers:   Willem Middelkoop Nederlands publicist, fotograaf, ondernemer en voormalig beurscommentator op RTL Z.  Auteur van diverse spraakmakende boeken w.o. "Als de dollar valt", "Overleef de kredietcrisis" en "The big Reset". In 2008 richtte hij het Commodity discovery Fonds op en startte hij de webshop Amsterdamgold.com welke hij later verkocht aan Value8. Royce Tostrams Sinds zijn afstuderen in 1976 in Amsterdam houdt Tostrams zich als technisch analist bezig met het beoordelen van beurskoersen aan de hand van de grafieken. Hij werkte onder meer voor Robeco, IRIS en de ING Bank. In 1999 richtte hij zijn eigen bedrijf op, de Tostrams Groep, om beleggingsadviezen uit te brengen. Kortom, zorg dat je er op 10 oktober bij bent; het belooft een leuke dag te worden! Klik hier om direkt naar de inschrijfpagina te gaan. Kijk op beleggersonline.nl en beleggerssymposium.nl voor meer informatie over ons 65ste HCC beleggen symposium. 10:00 - 10:45 Barbara Kos (Pictet Asset Management) Profiteren van megatrends Marco Vocking Succesvol daytraden met de trend mee 11:05 - 11:50 Arthur Hopstaken (HJCO Capital Partners) Alternatieven verbeteren risico-rendementsverhouding van een beleggingsportefeuille Selwyn Duijvestijn (Marktgevoel) Contrair beleggen 12:10 - 12:55 Royce Tostrams (TOSTRAMS Groep) Super Cycles en Mega Markets Anne Grevinga Voor beleggen is Fundamentele Analyse(FA) een must! 13:30 - 14:15 Niels Faassen  (Morningstar, Inc.) Actief vs. Passief Douwe Westervaarder en Martin Hendriks (Profit Butler) Het Beleggersdilemma: Zelf doen of laten doen? 14:35 - 15:20 Willem Middenkoop (Commodity Discovery Fund) The big reset -- Voor meer informatie over onderstaande standhouders kijk op beleggersonline.nl In de komende week krijgt u nog een mailtje met de download links voor het programmaboekje met meer informatie over zowel de sprekers als de standhouders Klik hier om direkt naar de inschrijfpagina te gaan ^  Inhoud You don’t need to be a rocket scientist…. Bron:  Ben van den Anker Veel verschijnselen in de financiële markten zijn moeilijk te verklaren door het efficiënte markt model. Inmiddels levert behavioral finance een stevige bijdrage aan een sterker begrip van ontwikkelingen op de beurs. Steeds meer denkt men dat koersen de weerslag zijn van zowel fundamentele, technische als ‘emotionele’ factoren. In deze column zal ik een aantal minder gangbare ‘anomalieën’ in willekeurige volgorde nader toelichten. Deze  verschijnselen die niet voldoen aan een rationale zienswijze blijken impact op het koersverloop te hebben. Verliesaversie verwijst naar het gegeven dat beleggers soms neigen verliezende aandelen te lang vast te houden en de winnaars te snel te verkopen. Iedereen zal het gevoel wel kennen ’’had ik deze aandelen maar een paar maanden langer aangehouden!’ Overeenkomsten met de status quo bias zijn zeker aanwezig, de voorkeur voor de huidige stand van zaken.  Het bankieren bij een vaste bank, terwijl er inmiddels veel betere alternatieven aanwezig zijn, is hiervan een mooi voorbeeld.  Anchoring bias verwijst naar de menselijke neiging te zwaar te leunen op het eerste stuk informatie dat binnenkomt bij het nemen van beslissingen. Nieuwe informatie wordt dan beoordeeld in relatie tot ‘het anker’.  Als aandelen van een hoogtepunt vallen dan zien veel beleggers dit als een goed instapmoment, Het ‘anker’ is dan de hogere vroegere waarde. Als de koersval veroorzaakt is door het algehele marktsentiment  en niet door een verslechtering in de bedrijfsomstandigheden, dan is hier nog wel iets voor te zeggen. In het andere geval kan het wel eens een kostbare inschattingsfout zijn geweest. Een favoriete van mij is de confirmation bias, de neiging voorkeur te geven aan informatie die overeenkomst met je eigen gedachten en hypotheses. Hierdoor kan de belegger informatie wel eens selectief verzamelen, wat het rendement niet ten goede hoeft te komen. Een net zo leuke is het onjuist inschatten van je eigen capaciteiten. In een Amerikaans onderzoek bleek dat 82% van de deelnemers scheen te denken dat zij bij de top 30% van veilige chauffeurs behoren.  Er zijn talloze voorbeelden van deze inschattingsfouten waarbij wij de ‘voordelige positie’ toch wel bij ons zelf leggen. Ben van den Anker (1976) is schrijver / columnist en lid centrale directie aan het Candea College Hij heeft zijn PhD in Business & Management tijdens een negenjarig verblijf in Zuidoost Azië aan de International Graduate School of Business (University of South Australia) behaald. Hij is auteur van het boek The perceived role of Host Country Nationals in Expatriate Adjustment (2010, Ben van den Anker). Zijn onderzoek richt zich met name op de rol van cross-culturele interactie in het functioneren van expatriates. Daarnaast is hij voor de International Business Review revisor voor wetenschappelijke artikelen op het snijvlak business en management. De availability bias refereert aan de neiging zaken die dichter bij in het geheugen liggen meer gewicht te geven. Een automobilist die een ongeluk ziet gebeuren rijdt misschien voorzichtiger in de tijd na het ongeluk, terwijl zijn kansen op een ongeluk niet veranderd zijn t.o.v. de tijd voor het zien van het ongeluk. De belegger die overspoelt wordt met informatie over de IPO van een innovatief bedrijf, kan de informatie daardoor wel eens meer gewicht meegeven, dan het op basis van rationale analyse waard zou zijn. Het kuddegedrag verwijst naar de neiging gedrag van anderen als correct te beschouwen en dit te volgen. Hier is interessant onderzoek naar gedaan waarbij deelnemers het zeer moeilijk vonden tegen bewust onjuiste uitspraken van mede deelnemers in te gaan1). Hoe moeilijk is het vast te houden aan je portfolio als iedereen aangeeft dat er een recessie aan zit te komen? De gokkersdwaling refereert aan een reeks gebeurtenissen en de verwachting dat de volgende gebeurtenis wel eens af kan wijken van de voorgaande. Een dobbelsteen die een paar keer op de 1 eindigt heeft precies dezelfde kans om met de volgende worp weer op een 1 te eindigen. Het self serving bias verwijst naar de neiging successen met het eigen talent te verbinden maar minder succesvolle zaken aan externe factoren te wijten. Kortom, de werkelijkheid die wij als onze werkelijkheid beschouwen blijkt toch voor meerdere interpretaties vatbaar. Inzicht in wat ons drijft in de beslissingen die wij en anderen nemen kan ons zowel helpen anomalieën te ontdekken, als betere beslissingen te nemen. Het met een open houding actief zoeken naar contraire opvattingen kan hierbij verhelderend werken. Ik sluit af met een citaat van Warren Buffet die het belang van behavioral finance in een paar zinnen mooi samenvat: “Investing is not a game where the guy with the 160 IQ beats the guy with the 130 IQ…Once you have ordinary intelligence, what you need is the temperament to control the urges that get other people into trouble in investing.2)” 1) Solomon E. Asch, “Effects of group pressure upon the modification and Distortion of judgment,” in h. Guertzkow, ed., Groups, leadership, and men (Pittsburgh, PA: Carnegie press, 1951). 2) Warren Buffett Speaks: Wit and Wisdom from the World's Greatest Investor, Hardcover – August 31, 2007 ^  Inhoud CoSA’s voorbeeldportefeuille  Bron:  HCC Beleggen, werkgroep CoSA In voorgaande artikelen zijn resp. in augustus en september besproken fundamentele analyse o.b.v de CoSA/NAIC-methode en de wekelijkse CoSA-rangtabel. In de CoSA-nieuwsbrief wordt een voorbeeldportfeuille vanaf maart 2009 wekelijks bijgehouden. De samenstelling van de portefeuille op 18sep2015 ziet u hier. De selectie van de aandelen wordt bepaald door in de rangtabel best presterende aandelen. Het aanhouden of verkopen van een aandeel wordt ook aangegeven in de rangtabel. M.a.w. de portefeuille wordt geheel “beheerd” door de rangtabel. Als een aandeel/bedrijf  aanhoudend verlies lijdt, wordt slechts verkocht als er fundamenteel iets fout is met het bedrijf. Is dat niet het geval dan houden we het aandeel, hetgeen o.a. blijkt uit het aantal dagen dat het aandeel in bezit is. Het resultaat van de portefeuille wordt in deze grafiek getoond Vanaf de jaarwisseling 2012/13 waren naast Europese aandelen ook Amerikaanse aandelen in de CoSA-verzamelingen van SSG-bestanden aanwezig. De CoSA-rangtabel gaf al meteen aan, dat Amerikaanse aandelen de voorkeur verdienden, maar plaatsing in de portefeuille was slechts mogelijk als een aanwezig aandeel door de rangtabel verkoopwaardig werd geacht. Geleidelijk werd langzaam maar zeker de portefeuille met uiteindelijk slechts Amerikaanse aandelen gevuld. De portefeuille werd sinds okt2014 steeds meer begunstigd door valutawinst, want de portefeuille wordt geheel in €’s bijgehouden. Alvorens u bij het zien van het portefeuilleverloop concludeert, dat u in de loop van de sep2015 de portefeuille wellicht zou hebben moeten beëindigen, is het beter eerst even naar een volgend onderdeel van de portefeuille te kijken. We zien, dat ondanks het verlies in sep2015 de netto opbrengst YtD in 2015 met 13,5% toenam. De portefeuille bevat verder wat toelichtende informatie en een wekelijks commentaar over óf in de portefeuille aan te brengen veranderingen óf bijv. over toekomstplannen m.b.t. dividendgroeibeleggen in combinatie met koersgroeibeleggen, zodat langs deze weg hopelijk ook Europese aandelen weer portefeuillewaardig worden. _________ Indien u meer wilt weten over de CoSA/NAIC methode en over CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina, CoSAStartpagina, raadplegen of contact opnemen met de voorzitter: Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl U kunt zich met hetzelfde mailadres aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling. ^  Inhoud Wanneer verkoop je een beleggingsfonds? Bron:  Jeffrey Schumacher, Morningstar Als fondsanalisten bij Morningstar besteden we veel tijd aan het onderzoeken en beoordelen van beleggingsfondsen die voor beleggers het overwegen waard zijn, maar weten wanneer je als belegger een beleggingsfonds moet verkopen is minstens zo belangrijk. Goede beleggers kijken altijd met een frisse blik naar hun portefeuille. Ze worden niet verliefd op hun posities, maar ervaren ook geen negatieve emoties wanneer het tegen zit. Ze beoordelen hun fondsen en het rendementspotentieel zo rationeel mogelijk en besluiten dan of de fondsen nog geschikt zijn om aan te houden. De uitkomst van de analyse kan zijn dat een fonds verkocht moet worden. Wat dat betreft kunnen er twee redenen zijn waarom een belegger tot verkoop van een beleggingsfonds overgaat. Of het fonds is veranderd, of de belegger zelf is veranderd. Waarschuwingssignalen Er kunnen zich diverse veranderingen bij een beleggingsfonds voordoen die extra aandacht van beleggers vereisen en mogelijk een valide reden vormen om een positie te verkopen. Beheerderwissel De beheerder(s) en analisten vormen de kern van een beleggingsportefeuille. Uiteindelijk zijn zij degenen die de beslissingen nemen. Wanneer hier verandering in plaatsvindt, dan is strikte monitoring vereist, maar of dit tot een verkoop leidt is afhankelijk van meerdere zaken. Zo is een beheerderswissel voor een fonds waarbij er een  stermanager aan het roer staat een groter issue dan een fonds dat door een team van gelijkwaardige beheerders gemanaged wordt. Verder dient de opvolger beoordeeld te worden, waarbij ervaring, relevantie van die ervaring, beleggingsfilosofie en track record vertrouwen kunnen geven of niet. Strategieverandering Een verandering in beleggingsproces kan er voor zorgen dat het fonds niet meer aansluit bij de behoeften van een belegger. Een voorbeeld is wanneer een fonds dat zich richt op AEX aandelen zijn strategie aanpast en ook aandelen opneemt uit de AMX of AScX. De toegevoegde small- en mid-caps veranderen het profiel van het fonds, waardoor het mogelijk niet meer in de portefeuille van een belegger past. Het onderzoeken van de reden achter een strategiewijziging is hierbij eveneens belangrijk. Jeffrey Schumacher CFA, Senior Fondsanalist bij Morningstar Benelux na zijn opleiding aan de VU Amsterdam en het behalen van het certificaat Chartered Financial Analyst (CFA) aan het CFA Institute is hij vanaf juni 2011 als Senior Fund Analyst werkzaam bij Morningstar. Daavoor  was hij van 2006 tot 2009 werkzaam bij Theodoor Gilissen Bankiers als Equity/Commodity Analyst en aansluitend tot juni 2011 werkzaam als Vermogensbeheerder Services / Fund Trading bij SNS Securities. Capaciteit Succes kent een prijs. Een fonds dat sterke rendementen noteert trekt nieuwe beleggers aan. Maar wanneer een sterke groei in beheerd vermogen leidt tot verstoring van het succesvolle beleggingsbeleid, dan kan dit een signaal zijn om een fonds te verkopen. Underperformance Wanneer het rendement van een fonds achterblijft, dan kan dat behoorlijk frustrerend zijn. Voordat een fonds om deze reden wordt verkocht, is het echter belangrijk om de prestaties in het juiste perspectief te plaatsen. Absolute rendementen zeggen niet heel veel, maar wanneer prestaties worden afgezet ten opzichte van vergelijkbare concurrenten en een goed passende benchmark, kan dit veel inzicht geven in de kwaliteit van het track record van een beleggingsfonds. Een verklarende factor voor achterblijvende prestaties kan zijn dat de beleggingsstrategie tijdelijk impopulair is. Dit vormt een minder serieus probleem zolang de manager vasthoudt aan zijn filosofie. Ook de opbouw van de underperformance is belangrijk. Is dit consistent of het resultaat van een enkel slecht jaar of een slechte maand? Veranderingen in het team of beleggingsstrategie zoals hiervoor besproken kunnen ook de oorzaak vormen van de underperformance. Als laatste kan een sterke outperformance ook een waarschuwingssignaal zijn. Het kan impliceren dat het fonds een flink hoger risicoprofiel heeft, waardoor het sterk wisselende prestaties neer kan zetten. Een diepgaande performance analyse is dan ook cruciaal. Organisatorische veranderingen Veranderingen binnen een fondshuis kunnen grote invloed hebben op de werksfeer en daarmee indirect op de resultaten van een beleggingsfonds. Wanneer een fondshuis wordt overgenomen, dan bestaat er een kans dat een beheerder zijn baan verliest. Dat zal hem bezighouden, zodat hij niet volledig gefocust zal zijn op het beheer van zijn portefeuille. Hetzelfde geldt voor reorganisaties. Ook het uitbreiden van het productaanbod waardoor de focus binnen het fondshuis vervaagt of veranderingen in het kostenbeleid van een fondshuis kunnen invloed hebben op de fondsprestaties en daarmee een waarschuwingssignaal vormen. Persoonlijke verandering Veranderingen bij beleggingsfondsen kunnen een gegronde reden zijn voor het verkopen van een beleggingsfonds, maar veranderingen bij de belegger zelf zijn net zo belangrijk. Een aanpassing in tijdshorizon is een legitieme reden om de portefeuillesamenstelling aan te passen. Een belegger kan bijvoorbeeld zijn doelstelling hebben behaald, waardoor hij het zich kan permitteren om zijn risicovollere beleggingen wat af te bouwen. Dit kan betekenen dat bijvoorbeeld fondsen gericht op opkomende landen of small-caps worden verkocht. Aan de andere kant kunnen de beleggingsdoelstellingen ook wijzigen als gevolg van veranderende persoonlijke omstandigheden. Dit kan er voor zorgen dat er meer of minder risico genomen hoeft te worden in de beleggingsportefeuille, wat kan leiden tot verkopen van bestaande posities. De risicoaversie van beleggers kan daarnaast ook af- of toenemen, wat eveneens gevolgen heeft voor de portefeuillesamenstelling. Monitoring zonder ADHD gedrag Beleggers doen er verstandig aan hun fondsen en beleggingsportefeuille met enige regelmaat te controleren om te zien of deze nog aan de gewenste portefeuilleallocatie voldoet, en of de fondsen waarmee de portefeuilleallocatie is ingevuld nog dezelfde karaktereigenschappen hebben en dus nog dezelfde rol in de portefeuille kunnen vervullen als bij aankoop van de fondsen. Een update op kwartaalbasis is meer dan voldoende. Een hogere frequentie vergroot de kans op onnodige handelsactiviteit, terwijl beleggen juist is bedoeld voor de langere termijn. Van ADHD beleggersgedrag worden alleen brokers beter. Naast het checken van de portefeuille kan het ook geen kwaad om op gezette tijden de eigen beleggingsdoelstellingen te evalueren en eventueel aan te passen als gevolg van veranderingen in de markt of veranderingen in persoonlijke doelstellingen. ^  Inhoud Wat heeft Genmab met 30 september en met Hillary Clinton te maken ? Bron:  Jan Kolkman, Stockpicker-signaal Genmap Genmab is de laatste paar weken fors in koers gedaald. Nu kwam er dinsdag 29 september het bericht van Genmab dat een grote aandeelhouder: Fidelity Management and Research, afgekort FMR, zijn belang in Genmab heeft verkleind tot 5,9 miljoen stukken, wat 9,95 procent uitmaakt van het totaal aantal uitstaande aandelen. Jan Kolkman,  oprichter van Stockpicker-signaal heeft tientallen jaren ervaring opgedaan met de belegging in aandelen bij een grote beleggingsmaatschappij en hij heeft zich daarna, via cursussen, symposia en heel veel lezen, gespecialiseerd in technische analyse. Hij hanteert diverse algemeen gebruikte indicatoren en daarnaast ook signalen uit eigen koker. Ik kan me voorstellen dat een aandeelhouder zegt: Jongens we zitten nu op een mooie winst, laten we maar wat verkopen. Daarbij ben ik van mening dat dit wordt ingegeven door de wens van puur winstnemen. Zonder daarbij na te denken wat voor een  winstpotentieel er verder nog in zit. Dit doet me denken aan een gebeurtenis, jaren geleden, dat een analist / fondsbeheerder het verwijt kreeg van een meerdere dat hij een veel te groot belang had in Charles Schwab, een Amerikaanse broker. Die meerdere nam daarover contact op met een hoger geplaatste en die gaf de fondsbeheerder de opdracht onmiddellijk dat belang af te bouwen tot normale proporties. Het bleek dat de fondsbeheerder heel bewust het belang zo groot had gemaakt, want de koers boekte meer dan een verdrievoudiging in heel korte tijd. En die  30 september ? Wel dat is het einde van een kwartaal en een institutionele belegger als FMR moet dan een kwartaalrapportage uitbrengen en wil dan wel even laten zien dat het wat gedaan heeft met een holding die heftig in beweging is. Window dressing noemen ze dat. Hillary Clinton En die heftige beweging in de biotech-sector in het algemeen is, na de fraaie performance gedurende de afgelopen kwartalen, in gang gezet door  Hillary Clinton, de Amerikaanse presidentskandidaat. Zij port de politiek op om er voor te zorgen dat de farmaceuten de prijzen van hun geneesmiddelen gaan verlagen. Zij heeft in een bepaalde geval wel gelijk als je kijkt naar de prijsverhoging die een paar weken geleden in de kranten stond. De prijs van een medicijn werd van de ene op de andere dag verhoogd van 13,50 dollar naar 750 dollar. Dat is vanzelfsprekend een kwestie van vragen om maatregelen. De conclusie van de Wall Street Journal is dat er op den duur minder therapieën en minder groei zal zijn. Het komt er op neer dat de politieke vijandigheid tegen de research en ontwikkeling van geneesmiddelen in Washington stijgende is. Wat dinsdag 29 september  ook nog meespeelde bij de neerwaartse doorbraak van het 600 niveau van de Genmab-koers, was dat dit een stoploss was voor een pas uitgebrachte turbo long. Ik was van mening dat Genmab een goede pijplijn heeft en dat de koers nog steeds kan stijgen. Daarom had ik in augustus een turbo long 500, die echter op 24 augustus is uitgestopt, waarna er geen hefboomproducten meer waren voor dit aandeel. Toen heb in Binck en Goldman Sachs gevraagd weer enkele turbo’s te creëren met diverse stoploss-niveaus. En inderdaad die kwamen er: 450, 500, 550 en 600. Nu is dinsdag 29 september  dus die van 600 weer gesneuveld. Er is vaker sprake van een koersmanipulatie om even een stoploss aan te tikken en dan weer de andere kant op te gaan met de koers. Ik zag weer een hogere koers van dit aandeel. ^  Inhoud Extern vermogen van Nederland gedaald Bron:  DNB Het netto extern vermogen van Nederland is in het tweede kwartaal met EUR 75 miljard gedaald naar een eindstand van EUR 440 miljard (directe investeringen tegen boekwaarde). Dit kwam enerzijds door een negatief saldo van financiële transacties met het buitenland, mede als indirect gevolg van de verplaatsing van intellectueel eigendom naar Nederland. Anderzijds droegen omvangrijke waardeontwikkelingen bij aan de daling. Op de lopende rekening realiseerde Nederland een overschot van bijna EUR 17 miljard (10% van het bbp in 2015K2). Lopende rekening en kapitaalverkeer Het overschot op de lopende rekening lag in 2015K2 ruim een miljard euro lager dan in het tweede kwartaal van 2014. Deze daling is geheel het gevolg van een lager saldo van ontvangen en betaalde primaire inkomens. Het handelssaldo lag bij zowel het goederenverkeer als het dienstenverkeer op een vergelijkbaar niveau als een jaar geleden. Onderliggend zijn de invoer en uitvoer van goederen (rond 4% in volumetermen) en diensten (rond 10%) wel toegenomen. Het lagere saldo bij de primaire inkomens is vooral het gevolg van de uitgekeerde winsten. Nederlandse bedrijven keerden dit kwartaal meer winst en dividend uit aan het buitenland dan een jaar geleden. Nederlandse investeerders ontvingen daarentegen juist minder op hun buitenlandse belangen. Het saldo op de kapitaalrekening was in het tweede kwartaal met EUR -33 miljard incidenteel zeer fors. Dit hangt samen met de verplaatsing van intellectuele eigendomsrechten (EUR 32 miljard) vanuit het buitenland naar Nederland, wat wordt geregistreerd als aankoop van niet-geproduceerde niet-financiële activa. De verplaatsing ging gepaard met inkomende kapitaalstortingen voor de financiering van de rechten. Deze kapitaalstortingen komen tot uiting in de directe investeringen van het buitenland in Nederland. In de toekomst zal dit geheel aan transacties zich vertalen in uitvoer van R&D-diensten en winstuitkeringen aan het buitenland. Financieel verkeer en netto extern vermogen Het netto extern vermogen van Nederland daalde met EUR 75 miljard (directe investeringen tegen boekwaarde), na een reeks van kwartalen waarin het netto vermogen juist flink toenam. Zowel de netto posities bij de directe investeringen (mutatie van EUR -35 miljard), de effecten (EUR -33 miljard) als de financiële derivaten (EUR -41 miljard) namen af. Negatieve prijsmutaties als gevolg van het omgeslagen renteklimaat en de daling van aandelenprijzen, en in mindere mate ook wisselkoersmutaties door de beperkte appreciatie van de euro, verklaren een groot deel van de afname bij effecten en vrijwel de gehele daling bij derivaten. Grafiek 1: Netto extern vermogen van Nederland De bijzondere financiële instellingen (BFI´s) domineerden het beeld bij de directe investeringen, vooral vanwege de eerdergenoemde verplaatsing van intellectuele eigendomsrechten. Bij de niet-financiële bedrijven lagen de uitgaande directe investeringen in het tweede kwartaal met EUR 18 miljard juist hoger dan de inkomende investeringen (EUR 5 miljard). Dit betrof, zeker voor de uitgaande investeringen, vooral leningen tussen groepsmaatschappijen; op het vlak van de kapitaaldeelnemingen was de activiteit in het tweede kwartaal gering. Grafiek 2: Betalingsbalans, een totaaloverzicht van alle transacties tussen ingezetenen en niet-ingezetenen per kwartaal en per jaar In het effectenverkeer droegen de financiële transacties met het buitenland voor EUR 19 miljard bij aan de daling van het netto externe effectenbezit, na twee jaren van positieve saldi. Buitenlandse beleggers kochten voor EUR 6 miljard Nederlandse effecten, terwijl Nederlandse beleggers voor EUR 13 miljard aan buitenlandse effecten van de hand deden. De netto aankoop van Nederlandse effecten betrof volledig effecten die zijn uitgegeven door Nederlandse BFI´s (EUR 9 miljard). Overige Nederlandse effecten werden per saldo verkocht. De buitenlandse positie in Nederlands geldmarktpapier, die de afgelopen kwartalen al was afgenomen, daalde in 2015K2 door verdere netto verkopen van EUR 12 miljard. EUR 9 miljard daarvan betrof bancair geldmarktpapier, waarin tot uitdrukking komt dat het Nederlandse bankwezen gaandeweg minder afhankelijk wordt van kortlopende buitenlandse financiering. De Nederlandse verkopen van buitenlandse effecten gingen gepaard met een herschikking van de beleggingsportefeuille: aandelen en participaties in beleggingsfondsen alsmede geldmarktpapier werden verkocht, en vooral Duits en Amerikaans kapitaalmarktpapier werd gekocht. ^  Inhoud Monetaire en financiële statistieken Nederland Bron:  DNB Op de statestiekpagina's van De Nederlandse Bank vind u behalve onderstaand (dagelijks geupdated)  overzicht  een aantal  downloadable interactieve grafieken  klik hier Rente jongste 10-jarige staatslening In procenten Balans huishoudens In miljarden euro's Nieuwe woninghy-potheken mfi's In miljarden euro's Beleidsdekkingsgr. pensioenfondsen In procenten Uitstaande leningen banken In procenten Euro-dollar wisselkoers Beleggings-instellingen Saldo lopende rekening 4kw.som, in mrd € Goudprijs per kg In duizenden euro's Extern vermogen In miljarden euro's Solvabiliteit verz. onder toezicht In procenten Spaardeposito's met opzegtermijn In procenten Bruto emissies lang schuldpapier In miljarden euro's ^  Inhoud Lancering maandblad Analist-Journaal Bron: Redactie Eindelijk is het dan weer eens zover. Er komt weer een papieren beleggingsblad op de markt met voornamelijk aandelennieuws, beleggingsstrategieën, artikelen over ETF's, smart bèta, interviews en andere interessante beleggingszaken. Ronald Kok van Analist.nl is er absoluut van overtuigd dat de particuliere belegger net zo professioneel kan beleggen als een beursprofessional. Het enige dat de particuliere belegger nu nog vaak ontbeert is educatie, begeleiding en professionele research over het hele Amerikaanse en Europese beleggingsspectrum. De particuliere belegger die goed beslagen ten ijs komt en zelf gaat beleggen kan zo jaarlijks enorm veel geld besparen door de exorbitante beheersvergoedingen (soms tot meer dan 2 procent per jaar) te ontlopen. De uitgever van dit blad, Analist.nl,  verspreid de eerste  exemplaren gratis op inschrijving via zijn website en  mailing. Inschrijvers kunnen de eerste uitgave  van Analist-Journaal midden oktober in hun bus verwachten. Primeur Op de stand van Analist.nl tijdens het 65ste HCC Beleggen symposium, op 10 oktober 2015 in de Bilt, zullen de eerste exemplaren van de dit nieuwe blad "Analist-Journaal" reeds te krijgen zijn voordat ze naar vroeginschrijvers verzonden worden . De lancering van het blad maakt verder deel uit van de uitrol van het nieuwe beleggingsplatform van Analist.nl met de bedoeling de belegger een totaalpakket aan te bieden waarbij ook een nieuwe researchdienst, exclusieve webinars, assistentie bij personal finance, optie-analyses en een educatieplatform horen en waarmee binnenkort ook gestart zal worden. Inkomsten zullen via advertenties, op de website en in de nieuwsbrieven gegenereerd moeten worden. ^  Inhoud Aktief zijn binnen onze vereniging! Bron: Redactie HCC Beleggen De HCC Beleggen organiseert een aantal activiteiten. De bekendste activiteiten die wij organiseren zijn de beleggerssymposia, die we tweemaal per jaar houden in De Bilt, de regiogroepen en deze nieuwsbrief. Een toenemend aantal mensen wil ook aktief meedoen. Voor de organisatie van onze symposia zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die een bijdrage willen leveren aan de totstandkoming hiervan. Het is niet alleen leuk om dergelijke evenementen te organiseren, maar het is ook een ideale gelegenheid om je netwerk uit te breiden met interessante contacten. Ook voor deelname aan de redactie van de nieuwsbrief en de website zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die mee willen doen. Ook zonder deel uit te maken van de organisatie kunt u vanzelfsprekend ook meedoen aan één van de Regio- of Belangstellingsgroepen. Maar ook andere dingen doen zoals het geven van een aardige lezing, het schrijven van een column of artikel,  met anderen handelsstrategieën uitwerken, software onder de knie krijgen of gewoon een groep vormen waarmee je samen de markt analyseert/bespreekt, behoort tot de mogelijkheden. Ben jij enthousiast en denk je dat een vrijwilligersfunctie jou op het lijf geschreven is, neem dan per email contact op met het HCC Beleggen bestuur  of met de redactie  ^  Inhoud | HCC beleggen Website | HCC beleggen Vacatures | Adverteren | Forum | Downloads  Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst. ^  Inhoud

4 oktober 2015

Nieuwsbrief20150901

.. september 2015 Inschrijving 65-ste HCC Beleggen symposium geopend  Margin of safety naar Pat Dorsey Rangtabel in CoSA-Nieuwsbrief  Centrale bank en geldschepping Aktief zijn binnen onze vereniging! Beheerd vermogen beleggingsinstellingen daalt na twee jaar groei 3 Randvoorwaarden voor een goed beleggingsfonds Waarom  historische waardering mediabedrijven totaal irrelevant is .. Inschrijving is geopend zie beleggerssymposium.nl Voor de 65e keer wordt er een symposium georganiseerd. Ikzelf kan me de eerste keer niet herinneren maar in de loop van de jaren heb ik heel wat inspiratie opgedaan op het symposium. Dit komt door de grote diversiteit aan sprekers en uiteraard door goede presentaties (misschien is er trouwens iemand die er de eerste keer wel bij was en daar een klein stukje over zou willen schrijven?). Om die reden hebben we er dit keer voor gekozen om een aantal oude bekenden terug te vragen. Daarnaast zijn er ook weer een nieuwe sprekers die elk vanuit een verschillende invalshoek met het beleggen bezig zijn. Een paar van de oude bekenden zijn Royce Tostrams (Tostrams) en Willem Middelkoop (Commodity Discovery Fund). Zoals altijd zullen ze heldere uitspraken, over hoe zij de toekomst zien, doen. Mooi om hun uitspraken te vergelijken en als elementen voor je eigen beleggingsplan te gebruiken. Daarnaast zijn er ook nieuwe sprekers zoals Arthur Hopstaken (HJCO) over de mogelijkheden van alternatieve beleggingen, Barbara Kos (Pictet) over thematisch beleggen en Selwyn Duijvestijn (marktgevoel.nl) over contrair beleggen. 65ste HCC Beleggen symposium Je bent nooit te oud om te leren Keynote-sprekers:   Willem Middelkoop Nederlands publicist, fotograaf, ondernemer en voormalig beurscommentator op RTL Z.  Auteur van diverse spraakmakende boeken w.o. "Als de dollar valt", "Overleef de kredietcrisis" en "The big Reset". In 2008 richtte hij het Commodity discovery Fonds op en starte hij de webshop Amsterdamgold.com welke hij later verkocht aan Value8. Royce Tostrams Sinds zijn afstuderen in 1976 in Amsterdam houdt Tostrams zich als technisch analist bezig met het beoordelen van beurskoersen aan de hand van de grafieken. Hij werkte onder meer voor Robeco, IRIS en de ING Bank. In 1999 richtte hij zijn eigen bedrijf op, de Tostrams Groep, om beleggingsadviezen uit te brengen. Kortom, zorg dat je er op 10 oktober bij bent het belooft een leuke dag te worden! Op  beleggerssymposium.nl worden in de komende tijd alle details over dit symposium gepubliceerd. Klik hier om rechtstreeks naar de inschrijfpagina te gaan. ^  Inhoud Margin of safety naar Pat Dorsey.   Bron:  Ben van den Anker In deze column licht ik de benadering van voormalig directeur van Morningstar Pat Dorsey (tijdens de jaren 1989 – 2011) met betrekking tot het waarderen van aandelen toe. Pat Dorsey beschrijft dit uitvoerig in zijn boek ‘The five rules for succesfull stock investing 1). ’ Alhoewel ik hier niet op deze vijf regels inga is dit boek een absolute aanrader. Op zeer veel plaatsen zijn er op het internet gegevens over de waardering van aandelen te vinden. Een nadeel van de tegenwoordig veel gebruikte ratio’s is echter dat weliswaar aandelen met elkaar vergeleken kunnen worden op prijs, maar de waarde van het aandeel veelal buiten beschouwing gelaten wordt. Zonder de waarde te kennen is het moeilijk een prijs te bepalen voor het aandeel. De benadering van Morningstar gaat net zoals bij Warren Buffet uit van een ‘margin of safety’, aandelen worden dus enkel tegen een prijs lager dan de intrinsieke waarde aangeschaft. De intrinsieke waarde is hierbij niet zo gemakkelijk te relateren aan de veel gebruikte prijs boekwaarde, maar richt zich meer op de cash flow en groei waarden die het bedrijf nu en in de toekomst kan genereren. Met kennis over de intrinsieke waarde kan ook bijvoorbeeld een P/E-ratio in een ander licht gezien worden. De vrije cashflow is belangrijk, omdat dit uit het bedrijf genomen kan worden zonder het bedrijf operationeel te schaden. Bedrijven keren dit uit als dividend, kopen aandelen in waardoor het percentage eigenaarschap van aandeelhouders toeneemt of het bedrijf kan het herinvesteren in het bedrijf. Een present value berekening past de toekomstige cashflow aan het gegeven aan dat deze toekomstige cash flow vandaag minder waard is.Geld dat we vandaag ontvangen kunnen wij investeren tegen een bepaalde opbrengst. Een toekomstige cashflow kunnen we pas investeren als we het ontvangen. Daarbij speelt geldontwaarding tevens een rol. Er is dus sprake van een discount rate bij het afwaarderen van een toekomstige cash flow en het is dan logisch dat aandelen met een relatief stabiele voorspelbare cashflow relatief een lagere discount rate hebben dan aandelen met een minder voorspelbare cashflow. Ben van den Anker (1976) is schrijver / columnist en lid centrale directie aan het Candea College Hij heeft zijn PhD in Business & Management tijdens een negenjarig verblijf in Zuidoost Azië aan de International Graduate School of Business (University of South Australia) behaald. Hij is auteur van het boek The perceived role of Host Country Nationals in Expatriate Adjustment (2010, Ben van den Anker). Zijn onderzoek richt zich met name op de rol van cross-culturele interactie in het functioneren van expatriates. Daarnaast is hij voor de International Business Review revisor voor wetenschappelijke artikelen op het snijvlak business en management. De discount rate is afhankelijk van de grootte van het bedrag, timing en het risico verbonden aan de toekomstige cash flow. Om de huidige waarde te bepalen kun je de cashflow delen door 1.0 plus de discount rate. Een cashflow van 100 € met een 10 procent discount rate voor de periode van één jaar is dan 100/1.1 ofwel 90.91 € waard. Anders gezegd, 90.91 € tegen 10% rendement is over een jaar 100 € waard. Hoe bepalen we dan de discount rate? De twee factoren time value en risico spelen hier een groet rol. Gaan rente tarieven omhoog, dan gaat ook de discount rate omhoog. Dit geldt ook voor het risico van het bedrijf. Kleinere bedrijven lopen meer risico dan grotere. Bedrijven met hogere schulden nemen eveneens meer risico. Cyclische bedrijven vinden het vaak problematischer cashflow correct in te schatten, dus ook hierbij zal de discount rate hoger zijn. De beroemde ‘economic moat’ oftewel competitief voordeel van het bedrijf is van belang, net zoals de complexiteit van het zaken doen. Kortom, een eenduidig antwoord op de vaststelling van de discountrate is niet te geven. Morningstar houdt een discountrate van 10.5% aan voor het gemiddelde bedrijf. Stabiele bedrijven als Johnson & Johnson en Colgate worden met 9% discountrate bediend en innovatieve bedrijven als Micron Technology en E*Trade zitten met hun discount rate tussen de 13 en 15%. Als volgende stap wordt de perpetuity value berekend. Hiervoor wordt de meest recente cashflow genomen, opgehoogd met de waarde waarmee je voorspelt dat de cashflow zal groeien over een periode van bijv. 10 jaar. De uitkomst wordt dan gedeeld door de discountrate minus de verwachte groei rate. Het volgende model geeft de gehele procedure aan. Simpel 10-jaar waarderingsmodel Stap 1: voorspel de vrije kasstroom (FCF) voor de volgende 10 jaar Stap 2: Discount deze FCF om de present value te benaderen. Discounted FCF = FCF / (1 + R)n R is hierbij de discount rate en N het aantal jaren dat wordt gebruikt. Stap 3: Bereken de perpetuity waarde en discount dit naar het heden. Perpetuity value = FCF10 x (1 + g) / (R-g) Discounted Perpetuity Value = perpetuity Value / (1 = R)10 Stap 4: bereken de totale equity waarde door de discounted perpetuity waarde en de 10 discounted cahsflows (in stap 2 berekend) toe te voegen. Stap 5:  Bereken per aandeel waarde door de totale equity te delen door het aantal uitstaande aandelen. Waarde per aandeel = totale equity / uitstaande aandelen Om het allemaal wat inzichtelijker te maken is onderstaand een voorbeeld van de berekening uit het boek toegevoegd 2). Het belangrijkste bij deze oefening is dat we onszelf dwingen anders te kijken naar de waardering van bedrijven. Een P/E ratio van 16 keer de earnings als redelijk te beschouwen krijgt meer ‘body’ door de toekomstige en huidige waarde te bepalen. Hiermee wordt het ook mogelijk een margin of safefy te ontdekken. Dat het in de praktijk niet allemaal zo voorspoedig verloopt blijkt wel uit de aankoop van Nokia door Microsoft en de aankoop van Gen Re door Berskshire Hathaway. Warren Buffet zei na deze problematische aankoop “Gen re’s culture and practises had substantially changed and unbeknownst to management – and to me- the company was grossly mispricing its current business’ 3). Iedere benadering voor het investeren in equity heeft zijn eigen merites, maar het werken aan de ontwikkeling van intrinsieke waarde houdt de belegger gefocust op de waarde van het bedrijf in plaats van de prijs van het aandeel. Het is hierbij zaak verder te kijken dan de ratio’s die op het verleden gebaseerd zijn. Het aandeel is de huidige waarde van de toekomstige cashflow waard en die waarde wordt bepaald door de grootte van de cash flows, timing en het risico verbonden aan de cash flow. Pat Dorsey is in januari 2014 overigens gestart met Dorsey Asset Management, waar hij een zeer beperkt aantal aandelen in portefeuille houdt. 1)Pat Dorsey, The five rules for succesfull stock investing; Morningstar’s guide to building wealth and winning in the market, 2004. 2)Afbeelding: Berekening uit boek van Pat Dorsey, 'The five rules for succesfull stock investing'; Morningstar’s guide to building wealth and winning in the market, 2004, p. 150. 3) http://www.berkshirehathaway.com/2002ar/2002ar.pdf ^  Inhoud Rangtabel in wekelijkse CoSA-Nieuwsbrief  Bron:  HCC Beleggen CoSA-werkgroep In dit artikel bespreken we de Rangtabel die wekelijks met onze Nieuwsbrief wordt verzonden. Deze tabel geeft een overzicht van alle aandelen die we volgen. Op dit moment zijn dat 366 aandelen verdeeld over diverse beurzen: 38 Amsterdam, 16 Brussel, 26 XETRA, 8 Parijs en 278 New York. We streven naar een verdere uitbreiding van deze verzameling, waarbij we vooral meer EU-aandelen hopen toe te voegen. Sinds kort volgen we niet alleen Koersgroeiaandelen, maar ook voegen we aandelen toe die interessant zijn voor een Dividend(groei)belegger. Dat we op dit moment in meerderheid US-aandelen in ons bestand hebben komt enerzijds door het grote aantal aandelen dat in de US een beursnotering heeft en anderzijds doordat voor de US-markten eenvoudig selecties gemaakt kunnen worden met behulp van zeer betaalbare software. Voor de EU-aandelen bestaat dergelijke software niet voor zover wij weten. Voor de EU-aandelen moeten we de ssg’s handmatig aanmaken en aanpassen na het verschijnen van een nieuw jaarverslag. Daarbij worden ook data van Morningstar gebruikt. Hieronder ziet u een deel van een recente Rangtabel. Klik hier om zelf de hele Tabel te downloaden. fig 1: Kolom A-M CoSA Rangtabel De tabel geeft een overzicht van alle aandelen in ons bestand. Voor elk aandeel wordt de actuele waarde getoond van de verschillende kengetallen die we gebruiken. Uitleg bij de verschillende afkortingen die in de kolomkoppen worden gebruikt, vindt u in de gele kolommen AA t/m AG. Bovenaan ziet u vier knoppen waarmee u de sortering kunt wijzigen door op een knop te klikken. Sorteringen zijn mogelijk op Ticker, Bedrijfsnaam, Beurs en NAIC met filters. fig 2: Kolom N-Y CoSA Rangtabel Deze laatste sortering zorgt ervoor dat de aandelen die volgens onze criteria het meest aantrekkelijk zijn bovenaan komen te staan. Bovenaan staan dan de aandelen met een Koop-oordeel zowel op grond van de NAIC-criteria als de extra filters die wij hebben ontwikkeld. Binnen deze groep worden deze aandelen van hoog naar laag gerangschikt op basis van de berekende TRg-waarde. TRg = groei van het totaalrendement (Total Return), omgerekend naar het jaarlijkse groeipercentage In kolom AD (Extra Filters) ziet u grenswaarden die onze voorkeur hebben en die gebruikt worden bij de beoordeling of een aandeel aan Koop-, Houden- of Verkoop-voorwaarden voldoet. U kunt deze grenswaarden echter wijzigen en daarna de rangorde opnieuw laten bepalen. Zo kunt u een selectie maken gebaseerd op uw eigen voorkeuren. Indien u meer wilt weten over de NAIC methode en over CoSA, kunt u de voorlopige CoSA-webpagina (Klik hier), raadplegen. fig 3: Kolom Y-AG CoSA Rangtabel Ook kunt u contact opnemen met de voorzitter: Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl   U kunt zich op hetzelfde mailadres aanmelden voor zowel het ontvangen van informatie,  de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling. ^  Inhoud Centrale bank houdt vinger aan de pols bij geldschepping  Bron:  DNB.nl   Weinig mensen zullen bij het afrekenen van de dagelijkse boodschappen stilstaan bij de vraag wat de definitie is van geld en hoe geld ontstaat. Toch gaat het hier om een economisch verschijnsel dat van grote invloed is op het functioneren van de economie en onze samenleving. Dat is ook de reden waarom de hoeveelheid geld in het economisch systeem scherp in de gaten wordt gehouden door centrale banken. Wat is geld? Geld is het medium dat in een economie als betaalmiddel algemeen geaccepteerd wordt, en gebruikt wordt als rekeneenheid en oppotmiddel. Klik op link om videopresentatie  "Geldschepping" in uw browser af te spelen https://youtu.be/h1aY0fCSb00 Centrale banken hanteren een heel concrete definitie om de geldhoeveelheid in een economie te meten. Daarbij gaat het om financiële activa in handen van huishoudens en bedrijven die gemakkelijk als betaalmiddel ingezet kunnen worden. Uit  Figuur 1 blijkt dat volgens deze definitie de geldhoeveelheid slechts voor een klein deel bestaat uit munten en bankbiljetten. Voor het overgrote deel bestaat de geldhoeveelheid uit banktegoeden, vooral betaal- en spaarrekeningen. De hoeveelheid geld in het economisch systeem verandert continu. Het toenemen van de geldhoeveelheid heet geldschepping. Banken spelen een centrale rol bij het ontstaan van geld. Daarom worden banken ook wel geldscheppende instellingen genoemd. Figuur 1 (Samenstelling van de geldhoeveelheid) Geldschepping door wederzijdse schuldaanvaarding tussen bank en klant Geldschepping is een gevolg van het aangaan van een lening bij een bank. Wanneer een bank en een klant een kredietovereenkomst afsluiten, gebeuren tegelijkertijd twee dingen op de balans van de betreffende bank. Aan de bezittingenkant schrijft de bank bij dat een vordering op de klant is ontstaan, bijvoorbeeld een hypotheek of een bedrijfslening. Aan de verplichtingenkant schrijft de bank bij dat de betreffende klant de beschikking heeft over een tegoed ter grootte van de lening. Dit nieuwe tegoed valt onder de definitie van de geldhoeveelheid, en dus is nieuw geld gecreëerd. Tabellen 1 en 2 laten aan de hand van een versimpelde bankbalans zien hoe dat werkt. De voorbeeldbank heeft in de uitgangssituatie EUR 500 miljoen aan leningen aan huishoudens en bedrijven uitstaan. Daar tegenover staat EUR 500 miljoen aan deposito’s van huishoudens en bedrijven. Tabel 2 maakt inzichtelijk dat ten gevolge van een kredietovereenkomst ter grootte van EUR 10 miljoen zowel aan de bezittingen- als aan de verplichtingenkant van de bankbalans veranderingen optreden. Er ontstaan derhalve boekhoudkundig wederzijds verplichtingen tussen bank en klant.   Enerzijds  krijgt de klant een schuldverplichting aan de bank.   Anderzijds heeft de bank een schuldverplichting aan de klant in de vorm van een tegoed. Economen noemen dit dan ook geldschepping door wederzijdse schuldaanvaarding. Op het moment dat het krediet wordt afgelost, vindt een omgekeerde mutatie plaats op de bankbalans en wordt gesproken over geldvernietiging. Geldschepping vindt niet ongebreideld plaats Uit het bovenstaande zou kunnen worden afgeleid dat de hoeveelheid geld in de economie vrijelijk door banken kan worden bepaald. Dat is niet het geval en zou bovendien onwenselijk zijn. Ongebreidelde geldschepping kan bijvoorbeeld leiden tot hoge inflatie, dat wil zeggen een sterke toename van het algemene prijspeil. De centrale bank heeft het mandaat om te zorgen voor prijsstabiliteit. Daartoe voert zij monetair beleid, waarmee het geldscheppend vermogen van banken wordt beheerst. Dit gebeurt door het sturen van de prijs van geld en krediet: de rente. Wanneer de prijsstabiliteit in het geding dreigt te komen zal de centrale bank de rente aanpassen, wat vervolgens de vraag naar geld en krediet zal stimuleren of juist afremmen. Als de rente hoog is, zullen immers minder mensen willen lenen. Bij een lage rente neemt de vraag naar leningen juist toe. Het huidige aankoopprogramma voor staatsobligaties, ook wel aangeduid als kwantitatieve verruiming, is een alternatieve manier om de geld- en kredietgroei te stimuleren. Het Eurosysteem injecteert hierbij geld direct in de economie door de staatsobligaties aan te kopen met nieuw gecreëerd elektronisch geld. Tegelijkertijd wordt ook het toezicht instrumentarium ingezet om te bevorderen dat banken voldoende solide zijn om hun belangrijke functie op een goede wijze te kunnen vervullen. Sinds de crisis zijn veel toezichteisen aangescherpt om de stabiliteit van het bankwezen te waarborgen en te verstevigen. Tenslotte hebben banken ook een eigen belang om de geld- en kredietgroei te beheersen. Een bank zal immers uitsluitend willen overgaan tot wederzijdse schuldaanvaarding met een klant die voldoende kredietwaardig is. ^  Inhoud Beheerd vermogen van beleggingsinstellingen daalt na twee jaar groei  Bron:  DNB.nl, 17 augustus 2015 Het totale vermogen van de Nederlandse beleggingsfondsen is in het tweede kwartaal van 2015 voor het eerst in twee jaar gedaald, met 4,5% (EUR 36,4 miljard). Dit kwam voornamelijk doordat de beleggingen van de fondsen in waarde daalden (-3,6% rendement). Daarnaast werd er voor EUR 7,0 miljard aan inlegde gelden aan de beleggingsinstellingen onttrokken. Het totale vermogen van Nederlandse beleggingsfondsen daalde in het tweede kwartaal van 2015 met EUR 36,4 miljard (-4,5% kwartaal-op-kwartaal), van EUR 808 miljard naar EUR 772 miljard (zie figuur 1). De grootste daling was bij de aandelen- en de obligatiefondsen te zien, met EUR 22,1 miljard (- 7,4% kwartaal-op-kwartaal) en 13,5 miljard (-4,8% kwartaal-op-kwartaal) respectievelijk. Deze ontwikkeling is tegengesteld aan die van het vorige kwartaal, toen het vermogen van aandelen- en obligatiefondsen toenam met EUR 24,7 en EUR 20,8 miljard. Figuur 1 - Beleggingen van Nederlandse beleggingsfondsen De daling van het belegde vermogen werd voornamelijk veroorzaakt door een waardedaling van de beleggingen ter grootte van EUR 24,4 miljard (-3,1% van het vermogen). Deze daling werd veroorzaakt door een combinatie van prijs- en wisselkoerseffecten, en was het sterkst bij obligatiefondsen (EUR 12,9 miljard, -4,8%) en aandelenfondsen (EUR 11,7 miljard -4,2%) (zie figuur 2). Dit is in lijn met de algemene ontwikkeling op de financiële markten. Alleen de fondsencategorie overige fondsen behaalde een beleggingswinst van in totaal EUR 5,7 miljard (+ 6,5%), vooral door een waardestijging van grondstoffen. De waardedaling van de beleggingen werd deels gecompenseerd door een positieve opbrengst ten waarde van EUR 5,5 miljard uit rente en dividenden. De grootte van deze opbrengsten is vooral veroorzaakt door dividend, dat vaak in het tweede kwartaal van het jaar wordt uitbetaald. Het totale rendement van de sector (waardeverandering plus rente en dividenden) bedroeg in het tweede kwartaal van 2015 -3,6%, tegenover +10,1% in het vorige kwartaal. Figuur 2 - Rendement Nederlandse beleggingsfondsen De groei van de beleggingsfondsen werd ook beperkt door een totale netto-onttrekkingen aan de uitgegeven participaties ten hoogte van EUR 7,0 miljard (zie figuur 3). Vooral institutionele beleggers hebben geld aan de fondsen onttrokken. Pensioenfondsen trokken per saldo EUR 4,7 miljard terug en verzekeraars EUR 1,5 miljard. Bij de verschillende beleggingscategorieën was sprake van een gemengd beeld. Hoewel de onttrekkingen aan aandelenfondsen EUR 14,0 miljard (-5,1%) bedroegen, stroomde er per saldo geld naar de obligatiefondsen (EUR 2,8 miljard, +1,0%) en overige fondsen (EUR 4,9 miljard, +5,6%). Figuur 3 - Netto-inleg naar beleggingscategorie Statistics: Beleggingsinstellingen ^  Inhoud 3 Randvoorwaarden voor een goed beleggingsfonds  Bron:  Jeffrey Schumacher, Morningstar In Europa zijn er meer dan 30.000 beleggingsfondsen te koop. Het merendeel van dit gigantische fondsaanbod heeft echter geen bestaansrecht. Veel fondsen presteren namelijk minder goed dan een passief alternatief in de vorm van een ETF of indexfonds. Het is voor beleggers dan ook zaak om het kaf van het koren te scheiden. Dit zijn drie kenmerken van fondsen die het volgens Morningstar in zich hebben om zich positief te onderscheiden. 1.    Lage kosten Het kostenniveau van een beleggingsfonds is van doorslaggevend belang voor het behalen van een goed rendement. De kosten van een fonds gaan immers direct ten laste van het rendement en vormen daarmee een horde voor een fondsbeheerder. Het spreekt voor zich dat lage kosten het gemakkelijker maken om die horde te nemen dan wanneer het fonds tot de duurdere opties behoort. De kosten die ten laste gaan van het rendement bestaan voor een belangrijk gedeelte uit de beheervergoeding. De hoogte van deze vergoeding kan binnen dezelfde type fondsen flink verschillen. Zo bedraagt de beheervergoeding van het wereldwijde aandelenfonds Aberdeen Global World Equity 1,00 procent, terwijl Robeco N.V. de helft hiervan rekent. Die 0,5 procent per jaar lijkt verwaarloosbaar, maar het rente-op-rente effect zorgt ervoor dat dit verschil aanzienlijk wordt op de langere termijn. Andere kosten die ten laste gaan van het fondsvermogen zijn bijvoorbeeld accountantskosten en marketingkosten. Jeffrey Schumacher CFA, Senior Fondsanalist bij Morningstar Benelux na zijn opleiding aan de VU Amsterdam en het behalen van het certificaat Chartered Financial Analyst (CFA) aan het CFA Institute is hij vanaf juni 2011 als Senior Fund Analyst werkzaam bij Morningstar. Daavoor  was hij van 2006 tot 2009 werkzaam bij Theodoor Gilissen Bankiers als Equity/Commodity Analyst en aansluitend tot juni 2011 werkzaam als Vermogensbeheerder Services / Fund Trading bij SNS Securities. Gezamenlijk vormen deze kosten de ‘lopende kosten’, het prijskaartje van een beleggingsfonds. Dit is een percentage kosten dat vermeld staat in een document genaamd ‘Essentiële Beleggersinformatie’, dat op de website van fondsaanbieders terug te vinden is. Hoewel het percentage lopende kosten opgebouwd is uit veel kostencomponenten, zijn er ook kosten die hier niet onder vallen. Een mogelijke additionele kostenfactor ontstaat wanneer het fonds ervoor kiest om een prestatievergoeding te hanteren. De structuren van deze vergoeding kunnen sterk uiteenlopen. Wanneer fondsen een prestatievergoeding hanteren, heeft Morningstar een voorkeur voor een kostenstructuur waarbij er sprake is van een lage beheervergoeding, een acceptabel (10-15%) percentage prestatievergoeding, een prestatiemeting ten opzichte van een relevante benchmark en er moet sprake zijn van een high watermark. Een laatste kostenpost die niet onderschat mag worden, maar geen onderdeel vormt van de lopende kosten, zijn de transactiekosten die een fonds maakt als gevolg van het aan- en verkopen van posities in het fonds. Des te hoger de omloopsnelheid in een portefeuille, des te hoger de transactiekosten die ten laste gaan van het fondsresultaat. Het is maar de vraag of dat vele handelen per saldo wat oplevert. Wat je zeker weet is dat de broker die de orders uitvoert er goed aan zal verdienen. Een hoge omloopsnelheid kan daarom het potentieel van een fonds beperken. 2.    Actief beheer Om de benchmark te verslaan moet een beleggingsfonds afwijken van de benchmark. Dit wordt actief beheer genoemd. Een beheerder kan een fonds op verschillende manieren actief beheren. Hij kan effecten buiten de benchmark selecteren, maar ook posities in de benchmark een ander gewicht geven dan deze in de benchmark hebben. Daarnaast kan een fonds afwijken op bijvoorbeeld regio-, sector-, valuta-, beleggingsstijl- en marktkapitalisatie-allocatie. Het zijn allemaal verschillende dimensies van actief beheer. De mate van afwijking is belangrijk. Wanneer een fonds te dicht bij de benchmark blijft, dan zijn er minder mogelijkheden om deze te verslaan. Een fonds dat de kosten van een actief beheerd fonds rekent maar feitelijk dicht bij de benchmark blijft, zal op langere termijn veel moeite hebben om toegevoegde waarde te realiseren. 3.    Solide beheerder Uiteindelijk is het de beheerder die bepaalt hoe de portefeuille wordt ingericht. Deze beheerder (of het beheerteam) speelt dan ook een sleutelrol in het uiteindelijke succes van een fonds. Niet alleen de omvang van een team in relatie tot het belegbare universum en de kwaliteit van de ondersteuning spelen hier een rol, maar ook de ervaring van een beheerder en de relevantie van die ervaring zijn belangrijke elementen. Morningstar heeft een voorkeur voor beheerders die een lange staat van dienst op een strategie hebben. Beleggers die zich hebben bewezen in verschillende marktcycli. Stabiliteit in het beheerteam en de ondersteuning is eveneens een cruciale factor. Als laatste factor is het belangrijk dat een beheerder ook doet waarvoor hij is aangesteld, namelijk het zo goed mogelijk beleggen van het vermogen van de aandeelhouders in het fonds. Een beheerder moet zich dan ook kunnen concentreren op het onderzoeken en selecteren van effecten in zijn portefeuille en zijn tijd spenderen aan het construeren van een solide portefeuille. Randzaken als marketingpraatjes en het verschijnen op events moeten tot een minimum worden beperkt. Wanneer de beheerder van uw fonds zich continu in de spotlights manoeuvreert, dan moet u zich afvragen hoeveel tijd hij zich nu daadwerkelijk met het beheer van het fonds bezighoudt. Een goed fonds met een sterk track record verkoopt zichzelf wel, daar is geen marketing voor nodig en zeker niet van degene die al zijn tijd en energie zou moeten steken in het beheren van die portefeuille. ^  Inhoud Waarom de historische waardering van mediabedrijven totaal irrelevant is Bron:  23 aug 2015, Ronald Kok, analist.nl Amerikaanse mediabedrijven hebben onlangs rake klappen van analisten gekregen. Zo daalde de koersen van Walt Disney en Time Warner beide met 4%, nadat Bernstein Research de volgende was die zijn taxaties voor beide aandelen verlaagde. Maar ook andere mediabedrijven moesten bloeden op de beurs. Volgens Bernstein Research moeten beleggers de mediasector totaal anders gaan waarderen. De twee belangrijkste inkomstenbronnen, betaalabonnementen en adverteerders, zijn namelijk in gevaar. Bernstein Research stelt dat het niveau waar de mediaaandelen in het verleden op verhandeld werden totaal irrelevant is. De wereld is daarvoor teveel veranderd. Of de daling van het aantal betaalde tvabonnementen gaat versnellen staat buiten kijf, de enige vraag is in welk tijdsbestek. Ronald Kok (RBA)  Financieel analist, entrepeneur en uitgever van o.a. Analist.nl Na zijn economie opleiding aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, VBA aan de VU  Universiteit van Amsterdam bleef hij zich verder specialiseren w.o. EFFAS , en  focust hij zich nu vooral op financiële analyse en de praktische toepasbaarheid van beleggingsstrategieën. Zijn aandachtsgebieden zijn vooral de Amerikaanse en Europese aandelen. Daarnaast focust Ronald zich ook op derivatenstrategieën, asset-allocatie en risicomanagement. Migratie van kijkers De analisten vervolgen hun tirade door te stellen dat de Amerikaanse televisieindustrie een periode van structurele daling in gaat, wat veroorzaakt wordt door een migratie van kijkers van advertentie gesponsorde platformen naar platformen waar geen advertenties worden getoond. Bernstein Research geeft de voorkeur aan mediabedrijven die zo min mogelijk worden blootgesteld aan de Amerikaanse advertentieindustrie, maar juist een sterke positie in sport content hebben en internationaal georiënteerd zijn. Disney en Time Warner naar ‘houden’ In deze nieuwe waardering van Bernstein Research zijn Walt Disney en Time Warner de grootste verliezers. Walt Disney  was lange tijd juist een van de best presterende bedrijven binnen de Dow Jones Inudstrial Average. Bernstein Research stelt dat het bedrijf ondanks positieve projecten in de pijplijn, zoals het college football championship en de uitbreiding van de Star Wars franchise, teveel risico’s herbergt. Voor Time Warner  spande het erom of het advies zou worden verlaagd, maar Bernstein Research stelt dat de verwachtingen van het bedrijf voor 2018 onder druk staan. Tot slot wijst Bernstein Research op Viacom, dat volgens de analisten een ‘clear structural short’ is. Zij verlaagden al eerder hun taxaties voor het aandeel. Fox is een van de weinige bedrijven die volgens Bernstein Research nog potentieel biedt. De analisten twijfelen of het aandeel de prestaties van de afgelopen periode in de komende kwartalen kan doorzetten, maar zien geen redenen om hun waarderingen voor het bedrijf bij te stellen ^  Inhoud Aktief zijn binnen onze vereniging! Bron: Redactie HCC Beleggen De HCC Beleggen organiseert een aantal activiteiten. De bekendste activiteiten die wij organiseren zijn de beleggerssymposia, die we tweemaal per jaar houden in De Bilt, de regiogroepen en deze nieuwsbrief. Een toenemend aantal mensen wil ook aktief meedoen. Voor de organisatie van onze symposia zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die een bijdrage willen leveren aan de totstandkoming hiervan. Het is niet alleen leuk om dergelijke evenementen te organiseren, maar het is ook een ideale gelegenheid om je netwerk uit te breiden met interessante contacten. Ook voor deelname aan de redactie van de nieuwsbrief en de website zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die mee willen doen. Ook zonder deel uit te maken van de organisatie kunt u vanzelfsprekend ook meedoen aan één van de Regio- of Belangstellingsgroepen. Maar ook andere dingen doen zoals het geven van een aardige lezing, het schrijven van een column of artikel,  met anderen handelsstrategieën uitwerken, software onder de knie krijgen of gewoon een groep vormen waarmee je samen de markt analyseert/bespreekt, behoort tot de mogelijkheden. Ben jij enthousiast en denk je dat een vrijwilligersfunctie jou op het lijf geschreven is, neem dan per email contact op met het HCC Beleggen bestuur  of met de redactie  ^  Inhoud | HCC beleggen Website | HCC beleggen Vacatures | Adverteren | Forum | Downloads  Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst. ^  Inhoud

6 september 2015

Nieuwsbrief20150801

.. Augustus 2015 Je bent nooit te oud om te leren China blijft koersen drukken Conjunctuurbeeld verbetert opnieuw Hypotheekrente daalt sneller dan spaarrente Monetaire en financiële statistieken Nederland Afname kredietvraag MKB gestopt en kredietvraag woninghypotheken stijgt verder Fundamentele analyse m.b.v de NAIC methode Aktief zijn binnen onze vereniging! .. Je bent nooit te oud om te leren Bron: bestuur HCC Beleggen  "Je bent nooit te oud om te leren" Voor de 65e keer wordt er een symposium georganiseerd. Ikzelf kan me de eerste keer niet herinneren maar in de loop van de jaren heb ik heel wat inspiratie opgedaan op het symposium. Dit komt door de grote diversiteit aan sprekers en uiteraard door goede presentaties (misschien is er trouwens iemand die er de eerste keer wel bij was en daar een klein stukje over zou willen schrijven?). Om die reden hebben we er dit keer voor gekozen om een aantal oude bekenden terug te vragen. Daarnaast zijn er ook weer een nieuwe sprekers die elk vanuit een verschillende invalshoek met het beleggen bezig zijn. Een paar van de oude bekenden zijn Royce Tostrams (Tostrams) en Willem Middelkoop (Commodity Discovery Fund). Zoals altijd zullen ze heldere uitspraken, over hoe zij de toekomst zien, doen. Mooi om hun uitspraken te vergelijken en als elementen voor je eigen beleggingsplan te gebruiken. Daarnaast zijn er ook nieuwe sprekers zoals Arthur Hopstaken (HJCO) over de mogelijkheden van alternatieve beleggingen, Barbara Kos (Pictet) over thematisch beleggen en Selwyn Duijvestijn (marktgevoel.nl) over contrair beleggen. Keynote-sprekers:   Willem Middelkoop Nederlands publicist, fotograaf, ondernemer en voormalig beurscommentator op RTL Z.  Auteur van diverse spraakmakende boeken w.o. "Als de dollar valt", "Overleef de kredietcrisis" en "The big Reset". In 2008 richtte hij het Commodity discovery Fonds op en starte hij de webshop Amsterdamgold.com welke hij later verkocht aan Value8. Royce Tostrams Sinds zijn afstuderen in 1976 in Amsterdam houdt Tostrams zich als technisch analist bezig met het beoordelen van beurskoersen aan de hand van de grafieken. Hij werkte onder meer voor Robeco, IRIS en de ING Bank. In 1999 richtte hij zijn eigen bedrijf op, de Tostrams Groep, om beleggingsadviezen uit te brengen. Kortom, zorg dat je er op 10 oktober bij bent het belooft een leuke dag te worden! Op  beleggerssymposium.nl worden in de komende tijd alle details over dit symposium gepubliceerd. Kijk hier dan ook regelmatig want vanaf half augustus begint hier de inschrijving. ^  Inhoud China blijft koersen drukken Bron:  Jeffrey Stafford, Morningstar De prijzen van steenkool, koper en ijzererts blijven laag nu de Chinese economie transformeert van investeringsgedreven naar vraaggedreven. Voor één grondstof is er een uitzondering: uranium. In het kort De sector basismaterialen wordt dicht verhandeld tegen de Morningstar’s waardering met een gemiddelde koers/fair value van 0,97 en een koers/fair value van 0,99. De prijzen van delfstoffen die flink hebben geprofiteerd van China’s investeringen in infrastructuur en de hausse op de Chinese vastgoedmarkt zullen niet herstellen. Morningstar ziet echter één uitzondering en dat is voor uranium nu China bouwt aan nieuwe kernenergiecentrales. De opleving van de Chinese huizenmarkt in het tweede kwartaal is tijdelijk. Jeffrey Stafford, CFA Aandelen analist bij Morningstar Jeffrey heeft zijn opleiding gehad aan: University of Notre Dame BBA, Finance 2001 – 2005 en vervolgens The University of Chicago - Booth School of Business (MBA) 2013 – 2016 Nu is hij werkzaam als aandelen analist bij Morningstar met als specialisatie landbouw en chemische bedrijven Als de Chinese economie weer in balans is denkt Morningstar dat een vertraging in de investeringen onvermijdelijk is. Deze vooruitblik schildert dan ook geen mooi plaatje voor veel industriële grondstoffen voor welke China het afgelopen decennium de motor achter de vraag was. Recente gegevens laten een verzwakking van de vraag uit China zien. De wereldwijde staalproductie daalde op jaarbasis zowel in april als in mei als gevolg van een lagere Chinese productie. De Chinese staalconsumptie daalde in 2014 voor het eerst in tien jaar en Morningstar verwacht dat de Chinese vraag naar staal ook in 2015 en 2016 zal afnemen. De verandering in de samenstelling van het Chinese bbp (minder investeringen, meer binnenlandse consumptie) zal op de metaalprijzen drukken. Morningstars langetermijnverwachting voor ijzererts is een prijs van USD 60/ton tegenover een gemiddelde prijs in de afgelopen vijf jaar van USD 128/ton. We voorzien een prijs voor steenkool van USD 110/ton tegenover een gemiddelde van USD191/ton in de afgelopen vijf jaar. Koper wordt later in het bouwproces gebruikt dan bijvoorbeeld staal en daarom is de koersdaling van koper iets vertraagd, maar de prijs van koper is met die van andere metalen omlaag gegaan en we voorzien een koers van USD 2,46/pond tegenover gemiddeld USD 3,44/ton in de afgelopen vijf jaar. De afnemende vraag in China naar elektriciteit en de afkeer van vervuilende elektriciteitscentrales op steenkool t zorgt voor een verwachte prijs van thermische steenkool van USD 67/ton waar dat de afgelopen vijf jaar gemiddeld USD 91/ton was. Uranium is echter een opmerkelijke uitzondering onder de industriële grondstoffen. Waar China goed is voor ongeveer de helft van de wereldwijde vraag naar steenkool , koper en ijzererts neemt het minder dan 10 procent van de wereldwijde vraag naar uranium voor zijn rekening. Morningstar verwacht dat de Chinese vraag naar uranium zal verviervoudigen in het komende decennium. Want China breidt zijn arsenaal kernreactoren uit om elektriciteitscentrales op steenkool te vervangen. Het uraniumaanbod zal moeite hebben om de extra vraag bij te benen en we verwachten dat de uraniumprijs toeneemt van USD 50/pond op dit moment naar USD 75/ pond in de komende jaren. Tijdelijke maatregelen Ofschoon de Chinese huizenmarkt in het afgelopen kwartaal enige levenstekens liet zien en de laatste gegevens een toename in de vraag naar huizen laten zien, is Morningstar voor de lange termijn negatief over de Chinese huizenbouw. Renteverlagingen en het wegvallen van restricties op de koop van een tweede huis helpen om de prijzen op korte termijn overeind te houden, maar deze tijdelijke maatregelen lossen de problemen niet op waarmee de Chinese huizenmarkt op de lange termijn kampt. Topaandelen in de sector basismaterialen Peabody Energy (BTU) Peabody Energy delft thermische steenkool in de Verenigde Staten en thermische en metallurgische steenkool in Australië. Peabody’s steenkoolactiviteiten in de Verenigde Staten worstelden omdat de lage aardgasprijs heeft gezorgd voor een aanzienlijk overstap van steenkool naar aardgas. Tegen een aardgasprijs van - in de Verenigde Staten – tussen USD 2 en 3 per duizend kubieke voet kan steenkool moeilijk concurreren. Als de prijs van aardgas klimt naar USD 4 per duizend kubieke voet, wat de energie-analisten van Morningstar verwachten, dan is de steenkool die Peabody uit het Amerikaanse Powder River Basin en Illinois Basin haalt weer concurrerend. Voor zijn Australische activiteiten is Peabody afhankelijk van de prijzen van overzeese steenkool, omdat zijn steenkool wordt geëxporteerd. Deze prijzen zijn voortdurend gedaald omdat het aanbod zich maar langzaam aanpast aan de afgenomen vraag. Als het overaanbod wordt gerationaliseerd dan zal Peabody’s Australische steenkool profiteren van de hogere prijzen voor overzeese steenkool. Cloud Peak Energy (CLD) Cloud Peak Energy haalt thermische steenkool uit de grond in het Powder River Basin in de Verenigde Staten tegen lage productiekosten. De problemen in het afgelopen jaar met de afvoer van de steenkool per spoor zijn grotendeels verdwenen. Maar net als Peabody kampt ook Cloud Peak met de lage aardgasprijs en de switch van steenkool naar gas. Door de milde winter hebben energiecentrales op organische wijze een voorraad steenkool opgebouwd, omdat ze minder kolen stookten terwijl de aanvoer van steenkool doorging. Tegen een aardgasprijs van - in de Verenigde Staten – tussen USD 2 en 3 per duizend kubieke voet kan steenkool moeilijk concurreren. Als de prijs van aardgas klimt naar USD 4 per duizend kubieke voet, zoals de energie-analisten van Morningstar verwachten, dan is de steenkool die Cloud Peak uit het Powder River Basin haalt weer concurrerend waardoor de resultaten van de mijnbouwer verbeteren. Arrium (ARI) Arrium is betrokken bij het delven van ijzererts, staalproductie en de levering van consumptiematerialen voor de mijnbouw zoals maalkogels die worden gebruikt bij de productie van koper en goud. Arrium is ondergewaardeerd wat het negatieve sentiment van de markt reflecteert wat betreft de relatief dure ijzerertsproductie. Morningstar vindt ook dat die beperkt waarde heeft. De lage Australische dollar zal de marges op staal en de winst op mining consumeables verbeteren. De consumptiematerialen voor de mijnbouw bieden een broodnodige basis voor een stabiele winst. Morningstar denkt dat de winst en de koers van Arrium zullen verbeteren ten opzichte van de huidige lage niveaus, maar erkent dat Arrium een belegging is voor beleggers met een hoge risicotolerantie. Denkt u alles te weten over beleggen? ^  Inhoud CBS: Conjunctuurbeeld verbetert opnieuw Bron:  CBS Het conjunctuurbeeld volgens de Conjunctuurklok is in juli 2015 weer beter dan in juni, maakt CBS bekend. Vanaf de zomer van 2013 tot het voorjaar van 2014 verbeterde de conjunctuur continu, daarna ging de verbetering stapsgewijs. Vanaf mei versnelt de opgaande lijn. In juli zet de positieve trend verder door. De Conjunctuurklok van CBS is een hulpmiddel voor het bepalen van de stand en het verloop van de Nederlandse conjunctuur. In de conjunctuurklok komt vrijwel alle belangrijke economische informatie samen die CBS tijdens de afgelopen maand c.q. het afgelopen kwartaal heeft gepubliceerd. In juli presteerden bijna alle indicatoren in de Conjunctuurklok beter dan hun langjarige trend. Producenten en consumenten blijvend positief Het vertrouwen van de ondernemers in de industrie valt iets terug in juli, maar hun stemming blijft positief. Sinds oktober 2014 hebben positief gestemde ondernemers de overhand. Producenten in de industrie waren minder positief over de toekomstige productie. Ze waren ook een fractie minder positief over hun orderportefeuille. Verder is de bezettingsgraad van de machines en installaties bij aanvang van het derde kwartaal van 2015 uitgekomen op ruim 82 procent. Dat is het hoogste percentage sinds het uitbreken van de crisis eind 2008. Het vertrouwen van consumenten is ook iets minder positief. Dit komt doordat consumenten aanzienlijk minder positief oordelen over het economisch klimaat. Zowel het producenten- als het consumentenvertrouwen ligt ruim boven het langjarig gemiddelde. Export, investeringen en consumptie huishoudens groeien De export van goederen groeide in mei aanzienlijk. Het volume van de export van goederen was 7,5 procent groter dan in mei 2014. De stijging is groter dan in de voorgaande maand. In mei groeide vooral de export van machines, apparaten, aardolie- en chemische producten. Ook de investeringen zijn weer gegroeid. Het volume van de investeringen in materiële vaste activa was bijna 7 procent groter dan in mei 2014. Deze stijging is vooral te danken aan hogere investeringen in woningen. Verder is ook weer meer geïnvesteerd in wegvervoer zoals vracht- en bestelauto’s en in telecommunicatie. Consumenten hebben in mei 1,1 procent meer besteed aan goederen en diensten dan in mei 2014. Consumenten gaven meer uit aan voedings- en genotmiddelen. Ook aan duurzame goederen besteedden ze meer. Ze gaven ook deze maand vooral meer uit aan woninginrichting en huishoudelijke apparaten. Consumenten hebben in mei ook weer wat meer gas verbruikt dan een jaar eerder. De stijging is echter veel kleiner dan in de voorgaande 4 maanden. Ten slotte gaven ze meer uit aan diensten, zoals woninghuur, reizen met bus of trein, bezoek aan restaurant of kapper, en verzekeringen. Uitgaven aan diensten maken ruim de helft van de totale binnenlandse consumptieve bestedingen uit. Industrie produceert meer dan vorig jaar De gemiddelde dagproductie van de Nederlandse industrie was in mei hoger dan in mei 2014. De productie van de industrie wordt nog steeds negatief beïnvloed door de het wegvallen van productiecapaciteit in de tabaksindustrie. Zonder die weggevallen capaciteit zou de productiegroei van de industrie nog groter geweest zijn. Dalende trend faillissementen Het aantal uitgesproken faillissementen van bedrijven lag in juni op het laagste niveau sinds januari 2009. Sinds de zomer van 2013 is er sprake van een dalende trend. Minder werklozen, arbeidsmarkt herstelt in laag tempo In juni waren er opnieuw minder mensen werkloos. Het aantal werklozen daalde de afgelopen 3 maanden met gemiddeld 5 duizend per maand. Het werkloosheidspercentage kwam uit op 6,9. Het aantal banen is in het eerste kwartaal niet gestegen ten opzichte een kwartaal ervoor. In de 3 kwartalen ervoor groeide het aantal banen nog. Daardoor lag het aantal banen in vergelijking met het eerste kwartaal van 2014 wel 72 duizend hoger. Eind maart waren er 125 duizend openstaande vacatures in Nederland. Dit zijn er 6 duizend meer dan een kwartaal eerder. Het aantal neemt al 7 kwartalen op rij toe, maar het totale aantal vacatures is nog steeds maar de helft van de recordaantallen tijdens de hoogtijdagen in 2007 en 2008. Het totale aantal uitzenduren neemt al sinds begin 2013 toe. In het eerste kwartaal van 2015 is zowel het langlopende uitzendcontracten in de vorm van detachering of payrolling als het aantal kortdurende contracten weer toegenomen. De toename is wat minder sterk dan in het vierde kwartaal van 2014. In het eerste kwartaal van 2015 werkten er 225 duizend uitzendkrachten in Nederland. Economische groei steeds breder gedragen Uit de tweede berekening op 24 juni bleek dat de Nederlandse economie in het eerste kwartaal van 2015 voor de vierde keer achtereen is gegroeid. De groei kwam uit op 0,6 procent ten opzichte van een kwartaal eerder. Deze groei wordt steeds breder gedragen: investeringen, consumptie en de export leveren een positieve bijdrage. Ten opzichte van de hoogconjunctuur in de eerste helft van 2008 is de Nederlandse economie nog 0,2 procent kleiner. In vergelijking met het eerste kwartaal van 2014 is de omvang van de Nederlandse economie 2,5 procent groter. Vrijdag 14 augustus 2015 komt het CBS met de eerste uitkomsten over de economische groei en het aantal banen in het tweede kwartaal van 2015. Meer cijfers staan in het dossier Conjunctuur. Voor meer conjunctuurinformatie zie: conjunctuurbericht. ^  Inhoud Monetaire en financiële statistieken Nederland Bron:  DNB Op de statestiekpagina's van De Nederlandse Bank vind u behalve onderstaand (dagelijks geupdated)  overzicht  een aantal  downloadable interactieve grafieken  klik hier ^  Inhoud Hypotheekrente daalt sneller dan spaarrente Bron:  DNB,  27 juli 2015 Al geruime tijd nemen de spaar- en hypotheekrentes van banken af. In de afgelopen twaalf maanden zijn beide rentes gedaald, de spaarrente met 30 basispunten en de hypotheekrente met 60 basispunten. In mei van dit jaar kregen Nederlandse huishoudens een rente van gemiddeld 1,04% op hun eenvoudig opneembaar spaargeld. Op nieuw afgesloten hypotheken moest gemiddeld 2,83% worden betaald. Ten opzichte van april is de spaarrente in mei met 2 basispunten gedaald en de hypotheekrente met 11 basispunten. Nederlandse huishoudens hadden in mei bijna EUR 300 miljard aan eenvoudig opneembaar spaargeld tegen een gemiddelde spaarrente van 1,04 procent. De afgelopen periode is de spaarrente afgenomen (zie grafiek 1). Hierbij hebben onder meer de afgenomen vraag van banken naar financiering, het nog steeds grote aanbod van spaargeld en de relatief lage kosten van andere vormen van financiering op de geldmarkt een rol gespeeld. Grafiek 1: Verschil hypotheekrente en spaarrente Ook de spaarrente op het vaststaand spaargeld is afgenomen. Huishoudens hebben ruim EUR 50 miljard aan vaststaand spaargeld. Op het spaargeld dat in mei werd vastgezet, werd een rente van gemiddeld 1,88% vergoed. Ongeveer zestig procent van het in mei op een spaardeposito geplaatste spaargeld kende een vaste looptijd van maximaal één jaar. De omvang van de hypotheken van Nederlandse huishoudens bij banken bedroeg in mei bijna EUR 520 miljard. Op deze uitstaande hypotheken betalen huishoudens een gemiddelde rente van 4,16%. Ook deze rente op uitstaande hypotheken is afgenomen (de afgelopen twaalf maanden met 23 basispunten), maar veel minder dan de rente op eenvoudig opneembaar spaargeld. Dit komt doordat huishoudens hun rente vaak voor langere tijd vast zetten. Op de nieuwe hypotheken die banken in mei hebben verstrekt bedroeg de rente gemiddeld 2,83 procent. Ook deze rente op nieuwe hypotheken is door de banken verlaagd. Deze verlaging was gedurende de afgelopen twaalf maanden sterker dan de verlaging van de spaarrente (zie grafiek 2). Hierdoor neemt het verschil tussen de spaarrente en de rente op nieuw afgesloten hypotheken langzaam af. Het verschil tussen de rente op eenvoudig opneembaar spaargeld en de rente op nieuwe hypotheken bedroeg in mei zo’n 180 basispunten (zie grafiek 1). Grafiek 2: Cumulatieve maand-op-maand mutaties (in basispunten) ^  Inhoud Afname kredietvraag MKB gestopt en kredietvraag woninghypotheken stijgt verder Bron:  DNB Volgens de Nederlandse banken is de vraag naar woninghypotheken in het tweede kwartaal van 2015 verder gestegen. Deze ontwikkeling, die in het eerste kwartaal van 2014 is ingezet, zet zich daarmee versterkt voort. Wat bedrijfskredieten betreft is het de eerste keer in ruim zes jaar tijd dat er geen vraagafname vanuit het midden- en kleinbedrijf (MKB) wordt gemeld door de banken. De banken geven verder aan dat de kredietvraag vanuit het grootbedrijf is gestegen. Dit blijkt uit de driemaandelijkse Bank Lending Survey (BLS) van de ECB. Deze enquête verschaft kwalitatieve informatie over de kredietverlening door in Nederland gevestigde banken aan huishoudens en bedrijven in het eurogebied en de acceptatiecriteria die zij hanteren. Vraag naar woninghypotheken stijgt verder In het tweede kwartaal van 2015 melden alle deelnemende banken in de enquête een stijgende kredietvraag naar woninghypotheken (grafiek 1). Als relevante factoren voor de toename van de hypotheekvraag worden het betere vooruitzicht op de woningmarkt, het gegroeide consumentenvertrouwen en de lage rentetarieven genoemd. Voor het derde kwartaal van 2015 voorzien banken met een gezamenlijk marktaandeel van 77 procent een verdere opleving. De deelnemende banken hebben in de enquête aangegeven dat hun acceptatiecriteria voor woninghypotheken onveranderd zijn gebleven. De laatste keer dat banken per saldo een versoepeling rapporteerden van hun acceptatie­criteria was in het eerste kwartaal van 2008. Afname van kredietvraag MKB gestopt Bij kleine en middelgrote ondernemingen zien de Nederlandse banken in het tweede kwartaal van 2015 geen verandering in de vraag naar krediet (grafiek 2). Het is de eerste keer sinds begin 2009 dat de bankensector een gelijkblijvende vraag vanuit het MKB rapporteert, in plaats van een afname van de vraag. Voor het derde kwartaal van 2015 verwacht, gewogen naar marktaandeel, 57 procent van de Nederlandse banken een stijging van de vraag naar deze vorm van krediet. Verder melden de banken dat hun acceptatiecriteria voor krediet aan het MKB onveranderd zijn gebleven. Bij grote ondernemingen melden banken met een gezamenlijk marktaandeel van 59 procent een aantrekkende vraag. Deze ontwikkeling is sinds het eerste kwartaal van 2014 gaande. Tot slot hebben banken aangegeven dat acceptatiecriteria voor krediet aan grote ondernemingen ongewijzigd zijn gebleven. Toelichtende noot: Deze analyse is gebaseerd op een gewogen berekening van de antwoorden van de banken in de enquête, waarbij uitkomsten zijn uitgedrukt in netto gewogen percentages (gewogen som van het aantal banken dat een stijging rapporteert minus het aantal banken dat een daling aangeeft). De antwoorden van banken worden gewogen met hun aandeel in betreffend marktsegment. Vanaf juni 2015 wordt Tabel 5.5 over de Bank Lending Survey gepubliceerd volgens de nieuwe gewogen berekening. Dit heeft geleid tot beperkte bijstellingen in de historische data. ^  Inhoud Fundamentele analyse m.b.v de NAIC methode Bron:  HCC Beleggen Cosa werkgroep De NAIC-methode berekent van een beursgenoteerd bedrijf de gemiddelde groeipercentages per jaar voor zowel de WpA (winst per aandeel)  als de omzet. Als men de historische waarden van de WpA en de omzet logaritmisch uitzet tegen de jaren, zullen zij min of meer op een rechte lijn komen te liggen. De trendlijnen zijn gemiddelden die de beste aanpassing van rechte lijnen langs of door de punten geven. Deze lijnen worden vervolgens gebruikt voor de prognose van de WpA en de omzet. De NAIC-methode neemt (onder voorwaarden) aan, dat zowel de hoogste als de laagste koersen even hard zullen groeien als de WpA, wat een constante koers/winst-verhouding in de prognoseperiode impliceert. We zien dat weergegeven als een oplopend  koerskanaal in de jaren 2013 t/m 2017. De NAIC-methode gaat m.b.v. de tot nu toe verkregen resultaten nog een stap verder om tot een koop-, houden- of verkoopadvies te komen. Daartoe wordt de laagst voorgekomen koers in de laatste vijf historische boekjaren afgetrokken van de geprognosticeerde hoogste koers in het vijfde jaar erna, dus 2017. Van het verschil neemt NAIC globaal het middelste derde deel als de breedte van wat we de NAIC-zone noemen. De onder- en de bovengrens ervan zijn in de grafiek met horizontaal lopende streepjeslijnen aangegeven. Tot slot wordt in de grafiek nog de koers op het moment van de te nemen beslissing afgebeeld, hier door middel van een dikke ronde blauwe stip in mrt. 2013. Het NAIC-advies is “kopen“ als die stip onder de ondergrens van de  NAIC-zone ligt, “verkopen“ als de stip boven de bovengrens van de zone ligt en “houden“ als de stip tussen de zone-grenzen ligt. Grafiek: In de hier getoonde grafiek zijn drie van de gegevens die bij de NAIC-methode worden gebruikt zichtbaar gemaakt. Geïsoleerde punten en lange strepen zijn historische gegevens, lijnen en streepjeslijnen zijn berekend. Computerprogramma’s nemen het handmatig rekenwerk over en geven consistent en snel de in dit voorbeeld globaal aangegeven waarden plus afgeleide uitkomsten weer. Zo worden ook prognoses berekend voor te verwachten hoogste en laagste jaaropbrengsten, o.a. rekening houdend met dividenden. De CoSA-werkgroep stelt zich tot taak om fundamenteel beleggen o.b.v. de NAIC-methode m.b.v. de daarbij behorende bestanden en programma’s beschikbaar te stellen en houden voor geïnteresseerden. Dat zijn VEB/NCVB- en HCC-leden, die aangegeven hebben onze informatie te willen (blijven) ontvangen. Vanwege een beleidswijziging van de VEB zullen vanaf 2016 alleen bestaande CoSA-abonnees de wekelijkse CoSA-nieuwsbrief ontvangen. Nieuwe CoSA-abonnees zullen vanaf 2016 HCC-lid moeten zijn of worden om zich op te kunnen geven als abonnee van de wekelijkse CoSA-nieuwsbrief. Momenteel wordt door de CoSA-werkgroep gewerkt aan het geschikt maken van het programma Computerondersteunde Selectie van Aandelen, CoFA, voor dividendbeleggen en het aanpassen van de rangtabel om de meest geschikte aandelen te identificeren. Wekelijks wordt daar over gerapporteerd in de CoSA-nieuwsbrief. Indien u meer wilt weten over de NAIC methode en over CoSA, kunt u contact opnemen met de voorzitter: Jan van der Meulen via CoSA-L@beleggersonline.nl U kunt zich bij hem ook aanmelden voor het ontvangen van informatie, zoals de wekelijks verschijnende CoSA-nieuwsbrief en voor het verkrijgen van toegang tot de voor CoSA-leden beschikbare Europese CoSA/SSG-verzameling. _____ *) NAIC :  National Association of Investors Corporation, de Amerikaanse zustervereniging van de NCVB.    CoSA:  Computerondersteunde Selectie van Aandelen. ^  Inhoud Aktief zijn binnen onze vereniging! Bron: Redactie HCC Beleggen De HCC Beleggen organiseert een aantal activiteiten. De bekendste activiteiten die wij organiseren zijn de beleggerssymposia, die we tweemaal per jaar houden in De Bilt, de regiogroepen en deze nieuwsbrief. Een toenemend aantal mensen wil ook aktief meedoen. Voor de organisatie van onze symposia zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die een bijdrage willen leveren aan de totstandkoming hiervan. Het is niet alleen leuk om dergelijke evenementen te organiseren, maar het is ook een ideale gelegenheid om je netwerk uit te breiden met interessante contacten. Ook voor deelname aan de redactie van de nieuwsbrief en de website zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die mee willen doen. Ook zonder deel uit te maken van de organisatie kunt u vanzelfsprekend ook meedoen aan één van de Regio- of Belangstellingsgroepen. Maar ook andere dingen doen zoals het geven van een aardige lezing, het schrijven van een column of artikel,  met anderen handelsstrategieën uitwerken, software onder de knie krijgen of gewoon een groep vormen waarmee je samen de markt analyseert/bespreekt, behoort tot de mogelijkheden. Ben jij enthousiast en denk je dat een vrijwilligersfunctie jou op het lijf geschreven is, neem dan per email contact op met het HCC Beleggen bestuur  of met de redactie  ^  Inhoud | HCC beleggen Website | HCC beleggen Vacatures | Adverteren | Forum | Downloads  Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst. ^  Inhoud

8 augustus 2015

Nieuwsbrief20150701

.. Juli 2015 Je bent nooit te oud om te leren Verspreid instappen verlaagt risico’s Alternatief voor bankkrediet komt van beleggers Prijsoorlog luxe goederen? Telefoonabonnement met ‘gratis’ toestel blijft lening Waarschuwing tegen risico’s van algoritmische handel Aktief zijn binnen onze vereniging! .. Je bent nooit te oud om te leren Bron: bestuur HCC Beleggen De komende keer is het voor de 65e keer dat er een symposium wordt georganiseerd. Een hele mijlpaal! Als motto hebben we daarom dit keer gekozen "Je bent nooit te oud om te leren". Eén van de rode draden bij beleggen is de noodzaak om steeds op zoek te zijn naar nieuwe wegen. Dit kunnen bijvoorbeeld nieuwe beleggingsideeën, nieuwe technieken, of nieuwe beleggingsstrategieën zijn. Je moet steeds je kennis ontwikkelen. Het komend symposium biedt weer volop de mogelijkheden daartoe. Naast een paar oude bekenden hebben we ook weer een paar nieuwe sprekers. Zoals altijd kan je over een groot aantal onderwerpen kennis opdoen: of je nu bijvoorbeeld een verhaal van een vermogensbeheerder, van een technisch analist of van een hedgefund aanbieder wilt horen. Daarnaast zijn er ook weer een groot aantal leveranciers aanwezig die je graag wegwijs maken in de door hen geboden diensten. Het symposium biedt ook een goede mogelijkheid om de in de loop van de jaren opgedane contacten aan te halen en nieuwe contacten te leggen. Zet vast in uw agenda:  65ste HCC Beleggen symposium op 10 oktober 2015 ^  Inhoud Verspreid instappen verlaagt risico’s behoorlijk Bron: Ronald Kok, Analist.nl Beleggen in aandelen komt in principe neer op het zoeken van ondergewaardeerde aandelen en deze kopen. De zoektocht naar ondergewaardeerde aandelen doen we uiteraard heel zorgvuldig en dit kost normaliter heel veel tijd. Als we eenmaal besloten hebben om bijvoorbeeld het aandeel Philips te kopen dan kunnen we dit ‘a la minute’ doen: met 1 druk op de knop heeft u de aandelen in uw bezit. Random walk Maar waarom zouden we de aankoop van het aandeel niet uitspreiden door de tijd? Veel wetenschappers noemen de beurs immers, sowieso op de korte termijn, 1 groot casino. Dit betekent dat beurskoersen eigenlijk totaal willekeurig bewegen op de korte termijn en dat er pas op de langere termijn enige voorspelbaarheid aanwezig zou kunnen zijn. Dus ook al zijn we nog o zo zeker dat het aandeel Philips nu ondergewaardeerd is, dan moeten we toch erkennen dat het aandeel, vooral op de kortere termijn, alle kanten opgezwieberd wordt (de ‘random walk’). Het risico is dus enorm groot dat stel dat we vandaag inderdaad het aandeel Philips zouden kopen het op 23 euro zouden kopen, dat het morgen meer dan 20 procent lager of hoger zou staan. Het opwaartse ‘risico’ willen we uiteraard maar niet het neerwaartse risico. Het kan u dus als het aandeel in 1x op 1 moment koopt dus enorm meezitten of enorm tegen zitten. Ronald Kok (RBA)  Financieel analist, entrepeneur en uitgever van o.a. Analist.nl Na zijn economie opleiding aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, VBA aan de VU  Universiteit van Amsterdam bleef hij zich verder specialiseren w.o. EFFAS , en  focust hij zich nu vooral op financiële analyse en de praktische toepasbaarheid van beleggingsstrategieën. Zijn aandachtsgebieden zijn vooral de Amerikaanse en Europese aandelen. Daarnaast focust Ronald zich ook op derivatenstrategieën, asset-allocatie en risicomanagement. Timing alleen achter mogelijk Dit is natuurlijk vrij logisch en moet natuurlijk door de beleggers erkend worden. Desalniettemin zien we in de praktijk dat beleggers vaak direct volledig in een aandeel stappen. Hierdoor worden er in onze ogen teveel risico’s genomen want er wordt zo tevens een groot timingsrisico genomen. Wanneer u eerdere publicaties van ons heeft gezien dan heeft u kunnen lezen dat wij van mening zijn dat het timen van individuele aandelen onmogelijk is. Uiteraard kennen wij de onderzoeken naar het momentum-effect maar de meesten daarvan hebben geen consistentie: hiermee bedoelen we dat we inderdaad in het verleden het momentum-effect achteraf hebben kunnen vaststellen maar dat het een speld in een hooiberg/lot uit een casino is om hier vooraf van te kunnen profiteren. Spreiden voorkomt lijden Hoe verlagen we dan het timingsrisico? Hier is helaas geen sluitend antwoord op. Het enige wat wij hiervoor adviseren is om de aankoop van het aandeel Philips in delen te verspreiden door de tijd . Hiermee bedoelen we dat wij de totale aankoop in delen verdelen. Bijvoorbeeld iedere maand 1/12e of zelfs iedere week 1/52e. Dit klinkt natuurlijk erg omslachtig en levert natuurlijk ook extra transactiekosten op. Het feit dat de laatste jaren de transactiekosten hard omlaag zijn gegaan biedt de belegger echter wel meer mogelijkheden om zijn transacties te verspreiden door de tijd. Hoe langer de termijn hoe grotere rendementsuitslagen In de praktijk zien we dat de rendementen op de korte termijn relatief beperkt zijn. Wanneer we bijvoorbeeld kijken naar de rendementen op weekbasis dan zien we dat de gemiddelde uitslagen vrij beperkt zijn. Als we het tijdsframe uitbreiden naar bijvoorbeeld een maand dan zien we dat de rendementsuitslagen verder uit elkaar gaan lopen: meer hogere en meer negatieve uitslagen. Als we kijken naar de rendementen op jaarbasis dan zien we die nog veel verder uiteen lopen. De onderstaande figuur toont de gemiddelde rendementen per week, maand en jaar. Gemiddelde gelijkgewogen rendementen per week, maand en jaar van alle Nederlandse en Belgische aandelen over de periode juni 2005 tot en met juni 2015. We zien dus dat de rendementen op weekbasis met 0,47 procent vrij beperkt zijn. De rendementen op maandbasis worden licht hoger en de rendementen op maandbasis zijn enorm hoger. Laat u in ieder geval niet in de war brengen: toevallig zijn de rendementen over deze periode vrij positief (voor verklaard na het enorme herstel na de grote daling in 2008). Wat we hier duidelijk willen benadrukken is dat de rendementen op de langere termijn fors hoger zijn dan op kortere termijn. Het cirkeldiagram hier toont de gemiddelden; hier vallen de extreme uitslagen (positieve en negatieve) dus min of meer tegen elkaar weg. De verschillen voor individuele aandelen zijn daarom fors hoger. Zie hiervoor de individuele rendementen per aandeel per periode hier onder. Gemiddelde rendementsuitslagen Individuele rendementsuitslagen per week, maand en jaar van alle Nederlandse en Belgische aandelen over de periode juni 2005 tot en met juni 2015. De bovenstaande grafieken laten zien dat op de langere termijn de rendementsuitslagen steeds extremer worden. Wat betekent dit nu voor u als belegger? De grotere rendementsuitslagen op de langere termijn betekenen simpelweg meer volatiliteit voor u. Stel dat u de aandelen Philips koopt en ze gemiddeld een jaar aanhoudt, dan ziet u dat u de rendementen zeer uiteenlopend zijn. We gaan dit middels een simulatie uitzoeken. We gaan bekijken wat de rendementen zijn als we het aandeel Philips in 1x kopen, of iedere maand een 12e of wekelijks een 52e deel. Bij het geheel in het aandeel Philips stappen lopen we dus een groot timingsrisico: het kan enorm mee of tegenzitten. Bij het spreiden van de aankoop door de tijd zou het timingsrisico in principe verlaagd kunnen worden. Bij deze simulatie laten we de transactiekosten en eventuele dividenduitkeringen buiten beschouwing. Simulatie 1x , 12x of 52x aankopen Voor de simulatie doen we 100 simulaties bij de 3 aankoopvarianten: 1x per jaar, iedere maand of iedere week. Er wordt dan respectievelijk 100%, 1/12e van 100% en 1/52e van 100% belegd in het aandeel Philips. Wanneer we kijken naar de simulatie van het direct aankopen van het aandeel Philips dan blijkt er een behoorlijk verschil qua volatiliteit te zijn:                                                 We zien inderdaad dat wanneer we het aandeel direct kopen er bij de simulatie een zeer grote spreiding is van de rendementen: het kan zeer meezitten of zeer tegen. Dit hogere risico uit zich in de hoogste standaarddeviatie. Wanneer we de investering in het aandeel Philips per maand uitspreiden dan zien we dat de standaarddeviatie en het verschil tussen de uitslagen beiden lager worden. Als we wekelijks het aandeel voor 1/52e kopen dan dalen de standaarddeviaties en rendementsverschillen nog fors verder. De bovenstaande staafgrafiek vat het hele effect van het uitspreiden van de aankoop in een notendop samen. We zien dat als u het aandeel in 1x koopt u zeker meer perspectief heeft op een hoger rendement maar ook op een fors lager rendement: de hoogste rode balk en de laagste blauwe balk. Bij het uitspreiden van uw aankoop door de tijd heen verlaagt u uw timingsrisico behoorlijk. Dit omdat u toevalligerwijs koopt in opgaande en in neergaande markten. De positieve en neerwaartse bewegingen middelen elkaar doorgaans redelijk uit. Uiteraard gaat het spreiden door de tijd heen dus gepaard met ook een doorgaans lager rendement. Het voorbeeld van het uitspreiden van uw aankoop van 1x per jaar naar per week een deeltje is natuurlijk een extreem voorbeeld en in de praktijk niet erg handig. We hebben het erbij getoond om sec te onderstrepen wat de impact van timing kan zijn. We raden u dus niet alleen aan uw beleggingen over veel aandelen te spreiden maar ook nog de aan- en verkopen ervan door de tijd te spreiden. ^  Inhoud Alternatief voor bankkrediet komt van beleggers Bron: DNB Middelgrote Nederlandse ondernemingen krijgen in toenemende mate toegang tot alternatieve financieringsbronnen voor bancair krediet. In navolging van de VS komt de markt voor onderhandse leningen (private placements) langzaam van de grond. Dit vermindert de afhankelijkheid van bancaire financiering. Voor banken betekent dit een andere, nieuwe rol waarbij ze kredietvragers en –verschaffers bij elkaar brengen. Voor Nederlandse middelgrote bedrijven die investeringsprojecten hebben van 7 tot 10 jaar is het aantrekken van financiering dikwijls lastig. De weg naar de obligatiemarkt is voor deze 'midkappers' niet open en is relatief kostbaar. Banken verstrekken vaak niet langer dan 5 jaar financiering, en zijn sinds de crisis terughoudender geworden. De groei van langjarige kredieten loopt al kwartalen achtereen terug (zie grafiek 1). Grafiek 1: Banken zijn terughoudender geworden met bedrijfskredieten % verandering in bancaire bedrijfskredieten met looptijd langer dan 5 jaar Banken zijn terughoudender geworden met bedrijfskredieten Tot nog toe waren middelgrote bedrijven aangewezen op financiers in de Verenigde Staten of op de banken voor meerdere kortere leningen die doorgerold moeten worden, met alle onzekerheid van dien. Maar er gloort voor dergelijke ondernemingen licht aan de Europese horizon van de onderhandse leningenmarkt, ook wel de private placement markt genoemd. Deze markt is een springplank voor bedrijven die weliswaar te klein zijn voor de kapitaalmarkt, maar die met hun groei- en investeringsambities van belang zijn voor de economie. Europa kan bij de ontwikkeling van deze markt leren van de VS, waar de marktfinanciering dominant is. In de VS verloopt zo’n 80% van de totale ondernemingsfinanciering van bedrijven via de markt (beleggers), en 20% via banken. In Europa is die verhouding bijna spiegelbeeldig, met circa 70% via banken. In de Verenigde Staten leveren lokale verzekeraars een belangrijke financieringsbron voor onderhandse leningen. Veel Nederlandse bedrijven lenen ook in deze Amerikaanse markt en zijn tevreden over het snelle en voorspelbare resultaat – binnen zes weken na de aanvraag is er duidelijkheid over de leningen en de voorwaarden. In de VS hebben beleggers, veelal de levensverzekeraars, een uniform systeem om de kredietwaardigheid te beoordelen van bedrijven. Om in navolging van de VS ook een goed draaiende pan Europese private placement markt te ontwikkelen is een voldoende stevige beleggersbasis noodzakelijk. Deze beleggersbasis in het eurogebied groeit. De seinen staan op groen. Terwijl de randvoorwaarden om onderhandse leningen te sluiten verbeteren, zit ook het markttij mee om beleggers en bedrijven uit de startblokken te laten komen. Essentieel zijn allereerst de structurele verbeteringen die de markt toegankelijker maken voor zowel de kredietvragers als de aanbieders. In Europa was sprake van een lappendeken aan regelgeving en documentatie voor het afsluiten van onderhandse leningen. Hierdoor is de onderhandseleningenmarkt in de eurozone beperkt gebleven; in 2013 ging er naar schatting slechts EUR 15 mrd in om. Op initiatief van marktpartijen is onder toezicht van de koepelorganisaties ICMA (International Capital Market Association) en de LMA (Loan Market Association) verbetering zichtbaar, bijvoorbeeld dankzij vaste formats en standaarddocumentatie voor de private placements. Ook de Europese Commissie steunt de komst van een Europese onderhandse leningenmarkt in het voorstel voor de kapitaalmarktunie. De randvoorwaarden voor de onderhandse leningenmarkt verbeteren ook voor beleggers dankzij het nieuwe toezichtskader. De kapitaaleisen van Solvency II voor verzekeraars maken de weg vrij voor verdere verdieping van de markt. Het kapitaalbeslag van beleggingen in bedrijven op de private placement markt pakt relatief gunstig uit ten opzichte van beleggingen met een lagere kredietwaardigheid. Hierdoor is het voor verzekeraars relatief aantrekkelijk te beleggen in dergelijke middelgrote bedrijven, waarbij het voor toezichthouders tegelijkertijd belangrijker wordt om de kwaliteit van de kredietanalyses te toetsen. Verder heeft de markt het tij mee. De rentes op gewone bedrijfsobligaties zijn sterk gedaald. Hierdoor raken institutionele beleggers meer geïnteresseerd in private placements . Het verschil met gewone obligatieleningen is dat deze niet op de secundaire markt worden verhandeld, en daardoor ook een liquiditeitspremie (hogere rente) bieden. Dergelijke activa passen daarom niet bij investeerders die hun belegging snel te gelde willen kunnen maken, maar vooral bij beleggers met een langetermijnhorizon die een 'buy and hold'- strategie hanteren, zoals verzekeraars en pensioenfondsen. Het valt te verwachten dat ook Nederlandse pensioenfondsen een groter deel van hun beleggingsmix zullen willen alloceren naar bedrijfskredieten. Europa kent geen uniform systeem kredietbeoordeling door verzekeraars. Europese verzekeraars richten via hun vermogensbeheerders fondsen op waar ook derden in kunnen beleggen. Op die manier ontstaan schaalvoordelen omdat de vaak tijdrovende kredietbeoordeling van bedrijven beter wordt benut en toegankelijk gemaakt voor een grotere groep beleggers. Zo groeit een bredere pool van kredietaanbod. Dat betekent dat bedrijven minder afhankelijk worden van het bancaire kanaal, omdat naast het bankkanaal ook een 'marktkanaal' open komt te staan. Deze markt voor onderhandse leningen vergt wel een andere rol voor banken. Zij zullen optreden als bemiddelaar tussen het bedrijf dat een krediet vraagt, en de belegger die zorgt voor de financiering. Ook ontstaan mogelijkheden voor gezamenlijke financiering , zogeheten harmonicaconstructies waarbij de banken het kortetermijngedeelte van de lening verstrekken en beleggers juist de latere jaren van de financiering voor hun rekening nemen. Dit zijn innovaties, en vergen andere rollen en patronen binnen het bancair bedrijf. De ontwikkeling van de Europese onderhandseleningenmarkt is daarom niet van vandaag op morgen afgerond, maar een langjarig project waarvan het grote voordeel onmiskenbaar een bredere en gevarieerde financieringsmogelijkheid van bedrijfsleningen is. ^  Inhoud Prijsoorlog luxe goederen? - Evaluatie a.d.h.v. Pictet-Premium Brands Fund Bron: Morningstar Een prijsoorlog in de wereld van luxe handtassen, horloges en juwelen. Niet dat de fabrikanten van exclusieve spullen bewust onder elkaars prijzen duiken, het overkomt ze. Oorzaak is de zwakke euro en de sterkere Amerikaanse dollar en Zwitserse franc. Volgens marktonderzoeksbureau Sanford C. Bernstein is de kloof tussen prijzen voor luxegoederen in Europa en China het breedst in drie jaar. Het loont voor Chinezen om in Europa te gaan shoppen.  Maar fabrikanten van luxegoederen willen graag controle houden over waar consumenten hun geld aan hun spullen besteden en staan voor de lastige keus om hun prijzen in Europa te verhogen en in dollar-landen (waaronder veel Aziatische landen) te verlagen. Maar prijsstabiliteit is juist een belangrijke eigenschap van luxegoederen en schommelingen in de prijs tast de merkwaarde en exclusiviteit aan. Elke nadeel heeft overigens zijn voordeel en voor Europese fabrikanten is de buitenlandse (dollar)omzet hoger als deze wordt omgerekend in euro. De valutagolf is één van de problemen waarmee fabrikanten van luxegoederen kampen. Het andere probleem is de teruglopende vraag in met name China. Dat is het resultaat van het anti-corruptiebeleid van president Xi Jinping waardoor er minder exclusieve cadeaus aan hoogwaardigheidsbekleders worden gegeven. Ook de tragere groei van de Chinese economie zet de vraag naar luxegoederen onder druk. Aantrekkelijke belegging Maarten van der Pas Financial Markets Editor bij Morningstar Benelux Maarten heeft Nederlandse taal en letterkunde gestudeerd aan de Radboud Universiteit Nijmengen. Heeft daarna op diverse redacties gewerkt en momenteel is hij werkzaam als Financial Markets Editor bij Morningstar Benelux. Ook is Maarten auteur van het boek:  'Saab over de kop. De nederlaag van Victor Muller' Ondanks de genoemde tegenwind kunnen fabrikanten van luxegoederen een aantrekkelijke belegging zijn. Ze maken gewilde producten waarvoor consumenten bereid zijn om - meer - te betalen. Hun prijsmacht is groot en dat leidt tot hoge en stabiele winstmarges. Hun sterke merken zijn wereldwijd bekend en staan voor exclusiviteit en status. De klantloyaliteit is hoog. Ondernemingen als Burberry, Cie Financière Richemont, Hermès, L Brands, LVMH, Prada, Swatch en Tiffany hebben daarom volgens de aandelenanalisten van Morningstar een ‘wide moat’, wat betekent dat ze beschikken over een groot concurrentievoordeel. De genoemde problemen zijn voor de analisten van Morningstar, langetermijnbeleggers als ze zijn, vooralsnog geen reden om hun waardering van het concurrentievoordeel van deze ondernemingen te verlagen. Zo boekte Hèrmes goede eerstekwartaalcijfers, is de merken- en productportefeuille van LVMH groot genoeg om tegenvallende verkopen in China elders in de wereld te compenseren en sorteert Burberry zich met zijn huidige investeringen goed voor voor de toekomst, zelfs als de groei nu vertraagt. En veel luxemerken bestaan al decennia en sommige zelfs al een eeuw en hebben al het nodige meegemaakt. Overigens zijn sterke merken niet alleen onder luxegoederen te vinden. Bijvoorbeeld een bedrijf als Unilever maakt producten voor alledag (defensieve consumptiegoederen) en beschikt met onder meer Knorr, Dove, Hellmans, Tresemmé, Lipton en Cif ook over sterke merken. Onderlinge verschillen Voor beleggers die willen inspelen op de kracht van en vraag naar luxemerken en sterke merken zijn er behoorlijk wat beleggingsfondsen beschikbaar (zie tabel onderaan dit artikel). Zoals hun naam al aangeeft richten ze zich op ‘luxury brands’, ‘premium brands’ of ‘solid brands’. Andere fondsen benadrukken met ‘Asia consumer’ en ‘emerging consumer’ in hun naam de werelddelen waar de welvaart stijgt en de vraag naar luxe goederen toeneemt. Een belegger moet zich echter niet laten verblinden door de schitterende namen, want een analyse van de top posities van vier beleggingsfondsen in deze categorie leert dat ze het thema heel anders invullen. Er is gekozen voor 4 beleggingsfondsen met een Morningstar een Analyst Rating: Pictet-Premium Brands, NN Luxury Consumer Goods Fund, Robeco Global Consumer Trends Equities en Julius Bär - Luxury Brands Fund (zie tabel). Beheerder Jeff Meys van NN Luxury Consumer Goods Fund hanteert een wel heel vrije interpretatie van het begrip ‘luxe consumentengoederen’. De naam van zijn fonds suggereert dat het belegt in fabrikanten van luxegoederen, maar een blik op de top 10 van zijn portefeuille laat zien dat dat niet het geval is. McDonald’s en Yum! Brands (uitbater van onder meer KFC en Pizza Hut) zijn toch allesbehalve luxe te noemen en Renault legt het wat betreft ‘premium status’ af tegen BMW. Ook bevat het fonds enkele media- en entertainment bedrijven zoals Time Warner en Viacom. Meys lijkt een voorkeur te hebben voor bedrijven boven maar ook onder in de markt. NN Luxury Consumer Goods Fund is door de analisten van Morningstar ‘Under Review’ gezet vanwege een reorganisatie bij NN Investment partners. De vermogensbeheerder voert bij 15 sector- en regiofondsen, waaronder NN Luxury Consumer Goods Fund – veranderingen in het beheerteam en beleggingsproces door. Het fonds had een Analyst Rating Neutral. Robeco Consumer Trends Equities richt zich juist op trends onder consumenten en niet specifiek op luxemerken. Sterke merken is wel de belangrijkste pijler onder het beleggingsproces van het fonds naast de digitale consument en de opkomende consument. In mindere mate is voeding en gezondheid een thema. Dit verklaart de sterke aanwezigheid van de technologiesector in de portefeuille van het beleggingsfonds in vergelijking met de andere fondsen. Robeco Consumer Trends Equities onderscheidt zich van vergelijkbare fondsen met een minder scherp omlijnt mandaat en is het breedst georiënteerd. Pictet-Premium Brands en Julius Bär – Luxury Brands Fund sluiten op basis van de top 10 grootste posities in hun portefeuille nog het beste aan bij het thema luxe goederen. Toch zijn er verderop in de portefeuille wel degelijk verschillen tussen de fondsen te vinden. De beheerders van Pictet – Caroline Reyl, Laurent Belloni en Alice de Lamaze – hanteren ook subthema’s die verdergaan dan luxegoederen zoals toerisme. De portefeuille van het fonds telt ook enkele hotelketens en casino’s. Het verschil in beleggingsstijl tussen deze 4 fondsen uit zich ook in de kapitalisatie van de aandelen waarin wordt belegd. De fondsen van Pictet en Julius Bär schrikken er niet voor terug om ook in mid- en small-cap aandelen te beleggen met respectievelijk 37 en 30,5 procent middelgrote en kleine aandelen. Veel meer dan de fondsen van NN (voornamelijk large-caps) en Robeco (minder small- en mid-caps). Waardevolle optie Pictet-Premium Brands handhaafde recent zijn Morningstar Analyst Rating Bronze (overigens Robeco Consumer Trends Equities ook, maar dat fonds figureerde al eens in deze rubriek) . De analisten van Morningstar vinden Pictet-Premium Brands een waardevolle optie voor beleggers die blootstelling zoeken aan de niche van luxemerken en sterke merken. Het fonds heeft een ervaren beheerteam met Caroline Reyl (foto) aan het hoofd. Zij leidt Pictet-Premium Brands al sinds oprichting in 2005 en heeft meer dan 20 jaar ervaring in de sector. Reyl en haar team hanteren een duidelijke en gedisciplineerd beleggingsproces die beleggers door de tijd heen solide rendementen heeft opgeleverd. Externe specialisten worden geraadpleegd om langetermijntrends op de markt voor luxegoederen te identificeren. De fondsmanagers passen een fundamentele analyse toe om ondernemingen te vinden met aantrekkelijke kerncijfers, lage koersvolatiliteit en grote raakvlakken met het thema. Vanaf zijn oprichting 10 jaar geleden tot en met maart 2015 heeft Pictet-Premium Brands wezenlijk beter gepresteerd dan de Morningstar-categorie ‘Aandelen sector consumentengoederen en diensten’ waarin het met vergelijkbare beleggingsfondsen is opgenomen. Ook ten opzichte van vergelijkbare fondsen met een focus op premium merken heeft het fonds sterke resultaten neergezet en het blijft ook aanzienlijk voor op de bredere aandelenmarkt. Maar beleggers moeten zich er wel van bewust zijn dat de aanpak van de beheerders kan leiden tot periodes met benedengemiddeld rendement zoals in de neergaande markten van 2011 en 2014.   Uitgebreide toelichting Beheerteam Pictet-Premium Brands staat onder leiding van een portefeuillebeheerteam van 3 managers. Die zijn ook lid van de sectie sector- en themafondsen bij Pictet Asset Management (PAM). Caroline Reyl is hoofdbeheerder en Laurent Belloni en Alice de Lamaze zijn co-beheerders. Reyl begon in 2002 bij PAM en kwam van GLG Partners waar ze verantwoordelijk was voor twee long-only beleggingsfondsen in Europese aandelen. Ze heeft meer dan 20 jaar beleggingservaring en krijgt ruggensteun van Belloni en De Lamaze die allebei voormalige buy-side analisten zijn en meer dan 10 jaar beleggingservaring meebrengen. Elke manager is gespecialiseerd in een aantal subsectoren en dat biedt volgens Morningstar diepgaande kennis en verantwoordelijkheid. De beheerders maken gebruik van de kennis van een adviesraad die bestaat uit vier specialisten in consumentengoederen. Deze adviesraad stelt de fondsmanagers in staat om belangrijke toekomstontwikkelingen bij luxemerken en belangrijke thema’s op dit terrein beter te identificeren. Het beheerteam kan ook een beroep doen op de inzichten van PAM als geheel, analistenrapporten en een externe database. Morningstar waardeert het hoge niveau van de informatie en expertise waar de beheerders van Pictet-Premium Brands gebruik van maken. En waardeert ook het gegeven dat de beheerders in hun eigen fonds beleggen, wat blijk geeft van overtuiging van hun beleggingsstrategie en hun belangen gelijk stelt aan die van beleggers in het fonds. Fondshuis Pictet Asset Management (PAM) is de vermogensbeheertak van de Zwitserse private bank Pictet & Cie. PAM heeft een breed aanbod aan beleggingsfondsen die alle belangrijke beleggingscategorieën bestrijken en worden beheerd vanuit Genève, Zürich, Singapore en Tokyo. Aandelenmandaten zijn goed voor iets minder dan de helft van de beheerde fondsen. Per eind maart 2014 hadden de meer dan honderd beleggingsfondsen EUR 109 miljard onder beheer. PAM maakt soms gebruik van externe beleggingsadviseurs. Morningstar vindt PAM vooral sterk in obligaties uit opkomende markten en aan de aandelenkant in diverse sectorfondsen en fondsen in Zwitserse aandelen. De vergoedingen van de aandelenklassen van de fondsen voor particuliere beleggers zijn over het algemeen gemiddeld tot bovengemiddeld. De variabele beloning van de beheerteams komt voor 60 procent van behaald rendement (alfa, rendement ten opzichte van vergelijkbare fondsen en de benchmark) en voor 40 procent van kwalitatieve factoren. Bonussen worden soms uitgesteld en gebaseerd op periodes van 1 en 3 jaar. Dat versterkt de langetermijnhorizon van de fondsmanagers. Het beleid van PAM rond het informeren van beleggers is goed. Gedetailleerde maandelijkse rapportages verklaren de posities in de fondsportefeuilles en de belangrijke drijvende krachten van het rendement. Beleggingsproces Het beleggingsproces van Pictet-Premium Brands is voornamelijk gestoeld op bottom-up aandelenselectie met een thematische laag. Trends zoals de groeiende vraag naar luxe producten in opkomende landen en meer toerisme van en naar opkomende landen worden onderkend en lijken een langetermijntrend. Deze benadering leidt tot beleggingen in premium merken die in elk segment van de consumentenmarkt zijn te vinden. Ondernemingen die geen betekenisvolle blootstelling hebben aan dit thema worden met behulp van een kwantitatieve toets uit het belegbaar universum verwijderd. In dit stadium worden aandelen op basis van vijf criteria getoetst: prijsmacht, merkpositionering, klantloyaliteit, onderscheidende producten en marktkennis en distributiekanalen bij de producent. Als interessante aandelen zijn gevonden dan volgt een diepgaande fundamentele analyse op basis van waarderingscriteria als Holt CFROI (Cash Flow Return on Investment), koers/winst en ondernemingswaarde/EBITDA (bedrijfsresultaat). Andere factoren die de beheerders meenemen zijn de ervaring en kwaliteit van het management van de onderneming, landenrisico en margedruk door de sector en productlevenscyclus. De focus is gericht op het identificeren van de meest aantrekkelijk gewaardeerde ondernemingen van de hoogste kwaliteit. De portefeuille van Pictet-Premium Brands bevat gewoonlijk tussen de 30 en 50 aandelen. Pictet-Premium Brands bevindt zich in de Morningstar Style Box in de positie ‘large-cap aandelen met een neiging naar groeiaandelen' vanwege de bottom-up aandelenselectie. Het beheerteam doet geen beroep op macro-economische cijfers en richt zich volledig op bedrijven met hoge groeivooruitzichten in het segment luxemerken. De themabenadering vertaalt zich in beleggingen die verder gaan dan de markt voor luxegoederen en voorziet het fonds van een grotere diversificatie. De beheerders zijn niet dogmatisch in het aanpak en kijken ook naar mid-cap aandelen als zich daar mogelijkheden voordoen. De blootstelling aan mid-cap aandelen van Pictet-Premium Brands is historisch dan ook groot vergeleken met andere fondsen in de Morningstar-categorie ‘Aandelen sector consumentengoederen en diensten’. Maar de gemiddelde marktkapitalisatii in de portefeuille van het fonds is gestaag toegenomen sinds 2012. Hoewel de beheerders positief blijven over de groeivooruitzichten van de sector op lange termijn, zijn ze recent voorzichtiger geworden. 2014 Was een uitdagend jaar door de economische groeivertraging in opkomende markten en door valuta-ontwikkelingen. Tegen deze achergrond positioneerden de fondsmanagers de portefeuille van Pictet-Premium Brands richting meer defensieve segmenten van de markt. Dat blijkt uit een aanzienlijke toename van beleggingen in de subsector drank en voedinsgmiddelen terwijl de allocatie naar het luxesegment, waar de groei ingetogen was, aanzienlijk is verkleind. Tegelijkertijd blijft de blootstelling aan Aziatische aandelen klein in verhouding tot het verleden. Rendement Sinds zijn start in mei 2005 tot en met maart 2015 heeft Pictet-Premium Brands beter gepresteerd dan de MSCI World Consumer Discretionary Index en het gemiddelde van de Morningstar-categorie ‘Aandelen sector consumentengoederen en diensten’ waarin het met vergelijkbare fondsen is opgenomen. Het fonds boekte geannualiseerd respectievelijk 3,1 en 4,0 procent meer winst. Maar hierbij dient wel te worden opgemerkt, dat de index en de categorie geen goede vergelijkingsmaatstaven zijn voor de nauwere, op merken gerichte focus van Pictet-Premium Brands. In het verleden – met name in 2008 en 2011 - leidden de relatief grote blootstelling aan Aziatische aandelen en de bereidheid van fondsmanager Caroline Reyl om op de marktkapitalisatieladder af te dalen naar mid- en small-caps tot benedengemiddeld rendement. De blootstelling van Pictet-Premium Brands aan bepaalde subsectoren was in zowel absolute als relatieve zin gerechtvaardigd in 2012 en 2013 maar onderpresteerde in de dalende markt van 2014. 2014 Was een lastig jaar voor luxemerkenaandelen door de economische groeivertraging in vooral China en ongunstige wisselkoersontwikkelingen. Pictet-Premium Brands leed onder zijn beleggingen in de luxesector en vooral zijn positie in Swatch. De blootstelling aan deze subsector is verkleind ten gunste van beleggingen in meer defensieve consumentengoederen als drank en voedingsmiddelen waar de fondsbeheerders meer opwaartse ontwikkelingen zien. Dit jaar tot en met maart blijft Pictet-Premium Brands achter bij het gemiddelde rendement van zijn categorie. De beleggingen in luxe- en cosmeticabedrijven als Vince en Elizabeth Arden pakten deels nadelig uit. Kosten De lopende kosten van Pictet-Premium Brands is bovengemiddeld ten opzichte van andere beleggingsfondsen in de Morningstar-categorie ‘Aandelen sector consumentengoederen en diensten’. Bekijk ook deze beleggingsfondsen die beleggen in luxemerken en/of zich focussen op de groeiende vraag naar luxegoederen in opkomende landen. Bron: http://www.morningstar.nl/ Lees verder: fondsanalyse over Pictet-Premium Brands. ^  Inhoud Telefoonabonnement met ‘gratis’ toestel blijft lening Bron: Afm Een telefoonabonnement met een ‘gratis’ toestel blijft een lening en de verstrekking ervan moet daarom aan de regels voor kredietverschaffing voldoen. Dit heeft minister Dijsselbloem besloten naar aanleiding van het arrest van de Hoge Raad die oordeelde dat deze regels ook gelden bij het afsluiten van een telefoonabonnement. Een ‘gratis’ mobiele telefoon bij een telefoonabonnement wordt feitelijk afbetaald gedurende de looptijd van het abonnement. De Hoge Raad heeft op 13 juni 2014 al geoordeeld dat zo’n abonnement een (goederen)krediet is en dat de Wet op het financieel toezicht (Wft) hierop van toepassing is. Deze wet geldt bijvoorbeeld ook voor banken, (web)winkels en autodealers die uitgestelde betaling aanbieden bij de verkoop van goederen. Telecomproviders, VNO-NCW en MKB-Nederland verzochten na het arrest om een uitzondering voor de telecomsector. Minister Dijsselbloem heeft de Tweede Kamer op 1 juli 2015 laten weten dat hij een aanpassing van de wet niet wenselijk en niet te rechtvaardigen vindt. Veel mensen kampen met problematische schulden, omdat zij te veel geld lenen. Kredietregels toepassen op telefoonabonnementen levert volgens de minister een waardevolle bijdrage aan de aanpak van de schuldenproblematiek. Bovendien dwingt het de sector tot meer transparantie over wat zij aanbiedt. Volgens de minister zijn er voldoende mogelijkheden voor de telecomsector om op proportionele wijze de eisen van de kredietregels uit te voeren. Door het besluit van de minister zullen telefoonaanbieders consumenten moeten informeren over de kredietvoorwaarden. Zo moet een overzicht worden verstrekt van het rentepercentage en zal een kredietwaarschuwing moeten worden opgenomen (‘Let op, geld lenen kost geld.’). De kredietaanbieder moet daarnaast toetsen of de consument de bijkomende maandelijkse lasten wel kan dragen. Ook wordt het verleende krediet, als het hoger is dan €250,-, geregistreerd bij het Bureau Kredietregistratie (BKR), zodat de lening bekend is bij andere kredietverschaffers.  Consumenten moeten de mogelijkheid krijgen om geschillen over het voor het toestel verleende krediet voor te leggen aan het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (KiFiD). Uitspraken over geschillen over kredietovereenkomsten zijn bindend voor aangesloten partijen. Lees verder: Lees de de kamerbrief op de website van Rijksoverheid.                  : over Kabinetsplannen en maatregelen Hervorming financiele sector ^  Inhoud Waarschuwing tegen risico’s van algoritmische handel Bron: DNB Een groep van tien Europese prudentiële toezichthouders en de ECB waarschuwt voor mogelijk onvoldoende beheerste risico’s rond Algorithmic Trading. Cijfers De Senior Supervisors Group (SSG) heeft een Note uitgebracht over Algorithmic Trading: handel op basis van computeralgoritmes. Denk daarbij bijvoorbeeld aan High Frequency Trading. Met deze handel kunnen financiële instellingen zeer grote (intraday) posities opbouwen. En dat zonder enige menselijke interventie. In deze handel proberen de instellingen minieme prijsverschillen tussen soortgelijke producten en markten te benutten. De laatste jaren is Algorithmic Trading sterk in opmars. Op sommige markten is deze handel inmiddels goed voor het merendeel van het totaal verhandelde volume. Waarschuwing De SSG waarschuwt dat de risico’s van Algorithmic Trading mogelijk onvoldoende beheerst worden, mede gezien de snelle ontwikkelingen. De Briefing Note geeft een overzicht van de grootste risico’s en de belangrijkste beheersingsprincipes. Ook biedt het een set concrete vragen, aan de hand waarvan instellingen en toezichthouders kunnen beoordelen of de risicobeheersing voldoende op orde is. Met deze notitie wil de SSG een bijdrage leveren aan de discussies en de beheersing van de risico’s rond Algorithmic Trading. SSG De Senior Supervisors Group is een samenwerkingsverband tussen de prudentiële bankentoezichthouders van tien landen en de Europese Centrale Bank. Deze landen zijn: de Verenigde Staten, Canada, Japan, Verenigd Koninkrijk, Zwitserland, Duitsland, Frankrijk, Spanje, Italië en Nederland. DNB vertegenwoordigt Nederland in de SSG. Ref:  De Algorithmic Trading Briefing Note vindt u hier (pdf Engelstalig 940kB). ^  Inhoud Aktief zijn binnen onze vereniging! Bron: Redactie HCC Beleggen De HCC Beleggen organiseert een aantal activiteiten. De bekendste activiteiten die wij organiseren zijn de beleggerssymposia, die we tweemaal per jaar houden in De Bilt, de regiogroepen en deze nieuwsbrief. Een toenemend aantal mensen wil ook aktief meedoen. Voor de organisatie van onze symposia zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die een bijdrage willen leveren aan de totstandkoming hiervan. Het is niet alleen leuk om dergelijke evenementen te organiseren, maar het is ook een ideale gelegenheid om je netwerk uit te breiden met interessante contacten. Ook voor deelname aan de redactie van de nieuwsbrief en de website zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die mee willen doen. Ook zonder deel uit te maken van de organisatie kunt u vanzelfsprekend ook meedoen aan één van de Regio- of Belangstellingsgroepen. Maar ook andere dingen doen zoals het geven van een aardige lezing, het schrijven van een column of artikel,  met anderen handelsstrategieën uitwerken, software onder de knie krijgen of gewoon een groep vormen waarmee je samen de markt analyseert/bespreekt, behoort tot de mogelijkheden. Ben jij enthousiast en denk je dat een vrijwilligersfunctie jou op het lijf geschreven is, neem dan contact op met het HCC Beleggen bestuur Klik Hier of met de redactie  Klik Hier ^  Inhoud | HCC beleggen Website | HCC beleggen Vacatures | Adverteren | Forum | Downloads  Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst. ^  Inhoud

5 juli 2015

Nieuwsbrief20150601

.. Juni 2015 Value investing versus innovatie... De werkelijke kosten van een ETF Effecten van een lagere LTV-limiet Monetaire en financiële statistieken Nederland Koersgevoelige informatie Private lease: waar moet je op letten? Overheid mag eigen problemen niet afschuiven op filantropen Aktief zijn binnen onze vereniging! .. Zet alvast in uw agenda: 10 oktober 2015 65 ste HCC Beleggen Symposium   Value investing versus innovatie... Bron: Ben van den Anker Value investing is bekend geworden door Warren Buffet en zijn leermeester Benjamin Graham. Graham’s werken ‘Security analysis’’ en ‘The intelligent investor” zijn weliswaar gedateerd (1934, 1949) maar behoren nog steeds tot de klassiekers die iedere value investor wel gelezen moet hebben. Het ‘margin of safety’ principe is de basis van value investing. Hiermee wordt bedoeld dat de onderliggende waarde met een korting op de intrinsieke waarde aangeschaft wordt. De koers / boekwaarde, of soms als eigen vermogen / aandeel omschreven, bepaalt de veiligheidsmarge. De koers / boekwaarde ligt bij value - of waarde aandelen onder de 1. Wie wil er nu geen euro kopen voor bijvoorbeeld 60 cent? Puristen geloven dat de koers uiteindelijk naar de intrinsieke waarde zal toegroeien, waarmee de investeerder zijn rendement behaalt. Een copycat van Warren Buffet als bijvoorbeeld Mohnisch Pabrai hanteert hierbij de 0.8 als bovengrens om gestegen aandelen weer van de hand te doen en goedkopere aandelen aan te schaffen1. Essentieel hierbij is dat deze ‘buy & hold’ strategy ervan uitgaat dat het bedrijf competitief voordeel bezit om earnings over de lange termijn  te doen groeien. De K / B is als momentopname dus niet voldoende om rendement te behalen, het vermogen toekomstige earnings te realiseren is daarentegen wel bepalend voor de waardeontwikkeling van het bedrijf. Er is dan iets voor te zeggen dat het investeren in lage boekwaarde, laag groeipercentage en laag rendement op vermogen misschien niet verstandig is. Er bestaat tenslotte een reden voor het gegeven dat het aandeel lager dan de boekwaarde noteert. Buy & hold strategieën voor value aandelen lonen dus enkel als er zicht op groei van onderliggende waarden bestaat. Het cyclische karakter van veel sectoren kan hierbij richtinggevend voor toekomstige ontwikkelingen zijn. Naast toekomstige cashflow zal het ratio vreemd / eigen vermogen ook bepalend zijn voor de levensvatbaarheid van het bedrijf. Ben van den Anker (1976) is schrijver / columnist en lid centrale directie aan het Candea College Hij heeft zijn PhD in Business & Management tijdens een negenjarig verblijf in Zuidoost Azië aan de International Graduate School of Business (University of South Australia) behaald. Hij is auteur van het boek The perceived role of Host Country Nationals in Expatriate Adjustment (2010, Ben van den Anker). Zijn onderzoek richt zich met name op de rol van cross-culturele interactie in het functioneren van expatriates. Daarnaast is hij voor de International Business Review revisor voor wetenschappelijke artikelen op het snijvlak business en management. Value investors gaan hierbij regelmatig voorbij aan aandelen die ver boven de boekwaarde noteren, maar wel degelijk groeipotentieel bezitten. Een aantal sectoren bevinden zich traditioneel relatief laag in de K /B verhouding ( bijv. banksector), maar sectoren als Health care hebben een hoge K /B verhouding en de laatste jaren hoge rendementen behaald. Deze bedrijven hebben per definitie een lage kwaliteit earnings met weinig voorspellende waarde voor de toekomst. Een biotechnology bedrijf kan voor het succes afhankelijk zijn van de ontwikkeling van een bepaald medicijn. De huidige earnings zijn dan als het ware irrelevant voor toekomstige ontwikkelingen. Naast de focus op earnings volgt een andere school van value investors bedrijven waarmee het om de een of andere reden niet goed gaat. Zij kopen bijvoorbeeld de grootste verliezers op de beurs in de verwachting dat de beleggers overdrijven in hun reactie. Een vliegtuigongeluk zorgt ervoor dat de koers van Lufthansa onderuit gaat. Een afgewezen bod op een biotechnology bedrijf (omdat het management het geboden bedrag onvoldoende vindt) zorgt voor een lagere koers van dat bedrijf. Wacht even…, omdat management het bedrijf meer waard vindt straffen beleggers het bedrijf af… Hier zit iets onlogisch in waar ‘contrarians’ hun voordeel mee kunnen behalen. Centraal staat dus het verschil tussen prijs en waarde. Het loont hierbij niet enkel de ‘oude school’ te volgen, maar ook innovatieve bedrijven te onderzoeken die waarde creëren voor prijzen die weliswaar afwijken van conventionele K/B verhoudingen, maar sterke groei en waardeontwikkeling kunnen creëren in de toekomst. Dit herkennen van ‘fair value’ gaat nadrukkelijk voorbij aan de intrinsieke waarde van het moment. In die zin is de parallel met innovatie, dat zich ook verder ontwikkelt dan de praktijk van alledag, duidelijk aanwezig… 1) Het navolgen van bekende beleggers is inmiddels door gurufocus.com geïnstitutionaliseerd en beleggers kunnen voor een relatief laag bedrag meeliften op successen van ‘guru’s. .. ^  Inhoud De werkelijke kosten van een ETF Bron: Jeffrey Schumacher, Morningstar Door hun lage kosten zijn ETFs geliefd onder beleggers. Maar zijn ETFs wel zo goedkoop als veel beleggers denken? Morningstar analyseert alle kosten en opbrengsten van een ETF om zo tot het totale kostenplaatje te komen. “Lage kosten hoofdreden voor particulieren om in indexproducten te beleggen”. Dat was de kop van een gezamenlijk persbericht van ETF-aanbieders iShares en Think ETFs over de resultaten van een onderzoek onder bijna duizend beleggers. Van deze door TNS NIPO in ondervraagde beleggers gaf 42 procent aan dat zij de lage beheerkosten het meest positieve aspect van indexbeleggen vindt. De vraag is echter of de beheerkosten een goede afspiegeling vormen van de werkelijke kosten van een ETF en of ETFs wel zo goedkoop zijn als veel beleggers denken. Prijsverschillen Een ETF beschikt over een aantal aantrekkelijke eigenschappen. Eén daarvan is de lage lopende kosten. Omdat een ETF simpelweg tracht een onderliggende index zo goed als mogelijk te volgen, is er geen dure fondsbeheerder met analistenteam nodig om een actieve portefeuille samen te stellen waarmee de index mogelijk verslagen kan worden. In geval van volledige fysieke replicatie belegt het ETF in dezelfde namen als de index, waarbij de effecten ook dezelfde weging hebben als in die index. Een simpele kopie dus. Die eenvoud spaart kosten uit en dat zien beleggers terug in de lage lopende kosten van een ETF. Zo bedragen de lopende kosten van de iShares Core S&P 500 ETF, die belegt in grote Amerikaanse aandelen uit de S&P 500 Index, 0,07 procent. Daarentegen komt de kostenmediaan voor actief beheerde beleggingsfondsen in de Morningstar-categorie ‘Aandelen Amerika large-cap gemengd’ uit op 1,04 procent. De mediaan voor lopende kosten van actieve fondsen ligt dus bijna 15 keer zo hoog als die van de iShares-ETF. Aan het lage prijskaartje van 7 basispunten zit alleen wel de restrictie dat beleggers de ontvangen dividenden niet uitgekeerd krijgen. Deze worden geherinvesteerd in het belegingsfonds. Beleggers die wel het dividend uitgekeerd willen krijgen kunnen opteren voor de iShares S&P 500 Dist ETF. Maar daar betalen ze wel bijna zes keer zo veel voor, want iShares brengt voor deze dienst 40 basispunten in rekening. Dit is iets waar de op kosten gerichte passieve belegger zich wel bewust van dient te zijn. Een vergelijkbare casus kan zich voordoen bij het vestigingsland of domicilie van een ETF. Wanneer een belegger in Europese aandelen wil beleggen, dan kan hij daarvoor de iShares STOXX Europe 50 ETF aanschaffen. Dit fonds is gehuisvest in Ierland en in Duitsland. De Ierse variant wordt aan verschillende beurzen in Europa verhandeld, waaronder Amsterdam, en kost 0,35 procent. De Duitse variant die aan de Zwitserse beurs in Zurich wordt verhandeld kost daarentegen 0,51 procent. De oorzaak zit hem onder andere in verschillen tussen de belastingregimes in Ierland en Duitsland. Specialisatie is kostbaar Wanneer het ETF-landschap verder wordt onderzocht op kosten, dan wordt duidelijk dat niet alle ETFs voor een paar basispunten over de toonbank gaan. Grote aanbieders zoals iShares, db-x trackers en Lyxor kunnen hun ETFs die de bekende indices volgen tegen minimale kosten aanbieden. Maar des te complexer of specialistischer een ETF wordt, des te hoger het prijskaartje. Het assortiment van db-x trackers op de S&P 500 index geeft dit goed weer. De recht-toe-recht-aan ETF op de S&P 500 kost 0,20 procent. Een gelijkgewogen variant kost 10 basispunten meer. Short gaan kan tegen 50 basispunten, terwijl beleggen met een hefboom van factor 2 kan voor 0,60 procent voor een long-ETF en 0,70 procent voor een short-ETF (zie tabel). Hoe meer toeters en bellen, hoe duurder het ETF. Hetzelfde geldt voor ETFs op nichemarkten zoals opkomende markten of grondstoffen, die vanwege hun specifieke focus een beduidend hoger prijskaartje hebben waardoor het relatieve verschil in kosten met actief beheerde beleggingsfondsen kleiner is dan bij de kerncategorieën. Indexrendement minus kosten =/= ETF rendement Het rendement van een ETF is simpel te berekenen. In theorie staat dit gelijk aan het rendement van de index minus de lopende kosten. De praktijk wijst echter anders uit. Net als bij actieve fondsen zijn namelijk niet alle kosten verwerkt in de lopende kosten van een ETF. Er zijn meerdere factoren naast de lopende kosten die invloed hebben op het rendement van een ETF en die dus het uiteindelijke verschil in rendement bepalen tussen een ETF en de index die wordt gevolgd. Hierdoor kan een ETF minder rendement behalen dan het indexrendement minus de lopende kosten, maar er zijn ook ETFs die – wellicht verbazingwekkend – na kosten beter presteren dan hun onderliggende index. Het absolute verschil tussen het rendement van de ETF en het rendement van de benchmark wordt tracking difference genoemd. Deze tracking difference is dus in de meeste gevallen negatief, wat betekent dat de ETF een lager rendement dan de benchmark boekt. Er zijn echter diverse factoren die de hoogte van de tracking difference zowel positief als negatief beïnvloeden. Tracking Difference De belangrijkste negatieve factor zijn de lopende kosten. Deze gaan direct ten laste van het rendement. Wanneer er geen andere factoren zijn die het rendement van een ETF beïnvloeden, dan zou dat rendement gelijk staan aan het rendement van de index minus de lopende kosten. Voor een synthetische ETF komen daar nog de kosten voor de swap bij. Waar een ETF met fysieke replicatie belegt in alle effecten van de index (of in een deel daarvan) sluit een ETF met synthetische replicatie een swap overeenkomst met één of meerdere tegenpartijen om het rendement van de index te leveren. Tegenover de swap kosten staat dat een synthetische ETF vaak beter in staat is om de index te volgen dan een fysieke ETF. Onderoek van Morningstar definieert daarnaast nog andere factoren die de tracking difference beïnvloeden: Jeffrey Schumacher CFA, Senior Fondsanalist bij Morningstar Benelux na zijn opleiding aan de VU Amsterdam en het behalen van het certificaat Chartered Financial Analyst (CFA) aan het CFA Institute is hij vanaf juni 2011 als Senior Fund Analyst werkzaam bij Morningstar. Daavoor  was hij van 2006 tot 2009 werkzaam bij Theodoor Gilissen Bankiers als Equity/Commodity Analyst en aansluitend tot juni 2011 werkzaam als Vermogensbeheerder Services / Fund Trading bij SNS Securities. Transactie- en herbalanceringskosten Deze kostenpost komt voor bij ETFs die fysieke replicatie toepassen en zijn het gevolg van mutaties in de onderliggende index. Voor aankopen van effecten in het Verenigd Koninkrijk moet daarnaast belasting (stamp duty) worden betaald, wat ook impact heeft op de tracking difference. Kasgeld Een ETF kan in bepaalde perioden kasgeld aanhouden als gevolg van het herbalanceringsproces wanneer er verschil zit in de tijd waarin de ene positie wordt afgebouwd en de andere positie wordt opgebouwd. Ook het distributiebeleid met betrekking tot dividenden of coupons heeft invloed wanneer de ETF deze uitkeringen ontvangt, maar niet direct doorgeeft aan beleggers. Herinvesteringsaannames Verschillen in herinvesteringsaannames tussen de index en de ETF kunnen invloed hebben op de tracking difference. De index kan er bijvoorbeeld vanuit gaan dat dividenden direct geïnvesteerd worden op de ex-dividend datum, terwijl de ETF moet wachten totdat het dividend daadwerkelijk is uitbetaald voordat het kan herinvesteren. Dividendbelasting Verschillen in aannames met betrekking tot de hoogte en de mate van terugvorderbaarheid van dividendbelasting tussen de index en de ETF kan de tracking difference beïnvloeden. Securities lending Fysieke ETFs kunnen extra rendement behalen door (een deel) van hun effecten in de portefeuille uit te lenen tegen een vergoeding. Hier komt echter in de vorm van tegenpartijrisico wel een extra bron van risico bij kijken. Replicatie-methode ETFs die volledige fysieke replicatie toepassen kunnen het rendement van hun benchmark doorgaans beter benaderen dan de ETFs die via optimized sampling in een selecte groep indexnamen belegt en hierbij de kleinste, minst liquide indexnamen uitsluit. Optimized sampling kan kostenbesparend werken, maar het heeft ook invloed op de tracking difference. De tabel geeft een overzicht weer van de effecten van de genoemde factoren op de tracking difference van ETFs. Tracking difference in de praktijk Onderstaande tabel geeft een overzicht van de prestaties over 2014 van ETFs die de MSCI Emerging Markets Index volgen. De tracking difference is voor alle ETFs – zoals verwacht – negatief. De ETFs zijn dus achter gebleven bij hun benchmark. Voor alle ETFs geldt echter dat de gerealiseerde tracking difference groter is dan de lopende kosten van het product, wat dus laat zien dat de andere factoren die hierop van invloed zijn per saldo negatief hebben uitgepakt voor de belegger in deze ETFs. Het rendement van een ETF staat dus niet gelijk aan het rendement van de index minus de lopende kosten van de ETF. Dat tracking difference niet altijd negatief hoeft te zijn wordt bewezen door een aantal ETFs die de Euro Stoxx 50 Index volgen. Het is dus mogelijk: beter presteren dan de benchmark via een passieve belegging als gevolg van de genoemde positieve effecten van onder andere securities lending en dividendbelasting. De volgende tabel geeft een overzicht van de prestaties over 2014 van ETFs die de Euro Stoxx 50 Index als benchmark hanteren. (Klik op de tabel voor groter formaat) Uit de hiervoor beschreven situaties wordt duidelijk dat de lopende kosten niet het hele verhaal vertellen als het gaat om het verschil in prestaties tussen de ETF en de benchmark. In een zeldzaam geval pakt het positief uit, zoals bij de Euro Stoxx 50 ETFs, maar in veel gevallen is de tracking difference hoger dan alleen de lopende kosten. De tabel voor opkomende markten- ETFs laat zien, dat de werkelijke wijking van het rendement bij deze onderzochte ETFs kan oplopen tot een factor 3 van de gerapporteerde lopende kosten. Spread De tracking difference houdt rekening met veel factoren die het verschil in rendement tussen de ETF en de benchmark verklaren, maar er is nog een andere kostenfactor waar ETF-beleggers rekening mee moeten houden. Een voordeel van een ETF ten opzichte van een indexfonds en de meeste actieve fondsen is de liquiditeit. Doordat een ETF beursgenoteerd is, kan een belegger op ieder moment van de handelsdag het product kopen of verkopen. Dit voordeel komt echter ook met een additionele kostenfactor: de spread. Vanwege de beursnotering heeft het handelen in een ETF veel gelijkenis met het handelen in aandelen. Dat betekent ook dat er sprake is van een bied- en laat prijs. In tegenstelling tot indexfondsen en veel actieve fondsen kan een belegger dus niet aan- of verkopen tegen de werkelijke onderliggende waarde van de ETF, maar wordt er een opslag of afslag gehanteerd ten opzichte van de werkelijke onderliggende waarde (Net Asset Value of NAV). Een belegger koopt de ETF voor de laat-prijs (NAV plus opslag) en verkoopt tegen de bied-prijs (NAV minus afslag). Dit vormt dus een extra kostenpost voor ETF-beleggers. Voor veel ETFs die een index volgen die bestaat uit veel liquide effecten zal de spread slechts enkele basispunten bedragen. Zo is de spread voor de Vanguard S&P 500 ETF 0,01 procent. Voor ETFs die in minder liquide markten beleggen kan die spread echter duidelijk hoger uitvallen. Voor de iShares Stoxx Select Europe Dividend 30 ETF bedraagt de spread 0,12 procent, maar voor een small-cap ETF als de iShares STOXX Europe Small 200 bedraagt de spread al 0,23 procent en voor de iShares MSCI Emerging Markets ETF zelfs 0,44 procent. Er kan echter ook een duidelijk verschil in spread zitten tussen ETFs die dezelfde index volgen. De onderstaande tabel geeft dit weer voor de emerging market ETFs. Werkelijke kosten ETFs vormen onder andere vanuit kostenperspectief een aantrekkelijke optie voor beleggers. Dit betekent echter niet dat beleggers er vanuit kunnen gaan dat het rendement van een ETF gelijk staat aan het rendement van de gevolgde index minus de lopende kosten. Net als bij actief beheerde beleggingsfondsen zijn er meerdere kosten en opbrengsten die niet worden meegenomen in de lopende kosten, maar weldegelijk invloed hebben op het totale kostenplaatje. Beleggers die overwegen om een ETF aan te schaffen doen er daarom goed aan zich een beeld te vormen van de werkelijke kosten van de ETF. ^  Inhoud Effecten van een lagere LTV-limiet Bron: DNB Een lagere Loan-to-Value (LTV)-limiet voor woninghypotheken vergroot de financiële weerbaarheid van met name jonge huiseigenaren, zorgt voor een stabielere huizenmarkt en economie, en maakt de marktfinanciering van banken minder kwetsbaar. Hierdoor wordt definanciële stabiliteit versterkt. Bij een lagere LTV-limiet zullen starters meer moeten sparen voordat ze een eigen woning kunnen kopen. De macro-economische kosten hiervan zijn beperkt en manifesteren zich vooral in de transitiefase naar een structureel lagere LTV-limiet De LTV-limiet wordt als uitvloeisel van het kabinetsbeleid jaarlijks met 1%-punt verlaagd, van 103% nu tot 100% in 2018. Het kabinet, het IMF en de Commissie Wijffels hebben aangegeven dat een verdere verlaging na 2018 wenselijk is. Naar aanleiding hiervan en op verzoek van het Financieel Stabiliteitscomité heeft DNB in de studie “Effecten van een verdere verlaging van de LTV-limiet” de gevolgen van een stapsgewijze verlaging van de LTV-limiet naar 90% voor de financiële stabiliteit en de macro-economie in kaart gebracht. Starters minder kwetsbaar Een lagere LTV-limiet vergroot de financiële weerbaarheid van met name starters op de woningmarkt. In 2013 stond tweederde van de starters die sinds 2004 een woning hadden gekocht onder water. Indien annuïtaire aflossing en een LTV-limiet van 100% in 2004 al de norm waren geweest, zou in 2013 nog altijd bijna de helft van de starters onder water hebben gestaan. Bij een LTV-limiet van 90% zou dat 13% zijn geweest, terwijl bij een LTV-limiet van 80% geen van deze starters onder water zou hebben gestaan in 2013 (grafiek 1). Grafiek 1 - Aandeel starters onder water in 2013 bij verschillende LTV-limieten De grafiek heeft betrekking op hypotheken afgesloten die in de periode 2004-2012 zijn afgesloten door starters, en toont het aandeel van deze hypotheken dat in 2013 onderwater zou hebben gestaan bij hypothetische LTV-limieten van 100, 90 respectievelijk 80%. De huizenprijsontwikkeling is onveranderd verondersteld. Stabielere huizenmarkt en economie Een lagere LTV-limiet beperkt het risico van boom-bust cycli op de huizenmarkt. Uit internationaal onderzoek blijkt dat structureel lagere LTV-ratio’s gepaard gaan met minder volatiele huizenprijzen. Via een stabielere huizenmarkt draagt een lagere LTV-ratio bij aan beperking van het type conjuncturele schommelingen waar de Nederlandse economie in de afgelopen decennia door is getroffen. Waar sterke huizenprijsstijgingen de Nederlandse bestedingen in de jaren negentig fors hebben gestimuleerd, heeft de neergang van de woningmarkt in de periode 2008-2013 de recessie juist versterkt. Verbeterde beschikbaarheid marktfinanciering banken Lagere LTV-ratio’s beperken het kredietrisico van banken en verminderen de bancaire afhankelijkheid van marktfinanciering. Met zijn zeer hoge hypotheekschulden en LTV-ratio’s loopt Nederland internationaal gezien uit de pas. Dit vormt – vooral in tijden van stress – een risico voor de beschikbaarheid van marktfinanciering voor banken. Een LTV-limiet die meer in lijn is met omringende landen maakt marktfinanciering minder kwetsbaar. Macro-economische effecten De macro-economische kosten van een lagere LTV-limiet manifesteren zich vooral in de transitiefase. Een deel van de potentiële starters beschikt niet over het benodigde eigen vermogen en zal eerst moeten sparen voordat zij een woning kunnen kopen. Dit leidt tot minder vraag naar koopwoningen, wat ceteris paribus neerwaartse druk op de huizenprijzen en woninginvesteringen geeft. Bij een LTV-limiet van 90% is bijna 73% van de potentiële starters gerestricteerd. Naar verwachting kunnen zij, na gemiddeld bijna 3 jaar sparen, uiteindelijk vrijwel allemaal alsnog een woning kopen. Dit beperkt de gevolgen voor de woningmarkt en de macro-economie in belangrijke mate. De vraag naar koopwoningen daalt bij een LTV-limiet van 90% uiteindelijk met maximaal 190.000. Bij een stapsgewijze verlaging van de LTV-limiet komen huizenprijzen na 5 jaar 3½ à 4% en op langere termijn 4 à 5% lager uit dan bij ongewijzigd beleid. Als starters – na voldoende te hebben gespaard – met een groter budget de woningmarkt op gaan, zal de huizenprijsontwikkeling zich uiteindelijk herstellen. De extra vraag naar huurwoningen bedraagt tijdens het afbouwen van de LTV-limiet 11.000 tot 19.000 woningen per jaar. Het is op dit moment onzeker of de huurmarkt deze extra vraag kan accommoderen. Flankerend beleid kan dit vergemakkelijken. Ref:  DNB Occasional Studies: Effecten van een verdere verlaging van de LTV-limiet,    mei 2015, door Johan Verbruggen, Remco van der Molen, Steven Jonk, Jan Kakes en Willem Heeringa. Download Nederlands(pdf, 893,5kB) ^  Inhoud Monetaire en financiële statistieken Nederland Bron: http://www.statistics.dnb.nl/ Op de statestiekpagina's van De Nederlandse Bank vindt, u behalve onderstaand (dagelijks geupdated)  overzicht , een aantal  downloadable interactieve grafieken  klik hier ^  Inhoud Koersgevoelige informatie Bron: Redactie Koersgevoelige informatie is informatie die invloed kan hebben op de koers. Het is informatie die een belegger waarschijnlijk wil gebruiken om te beslissen over zijn beleggingen, maar het is verboden om koersgevoelige informatie te gebruiken die niet algemeen verkrijgbaar is. Wat wordt verstaan onder voorwetenschap? Voorwetenschap is ‘bekendheid met informatie die concreet is en die rechtstreeks of middellijk betrekking heeft op een uitgevende instelling waarop de financiële instrumenten betrekking hebben of omtrent de handel in deze financiële instrumenten, welke informatie niet openbaar is gemaakt en waarvan openbaarmaking significante invloed zou kunnen hebben op de koers van de financiële instrumenten of op de koers van daarvan afgeleide financiële instrumenten.’ In de Wet op het financieel toezicht staat op grond van artikel 1:107, lid 3, sub c, onder 2, Wft: Dat de AFM de verplichting heeft een openbaar register aan te houden voor deze persberichten. In dit register kunt u persberichten vinden van uitgevende instellingen die, zoals vermeld in artikel 5:25i lid 1 onder a Wft, met hun toestemming worden verhandeld in Nederland. Op grond van artikel 5:25 i lid 2 Wet financieel toezicht (Wft) zijn deze uitgevende instellingen verplicht koersgevoelige informatie algemeen verkrijgbaar te stellen door middel van (o.a.) een persbericht. Het verbod gebruik te maken van voorwetenschap door een transactie te verrichten of te bewerkstelligen is van toepassing op een ieder. Er bestaan echter uitzonderingen  waarbij grosso modo geldt dat de aard van de transacties geen bedreiging mag vormen voor de integriteit van de kapitaalmarkt of voor de belangen van de op die markt opererende partijen. Een uitvoerige uitleg hieromtrent is terug te vinden in de door de AFM uitgegeven publicatie "Handel met voorwetenschap" (pdf) Koersgevoelige informatie is echter geen voorwetenschap meer nadat deze algemeen beschikbaar is gemaakt. U mag er dan gerust op handelen. Wat is algemeen beschikbaar? Er is slechts één toegestane manier om informatie algemeen verkrijgbaar te stellen­: publicatie moet plaatsvinden door middel van een persbericht, dat gelijktijdig (voor zover mogelijk) wordt aangeboden via een in de markt gebruikelijke combinatie van algemene en specifieke financiële media( denk hierbij aan Bloomberg, Dow Jones of ANP/Reuters enz). Ook moet het persbericht tegelijkertijd op de eigen website worden geplaatst en naar de AFM worden gestuurd. En hier zit natuurlijk gelijk het angeltje.... hoewel dat in de praktijk reuze mee valt. Hoe snel  je die informatie vervolgens zelf krijgt is afhankelijk van jouw bron. Een abonnement bij een gerenommeerde nieuwsleverancier levert je de informatie het snelst. Diverse financiele nieuwssites (IEX, FD etc) zijn doorgaans een goede tweede. De AFM stelt deze informatie ook beschikbaar (zij hebben immers een verplichting als 'register') maar met enige (in de praktijk enkele minuten tot uren) vertraging. Wel is de Registerspagina 'Register koersgevoelige informatie' van de AFM een eenvoudig nazoekbare bron. Ref: AFM --> Alle huidige Registers --> koersgevoelige informatie Overheidsinformatie: https://www.overheid.nl/ Wet of het Financieel toezicht: http://wetten.overheid.nl/BWBR0020368/1/Hoofdstuk16/Afdeling162/Artikel1107 ^  Inhoud Private lease: waar moet je op letten? Bron: AFM Je ziet tegenwoordig steeds meer advertenties voor het privé leasen van een auto. Ook kun je bijvoorbeeld een computer of een wasmachine leasen. Maar wat is private lease eigenlijk en waar kun je als consument op letten als je overweegt een private lease aan te gaan? Wat is private lease? Private lease is te vergelijken met het huren van een product. Voor een 'vast' bedrag per maand rijd je in een gloednieuwe auto of kun je een nieuwe tv, laptop of wasmachine in gebruik nemen. Je wordt niet de eigenaar van het product en doorgaans geef je na afloop van het contract het product terug aan het leasebedrijf. Gebruik onderstaande vier tips van de AFM om onnodige risico’s te voorkomen. 1 Ga na of je de lasten van private lease kunt dragen Bij private lease ga je een contract aan voor soms wel enkele honderden euro’s per maand. Je moet dus iedere maand een deel van je inkomen afdragen om de private lease te betalen. Dat geld kun je niet meer gebruiken voor andere uitgaven zoals de hypotheek, huur, ziektekosten, alimentatie of levensbehoeften. Private lease verhoogt dus je maandelijkse vaste lasten en je houdt minder geld over voor andere (noodzakelijke) uitgaven. Als je moeilijk rond komt, kan een nieuwe maandelijkse vaste last ervoor zorgen dat je in de schulden terecht komt. 2 Kijk of tussentijds beëindigen van het contract mogelijk is en welke kosten hieraan verbonden zijn Een private lease contract ga je aan voor langere tijd. Het is bij private lease vaak niet mogelijk om tussentijds het contract te beëindigen of alleen tegen hoge kosten. Raadpleeg de aanbieder en de voorwaarden van private lease als je wilt weten of tussentijdse opzegging van het private leasecontract mogelijk is en welke kosten hieraan zijn verbonden. 3 Bereken wat je voor de private lease van het product betaalt Als je bijvoorbeeld een tv in gebruik neemt via private lease, kan het totale bedrag dat je over de hele periode voor het gebruik van deze tv uitgeeft veel hoger zijn dan de prijs van de tv in de winkel. Omdat je maandelijks betaalt, lijkt de tv ‘goedkoop’ maar de optelsom van deze maandelijkse betalingen kan aanzienlijk hoger zijn dan de aanschafprijs van de tv. 4 Onderzoek welke service is inbegrepen Private lease contracten kunnen van elkaar verschillen. Sommige contracten bieden extra service als er iets kapot gaat aan bijvoorbeeld de auto of tv die je least. Andere contracten bieden deze extra service niet. ^  Inhoud Overheid mag eigen problemen niet afschuiven op filantropen Bron: Bastiaan Zoeteman, Ted van den Bergh, Me Judice, 22 mei 2015. Buiten de aandacht van de media groeit een economie die wordt aangestuurd door filantropen. Hoe groot is dit verschijnsel? Wie trekken daarbij aan de touwtjes? Wat zijn hun intenties? Sommigen zien filantropie als een stap op weg naar een economie van het schenken. Maar is de realiteit wel zo hoogdravend? Volgens Zoeteman en Van den Bergh zijn er onterechte verwachtingen over de bijdrage van filantropie aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken en moet de overheid niet haar problemen over de heg gooien naar de filantropen De herontdekking van de filantropie Op 24 april 2015 vond de jaarlijks door de VU Amsterdam georganiseerde ‘Dag van de filantropie’ plaats (Bekkers, 2015). Uit de hier gepresenteerde cijfers blijkt dat in 2013 in ons land €4,4 miljard werd geschonken tegen €4,2 miljard in 2011. Hoewel veel burgers in Nederland schenken, gaat de meeste aandacht uit naar vermogende particulieren en organisaties die grote bedragen geven voor goede doelen. Nederland kent (CBS, 2015) sinds 2008 een tamelijk stabiel aantal van circa 150.000 miljonairs, die een belangrijke rol spelen bij de filantropie met hun totale vermogen van ruim €300 miljard. In Nederland is de filantropie minder ontwikkeld dan in de VS. Het jaarlijkse schenkgeld omvat 0,5% van het Nederlandse nationaal inkomen, tegen 2,1% in de VS. Bastiaan  Zoeteman Hoogleraar Duurzaamheids beleid aan de Universiteit Tilburg sinds 2000 hoogleraar Duurzaamheidsbeleid in internationaal perspectief aan de Universiteit van Tilburg, lid van Tilburg Sustainabilty Center (TSC) en voormalig voorzitter van het Instituut voor Globalisering en Sustainable Development (Globus) aan deze universiteit. Hij was van 2001-2013 voorzitter van de Commissie Genetische Modificatie, die de Nederlandse regering adviseert over vergunningen om genetisch gemodificeerde organismen in het milieu te brengen. Van 2000-2004 fungeerde hij als voorzitter van het Bestuur van het Europees Milieu Agentschap te Kopenhagen en was van 1989-2001 plaatsvervangend directeur-generaal Milieubeheer bij het ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer. Het aantal miljardairs in de wereld neemt jaarlijks toe met minstens 10%. In 2015 zijn het er in totaal 1,828 (Forbes, 2015). De uitdaging voor zeer vermogende particulieren is niet het vergaren van meer bezit, maar het benutten van hun vermogen om gewenste ontwikkelingen in de samenleving tot stand te brengen. De meeste filantropen besluiten een stichting met een fonds op te richten met een door hen gewenste missie en een staf om het maatschappelijke doel te helpen bereiken. Het resultaat is dat in toenemende mate professionalisering van de uitvoering van filantropische projecten optreedt. Naast de opbrengst van particuliere vermogens kunnen ook landelijk geldinzamelingsacties worden ingezet. Als gevolg hiervan treden goede-doelen-organisaties vaak in de voetsporen van de overheid. Hoe beter de filantropen hun werk doen, hoe minder het bijspringen van de overheid nog nodig is. Met het bezuinigen door overheden wordt het extra aantrekkelijk om meer expliciet een beroep te doen op filantropische organisaties en taken bewust aan hen over te laten. Hoe reëel dit perspectief is hangt af van de omvang die de filantropie aanneemt. Is filantropie werkelijk een alternatief voor genoemde publieke taken van overheden en zo ja, is er daarbij voldoende aandacht voor de democratische legitimering van de met filantropie tot stand gebrachte ontwikkelingen? Ook speelt de vraag of de voor filantropie in te zetten middelen zijn vergaard op een manier die maatschappelijk wenselijk is. Kortom, vertegenwoordigt de opbloei van filantropie een belangrijke vernieuwing van het economische systeem of is het niet meer dan window dressing van het klassieke kapitalisme? In beide gevallen liggen er uitdagingen voor de overheid om negatieve bijwerkingen te helpen voorkomen en wenselijke ontwikkelingen te faciliteren. De opkomst van The Giving Pledge De problematiek komt het meest uitgesproken naar voren bij de door Warren Buffet en Bill & Melinda Gates in 2010 gestarte The Giving Pledge campagne. Het doel hiervan is om miljardairs uit te nodigen een belofte te doen om tenminste de helft van hun vermogen te schenken aan goede doelen. In 2014 was deze ‘pledge’ door ruim 120 miljardairs aangegaan (Lewis, 2014). In beginsel is hiermee een bedrag van honderden biljoenen euro’s aan schenkvermogen gemoeid. Ted van den Bergh  Directeur van de Stichting Triodos Foundation, Zeist Ted van den Bergh is sinds 2006 directeur van de Stichting Triodos Foundation te Zeist en fungeerde van 2006-2010 tevens als managing director van de Stichting Prof. Dr. Bernard Lievegoed Fonds. Hij was van 1997-2005 private banker bij de Triodos Bank en daarvoor van 1979-1987 team manager sales bij Centraal Beheer Achmea. Critici betwijfelen of er als gevolg van The Giving Pledge veel meer geld richting filantropie gaat dan daarvoor, omdat het eerder ook al in liefdadigheidsfondsen was ondergebracht (Goldberg, 2014). Ook zou het schenken meer worden nagestreefd om minder belasting te betalen dan om goede doelen te steunen. Verder wordt niet bijgehouden wat er met de investeringen wordt bereikt. Het belangrijkste nut van deze campagne is dat aandacht voor het fenomeen van filantropie is gegenereerd en dat de miljardairs van elkaar leren hoe ze maximaal maatschappelijk effect kunnen bereiken. Want het lenigen van maatschappelijk nood met schenkgeld klinkt makkelijker dan het is. Bill Gates heeft zich bijvoorbeeld ontpopt als een geweldige organisator van het grootschalig aanpakken van problemen zoals Aids in Afrika. Warren Buffet heeft daarop besloten zijn gelden bij de Bill & Melinda Gates Foundation te plaatsen om er een maximaal effect mee te bereiken. De slagkracht die hiermee is ontstaan stelt het werk van veel overheden in de schaduw. De indruk mag echter niet ontstaan dat filantropie alleen maar effectief is als het via megafondsen verloopt (Husock, 2014). Grootschaligheid mag als voordeel gelden voor massaproductie van bijvoorbeeld vaccins, dat geldt niet voor het beheren van bijvoorbeeld natuurparken of theaters. In de Verenigde Staten is de discussie over de rol van filantropie bij het voorzien in zaken van algemeen belang heftiger dan in Nederland (Husock, 2015). De discussie spitst zich toe op de mate waarin voor filantropie belasting voordelen gelden. Kan de overheid effectiever voorzien in het organiseren van publieke taken dan de particuliere filantropie? Het antwoord op deze vraag wordt bepaald door de cultuur en bestuurspraktijk van een land. De filantropie functioneert in een eigen marktomgeving die deels door de overheid wordt mogelijk gemaakt en begrenst. Verschuivingen in belastingen kunnen deze markt sterk beïnvloeden. Ook kan een overheid niet toestaan dat zaken van algemeen belang alleen aan filantropie worden overgelaten. Daarom zal bij veranderingen in de rol van de filantropie steeds ook een passende respons van de kant van de overheid moeten komen. Nieuwe filantropie De primaire associatie bij het begrip schenken is het geven van geld, arbeid of aandacht uit compassie met een ander. In de praktijk blijken er echter gradaties te bestaan (Zoeteman en Slabbekoorn, 2014). Het geven aan de ander kan gepaard gaan met anticiperen op een toekomstige wederdienst. Extremer wordt het als die vorm van schenken tot omkoping of chantage vervalt. Meestal is het schenken op een of andere manier verbonden met een ruiltransactie: voor-wat- hoort-wat. Voorbeelden zijn sponsoring, relatiegeschenken, en deels ook loterijen zoals de Nationale Postcode Loterij. Het werkelijk altruïstische schenken is uitsluitend gericht op het dienen van een maatschappelijk doel zoals vertegenwoordigd door Rode Kruis, Friends of the Earth, etc. Dit schenkgeld wordt als het ware uit de markteconomie gehaald en maakt daarmee niet langer onderdeel uit van het op vergaren van bezit gerichte streven. In het verlengde hiervan kan schenken ook gezien worden als een voorloper van een toekomstige samenlevingsvorm die is gebaseerd op de ‘nieuwe filantropie’, waarin het geven tot de dominante morele waarde is geworden (Eisenstein, 2011). In landen waar een dergelijke samenleving als wenselijk wordt gezien kan de overheid met regels en fiscale instrumenten initiatieven in die laatste richting stimuleren. De overheid en filantropie in Nederland Hoe ontwikkelt de filantropie zich nu in Nederland? En welke opstelling heeft de overheid daarbij? Nederland kent ruim 700 goede-doelen-fondsen. Deze fondsen kenmerken zich deels als fondsen met een ruilkarakter (bijvoorbeeld Stichting DOEN gefinancierd door de Nationale Postcode Loterij) maar doorgaans als fondsen die uitsluitend een maatschappelijk doel dienen, bijvoorbeeld kankerbestrijding (Fonds1818) of cultuurbevordering (Prins Bernard Cultuurfonds). In Figuur 1 zijn enkele van de grotere fondsen in ons land vermeld. Het is overigens vaak lastig om gegevens over de omvang van deze fondsen te vinden, vooral als particulieren deze hebben opgericht. Figuur 1: Enkele grote filantropische fondsen in Nederland, Bron: Zoeteman en Slabbekoorn (2014) Vermogensfondsen kennen een verschuiving van doneren naar investeren, volgens voorzitter Van Gendt van de Vereniging van Fondsen. Buiten de grote fondsen van buitenlandse miljardairs, waarbij ‘impact monitoring’ steeds meer een rol speelt, zijn in Nederland vooral de middelgrote goede-doelen-organisaties van belang. Ook hier speelt professionalisering en doelmatigheid een rol onder druk van donateurs en sociale media. Een andere trend is de commercialisering van de fondsenwerving. Bij de kleinere organisaties in Nederland met een vermogen beneden circa €25 miljoen liggen er andere accenten. Fondsenwerving hangt daar meer af van particuliere donaties en professionalisering uit zich in het starten van innovatieve initiatieven in lijn met de wensen van de filantroop. Over de heg Door de forse bezuinigingen van de Nederlandse overheid van de laatste jaren op bijvoorbeeld zorg en cultuur heeft de rol van filantropie extra aandacht gekregen. Na het bekendmaken van de bezuiniging in 2013 op cultuur van €200 miljoen door de rijksoverheid en van € 125 miljoen door provincies en gemeenten is bijvoorbeeld op initiatief van Joop van den Ende door vier cultuurfondsen een nieuw fonds opgericht om grootschalige culturele evenementen mogelijk te blijven maken. Nieuw is dat hierbij met de overheid afspraken zijn gemaakt om dit (fiscaal) zo aantrekkelijk mogelijk te maken (zie Blockbusterfonds). Vaak is er geen vangnet voor de gevolgen van overheidsbezuinigingen. Van de in 2012 gesubsidieerde 589 culturele instellingen waren er in 2014 al 173 verdwenen (NRC, 2014). Minister Bussemaker geeft aan dat de regering van culturele instellingen verwacht dat zij zich nog meer op ondernemerschap richten. Zij moeten zorgen voor meer eigen inkomsten en de band met het publiek versterken. Nu de overheid de invulling van zijn taak beperkter invult worden filantropische fondsen door culturele en zorginstellingen extra aangesproken, echter niet altijd met succes. Filantropie en overheidstaken zijn twee aparte werelden die elkaar wel kunnen versterken maar ook tegenover elkaar kunnen staan. Filantropen, en dat geldt zeker voor de miljonairs, onderscheiden zich van overheden door een eigen kijk op de te lenigen noden in de samenleving die sterk kan afwijken van de politieke voorkeur van een zittend bestuur. Het laatste wat filantropen willen is de gaten in de rijksbegroting helpen dichten (Schuyt, 2014). Dat wil echter niet zeggen dat overheden filantropische instellingen niet zouden kunnen betrekken bij het gezamenlijk vinden van oplossingen voor urgente maatschappelijke vraagstukken. Naarmate de rol van de filantropie in de samenleving groeit, bijvoorbeeld doordat er meer ondernemende zeer vermogende particulieren komen, zal daarvoor meer gelegenheid zijn. Voorwaarde is dat de overheid deze sector op voet van gelijkwaardigheid wil   behandelen en er niet op anticipeert dat filantropen overheidstaken gaan financieren. Ref:  Zie onderaan artikel op Me Judice: http://www.mejudice.nl/artikelen/detail/overheid-mag-eigen-problemen-niet-afschuiven-op-filantropen ^  Inhoud Aktief zijn binnen onze vereniging! Bron: Redactie HCC Beleggen De HCC Beleggen organiseert een aantal activiteiten. De bekendste activiteiten die wij organiseren zijn de beleggerssymposia, die we tweemaal per jaar houden in De Bilt, de regiogroepen en deze nieuwsbrief. Een toenemend aantal mensen wil ook aktief meedoen. Voor de organisatie van onze symposia zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die een bijdrage willen leveren aan de totstandkoming hiervan. Het is niet alleen leuk om dergelijke evenementen te organiseren, maar het is ook een ideale gelegenheid om je netwerk uit te breiden met interessante contacten. Ook voor deelname aan de redactie van de nieuwsbrief en de website zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die mee willen doen. Ook zonder deel uit te maken van de organisatie kunt u vanzelfsprekend ook meedoen aan één van de Regio- of Belangstellingsgroepen. Maar ook andere dingen doen zoals het geven van een aardige lezing, het schrijven van een column of artikel,  met anderen handelsstrategieën uitwerken, software onder de knie krijgen of gewoon een groep vormen waarmee je samen de markt analyseert/bespreekt, behoort tot de mogelijkheden. Ben jij enthousiast en denk je dat een vrijwilligersfunctie jou op het lijf geschreven is, neem dan contact op met het HCC Beleggen bestuur Klik Hier of met de redactie  Klik Hier ^  Inhoud | HCC beleggen Website | HCC beleggen Vacatures | Adverteren | Forum | Downloads  Wilt u reageren, heeft u een lezerstip of wilt u zelf ook een artikel aanleveren: Neem dan even contact op met de redactie door deze mail te retourneren met in het onderwerp: Reactie tav redactie ... . Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst. ^  Inhoud

2 juni 2015

Nieuwsbrief20150501

.. Mei 2015 Grootse sprekers ! Risico’s en rendementen…. Beleggingskansen in oliesector Conjunctuurbeeld opnieuw iets beter Deutsche Bank geschrapt van kooplijsten Opkoopprogramma ECB is overbodig en gevaarlijk Aktief zijn binnen onze vereniging! .. Grootse sprekers ! Bron: Bestuur HCC Beleggen Op 28 maart organiseerde de groep HCC groep Beleggen wéér een geweldig symposium met héél veel informatie over investeren. Beleggen is nu hard nodig nu de overheid zich steeds verder terugtrekt uit het verzorgen van ons pensioen en de rente langzamerhand de nul procent nadert. Er was een grote opkomst, wat niet verwonderlijk was gezien de geweldige sprekers die de symposium-cie had uitgenodigd. Als u bent geweest, dan hebt u kunnen genieten van Pim van de Velde, die van de hoed en de rand vertelde over crowdfunding. Hij wist er alles van, want heeft zelf drie jaar geleden een platform opgericht. Daarnaast vertelde Menno Dreishor hoe nu een hedgefonds echt werkt. De beleggers onder onze club kregen veel ideeën hoe ze bepaalde technieken voor hun eigen investeringen konden gebruiken! Tenslotte deed Bob Hendriks voor u in de zaal uit de doeken hoe u of uw kinderen een systematische vermogensopbouw kunnen organiseren, zodat niemand zich meer druk hoeft te maken hoe straks de studie van uw prins of prinsesje te bekostigen ! Daarnaast waren er veel standhouders, die het publiek op de hoogte brachten van de nieuwste software op het gebied van beleggen. Kortom, het was weer een zeer leerzame en geweldige dag. Tot op het 65ste HCC Beleggen symposium op 10 oktober 2015! Met vriendelijke groet, Frans Schreiber, Voorzitter Hcc groep Beleggen ^  Inhoud Risico’s en rendementen…. Bron:  Ben van den Anker Geen enkele investering zal in de praktijk zonder risico zijn, maar wat zijn nu precies deze risico’s? In deze column probeer ik een aantal gangbare risico’s op het vlak van investeren toe te lichten. Allereerst is het van belang hierbij het ‘risico’ te definiëren. Waar dit voor de een het verlies van de hoofdsom betekent, ziet een ander het risico in het behalen van een lager dan beoogd rendement. Risico definieer ik hierbij dan als de mate van onzekerheid waarmee doelstellingen behaald worden. Voor het aangaan van risico of anders gezegd onzekerheid verwacht de belegger een rendement op het ingelegde vermogen te behalen. Het risico kun je dan kwantificeren als de mate van afwijking tussen verwacht en gerealiseerd rendement. Een gangbaar model in de literatuur om dit risico te berekenen is het Capital Asset Pricing Model. In dit model worden drie parameters (riskfree rate, bèta en het verwachte risk premium boven de risk free rate) gebruikt om het verwachte rendement te berekenen. Een investering is risicoloos als het actuele rendement overeenkomt met het verwachte rendement. De gangbare ‘riskfree rate’ refereert naar het rendement op investeringen waarbij de hoofdsom niet verloren kan gaan en het actuele rendement overeenkomt met het verwachte rendement. Over het algemeen wordt hieronder staatspapier van overheden verstaan. Belangrijk is hierbij mee te nemen dat inflatie- en renteverwachtingen wel degelijk van invloed zijn op de koers van de onderliggende waarde en het te behalen rendement. Daarnaast zien we steeds meer dat ook overheden wel eens niet aan betalingsverplichtingen kunnen voldoen en dat brengt de vraag met zich mee hoe ‘risk free’ risk free staatspapier eigenlijk is. Ik wil naar aanleiding van het bovenstaande dieper ingaan op twee relevante risico’s; het bedrijfs- en marktrisico. Het marktrisico is gerelateerd aan macro economische ontwikkelingen.  Investeringen in de tegenwoordig zeer populaire index fondsen zijn afhankelijk van de marktontwikkelingen in de sector (bijvoorbeeld de energiesector). Staan de olieprijzen regionaal en/of mondiaal onder druk, dan zal het rendement op de belegging van een individuele onderliggende olie gerelateerde waarde wel eens lager kunnen zijn dan geanticipeerd. In een economie met voorspelbare inflatie en rente en economische groei zal het risico lager gewaardeerd worden dan in een economie met meer volatiliteit in deze parameters. Ben van den Anker (1976) is schrijver / columnist en lid centrale directie aan het Candea College Hij heeft zijn PhD in Business & Management tijdens een negenjarig verblijf in Zuidoost Azië aan de International Graduate School of Business (University of South Australia) behaald. Hij is auteur van het boek The perceived role of Host Country Nationals in Expatriate Adjustment (2010, Ben van den Anker). Zijn onderzoek richt zich met name op de rol van cross-culturele interactie in het functioneren van expatriates. Daarnaast is hij voor de International Business Review revisor voor wetenschappelijke artikelen op het snijvlak business en management. Het risico dat een bedrijf niet aan verplichtingen kan voldoen en uiteindelijk zelfs failliet gaat, kan eenvoudig beperkt worden door het aantal investeringen in portefeuille te vergroten. Diversificatie vermindert het risico, maar beïnvloedt het marktrisico niet.  Het risico van een individueel aandeel kan berekend worden aan de hand van het vermogen waarmee dit aandeel al dan niet met de markt meebeweegt (ook wel covariantie, bèta,  genoemd). In de praktijk is de relatie tussen bèta en return on investment zwak en verklaren andere data als marktkapitalisatie en prijs / boekwaarde ratio het rendement beter dan het CAPM1. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat CAPM nogal wat kritiek te verduren heeft gekregen in het laatste decennium2. Daarnaast is er nog een aantal risico’s dat zeer relevant blijkt te zijn. Het valuta risico is diegenen met Amerikaanse aandelen in portefeuille in 2014 gunstig gezind geweest. De stijgende dollarkoers ten opzicht van de euro zorgde, bij gelijkblijvende koersen, al voor sterke resultaten van Amerikaanse aandelen. De zwakker wordende euro heeft echter ook zijn neerslag op andere valutaparen. De sterke volatiliteit kan jaarlijkse rendementen tot 20% of meer wegvagen of versterken. Investeren is bovenal mensenwerk. Het risico dat investeerders zich irrationeel gedragen en hiermee een gedeelte van het risico bepalen is reëel. Het met verlies verkopen doet pijn en beïnvloedt vraag-aanbod verhoudingen als investeerders te lang vasthouden aan investeringen. Daarnaast kan het liquiditeitsrisico eveneens rendement bepalen. Als een investeerder behoefte aan liquiditeit heeft op bepaalde momenten zal het rendement op dat moment voor lief genomen worden. Door te beleggen met middelen die je kunt missen, ontwijk je voor een groot deel het liquiditeitsrisico. Het Inflatierisico lijkt de laatste jaren minder actueel, maar de aanstaande renteverhoging later dit jaar in de V.S. houdt de gemoederen danig bezig. Een verhoging van de rente betekent een kostenverhoging voor bedrijven die veel met geleend geld opereren. De onroerendgoed sector zal bij een renteverhoging bijvoorbeeld minder rendement behalen en met koersdalingen geconfronteerd worden. Tegelijkertijd zullen obligaties lager gewaardeerd worden, eenvoudigweg doordat alternatieven hoger gewaardeerd worden. Een bekende beleggerswijsheid is de koppeling tussen hoger risico en hoger rendement, als dit zo zou zijn dan is er geen sprake van een hoger risico. Wat deze koppeling dus aangeeft is dat er een gerede kans bestaat dat er een lager, of zelfs geen, rendement behaalt wordt met een hoger risico. Met lage volatiliteit aandelen blijken echter wel hogere rendementen te behalen. Lager risico en een hoger rendement….3 Het is goed zo nu en dan stil te staan bij de risico’s in een portefeuille. Welke risico’s zijn verbonden met mijn portefeuille? Hoeveel risico vind ik aanvaardbaar? Hoe verandert mijn risicoprofiel gedurende het jaar? Zijn aandelen in verhouding tot de onderliggende waarde duur of goedkoop? Relevante vragen om naast een goed rendement ook nog goed te kunnen slapen! Risico bestaat alleen in de toekomst en eens in de zoveel jaren zijn al onze voorbereidingen om het risico beheersbaar te maken, ondanks alle goede analyses, meestal onvoldoende. De beurzen zijn tenslotte, net als het leven, cyclisch van aard. En ook hier geldt het spreekwoordelijke “na regen komt zonneschijn’! The investment principle: Risk and return models. Aswath Damodaran. http://people.stern.nyu.edu/adamodar/pdfiles/acf3E/presentations/risk&ret.pdf CAPM: An absurd model. http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2505597 ^  Inhoud Beleggingskansen in oliesector Bron: Maarten van der Pas, Morningstar Morningstar selecteert beleggingskansen in oliesector De blijvend lage olieprijs heeft ertoe geleid dat de analisten van Morningstar alle bedrijven die zij volgen in de oliesector opnieuw hebben bekeken. Welke ondernemingen zijn nog een aantrekkelijke belegging? ExxonMobil en Halliburton zijn top picks. "Shell blijft achter." De Amerikaanse productie van schalie-olie heeft de oliemarkt blijvend verstoord. Met het productievolume en de relatief lagere productiekosten zijn de Verenigde Staten een factor geworden om rekening mee te houden. Sterker nog, Amerika heeft de rol van zogenaamde swing producer overgenomen van de Opec-landen. Het is nu het land dat zijn productie van ruwe olie gemakkelijk wil en kan aanpassen aan fluctuaties in de wereldvraag. Dat stelde Morningstar-analist Allen Good donderdag 19 maart 2015 op de Morningstar Institutional Investment Conference in Amsterdam. Lange tijd zorgde de toenemende Amerikaanse olieproductie niet voor een onbalans tussen aanbod en vraag wereldwijd. Het extra aanbod ving verstoringen in het aanbod van Irak, Libië en Nigeria op. En de afnemende vraag in de westerse wereld werd gecompenseerd door de groeiende vraag in opkomende markten. Maarten van der Pas Financial Markets Editor bij Morningstar Benelux Maarten heeft Nederlandse taal en letterkunde gestudeerd aan de Radboud Universiteit Nijmengen. Heeft daarna op diverse redacties gewerkt en momenteel is hij werkzaam als Financial Markets Editor bij Morningstar Benelux. Ook is Maarten auteur van het boek:  'Saab over de kop. De nederlaag van Victor Muller' Maar in 2014 was er een kentering: de combinatie van een zwakke vraag naar olie door teruggelopen economische groei wereldwijd en het besluit van de Opec om zijn productie niet te verkleinen leidde tot een grote onbalans die momenteel nog niet is verdwenen. “De overproductie aan olie is momenteel 1 miljoen vaten per dag”, aldus Good. USD 75 per vat De robuuste groei van de Amerikaanse onconventionele olieproductie is de enige reden van het huidige overaanbod op de oliemarkt. Morningstar zie de Amerikaanse schalie-olie dan ook als een kritische factor voor een eventuele nieuwe balans tussen aanbod en vraag. Als reactie op de lage olieprijs hebben exploratie en productiemaatschappijen de laatste maanden hun investeringen in productie drastisch teruggeschroefd. Het gevolg is dat de Amerikaanse olieproductie op korte termijn niet alleen stopt met groeien, maar de komende maanden ook zal afnemen. Sinds juli 2014 is de olieprijs met 40 procent gedaald en staat op moment van schrijven ongeveer USD 54 voor een vat Brent. Niveaus van meer dan USD 120 per vat zoals in 2012 zullen volgens Good voorlopig niet meer worden gehaald. Dat is volgens hem ook niet meer nodig. Enkele jaren geleden was een prijs van USD 100 per vat nog nodig om aan de wereldwijde vraag te voldoen, waarbij olie uit relatief dure bronnen zoals de Noordzee en teerzanden kwam. Ter vergelijking: de productie van Amerikaans schalie-olie is al break-even bij een olieprijs van USD 60 per vat. Hiermee drukt schalie-olie de duurdere oliebronnen uit de markt. Good: “Een olieprijs van USD 75 per vat is nodig om investeringen door oliemaatschappijen te stimuleren en te voldoen aan de wereldwijde vraag in 2020.” Amerikaanse schalie-olie kan naar verwachting voor 35 tot 40 procent voldoen aan de extra vraag. Maar naast Amerikaanse schalie-olie is er dus meer nieuw aanbod nodig om aan de toekomstige vraag te voldoen. Dat aanbod zal van hoger op de kostencurve komen. Dat zullen diepzeebronnen van hoge kwaliteit zijn, bijvoorbeeld in de Golf van Mexico voor de kust voor West-Afrika. Concurrentiefactoren in de olie-industrie De lage olieprijs heeft ertoe geleid dat de aandelenanalisten van Morningstar alle bedrijven in de oliesector die zij volgen opnieuw hebben bekeken. En zijn nagegaan welke ondernemingen een aantrekkelijke belegging zijn bij een olieprijs van USD 75 per vat. Analist Good zoekt naar de ondernemingen die zich in het gebied bevinden waar kwaliteit en waardering elkaar overlappen: ondernemingen met concurrentievoordelen zoals lage productiekosten die bovengemiddeld rendement kunnen genereren door een hele economische cyclus heen waarbij de koers onder de fair value ligt (de waardering van een onderneming op basis van de geschatte toekomstige kasstroom). In de olie-industrie is kostenvoordeel de belangrijkste concurrentiefactor. Simpelweg olie tegen lage kosten uit de grond kunnen halen en verwerken dan concurrenten. Dat geldt voor ondernemingen die upstream (exploratie en productie van olie) en downstream (raffinage en verkoop van olieproducten) actief zijn. Bedrijven in het midstream segment zoals exploitanten van pijpleidingen die de olie van de olievelden naar raffinaderijen en havens brengen zijn spelen naast kosten ook nog overstapkosten en efficiënte schaal een rol in de concurrentiepositie. Hoe gemakkelijk of niet kunnen oliemaatschappijen overstappen naar een concurrent of zijn ze afhankelijk van die ene pijpleiding die er ligt. Midstream-ondernemingen hebben vaak een monopoliepositie. Ligt er eenmaal een pijpleiding met voldoende capaciteit tussen een olieveld en een raffinaderij dan is het voor concurrenten weinig zinvol om met een alternatieve leiding te komen. Voldoende aanbod ontbreekt om twee leidingen te vullen en de extra transportcapaciteit verlaagt de prijs zodanig dat deze te laag wordt om rendabel te kunnen zijn. Bij bedrijven die diensten verlenen aan de olie-industrie zoals bodemonderzoek of verhuur van boorinstallaties vormen vlottende activa nog een vierde concurrentiefactor. Deze ondernemingen zijn ook afhankelijk van de speciale techniek, kennis of voertuigen die ze in huis hebben. Al deze concurrentiefactoren bepalen of beschermen de winstgevendheid op lange termijn van een onderneming in de olie-industrie. Morningstar gebruikt voor zijn beoordeling van het concurrentievoordeel van een onderneming (of 'moat') de kwalificaties ‘wide moat’, ‘narrow moat’ en ‘none moat’. Concurrentievoordelen zijn moeilijk te verkrijgen in de oliesector en zijn ongelijk verdeeld over de verschillende subsectoren, zoals het diagram laat zien. Upstream zijn er geen ondernemingen met een wide moat of groot concurrentievoordeel. Midstream zijn er daarentegen veel meer bedrijven met een sterke concurrentiepositie. Downstream is het vooral narrow moat. 'Integrated' zijn zogenaamde geïntegreerde oliemaatschappijen die upstream en downstream activiteiten combineren. In de tabel staat per subsector welke ondernemingen Morningstar een aantrekkelijke belegging vindt. Upstream Bij de grote oliemaatschappijen biedt ExxonMobil volgens Morningstar de beste combinatie van waardering, kwaliteit en defensiviteit. Onder de geïntegreerde Europese oliemaatschappijen met een hoog dividendrendement maar van lagere kwaliteit blijft BP het meest aantrekkelijk. ExxonMobil is de enige olieproducent in het upstream/integrated segment met een wide moat. Volgens analist Good onderscheidt Exxon zich historisch gezien van de andere grote oliemaatschappijen door zijn superieure allocatie van kapitaal waardoor het een hoger rendement op geïnvesteerd kapitaal boekt dan concurrenten. Midstream De uitbaters van pijpleidingen zijn de duidelijke winnaar van Morningstars positieve visie op de Amerkaanse oliesector. Hun kasstroom is op tarieven gebaseerd en beschermt ze daardoor van fluctuerende olieprijzen. De groei van de productie van Amerikaanse schalie-olie vraagt om meer infrastructuur aan het einde van het decennium. Dit verlengt het midstream groeiverhaal. Spectra Energy, Spectra Energy Partners en Magellan zijn de meest aantrekkelijke aandelen in dit veld. Downstream Van de raffinaderijen die de analisten van Morningstar volgen zijn Tesoro en Philiiips 66 de ondergewaardeerde ondernemingen die de beste uitganspositie hebben om van de aanvoer van Amerikaanse schalie-olie te profiteren. Dienstverlening Morningstar blijft van mening dat de beste dienstverleners met veel innovatie en technologie zullen blijven komen bieden en daardoor economische tarieven kunnen rekenen. Dienstverleners die sterk op diepzee-oliewinning leunen kunnen het beste vermeden worden door beleggers. De hogere kosten ontberen voldoende opbrengst. In deze subsctor is Halliburton Morningstars top pick. De onderneming heeft een leidende positie in de Noord-Amerikaanse schalieolie-industrie. Morningstar verwacht dat Halliburton zijn internationale aanwezigheid bij diepzee-oliewinning en bij volwassen olievelden zal blijven uitbouwen. De lopende fusie met Baker Hughes maakt Halliburton tot een powerhouse in de dienstverlening aan de olie- en gasindustrie met een breed en diep aanbod. Achterblijver Shell Shell is geen aantrekkelijke belegging. Morningstar-analist Stephen Simko is zeer kritisch over de Nederlands-Britse oliemaatschappij. “Shell zit bijna in een existentiële crisis”, stelt hij. “Zelfs als de olieprijs USD 100 per vat zou zijn, dan is Shells portefeuille bezaaid met problemen. Shell heeft tevergeefs sterk ingezet op schalie-olie en –gas en daarmee veel kapitaal verbrandt. Daarnaast zijn er kostenoverschrijdingen bij belangrijke projecten zoals de Motiva-raffinaderij en presteert Shell met zijn downstream activiteiten chronisch slecht. De combinatie hiervan maakt dat Shell een zeer slecht rendement op geïnvesteerd kapitaal boekt.” Simko erkent, dat er met de nieuwe  topman Ben van Beurden significante herstructureringsacties zijn gestart. Maar de recente prijsval van olie zorgt voor een aanzienlijke druk en de analist denkt dat Shell flink moet worstelen om die te overwinnen. “De kwesties bij Shell van slecht management en de slechte inzet van kapitaal stammen nog van voor voormalig topman Peter Voser, de voorganger van Van Beurden is verantwoordelijk voor veel van de recente verkeerde strategische keuzes.” Van Beurden heeft tot zover alles gedaan wat in zijn vermogen ligt, vindt Simko. Oliemaatschappijen kunnen volgens hem in het algemeen aanzienlijk in de kosten snijden om zich daarmee beter af te stemmen op de nieuwe situatie van lage olieprijzen. “Maar beleggers moeten van Van Beurden geen wonderen verwachten. Shell is geen ExxonMobil of Chevron en zal dat ook nooit worden. Verbeteringen zijn bij Shell te verwachten, maar het is waarschijnlijker dat de olie- en gasproducent dit decennium een achterblijver blijft dan dat het een leidende positie onder de grote oliemaatschappijen inneemt.”      Lees ook:  BP 5 jaar later ^  Inhoud Conjunctuurbeeld opnieuw iets beter Bron: CBS, 30 april 2015 Het conjunctuurbeeld volgens de Conjunctuurklok is in april 2015 iets beter dan in maart, maakt het CBS vandaag bekend. Conjunctuurklok Ook in de twee voorgaande maanden was een kleine verbetering zichtbaar. Vanaf de zomer van 2013 tot het voorjaar van 2014 verbeterde de conjunctuur continu, sindsdien gaat de verbetering stapsgewijs. Het economisch herstel gaat traag, maar gestaag. De Conjunctuurklok van het CBS is een hulpmiddel voor het bepalen van de stand en het verloop van de Nederlandse conjunctuur. In de conjunctuurklok komt vrijwel alle belangrijke economische informatie samen die het CBS tijdens de afgelopen maand c.q. het afgelopen kwartaal heeft gepubliceerd. Conjunctuurklokindicator (ongewogen gemiddelde van de 15 indicatoren van de Conjunctuurklok) afwijking van de langetermijntrend (=0) Producenten duidelijk positiever, consumenten iets minder positief Het vertrouwen van de ondernemers in de industrie is in april aanzienlijk toegenomen. Dat komt doordat producenten veel positiever waren over hun toekomstige productie. Ze waren ook iets positiever over hun voorraden gereed product. Hun oordeel over de orderportefeuille bleef onveranderd positief. Verder is de bezettingsgraad van de machines en installaties in het tweede kwartaal van 2015 uitgekomen op bijna 82 procent. Dat is het hoogste percentage sinds het uitbreken van de crisis eind 2008. Het vertrouwen van consumenten is iets afgenomen. Het kwam in april uit op 0. In maart was dat 2. De lichte afname van het vertrouwen komt vooral doordat consumenten minder positief oordeelden over de economie. De koopbereidheid nam ook iets af. Zowel het producenten- als het consumentenvertrouwen ligt boven het langjarig gemiddelde Consumenten- en producentenvertrouwen (seizoengecorrigeerd) saldo % positieve en % negatieve antwoorden Rechteras Export, investeringen en consumptie huishoudens groeien De export van goederen groeit door. Het volume van de export van goederen was in februari 2015 bijna 7 procent groter dan in februari 2014. Vooral de export van transportmiddelen, aardgas en aardolieproducten was hoger. Zowel de uitvoer van Nederlands product als de wederuitvoer groeide. De investeringen in vaste activa groeien al zes maanden op rij. Het volume van de investeringen in materiële vaste activa was ruim 2 procent groter dan in februari 2014. Deze stijging is vooral te danken aan de hogere investeringen in woningen en vrachtauto’s. Consumenten hebben in februari ruim 2 procent meer besteed aan goederen en diensten dan in februari 2014. Dat is de grootste stijging in vier jaar tijd. Consumenten besteedden vooral meer aan gas, kleding en woninginrichting. Industrie produceert een fractie minder dan vorig jaar De gemiddelde dagproductie van de Nederlandse industrie was in februari een fractie lager dan in januari 2014. Het groeicijfer wordt echter al een paar maanden negatief beïnvloed doordat in de tabaksindustrie een aanzienlijk deel van de productie is weggevallen. Zonder die weggevallen capaciteit zou de productie van de industrie iets hoger zijn dan een jaar eerder. Situatie op de arbeidsmarkt verbetert verder In maart waren er opnieuw minder mensen werkloos. Het aantal werklozen liep daardoor in de afgelopen 3 maanden met gemiddeld 6 duizend per maand terug. Vooral jongeren hadden vaker werk. Het werkloosheidspercentage daalde van 7,1 procent in februari naar 7,0 procent in maart. Het aantal vacatures groeide in het vierde kwartaal van 2014 verder. Ook de toename van het aantal banen zette in het vierde kwartaal van 2014 door. Vooral het aantal banen voor uitzendkrachten en zelfstandigen nam toe. Daarentegen daalt het aantal banen in de zorg nog steeds aanzienlijk. Het totale aantal uitzenduren neemt al sinds begin 2013 toe. In het vierde kwartaal is zowel het langlopende uitzendcontracten in de vorm van detachering of payrolling als het aantal kortdurende contracten toegenomen. Het aantal uitgesproken faillissementen van bedrijven en instellingen nam in maart toe. De stijging is grotendeels toe te schrijven aan het feit dat maart een zittingsdag meer telde dan februari. Na een piek medio 2013 is het aantal faillissementen fors afgenomen, maar ten opzichte van de jaren voor de financiële crisis is het aantal faillissementen van bedrijven nog steeds hoog. Bruto binnelands product (volume, seizoengecorrigeerd) Economische groei breed gedragen Uit de tweede berekening van de economische groei bleek dat de Nederlandse economie in het vierde kwartaal van 2014 met 0,8 procent is gegroeid ten opzichte van een kwartaal eerder. De groei wordt breed gedragen. Gezinsconsumptie, export en investeringen leverden een positieve bijdrage. In 2014 zijn er nu drie kwartalen achter elkaar van groei gemeten. Ten opzichte van de hoogconjunctuur in de eerste helft van 2008 is de Nederlandse economie eind 2014 nog 1,4 procent kleiner. Bij de kwartaal-op-kwartaalgroei is rekening gehouden met werkdag- en seizoeneffecten. Ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder was er in het vierde kwartaal een groei van de Nederlandse economie van 1,4 procent. Deze groei is te danken aan meer export, hogere investeringen en meer consumptie door huishoudens. De consumptie van de overheid kromp licht. Woensdag 13 mei 2015 komt het CBS met de eerste uitkomsten over de economische groei en het aantal banen in het eerste kwartaal van 2015. Meer cijfers staan in het dossier Conjunctuur. Voor meer conjunctuurinformatie zie: conjunctuurbericht. ^  Inhoud Deutsche Bank geschrapt van veel kooplijsten Bron: Analist.nl, April 28, 2015 Het nieuws dat Deutsche Bank flink gaat snijden in de kosten door het sluiten van een groot aantal filialen heeft er bij sommige analisten hard ingehakt. De kostenbesparing maakt deel uit van de nieuwe koers die de bank gaat varen, maar is ook een voorbereiding op mogelijke boetes rondom de nog altijd lopende Liborzaak. Mede daarom kan Deutsche Bank niet langer rekenen op een zeer positieve consensus, terwijl het opwaarts potentieel van de koers gelimiteerd lijkt te zijn. Deutsche Bank maakte recent zijn resultaten over het eerste kwartaal van 2015 bekend. Daarin werd duidelijk dat de winst is gehalveerd door kosten rondom de Liborzaak. In het eerste kwartaal werd er 1,5 miljard euro opzij gezet, waarmee eind maart de reservering op 4,8 miljard euro stond. Zodoende stond er aan het einde van de maand een nettowinst van 559 miljoen euro, terwijl de omzet in dezelfde periode met bijna een kwart toenam tot 10,4 miljard euro. Nieuwe koers Deutsche Bank wil zich de komende jaren meer gaan richten op de digitalisering van geldzaken en ziet zich daarom genoodzaakt om 200 filialen in Duitsland te sluiten. Deze ingreep moet de bank een jaarlijkse besparing van 3,5 miljard euro opleveren, maar de eenmalige herstructureringskosten vallen uit op 3,7 miljard euro. Daarnaast wordt Postbank in de etalage gezet, de huisbank van miljoenen Duitsers. Deze strategische ingrepen vallen onder de nieuwe koers die Deutsche Bank wil gaan varen, maar is ook een uitvloeisel van de Liborzaak. De afgelopen jaren heeft de bank al ruim 7 miljard euro aan boetes moeten betalen en dit kan nog verder oplopen. Niet langer een koopadvies S&P heeft zijn advies voor Deutsche Bank verlaagd van ‘buy’ naar ‘hold’ en het koersdoel met 2 euro verlaagd tot 33 euro. Het effectenhuis wijst vooral op de teleurstellende nieuwe doelstellingen voor het rendement op eigen kapitaal. Nord Landesbank heeft eveneens zijn advies voor Deutsche Bank verlaagd van ‘kaufen’ naar ‘halten’. De bank heeft wederom volgens analist Michael Seufert sterke resultaten voorgelegd, die echter door de hoge kosten voor de rechtszaak gedrukt zijn. Het Strategieplan 2020 voorziet in een afbouw van de massa-activiteiten rondom kredieten en bezuinigingen voor de investmentdivisie. Mede daarom ziet de analist momenteel weinig mogelijkheden voor het aandeel en heeft hij zijn koersdoel verlaagd van 35 euro naar 31 euro. Consensus Deutsche Bank Door de diverse adviesverlagingen staan er nu 12 koop-, 16 houd- en 3 verkoopadviezen uit, waardoor de consensus wel nog positief is maar laat zien dat analisten veel terughoudender zijn geworden over het aandeel. Het recente nieuws leidde tot een koersdaling voor Deutsche bank tot het huidige niveau van 30,28 euro. De recente koersdoelverlagingen hebben geresulteerd in een gemiddeld koersdoel van 32,64 euro, waarmee analisten een rendement voorzien van 7,8%. Toch moeten beleggers kijkende naar de recente analisten rapporten rekening houden met weinig opwaarts potentieel voor de koers in de komende periode en afgewacht worden of niet meer analisten zullen volgen met een taxatieverlaging voor Deutsche Bank. ^  Inhoud Opkoopprogramma ECB is overbodig en gevaarlijk Bron: Sylvester Eijffinger, Dick van Wensveen, Me Judice De ECB is dit jaar begonnen met het opkopen obligaties om zo de Europese economie aan te jagen. Volgens Sylvester Eijffinger en Dick van Wensveen is deze actie niet alleen overbodig. Zij vermoeden dat de ECB welhaast bewust de aard van de huidige balansrecessie miskent. Het opkoopprogramma is niet alleen overbodig maar ook gevaarlijk door de creatie van nieuwe zeepbellen op kapitaalmarkten. Het opkoopprogramma van de ECB moet daarom zo spoedig mogelijk worden stopgezet. Overvloed liquiditeit Ondanks ernstige bezwaren en waarschuwingen over effectiviteit en schadelijke bijwerkingen van het monetair beleid, heeft de ECB de rente extreem verlaagd. Zij creëert bovendien een overvloed aan liquiditeit door het opkopen van obligaties en wil dat beleid voortzetten tot minstens medio 2016. De effectiviteit van dit onconventionele monetair beleid is gering. De groei in Europa blijft ondanks de extreem lage rente laag. De economie leeft nu enigszins op door een verbetering van het economisch sentiment, waardoor de bereidheid tot investeren en consumeren toeneemt. Maar de lage rente en de overvloedige liquiditeit zijn daarbij hooguit faciliterend geweest, niet bepalend. Het monetair beleid weerspiegelt zich nauwelijks in groei van bancaire kredietverlening, in het bijzonder aan het midden- en kleinbedrijf (MKB). De risicopremies die de banken het midden- en kleinbedrijf in rekening brengen zijn nog schrikbarend hoog, mede als gevolg van de verzwakte vermogenspositie van van het MKB. Door de extreem lage rente is er wel een wat groter volume emissies van bedrijven die toegang tot de kapitaalmarkt hebben. Ook leidde de lage rente tot een daling van de euro waardoor de export naar landen buiten het eurogebied werd gestimuleerd. Maar het effect daarvan op de reële economie was beperkt. Balansrecessie Sylvester Eijffinger Universiteit van Tilburg en CEPR Prof. Dr. Sylvester C.W. Eijffinger is Hoogleraar Financiële Economie en Jean Monnet Hoogleraar Europese Financiële en Monetaire Integratie, CentER for Economic Research en Departement Economie, Universiteit van Tilburg en Research Fellow, Centre for Economic Policy Research, Londen, VK en CESifo Research Network, München, Duitsland. Weblog Sylvester Eijffinger De verklaring voor de ineffectiviteit van het monetair beleid schuilt in de aard van de crisis die wij doormaken. We hebben te maken met een financiële crisis die de balansen van banken, bedrijven, consumenten en overheden dramatisch heeft aangetast. Een dergelijke balansrecessie is nauwelijks te bestrijden met vraagstimulering en monetaire verruiming. De schulden moeten tot een aanvaardbaar niveau worden teruggebracht voordat bedrijven en overheden weer voluit kunnen en willen investeren en dat is nu nog onvoldoende het geval. In het jaarverslag 2014 van de Bank for International Settlements (BIS) staat een doorwrochte analyse van 65 economische cycli,waarvan 28 met een financiële crisis voor de top, sinds het midden jaren zestig van de vorige eeuw. De uitkomst van deze analyse luidt: 'monetary policy is ineffective and deleveraging is key in recovery from balance sheet recessions'. ECB laat zich onder druk zetten Het is, voorzichtig uitgedrukt, opmerkelijk dat de ECB zich zo weinig gelegen laat liggen aan onderzoek van de BIS, de centrale bank der centrale banken. Dit versterkt de indruk dat de ECB zich vooral heeft laten leiden door de immense druk die uitgaat van de financiële markten. Die hebben al hun vertrouwen gericht op ECB-president Mario Draghi sinds hij in de zomer van 2012 de toverwoorden uitsprak dat hij al het noodzakelijke zou doen om de euro te redden en daarmee de lont uit het kruitvat trok. Draghi heeft overigens nooit gezegd dat monetair beleid de eurocrisis kan oplossen, maar hij heeft dat evenmin consequent tegengesproken. Hij versmalde de doelstelling van het monetair beleid tot een anti-deflatie beleid dat gericht is op het bereiken van de inflatiedoelstelling van 2% per jaar. Dit inflatiepercentage is in de reële economie nog niet bereikt, maar op de financiële markten wordt het al ruimschoots overschreden. Het koersverloop op de aandelen- en obligatiemarkten sinds medio 2014 rechtvaardigt de kwalificatie ‘asset price inflation’ met koersstijgingen in alle bedrijfstakken variërend van 5 tot 30% in 2015. Zeepbellen op kapitaalmarkt Deze koersstijgingen worden bij lange na niet gerechtvaardigd door stijging van de bedrijfswinsten. Het gevolg is een sterke stijging van de koers/winstverhoudingen. Deze bewegen zich nu voor de meeste bedrijfstakken in de FD 300 tussen 15 en 22. Velen vragen zich af of dit een zeepbel (‘bubble’) genoemd kan worden. Zeepbel of niet, de extreem lage rente heeft de beurs tot de rand van een flinke koerscorrectie opgejaagd. Op de obligatiemarkt is de zeepbel wel heel erg duidelijk. Een notering van 180 of hoger voor een Nederlandse staatsobligatie met een coupon van 3,75% en looptijd 2010/42 bijvoorbeeld, is excessief. Pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen hebben veel te lijden van de extreem lage rente. Hun toekomstige verplichtingen worden zwaar opgewaardeerd, terwijl die maar in beperkte mate gecompenseerd worden door de koersstijgingen in hun beleggingsportefeuille. Beide zijden van hun balans zijn in de greep van het extreme monetair beleid. Dit zal zowel de premiebetaler als de gepensioneerde geld kosten. Dick van Wensveen Deeltijdhoogleraar aan de Erasmus Universiteit Rotterdam Dick van Wensveen (1933) was van 1975 tot 1996 directievoorzitter van Bank Mees en Hope, later van Mees Pierson. Sinds 1989 was hij tevens bijzonder hoogleraar Financiële Instellingen vanwege het NIBE-SVV aan de Universiteit van Amsterdam en sinds 1997 eveneens deeltijdhoogleraar in hetzelfde vak aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Opkoopbeleid is overbodig Nu de Europese economie aantrekt kan de weg naar normale renteverhoudingen worden ingeslagen. De Duitse en Nederlandse monetaire autoriteiten moeten zich hiervoor inzetten. Stimuleringsbeleid, voor zover nog nodig, is een zaak voor landen met begrotingsruimte, zoals Duitsland en Nederland. Deze ruimte blijkt inmiddels flink op te lopen. De ECB zou daarom het huidige opkoopprogramma van obligaties zo spoedig mogelijk moeten stoppen. Nu het deflatiegevaar is geweken, heeft het geen zin om strak vast te houden aan de inflatiedoelstelling van 2%. De korte rente kan geleidelijk omhoog naar een meer neutraal niveau van zeg 2% à 3%. Na het stopzetten van het opkoopprogramma moet de markt enige tijd gegund worden marktconforme lange rentes te ontwikkelen. Mocht de ECB sturing aan de lange rente willen blijven geven, mede met het oog op verkoop van haar eigen hoge obligatiebezit, dan zou als termijndoelstelling een rente van 2% inflatie plus de voorspelde groeivoet van het reële bruto binnenlands product (bbp) genomen kunnen worden. Terugdraaien is gewenst Het stoppen en terugdraaien van het opkoopprogramma en het verhogen van de korte rente zijn precaire processen. Zij zullen pijn doen, want de aankondiging van elke stap zal koersdalingen tot gevolg hebben. Ook de ECB zal verlies lijden. Het is de pijn die hoort bij de ontwenningskuur van een verslaafde. De financiële markten zijn verslaafd geraakt aan te goedkoop geld. Het is van groot belang dat de ontwenningskuur met openheid en transparantie over fasering en einddoel wordt uitgevoerd. Financiële markten die steeds moeten raden naar timing en omvang van de volgende stap kunnen in paniek raken. Hoe langer de ECB wacht met het stoppen en terugdraaien van het opkoopprogramma, hoe groter de schade van het knappen van de zeepbel uiteindelijk zal zijn. ^  Inhoud Aktief zijn binnen onze vereniging! Bron: Redactie HCC Beleggen De HCC Beleggen organiseert een aantal activiteiten. De bekendste activiteiten die wij organiseren zijn de beleggerssymposia, die we tweemaal per jaar houden in De Bilt, de regiogroepen en deze nieuwsbrief. Een toenemend aantal mensen wil ook aktief meedoen. Voor de organisatie van onze symposia zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die een bijdrage willen leveren aan de totstandkoming hiervan. Het is niet alleen leuk om dergelijke evenementen te organiseren, maar het is ook een ideale gelegenheid om je netwerk uit te breiden met interessante contacten. Ook voor deelname aan de redactie van de nieuwsbrief en de website zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die mee willen doen. Ook zonder deel uit te maken van de organisatie kunt u vanzelfsprekend ook meedoen aan één van de Regio- of Belangstellingsgroepen. Maar ook andere dingen doen zoals het geven van een aardige lezing, het schrijven van een column of artikel,  met anderen handelsstrategieën uitwerken, software onder de knie krijgen of gewoon een groep vormen waarmee je samen de markt analyseert/bespreekt, behoort tot de mogelijkheden. Ben jij enthousiast en denk je dat een vrijwilligersfunctie jou op het lijf geschreven is, neem dan contact op met het HCC Beleggen bestuur Klik Hier of met de redactie  Klik Hier ^  Inhoud | HCC beleggen Website | HCC beleggen Vacatures | Adverteren | Forum | Downloads  Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst.

3 mei 2015

Nieuwsbrief20150315 symp64-1

64 ste HCC Beleggen Symposium "Weg van de gebaande paden." Programmaboekje Inleiding Sprekers Standhouders Aanmelden en Routebeschrijving Webinars Inleiding Waarom altijd alleen maar alleen beleggen in aandelen? Er is nog zoveel meer mogelijk. David Swensen - bekend van het Yale beleggingsfonds -  die jaren gemiddeld een rendement van ruim 10% per jaar maakte, heeft dit bijvoorbeeld laten zien. In plaats van de traditionele 60-40 verdeling heeft hij in de 70-er jaren een weg ingeslagen waarbij hij ook is gaan beleggen in allerlei andere zaken.  Naast aandelen en obligaties is hij gaan beleggen in o.a. private equity, hedge funds, e.d.  In 2008 werd duidelijk dat ook aan zo'n aanpak uiteraard de nodige risico's kunnen zitten. Tijdens dit 64-ste HCC beleggen Symposium zullen naast de traditionele beleggingsmethode u een aantal alternatieve worden aangereikt . Zo zal bijvoorbeeld crowdfunding en een hedge fund worden besproken. Ook het handelen en het bouwen van een tradingsysteem zal aan de orde komen.  Kortom er staan weer een groot aantal interessante onderwerpen op het programma. Daarnaast zijn er ook weer een groot aantal leveranciers aanwezig die u graag wegwijs maken in de door hun geboden diensten. Het symposium biedt een ideale moment om contact te leggen met leveranciers, medebeleggers of oude contacten aan te halen. Dit keer is er ook de mogelijkheid om het symposium thuis te volgen of terug te kijken (zie verderop). Je mist dan natuurlijk wel de gezellige contacten en de beleggersmarkt! Lezingen   Collenbergh zaal StatenKamer 10:00 - 10:45 Aat Schornagel Handelsalgoritmen voor (dag)opties: ontwikkeling, backtesten en de keuze tussen future, turbo en optie ALV Algemene ledenvergadering HCC Beleggen PAUZE 10:45 - 11:05 11:05 - 11:50 Chris Boon en Jaap Groeneveld Hoog rendement op basis van Relatieve Sterkte Emiel van Maris  Trendfollowing PAUZE 11:50 - 12:10 12:10 - 12:55 Bob Hendriks Systematische vermogensopbouw door een combinatie van sparen en beleggen Menno Dreischor Kwantitatief beleggen van de theorie naar de praktijk PAUZE 12:55 - 13:30 13:30 - 14:15 Pim van de Velde  "Waarom we niet meer om crowdfunding heen kunnen" Marco Vocking Vereenvoudig uw trading met de nieuwe Algo Bands PAUZE 14:15 - 14:35 14:35 - 15:20 Karel Mercx    The four most dangerous words in investing are:   'this time it's different' *Onder de naam van de spreker staat de titel van zijn presentatie. ^  Inhoud 64 ste HCC Beleggen Symposium "Weg van de gebaande paden." Sprekers Aat Schornagel Chris Boon en Jaap Groeneveld Bob Hendriks Pim van de Velde  Karel Mercx HCC Beleggen ALV Emiel van Maris Menno Dreischor Marco Vocking ^  Inhoud Aat Schornagel 10:00 tot 10:45 - Colenbergzaal 2 Handelsalgoritmen voor (dag)opties: ontwikkeling, backtesten en de keuze tussen future, turbo en optie Tradingsystemen die gebruik maken van algoritmen op basis van koerspatronen zijn gemeen goed geworden . Meestal worden bij Long- en Shortsignalen futures, aandelen of trackers gebruikt. Maar hoe zou het uitpakken als systematisch (dag)opties of turbo’s gebruikt worden? Backtest software is niet zo maar voorhanden. In de voordracht  komen de volgende onderwerpen aan bod: Backtesten van handelsalgoritmen met opties en turbo’s Koopsignaal, wat nu: future, turbo of optie? Voor-en nadelen van futures, opties en ETF’s bij algoritmische handelssystemen Gevoeligheidsanalyse m.b.t. tot looptijd en uitoefenkoers Het belangrijkste voordeel van (dag)opties: stop-loss is niet nodig Samenstellen van de “beste” combinatie van handelssystemen. Tijdens de voordracht worden diverse handelsalgoritmen gedemonstreerd. Aat Schornagel is wiskundige en heeft 23 jaar lang voor Shell over de wereld gezworven.  In Londen was hij o.a. verantwoordelijk voor de ontwikkeling van een geautomatiseerd beleggingssysteem voor het Shell Pensioenfonds.  Aat heeft ruim 20 jaar ervaring als ontwikkelaar van tradingsystemen met een focus op (dag)opties. ^  Inhoud - Sprekers Chris Boon en Jaap Groeneveld 11:05 - 11:50 - Colenbergzaal 2 Hoog rendement op basis van Relatieve Sterkte Hoe kunt u vandaag inzicht krijgen in het beleggersnieuws van morgen en met redelijke zekerheid voorspellen welke titels vele malen meer dan de mark zullen bewegen op een eenvoudig te handelen manier? Chris en Jaap laten zien dat relatieve sterkte een groot verschil maakt in je rendement. Relatieve sterkte geeft je veel inzicht in wat er gaat bewegen. Handel in wat kansrijk is, daar komt het in het kort op neer. Of je nou een groot of klein kapitaal beheerd of je nou vaak of weinig wil handelen. Het is een universeel concept. Naast relatieve sterkte wordt ook de toepassing ervan in de praktijk toegelicht. Na afloop heeft u een duidelijk inzicht hoe u relatieve sterkte kunt gebruiken om hogere rendementen te behalen.  De Ontwaakte Trader richt zich op de coaching en educatie van traders en actieve beleggers in Nederland. Dit doen we onder andere via een trading chatroom die 24/7 open staat voor onze actieve community, via verschillende cursussen en workshops, via ons blog en via gratis webinars die we eens per maand organiseren. Ons motto is "door traders, voor traders" wat inhoudt dat alles wat onze cursisten leren afkomstig is van echte traders. Chris Boon is de oprichter van de Online Trading Universiteit. Deze online en offline leerschool voor traders en actieve beleggers telt inmiddels meer dan 150 actieve leden. In minder dan 2 jaar heeft Chris al verschillende cursisten opgeleid tot winstgevende traders (waaronder ook Jaap). Chris bezit de gave dat hij je precies kan vertellen wat werkt in trading (kennis), maar ook hoe het werkt (praktijk) en waarom het werkt (psychologie). Jaap Groeneveld heeft het eerste coachingsprogramma van Chris gevolgd en is naast een succesvolle belegger (al 20 jaar) nu ook een zeer succesvolle trader. Jaap is iemand die de diepte ingaat en ieder systeem dat hij handelt van haver tot gort begrijpt. In combinatie met zijn zelfkennis en realistische verwachtingen maakt dit hem erg succesvol. Leuk detail: Jaap heeft een uitgekiende manier om zijn aandelen te selecteren en een eigen trading set-up bedacht, de Jaap-trade of J-trade in het kort, die inmiddels ook door een aantal pro-traders vanuit andere delen van de wereld wordt toegepast. ^  Inhoud - Sprekers Bob Hendriks 12:10 - 12:55 - Colenbergzaal 2 Systematische vermogensopbouw door een combinatie van sparen en beleggen Nederlanders houden vergeleken met andere Europeanen het grootste deel van hun vermogen aan in spaargeld. -Wat betekent dit in termen van het behalen van doelstellingen? -Is de conclusie gerechtvaardigd dat beleggen dan de enige andere optie is? -Of is de werkelijkheid genuanceerder? -De rendementen op aandelen maar ook op obligaties zijn de afgelopen jaren positief geweest. Het mag duidelijk zijn dat dit niet de reden moet zijn om te beleggen maar wellicht een duidelijk plan wel. In een interactieve sessie legt Bob Hendriks, Hoofd Retail Nederland van vermogensbeheerder BlackRock, uit waarom en hoe je met een combinatie van sparen en beleggen kan toewerken naar systematische vermogensopbouw en welke rol beleggen daar in kan spelen. Specifieke aandacht wordt besteed aan de rol van inflatie en waar er op dit moment rendement te vinden is en hoe de verhouding tot risico momenteel is. Hoe zit het nu met de gemiddelde nederlander in termen van vermogensopbouw en beleggen Klik hier voor het rapport: Wat houd Nederlanders bezig, als het om hun financiele toekomst gaat (pdf) ^  Inhoud - Sprekers Pim van de Velde   13:30 - 14:15 - Colenbergzaal 2 Waarom we niet meer om crowdfunding heen kunnen. De crowdfunding sector is volop in ontwikkeling en een welkome aanvulling op de meer traditionelere vormen van financiering. Pim van de Velde geeft een overzicht over de ontwikkelingen in de crowdfunding sector en gaat in op vragen als: Hoe zit het speelveld in elkaar? Wat is de situatie in Nederland? En wat is zijn toekomstvisie? Pim van de Velde is een Marketing & Communicatie man pur sang. Na ruim 23 jaar te hebben gewerkt voor een groot Internationaal handelsconcern werd het tijd om het roer om te gooien. Samen met 6 andere ondernemers heeft hij het Crowdfinancing platform Kapitaal Op Maat opgericht. Hij is er, in de rol van directeur, verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken, de functionaliteit van het platform en de Marketing en Communicatie. Kapitaal Op Maat is opgericht in september 2013 door zeven enthousiaste ondernemers. Die elk hun kennis en ervaring inzetten om van Kapitaal Op Maat het beste en meest rendabele crowdfinancing platform van Nederland te maken. Zij zijn professionals op het gebied van financiën, webdesign & software, marketing, communicatie & social media. Sinds de lancering van Kapitaal Op Maat zijn er 30 crowdfunding projecten succesvol gefinancierd voor een totaalbedrag van ruim 2 miljoen euro. Een slagingspercentage van ruim 85%. Meer en meer ondernemers ontdekken de mogelijkheden van een financiering via crowdfunding. Terwijl investeerders profiteren van aantrekkelijke rendementen. ^  Inhoud - Sprekers Karel Mercx    14:35 - 15:20 - Colenbergzaal 2 The four most dangerous words in investing are: 'this time it's different' Soms lijken de  gebaande paden niet meer te werken. Beleggers willen van het pad af, omdat zij denken dat het pad doodlopend is. Karel Mercx, beleggingsspecialist bij Lynx Wereldwijd Beleggen, zal in zijn presentatie: The four most dangerous words in investing are: 'this time it's different' laten zien dat op het pad blijven op lange termijn veel meer oplevert, dan het zoeken naar nieuwe wegen. Lynx is dé specialist in online beleggen. Lynx geeft particuliere beleggers via haar gebruikersvriendelijke handelsplatform toegang tot meer dan 100 beurzen in 19 landen. En dit tegen buitengewoon scherpe tarieven. ^  Inhoud - Sprekers HCC Beleggen ALV 10:00 tot 10:45 - StatenKamer De Algemene Ledenvergadering van i.g. HCC Beleggen d.d. 28 maart 2015 Agenda: Opening en vaststellen agenda Mededelingen en ingekomen stukken Notulen Algemene Ledenvergadering  april 2014 Jaarverslag over 2014 Verslag kascommissie over 2014 Plannen voor 2015 Rondvraag Sluiting *Stukken vind u terug in de download sectie van de HCC Beleggen website ^  Inhoud - Sprekers Emiel van Maris 11:05 - 11:50 - StatenKamer Trendfollowing Emiel van Maris vindt dat "Actief beleggen met een strak risicomanagementbeleid het nieuwe sparen" is en het  frustreert hem dat de particuliere belegger te vaak het onderspit delft in het beurswereldje. Dat is in zijn optiek onnodig; met de juiste benaderingswijze en een beetje coaching kan ook de particulier 'de Beurs' verslaan. Niet slechts een beetje meeprofiteren als de beurzen fors omhoog gaan maar een mooi rendement behalen onder alle marktomstandigheden." Trendfollowing is een bekende beleggingsstrategie op basis van de technische analyse van de marktprijzen. Emiel  van Maris  gaat in zijn  presentatie "Trendfollowing" dieper op deze strategie in en behandeld in zijn presentatie de volgende onderwerpen: De mind-set van een trendfollower Bottom line Hoe bepaal je de trend Wanneer verandert de trend De neutrale zone De methodiek Het risicomanagement Toepassing van deze beleggingsmethodiek in samenhang met doordacht risicomanagement leidt tot positieve rendementen in zowel stijgende als in dalende markten. Emiel van Maris heeft zijn jarenlange en brede ervaring in de financiële wereld (bij banken, verzekeraars, handelshuizen en als zelfstandig treasury consultant & interim-manager) omgezet in de analyse modellen die de motor zijn van de unieke signaalservice van het door hem opgerichte bedrijf "TrendCorp" . ^  Inhoud - Sprekers Menno Dreischor 12:10 - 12:55 - StatenKamer Kwantitatief beleggen van de theorie naar de praktijk In 2009 begonnen drie chemici een hedgefonds: het QTR Fund. In de jaren hiervoor hadden zij hun eerste kwantitatieve handelssysteem ontwikkeld. De backtest van de strategie schepte hoge verwachtingen. Het gemiddeld rendement kwam uit op 25% per jaar. Echter, de eerste vier maanden van het fonds resulteerden in een verlies van bijna 10%; een harde les uit de praktijk. In de jaren die volgde zouden meerdere wijzigingen worden doorgevoerd in het handelssysteem. Daarnaast werd een nieuwe strategie geïmplementeerd. In de tussentijd begon de strijd om de gunst van de "high-net-worth individual". Inmiddels bestaat het QTR Fund ruim 5 jaar. In de presentatie zal Menno Dreischor, een van de fondsmanagers, toelichten hoe de beheerders van het QTR Fund de praktijk van het beleggen hebben ervaren. Tien jaar geleden richtten twee wetenschappelijk ingenieurs - Henk-Jan Ramaker, Eric van Sprang - hun bedrijf op, TIPb. Zij richtten zich op het gebruik  van complexe procesdata om chemische- en farmaceutische processen te verbeteren. Later sloot Menno Dreischor zich bij het tweetal aan. Hun expertise in het analyseren van procesdata bleek ook goed toepasbaar in de financiële wereld. Omdat tegelijkertijd de beschikbaarheid van historische koersdata snel toenam, leidde dit negen jaar geleden tot de eerste serieuze stap in de financiële wereld. Een intensief wetenschappelijk onderzoeksprogramma werd opgestart met een helder doel: handelssystemen ontwikkelen met goede risico-rendement statistieken. Natuurlijk is de mathematische kennis van de wetenschappers hierbij een pluspunt, maar belangrijker is misschien nog wel het vermogen om wetenschappelijk te denken over handelssystemen. Dit voorkomt acceptatie van een winnende strategie die slechts het resultaat is van stom geluk. De resultaten van dit onderzoeksprogramma waren zo bemoedigend, dat zij besloten een nieuw bedrijf, QTR Invest, op te richten om zo de ontwikkelde handelssystemen in de vorm van een hedgefonds, het QTR Fund aan beleggers aan te bieden. Menno studeerde technische scheikunde aan de Universiteit van Amsterdam. Hij promoveerde in 2005 binnen de vakgroep Computational Physics aan de Universiteit van Amsterdam op gebied van fundamentele polymeerfysica. Sinds 2006 is Menno werkzaam als consultant in het bedrijf TIPb en sinds 2009 als een van de partners binnen QTR Invest, samen met zijn collega's Eric van Sprang en Henk-Jan Ramake. QTR Invest is de beheerder van het QTR Fund. ^  Inhoud - Sprekers Marco Vocking 13:30 - 14:15 - StatenKamer Vereenvoudig uw trading met de nieuwe "Algo Bands" Marco Vocking zal in zijn presentatie zijn zeer overzichtelijke Amerikaanse trading software tonen. Hij doet dit onder meer aan de hand van de Algobands indicator. De Algobands Indicator herkent het volume van de algoritmes van de institutionele beleggers en verschijnt op het tijdstip en niveau waar deze in de markt komen. Deze indicator werkt op iedere markt en is ook perfect te combineren met onze andere indicatoren. In zijn  presentatie, die alle facetten bevat die u nodig heeft om op de beurs succesvol te zijn, leert Marco U de basis van het traden met Algobands en alle belangrijke punten waar u op moet letten tijdens het traden. Vocking professional trading, opgericht in 1992, is als leverancier van hardware en software gespecialiseerd in trading met alle daaraan gekoppelde diensten. Als officieel Education Partner van NinjaTrader  bieden wij complete cursussen en support volledig gebaseerd op het NinjaTrader platform. ^  Inhoud - Sprekers 64 ste HCC Beleggen Symposium "Weg van de gebaande paden." Standhouders Analist Advance beleggen De ontwaakte trader De optiestrateeg Foxware Indexanalist Lynx Vocking HCC ^  Inhoud Analist.nl   Standhouder    Nieuws & Analyse Analist.nl is een gratis toegangkelijke Nederlandse beleggingswebsite die zich zowel op de professionele als de particuliere beleggers richt. Dagelijks worden op Analist.nl alle aandelenadviezen van  de professionele effectenhuizen verwerkt. Tevens biedt de website praktisch alle fundamentele data van het gros van de Amerikaanse en West-Europese beurzen. Van alle aandelen biedt Analist.nl u ook alle historische jaarverslagen in pdf vorm aan. Via filtermethodieken kunt u eenvoudig de aandelen filteren op variabelen zoals de Shiller PE, het dividendrendement, historische rendementen, de schuldgraad, de kaspositie etc. Tevens komen de zeer succesvolle screeners zoals die Piotroski, Greenblatt en Buffett aan bod.  Ratings · Aandelen Amsterdam       Alle Nederlandse ratings ^  Inhoud - Standhouders Advance  Standhouder AdvanceBeleggen.nl Haal extra rendement uit het beursjaar 2015 en kies voor alternatieve obligatievormen met een aantrekkelijk rendement. Voorts vermogensbeheer op basis van de aanpak van Advance via Onafhankelijk Vermogensbeheer ‘s-Gravenhage BV. OVG Advance is opgericht in 2003 door Gerard Jager, tevens goeroe van De Telegraaf (DFT.nl) en vermogensbeheerder bij OVGBeheer.nl. Geïnteresseerd in een gratis proefabonnement? Meld u aan via www.advancebeleggen.nl  Wist u dat Advance en OVG maandelijks gratis advies verstrekken in uw omgeving in Nederland, België, Zwitserland, Z. Frankrijk en Z. Spanje? Aanmelden via www.gratisadvies.org Voorts biedt OVG “Garantiebeleggen” aan beleggers met een behoedzaam risicoprofiel. Onder garantiebeleggen wordt verstaan het samenstellen van een beleggingsportefeuille, grotendeels bestaande uit beleggingsvormen met 100% hoofdsomgarantie door banken. Voor meer info bel 065 232 6782 ^  Inhoud - Standhouders De Ontwaakte Trader  Standhouder De Ontwaakte Trader richt zich op coaching en educatie van traders en actieve beleggers. Via een ledensite en een 1-jarig cursusprogramma leiden wij onze cursisten op tot succesvolle traders. Via ons blog geven wij onze bezoekers zoveel mogelijk waardevolle informatie in de vorm van artikelen, video's, e-books, cursussen, webinars en seminars. Door je aan te melden op onze nieuwsbrief weet je zeker dat je niks van dit alles zult gaan missen. Wij werken 100% onafhankelijk. We hebben geen enkel belang om onze bezoekers of cursisten bij een bepaalde broker of andere financiële partij onder te brengen. Het verdienmodel van héél veel sites op het internet is erop gericht hun bezoekers onder te brengen bij bepaalde partijen door het aanbieden van bijvoorbeeld (geld) bonussen. Voor ons maakt het niet uit waar je handelt, wat je handelt of hoeveel je handelt, zolang je maar succesvol handelt! Het is ons doel je daarbij te helpen en je alles aan te reiken wat je nodig hebt om een succesvolle trader of belegger te worden. ^  Inhoud - Standhouders De Optiestrateeg  Standhouder Een initiatief van Hans en Erik Bannink, die als particuliere beleggers meer dan 15 jaar actief beleggen op de beurs. Wij handelen hoofdzakelijk in opties op de AEX. Met onze abonneeservice volgt u onze inleg en kunt u zelf ook profiteren van de rendementen die wij behalen. Wat kunt u van onze abonneeservice verwachten: Een gemiddeld jaarrendement van meer dan 20%. Mogelijk vanaf €10.000 Werken met een vast concept: de Vertical limit strategie Track record vanaf 2008 Risico is vooraf bepaald en inzichtelijk Wekelijkse update Gekoppeld account via Lynx Voor meer informatie: kijk op onze website www.deoptiestrateeg.nl ^  Inhoud - Standhouders Foxware Standhouder Foxware Beleggingssoftware is gespecialiseerd in de ontwikkeling van geavanceerde software voor beleggers die handelen in opties en futures. Wij demonstreren ons optieanalyse-programma OPTIEMAAT. Dit pakket ondersteunt al bijna 25 jaar vele (optie)beleggers bij het onderbouwen van hun beleggingsbeslissingen.   Het programma beschikt over een uitgebreide functionaliteit en u kunt elke positie, bestaande uit opties en/of futures en/of onderliggende waarden, moeiteloos opbouwen en beoordelen op rendement, risico en gevoeligheid voor alle (optie)prijsbepalende factoren.   De module “Adviezen” stelt u in staat om, gebaseerd op uw visie op toekomstige onderliggende koersontwikkelingen, de meest winstgevende optiestrategieën te genereren. De module “BackTrack(e-o-d)” beschikt over een database met ruim 7+ jaar end-of-day optiehistorie van alle Euronext optiefondsen. Op basis hiervan kunt u “terug in de tijd” en uw posities uit het verleden naspelen en/of overdoen, maar ook “nieuwe” posities opzetten en de resultaatontwikkeling hiervan door de tijd heen volgen (backtest). Hiermee kunt u lering trekken uit het handelen op basis van “echte” beursgegevens zonder dat daarbij ook “echt” geld op het spel staat. De module “BackTrack(intra-day)” gaat nog een stap verder. Deze biedt u de unieke mogelijkheid de historische optiedatabase uit te breiden met intra-day optienoteringen met een instelbaar interval van (minimaal) 30 minuten! Ook de noteringen op uw handelsmomenten worden hierin vastgelegd.   Het pakket werkt met realtime beurskoersen, maar kan desgewenst ook functioneren met end-of-day noteringen. In elk beursklimaat, óók in het huidige, bieden opties uitstekende mogelijkheden voor het behalen van een positief beleggingsresultaat. OPTIEMAAT, als betrouwbaar en geavanceerd “gereedschap”, vormt hiervoor de basis ^  Inhoud - Standhouders IndexAnalist  Standhouder De IndexAnalist is een onafhankelijk beleggingsadviesbureau die erop gericht is om continue en regelmatig maandelijkse rendementen te genereren o.b.v. technische analyse en de Elliott Wave Theorie.  Het team IndexAnalist bestaat uit Sander Stienstra en Lionell Emanuelson die hun jarenlange ervaring eind 2013 hebben gebundeld. Sander Stienstra heeft in 2004 de AEXAdviseur opgericht welke een aantal jaren daarna werd omgedoopt tot de huidige IndexAnalist. Succesvol zijn in beleggen heeft volgens Stienstra te maken met kennis, ervaring, passie en heel veel discipline. Lionell Emanuelson heeft na zijn studie technische bedrijfswetenschappen en naast diverse managementfuncties in het bedrijfsleven altijd part time belegd. Gedurende deze periode heeft hij zijn Analytica methode ontwikkeld en continue verbeterd. ^  Inhoud - Standhouders Lynx   Standhouder Lynx is dé specialist in online beleggen. Lynx geeft particuliere beleggers via haar gebruikersvriendelijke en professionele handelsplatform toegang tot meer dan 100 beurzen in 19 landen. En dit tegen buitengewoon scherpe tarieven. Lynx is sinds 2007 actief op de Nederlandse markt en vanaf 2008 ook in België en Duitsland. Wie is Lynx? Lynx is in Nederland, België en Duitsland dé specialist in online beleggen Lynx is door de Vereniging van Effectenbezitters (VEB) verkozen tot goedkoopste broker Beleggers Belangen heeft Lynx uitgeroepen tot beste broker van Nederland In 2013 is Lynx uitgeroepen tot beste broker bij de Gouden Stier Via Lynx heeft u direct online toegang tot meer dan 100 beurzen wereldwijd Real-time koersen van Euronext, Amerika, olie en goud! Allemaal op 1 scherm Supersnel orders inleggen met het revolutionaire 1-click trading ^  Inhoud - Standhouders Vocking  Standhouder Ons bedrijf is opgericht in 1992 met de levering van hardware en software. Sinds 1999 zijn we volledig gespecialiseerd in trading software met alle daaraan gekoppelde diensten. Zo leveren wij complete systemen en verzorgen wij volledige cursussen voor daytraders. NinjaTrader Education Partner: Als officieel Education Partner van NinjaTrader hebben wij de exclusiviteit van twee Amerikaanse handelssystemen. Door de intensieve samenwerking met onze partners bieden wij onze klanten een complete oplossing die een grote bijdrage levert aan hun succes. Ter ondersteuning aan onze klanten bieden wij complete cursussen en support volledig gebaseerd op het NinjaTrader platform. www.vocking.nl Op onze stand bent u van harte welkom om kennis te maken met een van onze handelssystemen. Wij staan u graag te woord. ^  Inhoud - Standhouders HCC de vereniging Standhouder Contact! Gezellig communiceren over uw hobby met andere liefhebbers!  HCC brengt u in contact met mensen met dezelfde interesses, via een van onze vele groepen van enthousiaste hobbyisten. Als HCC-lid kunt u gratis bij een van deze groepen aansluiten (een paar groepen vragen een aanvullend bedrag), voor aansluiting bij meerdere groepen wordt een kleine vergoeding gevraagd. Daarnaast is er het HCC-webforum en zijn er vele activiteiten, met uiteenlopende onderwerpen, die door het hele land worden georganiseerd. Hulp! Problemen bij het computergebruik? HCC levert u de oplossing!   Voor ondersteuning bij computerproblemen is er HCC!forums, een groot aantal cursussen op onze website en de telefonische helpdesk van HCC!hulp. Daarnaast zijn er nog tal van leden die andere leden helpen bij vragen over de digitale wereld. Informatie! HCC vertelt u alles over de digitale wereld! Via onze website en digitale nieuwsbrieven blijft u op de hoogte van alle ontwikkelingen in de computerwereld. Het Internetblad blad HCC! Webzine informeert en adviseert over digitale producten en diensten. Via PC-Active PC-Active is het nieuwe HCC verenigingsblad. PC-Active is exclusief voor leden van HCC, er kan geen los abonnement op PC-Active worden afgesloten. Wel is PC-Active verkrijgbaar in de losse verkoop. Snel uw lidmaatschap terugverdiend! HCC, gids in de digitale wereld! Word nu lid en profiteer van veel voordeel! Profiteer van onderstaande voordelen en diensten en actuele aanbiedingen die het HCC-lidmaatschap biedt. De contributie voor het HCC-lidmaatschap heb je snel terugverdiend, het ledenvoordeel kan oplopen tot € 400,-! Vind alle voordelen, diensten en verdere informatie via de Lidmaatschappagina op de HCC site Deze info is van 8 maart 2015 voor meest recente informatie kijk op: http://www.hcc.nl  ^  Inhoud Aanmelden - Routebeschrijving Aanmelden en routebeschrijving HCC Beleggen Symposium op 28 maart 2015 Wat 64 ste HCC Beleggen Symposium "Weg van de gebaande paden." Wanneer 28 maart 2015 aanvang 10.00 uur Waar Cultureel & Vergader Centrum H.F. Witte Henri Dunantplein 4  3731 CL  De Bilt Aktiviteit hele dag diverse lezingen in twee zalen door boeiende sprekers, kennismaken met en hernieuwen van kontakt met medebeleggers,  kennismaken met regiogroepen, nieuwe ontwikkelingen, boeken en programmatuur en kennis maken met financiele diensten, producten en  innovaties bij flink een aantal leveranciers Locatie-info: Gezellig lunch-restaurant aanwezig. Parkeren gratis. In midden van Nederland met goede aansluiting op snelwegen. Goed bereikbaar per openbaar vervoer Programma: Programma en andere informatie op de HCC Beleggen website:  Klik Hier Kosten: Toegang gratis voor HCC Beleggen Leden Voor leden van onze vereniging HCC (HCC lid worden kan ter plaatse tegen een gereduceerd tarief ) is de toegang vanzelfsprekend ook gratis. Van niet leden vragen wij van u een kleine bijdrage in de kosten van €15,= Een entreebewijs voor het 64-ste HCC Beleggen Symposium kunt u bestellen door u aan te melden via onze website: Klik hier om u aan te melden   Het HCC Beleggen Symposium wordt gehouden in: Cultureel & Vergader Centrum H.F. Witte Henri Dunantplein 4 3731 CL  De Bilt Bekijk ligging >> Laat de route zien in een nieuw venster Voer je postcode in: Voor een uitgebreide routebeschrijving ga naar onze website of Klik hier ^  Inhoud 64 ste HCC Beleggen Symposium "Weg van de gebaande paden." Webinars De acht lezingen van het 64e HCC!beleggen symposium in De Bilt of thuis zeven lezingen als webinar volgen? Eén ding staat vast: allemaal ‘live’ volgen krijg je niet voor elkaar. Niet op 28 maart in De Bilt en evenmin thuis als webinar. Want de lezingen worden in twee zalen parallel gegeven. Je zult dus een keuze moeten maken, de krenten uit de pap prikken. Alhoewel, met wat geduld kun je ze toch allemaal volgen. Er worden namelijk ook video-opnames gemaakt, die binnen een week op de website van HCC!beleggen worden gepubliceerd. HCC!beleggen biedt onder het motto ‘Weg van de gebaande paden’ een unieke gelegenheid om meer van het ‘vak’ of liever de ‘uitdaging’ genoemd ‘beleggen’ te leren. Want laten we wel zijn: iemand die echt weet hoe je snel hiermee rijk kunt worden, bestaat niet. En zou het ook zeker niet aan iedereen gaan vertellen. Maar toch, met extra kennis gewapend kun je vast betere resultaten bereiken. En onthoud: resultaten uit het verleden geven geen garanties voor de toekomst. Lezingen   Collenbergh zaal StatenKamer 10:00 - 10:45 Aat Schornagel Handelsalgoritmen voor (dag)opties: ontwikkeling, backtesten en de keuze tussen future, turbo en optie PAUZE 10:45 - 11:05 11:05 - 11:50 Chris Boon en Jaap Groeneveld Hoog rendement op basis van Relatieve Sterkte Emiel van Maris  Trendfollowing PAUZE 11:50 - 12:10 12:10 - 12:55 Bob Hendriks Systematische vermogensopbouw door een combinatie van sparen en beleggen Menno Dreischor Kwantitatief beleggen van de theorie naar de praktijk PAUZE 12:55 - 13:30 13:30 - 14:15 Pim van de Velde  "Waarom we niet meer om crowdfunding heen kunnen" PAUZE 14:15 - 14:35 14:35 - 15:20 Karel Mercx    The four most dangerous words in investing are:   'this time it's different' Via een webinar kun je een lezing als het ware ‘live’ bijwonen. Je ziet en hoort de spreker, maar ook wat er in de zaal op het scherm verschijnt. Vragen stellen kan alleen in de zaal. HCC-leden kunnen de webinars gratis volgen.   Wil je meer weten? Klik dan op de titels van bovenstaande lezingen. Van de lezingen worden ook video’s gemaakt, die (meestal) binnen een week op de websites van de betreffende groepering staan. Voor meer algemene informatie over aanmelden voor HCC Webinars Klik Hier Tot Zaterdag 28 maart 2015. ^  Inhoud

16 maart 2015

Nieuwsbrief20150301

.. Maart 2015 64ste HCC Beleggen Symposium overzicht CFD's :  89%  van de beleggers verliest ! Betere bescherming voor belegger in beleggingsobligaties nodig Kosten van cybercriminaliteit.. Algobands indicator Delta Lloyd Deelnemingen Fonds fors afgewaardeerd Meedoen kan Aanmelden en routebeschrijving HCC Beleggen Symposium op 28 maart 2015 64 ste HCC Beleggen Symposium "Weg van de gebaande paden." Waarom altijd alleen maar alleen beleggen in aandelen? Er is nog zoveel meer mogelijk. David Swensen - bekend van het Yale beleggingsfonds -  die jaren gemiddeld een rendement van ruim 10% per jaar maakte, heeft dit bijvoorbeeld laten zien. In plaats van de traditionele 60-40 verdeling is hij in de 70-er jaren een weg ingeslagen waarbij hij ook is gaan beleggen in allerlei andere zaken.  Naast aandelen en obligaties is hij gaan beleggen in o.a. private equity, hedge funds, e.d.  In 2008 werd duidelijk dat ook aan zo'n aanpak uiteraard de nodige risico's kunnen zitten. Tijdens dit 64-ste HCC beleggen Symposium zullen naast de traditionele beleggingsmethode u een aantal alternatieve worden aangereikt . Zo zal bijvoorbeeld crowdfunding en een hedge fund worden besproken. Ook het handelen en het bouwen van een tradingsysteem zal aan de orde komen.  Kortom er staan weer een groot aantal interessante onderwerpen op het programma. Daarnaast zijn er ook weer een groot aantal leveranciers aanwezig die u graag wegwijs maken in de door hun geboden diensten. Rooster     "Weg van de gebaande paden"      Collenbergh zaal StatenKamer 10:00 - 10:45 Aat Schornagel Handelsalgoritmen voor (dag)opties: ontwikkeling, backtesten en de keuze tussen future, turbo en optie ALV Algemene ledenvergadering HCC Beleggen PAUZE 10:45 - 11:05 11:05 - 11:50 Chris Boon en Jaap Groeneveld Hoog rendement op basis van Relatieve Sterkte Emiel van Maris  Trendfollowing PAUZE 11:50 - 12:10 12:10 - 12:55 Bob Hendriks Systematische vermogensopbouw door een combinatie van sparen en beleggen Menno Dreischor Kwantitatief beleggen van de theorie naar de praktijk PAUZE 12:55 - 13:30 13:30 - 14:15 Pim van de Velde   "Waarom we niet meer om crowdfunding heen kunnen" Marco Vocking Vereenvoudig uw trading met de nieuwe Algo Bands PAUZE 14:15 - 14:35 14:35 - 15:20 Karel Mercx    The four most dangerous words in investing are: 'this time it's different' *Onder de naam van de spreker staat de titel van zijn presentatie. Het 64ste HCC Beleggen symposium op 28 maart 2015 in: Inschrijven  (verplicht )   Klik Hier   Cultureel & Vergader Centrum H.F. Witte, Henri Dunantplein 4, 3731 CL  De Bilt Routebeschrijving Toegang gratis voor HCC Beleggen Leden Indien u lid bent van onze vereniging HCC (HCC Beleggen lid worden kan ter plaatse tegen een gereduceerd tarief ) is voor u de toegang vanzelfsprekend ook gratis anders vragen wij van u een kleine bijdrage in de kosten van €15,= ^  Inhoud CFD's:  89%  van de beleggers verliest ! Bron: AFM AFM: 'Aanbieders van Contracts for Difference stellen beleggers onnodig bloot aan risico’s'. De AFM (Autoriteit Financiële Markten) heeft vanaf het najaar 2013 gefaseerd onderzoek gedaan naar Contracts for Difference (CfD’s). Uit het onderzoek (1) blijkt dat aanbieders klanten te gemakkelijk in de gelegenheid stellen om in deze zeer risicovolle producten te beleggen. De marketing van aanbieders van CfD’s richt zich op een te brede groep beleggers en de informatieverstrekking over de werking en risico’s van het product is in vaak onvoldoende. CfD's Een CfD is een financieel instrument waarbij twee partijen met elkaar afspreken om de waarde van een onderliggende belegging op twee verschillende momenten met elkaar te verrekenen. Hierbij wordt ingespeeld op een koersverandering. Die onderliggende belegging kan van alles zijn zoals een vreemde valuta, beursindex of een aandeel. Een beperkte koersschommeling kan door de hefboomwerking bij CfD’s leiden tot grote verliezen. In december 2011 heeft de AFM al een waarschuwing over de risico’s van CfD’s overgenomen van de Europese toezichthouders European Banking Authority (EBA) en European Securities and Markets Authority (ESMA). Naar aanleiding van aanhoudende signalen over de risico’s van deze producten is de AFM in het najaar van 2013 een onderzoek gestart onder 20 aanbieders van CfD’s in Nederland. De Franse toezichthouder, de Autorité des Marchés Financiers (AMF) heeft recent nog gewaarschuwd (artikel engelstalig) dat meer dan 89% van de beleggers in CfD’s aanzienlijke geldbedragen verliest. Omdat de producten in Frankrijk niet verschillen van de producten die in Nederland worden aangeboden, is er geen reden om aan te nemen dat in Nederland de situatie anders is. Acceptatieprocedure, informatieverstrekking en marketing Uit het onderzoek(1) van de AFM blijkt dat aanbieders van CfD’s wel een acceptatieprocedure hebben. Hierbij wordt geïnventariseerd welke kennis en ervaring klanten hebben en of ze voldoen aan een minimale vermogenseis. Aan deze inventarisatie worden door veel aanbieders vervolgens onvoldoende consequenties verbonden. Klanten met weinig ervaring, risicobereidheid en vermogen kunnen zo alsnog te gemakkelijk beleggen in CfD’s. Hoewel het acceptatiebeleid in lijn is met de wettelijke vereisten, dringt de AFM er bij aanbieders nadrukkelijk op aan dat zij meer doen om dit te voorkomen. De informatieverstrekking over CfD’s door aanbieders vindt de AFM over het algemeen onder de maat. In veel van de onderzochte gevallen is geconstateerd dat er onvoldoende uitleg wordt gegeven over de werking en risico’s van CfD’s. De AFM heeft haar bevindingen met de aanbieders gedeeld waarna deze hebben aangegeven verbeteringen te zullen doorvoeren. Veel van de aanbieders hebben dit inmiddels ook gedaan. De marketinguitingen over CfD’s voldoen in de meeste gevallen aan de geldende wettelijk normen, maar richten zich op een te brede groep van beleggers. Enkele aanbieders bieden daarbij vergoedingen aan voor het aanbrengen van nieuwe klanten. Deze vorm van werving bij CfD’s vindt de AFM niet acceptabel. De AFM heeft de aanbieders hierop gewezen. Aangezien de kans op verlies voor beleggers groot is, heeft de AFM er verder op aangedrongen klanten meer mogelijkheden te geven om verliezen bij CfD’s te beperken. Dit kan bijvoorbeeld doordat aanbieders bepaalde ordertypes, zoals een gegarandeerde stop-loss order, aanbieden of contractueel een restschuld uitsluiten. Buitenlandse aanbieders leven Europese regels onvoldoende na Een aspect dat het toezicht op CfD’s door de AFM compliceert is dat veel aanbieders niet onder toezicht staan van de AFM. Deze aanbieders zijn vanuit Europa actief in Nederland op basis van een Europees paspoort en vallen onder het toezicht van de Europese toezichthouder die de vergunning heeft verstrekt. De AFM constateert dat een aantal van deze aanbieders de geldende Europese regels onvoldoende naleeft. De AFM vindt deze situatie zorgwekkend en is voornemens dit in de daartoe bestemde (internationale) gremia te adresseren. (1) Download Rapport (pdf): Productonderzoek Contracs for Difference ^  Inhoud Doe het zelf beleggers in de regio Helmond Wij zijn een klein studie-beleggerclubje dat zich richt op het uitwisselen van kennis en ervaringen om zelf actief en succesvoller te kunnen beleggen. We bespreken elkaars aanpak en strategieën, wisselen criteria uit die iedereen maakt bij de keuzes van aandelen, opties en andere derivaten. Ook gaan we dieper in op specifieke (optie-) constructies die succesvol kunnen zijn. We nemen deel aan seminars of andere studiebijeenkomsten en wisselen alle relevante informatie over zelf beleggen uit. We komen elke 3e maandag van de maand bij elkaar en tussentijds wisselen we zaken uit via de mail. We zoeken uitbreiding van ons groepje met enkele actieve beleggers die kennis en ervaringen willen delen om beter voorbereid te kunnen beleggen. Mail bij interesse het bestuur van de HCC Beleggen. Vermeld in de mail dat het om de groep Helmond gaat. ^  Inhoud Betere bescherming voor belegger in beleggingsobligaties nodig Bron: redactie, afm, wikipedia De Autoriteit Financiële Markten (AFM) pleit voor extra bescherming voor beleggers in zogenoemde beleggingsobligaties. Uit eerder onderzoek  blijkt dat deze producten veel tekortkomingen kennen, erg risicovol zijn en de opbrengst vaak tegen valt. Nu heeft de AFM, naar eigen zeggen, te weinig grip op aanbieders van beleggingsobligaties, omdat veel aanbieders gebruikmaken van vrijstellingen en uitzonderingen op de prospectusplicht en niet onder  doorlopend toezicht staan. Obligaties Een obligatielening is een geldlening op lange termijn, afgesloten met een meestal groot aantal vermogensverschaffers. Deze krijgen, als bewijs voor de door hen verstrekte geldbedragen, schuldbekentenissen (obligaties). De geldnemer, een onderneming of andere instelling bijvoorbeeld de overheid, is verplicht om een vaste interestbedrag (meestal jaarlijks) te betalen. Beleggingsobligaties Obligatielening waarvan de opbrengst wordt gebruikt om te beleggen in bijvoorbeeld landbouwgrond, zonnepanelen, wijn of mkb-ondernemingen. Rente en aflossing worden betaald uit de opbrengst van de beleggingen. Een beleggingsobligatie is een risicovolle investering. Daarom pleit de AFM voor aanpassing van de wet om aanbieders van beleggingsobligaties onder doorlopend toezicht te brengen. Het ministerie van Financiën bereidt inmiddels een wijziging van de wet voor. De AFM heeft in 2014 extra aandacht besteed aan vrijgestelde aanbieders van beleggingsobligaties. Uit onderzoeken bij zeven partijen kwamen ernstige tekortkomingen in de informatieverstrekking naar voren. Het merendeel van de onderzochte partijen verstrekte niet alle essentiële informatie en in sommige gevallen werd zelfs onjuiste informatie aan beleggers verstrekt. De AFM heeft diverse handhavingsmaatregelen opgelegd. De AFM heeft zich in de zeven onderzoeken uitsluitend kunnen richten op de informatieverstrekking aan beleggers, omdat deze aanbieders niet onder haar doorlopend toezicht staan. Extra bescherming van consumenten is nodig, onder meer op het gebied van de informatieverstrekking. Uit de Consumentenmonitor van de AFM van najaar 2014 blijkt dat beleggers de hoogte van de rente de belangrijkste reden vinden om in een beleggingsobligatie te investeren. Ze kijken daarbij onvoldoende naar de risico’s van beleggingsobligaties, of begrijpen deze risico’s verkeerd. Veelbelovende advertenties spiegelen hoge rendementen voor zonder aandacht voor alle risico’s. Appelleren aan duurzaamheid en groene beleggingen verhoogt de kans dat beleggers overwegen te investeren, zonder dat zij daar de risico’s volledig bij in beeld hebben. Risicoverhogende factoren, zoals het (ontbreken van) eigen vermogen van de aanbieder van de obligatie of het feit de aanbieder de obligatiegelden doorleent, zijn slechts voor een kleine meerderheid reden om terughoudender te zijn met hun investering. Hoe herken je een risicovolle belegging in obligaties? -      Een complexe (juridische) structuur: hierdoor is het voor beleggers vaak onduidelijk welke zekerheden en rechten zij nu eigenlijk hebben. -      Hoge kosten en fees: Veel risicovolle obligaties kenmerken zich door hoge initiële kosten die in veel gevallen ten gunste van de initiatiefnemer komen. Daarnaast ontvangt de initiatiefnemer een doorlopende vergoeding die veelal vast is en die niet in relatie staat tot de beleggingsresultaten. In een aantal gevallen zijn deze doorlopende kosten relatief hoog. Door de kosten op deze wijze te structureren is het risico van de initiatiefnemer zelf beperkt. -       Risicoprofiel: uitgevende ondernemingen van risicovolle obligaties hebben vaak weinig tot geen eigen vermogen. Dit verhoogt de risico’s voor beleggers bij een faillissement. -       Schijnzekerheden: vaak bieden aanbieders van obligaties hoge gegarandeerde rendementen. Het is echter onzeker of ze de garanties die ze verstrekken ook kunnen blijven betalen. Ook wordt de onderliggende waarde zoals vastgoed, het MKB of zonne-energie, vaak ten onrechte gepresenteerd als zekerheid. Uit een eerder een verkennend onderzoek gedaan, door de AFM, naar de veiligheid van deze producten, de transparantie over risico’s en het gebruik van uitzonderingen en vrijstellingen werd duidelijk dat het grootste deel van de onderzochte beleggingsobligaties ‘onwenselijk’ is wegens het hoge risico en de vaak tegenvallende opbrengst. Uit het verkennend onderzoek kwamen duidelijke tekortkomingen naar voren: Een ondoorzichtige en ingewikkelde juridische en economische structuur, met intransparante intragroepsrelaties en onduidelijke zeggenschapsverhoudingen. Hierdoor is niet duidelijk welke zekerheden en verhaalsmogelijkheden beleggers hebben. Een ‘scheef’ risicoprofiel. Uitgevende ondernemingen van beleggingsobligaties hebben vaak weinig tot geen eigen vermogen. Hierdoor ondervindt de uitgevende instelling geen nadeel wanneer de belegging niet slaagt. De risico’s van faillissement liggen volledig bij de belegger. Schijnzekerheden. Vaak bieden aanbieders van beleggingsobligaties hoge gegarandeerde rendementen, waarbij de onderliggende waarde zoals vastgoed of zonne-energie onterecht wordt gepresenteerd als zekerheid. In de praktijk blijken deze zekerheden in veel gevallen inhoudsloos en zijn beleggingsobligaties achtergesteld aan andere schulden. Een goedgekeurd prospectus is geen keurmerk Voor sommige van deze obligaties is een prospectus opgesteld dat is goedgekeurd door de AFM. Als je dit ziet staan in advertenties kan de indruk bestaan dat een goedgekeurd prospectus volledige zekerheid biedt. Een goedgekeurd prospectus zegt echter niets over de betrouwbaarheid van een aanbieder. Ook is het geen garantie dat de beloofde rendementen daadwerkelijk worden behaald. Ten slotte over een hoog (gegarandeerd) rendement: Een hoog rendement betekent over het algemeen ook een hoog risico. Zo kunnen rentebetalingen stoppen als het slecht gaat met de onderneming die obligaties uitgeeft. Ook kan de rente afhankelijk zijn van de opbrengst van de belegging. Dit soort risico’s staan vaak alleen in de voorwaarden beschreven. Lees de voorwaarden daarom altijd goed door is het advies van de AFM. ^  Inhoud Kosten van cybercriminaliteit: een introductie Bron: Ad van de Gevel en Charles Noussair - Me Judice, 24 februari 2015 De sterk toenemende kosten van cybercriminaliteit vereisen een verschuiving van detectie naar preventie. Om de gelegenheid te beperken is vooral risicovol gedrag van de eigen medewerkers van groot belang. Dit stellen Ad van de Gevel en Charles Noussair in een overzicht van de verschijningsvormen en de kosten van cybercriminaliteit. Groeiende industrie Een brede definitie van internetcriminaliteit geeft vormen van criminaliteit die betrekking hebben op, of gepleegd zijn met, computersystemen, inclusief telecommunicatienetwerken. Internet criminaliteit omvat het stelen van intellectuele eigendom, het online plunderen van bank rekeningen, het creëren en verspreiden van virussen op andere computers, het plaatsen van vertrouwelijke zakelijke informatie op het Internet en het verstoren van kritieke nationale infrastructuur van een land. Zakelijke verstoringen en verlies van informatie of diefstal ervan behoren tot de meest significante consequenties van een cyber aanval. Cybercrime is een groeiende industrie en criminele organisaties worden steeds professioneler, zij ontwikkelen hun eigen technieken en hulpmiddelen of breiden die van anderen uit. Er bestaat een markt voor criminele cyberdienstverlening met een ruime beschikbaarheid van kennis en tools voor cybervandalen. De fundamentele bouwstenen van het internet zijn protocollen die ruim 30 jaar geleden zijn ontwikkeld, zonder enige notie van hoe groot het Internet in de daaropvolgende decennia zou worden. Protocollen als het Border Gateway Protocol (BGP), het Domain Name System (DNS) en het Simple Mail Transfer Protocol (SMTP) gebruiken nauwelijks enige vorm van verificatie, authenticatie of encryptie en werken op basis van vertrouwen in de integriteit van hun communicatiepartners. Verouderde software bevat vaak al langer bekende kwetsbaarheden en daar die niet meer worden opgelost, kunnen cybercriminelen deze blijvend misbruiken. Hierdoor ontstaat een ICT-duurzaamheidsprobleem. Kwaadwilligen proberen de gebreken in deze protocollen te misbruiken. DNS en BGP, beide noodzakelijk voor het dirigeren van internetverkeer, zijn een gewild doelwit om internetverkeer naar ongewenste bestemmingen om te leiden en zo slachtoffers bijv. massaal met malware te besmetten of vervalste webpagina’s te tonen waarmee wachtwoorden kunnen worden gestolen. Criminelen nemen hun beslissingen op basis van een evaluatie van de waarde van de gestelde doelen, het risico van ontdekking en het gemak van toegang om in te breken in een netwerk. Ad van de Gevel universitair docent verbonden aan de Universiteit van Tilburg.. Recente publicaties: Gevel, A.J.W. van de, & Noussair, C.N. (2014). De biologie van financiele markten. Het Beste Idee van 2014 (pp. 218-222).: Uitgeverij De Wereld. Gevel, A.J.W. van de, & Noussair, C.N. (2013). The Nexus Between Artificial Intellgence and Economics. Heidelberg Berlin: Springer Verlag. (SpringerBriefs in Economics). Gevel, A.J.W. van de, & Noussair, C.N. (2012). The Nexus between Artificial Intelligence and Economics. (CentER Discussion Paper, 2012-087). Tilburg: Economics. De intentie van Internetberoepscriminelen is vaak het verdienen van geld, ofwel door het zelf uitvoeren van aanvallen op informatie of op ICT netwerken of door afpersing door te dreigen met cyberaanvallen, ofwel door het aanbieden van diensten waarmee anderen aanvallen kunnen uitvoeren, ofwel door de handel in of dienstverlening voor gestolen informatie. Cybervandalen (hacktivisten, hackers) willen met hun aanvallen ook ideologische doelen realiseren of dichterbij brengen. Terroristen hebben de intentie maatschappelijke veranderingen te bewerkstelligen, de bevolking ernstige vrees aan te jagen of politieke besluitvorming te beïnvloeden. Cybercriminelen zijn zich in de afgelopen periode meer gaan richten op de infrastructuur van het Internet in plaats van op individuele computers of sites. De schaalvoordelen van het misbruiken van een dienstverlener zoals een hostingpartij, een domeinnaamserver of een populaire website, bieden bijvoorbeeld veel meer mogelijkheden dan het compromitteren van een individuele website. Verschijningsvormen Cybercriminaliteit komt in veel vormen voor. Hieronder bespreken we de belangrijkste. Malware is een verzamelnaam voor vormen van software met kwaadaardige bedoeling zoals phishing, computer virussen, wormen, Trojaanse paarden, spyware of keyloggers. De eerste sporen van malware dateren al van 2003. Regin is gekarakteriseerd als de meest geavanceerde malware waarvan het Belgische telecom bedrijf Belgacom in 2013 het slachtoffer is geworden bij een grootschalige aanval die waarschijnlijk is uitgevoerd door de Britse inlichtingendienst Government Communications Head Quarters (GCHQ) en de Amerikaanse inlichtingendienst National Security Agency (NSA). De hacking operaties tegen Belgacom en ook tegen de Europese Unie zijn wereldkundig gemaakt via de uitgelekte documenten over de spionageactiviteiten van de NSA door de onthullingen van klokkenluider Edward Snowden in juni 2013 (voetnoot 1). Regin is vergeleken met Stuxnet dat werd ingezet om de uraniumverrijkingscentrale in het Iraanse Natanz te saboteren. De worm die ontwikkeld is door de Verenigde Staten en Israël legde een vijfde van de Iraanse computers, die gebruikt worden voor het kernprogramma plat. Hierdoor zou het Iraanse atoomprogramma voor meerdere jaren vertraagd zijn. Phishing is een vorm van internetfraude, waarmee fraudeurs proberen om via e-mail achter bankgegevens te komen. Potentiële slachtoffers worden naar een valse (bank)website gelokt. Die is echter een kopie van de echte website van de bank. Na verzochte invoering van inlognaam en wachtwoord krijgt de fraudeur de beschikking over bankgegevens waarna plundering van de rekening volgt. Symantec, een onderneming gespecialiseerd in computer beveiliging, schat dat per dag wereldwijd 8 miljoen phishing pogingen worden ondernomen. Met de term Trojaans paard wordt een kwaadaardig programma bedoeld dat ongemerkt met een ander programma meekomt en die, van binnenuit, onopgemerkt op een computer actief zijn en die een kwaadwillende ongemerkt toegang geeft of (ongewenste) acties uitvoert. Een Trojaans paard kan worden gebruikt om virussen en wormen te verspreiden. Het belangrijkste verschil is, dat virussen en wormen zichzelf verspreiden naar slachtoffers (push) en Trojaanse paarden meestal door het slachtoffer worden binnengehaald (pull). Een computerworm (of kortweg worm) is een zichzelf vermenigvuldigend computerprogramma dat zichzelf verspreidt over het Internet en dat via het netwerk kopieën van zichzelf doorstuurt zonder tussenkomst van een tussengebruiker. Een worm is geen computervirus want het heeft geen computerprogramma nodig om zich aan vast te hechten. Een worm brengt schade toe aan een netwerk, en een virus doet een gerichte aanval op een computer. Een computervirus heeft een gastheer nodig zoals een bestand of e-mail. Charles Noussair  Hoogleraar economie aan Tilburg University. Hij is sinds 2006 hoogleraar aan de universiteit van Tilburg. Daarvoor beklede hij diverse functies w.o.: Hoogleraar Economie, Emory University, Atlanta, GA, Verenigde Staten, 2004-2006, Associate Professor 2002-2004. Associate Professor of Economics, Krannert School of Management, Purdue University, West Lafayette, IN, USA, 1998 - 2002, Universitair docent, 1994-1998.Universitair docent Wiskundige Economie, Econometrisch Instituut, Erasmus Universiteit Rotterdam, Nederland, 1992-1994. Zijn opleiding: Ph.D. Sociale wetenschappen, California Institute of Technology, juni 1993. MS Sociale Wetenschappen, California Institute of Technology, juni 1990.  BA Economie en Psychologie, Universiteit van Pennsylvania, mei 1987. Veel Trojaanse malware paarden bevatten tegenwoordig een backdoor component, die een kwaadwillende op een later tijdstip toegang kan verschaffen tot de geïnfecteerde computer. Een rootkit is een stukje gereedschap dat een hacker volledige controle geeft over een computer die de standaard Windows autorisatie en authenticatie mechanismen omzeilt en daardoor praktisch onzichtbaar wordt. Een keylogger is een specifiek soort software die maar één ding doet: het vastleggen (loggen) van toetsaanslagen, muisklikken en wachtwoorden,. De gelogde gegevens worden vaak automatisch verstuurd naar een derde partij. Een keylogger kan op zichzelf staan maar komt ook voor als onderdeel van een backdoor of een rootkit. Spyware is software die specifieke gegevens van een computer verzamelt, zoals bijv. surfgedrag. Spyware wordt soms door de softwarefabrikant en soms door anderen aan bestaande software toegevoegd. Spyware ‘verstopt’ zich vaak niet echt en is redelijk gemakkelijk op te sporen. Zakenlieden zijn in luxe Aziatische hotels al minsten vier jaar lang ongemerkt doelwit van hackers. Het gaat hier om de zogenoemde Darkhotel spionage campagnes waarbij hackers al eerder gegevens hebben buitgemaakt van topbestuurders uit Azië en de Verenigde Staten. De hackers wachten tot de slachtoffers verbinding maken met het draadloze WiFi-netwerk van het hotel en krijgen dan inzage in het kamernummer en de achternaam van het slachtoffer. De hotelgast wordt verleid tot het downloaden en installeren van een backdoor, die oogt als legitieme software van Adobe of Google. Als het pakket is gedownload hebben de hackers toegang tot de systeem van de hotelgast. Het overgrote deel van de computer-vredebreuken vindt plaats in Japan, Taiwan, China en Rusland. Ransomware, ‘gijzelingssoftware’, is een hardnekkige vorm van malware, die toegang tot de computer blokkeert. Het slachtoffer is niet meer in staat om gebruik te maken van het systeem: er is alleen maar een dreigende boodschap te zien. Hierin wordt het slachtoffer aangezet om een betaling te doen. Vaak doen de digitale afpersers zich voor als de politie, maar ook de namen van andere autoriteiten worden misbruikt. Ransomware is een vorm van afpersing en is strafbaar in Nederland. De nieuwste en meest opvallende ontwikkeling in ransomware is de opkomst van cryptoware dat sterk gericht is op bedrijven. Medio 2013 werd de eerste variant gesignaleerd in Amerika, genaamd CryptoLocker. Eind 2013 werd cryptoware voor het eerst in Nederland waargenomen. CryptoLocker werd onder andere verspreid via de GameOver Zeus Trojan, dat in eerste instantie voor fraude met internetbankieren werd gebruikt. In totaal zouden 545.000 computers met GameOver Zeus ook met CryptoLocker besmet zijn geraakt. Dit was slechts een klein deel van het GameOver Zeus trojaans paard, aangezien bankfraude het hoofddoel was. CryptoLocker is ransomware die bestanden op besmette computers versleutelt en vervolgens een bedrag eist dat slachtoffers moeten betalen om weer toegang te krijgen. De gebruikte encryptie is zo sterk dat het terugkrijgen van versleutelde bestanden, tenzij er betaald werd of slachtoffers over een back-up beschikten, zo goed als onmogelijk was. In het geval van CryptoLocker vervijfvoudigde de vraagprijs na 72 uur. Betaling leidde echter niet zonder meer tot het vrijgeven van de bestanden. Voor het versleutelen werd voor elke besmette computer een aparte privésleutel gebruikt, die zich op de goed verborgen servers van CryptoLocker bevond. Alleen met deze privésleutel konden de bestanden worden ontsleuteld. Onderzoekers van het Nederlandse beveiligingsbedrijf Fox-IT en het Amerikaanse FireEye zijn erin geslaagd om de privésleutels van de CryptoLocker-ransomware te achterhalen, waardoor alle slachtoffers van deze ransomware sinds augustus 2014 hun versleutelde bestanden kosteloos konden terugkrijgen. Op het moment dat de FBI GameOver Zeus uit de lucht haalde waren nog steeds 155.000 computers met CryptoLocker besmet. Geschat is dat CryptoLocker de criminelen zo'n 2,2 miljoen euro opleverde, wat veel minder is dan de 24 miljoen dollar die door de FBI werden genoemd. Gebleken is dat uiteindelijk 1,3% van de besmette internetgebruikers het gevraagde losgeld ook betaalde. Een opvallende trend in 2014 is de voortdurende groei van ransomware vooral op mobiele platvormen, zoals de Koler dreiging die sinds mei 2014 via pornowebsites vaste voet tracht te krijgen op het Android besturingssysteem voor mobiele telefoons. Het vertoont een vals bericht van lokale autoriteiten voor wetshandhaving en beschuldigt de gebruikers van het kijken en opslaan van pornografie met kinderen op straffe van het betalen van een boete via MoneyPak vooruitbetaal kaarten. Hoewel geen bestanden worden versleuteld doet de Slocker ransomware dat wel. Een bot is een geïnfecteerde computer die op afstand met kwade bedoelingen bestuurd kan worden. Een botnet is een verzameling van dergelijke geïnfecteerde computers. Botnets of softwarerobots opereren automatisch en zelfstandig op ongewenste wijze bij aan elkaar gekoppelde computers via een worm, Trojaans paard of een achterdeur. Op de achtergrond staat altijd een beheerder (bot herder) die op afstand bestuurt vaak met behulp van het open groepscommunicatie (multicasting) Internet Relay Chat (IRC) protocol voor groepsgewijze Internet communicatie dat zich toelegt op een soort kamers (channels of kanalen) voor specifieke onderwerpen. Een botnet kan gebruikt worden voor het maken en sturen van spam, waarbij een spammer toegang tot het botnet koopt van de beheerder. (Distributed) Denial of service, (D)DoS, is de situatie waarin een computersysteem niet in staat is te functioneren, waarbij bijv. een website onbereikbaar wordt voor de gebruikelijke afnemers van de dienst door de website te bestoken en te overbelasten met veel netwerkverkeer of te overspoelen met netwerkaanvragen. Het verschil tussen een 'gewone' DoS-aanval en een DDoS aanval is dat in het laatste geval meerdere computers tegelijk de aanval uitvoeren. Deze situatie kan veroorzaakt worden door een computerkraker, maar ook door een onbedoelde fout (bijv. een bug in een programma). Bij DDoS-aanvallen maakt men vaak gebruik van botnetwerken die allemaal extern aangestuurd kunnen worden. De externe bestuurder kan de computer van zijn slachtoffer laten crashen door alle computers in zijn botnetwerk tegelijkertijd bestanden te laten verzenden naar het slachtoffer. In april en mei 2013 lagen zowel de grootste Nederlandse banken als de overheid langere tijd onder vuur van deze aanvallen. Volgens de Cyberedge Group behoren malware en phishing tot de belangrijkste categoriën van cybercriminaliteit. Op een schaal van 1 tot 5 scoren beide 3.26. Kwaadwillende insiders scoren 3.06. Minder verontrustend is (D)DoS met een score van 2.91. Opvallend is dat organisaties over het algemeen minder bezorgd zijn omtrent de oorsprong van een dreiging dan omtrent het type dreiging dat teweeggebracht wordt. Kwaadwillende insiders scoren hoog op een tabel van 1 tot 5 met 2.96 en cybercriminelen hebben een score van 2.94. Hackers die politiek gemotiveerd zijn scoren 2.75 en hackers die door een staat gesponsord zijn realiseren een score van 2.74. Een en ander impliceert dat de bezorgdheid voor externe bedreigingen groter is dan die van interne aard in een verhouding van 2.5 ten opzichte van 1. Kosten van cybercriminaliteit De kosten van cybercriminaliteit worden in sterke mate bepaald door de wijze waarop cybercriminaliteit wordt gedefinieerd. Een enge definitie laat belangrijke niet-monetaire effecten op innovatie, nationale defensie en lange termijn concurrentievermogen buiten beschouwing. Tot de kosten behoren ook de kosten van het detecteren, herstellen, onderzoeken en beheren van de reacties op de incidenten. Cybercriminaliteit treft honderden miljoenen mensen wier persoonlijke informatie is gestolen. In de VS gaat het om 40 miljoen mensen, in Turkije 54 miljoen, in Korea 20 miljoen, in Duitsland 16 miljoen en meer dan 20 miljoen in China. Voor 2013 wordt het totaal aantal getroffenen geschat op 800 miljoen. Er zijn duizenden rapporten van bedrijven die gehackt zijn. Bijv. in de VS waren er in 2013 3.000 bedrijven die gehackt zijn. In India zijn tussen 2011 en juni 2013 308.371 websites gekraakt. Twee banken in de Perzische Golf verloren $45 miljoen in een paar uur. Een Britse onderneming rapporteerde een verlies van $1,3 miljard in een enkele aanval. Braziliaanse banken zeggen dat hun klanten jaarlijks miljoenen verliezen ten gevolge van cyber fraude. Een punt is dat banken die zware verliezen lijden ten gevolge van cyberincidenten dit vaak publiekelijk ontkennen. In Australië rapporteerden slechts 44% van de slachtoffers de internet aanvallen. Wanneer ondernemingen getroffen worden door cyberaanvallen ervaren zij vaak een geringere waardering van hun aandelen tussen 1% en 5%, maar de daling is niet permanent en de koersen herstellen zich gewoonlijk binnen een kwartaal of twee. Er is een positieve correlatie tussen de omvang van de getroffen organisatie en de kosten. Maar kleine organisaties ervaren hogere kosten per capita dan grotere organisaties ($1.601 versus $437). Alle industrieën zijn slachtoffer van cybercriminaliteit maar organisaties in sectoren zoals energie en nutsbedrijven en financiële dienstverlening ervaren hogere kosten dan organisaties in de media, wetenschappen en gezondheid. De ondernemingen uit het 2014 onderzoek van het Ponemon Institute rapporteerden 429 succesrijke aanvallen per week in 257 organisaties en 1,7 succesrijke aanvallen per onderneming per week. Dit is een toename van 25 procent ten opzichte van 2013, toen dit voor 234 organisaties 1,4 aanvallen per week was en in 2012 voor 199 organisaties 1,3 aanvallen per week. De meest kostbare cybermisdaden worden bedreven door kwaadwillige insiders (employees), bij weigering van dienstverlening en web-gebaseerde aanvallen. Dit geldt voor 55 procent van alle cyber criminaliteitskosten. Voor aanvallen van kwaadwillige insiders kost het de meeste tijd om deze te pareren, namelijk 58,5 dag, terwijl virussen slechts 2,6 dagen eisen. Verstoring van de bedrijfsvoering bijv. in termen van productiviteitsdaling vormt de grootste kostencomponent (38 procent) ten opzichte van verlies aan informatie (35 procent ) en schade aan machinerieën (4 procent). De gemiddelde duur van een cyberaanval was in 2014 31 dagen, wat na weging met de gemiddeld kosten een toename is van 23 procent ten opzichte van de 27 dagen in 2013. Het belangrijkste verlies ten gevolge van cybercriminaliteit is diefstal van intellectuele eigendom. Het Ministerie van Handel in de VS rapporteert dat diefstal van intellectuele eigendom (niet alleen ten gevolge van cybercriminaliteit) jaarlijks Amerikaanse ondernemingen $200 tot $250 miljard kost. Financiële misdaden, het stelen van financiële activa door het illegaal binnendringen in computers, zijn de tweede grootste bron van directe verliezen van cybercriminaliteit. Het zijn misdaden met een hoog publiciteitsprofiel. Als van miljoenen mensen hun creditkaart wordt gestolen krijgt dat onmiddellijk de aandacht. Deze aanvallen kosten de slachtoffer ondernemingen meer dan $100 miljoen voor herstel, hoewel de winst voor de krakers veel kleiner is. Door online fraude verliezen bijv. Mexicaanse banken jaarlijks zo’n $93 miljoen. Geschat wordt dat Japanse banken $110 miljoen en Amerikaanse banken $200 miljoen verliezen. Vooral het kleinbedrijf is een favoriet doelwit voor cybercriminelen. Zo rapporteerde de kleinhandel in het Verenigd Koninkrijk een verlies van meer dan $850 miljoen in 2013. De financiële dienstverlening in Australië had per onderneming meer dan $100 miljoen verlies. De diefstal van financiële activa is voor criminelen gemakkelijk te monetiseren als de fondsen rechtstreeks getransfereerd worden naar een rekening die zij kunnen controleren. In de voormalige Sovjet Unie zijn 20 tot 30 cyber-criminaliteitsgroepen actief en zij zijn in staat om bijna elke defensieve cybermaatregel te ontwijken. Het stelen van vertrouwelijke bedrijfsinformatie is de derde grootste kostenbron van cybercriminaliteit, die door criminelen snel kan worden omgezet in winst. Australische autoriteiten rapporteerden dat er meer dan 200 pogingen zijn gedaan om binnen te dringen in het netwerk van mijnbouw ondernemingen. Manipulatie van aandelenkoersen is ook een groeiende tak van cybercriminaliteit. Door in te breken in het netwerk van een onderneming, van accountants en advocaten kan inside informatie verkregen worden omtrent aanstaande fusies en samenwerkingen waarmee de aandelenkoersen beïnvloed kunnen worden. Door gebruik te maken van “chat rooms” en sociale media voor “pump and dump” geven criminelen valse informatie omtrent de vooruitzichten van een onderneming en laten hun kasregisters rinkelen als de markt reageert (voetnoot 2). Het verstoren van de bedrijfsvoering omvatte 38 procent van de totale kosten, gevolgd door verlies van informatie. Het opsporen van cyberaanvallen en het herstel daarvan maken 53 procent van de totale interne kosten uit. De gemiddelde kosten per jaar van cybermisdaden voor 257 organisaties uit zeven landen (de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Australië, Japan, Frankrijk en Rusland) bedragen in 2014 $7,6 miljoen, met een aanzienlijke variatiebreedte van $ 0,5 miljoen tot $61 miljoen per onderneming voor elk jaar. Ten opzichte van 2013 was er een kostenstijging van 10,4 procent. De gemiddelde kosten zijn het hoogste in de Verenigde Staten ($12.7 miljoen) en het laagste in Rusland ($3.3 miljoen). Met uitzondering van Rusland, hebben alle zes landen een kostenstijging ervaren die varieerde van 2.7% voor Japan tot 22.7% voor het Verenigd Koninkrijk. Hoge inkomenslanden verliezen meer als percentage van hun GDP (0,9%) dan ontwikkelingslanden (0,2%). Voor ontwikkelde landen heeft cybercriminaliteit ernstige implicaties voor de werkgelegenheid waarbij veelal die banen verdwijnen die de meeste waarde creëren. In de VS kost cybercriminaliteit 200.000 banen, wat neerkomt op een daling van de werkgelegenheid met ? procent. Voor de EU kan het werkgelegenheidsverlies vanwege cybercriminaliteit oplopen tot 150.000 banen, wat neerkomt op 0,6% van de totale werkloosheid. Het gaat hierbij niet altijd om netto banenverlies want werklozen kunnen andere banen vinden of hoog betaalde banen kunnen vervangen worden door lager betaalde banen. Misgelopen inkomsten ('opportunity costs') Er zijn drie soorten alternatieve kosten die de verliezen van internet criminaliteit bepalen: verminderde investeringen in R&D, risico mijdend gedrag door bedrijven en consumenten waardoor het internet gebruik beperkt wordt en toenemende bestedingen aan netwerk beveiliging. Productiemiddelen zouden hebben kunnen worden aangewend in deze mogelijkheden, maar kennelijk is dat niet gedaan. Bij een economische beoordeling moet hiernaar echter wel gekeken worden. De alternatieve kosten van internet criminaliteit worden wel gezien als het waarde aandeel daarvan in de Internet economie, die jaarlijks tussen $2 biljoen (een miljoen maal een miljoen) en $3 biljoen genereert. Cybercriminaliteit wordt geschat hieraan tussen 15% en 20% te onttrekken, wat een zware belasting is op potentiële economische groei en banen creatie. De International Data Corporation (IDC) schat dat de totale markt voor beveiligingsproducten en diensten voor het Internet sinds 2011 is gestegen met 8,7% van $53 miljard naar $58 miljard in 2013. Dit is voornamelijk het resultaat van het toegenomen bewustzijn voor cyberveiligheidsrisico’s bij bedrijven. Feit is dat de kosten van reparatie van cyberaanvallen, inclusief reputatieschade voor de gekraakte ondernemingen vaak groter zijn dan die van de misdaad zelf. Voor bijv. Italië waren de feitelijke verliezen slechts $857 miljoen, maar de kosten van herstel en de alternatieve kosten bedroegen $8,5 miljard. Het beperken van cyberaanvallen eist de beschikking over geavanceerde technologieën zoals Security Information & Event Management (SIEM), systemen die aanvallen voorkomen, toepassing van digitale veiligheidsoplossingen. Door gebruik te maken van beveiligingstechnieken worden ondernemingen efficient in het opsporen van cyberaanvallen en dit levert volgens het Ponemon Institute een gemiddelde kostenbesparing op van $2,6 miljoen ten opzichte van bedrijven die dat niet doen. Conclusies en de toekomst Gesteld kan worden dat cyberaanvallen als een normaal verschijnsel te beschouwen zijn. Financiële criminaliteit vindt plaats op industriële schaal. Malware en phishing bezorgen IT beveiligingsprofessionals het meeste hoofdpijn. Zij zijn meer bezorgd omtrent kwaadwillende insiders dan cybercriminelen. Volgens de Cyberedge Group zullen binnen twee jaar ongeveer 75 procent van de ondernemingen "bring your own device" (BYOD) beleid geïnstalleerd hebben, waarbij employees hun eigen apparaten naar hun werk meebrengen. Smartphones en tablets worden dan ook gezien als de zwakste link voor IT beveiliging, gevolgd door laptops en sociale media applicaties. Deze “brave new BYOD world” stelt specifieke beveiligingsuitdagingen voor organisaties. In Europa is er sprake van een minder agressieve installatie van BYOD beleid dan in de Verenigde Staten: 21 procent van de ondernemingen versus 35 procent. Net Access Control (NAC) en Next-Generation Firewall (NGFW) oplossingen worden opgevat als het meest effectief ter bestrijding van cyberdreigingen. Een laag beveiligingsbewustzijn bij employees is de grootste beperkende factor voor een adequate verdediging tegen cyberaanvallen. De huidige generatie van oplossingen voor geavanceerde cybercriminaliteit is primair gericht op detectie terwijl preventie van voortdurende bedreigde activiteiten wordt beschouwd als een secundaire zaak. Een dergelijke benadering is echter onhoudbaar bij de toenemende frequentie van cyberaanvallen. Een “closed-loop” defensie circuit is noodzakelijk waarbij er integratie tussen detectie en preventie plaats vindt op basis van een automatische reactie op uit-de-hand-gelopen detectie gebeurtenissen. Een kwart van de reagerende en geïnterviewde organisaties voert dagelijks of wekelijks kwetsbaarheidsscans uit op hun volledig netwerk. Slechts een op de twee organisaties scannen hun netwerk per kwartaal of jaarlijks. Het voorspellen van de toekomst komt neer op een vergelijking van waarschijnlijkheden – de kans op verbeterde protectie en betere internationale samenwerking versus de kans op toegenomen economische ontwikkeling in de wereld. Zelfs als de verliezen van financiële misdaden constant blijven zal het verlies van intellectuele eigendom alleen maar stijgen. Twee mogelijkheden doen zich voor. Voor de ontwikkelde landen zullen de kosten vlak blijven als percentage van het GDP, maar de globale kosten nemen toe als nieuwe toetreders en ontwikkelingslanden hun gebruik van het Internet accelereren. De kosten voor ontwikkelde landen nemen toe als meer activiteiten online worden afgewikkeld en krakers hun vermogen om te monetiseren wat zij stelen kunnen verbeteren. Een scenario waarin de cybercriminaliteitsverliezen afnemen is niet geloofwaardig te achten. De toekomst voor de wereld ligt in toenemende criminaliteitsverliezen en lagere groei. Referenties en voetnoten zie orginele artikel op MeJudice.nl ^  Inhoud ^  Inhoud Algobands indicator Bron: Vocking.nl In september 2014 heeft Vocking.nl de Algobands indicator aan hun pakket toegevoegd. De Algobands Indicator herkent het volume van de algoritmes van de institutionele beleggers en verschijnt op het tijdstip en niveau waar deze in de markt komen. De roze verticale lijn geeft het tijdstip aan en de lichte blauwe band het prijsniveau waarop dit plaats vindt. Deze unieke indicator stelt u in staat om op dezelfde tijden en niveau's te handelen. Bovengenoemde indicator werkt op iedere markt en is ook perfect te combineren met onze bestaande indicatoren. Hieronder treft u een aantal trade set-ups met behulp van de Algobands: Algobands 1 Algobands 2 Kleur van de achtergrond: Hiermee kunnen we heel snel herkennen of we long of short gericht zijn. Bij een groene achtergrond doen we uitsluitend long posities en bij een roze achtergrond doen we uitsluitend short posities. Kleur van de candles: De candles kleuren blauw in een stijgende markt en rood in een dalende markt. Indien de candles geel zijn beweegt de markt zich zijwaarts. Stop-dots: Tijdens een longsignaal bevinden de blauwe stop-dots zich onder de koers en tijdens een shortsignaal bevinden de rode stop-dots zich boven de koers. Zo weet u direct waar u de stop moet plaatsen. Stealth: Wanneer er een groene Stealth onder de koers verschijnt hebben we te maken met een stijgende markt. Wanneer er een rode Stealth boven de koers verschijnt hebben we te maken met een dalende markt. Tradingroom: Naast het gebruik van de speciale indicatoren bent u dagelijks welkom in de tradingroom. Dat betekent dat u vanaf uw eigen werkplek inlogt in de tradingroom om de trades van ervaren traders te kunnen volgen die met dezelfde indicatoren werken. High Energy Times: Deze service filtert financiële instrumenten waar een breakout of een potentiële grote beweging wordt verwacht in de handelssessie door middel van een zeer geavanceerde analyse. Het geeft aan wanneer de trader een hogere dan normale beweging kan verwachten in een bepaalde index. Deze tijden worden door middel van een smalle band weergegeven in uw grafiek, zodat u heel eenvoudig kunt zien of de koers zich boven of onder de band bevindt en u op die manier heel eenvoudig uw positie kunt bepalen. Training: Vier keer per week worden er webinars gehouden om u de fijne kneepjes van het traden te leren en hoe u op de juiste wijze de indicatoren tijdens het traden kunt gebruiken. Alle webinars worden opgenomen, zodat u ze op ieder gewenst moment nog eens terug kan kijken. Aanwezig op 64ste HCC Beleggen Symposium 28 maart te De Bilt. Indien u vragen heeft over onze trading systemen of als u geïnteresseerd bent en hier dagelijks mee aan de slag wilt, bent u van harte welkom op onze stand. Wij staan u graag te woord! ^  Inhoud ^  Inhoud Delta Lloyd Deelnemingen Fonds fors afgewaardeerd Bron: Morningstar, Ronald van Genderen, 20 feb 2015 Het vertrek van ‘Mr 5 procent’ bij Delta Lloyd Asset Management was groot nieuws in beleggingsfondsenland. Alex Otto, die deze bijnaam had omdat een aandelenbelang van vijf procent de kern van zijn beleggingsfilosofie vormde, maakte februari 2014 bekend dat hij zou vertrekken bij de vermogensbeheerder. Hij combineerde op dat moment de functies van chief executive officer (CEO) en chief investment officer (CIO). Otto (foto) werd algemeen gezien als drijvende kracht achter de Deelnemingen-strategieën van Delta Lloyd, waarvan Delta Lloyd Deelnemingen Fonds het vlaggenschip is. Kenmerk van deze strategie is een aanzienlijk belang van minimaal 5 procent in mid- en small-cap ondernemingen. Met Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds en Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds zijn er ook internationale varianten. De voordelen van deze strategie zijn evident. Het levert een vrijstelling van vennootschapsbelasting op. En wellicht nog belangrijker: de beheerders van de deelnemingenfondsen worden door de grote aandelenbelangen serieuze gesprekspartners voor het management van de betreffende ondernemingen. Zo zitten zij dicht bij het vuur en kunnen zij invloed uitoefenen op bijvoorbeeld de strategie van het bedrijf. Otto was jarenlang beheerder van het Delta Lloyd Deelnemingen Fonds. Zijn kennis en netwerk in met name het Nederlandse bedrijfsleven behoorde tot de meest uitgebreide in de sector. Het carrièrepad van Otto bracht hem van de rol van beheerder naar de gecombineerde functie van CEO en CIO van Delta Lloyd AM. Dat betekende een steeds grotere afstand tot het daadwerkelijke beleggen. Desondanks bleef zijn rol naar de mening van de analisten van Morningstar zeer belangrijk bij het beheer van de Deelnemingen-fondsen en met name bij het Delta Lloyd Deelnemingen Fonds. De positieve mening van Morningstar was niet volledig, maar toch zeker in belangrijke mate gestoeld op zijn aanwezigheid in het team. Toch bracht juist de afstand tot de portefeuilles van de fondsen en het beheer daarvan Otto tot de beslissing om een andere weg in te slaan. Eentje die hem weer meer de rol van belegger zou geven. Die vond hij bij HB Capital, de investeringsmaatschappij van de familie Blokker. Aderlating Otto’s vertrek wordt door de analisten van Morningstar als een aderlating voor de Deelnemingen-fondsen gezien. Ze werden in februari 2014 ‘Under Review’ geplaatst in afwachting van een opvolger. Die kwam er in de persoon van Jacco Maters (foto). Per oktober 2014 staat hij als CEO en CIO aan het roer van Delta Lloyd AM. Hoewel Morningstar in hem een prima vervanging ziet, vallen toch vooral de verschillen met Otto op. Het belangrijkste verschil: Maters zal in tegenstelling tot Otto geen zitting nemen in het Investment Committee, het comité dat besluit over alle belangrijke wijzigingen in de fondsportefeuilles zoals het aankopen van nieuwe of het volledig verkopen van bestaande posities. Maters staat daardoor in nog belangrijker mate op afstand van het beheer van de portefeuilles. Wel gaf Maters aan, dat verbeteringen in de beheerprocessen mogelijk zijn. Zo vertelde hij in een gesprek met Morningstar-analisten dat de concentratie in de Deelnemingen-fondsen wellicht omlaag kan. Daarbij liet hij in het midden of dat gebeurt door meer namen in de portefeuille op te nemen of de portefeuillegewichten gelijkmatiger te verdelen over het bestaande aantal posities. Daarnaast uitte hij het voornemen een ‘Liquidity Board’ in te willen stellen, die zich zal richten op de beheersing van liquiditeitsrisico’s in de portefeuilles. Benedengemiddeld De periode dat de Deelnemingen-fondsen ‘Under Review’ stonden gaf de analisten van Morningstar ruimschoots de mogelijkheid om ze opnieuw te analyseren, onder andere op basis van gesprekken met de leden van het beheer. Daarbij kwamen zij tot de conclusie dat voor zowel het Delta Lloyd Deelnemingen Fonds als het Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds en het Delta Lloyd L European Participation Fund de teams van benedengemiddelde kwaliteit zijn in vergelijking met andere fondsen in de relevante Morningstar-categorieën. Voor het Delta Lloyd Deelnemingen Fonds ligt het dagelijkse beheer in handen van Geert-Jan Hoppers en Sandra van der Meer–de Brouwer. Delta Lloyd kondigde echter begin februari van dit jaar het vertrek van Van der Meer-de Brouwer aan per 1 april 2015. Zij zal worden vervangen door iemand met een vergelijkbaar profiel. Hoppers heeft 13 jaar relevante ervaring, eerst als analist en sinds 2007 als beheerder. In 2009 maakte hij de overstap naar Delta Lloyd. Ellen Eijking en Jeroen de Bruijn vormen het duo dat dagelijks het beheer voert over het Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds en het Delta Lloyd L European Participation Fund. Eijking maakt sinds 2010 onderdeel uit van het team. Zij werkt sinds 1997 in vermogensbeheer en heeft onder andere bij Fortis Investments en VPV AM hoofdzakelijk Europese small-cap portefeuilles beheerd. Zij wordt bijgestaan door De Bruijn die in 2014 bij het team kwam. Hij is zeer junior aangezien zijn werkervaring slechts drie jaar op de mid office van Delta Lloyd beslaat. Ronald van Genderen Fondsanalist CFA bij Morningstar Benelux Als Hoofd Asset Management was hij werkzaam bij Simon A Cohen totdat hij in 2007 overstapte naar Petercam waar hij als Senior Account Manager onder andere verantwoordelijk was voor de ontwikkeling en uitvoering van het beleggingsbeleid. Vanaf 2008 was Ronald als Senior Analist verantwoordelijk voor alle activiteiten binnen de VEB mbt tot beleggingsfondsen. Sinds 2013 is hij werkzaam bij Morningstar  als Fondsanalist. Morningstar vindt het dan ook jammer, dat Jack Jonk (Hoofd Aandelen bij Delta Lloyd AM) en Agnus Steel (Hoofd Deelnemingen) op afstand staan van het dagelijkse beheer van de portefeuilles. Beide zijn zeer ervaren beheerders. Hoewel zij wel zitting hebben in het Investment Committee, zou een nauwere betrokkenheid bij het dagelijkse beheer naar de mening van de Morningstar-analisten een kwaliteitsimpuls betekenen voor het team. In beginsel goed Het beleggingsproces van de Deelnemingen-fondsen is in beginsel nog altijd goed. Het leunt zwaar op diepgravend bottom-up aandelenonderzoek. Maar gegeven het negatieve oordeel over het beheerteam zit er een zwakte in de uitvoering van het beleggingsproces. Dat zorgt voor twijfel. Morningstars verlies van vertrouwen in Delta Lloyd Deelnemingen Fonds is daarnaast mede ingegeven door bijvoorbeeld het grote aantal flink tegenvallende aandelenkeuzes in de afgelopen jaren. Zo namen de beheerders aanmerkelijke posities in Nederlandse bouwers als BAM, Heijmans en Ballast Nedam. Deze lijken niet volledig te voldoen aan de focus van het fonds op stabiele, financieel gezonde ondernemingen met een lage waardering en goede producten en bedrijfsmodellen. Daarnaast zal voor het Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds en het Delta Lloyd L European Participation Fund het streven naar belangen van vijf procent vrijwel altijd bij micro-caps eindigen, terwijl daar niet noodzakelijkerwijs de beste investeringen te vinden zijn. Niet in de laatste plaats is daarom het gebrek aan geformaliseerd beleid ten aanzien van liquiditeitsrisico’s een zorgpunt. En dat geldt niet alleen voor de Europese Deelnemingen-fondsen, maar evengoed voor het Delta Lloyd Deelnemingen Fonds. Niet voor niets lijkt Maters juist daarom een Liquidity Board in te willen stellen. Populair beleggingsfonds Het Delta Lloyd Deelnemingen Fonds behoorde jarenlang tot de populaire beleggingsfondsen onder Nederlandse beleggers. Het was een vaste waarde in de top 15 van meest geraadpleegde beleggingsfondsen op morningstar.nl maar is het laatste jaar gestaag uit dit lijstje gezakt. De rendementen vallen dan ook tegen. In 2014 boekte het Deelnemingen Fonds een fors verlies van 6,8 procent en bleef daarmee 12,4 procent en 16,5 procent achter bij respectievelijk de categorie ‘Aandelen Nederland’ en de benchmark Euronext AEX All Share Index. 2013 Was een relatief redelijk jaar (zie rendementsgrafiek en -tabel). In 2012 en 2011 wist het Deelnemingen Fonds de index en de categorie niet te verslaan. De fondsen binnen de Deelnemingen-strategie stonden sinds de aankondiging van het vertrek van Alex Otto 'Under Review'. Het Delta Lloyd Deelnemingen Fonds had daarvoor een Morningstar Analyst Rating ‘Silver’, maar die is nu door Morningstar verlaagd naar ‘Neutral’. Het Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds en het Delta Lloyd L European Participation Fund hadden beide een waardering ‘Bronze’ en die is nu verlaagd naar eveneens ‘Neutral’. Het gebrek aan vertrouwen in het beheerteam van de Deelnemingen-fondsen is de voornaamste reden voor de afwaardering. Bekijk ook de fondsrapporten: Delta Lloyd Deelnemingen Fonds (Analyst Rating: Neutral - Morningstar Rating: ***) Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds (Analyst Rating: Neutral - Morningstar Rating: **) Delta Lloyd Azië Deelnemingen Fonds (Morningstar Rating: ***) Delta Lloyd L European Participation Fund (Analyst Rating: Neutral - Morningstar Rating: *) ^  Inhoud   IG: Computerbeleggersgroep-ZH Sinds de oprichting in 2002 houden wij ons bezig met “Beleggen met behulp van de computer”. Het accent ligt daarbij op het vergroten van de kennis van het ontwikkelen en exploiteren van handelssystemen. Deze zijn vooral gebaseerd op methoden uit de kwantitatieve en statistische analyse. Uiteraard wordt daarbij ook aandacht besteed aan ondersteunende software. Regelmatig besteden we echter ook aandacht aan andere vormen van beleggen zoals Fundamentele analyse. Daarbij gaan we altijd uit van het beschrijven en bespreken van een gestructureerde aanpak die gebaseerd is op objectieve grondslagen.  Wij komen 9 keer per jaar bijeen. Afwisselend in Berkel & Rodenrijs en Delft. Klik hier voor meer info    Contactadres: janroozenburg@kpnplanet.nl ^  Inhoud Meedoen kan Bron: Redactie HCC Beleggen De HCC Beleggen organiseert een aantal activiteiten. De bekendste activiteiten die wij organiseren zijn de beleggerssymposia die we tweemaal per jaar houden in De Bilt en deze nieuwsbrief. Voor de organisatie van onze symposia zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die een bijdrage willen leveren aan de totstandkoming hiervan. Het is niet alleen leuk om dergelijke evenementen te organiseren, maar het is ook een ideale gelegenheid om je netwerk uit te breiden met interessante contacten. Ook voor deelname aan de redactie van de nieuwsbrief en de website zijn wij dringend op zoek naar mensen die mee willen doen. Ook zonder deel uit te maken van de organisatie kunt u vanzelfsprekend ook meedoen aan één van de Regio- of Belangstellingsgroepen. Maar ook andere dingen doen zoals het geven van een aardige lezing, met anderen handelsstrategieën uitwerken, software onder de knie krijgen of gewoon een groep vormen waarmee je samen de markt analyseert/bespreekt, behoort tot de mogelijkheden. Ben je enthousiast en denk je dat een vrijwilligersfunctie jou op het lijf geschreven is, neem dan contact op met het HCC Beleggen bestuur Klik Hier of met de redactie  Klik Hier ^  Inhoud Aanmelden en routebeschrijving HCC Beleggen Symposium op 28 maart 2015 Wat 64 ste HCC Beleggen Symposium "Weg van de gebaande paden." Waneer 28 maart 2015 aanvang 10.00 uur Waar Cultureel & Vergader Centrum H.F. Witte Henri Dunantplein 4  3731 CL  De Bilt Aktiviteit hele dag diverse lezingen in twee zalen door boeiende sprekers, kennismaken met en hernieuwen van kontakt met medebeleggers,  kennismaken met regiogroepen, nieuwe ontwikkelingen, boeken en programmatuur en kennis maken met financiele diensten, producten en  innovaties bij flink een aantal leveranciers Locatie-info: Gezellig lunch-restaurant aanwezig. Parkeren gratis. In midden van Nederland met goede aansluiting op snelwegen. Goed bereikbaar per openbaar vervoer Programma: Programma en andere informatie op de HCC Beleggen website:  Klik Hier Kosten: Toegang gratis voor HCC Beleggen Leden Indien u lid bent van onze vereniging HCC (HCC Beleggen lid worden kan ter plaatse tegen een gereduceerd tarief ) is voor u de toegang vanzelfsprekend ook gratis anders vragen wij van u een kleine bijdrage in de kosten van €15,= Een entreebewijs voor het 64-ste HCC Beleggen Symposium kunt u bestellen door u aan te melden via onze website: Klik hier om u aan te melden   Het HCC Beleggen Symposium wordt gehouden in: Cultureel & Vergader Centrum H.F. Witte Henri Dunantplein 4 3731 CL  De Bilt Bekijk ligging >> Laat de route zien in een nieuw venster Voer je postcode in: Voor een uitgebreide routebeschrijving ga naar onze website of Klik hier ^  Inhoud | HCC beleggen Website | HCC beleggen Vacatures | Adverteren | Forum | Downloads  Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst.

2 maart 2015

Nieuwsbrief20150201

.. februari 2015 Inschrijving is geopend Bedankt voor de bloemen….. Morningstar negatief over SNS Nederlands Aandelenfonds Gerechtshof in de fout bij processen over aandelenlease Crowdfunding Lezerstip - Greenbladt: Strategie Change Meedoen kan Aanmelden en routebeschrijving HCC Beleggen Symposium op 28 maart 2015 Inschrijving is geopend Wat 64 ste HCC Beleggen Symposium "Weg van de gebaande paden." Waarom altijd alleen maar alleen beleggen in aandelen? Er is nog zoveel meer mogelijk. David Swensen - bekend van het Yale beleggingsfonds -  die jaren gemiddeld een rendement van ruim 10% per jaar maakte, heeft dit bijvoorbeeld laten zien. In plaats van de traditionele 60-40 verdeling is hij in de 70-er jaren een weg ingeslagen waarbij hij ook is gaan beleggen in allerlei andere zaken.  Naast aandelen en obligaties is hij gaan beleggen in o.a. private equity, hedge funds, e.d.  In 2008 werd duidelijk dat ook aan zo'n aanpak uiteraard de nodige risico's kunnen zitten. Tijdens dit 64-ste HCC beleggen Symposium zullen naast de traditionele beleggingsmethode u een aantal alternatieve worden aangereikt . Zo zal bijvoorbeeld crowdfunding en een hedge fund worden besproken. Ook het handelen en het bouwen van een tradingsysteem zal aan de orde komen.  Kortom er staan weer een groot aantal interessante onderwerpen op het programma. Daarnaast zijn er ook weer een groot aantal leveranciers aanwezig die u graag wegwijs maken in de door hun geboden diensten. Waneer 28 maart 2015 aanvang 10.00 uur Waar Cultureel & Vergader Centrum H.F. Witte Henri Dunantplein 4  3731 CL  De Bilt Aktiviteit hele dag diverse lezingen in twee zalen door boeiende sprekers, kennismaken met en hernieuwen van kontakt met medebeleggers,  kennismaken met regiogroepen, nieuwe ontwikkelingen, boeken en programmatuur en kennis maken met financiele diensten, producten en  innovaties bij flink een aantal leveranciers Locatie-info: Gezellig lunch-restaurant aanwezig. Parkeren gratis. In midden van Nederland met goede aansluiting op snelwegen. Goed bereikbaar per openbaar vervoer Programma: Programma en andere informatie op de HCC Beleggen website:  Klik Hier Klik hier om u in te schrijven voor dit gratis Symposium. ^  Inhoud RG Flevoland-Overijssel RG Flevoland-Overijssel is een van de HCC Beleggen Regio Groepen. Dit zijn regio georienteerde groepen van beleggers die geregeld bijeenkomen om in ontspannen sfeer met elkaar ervaringen, kennis en beleggings ideeën te delen  Onderwerpen als ervaring met broker software, handelssystemen, indicatoren, werking van opties/turbo's enz. kunnen aan bod komen. Benieuwd geworden naar deze groep beleggers, meld je dan per email aan bestuur@beleggersonline.nl . Bedankt voor de bloemen….. Bron: Ben van den Anker Om het rendement op een investering te evalueren moet het risico zeker meegenomen worden. Iedere security heeft een verwachte rate of return, te berekenen met bijvoorbeeld het capital asset pricing model (CAPM). Om het risico te berekenen ga ik in op twee van de over het algemeen vijf technische ratio’s die in gebruk zijn; alfa en bèta. De bèta wordt berekend met een regressie analyse en geeft het ‘rendement’ van de onderliggende waarde aan ten opzichte van de bewegingen van de markt. Een bèta van 1 betekent dat de onderliggende waarde met de markt mee beweegt, een hogere bèta van bijvoorbeeld 1.4 geeft aan dat de onderliggende waarde 40% volatieler is dan de markt. Een groter risico, dus een hogere bèta, kan mogelijk een hoger rendement opleveren. De basis voor bèta is 1; terwijl dit voor alfa 0 is.  Alfa vergelijkt het rendement van een portfolio met het rendement dat verdiend had kunnen worden in relatie tot de bèta. Simpel gezegd; de alfa geeft het rendement aan in verhouding tot de benchmark uit de markt. Nu blijkt de alfa al jaren niet meer significant meerwaarde te bieden. Een onderzoek van het Center for Applied Research en de Fletcher School of Law and Diplomacy (Tufts University) stelde vast dat minder dan 1% van 2076 Amerikaanse mutual funds tussen 1976 en 2006 na kosten superieure rendementen behaalde 1). Een onderzoek van de Universiteit van Maryland geeft aan dat voor 1990 14.4% van de mutual funds alfa leverden terwijl dit in 2006 maar voor 0.6% van de fondsbeheerders gezegd kon worden 2). Het is dan wellicht een logisch vervolg dat de indexfondsen zich in steeds grotere populariteit mogen verheugen. Ben van den Anker (1976) is schrijver / columnist en lid centrale directie aan het Candea College Hij heeft zijn PhD in Business & Management tijdens een negenjarig verblijf in Zuidoost Azië aan de International Graduate School of Business (University of South Australia) behaald. Hij is auteur van het boek The perceived role of Host Country Nationals in Expatriate Adjustment (2010, Ben van den Anker). Zijn onderzoek richt zich met name op de rol van cross-culturele interactie in het functioneren van expatriates. Daarnaast is hij voor de International Business Review revisor voor wetenschappelijke artikelen op het snijvlak business en management. Is het verslaan van de markt nu echt problematisch of zijn er onderliggende redenen voor de kleiner wordende rol van de fondsbeheerder aan te wijzen? De strategy ‘benchmark hugging’, zo dicht mogelijk tegen de benchmark aanzitten, zal resultaten opleveren die vergelijkbaar zijn met de benchmark en waarschijnlijk niet veel beter. Fondsbeheerders die daarnaast actief risico zoeken en afwijken van de benchmark kunnen wel eens beter presteren. Het carrière risico van een fondsbeheerder zou er wel eens voor kunnen zorgen dat een beheerder de veilige weg zoekt, in plaats van een risicovollere benadering met een mogelijk hoger rendement. Deze weg zou natuurlijk ook een slechter resultaat op kunnen leveren wat, zie daar, een carrière risico oplevert. Het contraire ‘tegen de kudde’ in beleggen is daarentegen een kenmerk van de value investor, die ‘forever,’ naar Warren Buffet, als favoriete tijdsperiode beschouwt. Het kiezen van winnaars over verliezers waarbij resultaten in het verleden behaald geen garantie voor de toekomst bieden, speelt hier ook mee. Dit naast de adviezen van banken en beleggingsinstellingen die door de Economist in januari 2014 als ‘consistently wrong’ beschreven worden 3). Waar in de vorige eeuw nog sprake kon zijn van een informatievoorsprong, zorgt het internet en e-mail ervoor dat investeerders en intermediairs vaak even snel voorzien worden van nieuws. Sinds 2000 worden beleggers en institutionele vermogensbeheerders in de US onder de regeling ‘fair disclosure’ gelijktijdig voorzien van informatie. Selectieve informatie is hierdoor niet voorbehouden aan een selecte groep vermogensbeheerders. Hedge fondsen sluiten hun deuren inmiddels in steeds grotere getale 4); het gemiddeld behaalde rendement van 2% in 2014 als mogelijke aanleiding geeft geen reden tot feeststemming. Met de risicovrije rente zeer laag betekent het echter dat de belegger/spaarder meer risico moet nemen om toch een hoger rendement te behalen.  De belegger heeft met alfa naast de bèta eveneens een handleiding om het rendement van een fonds beter te beoordelen. Hiermee wordt duidelijk of de fondsbeheerder waarde toevoegt onder medeneming van het toebedeelde risico. Dit is des te meer relevant daar de fondsbeheerder voor zijn werkzaamheden ook kosten in rekening brengt.  Om niet helemaal als dr. Doom over te komen, zolang mensen dezelfde informatie verschillend percipiëren en zolang mensen van mening verschillen blijven er kansen voor alfa! 1) statestreet.com/content/dam/statestreet/documents/Articles/CAR/BytheNumbersQuestforPerformance_report.pdf 2) papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=869748 3) economist.com/news/finance-and-economics/21594358-bear-market-or-bull-analysts-give-bad-advice-consistently-wrong 4) bloomberg.com/news/2014-12-01/hedge-funds-see-worst-year-for-closures-since-2009.html ^  Inhoud Doe het zelf beleggers in de regio Helmond Wij zijn een klein studie-beleggerclubje dat zich richt op het uitwisselen van kennis en ervaringen om zelf actief en succesvoller te kunnen beleggen. Wat we doen?: We bespreken elkaars aanpak en strategieën, wisselen criteria uit die iedereen maakt bij de keuzes van aandelen, opties en andere derivaten. Ook gaan we dieper in op specifieke (optie-) constructies die succesvol kunnen zijn. We nemen ook deel aan seminars of andere studiebijeenkomsten en wisselen alle relevante informatie over zelf beleggen uit. We komen elke 3e maandag van de maand bij elkaar en tussentijds wisselen we zaken uit via de mail. We zoeken uitbreiding van ons groepje met enkele actieve beleggers die kennis en ervaringen willen delen om beter voorbereid te kunnen beleggen. Neem bij interesse contact op via de mail met het bestuur van de HCC Beleggen. Vermeld in de mail dat het om de groep Helmond gaat. ^  Inhoud Morningstar negatief over SNS Nederlands Aandelenfonds Bron: Morningstar, Ronald van Genderen,  januari, 2015  Morningstar verlaagt zijn Analyst Rating van SNS Nederlands Aandelenfonds naar ‘Negative’. Door een aanhoudend gebrek aan actief beheer van de portefeuille en een niet optimale ondersteuning van beheerder Corné van Zeijl neemt Morningstars vertrouwen in SNS Nederlands Aandelenfonds af. SNS Nederlands Aandelenfonds stond na het vertrek van medebeheerder Mariëtte Maassen in april 2014 ‘Under Review’. Nu verlagen de beleggingsfondsanalisten van Morningstar hun Analyst rating van ‘Neutral’ naar ‘Negative’. Ronald van Genderen Fondsanalist CFA bij Morningstar Benelux Als Hoofd Asset Management was hij werkzaam bij Simon A Cohen totdat hij in 2007 overstapte naar Petercam waar hij als Senior Account Manager onder andere verantwoordelijk was voor de ontwikkeling en uitvoering van het beleggingsbeleid. Vanaf 2008 was Ronald als Senior Analist verantwoordelijk voor alle activiteiten binnen de VEB mbt tot beleggingsfondsen. Sinds 2013 is hij werkzaam bij Morningstar  als Fondsanalist. De belangrijkste reden voor de lagere waardering is het aanhoudende gebrek aan actief beheer van de portefeuille van het fonds. Ondanks het in 2010 verhoogde risicobudget blijft de portefeuille de samenstelling van de benchmark (Euronext AEX Index) zeer nauw volgen. Hoewel een hogere mate van actief beheer niet per se tot bovengemiddeld rendement leidt, is het wel een voorwaarde. SNS Nederlands Aandelenfonds verhoogde zijn limiet voor de tracking error in 2010 van 2 naar 4 procent en had het voornemen om te sturen op een hogere active share (respectievelijk de mate waarin het rendement van een beleggingsfonds mag afwijken van het rendement van de benchmark en het percentage van de portefeuille dat afwijkt van de benchmark). In de praktijk zien onze analisten fondsbeheerder Corné van Zeijl echter nog geen structureel gebruik maken van de toegenomen bewegingsruimte. De samenstelling van de portefeuille is vrijwel in lijn met de benchmark van het fonds. De active share bedroeg per eind november 2014 circa 6 procent wat zelfs voor dit fonds zeer laag is. Per eind november 2014 bevatte de portefeuille vijf posities die niet in de benchmark zijn opgenomen, waaronder Arcadis, Nutreco en PostNL. Gezamenlijk bedroegen deze posities echter slechts 1,35 procent van de portefeuille. Omgekeerd werd maar één onderneming buiten de portefeuille gelaten die wel onderdeel is van de benchmark. Dat was Delta Lloyd dat in de index een gewicht heeft van 0,99 procent. Zolang de mate van actief beheer niet structureel omhoog gaat blijft Morningstar dit beleggingsproces negatief beoordelen. Alleen Het SNS Nederlands Aandelenfonds wordt al vele jaren beheerd door Van Zeijl (foto), die door zijn vele media-optredens een bekende verschijning is voor beleggers en bedrijven. Hij startte in oktober 2003 bij het fonds en was lange tijd alleen verantwoordelijk. Pas in januari 2012 kreeg hij ondersteuning van een co-beheerder in de persoon van Mariëtte Maassen. Zij was al sinds 2001 werkzaam voor Actiam, maar vertrok in april 2014. Haar positie is niet opnieuw ingevuld, waardoor Van Zeijl het fonds wederom alleen beheert. Er is daarnaast geen ondersteuning door analisten, maar er vindt wel overleg plaats met de overige 7 beheerders. Hoewel zij kunnen dienen als sparringpartner, is Morningstar van mening dat dit geen optimale ondersteuning is aangezien zij niet het volledige universum van Van Zeijl volgen. Duur Op het eerste gezicht en voor lange tijd zijn de kosten een positief punt geweest voor SNS Nederlands Aandelenfonds. De jaarlijks doorlopende kosten bedragen 0,53 procent. Vergeleken met een gemiddelde van 0,87 procent in de Morningstar-categorie ‘Aandelen Nederland’ is het fonds goedkoop. Gezien het feit dat dit fonds dermate dicht tegen de benchmark aan belegt, is Morningstar van mening dat een vergelijking met passieve producten op zijn plaats is. Zo bedragen de kosten voor twee belangrijke ETFs op Nederlandse aandelen - van iShares AEX ETF en Think AEX ETF - gemiddeld 0,31 procent. SNS Nederlands Aandelenfonds is goedkoop vergeleken met actief beheerde producten, maar duurder vergeleken met passief beheerde ETFs. Dit weerhoudt ons er van om uitgesproken positief te blijven over de kosten. Morningstar vindt het jammer dat Maassen na haar vertrek niet is vervangen. Van Zeijl vindt weliswaar sparringpartners binnen het aandelenteam van Actiam, maar dit vinden wij niet optimaal. Daarnaast denken wij dat door het gebrek aan actief beheer de kans dat dit fonds op lange termijn waarde toevoegt zeer gering is. Zeker gezien het feit dat de kosten hoger liggen dan die van alternatieve passief beheerde producten als ETFs. Om deze redenen verlagen wij de rating voor dit fonds van ‘Neutral’ naar ‘Negative’. Zie ook (redactie): Website van SNS Nederlands Aandelenfonds Het Morningstar analistenrapport over SNS Nederlands Aandelenfonds. Reply Corné van Zeijl op Zwitserleven: Morningstar, Bedankt voor de bloemen ^  Inhoud Gerechtshof in de fout bij processen over aandelenlease Bron: Eduard Bomhoff, Me Judice , 29 januari 2015. De gerechtelijke uitspraken over het zogenaamde aandelenleaseproces beginnen binnen te komen maar stellen danig teleur volgens Eduard Bomhoff. Rechters in Amsterdam en Den Bosch kijken wellicht naar de kleine letters in contracten van Dexia en aanverwante aanbieders maar zien misleidende banners over het hoofd waarmee klanten werden binnengehaald. Daarnaast ontbreekt het rechters duidelijk aan economische scholing en bedienen zij zich van een simplistische kijk op risico en de beurs. Aandelenlease In de vijftienduizend nog lopende processen over aandelenlease van Dexia en Bank Labouchere komen intussen uitspraken in hoger beroep. “Leaseproces” nodigde me uit om daarover te spreken op een massabijeenkomst voor gedupeerden in de Jaarbeurs. Er staan nog een groot aantal schrijnende zaken open, bijvoorbeeld van een gepensioneerde alleenstaande verpleegkundige die was misleid door de term “sparen” , iedere maand haar 250 gulden “inleg” overmaakte en eindigde met een “restschuld” van 8.000 euro. Mijn introductie bij de duizend aanwezigen was een column in NRCHandelsblad uit 1998, getiteld, '21.033 gulden van Aegon' waarin ik waarschuwde tegen de agressieve propaganda voor de roekeloze “winstverdriedubbelaar” en soortgelijke gokproducten. Ik schreef daarover toen ook naar President Wellink van De Nederlandsche Bank maar die stuurde een kluitje in het riet terug: de winstverdriedubbelaar was geen beleggingsfonds. Maar Labouchere was een bank en in het verleden heeft DNB hard ingegrepen bij banken (denk aan de verwijdering van Ton Jongbloed bij Staal Bankiers) wanneer daar iets gebeurde wat hen niet beviel. Een hartig woord met topman Chris Bierman bij Labouchere was natuurlijk mogelijk geweest. Niet alleen de kleine letters tellen Eduard Bomhoff Hoogleraar economie aan Monash University in Kuala Lumpur. Hij promoveerde Cum Laude aan de Erasmus Universiteit in 1979 bij Pieter Korteweg. Na 21 jaar aan de Erasmus Universiteit als medewerker en later hoogleraar (1981 - 1994), doceerde hij aan Nyenrode (1994 - juli 2002). Artikelen over wisselkoersen en inflatie verschenen in internationale toptijdschriften. Ook schreef hij zeven boeken. In 1995 richtte hij het onderzoekinstituut NYFER op om de concurrentie in economisch advies aan te wakkeren. Tot zijn ministerschap in 2002 was hij vaste columnist in NRC Handelsblad. Op 22 juli 2002 werd hij vice-premier en minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport van Kabinet-Balkenende I voor de Lijst Pim Fortuyn. Zijn bestseller Blinde Ambitie beschrijft die periode. Daarna emigreerde hij, samen met zijn vrouw, naar Maleisië waar zij sinds 2004 wonen. Hij is principal investigator voor Maleisië bij het World Value Survey (WVS). Gerechtshoven in Den Bosch en Amsterdam lezen de kleine letters van Dexia-brieven en advertenties en merken op dat die toch attendeerden op de risico’s. De rechters missen dan de koeieletters bovenaan de brief of advertentie, en die beloofden niet “Maak kans op een mooie prijs” – zoals bij de Staatsloterij – maar botweg “Ontvang xxxxx gulden”. Bij de drogist zijn er regels voor de kleine letters in de bijsluiter maar ook voor de grote letters op de verpakking. Nog niet zo bij beleggingen. Een urgente taak voor de wetgever en de toezichthouders en onbegrijpelijk dat die twee Hoven niets opmerken over het contrast tussen de kleine waarschuwingen en de grote valse beloftes. Gerechtshoven in de fout Fout zijn de gerechtshoven ook in hun stelling dat alle aandelenproducten riskant zijn – de beurs gaat omhoog en de beurs gaat omlaag - en dat Dexia daarom niet kwam met een lease die essentieel riskanter was dan andere producten op de beurs. Er waren drie grote punten van verschil die de Hoven misten. Eén: bij bevoorschotting van een portefeuille is het krediet gelimiteerd tot 50 of 70 procent van de waarde. Bij Dexia werden de aandelen gehuurd, niet gekocht, en was de 'leverage' dus zo’n 700 procent van de jaarlijkse storting. Dat is een tien keer grotere leverage. Twéé: contracten konden niet tussentijds worden opgeheven. Ten slotte: er was bij Dexia geen “stop-loss” mechanisme. Een effectenhuis gaat automatisch verkopen wanneer de portefeuille gevaarlijk in waarde daalt en met geleend geld is gefinancierd; Dexia hield de klanten aan de ketting tot aan het einde van de rit en presenteerde dan de “restschuld”. Mij lijkt dat de Hoven in Den Bosch en Amsterdam die essentiële punten niet kunnen wegpoetsen met de doodoener dat alle beleggingen op de beurs nu eenmaal risico dragen. Simplistische visie op beurs Misschien de grootste fout van de twee Hoven is hun simplistische kijk op de koersen van de beurs. De rechters merken op dat toch niemand kon voorzien dat de beurs zo zou dalen in 2001 en dat de gemiddelde stijging vanaf 1998 of 1999 (ingangsjaar van drie- of vijfjarige producten van veel gedupeerden) toch heel goed de 8 of 9 procent had kunnen zijn die de beurs de afgelopen eeuw had laten zien. Kijken we naar de beurs vanuit het perspectief en met de kennis van 1998, dan waren er vier redenen om heel huiverig te zijn. Bloomberg, bij voorbeeld, publiceerde ook toen een dagelijks overzicht van de hoofdthema’s onder de beursgangers. Vanaf einde 1996 was “overwaardering” zo’n hoofdthema in de samenvatting van het beursklimaat. Niet eerder, maar ongeveer om de dag in 1997, 1998 en 1999. Dat was al een waarschuwing. Al tien jaar eerder schreef Nobelprijswinnaar Eurgene Fama dat een dividend-rendement van minder dan 3 procent een betrouwbare voorspeller was van een vlakke of zelfs negatieve beurs in de drie tot vijf jaar daarna. Nobelprijswinnaar Shiller schreef ook in 1988 en herhaaldelijk daarna dat zijn tienjaars gemiddelde van de koerswinstverhouding bij een waarde van meer dan 30 ook een voorbode was van een beurs die zou gaan dalen. Die twee wetenschappelijke rode signalen waren uitvoerig aan de orde gekomen in meer populaire tijdschriften zoals het “Journal of Portfolio Management”. Ten slotte was er topbelegger Warren Buffett die waarschuwde voor een slechte beurs wanneer de verhouding tussen beurskapitalisatie en bruto binnenlands product extreme waarden ging aannemen. De rechters hadden moeten nagaan of de propaganda van Dexia – een paar scenarios met extrapolaties van eerdere resultaten en dan één “slecht” scenario waarbij de koersen in de brochure die ik zag nog steeds ieder jaar met zes procent stijgen - representatief was voor de stemming onder professionals ten beurze. Goed geïnformeerde beleggers - en zeker hun professionele adviseurs - hadden moeten waarschuwen dat de beurs zeer was overgewaardeerd in de laatste drie jaar van de vorige eeuw. Alle tekenen waren daar, en de Nobelprijswinnaars hadden hun waarschuwingen al lang afgegeven. Een economische bril voor rechters De Hoven in Den Bosch en Amsterdam hebben dus op drie punten niet goed gekeken: aandelenlease was een orde van grootte gevaarlijker dan gewoon beleggen met geleend geld; de Dexia-producten hadden geen stop-loss regeling en waren daarom ook nog eens bijzonder riskant; de propaganda waarin het slechtste scenario nog steeds voorziet in 6 procent jaarlijkse koersstijging is niet representatief voor goed geïnformeerde visies op de beurs wanneer het dividendrendement lager is dan 3 procent, de koers-winstverhouding hoger dan 30 is en de beurs overloopt van geruchten over overwaardering. Veel zaken zijn intussen op behoorlijke wijze geschikt door lagere rechters, maar het viel me niet mee hoe weinig precies de rechters in Den Bosch en Amsterdam in hoger beroep keken naar Dexia. Wat meer eigen of ingehuurde deskundigheid was op z’n plaats geweest, nu zo veel Nederlanders echt pijnlijk zijn gedupeerd. ^  Inhoud CrowdFunding Bron: Redactie Crowdfunding is een manier om voldoende geld te verzamelen om een project te kunnen starten en financieren. Crowdfunding (ook wel crowdfinancing genoemd) is een alternatieve wijze om een project te financieren. Om een project te financieren gaan ondernemers in de meeste gevallen naar de bank om een kredietaanvraag te doen en zo startkapitaal te verkrijgen. Crowdfunding verloopt echter zonder financiële intermediairs, maar zorgt voor direct contact tussen investeerders en ondernemers. Crowdfunding gaat in principe als volgt: een groep of persoon, dat kan zowel een ondernemer als particulier zijn, wil een project starten, maar heeft onvoldoende startkapitaal. Om dit kapitaal te verwerven biedt hij of zij het project aan (bijvoorbeeld op een platform op het internet) en vermeldt het benodigde bedrag erbij. Op deze manier kan iedereen investeren in het project. Het idee erachter is dat veel particulieren een klein bedrag investeren en dat deze kleine investeringen bij elkaar het project volledig financieren. Dit in tegenstelling tot bankkredieten en grootinvesteerders, waarbij er sprake is van slechts één of enkele investeerders die een groot bedrag inbrengen. Deze kleine investeerders noemt men "the crowd" het Engelse woord voor de mensenmassa. Op sommige crowdfunding-websites gaat het geïnvesteerde geld niet direct naar het project, de ondernemer ontvangt het geld pas als (ten minste) 100% van het bedrag binnen is. Indien deze 100% niet wordt behaald krijgen de investeerders hun geld terug of worden toegezegde investeringen niet geïncasseerd. Crowdsourcing Crowdfunding is gebaseerd op de marketingterm crowdsourcing. Crowdsourcing betekent dat de consumenten bepalen hoe een product dat nog in de ontwikkelingsfase is er uiteindelijk uit komt te zien of dat consumenten bepalen welke marketingconcepten de moeite waard zijn. Dit laatste is ook waar crowdfunding op is gebaseerd. Een crowdfundingplatform biedt verschillende projecten aan waaruit investeerders kunnen kiezen. Zo bepaalt de mensenmassa welke projecten geloofwaardig genoeg zijn om erin te investeren, zodat deze projecten zich verder kunnen ontwikkelen. Het begrip crowdfunding is rond het begin van de 21e eeuw ontstaan. In de Verenigde Staten wordt crowdfunding vooral (en in de beginjaren zelfs uitsluitend) gebruikt voor artiesten in de kunst, film, literatuur of muziekindustrie. Een bekend voorbeeld is SellaBand. Dit is een platform waarop muzikanten een korte demo geven. Mensen die fan zijn van de muzikanten kunnen deze dan geld doneren en ze worden dan zogenaamde supporters. SellaBand stelt voor elke artiest de mogelijkheid in om 50.000 dollar bij elkaar te krijgen. Indien het lukt om dit bedrag volledig bij elkaar te krijgen, kan de muzikant zichzelf verder ontwikkelen en zo een eerste album opnemen. Als dank voor de donatie ontvangen supporters niet-financiële beloningen zoals een cd of een ticket voor een concert van de artiest. Succesverhaal Het succesverhaal in de Verenigde Staten bij uitstek is Kickstarter. Kickstarter is soortgelijk aan SellaBand met het verschil dat Kickstarter zich richt op creatieve projecten in het algemeen, en niet alleen op de muziekindustrie. Kickstarter heeft er aan bijgedragen dat veel artiesten zichzelf hebben kunnen ontwikkelen. In 2013 ging er al 355 miljoen euro om aan projecten in Kickstarter. In de gehele Amerikaanse markt ging in 2010 meer dan 1 miljard dollar om in crowdfunding. In een periode van ongeveer vijf jaar is het totale bedrag dat in crowdfunding omgaat enorm hard gestegen en de verwachting is dat dit bedrag explosief zal blijven stijgen in de komende jaren. Het duurde tot 2009 tot crowdfundingplatformen buiten de Verenigde Staten ontstonden. Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Ierland waren de eerste landen in Europa die crowdfunding overnamen. In Nederland begonnen halverwege 2010 de eerste crowdfundingplatformen te ontstaan (zie paragraaf over Crowdfunding in Nederland). Varianten Investering via crowdfunding kan op verschillende manieren plaatsvinden. De vier meest voorkomende manieren zijn: Donaties: De investeerder doneert geld voor een bepaald doel. Doneren impliceert dat de investeerder er niets voor terug krijgt. Crowdfunding door middel van donaties komt voornamelijk voor bij filantropische doeleinden. Sponsoring: Het verschil tussen donaties en sponsoring is dat de investeerder een niet-financiële beloning krijgt van de ondernemer. Enkele voorbeelden zijn een ticket voor een concert, een exemplaar van een cd of boek of naamvermelding in een blad. Sponsoring is de vorm die veelal wordt toegepast bij creatieve projecten. Vreemd vermogen: De investeerder leent een (kleine) som geld uit aan de ondernemer. De ondernemer betaalt de investeerder na verloop van tijd het ingelegde bedrag met rente terug. Eigen vermogen: De investeerder neemt een participatie in het project van de ondernemer. Zo krijgt de ondernemer zijn startkapitaal en in ruil daarvoor delen de investeerders in de waardeontwikkeling van de onderneming. Het verschil tussen de Verenigde Staten en Europa komt ook terug in de investeringswijze. In Europa komen alle vormen voor, in de Verenigde Staten bijna alleen maar donaties en sponsoring. Crowdfunding biedt in Europa dus veel meer mogelijkheden, in de Verenigde Staten is het bijna onmogelijk om winst te maken op een investering via crowdfunding. Dit komt door de juridische bepalingen. Crowdfunding in Nederland De Autoriteit Financiële Markten verwachtte dat er over 2014 voor 37 miljoen euro via de geregistreerde platforms aan bedrijven en particulieren verstrekt zou worden. Dat is een verdubbeling ten opzichte van een jaar eerder.  In 2014 zijn er negentien nieuwe crowdfundingplatforms geregistreerd in Nederland. Ook is Kickstarter, het grootste crowdfundingsplatform wereldwijd, sinds april 2014 in Nederland actief. Via Kickstarter kunnen uitvinders, schrijvers en andere creatievelingen geld vragen om nieuwe projecten uit te voeren. Ref en lees meer:  http://nl.wikipedia.org/wiki/Crowdfunding  AFM artikel: Register crowdfunding-platformen  bijbehorend AFM register als pdf  DNB en AFM: interpretatie over crowdfunding (pdf)  AFM: Crowdfunding - Naar een duurzame sector Onderzoek naar (toezicht op) de crowdfundingsector (pdf)  HCC:  Nieuwe wetgeving voor crowdfunding https://www.hcc.nl/webzine/nieuws/nieuwe-wetgeving-voor-crowdfunding TIP: Pim van Velde van (AFM geregistreerd) crowdfunding bedrijf:  "Kapitaal op maat"  geeft tijdens het 64-ste HCC Beleggen symposium op 28 maart te De Bilt een lezing over Crowdfunding ^  Inhoud Lezerstip -video- Greenbladt: Strategie Change Bron: W.E. Interessant interview met Joel Greenblad (Gepubliceerd op 14 nov. 2014 op Youtube start 0:40 / 27:25)  - W.E. Intro: Het gebeurt niet vaak dat een zeer succesvolle hedge fund manager met een winnende strategie er mee ophoud, maar dat is precies wat Great Investor gast van deze week deed in 1995. Het is al even ongebruikelijk om meer dan een decennium later terug te komen met een drastisch veranderde strategie. Joel Greenblatt van de Gotham fondsen legt het waarom uit van zo'n grote verandering in de portefeuille strategie, van een zeer geconcentreerde aanpak tot een brede diversificatie. YouTube uit de serie WEALTHTRACK # 1121 https://www.youtube.com/watch?v=RberiI92oYw Heeft u ook interessante informatie in de vorm van een boek, artikel of video en u wilt dat delen? Laat het ons dan even weten. mail naar redactie@beleggersonline.nl ^  Inhoud   IG: Computerbeleggersgroep-ZH Sinds de oprichting in 2002 houden wij ons bezig met “Beleggen met behulp van de computer”. Het accent ligt daarbij op het vergroten van de kennis van het ontwikkelen en exploiteren van handelssystemen. Deze zijn vooral gebaseerd op methoden uit de kwantitatieve en statistische analyse. Uiteraard wordt daarbij ook aandacht besteed aan ondersteunende software. Regelmatig besteden we echter ook aandacht aan andere vormen van beleggen zoals Fundamentele analyse. Daarbij gaan we altijd uit van het beschrijven en bespreken van een gestructureerde aanpak die gebaseerd is op objectieve grondslagen.  Wij komen 9 keer per jaar bijeen. Afwisselend in Berkel & Rodenrijs en Delft. Klik hier voor meer info    Contactadres: janroozenburg@kpnplanet.nl Meedoen kan Bron: Redactie HCC Beleggen De HCC Beleggen organiseert een aantal activiteiten. De bekendste activiteiten die wij organiseren zijn de beleggerssymposia die we tweemaal per jaar houden in De Bilt en deze nieuwsbrief. Voor deelname aan de redactie van de nieuwsbrief en de website zijn wij dringend op zoek naar mensen die mee willen doen. Ook voor de organisatie van onze symposia zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die een bijdrage willen leveren aan de totstandkoming hiervan. Het is niet alleen leuk om dergelijke evenementen te organiseren, maar het is ook een ideale gelegenheid om je netwerk uit te breiden met interessante contacten. Ook zonder deel uit te maken van de organisatie kunt u vanzelfsprekend ook meedoen aan één van de Regio- of Belangstellingsgroepen. Maar ook andere dingen doen zoals het geven van een aardige lezing, met anderen handelsstrategieën uitwerken, software onder de knie krijgen of gewoon een groep vormen waarmee je samen de markt analyseert/bespreekt, behoort tot de mogelijkheden. Ben je enthousiast en denk je dat een vrijwilligersfunctie jou op het lijf geschreven is, neem dan contact op met het HCC Beleggen bestuur Klik Hier of met de redactie  Klik Hier ^  Inhoud Aanmelden en routebeschrijving HCC Beleggen Symposium op 28 maart 2015 Bron: HCC Beleggen redactie wat 64 ste HCC Beleggen Symposium "Weg van de gebaande paden" waneer 28 maart 2015 aanvang 10.00 uur waar Cultureel & Vergader Centrum H.F. Witte in De Bilt aktiviteit hele dag diverse lezingen in twee zalen door boeiende sprekers, kennismaken met en hernieuwen van kontakt met medebeleggers,  kennismaken met regiogroepen, nieuwe ontwikkelingen, boeken en programmatuur en kennis maken met financiele diensten, producten en innovaties bij flink aantal leveranciers locatie-info: Gezellig luch-restaurant aanwezig, Parkeren gratis, In midden van Nederland goede aansluiting op snelwegen, Bereikbaar per openbaar vervoer Een entreebewijs voor het 64-ste HCC Beleggen Symposium kunt u bestellen door u aan te melden via onze website: Klik hier om u aan te melden   Het HCC Beleggen Symposium wordt gehouden in: Cultureel & Vergader Centrum H.F. Witte Henri Dunantplein 4 3731 CL  De Bilt Bekijk ligging >> Laat de route zien in een nieuw venster Voer je postcode in: Voor een uitgebreide routebeschrijving ga naar onze website of Klik hier ^  Inhoud | HCC beleggen Website | HCC beleggen Vacatures | Adverteren | Forum | Downloads  Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst. .

8 februari 2015

Nieuwsbrief20150101

.. Januari 2015 Het wordt weer een interessant jaar ! Monetaire en financiële statistieken Nederland Weg met de gemakzuchtige lijstjes van leiders Hypotheeknormen 2015 lager dan 2014 Market timing met de ‘angst index’ Een nieuwjaarscontrole van uw beleggingsportefeuille en van uzelf Word ook aktief binnen onze vereniging! Zet 28 maart 2015 - alvast in uw Agenda 28 maart 2015 -64 ste HCC Beleggen Symposium Het wordt weer een interessant jaar ! Bron: Frans Schreiber, Voorzitter HCC-groep beleggen Het afgelopen jaar was al een interessant jaar.  Zowel voor ons, HCC-groep beleggen als op de beurs, waar wij als beleggers natuurlijk sterk geïnteresseerd in zijn. Onze vereniging groeit niet meer, maar door de inzet van vrijwilligers is de sfeer fenomenaal. En ook dit jaar bleek weer dat onze symposia een grote publiekstrekker zijn. We zijn de enige vereniging in Nederland die dit soort dagen nog organiseert, waarbij een (beperkt) aantal mensen handen vol werk verzet en daar mogen we best trots op zijn ! Elke keer is het weer een groot succes en vallen ons enthousiaste reacties van de bezoekers ten deel. Helaas trad in het afgelopen jaar Michel Hupkens terug, nadat hij zes volle jaren penningmeester was geweest en gedurende acht jaar de belegger symposia heeft georganiseerd. En daarnaast trok hij nog de ene na de andere interessegroep uit de grond. Hij leidde deze groepen een tijdje en bracht dan het stokje over naar één van de leden. Soms lukte dat, soms niet. Maar zijn betrokkenheid bij onze vereniging was een voorbeeld voor mij en inspiratie bron voor velen. Michel hartelijk dank voor je inzet de afgelopen jaren ! We zullen je missen en hopen dat je nog regelmatig langskomt. De vacature van penningmeest is waarschijnlijk vervuld, maar we zoeken nog wel hulp,  onder andere mensen die willen helpen onze symposia mede te organiseren. Jos van den Berkmortel is bereid gevonden Michel als leiding gevend organisator van symposia op te volgen.  Daarnaast hebben we onze onvolprezen nieuwsbrief. Leo Rasch heeft jarenlang deze taak op zich genomen, maar wil graag een team van mensen om zich heen die interessante kopij aanleveren, zelf geschreven of zelf gevonden. Iedereen komt wel eens een artikel tegen, waarvan hij denkt: dat zou iedereen moeten lezen! Als u dat zo nu en dan ook overkomt, geef u dan op bij Leo of ondergetekende. U weet! zonder vrijwilligers kunnen we niet. We hebben uw hulp hard nodig ! Daarnaast is het ook een leuke ervaring, want u ontmoet allerlei (professionele) mensen, die ook bezig zijn met beleggen. Zo werd dit jaar door enthousiaste leden een compleet camera team aangetrokken ! Dit heeft het laatste symposium opnamen gemaakt, zodat u op uw dooie gemak nog eens een presentatie terug kunt kijken. Daarnaast is het voor leden die die dag niet konden komen,  toch nog een mogelijkheid de voordrachten eens na te slaan en te kijken wat ze allemaal gemist hebben. En dat is niet niks, want er waren de afgelopen jaren gerennomeerde sprekers bereidgevonden hun kennis met ons te delen.  Niet alleen voor onze vereniging wordt het weer spannend, ook voor de beurs. We gaan in Europa een nieuw experiment tegemoet, waarbij de ECB niet alleen pandbrieven, bedrijfsleningen, maar nu ook overheidsobligaties van banken gaat opkopen. Banken kopen dus eerst de obligaties van de overheid en verkopen vervolgens deze obligaties weer aan de ECB. Ze krijgen hier cashgeld voor terug. En u weet, dat banken tot ongeveer tienmaal hun vermogen mogen uitlenen, dus dit geld komt allemaal weer naar de markt toe. U weet ongetwijfeld wat er gebeurde in Japan de afgelopen jaren, dus de kans op stijgende koersen zijn reëel aanwezig. De kans dat de Euro gaat zakken is natuurlijk niet minder groot en beleggers kunnen hier op inspelen door (een deel van) hun Euro’s af te dekken. Het wordt inderdaad wéér een interessant jaar! Ik wens u en uw geliefden een voorspoedig, maar vooral gezond 2015 toe. Frans Schreiber Voorzitter HCC-groep beleggen ^  Inhoud RG Flevoland-Overijssel RG Flevoland-Overijssel is een van de HCC Beleggen Regio Groepen. Dit zijn regio georienteerde groepen van beleggers die geregeld bijeenkomen om in ontspannen sfeer met elkaar ervaringen, kennis en beleggings ideeën te delen  Onderwerpen als ervaring met broker software, handelssystemen, indicatoren, werking van opties/turbo's enz. kunnen aan bod komen. Benieuwd geworden naar deze groep beleggers, meld je dan per email aan bestuur@beleggersonline.nl . ^  Inhoud Monetaire en financiële statistieken Nederland Bron: http://www.statistics.dnb.nl/ Op de statestiekpagina's van De Nederlandse Bank vindt, u behalve onderstaand (dagelijks geupdated)  overzicht , een aantal  downloadable interactieve grafieken  klik hier ^  Inhoud Doe het zelf beleggers in de regio Helmond Wij zijn een klein studie-beleggerclubje dat zich richt op het uitwisselen van kennis en ervaringen om zelf actief en succesvoller te kunnen beleggen. Wat we doen?: We bespreken elkaars aanpak en strategieën, wisselen criteria uit die iedereen maakt bij de keuzes van aandelen, opties en andere derivaten. Ook gaan we dieper in op specifieke (optie-) constructies die succesvol kunnen zijn. We nemen ook deel aan seminars of andere studiebijeenkomsten en wisselen alle relevante informatie over zelf beleggen uit. We komen elke 3e maandag van de maand bij elkaar en tussentijds wisselen we zaken uit via de mail. We zoeken uitbreiding van ons groepje met enkele actieve beleggers die kennis en ervaringen willen delen om beter voorbereid te kunnen beleggen. Neem bij interesse contact op via de mail met het bestuur van de HCC Beleggen. Vermeld in de mail dat het om de groep Helmond gaat. ^  Inhoud Weg met de gemakzuchtige lijstjes van leiders Bron: MeJudice Bestuurders lijken soms bezeten van ranglijstjes. Iedereen weet dat ze niets verklaren en ook niet veel toevoegen aan kennis over excellentie, maar toch worden ze voor zoete koek geslikt. De Groningse economen Garretsen en Stoker vinden dat daar maar eens mee afgerekend moet worden. Management- en leiderschapskwaliteiten zijn sleutelfactoren in succes van bedrijven en economieën. Het is echter beter om verdieping op dit terrein te zoeken dan te zoeken naar de zogenaamde beste leider of manager. Lijstjes, lijstjes Harry Hummels Hoogleraar International Economics and Busines aan de Rijksuniversiteit Groningen Garretsen doceert en doet onderzoek op het gebied van de internationale economie, de macro-economie, de economische geografie en de institutionele economie en is ook co-auteur van diverse leerboeken. Hij is als fellow verbonden aan de Universiteit van Cambridge en het CESifo van de Universiteit München. Garretsen was van 2004-2014 plv kroonlid bij de SER en is thans lid van de Bankraad van De Nederlandsche Bank. Vanaf 1 januari 2015 geeft hij, samen met collega-hoogleraar Janka Stoker, leiding aan het RUG expertisecenter In The LEAD. Er is in de laatste dagen van afgelopen jaar bijna geen ontkomen geweest aan de onvermijdelijke ranglijsten met de invloedrijkste bestuurders, de productiefste bedrijven, de snelst groeiende sectoren of de meest welvarende economieën. Op de verschillende niveaus van micro naar macro, dus van de scores voor individuele managers via (top)sectoren tot die voor landen als geheel, suggereren al die lijstjes dat een hogere plek gelijk staat aan betere prestaties. Dit leidt er toe dat deze hitparades soms wel erg letterlijk worden genomen. Zo benadrukte premier Rutte twee jaar geleden in de verkiezingscampagne tot vervelens toe dat de Nederlandse economie er toch echt goed voor stond omdat ‘we’ wereldwijd op nummer 5 stonden qua concurrentievermogen. Het probleem met een dergelijk statement en met veel van dit soort rankings is dat er niets wordt verklaard. Is Nederland bijvoorbeeld concurrerend omdat het overheidsbeleid en onze instituties de productiviteit van bedrijven aanwakkeren of zijn de leidinggevenden van de in Nederland gevestigde bedrijven gewoon bovengemiddeld productief los van het beleid en onze wet- en regelgeving? Bovendien blijken al die lijstjes vaak momentopnames te zijn, de sterren van vandaag zijn niet zelden een paar jaar later bijkans geheel uit beeld of zelfs ontspoord – wie herinnert zich niet de ‘managers van het jaar’ Scheringa en Rijkman Groenink? Dit geldt zeker als het om individuele managers of bedrijven gaat, maar ook landen die als lichtend voorbeeld worden gezien kunnen opeens weer volledig uit de gratie zijn, denk maar aan het Finse Nokia “succes”. Janka Stoker Hoogleraar ‘Leiderschap & Organisatie- verandering’  aan de Rijksuniversiteit Groningen Janka Stoker was de afgelopen vijf jaar als vice-decaan werkzaam in het bestuur van de Faculteit Economie en Bedrijfskunde. Vanaf 1 januari 2015 is zij aan dezelfde faculteit, samen met collega-hoogleraar Harry Garretsen, directeur van het expertisecenter In The LEAD; dit center houdt zich in samenwerking met bedrijven bezig met onderzoek, onderwijs en advies op het gebied van leiderschap. Een derde gebrek van de lijstjesmode is dat vaak niet duidelijk is hoe en wat er precies wordt gemeten en, daaraan gekoppeld, waarom een hogere plek op de lijst per se beter zou zijn. Als de Nederlandse economie licht maar nauwelijks groeit en de “concurrerende” economieën groeien in het geheel niet, zijn we dan beter af dan als onze economische groei 2 à 3 procent zou zijn maar de buitenwereld nog harder groeit? Op de rangorde van de groeilijstjes wel, maar in economische zin uiteraard niet. Zoeken naar samenhang Het fundamentele manco van de bestuurlijke en economische lijstjeswaanzin is echter dat een samenhangende analyse van de verschillende micro- en macro-elementen geheel en al ontbreekt. In de wetenschap beginnen we er achter te komen dat het verbinden van deze niveaus cruciaal is en de eerste veelbelovende studies zijn inmiddels uitgevoerd. Door zowel het macro- (landen), meso- (sectoren) én het micro-niveau (managementkwaliteit) tegelijk in beschouwing tenemen, laten economen zien dat onafhankelijk van land of sector het overgrote deel van het productiviteitsverschil tussen bedrijven wereldwijd systematisch door verschillen in de kwaliteit van het bedrijfsmanagement wordt verklaard. Belang managementkwaliteiten Beter presteren op alle niveaus wordt daarmee vooral dus een zoektocht naar beter management of leiderschap. En dat roept meteen de hamvraag naar de determinanten van effectief leiderschap op. Hier biedt nieuw onderzoek uit de hoek van psychologen uitkomst, dat nauwkeurig aangeeft welke mix van individuele leiderschapsstijlen en bedrijfsspecifieke (vak)kennis effectief leiderschap verklaart. Gecombineerd informeert dit economische en organisatiepsychologische onderzoek direct de beleids- en managementpraktijk en biedt het voorzichtig - anders dan die talloze populaire hitlijstjes - een daadwerkelijk antwoord op de vraag wie waarom leidend is en beter presteert. Meer van dit soort onderzoek en minder gemakzuchtige lijstjes zou derhalve een goed voornemen voor 2015 zijn. Referenties: Antonakis, J., en R. House, (2014), "Instrumental Leadership: Measurement and Extension of Transformational-Transactional Leadership Theory", The Leadership Quarterly, 25(4), 746-771. Bloom, N., R. Lamos, R. Sadun, D, Scur en J. Van Reenen (2014). "The New Empirical Economics of Management", CEP Occasional Paper, 41, Centre for Economic Performance, London. ^  Inhoud ^  Inhoud Hypotheeknormen 2015 lager dan 2014 Bron: Redactie In de nieuwe normen is een buffer opgenomen voor consumenten met een inkomen tot €30.000. Het Nibud heeft naar aanleiding van de nieuwe normen consumenten opgeroepen bij een maximale hypotheek goed te blijven kijken naar de betaalbaarheid van de hypotheek, omdat de normen uitgaan van gemiddelde situaties. Ook is de leenruimte voor de aanschaf van energiebesparende maatregelen bij een maximale hypotheek verder vergroot. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) raadt consumenten aan onzekerheden rondom de te realiseren energiebesparing en de levensduur van de maatregelen zorgvuldig af te wegen. Effecten Het Nibud heeft de effecten doorgerekend voor verschillende Bruto jaarinkomens en rentestanden. De tabellen hieronder geven weer wat er vanaf januari 2015 kan worden geleend in vergelijking met 2014. Voor hypotheken met een rentevasttermijn van 10 jaar of langer is de gemiddelde rente op het ogenblik ongeveer 3,25%. Voor hypotheken met een kortere rentevaste termijn, moet getoetst worden bij een rentestand van 5%. Tabel: verschil leencapaciteit 2014-2015 bij een gelijke rentestand van 3,25% Bruto Jaarinkomen € 30.000 € 50.000 € 70.000 Rentestand 3,25% (2014) € 146.482 € 244.137 € 388.705 3,25% (2015)* € 137.018 € 228.364 € 360.523 Verschil - € 9.464 - € 15.773 - € 28.181 Tabel: verschil leencapaciteit 2014-2015 bij een gelijke rentestand van 5% Bruto Jaarinkomen € 30.000 € 50.000 € 70.000 Rentestand 5% (2014) € 128.069 € 213.448 € 336.859 5% (2015)* € 127.626 € 212.710 € 330.883 Verschil - € 442 - € 737 € - 5.977 Tabel: verschil leencapaciteit 2014-2015 bij een rentestand van 4,25% en 3,25% Bruto Jaarinkomen € 30.000 € 50.000 € 70.000 Rentestand 4,25% (2014) € 134.671 € 224.452 € 355.735 3,25% (2015)* € 137.018 € 228.364 € 360.523 Verschil + € 2.347 + € 3.912 + € 4.789 Note: *gemiddelde loonsverhoging van 1,5%Zie totaaloverzicht financieringslastpercentages 2015 (pdf)Zie totaaloverzicht financieringslastpercentages 2015 AOW-gerechtigden (pdf) Nibud : Het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting is een onafhankelijke stichting die informeert en adviseert over financiën van huishoudens. ^  Inhoud ^  Inhoud Market timing met de ‘angst index’ Bron: Ben van den Anker Zoals recent onderzoek van Javier Estrada (IESE Business School, Barcelona) bevestigde (1*)  is het timen van de markt een bijzonder slechte strategie. Uit 160.000 dagen beurshandel bleek dat de helft van het rendement van beleggers te herleiden is tot de beste tien beursdagen in het desbetreffende jaar. Nu is niets menselijks de belegger vreemd en zal er desalniettemin gepoogd worden in- en uitstapmomenten zo zorgvuldig mogelijk te kiezen. Een mogelijk hulpmiddel hierbij is de VIX-index. De VIX- of Volatiliteitindex registreert de Standard & Poor 500 call- en putopties naar de mate waarop zij ‘ín’ of ‘out of the money’ zijn.  Volatiliteit staat hierbij voor de beweeglijkheid van de onderliggende waarde. Ben van den Anker (1976) is schrijver / columnist en lid centrale directie aan het Candea College Hij heeft zijn PhD in Business & Management tijdens een negen jarig verblijf in Zuidoost Azië aan de International Graduate School of Business (University of South Australia) behaald. Hij is auteur van het boek The perceived role of Host Country Nationals in Expatriate Adjustment (2010, Ben van den Anker). Zijn onderzoek richt zich met name op de rol van cross-culturele interactie in het functioneren van expatriates. Daarnaast is hij voor de International Business Review revisor voor wetenschappelijke artikelen op het snijvlak business en management. Een product dat de éne dag 10% daalt, om de volgende dag 15 % te stijgen is volatieler als bijvoorbeeld een product met een beweeglijkheid van 4%. (2*) In de VIX wordt een hypothetische at-the-money- optie gecreëerd met een expiratietijd van 30 dagen. Als een optie ‘at the money’ is zal de prijs theoretisch hetzelfde zijn als de prijs waarmee het aandeel op dat moment verhandeld wordt. In eenvoudige termen komt het erop neer dat de VIX in de weergave van handel in opties op de S&P 500 de verwachtingen van de markt op korte termijn uitdrukt. Het is dus als het ware een barometer van het sentiment en de beweeglijkheid in de markt. Hoe groter investeerders het risico op koersdaling achten, des te meer zullen zij put-opties aanschaffen om een verzekering tegen de mogelijke daling te creëren. De VIX zal daarop hoger noteren. Een stijgende VIX betekent dan dat de markt waarschijnlijk lager zal gaan noteren omdat zij tegengesteld gerelateerd zijn. In december zien wij de VIX net als in oktober weer een flinke reis naar boven maken. De VIX voorspelt dan dat de S&P met een numerieke waarde in een x +/- % range over de periode van één jaar zal blijven, met statistische nauwkeurigheid van 68% (of één standaarddeviatie). Een lage VIX is een goed instapmoment; markten zullen altijd weer naar beneden gaan met de grote vraag wanneer dat zal zijn. De huidige VIX-waarden geven aan dat er met behoorlijke volatiliteit te rekenen valt in de komende maanden. In 2008 en 2009 de bereikte de VIX waarden van boven de 50; in 2014 is de vierde piek sinds 2008 reeds bereikt. Alhoewel de VIX dus een perceptie van de stemming in de markt geeft is het niet meer dan een indicatie van de prijzen waarop de markt wil handelen. Bij uiterste waarden zijn grote mogelijkheden aanwezig. De angst van de één kan de koop voor een ander zijn. Kopers kunnen snel verkopers worden en verkopers kunnen even snel in kopers veranderen. Duidelijk is nu dat de VIX aan de start van het nieuwe jaar nog niet veel goeds voorspelt voor de korte termijn. Het handelen naar VIX-standen is bij veel beleggers al in gebruik, waardoor een reflexieve relatie kan ontstaan. De belegger stapt in of uit aan de hand van de VIX en niet aan de hand van inzichten verkregen uit een fundamentele of technische analyse. Dit reflexieve gegeven maakt dat gebruikmaking van de VIX de stemming op de aandelen/optiemarkten kan versterken. Voor iedere beurs is er wel een volatiliteitsindex aanwezig en een handelswijze, of deze nu gerelateerd is aan het over- of onderschrijden van bijvoorbeeld een vijfdaags (of langere termijn) gemiddelde, kan de belegger wellicht enige houvast bieden. Dit in de hoop dat de waargenomen volatiliteit in 2015 in het portefeuillebelang van de belegger plaatsvindt! Voetnoot 1*  Javier Estrada: Black Swans and Market Timing: How Not To Generate Alpha.    2* Interessant is dat hierbij wel naar in het verleden gerealiseerde resultaten gekeken wordt…. ^  Inhoud ^  Inhoud Een nieuwjaarscontrole van uw beleggingsportefeuille en van uzelf Bron: Maarten van der Pas, Morningstar,  02 januari, 2015  Een mooi moment om uw beleggingsportefeuille en uzelf als belegger -weer- op scherp te zetten. Voldoet de portefeuille nog aan uw beleggingsdoelstellingen? Weerstaat u de verleiding om te veel te handelen? En waarom zou u de markt wel kunnen verslaan? Veel basisregels voor beleggen lijken in eerste instantie onlogisch. Zo oogsten luie beleggers vaak meer succes dan hardwerkende beleggers. Hoe dat komt? Voor een belegger die zijn portefeuille elke dag controleert – of nog erger: meerdere keren per dag – is de verleiding groot om meer transacties te verrichten dan nodig. Hij voelt zich genoodzaakt om direct op verlies en winst in te spelen en voert verkoop- en kooporders in. Hierdoor kunnen de transactiekosten behoorlijk oplopen en een flinke hap uit het rendement nemen. Overigens worden beleggers ook door handelsplatformen in de verleiding gebracht om transacties te doen. De grote hoeveelheid informatie die wordt geboden met het laatste financieel-economische nieuws dat onophoudelijk voorbijrolt en aandelenkoersen die voortdurend rood en groen oplichten bij elke koersbeweging geven een gevoel van urgentie en dwingen beleggers welhaast om te reageren met kopen en verkopen. Elke transactie levert het platform immers inkomsten op. Maar een belegger moet de kosten die aan een transactie zijn verbonden wel eerst terugverdienen. Zeker voor een particuliere belegger is beleggen toch vooral een langetermijnbezigheid waarbij het volstaat om de beleggingsportefeuille enkele keren per jaar na te lopen, bijvoorbeeld elk kwartaal of eens in het half jaar. Het doel van deze portefeuillecheck is om probleemgebieden systematisch op te lossen en te bepalen welke wijzigingen moeten worden doorgevoerd. Het begin van een nieuw jaar is zo’n moment. Maar vergeet niet, dat het even gekunsteld als willekeurig is om de beleggingsresultaten van 1 januari tot en met 31 december te bekijken. Ontwikkelingen op de wereldwijde financiële markten trekken zich niets aan van ons kalenderjaar. De prestaties van een portefeuille kunnen ook van 1 april tot en met 31 maart worden bekeken. Evalueer uw beleggingsportefeuille aan de hand van de volgende 3 stappen. 1. Stel vast of de samenstelling van uw portefeuille (nog) voldoet      aan uw beleggingsdoelstellingen Eén van de belangrijkste factoren die bepaalt of uw portefeuille is gepositioneerd om aan uw beleggingsdoelstellingen te voldoen is uw activaspreiding: welk gedeelte van uw portefeuille is belegd in aandelen, obligaties en contanten? Als het goed is heeft u eerder het doel bepaald waarvoor uw belegt (aanvulling op pensioen, eerder stoppen met werken, studie van de kinderen, een wereldreis) en daar een passende spreiding in aandelen en obligaties bij gemaakt. Om de huidige positionering van uw portefeuille precies te bepalen, kunt u de Instant X-Ray gebruiken, een gratis toepassing op morningstar.nl om uw portefeuille door te lichten en de samenstelling ervan te analyseren. Voer van elke belegging in uw portefeuille de naam of ticker in (vergeet uw positie in contanten niet) en de waarde van die belegging in euro. Klik vervolgens op ‘Toon X-Ray’. U krijgt op de overzichtspagina een beeld van uw portefeuille dat vertelt welk hoeveel in aandelen, obligaties of overig is belegd en hoe groot de kaspositie is. U kunt een benchmark kiezen waarmee u uw beleggingen wilt vergelijken. Een wereldkaart toont hoe uw beleggingen wereldwijd zijn gespreid. Van uw aandelenbeleggingen volgt een overzicht in welke sectoren u bent belegd en of deze cyclisch, licht-cyclisch of defensief van aard zijn. Van het vastrentende deel van uw portefeuille wordt getoond of het om staats- of bedrijfsobligaties gaat of dat het overig gesecuriseerd waardepapier betreft. Met ETFs of indexfondsen zult u niet veel afwijken van een benchmark. Bij een actief beheerd beleggingsfonds is afwijken van de benchmark een voorwaarde. U betaalt een fondsmanager immers om een hoger rendement dan de index te halen De Morningstar Style Box voor aandelen geeft in één oogopslag aan wat voor type aandelen u in uw portefeuille heeft. In dit rooster van negen vakjes wordt een onderscheid gemaakt tussen de marktkapitalisatie van de onderneming (small-, mid- of large-cap op de horizontale as) en of het een waarde- of groeiaandeel betreft (verticale as). Bij de Style Box voor obligaties gaat het om rentegevoeligheid of duration (kort, medium of lang op de horizontale as) en de kredietkwaliteit (hoog, medium of laag op de verticale as). Hoewel u geen gelijkmatige verdeling van uw beleggingen over elk van de negen vakken hoeft te hebben, moet u er wel voor waken dat het grootste deel van uw participaties niet in één of twee vakken van de Style Box is geconcentreerd. Onder de Style Box volgen enkele kengetallen van de aandelen (koers/winst, koers/kasstroom en koers/boekwaarde) en obligaties (looptijd, kredietkwaliteit) in de portefeuille. Verder volgt nog een top 10 van de grootste posities in uw portefeuille en een top 10 van de grootste onderliggende waarden. Hierbij wordt geanalyseerd in welke specifieke aandelen of obligaties u via een beleggingsfonds heeft belegd. Maarten van der Pas Financial Markets Editor bij Morningstar Benelux Maarten heeft Nederlandse taal en letterkunde gestudeerd aan de Radboud Universiteit Nijmengen. Heeft daarna op diverse redacties gewerkt en momenteel is hij werkzaam als Financial Markets Editor bij Morningstar Benelux. Ook is Maarten auteur van het boek:  'Saab over de kop. De nederlaag van Victor Muller' De verschillende onderwerpen op de overzichtspagina (assetverdeling, regioverdeling, sectorverdeling aandelen en vastrentend, stijl aandelen en vastrentend, statistieken aandelen en vastrentend, kosten, top 10 fondsen en top 10 onderliggende waarden) kunnen nog verder worden bekeken. Daarvoor kunt u links boven op de pagina een overzicht selecteren. Klik op ‘Overzicht’ en er ontrolt zich een menu waaruit u verder kunt kiezen. Zo laat bijvoorbeeld ‘Positie-overlap’ zien welke aandelen u direct (via uw eigen belegging) of indirect (via uw belegging in een fonds) in portefeuille heeft. Zo krijgt u in de gaten of u niet onbewust een (te) grote positie in een bepaald aandeel heeft. 2. Onderzoek de prestaties van uw beleggingen Het is een grote fout om al te veel aandacht te besteden aan resultaten op korte termijn. U mag best een blik werpen op het rendement van een beleggingsfonds over het afgelopen jaar, maar richt uw aandacht vooral op de cijfers op langere termijn: het rendement van elk fonds over de afgelopen drie en vijf jaar. Analyseer welke beleggingen de grootste bijdrage leverden aan het totale rendement van uw portefeuille en welke posities de grootste negatieve invloed hadden op uw portefeuillerendement. Kijk behalve naar de absolute rendementen ook naar de relatieve rendementen: hoe heeft uw aandeel, beleggingsfonds of ETF gepresteerd ten opzichte van soortgelijke aandelen, fondsen en ETFs en een relevante Index? Zet uw Nederlandse, Europese en Amerikaanse aandelen of fondsen in deze effecten af tegen respectievelijk de AEX Index, STOXX Europe 600 Index en S&P 500 Index. Hebben ze de benchmark verslagen, of niet? Probeer bij zowel negatieve als positieve afwijkingen het verschil te begrijpen. Wat is de reden dat een beleggingsfonds of aandeel in uw portefeuille achterbleef? Rendeerden soortgelijke fondsen of aandelen ook minder of is uw belegging een negatieve uitzondering? In het geval van dat laatste: hoe komt dat? Is er een logische verklaring voor de prestaties? Probeer winst en verlies grondig te analyseren en te begrijpen. Als een effect blijvend ondermaats presteert, kan dit erop wijzen dat er iets heel erg fout loopt. U moet er dan afscheid van nemen. Maar als uw beweegredenen voor het kopen van een aandeel of een fonds nog geldig zijn, kan een periode van zwakke rendementen u ook de gelegenheid bieden om die positie goedkoop uit te breiden. Met bovengenoemde stap kijkt u vooral terug, naar historisch rendement. Probeert u echter ook een goede fundering voor toekomstig rendement te leggen. De X-Ray geeft een beeld van de spreiding van uw beleggingen over diverse soorten activa, landen en werelddelen, sectoren en type aandelen en obligaties. Diversificatie is noodzakelijk om het risico in uw portefeuille te verlagen. Maar er bestaat ook zoiets als ‘overdiversificatie’. Bij te veel spreiding bestaat het risico dat uw portefeuille te veel effecten bevat (pakweg meer dan 30). Als u veel effecten moet volgen, is het onwaarschijnlijk dat u ze allemaal grondig kent. Beleggen in iets dat u niet volledig begrijpt, kan zelfs gevaarlijker zijn dan een onvoldoende gediversifieerde portefeuille. En u weet: hogere rendementen houden per definitie hogere risico’s in. Dat was altijd zo en zal voorlopig nog wel even zo blijven. Risico verlagen betekent de kans op een daling van een belegging beperken. Daarmee voorkomt u kapitaalverlies. Kapitaalverlies is wat portefeuillerendementen echt omlaag haalt. Waardebeleggers beperken hun risico's tot een minimum om hogere rendementen te realiseren. 3. Plan uw volgende zet Nadat u de huidige staat van uw beleggingsportefeuille heeft beoordeeld, is het tijd om uw volgende zet te plannen. Misschien hoeft u niets te doen en volstaat de samenstelling van uw portefeuille nog om uw beleggingsdoelstellingen te realiseren. Maar het kan ook zijn dat u uw portefeuille dient aan te passen. De komende dagen publiceert Morningstar op deze website de nodige artikelen die u daarbij kunnen helpen. U leest meer over het samenstellen, onderhouden en samenstellen van een beleggingsportefeuille. Uiteraard wordt u ook op aantrekkelijke beleggingsfondsen en aandelen gewezen. Nog een basisregel die onlogisch lijkt: denk niet dat u de markt kunt verslaan. De mens heeft van nature de neiging om zich eerder te overschatten dan te onderschatten. Maar per definitie kunnen de meeste - particuliere - beleggers de markt niet verslaan. Denkt u ook niet, dat u een complexe beleggingsstrategie nodig heeft om de markt te overtreffen. Het is gebleken dat de eenvoudigste strategie van kopen tegen een lage koers en verkopen tegen een hogere koers betere resultaten oplevert dan elke andere strategie. Te complexe strategieën kunt u het best links laten liggen en aan beleggingsstrategieën en producten die u niet begrijpt begint u al helemaal niet. Lees ook: Hoe realiseer ik mijn financiële doelen? Waarom u een beleggingsfilosofie moet hebben Bepaal uw financiële prioriteiten ^  Inhoud   IG: Computerbeleggersgroep-ZH Sinds de oprichting in 2002 houden wij ons bezig met “Beleggen met behulp van de computer”. Het accent ligt daarbij op het vergroten van de kennis van het ontwikkelen en exploiteren van handelssystemen. Deze zijn vooral gebaseerd op methoden uit de kwantitatieve en statistische analyse. Uiteraard wordt daarbij ook aandacht besteed aan ondersteunende software. Regelmatig besteden we echter ook aandacht aan andere vormen van beleggen zoals Fundamentele analyse. Daarbij gaan we altijd uit van het beschrijven en bespreken van een gestructureerde aanpak die gebaseerd is op objectieve grondslagen.  Wij komen 9 keer per jaar bijeen. Afwisselend in Berkel & Rodenrijs en Delft. Klik hier voor meer info    Contactadres: janroozenburg@kpnplanet.nl ^  Inhoud Word ook aktief binnen onze vereniging! Bron: Redactie HCC Beleggen De HCC Beleggen organiseert een aantal activiteiten. De bekendste activiteiten die wij organiseren zijn de beleggerssymposia die we tweemaal per jaar houden in De Bilt en deze nieuwsbrief. Voor de organisatie van onze symposia zijn wij voortdurend op zoek naar mensen die een bijdrage willen leveren aan de totstandkoming hiervan. Het is niet alleen leuk om dergelijke evenementen te organiseren, maar het is ook een ideale gelegenheid om je netwerk uit te breiden met interessante contacten. Ook voor deelname aan de redactie van de nieuwsbrief en de website zijn wij dringend op zoek naar mensen die mee willen doen. Ook zonder deel uit te maken van de organisatie kunt u vanzelfsprekend ook meedoen aan één van de Regio- of Belangstellingsgroepen. Maar ook andere dingen doen zoals het geven van een aardige lezing, met anderen handelsstrategieën uitwerken, software onder de knie krijgen of gewoon een groep vormen waarmee je samen de markt analyseert/bespreekt, behoort tot de mogelijkheden. Ben je enthousiast en denk je dat een vrijwilligersfunctie jou op het lijf geschreven is, neem dan contact op met het HCC Beleggen bestuur Klik Hier of met de redactie  Klik Hier ^  Inhoud Zet 28 maart 2015 - alvast in uw agenda ! HCC Beleggen symposium "Weg van de gebaande paden." Waarom altijd alleen maar alleen beleggen in aandelen? Er is nog zoveel meer mogelijk. David Swensen - bekend van het Yale fonds -  die jaren gemiddeld een rendement van ruim 10% per jaar maakte, heeft dit bijvoorbeeld laten zien. In 2008 werd duidelijk dat aan zo'n aanpak uiteraard de nodige risico's kunnen zitten. Tijdens dit symposium zullen u een aantal alternatieve worden aangereikt . Er staan weer een groot aantal interessante onderwerpen op het programma. wat 64 ste HCC Beleggen Symposium waneer 28 maart 2015 aanvang 10.00 uur waar Cultureel & Vergader Centrum H.F. Witte Henri Dunantplein 4  3731 CL  De Bilt activiteit hele dag diverse lezingen in twee zalen door boeiende sprekers, kennismaken met en hernieuwen van contact met medebeleggers,  kennismaken met regiogroepen, nieuwe ontwikkelingen, boeken en programmatuur kennis maken met financiele diensten, producten en innovaties bij flink een aantal leveranciers locatie-info: Gezellig lunch-restaurant aanwezig, gratis parkeren, in het midden van Nederland met goede aansluiting op snelwegen, bereikbaar per openbaar vervoer ^  Inhoud | HCC beleggen Website | HCC beleggen Vacatures | Adverteren | Forum | Downloads  Disclaimer: Deze publicatie komt tot stand op de redactie van beleggersonline.nl de website van de HCC IG Beleggen. Noch de mate waarin de berichten, voorgestelde scenario’s, risico’s en voorspellingen de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De voorspellingen zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies. De schrijver(s) van deze publicatie en het bestuur van de HCC IG Beleggen en/of de Redactie van de Nieuwsbrief zijn derhalve niet aansprakelijk voor eventuele verliezen. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren, behaalde resultaten uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst.

6 januari 2015

Nieuwsbrief20141206

december 2014 Sukkellijst Dividend Aristocrats voor een onbegrensde dividendhistorie Verlaging LTV-limiet hypotheken na 2018? Lage rente geen reden voor laten oplopen overheidsschuld Word aktief binnen onze vereniging! Oproep: Van: Redactie In verband met privé-omstandigheden zijn wij dringend op zoek naar versterking van de redactie. Onze voorkeur gaat uit naar mensen die zelfstandig artikelen zoeken en/of kunnen schrijven; ook mensen die op ad-hoc basis artikelen aanleveren of over hun eigen methode van beleggen willen vertellen zijn meer dan welkom. Wilt u meehelpen, (éénmalig) een artikel aanleveren, of op andere wijze de redactie ondersteunen,  stuur dan een mailtje aan de redactie of naar het bestuur van HCC Beleggen. Hier kunt u ook terecht voor het geval u vragen hebt. Terug naar Inhoud Sukkellijst Bron: AFM De Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft bijna zevenhonderd Nederlanders gewaarschuwd dat zij op een bellijst staan van oplichters. Deze personen lopen het risico dat zij worden benaderd door gehaaide verkopers van waardeloze of nepaandelen. Als zij ingaan op het aanbod, raken zij hoogst waarschijnlijk hun geld kwijt. Deze oplichters staan ook bekend onder de naam boiler rooms. De oplichters noemen een dergelijke bellijst ook wel een sukkellijst of ‘sucker list’ (mensen die gemakkelijk te beduvelen zijn). In totaal zijn er 750 namen naar voren gekomen in een justitieel onderzoek naar een boiler room. De AFM heeft het adres van 680 mensen weten te achterhalen. Zij ontvangen een waarschuwingsbrief, zo maakte hoofd Markintegriteit en Handhaving Marcus Wagemakers dinsdag 18 november in het televisieprogramma Tros Oplicht bekend. Boiler rooms werken meestal met bellijsten, waar personen opstaan die interesse hebben voor beleggen of die al eerder zijn opgelicht door dergelijke fraudeurs. Een bellijst kan door verschillende boiler rooms maar ook door  malafide 'vermogens beheerders' worden gebruikt, omdat deze te koop zijn. De AFM vermoedt dat er verschillende lijsten circuleren. Het is voor het eerst dat de AFM een bellijst van deze omvang heeft ontvangen. Hoe gaan boilerrooms te werk? De oplichter belt zijn slachtoffer met overtuigende verkooppraatjes, dat er grote winsten te behalen zijn. Door vaak te bellen bouwt de oplichter een relatie op met de gedupeerden. In het begin tonen de oplichters goede resultaten (op papier), die in realiteit niet worden gehaald. Nadat het slachtoffer geld heeft overgemaakt is de organisatie opeens niet meer bereikbaar. Zo blijft de belegger zitten met aandelen die niet meer te verkopen zijn. Wat moet u doen als u wordt gebeld door een boiler room? Wat is een Boilerroom Een boiler room-organisatie is een verzamelnaam voor frauduleuze personen en organisaties, die met behulp van gehaaide verkopers bellen naar potentiële beleggers om ze te interesseren te investeren in waardeloze en/of nepaandelen of producten op de termijnmarkten. Boiler rooms zijn een hardnekkig probleem. In 2014 zijn tot nu toe ruim vijftig meldingen van consumenten binnengekomen over deze oplichtingspraktijk. De AFM heeft 21 keer gewaarschuwd voor boiler rooms. Dit is ongeveer gelijk aan de jaren daarvoor. In de praktijk blijken boiler rooms echter bijzonder lastig aan te pakken. De oplichters werken vaak vanuit het buitenland en verdwijnen snel weer van de radar. De AFM krijgt ook signalen dat ze aandelen aanbieden van een ‘beursgenoteerd bedrijf’. Ga er niet op in! Ook komt het voor dat een boiler room zich voor doet als een financiële onderneming met een vergunning van de AFM of een buitenlandse toezichthouder. Je kunt dit zelf controleren door de registers van de AFM of de waarschuwingslijsten te raadplegen. Terug naar Inhoud Dividend Aristocrats voor een onbegrensde dividendhistorie Bron: Jeffrey Schumacher, CFA, Morningstar Er zijn een aantal Europese ondernemingen die een lange staat van dienst hebben als het gaat om het betalen van dividend. Maar wie wil beleggen in bedrijven die al decennia lang hun dividend laten groeien moet toch echt in Amerika zijn. Het land van de onbegrensde mogelijkheden en dus ook van de onbegrensde dividend track records. Jeffrey Schumacher Fondsanalist bij Morningstar Benelux In Europa is Nestlé een dividendparel. De Zwitserse voedingsmiddelenfabrikant betaalt al sinds 1959 onafgebroken dividend, waarbij het in de meeste jaren het dividend ook liet groeien. In 1959 kregen beleggers nog CHF 0,023 per aandeel, 54 jaar later werd CHF 2,15 per aandeel overgemaakt aan aandeelhouders: 92 keer meer! Dit vertaalt zich in een gemiddelde jaarlijkse dividendgroei van 8,8 procent. Toch is dit slechts één van de weinige Europese beursfondsen met zo’n rijke dividendhistorie. In Amerika daarentegen zijn er veel meer bedrijven te vinden die er een behoorlijke dividendtraditie op na houden. Met een dividend track record dat teruggaat tot 1877 is Stanley Black & Decker een echte dividenddinosaurus. Maar ook ExxonMobil (1882), Consolidated Edison (1885), Procter & Gamble (1891), Coca-Cola (1893), Colgate-Palmolive (1895) en PPG Industries (1899) kunnen bogen op een dividendgeschiedenis die meer dan 100 jaar bestrijkt. Hoewel een langjarig dividend track record iets zegt over de kwaliteit en de financiële soliditeit van de onderneming, betekent het niet dat het dividend nooit is verlaagd. Pfizer, General Electric en Anheuser-Busch konden om verschillende redenen het dividend niet alle jaren achtereen laten groeien. Zo was Pfizer in 2009 genoodzaakt om zijn dividend halveren om zo voldoende liquide middelen vrij te spelen voor de financiering van de overname van Wyatt. Dividend Aristocrats Een periode van tenminste 25 jaar met een onafgebroken verhoging van het dividend maakt de Dividend Aristocrats dan ook uniek. Het is een zeldzame groep van 54 bedrijven in de S&P 500 Index die jaar op jaar hun dividend weten te verhogen ongeacht de stand van de economie en het sentiment op de financiële markten. Nevenstaande figuur geeft de indrukwekkende track records van deze 54 dividendmachines weer. Recessie of crisis, het management liet het dividend ieder jaar een beetje groeien. Wanneer het universum breder wordt getrokken dan de S&P 500, dan zijn er 107 Amerikaanse aandelen die aan deze eis voldoen. Het zijn bedrijven met een rijke historie. De gemeenschappelijke deler is, dat ze vrijwel allemaal een sleutelpositie hebben in hun markt, uitblinken of dominant zijn. Ondernemingen als Coca Cola (52 jaar onafgebroken dividendverhogingen), Colgate Palmolive (51), Johnson & Johnson (52) en McDonalds (44) zijn onderdeel van onze levensstijl geworden. Het zijn onmiskenbaar kwaliteitsbedrijven die beschikken over duurzame concurrentievoordelen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat veel Dividend Aristocrats volgens de aandelenanalisten van Morningstar een ‘wide’ of ‘narrow economic moat’ (groot of klein concurrentievoordeel) hebben, zoals het bovenstaande diagram laat zien. Wanneer wordt gekeken naar het dividendrendement, dan bieden de Aristocrats gemiddeld 2,35 procent dividendrendement. Dat is hoger dan de S&P 500, waar het dividendrendement op 1,99 prcoent ligt. Desondanks zijn er maar drie bedrijven - AT&T, HCP en Consolidated Edison - die een dividendrendement hebben boven de grens van 4 procent. De grafiek hiernaast laat de verdeling zien naar dividendrendement van de Dividend Aristocrats. De gemiddelde dividendgroei over de afgelopen 5 jaar bedraagt 8,8 procent voor deze 54 dividendaandelen, maar er zijn er een paar die er echt bovenuit springen. Walgreen voert de lijst aan met een dividendgroei van ruim 23 procent gemiddeld per jaar over de afgelopen 5 jaar, terwijl het sinds de eerste dividendbetaling in 1972 een gemiddelde jaarlijkse groei realiseerde van 13 procent. De onderstaande grafieken tonen de aandelen met de grootste dividendgroei over 5 jaar en de dividendhistorie van Walgreen. Ondanks dat veel Aristocrats kunnen bogen op een lang dividend track record waarbij het dividend jaar in jaar uit verhoogd is, lijkt er nog voldoende ruimte om het dividend verder te laten groeien in de komende jaren. De gemiddelde pay-out ratio – het deel van de winst dat als dividend wordt uitgekeerd - is 48 procent en er zijn slechts 4 bedrijven waarbij de pay-out ratio hoger is dan 75 procent. Amerikaanse en Europese dividendaandelen Ofschoon de Dividend Aristocrats een indrukwekkend track record hebben, betekent dit nog niet dat hun dividendbeleid het eeuwige leven heeft. Een dividendhistorie van 100 jaar geeft vertrouwen, maar het is geen garantie voor nog eens 100 jaar aan dividend(groei). Zo kostte de bankencrisis gerenommeerde banken zoals Bank of America hun dividend track record. Beleggers die in de Dividend Aristocrats willen investeren kunnen dit eenvoudig doen door een indextracker aan te schaffen, bijvoorbeeld ProShares S&P 500 Dividend Aristocrats of de iets breder samengestelde SPDR S&P US Dividend Aristocrats. Liever Europese dividendaandelen? Dat kan ook via de Europese variant met minimaal 10 jaar dividendverhoging als criterium: SPDR S&P Euro Dividend Aristocrats. Voor beleggers die een wereldwijde portefeuille willen is de SPDR S&P Global Dividend Aristocrats een optie. Wie niet in een tracker wil beleggen en meer geïnteresseerd is in afzonderlijke aandelen kan in onderstaande tabellen de waardering van Morningstar's aandelenanalisten van de Amerikaanse en Europese Dividend Aristocrats zien. Wat opvalt is dat de meeste van deze dividendaandelen momenteel redelijk of overgewaardeerd zijn. Ze hebben een Morningstar Rating van 1, 2 of 3 sterren. Op een schaal van 1 tot en met 5 staat 1 ster voor maximaal overgewaardeerd en 5 sterren betekent maximaal ondergewaardeerd. Amerikaanse Dividend Aristocrats Lees ook aandelenrapporten van 3M, Anheuser-Busch, Coca-Cola, ExxonMobil, General Electric, Johnson & Johnson, McDonalds, Nestlé, Pfizer en Procter & Gamble.Europese Dividend Aristocrats Lees ook de aandelerapporten van DSM, GBL, Philips, Sanofi, UCB en Wolters Kluwer. NB: Denkt u alles te weten over beleggen? Klik hier om dat te bewijzen met de Morningstar Investing Mastermind Quiz. Dit artikel en verwante artikelen zijn ook na te lezen op de website van Morningstar. Klik hier Terug naar Inhoud Verlaging LTV-limiet hypotheken na 2018? Bron: Financieel Stabiliteitscomité Het Financieel Stabiliteitscomité heeft tot taak risico’s voor de financiële stabiliteit in Nederland te signaleren en daarover aanbevelingen te doen. Het comité is in november 2012 opgericht als uitvloeisel van de aanbevelingen van de Parlementaire Enquêtecommissie Financieel Stelsel (commissie De Wit). Het comité bestaat uit vertegenwoordigers van DNB, AFM en het ministerie van Financiën onder voorzitterschap van de president van DNB. Activiteiten: De uitwisseling van informatie en analyses met betrekking tot de stabiliteit van het financiële stelsel, om zo mogelijke risico’s voor de stabiliteit van het financiële stelsel te signaleren. Het bespreken van mogelijke handelswijzen voor het terugdringen van deze risico’s, inclusief de mogelijkheden om het wettelijke instrumentarium te versterken dat DNB, de AFM en de Minister hiertoe ter beschikking hebben. Het uitbrengen van waarschuwingen en aanbevelingen aangaande de gesignaleerde risico’s. Deze zijn openbaar, tenzij openbaarmaking achterwege dient te blijven vanwege mogelijke risico’s voor de financiële stabiliteit. Afstemming over de wijze waarop in Nederland opvolging wordt gegeven aan waarschuwingen en aanbevelingen van de European Systemic Risk Board. De samenstelling van het comité is als volgt: Klaas Knot – voorzitter (president DNB) Reinier Pollmann (hoofd Strategie, beleid en internationale zaken, AFM) Gita Salden (directeur Financiële Markten, Ministerie van Financiën) Jan Sijbrand (Directeur Toezicht, DNB) Job Swank (directielid Monetaire zaken en financiële stabiliteit, DNB) Hans Vijlbrief (Thesaurier-generaal, Ministerie van Financiën) Merel van Vroonhoven (Voorzitter AFM) Secretaris: Aerdt Houben (divisiedirecteur Financiële Stabiliteit, DNB) Het Financieel Stabiliteitscomité heeft in zijn vergadering van 4 november gesproken over de belangrijkste actuele risico’s voor de financiële stabiliteit. Ook heeft het comité gesproken over de voor- en nadelen van een verlaging van de Loan-to-Value (LTV)-limiet voor hypotheken. Actuele risico’s Het comité heeft van gedachten gewisseld over actuele risico’s voor de financiële stabiliteit in Nederland. De binnenlandse risico’s zijn afgenomen: de huizenmarkt laat een voorzichtig herstel zien en de positie van banken is verder versterkt. Dit laatste blijkt ook uit de resultaten van de Comprehensive Assessment, het grootschalige onderzoek van de ECB onder 130 systeembanken in het eurogebied. Tegelijkertijd ligt er een risico in het trage economische herstel en de lage inflatie in Europa. LTV-limiet voor hypotheken Ontwikkelingen op de Nederlandse woning- en hypotheekmarkt zijn van grote invloed op de financiële stabiliteit. Het comité heeft gesproken over de voor- en nadelen van een verdere verlaging van de LTV-limiet na 2018. De LTV-limiet is de maximaal toegestane verhouding tussen het hypotheekbedrag en de waarde van de woning. De limiet is nu 104% en deze wordt jaarlijks met één procentpunt verlaagd tot 100% in 2018. Recent adviseerden onder andere het IMF en de Commissie Wijffels de LTV-limiet na 2018 verder af te bouwen. Het FSC onderkent dat er voordelen verbonden zijn aan een lagere LTV-limiet. Deze gaat gepaard met minder sterke schommelingen op de huizenmarkt en maakt dat huishoudens minder snel onder water komen te staan, waardoor zij moeilijk kunnen verhuizen of met grote financiële problemen worden geconfronteerd bij werkloosheid of echtscheiding. Een lagere LTV-limiet kan de stabiliteit van de financiële sector en de economie daarom versterken. Hierbij dient echter ook rekening te worden gehouden met de effecten van recente hervormingen als de afbouw van de hypotheekrenteaftrek en de met de hypotheekrenteaftrek samenhangende eis om de hypotheek in de looptijd volledig en tenminste annuïtair af te lossen. Deze maatregelen stimuleren aflossing en mitigeren daarmee de risico’s voor huishoudens. Tevens is de wettelijk bepaalde maximale leencapaciteit in verhouding tot het inkomen (de loan-to-income norm, LTI-norm) van belang. Een verlaging van de LTV-limiet brengt ook kosten met zich mee. Het beperkt voor een deel van de starters de toegang tot een koopwoning, omdat zij over meer eigen vermogen moeten beschikken. Dit leidt met name in de transitiefase tot minder verkooptransacties, een grotere vraag naar huurwoningen en hogere huren, wat een negatief effect heeft op het spaarvermogen van potentiële starters. Een verlaging van de LTV-limiet zou daarom bij voorkeur geleidelijk moeten plaatsvinden. De omvang van deze effecten is met onzekerheid omgeven. Om tot een onderbouwd advies over het gewenste LTV-beleid na 2018 te komen is nader onderzoek nodig naar de spaarmogelijkheden van jonge huishoudens en de mogelijkheden om het middensegment op de huurmarkt verder te ontwikkelen. Het comité zal hierover verder spreken op de vergadering van mei 2015. Overige thema’s Daarnaast heeft het comité gesproken over de aanbevelingen van de Financial Stability Board met betrekking tot de positie en bevoegdheden van het FSC. Ook heeft het comité de onderwerpen geselecteerd voor de volgende vergadering van februari 2015. Dat zijn cyberdreigingen, de hervormingen van de OTC-derivatenmarkten en de relatie tussen fiscaliteit en financiële stabiliteit. Het Financieel Stabiliteitscomité De vergadering van het Financieel Stabiliteitscomité vond plaats op dinsdag 4 november. In dit comité spreken vertegenwoordigers van DNB, de AFM en het ministerie van Financiën ten minste twee keer per jaar onder leiding van de president van DNB over ontwikkelingen op het gebied van de stabiliteit van het Nederlandse financiële stelsel. Het CPB neemt als externe deskundige deel aan de vergaderingen. Lees hier het volledige verslag van de vergadering van 4 november. Voor vragen kunt u contact opnemen met woordvoerder Ben Feiertag 06 524 96 142  of Martijn Pols 06 524 96 432 Terug naar Inhoud Lage rente geen reden voor laten oplopen overheidsschuld Bron: MeJudice 27 nov 2014 | Ed Westerhout De extreem lage rente vormt geen reden de overheidsschuld te verhogen en zo beleggers een alternatief te bieden. Ed Westerhout gaat in op de achtergrond van deze nu regelmatig te horen redeneertrant. Hij stelt dat de rente op overheidsschuld niet verward mag worden met het rendement op de kapitaalmarkt. Historisch gezien is het een rariteit dat het kapitaalmarktrendement lager ligt dan het tempo van economische groei. Ook bij de huidige lage rente is het dus niet zo de economie ook later baat heeft bij het nu verhogen van de overheidsschuld. Stagnatie De wereld wordt overspoeld met besparingen en de rente is al jaren extreem laag. Desondanks komt economische groei maar moeizaam van de grond. Lawrence Summers houdt inmiddels rekening met langdurige stagnatie van de wereldeconomie (Summers 2014). Tegelijkertijd houden instituten als DNB en BIS er serieus rekening mee dat zich op financiële markten nieuwe zeepbellen aan het ontwikkelen zijn. Lage rente en zeepbellen leveren samen een duidelijke aanwijzing dat de economie van vandaag de dag kampt met een ultra laag kapitaalmarktrendement of, zoals het officieel heet, dynamische inefficiëntie. Zeepbellen Het verband tussen zeepbellen en een lage rente werd in 1985 uit de doeken gedaan door Nobelprijswinnaar Jean Tirole. Hij definieerde zeepbellen als activa met weinig tot geen intrinsieke waarde waarin vooral of uitsluitend wordt belegd op grond van de verwachte waardestijging. Tirole liet zien dat onder normale omstandigheden dergelijke zeepbellen niet goed kunnen worden verklaard. Ze groeien dusdanig hard dat ze ooit groter zullen worden dan de economie waarvan ze deel uitmaken. Aangezien dat niet mogelijk is, weet elke belegger vooraf dat de zeepbellen ooit uit elkaar zullen spatten, hij of zij verlies zal moeten nemen op de investering en het dus niet verstandig überhaupt in zeepbellen te investeren. Maar het geval van een ultra laag kapitaalmarktrendement is anders. In een dergelijke situatie is de rente dusdanig laag dat de zeepbellen minder hard groeien dan de economie en kunnen ze dus blijven bestaan. Het bestaan van zeepbellen is zo geredeneerd een indicatie voor een ultra laag kapitaalmarktrendement. Ultra laag kapitaalmarktrendement Ed Westerhout Universiteit van Amsterdam en Centraal Planbureau Ed Westerhout is econoom, gespecialiseerd in de economie van vergrijzing. Zijn blogs zijn te vinden op http://edwesterhout.nl. Hij is verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, afdeling Algemene Economie, als onderzoeker op het terrein van pensioenen en macro-economie en als docent van de cursussen Macroeconomics en Public Finance and Fiscal Policy. Hij is ook verbonden aan het Centraal Planbureau als onderzoeker op het terrein van pensioenen en macro-economie. Verder is hij verbonden aan Netspar als fellow. Aandachtsgebieden: Vergrijzing, Pensioenen, Gezondheidszorg, Overheidsfinanciën, Macro-economie. Wat betekent een ultra laag kapitaalmarktrendement? Niets minder dan dat de wereld op zijn kop wordt gezet. In geval van een ultra laag kapitaalmarktrendement is het mogelijk vandaag meer te gaan consumeren zonder de consumptie van morgen en overmorgen te hoeven beperken. In geval van een ultra laag kapitaalmarktrendement is niet langer sprake van een afruil, die toch zo kenmerkend is voor de economische wetenschap. Waarom? Omdat een ultra laag kapitaalmarktrendement veronderstelt dat de rente zo laag is dat het fysieke kapitaal in de economie onvoldoende productief is. Verhoging van consumptie maakt het mogelijk dit kapitaal uit de economie te laten verdwijnen en zo de consumptiemogelijkheden in de toekomst te vergroten. En hoe moet dit worden bereikt? Nobelprijswinnaar Peter Diamond zei het al in 1965: met overheidsschuld. In geval van een ultra laag kapitaalmarktrendement is het welvaartsverhogend nu de belastingen iets te verlagen en later te verhogen ofwel extra overheidsschuld aan te gaan. Overheidsschuld Dat brengt ons bij Paul Krugman en Coen Teulings. Beide wijzen op het gunstige effect van meer overheidsschuld. Overheidsschuld, zo stelt Krugman, maakt het mogelijk via vergroting van de effectieve vraag de economie uit het dal te trekken. Overheidsschuld, zo stelt Teulings, verschaft beleggers een serieus beleggingsalternatief. Overheidsschuld voorkomt dat bellegers hun geld in nutteloze zaken steken als leegstaande appartementen in China (zeepbellen). Welke rente? Maar is wel sprake van een ultra laag kapitaalmarktrendement? Misschien niet. Laten we de situatie van een ultra laag kapitaalmarktrendement preciezer formuleren. Het komt neer op rg  (Abel, Mankiw, Summers en Zeckhauser en Geerolf) Andrew Abel, Gregory Mankiw, Lawrence Summers (ja, dezelfde) en Richard Zeckhauser hebben in 1982 afgeleid wat de meest wenselijke invulling van r zou moeten zijn. Hun conclusie: het gaat om de marginale productiviteit van kapitaal. Ze pasten hun ontdekking toe op cijfers van enkele grote geïndustrialiseerde economieën. Ze concludeerden dat voor geen van de jaren in het tijdvak 1929-1985 in de VS sprake was van een ultra laag kapitaalmarktrendement. Voor Engeland, Frankrijk, Duitsland, Italië, Canada en Japan golden soortgelijke bevindingen. Recentelijk heeft François Geerolf het onderwerp bekeken voor een grote groep landen met betere data. Hij is genuanceerder maar concludeert dat de meeste landen in een beperkt aantal jaren een ultra laag kapitaalmarktrendement laten zien. r>g  (Piketty) In Thomas Piketty’s bestseller ‘Capital in the Twenty-First Century’ komt r>g uitgebreid aan de orde. Piketty poneert dat het kapitaalrendement hoger is dan het tempo van economische groei, niet vaak, maar altijd. Volgens Piketty is r>g de fundamentele ongelijkheid in de economie. Fundamenteel, want het is deze ongelijkheid die maakt dat inkomens en vermogens voortdurend denivelleren, tenzij daar actief overheidsbeleid tegenover wordt gezet. Piketty voert twee soorten data aan om r>g te onderbouwen. Gegevens over kapitaalrendement en economische groei voor Frankrijk in de periode 1820-1913 en schattingen van rendement en groei vanaf het jaar 0 tot 2100. In beide gevallen concludeert hij dat r>g opgeld deed voor de gehele analyseperiode. Tot slot:  r

10 december 2014